Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct 

to make the world's books discoverablc onlinc. 

It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct 

to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc 

publishcr to a library and fmally to you. 

Usage guidelines 

Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc 
public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to 
prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying. 
Wc also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht Goo%\'S "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

About Google Book Search 

Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs 
discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb 

at |http://books.qooqle.com/| 



600074646X 




EDDA 
SNORRA 8TURLUS0NAR. 




TOMUS PKIMUS. 



8UMPTIBUS LEGATE ASJiIAMAO NÆANI . 



EDDA 
SNORRA 8TURLUS0NAR. 




TOMUS PRIMUS. 



SUHPTIBUS LBGATI AOHAMAO NÆANI . 



f iLKi 


Cio 


: -d: 77/ 


t 0- 


■ 1/ í- 


í - ,:■•>■': 


>M-. -n- 


;a,:- 


. /. '^i /t 


■^Í^ (:-'- ' 


. -.V. 


\.Ur : 
t' 






I 



EDDA 

SNORRA STURLUSONAR. 



• EDDA 

SNORROINIS STURLÆL 



TOMUS PRIMUS, 



C0NTraE\s : 



FORMALI, GYLFAGlNNlNG , BRAGARÆÐUR, 
SKÁLÐSKAPARMÁL kt HÁTTATAL. 




SITMPtlBUS LEGATl ARNAMAONÆANI. 
TTPIS I. D. QVIST. 

1848. 



íi>/ 






Jj^ B. 

» 

Jíbsohita mte aliquoi annos editione Eddm Sæmun' 
dianœ^ statim de coUectionej quœ sub nomine Eddœ 
Snorrianœ nobis asservata esíy simili ratione publi" 
canda collegium nostrum deliberare coepii. Nec mirum^ 
sive enim eétatem hujus operis , sive nomen celeberrimum 
Snorrii Sturlc^i, cuijam librarios vetustissimos éi fere 
coævos principalem ejus pariem adscripsuse invenimus^ 
sive graviíatem libri spectes , inter literarum septentrip' 
nalium monumenta insignem semper hcum tenuit ei 
digne tenebit. Si abesset, ne ffbmina quidem deorum 
et numinum^ quœ majores nostri colebant^ nunc nota 
fuissent: mythi vetmtissimi parlim omnino ignoti, 
partim in coUectione Scemundiana ut œnigmatay Oedipum 
frustra sperantes, servati: poesis septentrionaUs ^ tam 
singulari indole , forma tam copiosa , multa ex parte 
ignolaj tum quoad originem troporum^ mythicam sive 
historicam^ tum quoad leges de iis formandis^ tum 
qiwad nomina et variationes metricas ; et recte , ut 
nobis videtur , contendit Raskius , sine hoc fonte veram 
indolem et leges metricas poéseos Ánglosaxonum et anii- 
quorum Germanorum nunquam inventas fuisse. Quantum 
in geographia Scandinaviœ antiquœ iUustranda valeaty 
viri celeberrimi N. M. Petersen et P. A. Munch prdter 
ceteros demonstrarunt. Rebus computisticis antiquomm 
nonnihil quidem lucis adfert , quum tempora anni et 
nomina mensitm ordine recenseat. — Nec parvi mO' 
menti sunt libetti de Uieris ei sermone, qui kuic nosiræ 



•. 



IV 



collecíioni addiii sunt et in volumine secundo hujus 
editionis prodibunt, nam non solum ut tentamina^ ipso 
patrio sermone conscripta , de sonis linguœ distinguendis 
et per literas exprimendis laudem merentur^ sed etiam 
ingenii acumen^ doctrina, ut temporum ratio ferebat^ 
non mediocris et genus dicendi classicum auctorem 
commendant; adde^ quod tractatus primus et anti- 
quissimuSj inter annos 1140 et 1160 verosimiliter 
scriptuSj ad ipsa incunabula literaturœ septentrionalis 
pertineaty quo tempore literœ runicœ latinis et anglo- 
saxonicis cesserunt. 

Sed hon miniís quam gravitas ipsius operis ad 
novam editionem parandam instigavit^ quod in scriniis 
Amamagnœanis j prœter codicem Wormianum^ non 
pauca fragmenta membranacea vetusta et palmaria in- 
veniantWj quœ eeleberrimum Raskium in suá editione 
paranda non adhibuissej fortasse ne novisse quidem 
videmuSy qum vero non solum pluribus locis novam 
lucem adferunt, haud^pauca hic illic adduntj indolem 
codicum et rationem^ qua tota hœc coHectio Eddica 
formata esty egregie illustrant. Necprœtereanegandum 
estj textum editionis Raskianœ aliquot locis emendcuione 
egercj quum loco a codicibus remoto impressa sitj et 
ideo editori sagacissimo ad codices consiUendos et iterum 
atque iterum revolvendos occasio defuerit. 

Quum de nova editioneEddœ Snorrianœ instauranda 
consilium initum estj collegium nostrum ex codicibus 
primariiSj Regio et Wormiano textum, cum variis 
lectionibus a Raskio jc^ susceptis , exscribendum cu- 
ravitf cui deinde Finnus Magnusen collationem codicum 
Hypnonesiensium addidit. Dein hoc exscriptum cum 
codidbus primariis , nuper commemoratis , denuo con- 
tulit et lectiones eorum diligenter notavit Jon Sigurds- 
son , legati Arnamagnœani stipendiarius , qui prœterea 
fragmenta membranaceaj editoribus hucusque ignota^ 
coUegit €t exscripsitf deinde vero totus apparatus edendi, 



r 

* ■ 



1 

1 



a nobis eangfitui^ ad wrum doeHssitnum tt in 
Uieri$vir$aiiiiimumSteinbféfnwnEgiUi(m^ Dr.TheoL^ 
nunc iéholm Aeylgameanœ in lihmdia reetarem, ÉraM" 
miiiui eity fai.aperam kuinœ interpretaiicnii elaboranda 
ex cptíane * coUegU noitri iuiceperai. Preeter iiiler- 
prtíaiionem lolmant tir ceM^errimm carmina in ordinem 
proittieum redegit ef commeniariii imtruxit^ multa 
eiiam de loei§ diffdlioriiui iagaoiier et doete áiiieruii 
el noftMciciii eom munÍM OÍi. Sed guum deinde opui^ 
iia iniiauraiumf prdo iubmiaum cil, forma Kbri et 
raiio typographka non permiiit, ut eomtruetio earmi' 
num, variœ Udionei et commentarii iuo loto adderentur^ 
quare neceaarium fúii hme aliier ordinare^ et iMionum 
varietaiemaigue obiorvaiioneij^ilologicai, iemuitírieiiori *^ 
eo pertinenieif textui iubjieerej conitíruetionemvero car^ 
mtnufn H commeniarioi ad additamenia ablegare. 

Prodit igiiur in hoepfimo volumine Edda Snorriana 
proprie iic dida » coo^kcteni Prafationen^ Ludifiea^ 
tionem Gylvianam CGylfiiginDÍng') , Sermonei Bragii 
(.Bragaræðnr) , lihrum de dictione poética (Skáldskapar- 
m&l guœ vulgo Skálda diciiur^j et Clavim metricam 
(H&ttatal) Snorri Sturlœij quœ tria carmina in honorem 
Hakonii HakonidWf Norvegiœ regis et Skulii dynoitœ 
composiía continety interprUaiione latiná et apparatu 
critico initructa. 

Vohmen iecundum deinde complectetur tractatus 
phUologicos j a ðiversis auctoribus secidi xii. et xiii.j 
et inter eos a poeía celeberrimo Olavo hvítaskáld , 
conscriptos , qui in codice tVormiano et fragmentis 
membranaeeis optimœ notœ coUectioni Eddicœ subjuncli 
inveniuntur. Deinde sequeturEddœ SnorrianWj proprie 
sic dictœj textus brevior^ ex codice membranaceo Up- 
salieusi; prœterea fragmentOj quœ ad hanc collectionem 
pertinent aut insignem lucem criticam affundunt^ int§r 
quœ primum hcum occupat pervetustum illud et optiinœ 
notrn fragmentum^ quod in scriniis Arnamagnœanis 



VI 



sub Nro 748 in 4. servaíurf ei fragmentum cum codice 
Wormiano conjunclum et Wb in hac noslra editione 
insignitum. His succedent commentarii Egilssoniani 
in carmina^ quœ in toto hoc opere occurrunt^ et deindcy 
si iocus érit^ una aui aliera antiquitatis nostrœ scriptio, 
V. c. recensus poitarum septentrionalium usque ad annum 
ÍSOOf qui in codice Vpsaliensi servatur. Tandem 
indices et icanes codicum palmariorum addentur. Accu- 
ratior quoque de hoc opere m universum et de singulis 
ejus partibus cammentatio , descriptio codicum et quœ 
prœterea ad editionein rite adomandam necessaria 
videantur^ volumini secundo inserentur. 

Restai denique , ui recensum codicum , quibus in 
hac editione paranda usi sumu^j lectori benevolo bre- 
viter ante oculos sisiamus , qui suni hi sequentes : 

i. codex Regius (Reg.) in bibliothecœ regiœ Hafniensis 
eoUeclione antiqualibrorummanuscriptomm (Gainle 
koDgelige SamlíDgl sub Nro 3267 in 4. asservatus^ 
membranacetis , forma octava , seculo ut videtur 
dedmo quarto ineunte exactus , in prima parte 
mutilus. 

2. codex Womiianus (W) Amamagnœauus j inter 
libros fomm maximœ Nro 242 y mnnbranaceus^ 
seculo XI r. scriptus, Lacunas nonpaucas honunes 
docli seculi xrii. restaurare conati mim^ inseriis 
foiiis chariaceiSj quorum lectiones Wciharl. uotaíœ 
sunt. Huic codici prœterea juncta sunt dua folia 
membranaceUj ejusdem formœ et similij si non 
eadem manu ac codex ipse exarata^ a nobis Wb 
insignita. 

3. codex Vpsaliensis in Svecia (U) , in coileciiotie 
Delagardiana sub Nro H asservatus, membrana- 
ceusy fonnaoctavaj circa annum 1300 ut videtur 
exaralHS. 



. atdex Sfarfamfdaaim W^ bibtíotkeea rtgíw 
JBoisnitiuia inier "blttndieii wmibrmueea Quar^ 
íih-.a^; tm hoK eoéÍetmaiArmmtOy onno 1661 ■ 
(non í4Biy lerqMo , wfnfa eHiionig RatkÍmuB' 



'todrx Gudmundianm (G) rjrtsdem bibUotheett . 
("Jslandira ehart. Quart. Nr. 4T\ antea "Fg.Sl^ 
signaltu), charioceus, nemloxrii., exUptaUenti 
. et fdiliene fíeseniana ex maxima parle con^Ham;: 
rx koc codice etiam selecta Haslcianit ediíiomt 
lenuimus. 

tedtm StoMoh^eiuit CSt), ^dtm bibfíotkeea 
C^tandiea eharu Nr. 84 fot**), ei^taeeiu, 
teeniú xrji. exaratnt, Stleeta hujut eodieia, qui 
ex émobut iUit prÓKÍme jam aBaXit eodieibui coin~ 
flatut eite mdetury eodem modo atque m editione 
BaikiaM faeaan ett, kie tueo^ia lunt. 
eodtx Bypnonetientil primm (H), cAorftieeui, 
ex teiuitiore codiee eharlaeeo , qui Svefneyii tn 
Itlandia (unde Hypnoneiientii nonwn traxiQ' 
atiervabatur , curanle pratore' deiignato Eger- 
hardo Oiavio C^^^rt Ölarsson) exieriptut et ex 
leetionibut Jtegii et Wormiani non parum emen- 
datui. Aeeedit hic máxime ad codieem Upsalien- 
tem et neeiuionem Magni Olavii live Lowuinam 
(I^sEÍs.edda), cui luperitrucla olim eil ediíio 
Beieniana; quœ kie iUie addidit plurimii locis 
eorruptdam et lequiorit œvi tuppositionem olent, 
quare telectai tanHm ketionei inde luteipere volui- 
wmt. Bune librmn potiedit Finnui Magnuien. 
eodex Hypnoneiitntit lecundui CH^) chartaceui, 
eyuidem ae primui originii et eadem manu scripiui, 
in nonnullis lamen, inprímii in tertiaparte, guœ 
ett kenDfDgar, ditersas leclionei tecutus; poiiidet 
hmc librvm umu ex eoUegio noitro E. C. Werlat^. 



VHl 



9é fragmmnum mmbrameewn Amamágnœanum , in 
capsvla Nr, 748 forma quartœ servatum, egregium 
quidem eí absqw dvbio seculo xxr. iueunte vel 
antea exaraium* 

iO. fragmentumtnembranaceumAmamagnœanuín^ in 
capsula Nr. 767 formœ quartœ asservahim, medio 
seculo xxr. ut videtur scriptum , et in plurimis 
cum priori xonsentiens. 

li. fragmenium membranaeeum Amamagnc^ánum ^ 
Nr. 766 4f seculo xr. scriptum, cum codice 
Wormiano fere in omnibus concordans. 

12. fragmentum membranaeeum AmamagncÉtmum ^ 
seculo uí videtur xir. exaratum et sub Nro iefí 
inter libros manuscriptos formœ nuucimœ servatuShj 
cum Regio plerumque conspirans. 

Prœterea non rarojinspeximus et nonnullis locis attur 
limus lectiones editionis Resenianœ (Res.) et Raskianœ, 
prout ad scopum nostmm necessarium fuit. 

Dabamus Hafniœ die xxxx. Decembris 1848. 

Örsted. Werlauff. Engelstoft. Rafn. 
KólderuprRosenvinge. £. CrteloMon. 



Jón Sigurðsson. 



EDDA 

SNORRA STURLUSONAR. 



EDDA 

SNORRA STURLUSONAR. 



formAli. ' 

Ælmáttigii guð skapaði i upphaíi himin ok jörð , ok 
alla f)á iuU er þeim fylgja, ok siðarst menn tvá, er 
ffittir eni frá komnar : Adam ok Evu , [ok Qölgaðist þeirra 
kynslóð, ok dreiliðist um heim allan^. £n er fram liðu 
stundir, þá újafnaðist mannfólkit, voru sumir góðir ok 
rétt trúaðir , en miklu fleiri snerust ()á eptir girndum 
heimsins , ok úræktu guðs boðorð ; [ok fyri þvi drekti 
guð heiminum i sjóvargángi ^ , ok öllum kykvendum 
heimsins, nema þeim er i örkinni voru með Nóa^. Eptir 
Nóaflóð lifðu Yiii menn , þcir cr heiminn bygðu , ok 
komu frá þcim ættir ; ok varð enn scm fj rr , at þá er 
fjölmcnntist ok bygðist veröldín , þá var þat allr fjöldi 
mannfúlksins , er elskaði ágirni (jár ok metnaðar, en 
afræktust guðs hlýðní; ok svá mikit gerðist at þvi, at 

>3 liane toeem otniilunt omnes seripti eodieés, Desuni in 
Regio prima prwfationis folia^ nsque ad verba : er v^r kÖllniii 
^kjOld CP' 94 nota 8'), Initium iifitur, eum Raskio nostro in Iloi" 
miana edilioney sumpsimus e Wormiano junioris Eddm eodiee. 
Codex Upsalensis sequcntem titulum prmmillit: Bók þcssí lieitir 
Edda; hana hevir 8aman sctta 8oorri Síiturluffon eptir þeim hætti sem 
hér er fikipat ; er fyrst frá Asum ok Ymi, þarnæst skáldskaparmil 
nk heiti mar|^ hluta, síöast háttatal, cr í^norri hevir ort om 
Hákon koniSnp ok SkiSla hcrtu^a , o: ^liie liber voeatur Edda; 
istam eomposuit Snorro Sturlii filius , eo scilieet modo , quo 
hmeee disponuntur : primum de Asis et Ymere, deinde poéseos 



EDDA 

SNORMI STURLÆI. 



PRÆFATIO. 

