Fjölsvinnsmál (The second part of “Svipdagsmal”)

Eddukvæði
Sæmundar-Edda

GUÐNI JÓNSSON
bjó til prentunar

https://heimskringla.no/wiki/Fj%C3%B6lsvinnsm%C3%A1l

Fjölsvinnsmál

Útan garða

hann sá upp of koma

þursa þjóðar sjöt:

"Hvat er þat flagða,

er stendr fyr forgörðum

ok hvarflar um hættan loga?

Hvers þú leitar,

eða hvers þú á leitum ert,

eða hvat viltu, vinlaus, vita?

Úrgar brautir

árnaðu aftr heðan;

átt-at-tu hér, verndar vanr, veru."

Kómumaðr kvað:

3 .

"Hvat er þat flagða,

er stendr fyr forgarði

ok býðr-at líðöndum löð?

Sæmðarorðalauss

hefir þú, seggr, of lifat,

ok haltu heim heðan!"

Borgarvörðr kvað:

4 .

"Fjölsviðr ek heiti,

en ek á fróðan sefa,

þeygi em ek míns mildr matar;

innan garða

þú kemr hér aldregi,

ok dríf þú nú, vargr, at vegi!"

Kómumaðr kvað:

5 .

"Augna gamans

fýsir aftr at fá,

hvars hann getr svást at sjá;

garðar glóa

mér þykkja of gullna sali;

hér mynda ek eðli una."

Fjölsviðr kvað:

"Segðu mér, hverjum

ertu, sveinn, of borinn,

eða hverra ertu manna mögr?"

Kómumaðr kvað:

"Vindkaldr ek heiti,

Várkaldr hét minn faðir,

þess var Fjölkaldr faðir.

Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek fregna mun

ok ek vilja vita:

Hverr hér ræðr

ok ríki hefir

eign ok auðsölum?"

Fjölsviðr kvað:

"Menglöð of heitir,

en hana móðir of gat

við Svafrþorins syni;

hon hér ræðr

ok ríki hefir

eign ok auðsölum"

Vindkaldr kvað:

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat sú grind heitir,

er með goðum sá-at

menn it meira forað?"

Fjölsviðr kvað:

10.

"Þrymgjöll hon heitir,

en hana þrír gerðu

Sólblinda synir;

fjöturr fastr

verðr við faranda hvern

er hana hefr frá hliði."

Vindkaldr kvað:

11.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat sá garðr heitir,

er með goðum sá-at

menn it meira forað?"

Fjölsviðr kvað:

12.

"Gastrópnir heitir,

en ek hann görfan hefk

ór Leirbrimis limum;

svá hefik studdan,

at hann standa mun,

æ meðan öld lifir."

Vindkaldr kvað:

13.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat þeir garmar heita,

er gífrari hefik

enga fyrr í löndum lítit?"

Fjölsviðr kvað:

14.

"Gífr heitir annarr,

en Geri annarr,

ef þú vilt þat vita;

varðir ellifu,

er þeir varða,

unz rjúfask regin."

Vindkaldr kvað:

15.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita,

hvárt sé manna nökkut,

þat er megi inn koma,

meðan sókndjarfir sofa."

Fjölsviðr kvað:

16.

"Missvefni mikit

var þeim mjök of lagit,

síðan þeim var varzla vituð;

annarr of nætr sefr,

en annarr of daga,

ok kemsk þá vætr, ef þá kom."

Vindkaldr kvað:

17.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita,

hvárt sé matar nökkut,

þat er menn hafi,

ok hlaupi inn, meðan þeir eta."

Fjölsviðr kvað:

18.

"Vegnbráðir tvær

liggja í Viðópnis liðum,

ef þú vilt þat vita,

þat eitt er svá matar,

at þeim menn of gefi,

ok hlaupi inn, meðan þeir eta."

Vindkaldr kvað:

19.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat þat barr heitir,

er breiðask um

lönd öll limar?"

Fjölsviðr kvað:

20.

"Mímameiðr hann heitir,

en þat manngi veit,

af hverjum rótum renn;

við þat hann fellr,

er fæstan varir,

flær-at hann eld né járn."

Vindkaldr kvað:

21.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat af móði verðr

þess ins mæra viðar,

er hann flær-rat eld né járn?"

Fjölsviðr kvað:

22.

"Út af hans aldni

skal á eld bera

fyr kelisjúkar konur;

útar hverfa

þats þær innar skyli,

sá er hann með mönnum mjötuðr."

Vindkaldr kvað:

23.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat sá hani heitir,

er sitr í inum háva viði,

allr hann við gull glóir?"

Fjölsviðr kvað:

24.

"Víðópnir hann heitir,

en hann stendr veðrglasir

á meiðs kvistum Míma;

einum ekka

þryngr hann örófsaman

Surtr Sinmöru."