In principio deus omnipotens creavít cœlum et terram 
onmesque res, quæ his adjunctæ sunt^ postremoque duos 
homioes , ex quibus gentes ortæ , Adamum et Evam , 
quorpm multiplicata stirps per omnes orbis terrarum 
partes diflusa est. Procedente autem tempore homines 
inter se dissimiles esse cœperunt, quum alii probi es- 
sent veramque religionem sequerentur, multo plures, ad 
rerum terrenarum cupiditates conversi, [)ræcepta dei neg- 
ligerent. Quam ob caussam deus'terram omniaque terræ 
animantia , eis exceptis , quæ in arca cum Noa erant , 
marinarum aquarum inundatione submersit. Octo ho- 
mines , Noæ diluvíi superstites, terram incolebant, ex 
quibus familiæ descenderunt ; iterumque , id quod antea 
usu venerat, accidit, ut, quum numcrus hominum cre- 
scere terraque frequentari cœpisset, plurima pars homi- 
num cupidítate pecuniarum et honorum traheretur, deo 
obsequium præstare negligeret, eoque tandcm res pro- 

regulm et mullarum rerum denominationes } uliimo meirorum 
9erie9, quam Snorro de Uacone Rege ei Sculio duce pepegii." 
Hme omnia rubrie liieriSy ei éadem manu ac seqvens iexiuSy 
manifesie suni exaraia. — ^ a signo [ok dreifðust ættirþeirra 
ok kyDslöð a. li. a., ;9; ok dreifAust œtlirnar um heiminn síðan, C/. 
— *) Xóa fldfti, diluvio Now, //. — : *) a signo [ Fyrir þat var 
^rekkt helaiínum, nema þcira cr mcAr Nóa voru i Orkinni, V, 



4 roRMALi. 1. K. 

þeir vildu eigi nefna guð; [en hverr mundi f)á frá ^ segja 
sonum þeirra frá guðs stórmerkjum ^. Sv& kom, at þeir 
t^ndu guðs nafni, ok viðast um veröldina fannst eigi sá 
maðr, er deili kunni á skapara sínum. En eigi at siðr 
veitti guð Jieim jarðlegar giptir , fé ok sælu , er Jieir 
skyldu við vera i heiminum ; míðlaði hann ok spektina ^ 
sv& , ai Jieir skildu alla jarðlega luti , ok allar greinir 
þær, er sjá mátti, [loptsins ok jarðarinnar^. f>at 
bugsuðu þeir, ok undruðust, hvi^ þat mundi gegna, 
cr jörðin ok dýrin ok fuglarnir höfðu saman^ eðli í 
sumum lutum, ok þó úlík at hætti. þat var eitt eðli, 
at jörðin var grafin í hám Íjalltindum, ok spratt þar vatn 
upp , ok þurfti þar eigi lengra at grafa til vatns en i 
djúpum dölum; sv& er ok [dýr ok fuglar'^, at jaml&ngt 
er til blóðs i höfði ok fótum. Önnur n&ttúra er sú jarðar, 
at & hverju &ri vex & jörðunni gras ok blóm , ok & sama 
&ri fellr þat allt ok fólnar; sv& ok djr ok fuglar, at 
(þeim) vex h&r ok fjaðrar ok fellr af & hverju &ri. þat 
cr hin þriðja n&ttúra jarðar, {)& er hon er opnuð ok 
graOn, þ& grær gras & þeirri moldu, er efst er & jörð- 
unni^. Björg ok stcina þýddu þeir móti tönnum ok 
beinum kvikinda. Af þessu skildu þeir sv& , at jörðin 
værí kvik ok heföi lif með nokkurum hætti , [ok vissu 
þeir , at hon var furðuliga gömul at aldartali ok 
máttug i^'eðli. Hon^® fæddi öll kykvendi, ok hon 
eignaðist allt þat er dó ; fyrí þ& sök g&fu þeir henni nafn, 

sie W. ei fíask. — *) Hme a [omittuni S^ H. ^ 
^spcktínní, Hf 9ed verhnm iniðla eum aee. rei apud veieret 
haud infrequenM ; ui miöla árar, Hei&arv. 9aga$ m. TeixlQr, 
Fornms. tv, ÍÍT^ et in hae Edda Snorriana: m. i^allit (ed. 
Rask p. 187). — *) « [ af jOrðaoni ok loptina, //. — •) livcrjo, 
fí, S. Sed hvá est dat. 9Íng, neutrius hvat , quod sofpe in 



C. 1. PRAFATIO. 5 

cederet, ut dei nomeú usuq^are nollent. Quo facto, quis 
filios eorum de maxime insignibus rebus a deo effectis 
certiores faceret? Quin eo res devenit, ut nomen dei 
oblÍYÍscerentur, plurimisque terræ locis non inveniretur, 
qQÍ Botitiam creatoris sui haberet Neque taraen eo 
mÍDUS deus bona terrena, fortunas ac felicitatcm, qua 
io hac vita fruerentur, hominibus præbuit; eisdem sa- 
pientiam ita largitus est, ut omnes res terrenas, om- 
oesque cœli terræque accidentias, quæ sub oculos cade- 
rent, intelligerent. Animum adverterunt, neque sine 
admiratione, quæ forte caussa esset, cur terra et ani- 
malia (terrestria) volucresque , qualitate inter se tam 
dissimilia, in nonnullis rebus communem inter se na- 
turam haberent. Una qualitas erat, quod terra, de- 
pressis scrobíbus in altis cacuminibus montium, aquam 
reddebat , neque opus erat , terram iis locis altius , quam 
in depressis vallibus, ad aquam eliciendam fodere; eadem 
natura est animaliura et volucrum , in quorum capite ac 
pedibus tantundem ad sanguinem spatii est. Allcra terræ 
natura est, quod herbæ floresque quotannis in terra 
crescant, quæ omnia eodem anno decidunt ct marce- 
scunt; quod idera accidit in aniraalibus et volucribus, 
quorum enati pili pennæque quotannis defluant. Tertia 
natura terræ est, quod, nudato eíTossoque solo ^ in 
summo egestæ terræ pulvere gramina increscant. Rupes 
et saxa cum dentibus et ossibus animalium comparabant. 
Quibus rebus concludcbant , terram vivam et quodam- 

sentenlia objeciiva usurpatur, Sic ílrlr hví, qua re, Edd, 
Snorr. C^d, Rask. p, 86, 1^9) ^ quibua locis hodierni Islandi 
dicerent hverju, fyrir hvcrju. — *) Fama , eandem, //. — '^) a 
( am dýra ok fugla náUiíru, //. — *^ sic Uj inolldunni, IV. — 
•) at, H. — »*») a lev hun f , V. 



G fohmAIíI. 1-2. K. 

ok töldu œtt sÍDa [til hennar^. f>at sama spurðuþeir 
af gömlum frœndum sinum , at , siðan er talin vorU mörg 
hundruð vetra^, [var gángr himintúngla újafn: áttu 



sum lengra gáng en sum^. Af þvílikum lutumgrunaði 
þá, at nokkurr mundi vera stjórnari himintúnglanna , 
sá er stilla' mundi gáng þeirra at vilja sinum sjálfs , ok 
mundi sá vera rikr ok máttugr, ok þess væntu þeir, ef 
hann réð fyri höfuðskepnunum , [at hann mundi ok 
fyrrí^ verit hafa en himintúnglin , ok þat sá þeir, ef 
hann rœðr gáng himintúngla , [at hann mun ^ ráða 
skini sólar ok dögg himins , ok ávexti jarðarinnar ^ er 
þar fylgir; ok slikt sama "^ vindum loptsins ok þarmeð 
stormi^ sjóvarins. f>at vissu þeireigi , [hvarrikihans vár; 
en þvi trúðu þeir , at hann réð öllum lutum á jörðu ok * 
i lopti, himins okhimintúnglanna, sjóvar ok veðranna'. 
£n til þess, at heldr mœtti frá segja , [eðr i minni 
festa^^, þá gáfu þeir^^ nöfn með sjálfum sér, ok 
hefir þessi átrúnaðr á marga lund breyzt, svá sem 
þjóðimar skiptust ok túngurnar greindust ^^. 

2. I elli sinni skiptir Nói heirainum með sonum 
sinum ; œtlaði hann Cham vestrhálfu, en Japheth norðr- 

^) a [omiil. W, 9ed eeleri tuppedilani, — *) ára, «iifio- 
rum^ H, — ') 9ie a [Hy Ree. et Raek. Ed gingr himlntiio^A 
ok 6ól ok himinCdnn^I. £n s<^n|;r himintiSngla var lUafn, W^ 
quod nullum tentum dai. — ^^ ^ li^ mondi hann lyrr , H. — 
*) a [ þá mondi hann ok, H. — *) Jarftar, lí; 9ed arHeuluMf h. i. 
9uh»lanlivo Jörft addilut, non 9ine aii^ua vi demonsiraliva ad'^ 
jeciut esse videlur. — ^ omillil S. — ■) sic IV; cfr. Snorrium 
tfi Hi9i. 01. Try$$v. cap. M, ei Hiei. 01. Sanclij e. 8. — 
^ a [hver fjri hann var , ok triifto þö hann vist vera, H; hvat 
lyrír kónf^ hann var, en trilftn þd hann mondi víst einhverr vera, 
ok til þess, eic.f Sf — hverr hann var, en þvi triifto þeir, at hann 
r»ftr öllom I., elCf U. — ^^) a [omiilii J7. — ^O hne, add.H(forle 
co$%iávii: henne, 9: jOrftoDni« ierrm)i — Ollnni hlatiim Btfn roeft 



C. 1-2. PHJtFATlO. 7 

modo vitalem esse, ut quam scirent annorum numero 
mirom quam vetustam, oaturaque sua efficacem esse. 
Nimirum quum omnia animantía nutriret, omnibusque 
vita defonctis potiretur , eam ob caussam nomen ei indi- 
derunt , genusque suum ad eam retulerunt. Idem ex 
cognatis suis œtate provectis cognoverunt, multis retro 
secolis inæqualem fuisse cursum siderum, aliaque aliis 
longiori ambitu circumferri. Ex talibus rebus colligebant, 
esse aliquem rectorem siderum, qui proprio arbitrio 
cursum eorum temperaret , eundemque potentem et 
ei&cacem esse; probabíle ducebant, si rerum elementis 
moderaretur, priorem sideribus fuisse; intelligebant, si 
corsum regat siderum, eum etiam lumen solis, rorem 
cœli, indeque dependentem terræ feracitatem, itemque 
ventos aérios , nec non œstus marinos temperare. Ne- 
sciebant quidem , ubi regnum ejus esset , credebant vero, 
ab eo omnia, quæ in terra aut aére essent, ^^Sh ^^^ 
cœlum et sidera, quam mare ac tempestates. Quæ quo 
facilius exponi memoriaque comprehendi possent, pro 
se quisque nomina invenerunt. Quæ existimatio multis 
modis variavit, prouti populi dividi linguæque discemi 
cœperunt. 

2. In senectute sua Noa orbem terrarum inter 
filios partitus est, Chamo adsignans partem occiden- 

»kr,D. — **) Hic W perperam addii (ad caput Mequens re vera 
periineij : Var efoat þat smiði, cr mcst hcflr verit i v(er)öldanní. 
[Nam contexiui parum conMuluni , qui , puncio posi breyzt 
poMÍio , contiruant: Svk sem þjóðirnar Bkiptust ok tiing^urnar 
l^eÍDdost, var efnat þat sm. e. mest h. v. i verOldunni, í. e. 
posiptam homines in populos acindi, linguœque dincerni cœ~ 
perani, maæimum, quod in orbe terrarum unquam exiiiii, íit- 
ckoatum opus esi]. 



8 FORMÁLI. 2. K. 

háifu y eo Sem suðrhálfu , [með |>eim parteran , sem 
siðarr greínir i þríðjúngaskípti heimsins^. í þann 
tima, [sem synir þessara manna voru f veröldinní', 
^á öflgaðist þegar ágirni til fjár ok mannmetnaðar, af 
þvi at {)á kenndust þær margar listir, sem áðr höfðu 
ekki fundnar verit, ok hóf sik hverr eptir sinni iþrótt; 
ok svá lángt [færðu þeir fram sinn metnað^, at þeir 
Affricani , komnir af Cham , herjuðu [i {)ann luta 
veraldar, sem bygði afspríngr^ Sems, frændr {)eirra. 
Ok sem þeir höfðu þá yíirunhit , þótti þeim sér eigi 
nægjast heimrinn, ok smíðuðu einn stöpul með tigl ok 
grjót^, þanner [þeir ætluðu at ^ vinna skyldi til himins, 
á þeim velli er kallast Sennár ''. Ok þá er þetta smiðí 
var svá mikit vorðit, at þat tók upp or veðrum, ok 
[eigi höfðu þeir at minni fýsi til at halda fram smiðinni, 
ok sem guð sér, hversu þeirra ofsi geisar hátt , þa sér 
hann at hann verðr með einshverju niðr at slá. Ok sá 
sami guð, sem alls er voldugr, ok allt þeirra verk mátti 
á einu augabragði niðr slá, en þá sjálfa láta verða at 
dupti, þá vildi hann þó heldr með þvi eyða þeirra fyrír- 
ætlan, at þeir mætti við kennast sinn litilleik, með þvi, 
at eingi ^ þeirra skildi hvat annarr talaði , ok [þvi vissi 
eingi þeirra® hvat hverr**^ bauð öðrum,* ok braut þat 
annarr niðr sem annarr vildi upp reisa, þar til er þeir 
striddust á sjálíir , ok [með þvi eyddist öll þeirra fyrir- 
ætlan i upptekinni stöpulsmíð ^ ^ Ok sá er fremsti^ var 
hét Zoroastres , hann hló fyrr en^* grót, cr hann kom 

") a [om. H, — *) a [ om. SjH. — •) « [ fœrþist sá metnaþri 
H, — *) a [á afspreini^i, ei mox: frænda, H. — *) með tíg- 
ttlpjöty S. — •) « [ om. H» — T /n W, Ugi poiest:' Semiár 
V. Seonár; Synear, S; Synear kallast, H, — ") inde a [þáhOfda 
þeir eigi (eigi höfðn þeir, i7) minni tj§n smiðinit fram at 



C. 2. PRÆPATIO. 9 

talem, Japheto septemtrionalem , Semo meridianam, 
secundmn eam partitionem , quæ infra conmiemorabitur 
in particula de diyísione trium orbis partium. Eo tem- 
pore, quo horum íilii in terris versabantur, cupiditas 
pecuniæ honorumque jam gliscere cœpit , eo quod multæ 
artes, antea non inventæ, tum cogm'tæ sunt, seque pro 
sua quisque arte extulit ; eoqué insolentiæ tandem pro- 
cesserunt, ut Airícani, a Chamo oriundi, bellum in- 
ferrent ei orbis terrarum parti, quam cognati sui, a Semo 
prognati , incolebant. Quibus devictis , orbem terrarum 
síbi non sufBcere rati, in planitie quadam, dicta Sineare, 
turrim aliquam, quam cœlo tenus educere cogitarant, 
ex lateribus et saxis construere aggressi sunt. Quæ fa- 
brica quum in eam magnitudinem excrevisset , ut atmo- 
sphæram (nubes) superaret , illique non eo minus operis 
contínuandi cupiditate incenderentur, deus, insolentiam 
eorum allius efferri animadvertens , aliquo modo repri- 
mendam esse intelligit. At ídem ille deus, qui omni- 
potens est, etsi uno temporis momento totum opus 
eorum dejicere, ipsosque in pulverem convertere posset, 
tamen corum propositum potius ita evertere voluit, ut 
parvitatem suam agnosccrent , si nemo eorum quid alter 
loqueretur intellexisset. Qua rc factum est, ut, quid 
quisque alteri præciperet , nemo intelligeret , quodque 
alter exstruere vellet, alter destrueret ; cousqucdonec 
ipsi inter se pugnabant, quo factum est, ut exstruendæ 
turris institutum penitus intcrcideret. Ex his qui prin- 
cipem locum tenebat, Zoroaster dictus est; qui, editus 



halda. ]þá lægöi guh þeirra ofsa i þann máta, að einginn, ei 
eeii., 8y li. — •) a [ einpnn þelrra vieisi, H. — *") einn, //. — 
X) a [svá hindraðist stOpulsmíðit , H, -- ^*) hann, addii H. 



10 fornAli. 2-3. K. 

i veröldÍDa. En forsmiðir voni ii ok lxx, ok svá margar 
tÚDgur hafa siðan dreifzt um veröldina , [eptir þvi sem 
risamir skiptust siðan til landa, ok þjóðirnar (jölguðust. 
í þessum sama stað var gjör ein hin ágætasta borg , ok 
dregit af nafni stöpulsius, ok'kölIuðBabilon^, ok sem 
túngnaskiptið var orðit, ^á Qölguðust svá nöfnin mann- 
anna ok annarra luta , [ok sjá -sami ^ Zoroastres hafði 
mörg nöfn; ok þó [at hann undirstœði^, at hans ofsi 
væri lœgðr af sagðrí smíð , þá fœrði hann sig ^6 fram 
til veraldligs metnaðar, ok lét taka sik til konúngs yfir 
mörgum þjóðum Assiríorum. Af honum hófst skurðgoða 
villa ; ok sem hann var blótaðr , var hann kallaðr Baal ; 
þann köllum vér Bel. Hann hafði ok mörg önnur ^ 
nöfn. £n sem nöfnin fjölguðust, þá týndist með þvi 
sannleikrínn^ ok af^ fyrstu villu þá blótaði hverrmaðr 
eptirkomandi sinn formeistara ^, dýr eða fugla, loptin'' ok 
himintúnglin , ok ýmisliga dauðliga® luti, jþar til er þessi 
villa gekk um allan heim , ok svft vandliga týndu þeir 
sannleiknum , at eingi vissi skapara sinn , utan ^cir einír 
menn, sem töluðu ebreska túngu, [f)á sem gekk fyrí 
stopulsmiðina^ ok þó týndu ^eir eigi likamligum giptum, 
er þeim voni veittar , ok ^vi skildu {)eir alla luti jarðligri 
skilningu, atþeimvareigigefin [hin andliga spektin ^ ; svft 
skilduþeir, at allir lutir værí smíðaðir af nokkuru efni ^^. 
3*^. Veröldin var^* greind i J)rjár hálfur: frá 
suðrí vestr ok [ínn at Miðjarðarsjá ^' ; sá lutr var kallaðr 

A«, a [omillii S. — ^ a [greindr, F. — *) hme, 
a [, omiiiii RéM. — ^) omiiiii H. ^ ^ fro ok af hahti 
A i. — «) tíc IV, lle#. ; forelata (=:foreysta?) , //. — ') fugla loptsias, 
Hj Re9, — ") danöa, H. — *) a [eorrecl,^ andleg spektln , W$ 
aii andleg^ apekln , H. — ^°) hæe a [ omiliii S. Pro hoe 
ioio capiið hahei U: en allt skildn f>elr jarþllsa, f>viat elf^i 
höfðn þeír andlif^a s'ipN ^^ triiðn, at allt værl af nokknra cfhi 



C. 2-3. PUÆFATIO. 11 

in lucem, príus rísit, qoam fleTÍt. Ðuo et septuaginta 
erant fabrí prímaríi, et totidem linguæ ex eo tempore 
per orbem terrarum dispersæ sunt, prout gigantes, po- 
stea terras occupantes, divisi, populiqUe multiplicati sunt. 
Hoc eodem loco œdiflcata est urbs inclytissima, quæ, 
tracto a turrí nomine, Babylon vocata est. Facta divi- 
sione lÍDguanim, hominum ceterarumque rerum nomina 
multíplicata. Idem ille Zoroaster multis nominibus gau- 
debat. Qui quum intellexisset, spirítus suos memorata 
fabríca fractos, tamen se ad secularem honorem pro- 
duxit , seque regem multorum populorum Assyriorum 
creandum curavit; ab hoc error idololatríæ oríginem 
duxit: nam dei loco cultus, Baalus vocatus est, quem 
nos Belum appellamus. Idem præterea multa nomina 
habuit; muUiplicatis autem nominibus, eo ipso verítas 
interiit. Quo prímo errore factura cst, ut posterorum 
suum quisque patronum colcret , aniraalia terrestria aut 
volucres', cœlos et sidera, varíasque res inanimatas, 
usque eo donec hic error per totum orbem terrarum pro- 
pagatus esset; adeoque verítatcm penitus perdiderunt, 
ut nemo creatorem suum nosset , eis solis exceptis y* qui 
lingua Ebræa , quæ antc cxstructioncm turris usur- 
pabatur, loquebantur. Neque tamen bona corporalia, 
quæ eis concessa erant, araiscrunt; ideoque omnes res 
terrestri intellectu percepcnint, quod sapientia spiritualis 
eis data non erat; quara ob rem intclligebant, omnia ex 
aliqua matería fabricata esse. 

3. Orbis terrarum in tres partcs divisus fuit: a 
merídie occidentem versus , indeque introrsum ad mare 

akapat eda smiftat. — ''') inscripiio capilis ierlii: Hvcrso grclnd 
er TerOldÍD í þrjá staði, U. — '*) verftr , 1/. — '») Mi5iarðar- 
h«fiM , U } a [ um Mi5j«rðar9já , U» 



12 formAll 3-4. K, 

Affirika, en hÍDn syörí lutr ^eirrar deildar er heitr ok 
bninninn af sólu. Annarr lutr írá vestrí ok til norörs , 
ok inn til hafsins ' ; er sá kallaðr Evrópa eða Enea : 
hinn neyrðri lutr er þar kaldr, svá at eigi vex gras, ok 
eigi má byggja. Frá norðrí ök um austrhálfur , allt 
til suðrs j þat er kallat Asia. í f>eím luta veraldar er 
öU fegrð ok prýði ok eign jarðarávaxtar , gull ok 
gimsteinar , þar er ok mið veröldin ; ok svft sem þar er 
jörðin fegrí ok betri kostum en i öðrum stöðum , svá var 
ok mannfólkit þar mest tignat af öllum giptum : spekinni 
ok aflinu, fegrðinni ok allrí kunnostu^. 

4. [Nœr miðrí veröldinni var gjört þat hús ok 
herbergi , er ágætast heíir gjört verít , er kölluð var 
Trója^, [þar sem vér köllum Tyrkland. þessi staðr 
var miklu meirí gjörr en aðrír, ok með meira hagleík 
á marga lund, með kostnaði ok föngum , er þar voru ^. 
f>ar voni xii konúngdómar , ok einn yfirkonúngr , ok 
lágu mörg þjóðlönd tíl hvers konúngdóms : þar voru i 
borginni xii hofðingjar^. f>essir höfðingjar hafa verít 
umfram alla menn, þá er verit hafa í veröldu, um alla 
manndómliga luti, —* [leikr þat sízt á tvimæli, hverr 
fræðimaðr sem frá þeim hefir sagt , • — > ok af þvi , at allir 
formenn norðrhálfunnar telja þángat sinar ættir^ , ok 
setja þá i guðatölu , alla '', sem formenn voru staðaríns , 
[einkannliga sv& sem^ sjálfan Priamum setja þeir fyrír 
Vódin * ; má þat eigi undarligt kalla , þviat Príamus var 

^) Miðjarðarhafí^jnö , H. — ^ kuoDátto, H^ ok ðlluin kostam, 
r. — ") Tiójobori^, //; a [þar var sett Rómabor^, er vér kOIIoin 
Troio, 17. — *) a [omiiiunt 8, 1/, H, — *) Ex eonjéciura Raskiij 
hdfut iún^w Qinguæ principales), W, U; liðfuðttíngumál^t<f.^, H, 
Aet. — Ceiera h^jue capilie, ei qnaiuor sequeniia (v^viit) om. 
U. — ^ a [Til þeirra (ok til f>., S) te|ja allir fornoicnD(formeDD, S) 



* % 



C. 3-4. PRÆFATIO. 13 

usque mediterraneuin, ea pars vocata est Afríca; cujus 
pDrtioDÍs pars meridiana calida est et sole torrida. Altera 
pars, quœ pertinet ab occident^ septemtrioncm versus, 
introrsusque ad oceanum, Evropa sive Ænea vocatur; 
cujus pars , quæ vergit ad septemtriones , adeo est frí- 
gida, ut graminum sterilis et inhabitabilis sit. A septem- 
trione per plagas orientales ad mcridiem quæ pertinet 
pars, Asia vocatur; in qua parte orbis omnis estamœ- 
nitas et spléndor, fructuumque terrestrium copia , aurum 
etgemmæ; ibidem meditullium orbis est. Atque uti his 
locis terra pulchrior est , ceterisque locis fertilitate præ- 
stat, íta earum regionum incolæ omnibus bonis , sa- 
pientia, robore, pulchritudine, omnique peritia præ ceteris 
omati fnerunt. 

4. Prope a medio orbe ædes ac domicilium factum 
erat, quo nullum unquam celebrius extitit, quod Troia 
appellatum est, loco quem Tyrklandíam dicimus. Hæc 
orbs multo, quam ceteræ, majori amplitudine facta, 
majorique artis varietate, sumtu et opibus, quarum eo 
loco magna copia suppetebat, ornatafuit. Ibidemduo- 
decim erant regna , uni summo regi subjecta , quibus 
singulis multæ nationes adtributæ erant. Erant (obtine- 
bant) in urbe duodecim principcs. Hi principes omnes 
homines , qui in orbc terrarum unquam extiterunt, quum 
omnibus virilibus studiis antecelluerunt (qua de rc inter 
omiies rerum peritos constat, qui res ab eis gestas ex- 
posuerunt), tum etiam quod omnes orbis septemtrio- 
nalis principes genus suum ad eos referant, hosque 
omnes, qui urbi præfuerunt, diis adnumerent, uti præ- 

BorSrhálfaiinar sínar ættir, ^, /S , Res^^^') alla, om. ff . — •*) a 
lom, H. — *) Ódinn, H.', Odenn, Res.; cíSa Óðinn , add. S. 



14 formAli. 4-6. K. 

komÍDn af Satumo , ^eim sem norðrhálfan trúði lángan 
tíma sjálfan gnð verit hafa. 

5. þessi ^ Satúmus vóx npp i ey j^eirrí'* i Grikk- 
landshafi, erKritheitir; hann varmeiri oksterkari ok^ 
fríðari en'aðrírmenn; svft bar vitrleikr hans af öllum 
mönnum, sem aðrar náttúmgjafir; hann fann ok margar 
listir j^œr sem áðr böf6u eigi fundnar verít. Hann var 
ok svft mikill á j^á iðrótt, er phitons anda list heitir, at 
hann vissi fyrír úorðna luti. Hann fann ok rauða j^ann i 
jörðu, er hann blés af gull, ok af þessháttar lutum^ 
varð hann skjótt ríkr. Hann sagöi ok fyrír árferð^ ok 
marga aöra leynda luti ; ok af sliku ok mörgu öðm tóku 
j^eir bann til höiðíngja yfir eyna. Ok sem hann hafði 
lítla hríð henni stýrt , j^á var þar skjótt nóg allrahanda 
árgæzka. f>ar gckk ok cingi pcnningr [nema guíl- 
penningr, svft var j^at nógt. Ok þó at^ hallærí værí í 
öðram löndum, f)ákom j^ar aldrí úáran^; máttiaf þviþángat 
sækja alla j^á luti, sem j^cir þurftu at hafa. Ok af 
[þessu ok mörgu öðm úsýniligu "^ kraptalání y er hann 
haiði ® , trúðu j^eir hann guð vera. Ok af f)essu bófst 
önnur villa millum .Kritarmanna ok Macedoniomm , svft 
sem hin fyrrí [meðal Assiriomm ok Chaldeis * af Zoro- 
astre^®. Ok er Satúmus finnr, hversu mikinn styrk 
[fólkit f)ikkist ^ ^ af honum hafa , ^á [kallast hann guð 
vera , ok segist stjórnari himins ok jarðar ok allra luta ^^. 

6. Einn tima fór hann skipi til Grikklands , ^viat 

>) om. H, — «) exeidit in W, — «) af þcssu , //. — *) árfcrði, 
i5r. — •) « [Svi var þaf nógt, at þd, H. — •) öár, U. — *) 
óacgjanligii , 8, — ") a [ þessnm ok mör^m öðrum kraptaverkam, 
(kraptagJOrnin^m ilet.)) ^^ ^^** — '■' [millum Assyrios ok 
Catdæos, H. — '«) om. S. — ") a [menn þykiast, //. — ") « 
[segir hann aik g. v. ok stjórnara himinB ok jarAar, i7, Rei. 



C. 4-6. PRÆFATIO. 15 

sertim ipsum Pííamum 'pro Vodine habent; quod mirum 
haberi non debet, quum Príamus ortus esset a Satumo 
illo , queQi deum ipsum fuisse orbis septemtrionalis 
longo tempore credidit. 

5. EUc Satumus in insula maris Græciæ, Créta dicta, 

adolevit; is ceteris hominibus staturæ magnitudine, 

robore virium et pulchritudine præstitit ; omnes tam sa- 

pientia y quam ceteris naturæ bonis , antecelluit. Multas 

quoque artes, antea non inventas, detexit; artís, spiritus 

Pythonici dictæ , tam peritus fuit , ut res futuras præ- 

sdret ; rude metallum in terra invenit , de quo aurum 

coxit; quibus rebus brevi potens extitit. Prætereasta- 

tnm annonæ multasque alias res occultas prædixit; atque 

hanc ob caussam multasque alias eum præfectum insulæ 

crearunt. Cui quum per breve tempus præfuisset , om- 

nigenarum frugum uberrímus provcntus extitit. Ibidem 

tanta erat rerum copía, ut nuUi nummi, nisi aurei, 

recepti essent ; et quamvjs magna rerum ad vitam susten- 

tandam necessariarum inopia aliæ terræ premerentur, his 

locis nunquam difíicultas annonæ erat, indidemque omnes 

res, quibus alii indigebant, peti potuemnt. Hamm mul- 

tanimque aliamm invisibilium, quibus præditus erat, 

virtutum beneficio factum est, ut eum deum esse cre- 

derent. Unde alter error ortus est inter Cretenses et 

Hacedones , quemadmodum ille prior inter Assyrios et 

Chaldæos a Zoroastre profectus erat. At Satumus, sen- 

tiens, quantum in se præsidii, populi judicio, civibus 

esset, se deum esse, cœlique ac terræ omniumque remm 

moderatorem simulavit. 

6. Aliquo tempore nave in Græciam trajecit; erat 
€nim ibi regis alicujus filia , cujus amofe tenebatur. Ilac 



16 formAli. 6-7. K. 

})ar var konúngsdóttir sú , er hann haföi hug á. Hann 
fékk með þvi náð henni, at einn dag, sem hon var úti meðr 
])j6nostukonum sinum , j^á brá hann [á^ sik ^ liki 
graðúngs eins, ok lá fyrir henni í skóginum, ok [sv& 
fagr, at guUs litr var ' á hverju hári. Ok scm konúngsdóttir 
sér hann ^, þá klappaði hon um granamar. Hann sprettr 
upp, ok brá af sér graðúngsliki ^, ok tók hana i fáng sér 
ok bar hana til skips , ok flytr heim i Krit. At þessu 
íinnrJuno^, kona hans. Hann brá henni i kvigu liki , 
ok sendi hana [austr i Elfarkvíslir ^ ok lét hennar geyma 
])ræl þann'', er Argúius hét. þar var hon xii mánaði, 
áðr hann skipaði aptr. Marga luti gjörði hann þcssum 
lika, eðr undarligri. Hann átti ])rjá syni^: hét einn 
Júpiter, annarr Neptúnus^ þriði Plútus*. þeir voru 
allir atgerfismcnn hinir mestu , ok var Júpiter lángt fýrír 
])eim. Hann var stríðsmaðr , ok vann mörg konúngaríki ; . 
hann var ok listugr sem faðir hans, ok brá á sik ýmissa 
dýra liki , ok mcð þvi kom hann mörgu fram , þvi sem 
manndóminum cr úmöguligt at gjöra. Ok af sliku ok 
oðru hræddust hann allar þjóðir. [þvi er Júpiter settr 
fyrír þór^®, svft sem allar úvættir hræddust hann. 