Vindkaldr kvað:

25.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

hvárt sé vápna nökkut,

þat er knegi Viðópnir fyrir

hníga á Heljar sjöt?"

Fjölsviðr kvað:

26.

"Lævateinn heitir hann,

en hann gerði Loftr rúnum

fyr nágrindr neðan;

í segjárnskeri

liggr hann hjá Sinmöru,

ok halda njarðlásar níu."

Vindkaldr kvað:

27.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

hvárt aftr kemr,

sá er eftir ferr

ok vill þann tein taka."

Fjölsviðr kvað:

28.

"Aftr mun koma,

sá er eftir ferr

ok vill þann tein taka,

ef þat færir,

er fáir eigu,

Eiri örglasis."

Vindkaldr kvað:

29.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

hvárt sé mæta nökkut,

þat er menn hafi

ok verðr því in fölva gýgr fegin."

Fjölsviðr kvað:

30.

Ljósan léa

skaltu í lúðr bera,

þann er liggr í Viðópnis völum,

Sinmöru at selja,

áðr hon söm telisk

vápn til vígs at ljá."

Vindkaldr kvað:

31.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat sá salr heitir,

er slunginn er

vísum vafrloga?"

Fjölsviðr kvað:

32.

"Hyrr hann heitir,

en hann lengi mun

á brodds oddi bifask;

auðranns þess

munu um aldr hafa

frétt eina fírar."

Vindkaldr kvað:

33.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hverr þat gerði,

er ek fyr garð sák

innan, ásmaga?"

Fjölsviðr kvað:

34.

"Uni ok Íri,

Óri ok Bári,

Varr ok Vegdrasill;

Dóri ok Úri,

Dellingr, Atvarðr,

Líðskjalfr, Loki."

Vindkaldr kvað:

35.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat þat bjarg heitir,

er ek sé brúði á

þjóðmæra þruma?"

Fjölsviðr kvað:

36.

"Lyfjaberg þat heitir,

en þat hefir lengi verit

sjúkum ok sárum gaman;

heil verðr hver,

þótt hafi árs sótt,

ef þat klífr, kona."

Vindkaldr kvað:

37.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvat þær meyjar heita,

er fyr Menglaðar knjám

sitja sáttar saman?"

Fjölsviðr kvað:

38.

"Hlíf heitir,

önnur Hlífþrasa,

þriðja Þjóðvarta,

Björt ok Blíð,

Blíðr, Fríð,

Eir ok Aurboða."

Vindkaldr kvað:

39.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita:

Hvárt þær bjarga,

þeim er blóta þær,

ef gerask þarfar þess?"

Fjölsviðr kvað:

40.

"Bjarga svinnar,

hvar er menn blóta þær

á stallhelgum stað;

eigi svá hátt forað

kemr at hölða sonum,

hvern þær ór nauðum nema."

Vindkaldr kvað:

41.

"Segðu mér þat, Fjölsviðr,

er ek þik fregna mun

ok ek vilja vita,

hvárt sé manna nökkut,

er knegi á Menglaðar

svásum armi sofa?"

Fjölsviðr kvað:

42.

"Vætr er þat manna,

er knegi á Menglaðar

svásum armi sofa,

nema Svipdagr einn,

hánum var sú in sólbjarta

brúðr at kván of kveðin."

Vindkaldr kvað:

43.

"Hrittu á hurðir,

láttu hlið rúm,

hér máttu Svipdag sjá;

en þó vita far,

ef vilja myni

Menglöð mitt gaman."

Fjölsviðr kvað:

44.

"Heyr þú, Menglöð,

hér er maðr kominn,

gakk þú á gest sjá;

hundar fagna,

hús hefir upp lokizk,

hygg ek, at Svipdagr sé."

Menglöð kvað:

45.

"Horskir hrafnar

skulu þér á hám galga

slíta sjónir ór,

ef þú þat lýgr,

at hér sé langt kominn

mögr til minna sala.

Hvaðan þú fórt,

hvaðan þú för gerðir,

hvé þik hétu hjú?

At ætt ok nafni

skal ek jartegn vita,

ef ek var þér kván of kveðin."

Svipdagr kvað:

47.

"Svipdagr ek heiti,

Sólbjartr hét minn faðir,

þaðan rákumk vindkalda vegu;

Urðar orði

kveðr engi maðr,

þótt þat sé við löst lagit."

Menglöð kvað:

48.

"Vel þú nú kominn,

hefik minn vilja beðit,

fylgja skal kveðju koss;

forkunnar sýn

mun flestan glaða,

hvars hefir við annan ást.

49.

Lengi ek sat

ljúfu bergi á,

beið ek þín dægr ok daga;

nú þat varð,

er ek vætt hefi,

at þú ert kominn, mögr, til minna sala.

50.

Þrár hafðar

er ek hefi til þíns gamans,

en þú til míns munar;

nú er þat satt,

er vit slíta skulum

ævi ok aldr saman."