7. Satúrnus iét * ^ upp gjöra i Krít tvær borgir 
ok Lxx; ok sem hann þikkist fullkominn i ríki sinu, 
|)á skiptir hann f)vi með sonum sinum , [sem hann setti 
sik fyrir guð, ok skipaði hann^^ Júpitcr himínriki, en 
Neptúnó sjáfarríki ^ ^ en Plútó helviti , ok þótti honum 
sá lutr ^^ úkjörligastr; ok þvi gaf liann honum hund sinn, 

« [aér í, //,• yfir sik, Rei. — *) a [var ftgr ^llslitry 
Rei. — •) exeidii in W. — *) graðúngslikinu , Rei. — *) Júna, 
H^; fortenon maley iic enim reperitur Vcna pro ^Venui'\ — 
•) tf [ lángt í burt Cproculjj Rei. — «inn, Rei. — •) iic plenii 
iiterii W. -•)ílútó, correæeruniH, Jlet.— ><>) a[kallafi( liann 



C 6-7. PRiKFATIO. 17 

eo pacto potitiið est , ut díe quodam , qunm ea cnm fa- 

mnlabus sub dio yersabatur, adsumta taurí specie, ejus 

pulchritadinis , ut quisque pilus auri colorem referre vi- 

deretur, insidias ei in silua faceret. Cujus conspectí 

quum regia filia labia manu^palparet, exsilit, formam 

taori abjicit , virginem ulnis receptam deportat ad naves, 

domumque in Cretam transvehit. Quod factum quum 

Juno 9 uxor ejus , reprehenderet, iUe virginem in juven- 

cam transformavit, eamque orientem versus in^;£Ifar- 

kvisler (capita fluvii v. Albis) misit, servoque, nomine 

Argulo, servandam commisit; apud quem quum duo- 

dedm menses (íiisset, eam in prístinam formam restítuit. 

Multa fecit his similia , aut etíam mirabiHora. Tres filios 

babuit, quorum unus nominatus est Jupiter, altér Ne- 

ptunus 9 tertíus Plutus (Pluto) , qui omnes corporís ani- 

miqué dotíbus erant instructissimi ; Jupiter cæteros longe 

præcellebat; erat vir bellicosus, multaque regna sub 

snam potestatero redegit; fuit et artíum (artís magicæ) 

peritus, ut pater suus, et variorum animalium formas 

adsumebat; quibus rebus multa cfiecit, quæ enici ab 

humana natura nequeunt. Quam ob rcm aliasque ob 

caussas omnes nationes eum tímebant; ideo Jupiter pro 

Thore ponitur, quippe quem omnes naturæ metuerent. 

7. Saturnus duas et septuaginta urbes in Creta 

exstruendas curavit; quumque plcnam regni potestatem 

eonsecutus sibi visus erat, id inter filios suos divisit, tan- 

quam se ipse deum poneret, Jovique regnum cœleste, 

Neptuno regnum marínum, Pluto (Plutoni) tartarum ad- 

tribuit , quæ portío quum ei infimæ conditíonis esse 
1 . 

á NorrvBO íórr, H. ") W scribit lett. — '«) a [ sik hctti hann 
tjn gaþ; hann t^í, i7.— *>) sic ilet iif.; jarðriki, W. — >«) lute, //. 

2 



18 KoiiMÁLi. 7' — 8. K. 

f)ann er hann kallaÓi Serberum, tilf)css at geyma helvitis. 
þcnna Serberum segja Grikkir Erkulum hafa ^ dregit 
or hciviti ok á jaröriki. Ok ^ {)ó at Satúrnus hefbi skipt 
Júpiter himinríki , ()á girntíst hann eigi at siðr at eignast 
jarðriki, ok hcrjar nú^ upp á riki Tóður sins, ok svá 
scgist, at hann léti taka liann ok gclda; ok fyrir slik 
stónirki scgir hann sik guð vera. Ok þat segja Mace- 
donii, at liann léti taka sköpin, ok kasta út á sjóinn^j 
[ok þvi trúðu þcir lánga æG , at ^ ^ar af helði vorðit 
kona; [j)á köiluðu þeir Vcncrcm^, [ok settu hana 
i guða tölu "^. Ok þvi cr Vcnus alla æfi siðan kölluð 
ástargyðja^ , at ^eir trúðu, at lion mætti þiða allramanna 
hjörtu til ástar, karla ok kvcnna. Sem Satúmus var 
geidr af Júpitcr syni sinum , þá fly ® liann austan or 
Krit ok hingat^^ i Italia. þar bygðu þá })cssháttar 
j^jóðir, scm ckki erfiðaðu, ok liföu við akam ok viö 
grös^*, ok iágu í hclium cðr jarðholum^*. Ok sem 
Satúrnus kom þar, þá skipti hann nöfnum, ok kallaði 
sik Njörð , sakir þcss , at hann hugði , at Júpiter , son 
hans, mundi þá siðr frétta hann upp. Ilann kcndi*])ar 
fyrstr manna at piægja ok planta vingarða. þar var 
góð jörð ok hrá, ok gjörðist \dx skjótt ár mikit; tóku 
þeir hann til höídingja, ok svíli eignaðist hann öU þess- 
háttar ríki , [ok lét gjöra |)ar margar borgir * ^. 

8. Júpitcr son hans Atti marga syni^*, J)á sem 
ættir cru frá [komnar: hans son var Dardanus, hans 

>) s. Gr. at Herculcs liafi, Í5Í. — «) Nii, /1, Iím. — ^) því, H, Ret. 
— *) sjó, Rti, — *) « fom. S. — •) a f sii cr Vcnas kaUast, Hy 
Rei, — ^ a [om, //, Res. — ') //a>c a [eæ Raskii senieniia 
resiiivimvs; ÍV ordinem periurbai, iia: ok því er Vcn. aUa 
fp. bí5. konud ástatgyl\ja, ok settu hana i gu^a. tolu, at þcir, eic^ 
ok eett i gu5a tolo, addii H, Res, — ^ flV5i, ce//. — '<>) Uæe 
parliculaf liingat (hucj, indicare videinry hanc de Saiumo 



C. 7 — 8. PRÆFATIO. 19 

Tideretar, canem suum ei dcdít, quem Gcrbcrum no- 

minavit, ut tartarum custodiret. Hunc Cerbenim ab 

Hercuie ex tartaro in terram retraclum , Græci per- 

hibent Jupiter autem , ctsi rcgnum cœleste a Jove 

sortitus esset, tamen non eo minus regni tcrrcstris po- 

tiandi cupidus, patris impcrium armis invasit, cumque 

YÍvum cepisse et castrasse dicitur; quo ingenti facinore 

patrato, se pro deo venditavit; et dicunt Macedones, 

eom genitalia sumi et in mare projici jussissc, longo 

tempore persuasum habcntes, inde feminam esse factam, 

Venerem ab eis dictam, quam in numerum dcorum 

retulerunt; eamque ob caussam omni indc tcmpore 

amoris dea appeliata Venus cst ^ quod 'cam animos om- 

nium hominum , virorum et fcminarum , ad amorem 

iodinare posse crcdcbant. Satumus^ a filio Jovc castra- 

tos, ab oriente ex Crcta huc in Italiam profugit, quam 

id tcmporis ejusmodi nationes incolucnint, quæ opus 

non facicbant, sed glandc qucrnca et herbis vivebant, 

et in antris aut terræ cavcrnis quiescebant. IIuc delatus 

Saturnus, commutatis nominibus, sc Njordum appellavit, 

eam ob caussam, quod Jovem sic difficilius se percun- 

ctando investigarc posse cxistimavit. IIic primus omnium 

terram arare et vineas conscrerc docuit. Quibus locis 

quum solum esset bonum et crudum , brcvi lætus frugum 

provcntus extitit. Ab incolis princcps creatus omnia . 

ejusmodi regna in suam ditionem redegit, ibidcmque 

multa oppida exstruenda curavit. 

8. Hujus filio Jovi multi fucrc nati, cx quibus 

prosapiæ ortæ. Ejus filius erat Dardanus , cujus filius 

. 1 

UeHonem ex aliquo Romano auclore verbolenus desumtam 
.Mif. — »') gras , H, — ^^ lienrum ok jardarholum, //. — *') a 
Im, 8. — **) iic sæpius plenið titeris 11'. 2 - 



20 kormAIíI. 8. K. 

son Herikon , pians son Tros, hans son llus^, hans 
son Lamedon , faðir Priami höfutkonúngs^. Príamus 
átti marga spi: einn af Jieim var Ektor, er ágætastr 
hefir yerit alira manna i veröldu, at aflí ok vexti ok 
atgjörfi , ok öllum manndómlegum hstum riddaraligrar 
slektar^; ok {lat finnst skrifat, ^á er Grikkir ok alfar 
styrkr norðrhálfu ok austrhálfu börðust við Trójomenn^ 
{)á hefði ^eir aldri sigraðir vorðit, nema Grikkir heGH 
heitiðáguðin^, [ok gengu svá fréttir, at ekki mannligt 
eðli mátti þá sigra , nema þeir yrði sviknir af sjálfs sins 
mönnum; semsiðan gjörðist^. Ok af f^eirra frægð gáfa 
eptirkomandi menn sér þeirra virðin'gamöfn , [ok eink- 
annUga svá sem Rómverjar , er ágætastir menn hafa verít 
at mörgum lutum eptir {)eirra daga ; ok svft segist, at fiá 
er Róma var algjör, at Rómverjar venduðu ® sinum siðam 
ok lögmáli, sem næst máttu þeir komast, eptir ^vi, sem 
Trójumenn höfðu haft , [forfeðrþeirra'^. Ok svft mikiU 
kraptr fyigði þessum mönnum , at mörgum öldnim 
siðarr, þá er Pompejus, einn höiðingi Rómverja, heijaftí 
i austrhálfuna j flýði utan Óðinn or Asia ok hingat i 
norðrhálfuna , ok þá gaf hann sér ok slnum mönnam 
])eirra^ nöfn, [ok kallaði Príamum hafa heitið Óðin% 
en drottning hans Frígg; ok af \>\\ tók rikit siðan nafn, 
ok kallaðist ^ ^ Frígia , þar sem borgin stóð ^ ^ Ok hvftrt 
erÓðinn sagði þat til metnaðar^^ við sik, eða ^athafi 
svft verít með skipti tiíngnanna , þá hafa þó margir 

') hae a [ , quæ príma manus in W omisU, iecunda in mmr^ 
gine supplevit — *) a [ieeundoi frá honam var hinn sietti 
maðr (PriamuB, add, Reð.') hörutkóngr Trdju bor^r, 8^ Rei. — 
•) ppektar, H. — *) goþin, H. — *) « [ ok þeir hcfði srikiiir 
Ycrit af Fjálfs sins mönnuro, S, — *) « [ Rdmverjar hafa DMt 
eengit TrújomOaBum at ágiett, ok ^eir vendoþa, 1/, Rts.^ Römvetjar, 



G. 8. PRÆFATIO. 21 

Herícon, cujus filius Tros, cujus filius Ilus, quo pro- 
naUis Laomedon , pater Priami , regis primarií. Priamo 
multi erant filii, quorum unus erat Hector, qui omnium 
hominum , cfuos tulit terrarum orbis , virium staturæque 
magnitudÍDe, corporis animique bonis, omniumque ar- 
tinm íngenuorum, quæ equestrem ordinem deceant, 
peritia excellentissimus fuit. Memoriæque proditum re- 
peritur, Græcis cunctisque Europæ et Asiæ copiis bellum 
adversus Trojanos gerentibus , nunquam futurum fuisse, 
ot superarentur, nisi Græci deos consuluissent; quibus 
eonsulentibus oraculum respondisse, eos nullis humanis 
opibus posse superari, nisi proditi a suis esscnt; id quod 
postea factum est. Atquc horum nominis celebritate 
factum est, ut posteritas nomina dignitatis eorum síbi 
TÍndicaret, in primis Romani, qui post iUos multis rebus 
eximiam sibi gloriam pepererunt; qui , condita Roma, 
instituta et Icges suas, quam proximc fieri potuit, ad 
exempla Trojanorum, majorum suorum, composuisse di- 
cuntur. Tantaque vis his hominibus adjuncta fuit, ut 
multis post seculis, quum Pompcius, unus ex principibus 
Romanorum, bellum in Asia gereret , Odin ex regionibus 
remotioribus, ex Asia, huc in partes orbis septemtrio- 
nales confugeret. Hic tunc síbi suisque eofum nomina 
indidit, Priamumque Odinem, reginam ejus Friggajn 
nominatam esse contcndit; unde rcgnum, in quo urbs 
steterat, nomen sortitum Phrygiaque appellatum est.. 
Sive vero Odin gloriam venaturus ista prædicavit, sive 

erái^Ustir menn hafa vcrit eptir þeirra daga, verndatu, S, — ^ 
[om, //, Res, — •*) gömlii Trrijomanna , add, 11 , Res. — ') a fPrianiUB 
kón^var, sem áþrcrfagf , kallnþrÓiMnn, //, Hes'. — '")eaTmew- 
dmtloneRaskii} knila^i, ír; kaliast, lie#. — '0 cœtera hvjti* capl'is 
€t emfut sequens ouiiuil S, — '^) cþr fordildnr, add. //, Hrs. 



22 formAli. 8-9. K. 

fræðimenn haft j^at. fyrír sanninda sögn, ok f)at var lengi 
æfi eptír, at hverr, semmikiil höf5ingivar, tóksérþar 
dæmí eptir. 

9. Einn konúngr i Trójo hét Munon etSa Mennon' ; 
hann átti dóttur höfuðkonúngs Priami; sú hét Tróan^. 
þau áttu son; sá hét Trór; j)ann köilum vér þór. 
[Hann var at uppíæzlu i Tracia , með þeim hertoga, er 
nefndr er Loricus. £n er iiann var x vetra , {)á tók 
hanu við vápnum ioður sins. Svá var hann fagr álitum, 
er hann kom með öðrum mönnum, sem þá er fílsbein 
er grafit i eik; hár hans er^ fcgra cn guli*. j>á er hann 
var XII vetra hafði hann fullt ail; {>á lypti hann af jörðu 
x^ bjarnstökum, öllum senn, [ok \ú drap hann Loricus 
hertoga, fóstra sinn, ok konu hans Lóra, eða Glóra, ok 
eignaði sér rikit Tracia; {)at köllum ver þrúðheim. f>á 
fór hann viða um löiid, ok kan/iaði heims hálfur, ok 
sigraði einn saman alla berserki ok alla risa, ok einn 
hinn mesta dreka, ok mörg dj'r*. í norðrhálfu heims 
fann hann spákonu þá, er Sibil het, er vér köllum Sif, 
ok fékk hcnnar. Eingi kann segja ætt Siljar. [Hon 
var allra kvenna fegrst'; hár hennar var sem gull®. 
þeirra son var Lóriði^, er likr var fcðr sinum; [hans 
son var Henrede^®; hans son Vinge{)órr; hans son 
Vingcncr^^; hans son Móða; hans son Magi^*; hans 

'} Mcmnon , H. — ^) dóttur Príamus konúngs, Trójam, 'V» — 
■) Tar, £í , Res, — *')hæc a [ om. V. — *) sic V. /n, W numeru9 
Ua deiriius esi^ ui riæ legi possiif videiur iamen iniHo 
scripium fuisse xii, deinde vero ii culiro erasumj ni legendum 
9it X. Res. numerum omiiiiieiiegii corrupie: bjarnstockunum. — 
^ a [ hann Kig:raþi marjca berscrki srn(n) , ok dýr cþr dreka, U. — 
^ vænst, //. — *9 fl [om. U. — •) o: Hl(5rri5i , unum eæ iio- 
minibus Thoris. — ^") a [ om. U; Hrnrcdc o: Eindriði, nomen 
Thoris. - ") Vingncr, H. Vingþörr, forie et Vingnir, Tkoris 



C. 8-9. paftFATio. 23 

ita eyenit divisione linguaniin , multi rerum scientes hæc 
pro vera relatione accepenint, longoque post tempore 
obtinuit, ut qui insignes essent principes hoc exemplum 
scquerentur. 

9. Rex ah'quis Trojanus, nomine Munon sive 
Hennon, filiam Príami , regis primarii , Troanam diclam, 
ín matrimonio habuit. Hi GHum* procrearunt, nomine 
Troem, quem nos Thorem appeilamus. Is in Thracia 
educatus est, apud ducem, qui Loricus nominatur. Qui 
quum decem annorum esset, arma patris sui accepit; 
inter alios homines constitutus ita erat aspectu pulcher, 
^ut ebur arbori inclusum; comæ decor auri nitorem su- 
perabat. Duodecim annos qatus justam viríum magni- 
tudinem recéperat; tum decempellcs ursinas, uno omnes 
tempore, solo sustulit, tumque ducem Loricuni, nutri- 
torcm suum , hujusque uxorcm Loram sive Gloram 
interfecit, rcgnumque Thraciaí , quod Thrudhcimum ap- 
pellamus, sibi vindfcavit. Quo facto multa terræ loca 
peragravit et partes orbis terrarum perlustravit; solus 
omnes athletas furiosos, omncs gigantcs, maximæ staturæ 
draconem multasque bestias superavit. In scptemtrionali 
orbis parte incidit in fatidíeam, nomine Sibyllam, quam 
nos Sivam appellamus , eamque in matrimonium duxit. 
Genus Sivæ nemo reccnsere potest; ca ceteras feminas 
venustate superabat, comaauri colorem referente. Ilonim 
filius erat Loridius, qui patri similis fuit, hujus filius 
Vingethor, hujus filius Vingcncr, hujus filius Modius, 
hujus filius Magius, ex quo ortus Cesphethus, cujus 
fihus Bedvigus, cujus filius Alhra, quem Annarcm vo- 

nomina. — ^^) Móyi ct IVIojrni, scc. Kddam nomina fiiiorum 
Thoris. 



24 formAll 9-10. K. 

soD Cespheth ^ ; hans son Beðvig ^ ; hans son Athra^ , 
er vér köllum Annan ^ ; hans son Itrmann ^ ; hans son 
Heremóö^; hans son Skjalldunn '', er® vér köllúm Skjöld; 
hans son Bjaf*, er vér köllum Bjar^®; hans son Jat; 
hans son Guöóifr ^ ^ ; hans son Fjarllaf ^ ^ , er vér köllum 
Fríðleif. Hann átti j^ann son, er nefndr er Vóþinn^^, 
{)ann köllum vér Óðin^^. [Hann var ágætr maðr af 
speki ok allrí atgervi^^. Kona hans hét Frígiða , er 
vér köllum Frígg * *. 

10. Óðinn hafðí spádóm, ok svákonahans, ok 
af þeim visindum fann Iiann ^at , at nafn hans mundi 
uppi vera haft^'' i norðrhálíu heimsins^^, oktignatum- 
fram alla konúnga. Fyrir þá sök fýstist hann at byrja ferð 
sina af Tyrklandi , ok hafði með sér mikinn ijölda liðs , 
únga menn ok gamla, karla ok konur, ok höfðu með 
sðr marga gersimliga luti. £n hvar sem {>eir fóru yfír 
lönd, ])á** var égæti mikit frá^" þeim sagt, svá at þeir 
|)óttu líkari goðum^^ en mönnum. Ok þeir gefa eigi 
stað ferðinni ** fyrr en þeir koma norðr ** i þat land, er 
nú erkallat Saxland^^; þardvaldistÓðinn lángar hriðir*^^ 
ok eignast^* viða J)at land*'. þar setr*® Óðinn til lands* 
gæzlu iii sonu sina: er einn nefndr Vcggdegg^' ; var hann 
ríkr konúngr, ok réð fyrir Austr-Saxalandi^®; [hans 

') SeÍBmegy V^ CeBphete, i7. — *) Ledin^, H$ Liediog,lle«. — 
*) 9ie Wj H, ÍIm.; Atra, £/. — ^) aecutativus a nosi. ADDarr. — 
«) Vrmann, Res. — <>) Eremóð, C/; Móðar, Hy ReM.— '^St^Mrj 
H, — •) Hic ineipit codeæ regius (Re$.)y hið verkii: er Tér 
köU. Sk. — ^ forsan eorruftuif% Scjaf, an$eleax. Sceaf; BjhTffH^ 
Re$. — '<>) Bavr, V. — ^i) GuAólf (Guþolf, H$ Gadolff, ite«.), 
W^ H, Res. Hane Bon Finn (Fin, C/; Fin o. Finn, /T), mdd, 
Wy V, H, Res. — »*) sic Reg.; Friallaf, IF; Frjalafr, Ug 
Friallaff, H, Res. — ") Vodden, 17; Voðen , W. — »*) Óðen, 
W. — *0 «t ^llri Bpeki ok atgjðrfl, H. ^ *«) « lomiiHt Ug 



C 9-1Ó. PRJOfATIO. 25 

camnfl, cajus filhis Itnnnannus, cujus filhis Hermodus, 
cujus filius SkjaláuuDUS, quem Skjoldum appellamos, 
hnjus filius Bjavus, quem nos Bjarem nominamus, hujus 
filius Jatus , hujus filius Gudolvus , hujus filius FjarlaTUS, 
quem FridleÍTum appellamus , qui filium progenuit , Vo* 
dinem nominatum, quem nos Odinem appellamus. Is 
sapientia omnigenaque præstantia excellebat; uxori ejus 
nomen erat Frigida , quam nos Fríggam yocamus. 

10. Odin ejusque uior facultate divinandi præditi 
erant ; qua divinatione prævidebat , nomen suum in 
septemtríonali parte orbis terrarum memoría cultum et 
præ ceteris regibus celebratum irí. Quam ob caussam 
Tyrklandia relicla peregrínationem suscipere cupiit , ma- 
gnamque secum multitudinem hominum, juvcnumque 
senumque , virorumque et feminarum abduxit / qui 
multas res þretiosas domo abstulerunt. Quascunque 
terras peragrarent , multa cximia de iUis prædicabantur, 
ut similiores diis, quam hominibus, existimati sint. Itinere 
non príus destiterunt, quam in terram in partibus bo- 
realíbus sitam, nunc Saxoniam dictam, pervenenint. Hic 
longum tempus moratus, multa ejus terræ loca suæ 
ditioni subjecit Ibi Odin terræ custodiendæ tres filios 
suos præfecit, quorum unus nominatus est Veggdeggus, 
rex potens, qui Saxoniæ oríentali præfuit. Ejus filius 

deimde MequenM eaput inseribU: Fra þvi er Óþin kom á NorAr- 
Iðad. — ") helit, Uj Ree. — ^") hœiois, W. — '•) þar, W. — 
«0 af, Wy H, Ree. — *0 ffuöum, W. — «>) þeir gáfti ei app 
terp 8(oa, H. — *•) om. H. — **) eþr þýscaland, add. H. 
<0 lánga hrí5, W, 8. — *<0 dvaldi Óð. lánga riþ, ok eisnaþis 
(«ipia6ic, W.), IF, H. — *0 ok ríkti þar um Idnsa hrið, ok 
gjOrðiat þar skjótt ^óðr friðr ok ár^æxka nds, ok ondraðist 
laadnfdlkit þetta kraptalán, add. S. — ^ setti , If. — *«) Vcgdrcg, 
17; Ytgéegf S; Vesdec, H. — *^ Aofitr-SazUndi , U, H. 



26 fobmAli. 10-11. K. 

sonr var* Vitrgils; hans synir voru jþeir: Ritta^, faftir 
Heingests, ok Sigarr^, faðir Svebdegg, er vér köllum 
Svipdag*. Annarr son Óðins hét Beldegg*, er vér 
köllum Baldr ; hann átti þat land , er nú heitir ^ Vestfal ; 
[hans son var Brandr; hans son Frjoþigar'', er vér 
köiIumFróða; hans son var Freóvit ®, hans son Yvigg*, ' 
hans son Gevis * " 5 er vér köllum Gave**. Enn þriði 
son Óðins er nefndr Siggi**, hans son Verir*^. jþeir 
lángfeðgar^* réðu þar fyrir, er nú er kallat Frakland , 
ok er þaðan sú ætt/komin, er köllut er Völsúngar^*. 
Frá öllum þessum eru stórar ættir komnar ok margar. 
11**. þá byrjaði Óðinn*' fcrð sína norðr, ok 
kom i þat land , er þeir köUuðu Reiðgotaland , ok 
eignaðist i þvi landi allt þat er hann vildi. Hann setti 
þar til landa son sinn, er Skjöldr hét; hans son hét 
Friðleif ^ ®. þaðan er sú ætt komin, er Skjöldúngar heita; 
þat eru Danakonúngar; ok þat heitir nú Jótland, er þá 
var kallat Reiögotaland. Eptir** þat fór hann norðr, 
þar sem nú heitir Sviþjóð ; þar var sá konúngr, er GylG 
er ncfndr. En er hann spyrr til ferða þeirra Asiamanna, 
er Æsir voru kallaðir, fór hann móti þeim, ok bauð 
[at Óðinn skyldi slikt vald hafa i hans riki sem hann vildi 
sjálfr*®. Ok sá tími fjlgði fcrð þeirra , at hvar sem þeir 
dvöidust i löndum , þá var þar ár ok friðr góðr, ok trúðu 

om. W. *) Picta, faðir Heingests, H'; Fite, faþir Hein- 
gests, H, — ■) Sigar, faþir Svipdags, H. — ^ « [om. U. — 
•) Beldeif, Vf Bclldes, IF; Belldec, H. — ^ er vér köllamy i7. — 
^ Frodigar, H. — *) Freovin, W; Frcvin, er vér kðllamPorfy 
H (tcilicei a corntpla lectione eæ codice regio in ediHomé 
Reeenii orium, qui legii: Hana son var Frevin^ liana son Parc^i 
quod in codice Rcg. esi ývigg). — ') h. s. Y., om. //, Re$. — 
w) Gciri, 8; Geitir, H. — »0 0*»'^, S,- Gapo, /í, ilet.; a [om. 
U. — '«) Sigi, Wy U, S. - »») Berir, W; Jcrir, «; Igrir, H, 



C 10-11. PBAi'ATlO. 27 

erat Vitnrgils , cujns filii fuere Rittá , pater Heingesti , 
et Sigar, pater Svebdeggi, quem Svipdagum appellamus. 
Alter filius Odinis nominatus est Beldeggus , quem Bal- 
derum appellamus ; is terram possedit , nunc Vestphaliam 
dictam. Hujus filius fuit Brandus, cujus filius Friodigar 
a Dobis Frodius vocatur. Hujus filius erat Freovitus; 
hujus filius Yviggus; hujus filius Gevisus, quem nos 
Gavium appellamus. Tertius Odínis filius nominatus est 
Siggius, cujus filius Verer. Hi majoresque sui terræ 
imperarunt, nunc Franciæ dictæ, ex quibus orta est gens, 
quæ Volsungorum dicitur. £x his omnibus amplæ mul- 
tæque familiæ originem duxenint. 

11. Post hæc Odin iter septemtrionem versus 
ingressus, in terrám venit, quam Rcidgothiam appel- 
larunt, cujus terræ quantum libuit in ditíonem suam 
redegit. His regionibusfilíum præfecit, nómine Skjoldum, 
cujus filius erat Fridleivus; inde gens orta, Skjoldun- 
gorum dicta, qui Daniæ reges sunt; quæque tunctem- 
poris Rcidgothia appcllata fuit , nunc Jotia dicitur. 
Post hæc boream versus contendit in regioncm , nunc 
Svethiam dictam, cui rex præfuit Gjivius nomjnatus. 
Qui de itinere Asianorum, quiAsæ appeílabantur, certior 
factus, obvíam eis procedcbat, Odinique conditionem 
tulit, ditionis quantum ipse vellct suo in regno obtinendi. 
Tam vero obsequentem in itinere faciundo fortunæ be- 

Res, Raskius eot^icU Vðlsi s, VelHÍ, quemadmodum U quodam^ 
modoindigitatyitalegenei Rcrir, faþir VolsvngR, cr Volsvngar tra 
frá komnir. — ") lángfeftr, W,— **) sie W$ in Reg. scriptum: 
Vavlsovng^ar; Volsdnpary Hy Res,—^^ sem Óþinn hafl^i skipt þvi 
landi meþ sonuni sínQm, add. 11 y Res. — '0 hann, Hy Res. — 
*•) Éic Reg.j h. 8. var Friðleifr, W, Res.— *•) V novum eapui 
ineifity ita inscriptum: Frá þvi er Óþin kom i 2>$vífýóþ ok gaf 
soovm ðínvm rflií. — ««) « [þeim i sitt riki, C/, H. 



28 ' FoamÍLi. 11. K. 

allir, at fieir væri þess ráöandi. [þat sá ríkismenn^, 
at þeir voni úlikir öðrum mönnum , þeim er þeir hölSu 
sét', at fegrð ok^ at viti. þar þótli Óðni fagrir 
landskostir^, ok kaus sér ^ar borgstað'^ er nú heita 
Sigtúnir ^ ; [skipar hann þar höfðíngjum , ok í þá liking, 
sem verit hafði í Trója'', setti xii höfuðmenn í staðinum^, 
at dæma landslög^, ok svá skipaði hann réttum öllum 
sem fyrr höfðu verit í Trójo [ok Tyrkir voru vanir*® . 

Eptir ^at fóir hann norðr , þar til er sjár tók við 
honum, sá er þeir hugðu^^ at lægi um öll lönd^^, ok 
setti þar son sinn til ^ ^ þess ríkis , er ^ ^ nú heitir Noregr. 
[Sá er Sæmíngr kaiiaðr ^^, ok telja þar Noregs konúngar 
sínar ættir til hans , ok svá jarlar ok aðrír rikismenn, svá 
sem segir i Háleygjatali. [En Öðinn hafði mcð sér ^ann 
sonsinn, erYngvi er nefndr, er konúngr var i Sviþjóðu ^^ 
ok eru frá ^ '^ honum komnar þær ættir , er Ynglíngar 
eru kallaðir^^. f>eir Æsír tóku sér kvánföng þar inn- 
anlands, [en sumir sonum sinum^^, [ok urðu þessar ættír 
fjölmennar^^, at umb Saxiand ok alit þaðan um norðr- 
hálfur ^ ^ dreifðist 8v& , at þeírra túnga, Asiamanna, var 

^) þviat þat sá rikismenn (menn, Ret.'), W^ Res. Vúx 
þat in eod, Re$, icripia esi þt, quasi þviat. — *) a [þviat 
rikismenn bí (sáa, IT) þá ölika (vera, add, ff) flestom mðnnnm 
(om, H) ðþrum, U, U, — ') sv&, add. W. ~ «) þótti/Öþni 
fasrir vellir ok landskostir fóþir, Uy H, — ^) borgar stað, W.^ 
•) heiU Sistdn, W, U.'S^ heitir Si^tiin, H. Hie inseríi W: 
þat var af hans nafni 5 ok gaf sér koniSngdöm ok kallaðis Njðrdr, 
•k þi finns þat skrifat i fræðibrfkamy at NJðrðr hafl heltið hinn 
tyrsti SviokoniSngr^ er þat til þcss, at Öðinn hefir þar veríð 
Sðfj^tr ok skipaði þar hðfðinfjam i þ& líkíng, eie, — ^ TnUOy 
W. — ") staðnam, W. — ') a [seipaþi (hann, add. //.) þar 
hðfðínfja, i þ& liking sem i Trrfjo; 'voro setfir 111 hðfðíngjar (til 
add. H) at dœma Innds lðs« C/, //. — ^^) a [om. H. — >') hann 
etlaði, H, U. -^ ^') Iðnd ðll, W, — i') til tfi Reg. ewcidii. - 



C 11. PRÆFATIO. 29 

DÍgnitatem habuerant, ut, ubicunque tenrarum com- 
morarentur, abundantia ánnonæ placidaque otii tran- 
quiUitas esset; quod eorum opera effici, cuncti credebant. 
Proceres quoque eos aliis, quos vidissent, hominibus 
et corporis pulchrítudine et intelligentia dissimiles esse 
animadvertebant. Odin igitur, hujus regionis amœnitate 
et fertilitate delectatus, ibidem sibi condendæ urbis locum 
delegit, ubi nunc Sigtunæ dicuntur. Huic ioco prin- 
dpes præfecit, ad similitudinem institutorum Trojanorum, 
quum duodecim viros primarios in urbe constitueret, 
qui jus dicerent; eodem modo omnia priviiegia instituit| 
aicuti antea fuerant Trojæ constituta, quibusque Tyrki 
adsueti erant. - 

His rebus gestis septemtrionem versus profectus 
est, donec ad mare pervenit, quod totum ambire ter- 
Tamm orbem putabant , ibique filium regno , quod nunc 
Norvegia dicitur, præfecit. Hic Sæmingus vocatus est, 
ad quem reges Norvegici, item dynastæ aliique prin- 
dpes, origines suas referunt, quemadmodum in Recensu 
Halogorum commemoratum est. Odin autem secum 
adduxerat filium , Yngvium dictum , qui rex Svethiæ 
(iiit , a quo familiæ , quæ Ynglingi (gentes Yngviæ) 
dicuntur, ortæ sunt. Asæ conjuges sibi, quidam etiam 
filiis suis, ex indigenis delegerunt. Quæ familiæ, nu- 
merosæ factæ , per Saxoniam indeque penitus per 

**) ^ar sem Tn^ heitir, en, II. — >*) 84 hét SæmÍDfr, W^ 
m [ om. jET. — ok telja Nore^ könsar ok st& jarlar þ&ni^t «ttlr 
siaar (om. eæi.)^ H.— *•) eptir hann, add. W. — ^Ó *^ H^.— 
^*) a [ MeS Óþni fór Tn^i, er kon. var, éie.y V. Meþ Óþni 
▼ar kón^ sá , er Inge hét, sem kóngr varþ eptir hann i Sriþjóðy 
«k Inglingar ero Ml komnir, H. — >•) a [om. H. — *®) svi, 
add. W. — <i) sie W; in Re$: éeribiiur norðrhalvor C^ad. 
forma). 



30 GYLFAGLX^ÍNG. !• K. 

eigin túnga um öli ^essi lönd. Ok ^at j^ykkjast menn 
skynja mega af því , at skríiuð ^ eru lángfeðga nöfn 
þeirra, at þau nöfn hafa fylgt þessi túngu, ok fieir 
Æsir hafa haH túnguna norðr hingat i heim: í Noreg 
ok i Sviþjóð , i Danmörk ok i Saxland '^ ; ok i Englandi 
eru forn landsheiti eða staða heití^, ^au er skilja má, 
at af annarrí túngu eru gefin en þessi ^. 

GYLFAGINNÍNG^ 

1. Gylfi^ konúngr réð þar löndum , er nú heitir 
Sviþjóð. Frá honum er {>at sagt, at hann gaf eirini 
farandi konu at launum skemtunar sinnar eitt plógsland 
i ríki sinu, þat cr iiii öxn '^ drægi upp dag ok nótt. En 
sú kona var ein at ^ Asa ætt ; hon er nefnd Geíjun ® ; hon. 
tók iiii öxn norðan or Jötunheimum, en þat voru synir 
jötuns^^ okhennar, ok setti þáfyrir plóg; en plógrínn 
gekk svá hart ^^ ok djúpt, at upp leysti landit, ok drógu 
öxninn ^^ þat land út á ^^ hafit ok vestr , ok námu staðar 
i sundi nökkvoru. f>ar setti Gefjun landit, okgafnafn, 
ok kallaði Selund. Ok^^ |>ar scm landit hafðí upp 

») er rituð, If^. — «) í N. ok SviþjiJð — ok Saxland, W. 
a [iia Hi Voro þeirra ættir om Saxland ok nordrhálíVina , ok 
þeipsi tiinga gekk einnig um ðll lönd. Skílja menn at þeir hafa 
norþr hingat haft tiingona, i Noreg^, Danmörk, Si'iþjö5 ok Sax- 
land. — •) om. W, — *) Hœc omnia U breviuSy iia: þeir 
Æsimir tóku »ér qvanfavng þar innan lans, ok vrþo þer sttir 
fiolmennar vm Saxland ok vm norþrhálfona^ þeirra tiSn|;a cin 
geck um þessi lund, ok þat skilia menn, at þeir hava norþr hín^t 
haft tvngvna, J Noreg^ ok Danmerk, Svíþjdd ok Saxland. — ^) /ji- 
Bcrifiio codicis U, liiierit rubris scripia : Hér hcfh* Gylvag innini^, 
frii því er Gylfí sótti hcim Alfavþr i As^garþ me5 ílölkvnp, ok 
frá villo Asa, ok frá spornín^o Gylva. Reg., W ei S hoe 
loco nuiiam inscripiionem habcni, in ed, vero Res. eadem 
ae apud nos ei Raskium inscripiio^ ei prœierea nonnuiii 



C. 1. LUDIFICATIO GYLVUNA. 31 

regiones septemtrionales ita sparsæ sunt, ut lingua 
Asianorum his omnibus regionibus propria esset. Nam 
ex nominíbus majorum eorum, quæ iiteris scripta sunt, 
condudi posse autumatur, hæc nomina ad hanc linguam 
pertinuisse, eandemque línguam in hanc partem orbis 
septemtrionalem, in Norvegiam, Svethiam, Daniam et 
Saxoniam, ab Asis introductam esse ; nam in Anglia prisca 
obtinent regionum aut locorum nomína, quæ ex alia lin- 
gua, quam hac, adscita esse, intelligi fadle potest. 

LUDfflCATIO GYLVIANA. 

Rex Gylvius ei terræ imperavit , quæ nunc Svecia 
dicítor. Hic mulieri cuidam circulatrici unum jugerum 
in regno suo, quantum soli quatuor boves per unum 
diem unamque noctem aratro resolvere possent, in 
præmium oblectamcnti , muncri dedisse dícitur. Quæ 
mulier una ex genere Asarum fuit, nomine Geviona. 
£a arcessitos quatuor boves ab •septemtrione ex Jotun- 
heimis, iQlíos gigantís ex ipsa susceptos, aratro jungebat ; 
aratrum autem tam vehementcr ac profunde ibat, ut 
terra a solo resolveretur; quam terræ partem boves in 
altum protrahebant , atque occídentem versus pergentes 
gradum in freto quodam stiterunt. Híc Geviona terram 
collocavit, nomen ei dedit, Selundumque appellavit. 
Atque quo loco terra relaxata fueratj remansit stagnum, 

reeeniiores eodieeSf ui SveeuSy a Raskio Si. insigniiuSf 
méduni: ö5ra nafni Hárs lygi, quod Res. laHne ianium eœhibeí 
(Hari mendaeium), — ^ Toiam hane seciionem om. V. — 
^ flórer ðxn, W, — ") af, usiialius, hoc quidem coniexiUy 
W, H. — •) Gefion, ti^t^tfe, W. — »") nokkurs , add. W^ H. — 
») brcitt, //, W. — >«) öxnerncr, W. — »») um, W, H. — 
") En, W. 



32 aTLFA6lN9ðfNO. 1-2. K. 

gengit, yar^ eptir vatn', ^at er nú Log^rinn kallaSr i 
Sviþjið ; ok liggja svft vikr í Leginum sem nes i 
Selundi^. SvA segir Bragiskáld^ gamli: 

Geíjun dró frá Gylfa 
glöð, djúpröðul-öðla, 
svft at af renni-röknum 
rauk, Danmarkar auka; 
báru öxn, ok átta 
enni-túngl, þar er gengu 
fyrir vineyjar* víðri 
valrauf*, Qögur höfuð. 

^'2. Gylfi* konúngr'' varmaðr vitr [ok Ijölkunn- 
igr; hannundraðist^at mjök^, erÁsa fólk var svákunnigt, 
at* allir lutir gengu ^® at vilja þeirra. |>at hugsaði hann, 
hvárt þat mundi vera af eðli sjálfra ^eirra, eðr mundi 
^ví valda goðmögn'^ [þ^^^ ^^ Þ^ii' blótuðu^^. Hann 
byrjaði ferð sina tíl Ásgarðs ok fór með laun^^, okbrá 
á sik gamals manns likf, ok duldist svá. En Æsir voru 
fiví visari, at þeír höfðu spádóm, ok sá þeir ferð hans 

Þ'^i', add* W, In Rðg. verisimiið est eodem modo eeri^ 
ptum fuisse, etsi nunc litlerm var þ tantummodo legi possintf 
ullima nempe litera a ceteris iongius ahesty quam ut ad eas 
partinere possit, Nos igitur futamus y likrarium to þar- 
deleri voiuisse. Raskius iegit varþ, quod etiam proeedit, — 
•) Sælvnde, IT. — •) om. Jí, W. — *) vinœyia, W, H- — 
*) Jvalrof , W, H. — ^ primam S hic inscriptionem prmmittit: 
Hdr liefr Gylfaginníni;. Gylvcr, hie et smpiuSy U. — *>** 
J7. W itUf ah initio: B. cr maftr leaidry hann var kontfifr •k 
qnikuinisr. — ") om. H^. — •) « [ok hogsaþi þat, at alHr 
l;ýþir lof\iþo þá, ok, C/, H. — ><>) gjörðus at þeirra vilia, ok 
hacsaði , W. — >>) grhm^gn , W.-^^'^ a [ om. H; eþa Bnidi 
ipiþmavgnin valda því, U. — '*) l«ynd, W. 



CL 1^2. LUDUriGATlO 6YLVIANA. 33 

i 

qood DUDC Lacds ÍD SVeda dicitur-; et qoo modo in 
SeÍDodo lÍDgulæ , eodem modo sinus in Lacu jacent. 
Sic ait poéta Bragius príscus : 

Gylvio aurí munifico 

læta Geviona abstraxit 

augmentum Daniæ, ut 

jumenta currentia fumarent. 

Gestabant boves capita 

quatuor oculosque octo , 

præcedentes latum , ingentem 

caræ insulæ sukum^. 

2. EratrexGylvius virsapíensetmultiscius. Isvalde 
mirabator, gentem Asarum magiæ perítia tantum pollere, 
nt omnes res ex sententia eorum succederent. Reputabat 
aecom, utrum bæc ex ipsorum natura proficiscerentur, 
an potentia deorum numina , quæ colerent , ejus rei 
caussa essent. Igitur Asgardum profectus , clam iter 
fecit; nimirum formam senis induebat, atque sic latebat. 
Asæ autem tantum sapientia prævalebant, ut intelligentia 
futurí gauderent ; quare , itinere ejus , ante quam ad- 
Tenisset , præcognito , præstigiis ei obviam ivcrunt. 
Urbem ingressus ^ celsam aulam conspexit , cujus fa- 
stigium vix conspcctu superare posset ; tectum ejus 

•) Oráo prosnicus : Glð5 GeQun dró Dannmrkkr auka fri 
Crjrlfli (hinam) il[íiíprOþul'-OMa(a)) 8v& at rauk af renni-rðknum; 
9xm Viru Qa^ar hOfuS ok átta enní-tiingl (p) , þar er gengu fyrir 
▼íftri ▼mlraaf(Y) vineyjar(ð). ' 

(a) 4Ji^prAðull j sol gur$Uis y aurum ; ððall , deierm. ððli ^ 
iHermlis. (fi) iunas froniis i, e, oculos. (y) valrauf(v. valrof) 
meeipio de ingenii suico (a val — iniens. ei muf , fissura), 
4. 1. de casiu iih líiaiUy ^uem abrupia ierrœ ftoriio reiinque- 
4«l. (8) I. e. Selandiæ. 

3 



34 GYLFA6INNÍK6. ' 2. K. 

fyrr en hann kom , ,ek gerðu {móti honum sjónbverlingar. 
En^ e^ hann kðm inn i borgina, þá' sá hann þar báfa 
höll , svft at varla mátti hann' sjá yfir hana ; þak hennar 
var lagt gyltum ^ skjöldum , svft sem spánþak. Svá 
segir þjóðólfr [enn bvinverski^, at Valhöll var skjoldum 
J)okt« : 

Á baki létu blikja , 

barðir voni grjótí , 

Svafnis^ salacfrar 

seggir byggjandi. 

Gylfi sá mann i hallardurunum ^ , ok ' lék at 
bandsöxum, ok haf5i vii senn á lopti; sá spurði baon 
fyrr at nafni ; bann nefndist Gánglerí, ok kominn af ref- 
ilstigum^^, ok beiddist at sœkja til náttstaðar, ok spurði 
hverr böllina œtti^ ^ • Hann svarar^ *, at þat var konúngr 
fieirra : en [fylgja má ek^ ' þér at sjá bann , skaltu þá 
sjálfr spyrja hann nafns^^ ; ok sqeríst sá maðr fyrír bonúm 
inn i höllina , en hann gekk eptir , ok þegar laokat 
burðin á hæla bonum. þar sá hann mörg gólf ok mart 
fólk, sumt með^' leikum, sumir drukku, sumir með 
vápnum ok borðust; þá litaðist bann umb, ok þðtti 
margir lutir útrúligir þeir er hann sá; þá mælti bann'*: 

Ok, M^. — «) ow- ir. — ■) om. W. ^ *) $y\\ánm, If, 
1/. _ ft) t*fi Snorr. H. hirf. 19. Homklofio aÍMcrWtmrf M$é 
FafTskinna ot Upphaf ríkis Har. h&rf. (Fornm. b. 10, 191} A#a 
versu9 T^jodolvo Hvinienti adicrHuni eum Edda noétrm. — 
•) a [om. Vf H. — ^ Svolnla, V^ STofhera, S^ S?elBÍs, H. ^ 
•) hanardyram, W. — •) er, fr, £/.-- lo) sieReg.^ reflla stlfMy 
Wf riflls atii^m, V. — '*) aatti, Wj V. — "0 ^^ 'eflr, mdd. 
W. — ^*) a [hann m4 fylgja, W(prave). — >«) skalta þá apyija 
h. n. siAlfV, W. — *») meðr, W. — >•) vide Hávam. §irop!L t. 



C. 2. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 3ð 

auratis ciypeis erat constratum, uti scandulis conlegi 
tecta solent. Testatur Thjodolvus Hviniensis , Yal- 
hallam clypeis tectam esse : 

Yiri circumspecti , 

saiis impetiti, 

scandulas palatii Svafncriani 

in tergis micare fecerunt •. 

Gylvius hominem in foribus aulæ conspexit, quí 
gladiolis ludens, tempore septem sublimes libravit; a 
quo de nomine ultro interrogatus, se Ganglerium vocari, 
et ex locis aviis advenisse professus est; veniam petendi 
nocturni hospitii exposcit: quærit, quis aulæ istius 
dominus sit. Alter respondet , regem eorum esse: 
Yerum est, ut tc comíter, ut eum videas, quo facto 
ipsum de nomine interrogato. £t idem vir convcrsus 
intro in aulam prægreditur, illo sequente, cujus ingre- 
dientis calcibus illisa janua spontc occlusa est ^. Ibidem 
multa cubicula, magnumque hominum nunierum animad- 
vertit: alii l^udos exercebant , alii potabant, alii armis 
instructi pugnabant. Mox oculos circumfercns , quum 
multa oculis oblata incredibilia ei viderentur , lo- 
cutus est: 

•) Consiructioi Hyg^gjandi seggir léta Svafnis 8alnœfrar(a) 
blikja á baki(p), voro baröir grjöti. 

(a) Svafnir, Odin; Svafnis 8a1r, palaiium Odinis, Val" 
haiia; Svafnis salnœfrar, eortíees (seandulæ) Vaihailw, elypei, 
(P)f. e. clypeos in ierga r^eeerunt. 

b) lavks t. 0. laukz (laokst) , ipsa se oceiusit, á hæla lionaiDy 
iiiisa caicibus tjus, fíic ianquam aliquod mirum et insolitum 
reprœsentaiur. Quo respiciunt y ut puto^ Grimnismál, 22: forn 
er 811 ^rind, en þat fáir vito, hVe hon er í lás um lokin ; it 
^ii^. kvida Fafn. 3, G^l: Hrynja hanom þá á hæl þcygi hlunnblik 
hallar hringi litkod, cf hánom fjlgir fcrþ niín héþan. 

3^ 



30 GYLFAGINKÍKG. 2-3 K. 

Gáttir allar' 
áðr g&ngi fram^ 
* um skygnast skyli: 
þvíat iivist er [at vita^ 
hvar úvinir sitja 
á fleti* fyrir. 

Hann sá iii h&sæti, ok hvcrt upp frá öðru, ok sáta 
III menn sinn i hverju^. |>& spurði hann, hvert nafn 
höfðingja þeirra væri. S& svarar , er hann leiddi inn ^ 
at s& er i enu neðsta [hásæti sat^ var konúngr, ok 
heitirH&r, en þar næst er heitir Jafnh&r'^, en s& ofarst 
er f>riði heitir ^. þ& spyrr H&r komandan , hv&rt 
fleira [er éyrindi * hans , en heimili er matr ok drykkr 
honum sem öllum þar i H&va höll. Hann segir'^, at 
fyrst vill hann spyija ^^, ef nokkvorr er fróðr maðr innL 
H&r segir , at hann komi eigi heill út , nema hann sé 
fróðari, ok 

stattu fram meðan þú fregn, 
sitja skal s& er segir. 

3. G&ngleri ^^ hóf sv& m&I sitt: [Hverr er æztr eða 
elztr allra goða**? H&r segir**: s& heitir Allfoðr" 
at voru m&Ii, en i Asgarði enum foma &tti hann xii 
nöfn : eitt*® er Allfóðr * ', annat cr Herran eða ** Heijan, 

1) Skataar allir, Uy H. — ') ini^ánga franiy //; áþr nh gáBfini 
frain, V. — •) a lom, W, — *) fleUam, U, — •) ok sat síbb 
maAr i hvcrju, Wf ok »átu meno aino i hverjo, H, — ^ u [útr 
hátetiy at sá var koniSnipr, ir. — ^ en þam. sá, er Jafbhaar 
heitir, W. — «) er heitir þriði H4r, St, — «) tic a [il«5F.; aé 
«renaa, W.^^^ svarar, IT. — ") vita, W. — '») interipHo 
in I/y literit minintit Mcriptai ¥rk 8parnínj:o Gánglera; tJi S: 
AIMa rðk. — ") a [Hverr æitr — allra guAa, IV: fro allra |;o5a 



C. 2-3. LUUIFICATIO GYLVIANA. 37 

Cuncta ostia. 

ante quam p/ogrediare , 

oculis periustranda sunt; 

nam scitu^incertum est, 

quem inimici 

locum præoccupaverínt. 

Vidit tria sölia, unum supra alterum, in quibus 
tres homines, singuli in singulis, sedebant. Tum ín- 
terrogavit , quod nomen principi eorum esset. Qui eum 
introduxerat respondet, in infimo solio sedentem regem 
esse, Haremque vocari, in proximo, qui Jafnhar vocetur, 
insummo, qui Thridius appelletur. Tunc Har ex advena 
quærít, quænam plures sint adventus ejus caussæ: ei, 
sicut omnibus in aula Havíi (Haris) versantibus , liberum 
esse dbi potusque usum. Ille significat, se primum 
velle quærere, ecquis intus sit vir rerum sciens. Har 
reponit, eum non exiturum, nisi scientíorem factum: 

atque procede in medium, dum percunctaris; 
sedendum est ei, qui docct. 

3. Ganglcrius sermonem ita orsus est: quis omnium 
deorum summus aut vetustissimus cst? Cui Har: is 
nostro sermone x4///V>á^r (Omnipater*) vocalur, sed in 
Asgardo illo veterc duodecim habuit nomina, quorum 

iegii 11: Asanna.- ") Bvarar, l^. — '*) Alfoþr, W , V, i5f. - 
") U ei H numeros omiltii. — »0 Alfóftr, £/, S, H; Alfö5r 
ebh AWTúlSr y W» — '^Hcrran eþa, om £í; annat Herran omitso 
TiJ er, Wy hic ei in eequenlibue, 

a) Sie vuigo aecifiturj quani hœc vox composiia sil eæ 
allr, omnisj mihi persvasum esi^ vocem eomposilam esse éæ 
ðU, aldar, adeoque aliföAr idem esse alqne alda fuiMr, pater 
hominum* Sed pnrum referl. 



38 OTLFAGINNÍNG. 3-4. K. 

III. er Nikanr ^ eöa HDÍkarr, iv. er Nikuz cða Hnikuðr, 
V. Fjölnir , vi. Óski , vu. Ómi , yiii. BiDiði eða Biflindi*, 
IX. Sviðarr^, x. Sviðrir*, xi. Viðrir, xii. Jálg eða Jálkr. 
f>á spyrr Gángleri : hvar er sá guð? eða hvat má hann? 
eða hvat hcfir hann unnit framavcrka^? Hár segir: 
lifir hann of allar aldir^ ok stjómar öllu riki sinu, ok 
ræðr öllum lutum, stórum ok smám. f>á mæltí Jafnhár '^ : 
hann smiðaði himin ok jörð, ok loptin ok alla eign ^eirra. 
f>á mælti f>riði: hitt er mest, er hann gerði manninn, 
ok gaf honum önd , þá cr lifa skal ok aldri týnast, þólt 
[likaminn fúni at moldu ^ eða brenni at ösku, ok skulu 
allir menn lifa , þeir cr rctt eru siðaðir , ok vcra meö 
honum sjálfum {)ar scm hcitir Gimli eða Yingólf. En 
vándir mcnn fara til Hcljar ok |)aðan í Niflhcl ^ ; þat er 
niðr i enn niunda heim. f>á mælti Gángleri: hvat 
hafðist hann áðr at, en himinn ok jörð væri görr? f>á 
svarar Hár: þá var hann mcð Hrimþussum. 

4. Gángleri mælti : hvat var upphaf? cða hversu 
hófst * ® ? eða hvat var áðr? Hár svarar : svá sem segir 
í Völuspá: 

Ar var alda** 
[)at^^ cr ckki var: 
vara sandr né sær*^ 
né svalar unnir, 

Nikaðr, U; Hníkarr eða Nikar, W. — •) Biblindi,' W^ 
Billindr, //. — BÍeReg,} Viftrir, W-y Sviþurr, 1/ j'Sviður, Sf. — 
*) Sviðorr, W. — *) til frama, U. — •) um aldr, ok Btjórnar 
ðllu (om, nj ríki sinu, (öllum add. 11) stdruui lutum ok 
smám, I/, H, — ^ •ic W, U, S, St^ Reg, habet hár, eum Hnea 
ferfendieulari antepoBÍta , altera manu ut tidetur, qum for" 
taMte indiceretf tyllabam Jafn in textum reeipi dekere, — *) 



C. 3-4. LUDIFICATIO GYLVIANA. 39 

unum est AUföÖr^ aiterum Herran sive Herian^ ter- 
tíum Nikarr sive Hnikarr^ 4. Nikuz sive Hnikuðr^ 
5. Fiölnir^ 6. Oski^ 7. Omi^ 8. B//f/í/ sive 
Biflindij 9. Sviðarrj ÍO. Sviðrir^ íí. Viðrir^ 
12. Jalg sive Jalkr. Quærit Gangierius: ubi ilie 
deus est? aut quid poilet? aut quænam patravit præ- 
ciara facinora? Cui Har: vivit per omnia secuia, 
tolumque regnum suum gubernat, et omnes res, ma- 
gnas, parvas, moderatur. Tum Jafnhar: fabricavit cœ- 
ium et terram et aera , et quidquid contínent. Addidit 
Thridius: iliud maximum est, quod hominem fecit, 
eique animam dedit (perpctuo) victuram, nec unquam 
interituram , etsi corpus in terram putrescat , aut in 
cineres comburatur ; omnes homines recte morati vi- 
vent, et apud ipsum versabuntur in ioco, qui Gimiium 
sive Yingoivum dicitur, scd mali homines ibunt ad 
Helam, indeque in Nillheium, hoc est, in nonum mun- 
dum descendcnt. Tum Ganglerius: quid agere instituit 
antequam cœlum ac terra facta essent? Cui Har: tunc 
versabatur cum Hrimthursis. 

4. Ganglerius: quale erat principium? aut quæ- 
nam fuere rerum initia? autquidmitea fuit? Respondet 
Har: uti memorat Valæ vaticinium: 

Príncipium erat temporum, 
quando nihil fuit: 
neque erat arena, neque mare, 
neque undæ frigidæ ; 

a [líkamp fUni til moldar, W. — •) Nillheim, 1/, U. — »«) 9Íc 
Wi hdfso (htíf 80?), Reg. {non hrffsc)^ hann add. U, ^. — »') sie 
W, V; halda, Reg. — ") þar, T; þa, H. - ») varat sandr nc 
»jár, W, 



40 GYLFAOINNÍNO. 4. K. 

jörð fannst eígi^ 

né upp-híminn, 

gap var ginnúnga 

en grass ekki^. 
f>á mælti Jafnhár: fynr var ^at mörgum oldum eo 
jörð var^ sköput, er Niflheimr var görr, ok i honum 
miðjum hggr bruðr^ sá, er Hvergebnir hcitir , ok þaðan 
af* fallaþær ár cr svftheita: Svöl, Gunnþra^, Form% 
Fimbul, þul% Slíðr ok Hrið% Sylgr ok Ylgr, Vift, 
Leiptr ^ ® ; Gjöll er næst helgrindum. f>á mælti f>riði ^ ^ : 
fyrst var þó sá heimr i suðrhálfu, er Muspell heitir; 
hann er Ijóss ok heitr, svát hann^^ cr logandí^^ ok 
brennandi ; er hann ok úfærr þeim , er ^ar eru útlendir 
ok eigi eigu })ar óðul. [Sá er Surtr nefndr, er þar 
sitr á landscnda^^ til landvamar, hann hefir loganda 
sverð, ok i enda veraldar mun hann [fara ok herja^^, 
ok sigra öll goðin ^ ^, ok brenna allan heim með eldi. 
Svá segir i Völuspá: 

Surtr ferr sunnan 
með sviga leifi^'', 
skínn af sverði 
sól váltíva: 
grjótbjörg gnata, 
en [gifr rata*®, 
troða halir helveg 
en himinn klofnar. 



«fii, H. - «) hvergi, V. >) v«ri, W. — *)#tc Rég., 
17; brunor, W., W'. — ») om. IV, í/, «. — •) Kvöl, Oindro, r.— 
9ic Reg.i Fiorm, Wy 17; FJðrir, IT; Fjón, Ret. — ") Finb- 
oI^qI, I/. — ») Hríftr, U. — »") Viðleiptr, 17. — ") U novum 
eapui liierie miniaiie ineeribii: Bhr Mfir M MospcIIshciflii, 



C 4. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 41 

terra nuspiam reperta, 
neque supernum cœlum; 
erat inane chasma, 
sed nusquam gramen. 

Tum Jafnhar: fuít multis ante secuh's, quam creata 
terra esset, quum factus est Niflheimus, in quo medio 
fons jacet, dictus Hvergelmer^ unde profluunt flumina, 
sic appellata: Svala, Gunnthra, Forma, Fimbula, Thula, 
Slidra , Hrida , Sylga , Ylga , Vida , Leiptra ; Gialla 
proxima est portís Helæ. Hic Thridius: at enimvero 
primus fuit mundus in regione meridiana , dictus Muá- 
pellus, lucidus et calidus, adeo ut flammet et ardeat; 
adeoque impervius est alienigenis, eisque qui ibidem 
domicilia non habent Surtus nomen est ei , quí ibi 
sedet ad terræ confinía, regionis defendendæ gratia, 
gladium flammantem gestans; hic in fine renim exibit, 
bellum geret, omnes deos superabit, univcrsum mun-^ 
dum igni comburet. Sic Valæ vaticinium: 

Surtus procedit a mcridie, 

igne cum circumvolitante ; 

resplendet sol 

e gladio cædium divi. 

Saxeæ rupes colliduntur^ 

Oreades præcipites ruunt, 

calcant homines leti viam, 

cœlum vero difiínditur. 

ok frá Sarti. — ^*) exddit in Reg.y fui etiam mox anlea 
9criHi: ST át (svát). — *') logandi er hann ok br. ok lifœrr, 
W, — **) a [Sortr ræftr þar fyri, ok sitr & heims enda, 17, B, — 

>•) a [koma, 1/.-»«) gvðin, IT. — >0 >«▼«> ^i *«^'»» ^i ^^V 
l«fe, H. 1*) a [piþar hrata, V. 



42 gylfaginm'ng. ð. K. 

5. Gángleri mælti : hversu skipaöist áðr en ættimar 
yrði eða aukaðist mannfólkit? f>á mælti HárM Ar 
^ær, er kallaðar cru Elivftgar, þá er þær voru svá 
lángt komnar frá uppsprettunni ^ , at eitrkvikja^ sú, er 
þar^ fylgðí? harðnaði, svá sem sindr [þat er renn^ 
or eldinum^, [þá varð (lat iss, ok þá er sá iss gaf 
staðar ok rann eigi, þá heldi "^ yGr þannig enn ^ {)at cr 
af 8tóð eitrinu , ok fraus at hrimi ^, ok jók [hrimít hvcrt 
yfir annat*®, allt í Ginnúnga-gap. þá mælti Jafnhár: 
Ginnúnga-gap , (lat er vissi tíl norðrs ættar^^, f}IItíst 
með |)únga ok höfugleik iss ok hríms, ok inn i frá úr 
ok gustr; en hinn syðri lutr Gínnúnga-gaps lóttist móti^^ 
gneistum ok sium þeim , er ílugu or Muspells heimi. 
f>á mælti f>riði : svft scm kalt stóð af Niflheimi , ok 
allir lutir grimmir, svft var^^ þat, cr vissi námunda 
Muspellí^^, heitt ok Ijóst; en Ginnimga-gnp var svá 
hlætt ^ ^ sem lopt vindlaust ; ok þá cr [mættist hrimin 
ok blær hitans^^, svá at bráðnaði ok draup, ok af 
þeim kviku-dropum kviknaðí, mcð krapti þess er til 
sendi hitan , ok varð manns likandi ^ '', ok var i ^ sá 
nefndr Ymir, en Ilrimþussar kalla hann Örgelmi, ok 
eru þaðan komnar ættir Ilrimþussa, svft scm scgir í 
Yöluspá hinni skömmu ^ ^ : 

*) U interit intcrifHonem ruMé iiierit teriptam: Hir 
segir er so5in sköpaöa Ymi jotan. — *) uppspretCniii, Wj app- 
flpretConanii H» — ') œitrkvika, W^ eítr kvikan, I/. — *) þeiniy 
W. — *) ferr , W. — «) a [I afli, l/, H^ om. Ret. — =^ hWdi 
(hélaði); hel5i, W^ hielldi, U. —'^ sie (en) Reg., S^ úr, W$ ok, 
U, H. — ') a [þat vard isa, ok nam hann sta&ar ok rann cip; 
þá hieildi yfir þannog, ok þat, cr af 6tó5 eitrino, ÍVaas, 17} 
þar var ÍR, ok nam staðar, ok þaC, er Ftó3 af eitrinu, fraasi 
lí; nk Rem 6Ú kvika nam ataðar, ok rann ckki , þá fraus al 



C. 5. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 43 

5. Ganglerius: quid accidít, antequam gentes existe- 
rent , aut homines propagarcntur? Cuí Har: fluvii, 
Elivagæ dicti , quum ab scaturigíne tantum proces- 
sissent, ut virus lutulentum eis admixtum, scoriæ instar 
ex ígne profluentis, induresceret , m glaciem mutatum 
est; quæ glacies ubi loco hæserat, neque amplius pro- 
fluebat, illuc etiam superfusa est veneni exhalatio et in 
pruinam concrevit, pruina alia super aliam accrescente 
et usque in chasma inane proserpente. Tum Jafnhar: 
pars cbasmatis, plagam boréalem spectans, pondere et 
gravitate glaciei ac pruinæ oppleta est , gelida vapo- 
ratione et aura frigida a parte interiori accedentibus; 
dam pars chasmatis meridiana , scintiliis ac strícturis , e 
mundo Muspello evolantibus , obversa , levior fíerí cœpit. 
Addidit Thrídius: uti frigus omniumque rerum sævitia 
ab Niflheimo profecta est, ita ea, quæ Muspelio sunt 
vicina, calida et iucida sunt. Ceterum chasma tam 
tepidum erat, quam aér nullo vento commotus; et quum 
strata pruinarum et aura caioris inter se occurrebant, 
ut (pruina) iiquesceret et stiiiaret, tum fluidæ iiiæ guttæ, 
virtute ejus , qui caiorem miscrat , vitaies factæ sunt et 
in humanam simiiitudincm transfíguratæ , qui Ymer no- 
minatur, sed a Hrimthursis appciiatur Orgeimer, a quo 
gentes Hrimthursorum ortæ sunt, quemadmodum te- 
statur Valæ vaticinium brevius: 

hrími lir þat, er af stóð cítrinu , Res. — ^^ a [hvert hrímit yflr 
anaat, W. — ") norðr ættar, W. — '«) af, Res, — ") allt, 
mdd. W. — ") Maspellsheimi , í/, Res, — ") lött, W, í/, Hf 
St. — ^^3 a [mætti hrimina blœr hitans, W} blærinn himins mætti 
hrímino, //. -- '^ líkindi, W. — '0 ««•, IT. — >•) id esi 
Hyndloljód; vide hoe poema in Edda Sœm.^ verstim 81, 



44 OYLrAGLNi^ÍNO. 5. K. 

Eru völur allar 
fraViðóIfiS 
vitkar allir*^ 
frá Vilmeiði, 
[en seið-berendr 
frá Svarthöf5a% 
[allir jötnar* 
frá Ymi komnir^. 
En hér segir svá Va^roönir jotun • , 
hvaöan Örgehnir kom 
meö jötna sonum 
fjTst, enn fróöi jötun': 
þá er*' 

or Elivágum 
stukku eitr-dropar 
ok óx unnz or varöjötun; 
[þar eru orar ættir 
komnar allar saman, 
|>vi er |>at æ allt til atalt*. 
þá mælti Gánglerí : hvemig oxu ættir saman ^ * 
]iaðan? [eða skapaöist svá, at fleirí menn^^ urðu^*? 
eða [trúir þú^^ þann guð, er nú sagðir þú frá? þá 
svarar Hár: fyr öngan mun játum^^ vær hann guð^^; 
hann var illr ok allir hans ættmenn; þá köllum vér 
Hrimþussa; [ok svá er sagt^^, þá er hann svaf fékk 

Yictólfl, C/. — *) #ie W, Ré9., Raskf vithkar allir, ilef.; 
▼ettir allar, U^H.— ') • [om. £/. — «)« [jotnar allir, W, U, H. — 
*) m [om. ReM., ei Mequentia iia inepie eorrípii: Ekki tnlftist 
Yiiii(r) {>es8i|;a5> illr var liann ok allir hans cttmena. — *) ilsf. 
mdd, þi spurAi Gánglcriy quod Raekiue etiam eequiiur^ nei 
vero eum W exeludimue^ etenim ei retineretur^ eerie Gingn^r 
pro Gánglcri iegendum eeeet. — ^) eet interrogatio Odini et 
reeponeum VarþriiAnis in Edda Sæm. Vafþr. 80^81. - ^ 



C. 5. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 45 

Omnes sunt fatidicæ 
a Vidolvo ortœ, 
veneíici omnes 
a Vilmeido, 
incantatores vero 
, a Svarthöfdio, 
omnes gigantes 
ab Ymere orti. 
Hoc autem loco sic ait Vafthrodner, 

unde Orgelmer venit 
inter gigantum filios 
primum, sapiens gigas: 
quum 

guttæ virulentæ, 
ex Elivagis prosilientes , 
creverunt, donec inde fieret gigas; 
in eo cunctæ nostræ 
familiæ in unum coierunt , 
quod genus omne ídeo semper perquam atrox est. 

Tum Ganglerius : quomodo gentes inde coaluerunt , 
aut (quomodo) faclum est, ut plures homines existerent? 
An credis , hunc , cujus modo mentionem fecisti , Deum 
esse? Cui Har: nullo prorsus modo hunc Deum esse 
probamus: nam et ipse et omnes consangvínei sui mali 
fuerunt; hos Hrimthursos vocamus; et ferunt, quum 

kmCj þi er^ ont. W, — *) a [þar orar ættir — koma allar 
famui; — f>TÍ er þat allt atallt, H^; a [penuliimo U et U 
imepie eorriyiunt^ ita: ok en(n) seg^ir svi: at or Elivag^m 
stikka eitrdropar, ok vðxtr vinds, ok varð jðtun or; þær einar 
0ttir koma aaman. — '«) om. W, £/. — >•) om. IT. — '•) « 
[•m. Uj U. " ") triSi þcr, W. — ") triiam, W. - •*) vcra, 
add. ir. — '«) a [en svA er sagt , at , W. 



46 GYLGAGINXÍNG. 5-7. K. 

hann svcita^ t)á óx undir vínstri hönd honum maðr 
okkona, ok annarr fótr hans gat son við öðnim, en 
þaðau af komu ættir; [þat cru Hrímþussar; hínngamli 
Ilrímþuss , hann köllum vær Ymi^. 

6. ])á mælti Gángleri : hvar bygði Ymir? eða við 
hvat lifði hann ^ ? — Næst var þat, þá er hrimit draup , 
at þar varð af kýr sú, er Auðhumla ^ hét, en iv mjólkár 
runnu or spenum hennar, ok fæddi hon Ymi. |>á 
mælti Gánglerí: við hvat fæddist kýrin? Hár segir: 
hon sleiktihrimsteinana^, er saltir voru, ok hinn fyrsta 
daff^j er hon sleikti [steina, kom or steininum at 
kveldi '^ manns hár , annan dag manns höfuð , þriðja dag 
var þar® allr maðr: sá er nefndr Buri®; hann var 
fagr álitum, mikill ok máttugr; hann gat son þann, er 
Börr hét^®. Hann fékk þeirrar konu er Besla hét^% 
dóttir Bölþoms jötuns, ok fcngu^^ þau iii sonu: hét 
einn Óðinn, annarr Vili, iii. Ve ^ ' ; ok þat [er min trúa**, 
at sá Óðinn ok hans bræðr munu^* vera stjrandí** 
himins ok jarðar; [þat ætlum vér, at hann muni svá 
heita ; svft heitir sá maðr , er vér vitum mcstan ok 
ágæztan, ok vel meguþeir^' hann láta^® svA heita**. 
7. * ^' [þá mælti Gángleri : hvat varð þá um þeirra sætt? 
eða hvftrir vorurikari? |)á svarar Har*^: synirBörs** 

sœda, S. -— *) a [om. U^ H. — ^) Uet H hoe toeo 1»- 
oerunt: Hár svarar, et dein hane inseriptionem : Frá þvi er 
akðpu5 var kýrin Auðumla. Sp. ineeribit: Asakyn. — *) Auð- 
nmblay W, — *) hrimsCæina, W. — •) eee. W^ U^ Ree.^ errore 
librarii om. Reg. — '') a [kom or, U^ H. — *) þat, W. — 
•) Borí V. Bvri, W. — »«) er nefndr, IF. — >») Besda er nefhd, 
W^- — ") Situ, W. — •>) sie W, í/, S; in Reg. teetio dubia, 
nam et legi poesit Yg , quum litera v elongata sit, eum 
puneto suprascripto , et lilera e t(0 6 admodum simitis esse 
videatur. — ^*) a [œtlum vcr hegir Ilár, V; ætla menn, scgir 



C. 5-7. LUDinCATIO 6TLVIANA. 47 

dormiens sadaret, marem feminamque sub sínistra ala 
eJQS raccreyisse, pedemque alteram ex altero filium pro* 
Cfeasae. Hinc gentes ortæ, nempe Hrimthursorum. 
Priacom illum Hrimthursum Ymerem vocamus. 

6. Porro Gangleríus: quo loco Ymer habitavit? 
aut qpo modo vitam suslentavit? Proxime accidit, quum 
stillaret proina, ut inde fieret vacca, quœ Audhumla 
▼ocata est, ex cnjus mammis quatuor amnes lactei 
fluebant; hæcYmeremnutríebat* Tum Gangleríus : quo 
▼acca nutríta est? CuiHar: ea lingebat lapides pruinosós, 
qui salsi erant ; atque primo die , quo lapides lingebat, 
Tesperi ex lapide crínes (capitis) humani provenerunt, 
dtera die caput hominis; tertia die integer homo extitit: 
18 vocatus est Buríus , vir aspectu pulcher, magno cor- 
pore , robore valens. Hic filíum genuit^ qui B5r ap- 
pellatus est ; iile uxorem duxit Besiam , Bölthomis 
gigantis filiam : hi tres filios nacti sunt , quorum uni 
nomen erat Odin , alteri Vilius , tertio Veus ; et est 
existimatio mea, hunc Odinem ejusque fratres cœli terrœ- 
que gubematores esse. Putamus eum (mundi rectorem) 
sic appeliarí : sic enim appeliatur homo , quem maximum 
et celeberrímum novimus ; itaque vos patiamini œquo 
animo, eum sic appellari. 

7. Tum Gangleríus : qua ratione porro transactum 
inter eos negotium est? aut utrí potentiores extitemnt? 

Hár, H. — >0 mnn>9 H'; séo stýrandi, U. — '•) 9ie W^ Ref. 
McrikU styniBdc. — '^ fíe Reg.j forta99e hoc loco id. ac þér, 
fm^d dmt W. — >0 láta hann, IT. ~ ») « [ok þar er aeá eptir 
fceraa, er vér Tltam nii nestan vera, C/; ok þar er sá eptir heitinn, 
er BieaB vita meatan vera, H. — *<0 tnecriptio in C/, liierie 
mimimtíi ecripla: Fri f>r{ er 8ynír Bar8 drápa ými. — *') m 
lowL V. — ") Uarí* , l\ 



48 OYiiFAOiirNÍNO. 7^.IL 

drápu Ymi jötun ; en ev hann féli, þá Ijóp svft niikit bló6 
or sárum hans , at me& |>ví drekktu ^ fiair allrí ^ 
Hrímþussa, nema einn komst undan meö sinu hyski; 
þann kalla jötnar Bergeimi ; hann fór upp á lúftr' sinn 
[ok kona hans% okhéktþar, ok eru [af þeim* komnar 
Hrímþussa ættir , syá sem hér segir : 

örofi* vetra 
áðr vœrí jörd^ 8köpu& 
þá var Bergeknir borínn; 
J>at ek^ fyrst of man, 
er sá hinn fróði jötun 
á var lúðr of lagiðn 

8. þ& svarar^ Gánglerí : Hvat hofðust þá at Bors^ 
spir, ef^® J)ú truir at þeir sé guð? Hár segir**: 
eigi er þar litíö af at segja ; J>eir tóku Ými ok fluttu 
i mitt Ginnúnga-gap , ok gerðu af honum jörðina ; áf 
blóði hans sæiun ok vötnin, [jörðin var gor af holdinu^% 
en björgin af beinunum , grjót ok urðir gerðu þeir 
af tönnum ok jöxlum, ok [af þeim^' beinum er brotín 
voru. þá mæiti Jafnhár: af J>v{ blóði, er or sánmi 
rann ok laust fór, J>ar af gerðu J>eir sjá f>ann , er þeir 
{gerðu, ok festu saman jörðina^ *, ok logðu J>ann sjá t 
hríng utan um hana ; mun J>at flestum manni^' úfiera 
þykkja at komast J>ar yfír. þá mælti þríði : tókn þrír 
ok haus hans, ok gerðu [þar af^* himin, ok settu 
hann upp ^ ^ y fir jörðina með iv skautum , ok undir 

^" A'f • 'rekþv þv þCei)r tcriytum. — *) fór á Ut •., JIm. — 
*) m [ow^ U, H.— *^m [þaðan, D. — •) orovi, Wf orofl, 1^.— 
^ of mdá. ir. — n «1*9 meHdoMéj IV. — *) #tc Aé^.; s. (m^ 
o.safði), Wf mmU'iy V. — ») Bun, V^ 8y. — «<») er, 17, if.— 
") 9ÍeR€g.f V. — '•) m[om. V, U. — ") m [om. IT. — •«) « f 



C 7-8. LUDIFICATIO OYLVIAXA. 49 

Respondet Har: filií Böris Ymerem interfecerunt. Qui 
quum cecidisset , tantum sanguinis ex vulDeribus ejus 
eflluxit, ut eo totum genus Hrimthursorum submcr- 
gerent, uno excepto , qui cum sua famiiía elapsus est, 
quem gigantes Bergelmerem appeiiant ; hic tubam suam 
conscendit , ibique unacum uxore sua servatus est ; ex 
his gentes Hrimthursorum descenderunt , quemadmodum 
sequentia testantur: 

Immensa (retro) hiemum serie^ 
ante quam creata terra esset, 
Bergelmer natus est. 
Hoc primum recordor, 
quod sapiens iUe gigas 

tubæ impositus fuerit. 

• 

8. Porro Ganglerius : quid igitur Böris filii effecerunt, 
quando quidem eos deos credis ? Cui Har : ea de re 
haud exigua possunt commemorari. Sublatum Ymerem 
in medium chasma transportarunt , atque ex eo terram 
crearunt: excruore ejusmare et aquas (lacus, flumina); 
terra facta est ex carne, montes ex ossibus ; saxa et saxeta 
fecerunt ex dentibus primoribus et maxillaribus , ncc non 
ossibus , quæ fracta fuerant. Tum Jafnhar : e sanguine, 
qui e\ vulneribus manabat et libere difílucbat , inde 
fecerunt oceanum , quo terram circumsepserunt atque 
concluserunt, eundemqiic circa eam in orbem circum- 
(lexenint; qui oceanus plerisque hominibus transitu 
insuperabilis videtur. Addidit Thridius: iidem cranium 
ejus ceperunt , indeque cœlum fecerunt, hocque cum 

pyrjyy ok festo saman jOrðlna, W; festu jordina i, 1/, //; girðu 
ok festa jOrðina i, St, — '*) mönnum, If^. — '°) a fnf honum, 
ll'. _ irj om. ir. 

I 



50 ' GTLFAGliNNÍNG. 8. K. 

hvert horn settu þeir dverg; {)eir heita svá: Austri, 
Vestri , Norðr i , Suðri * ; þá tóku þeir síur ok gueista 
þá , er lausir fóru , ok kastað haiði or Muspells heimi , ok 
settu á [miðjan ginnúnga ^ himin bæði ofan ok heðan , 
til at lýsa himin ok jörð; þeir gáfu staðar^ öUum eld- 
íngum^, [sumum á himni, sumar fóru lausar undír 
himni, ok settu })ó })eim stað ok sköpuðti gaungu þeim. 
Svá er sagt i fornum vísindum , at ^ þaðan af voru dægr 
greind ok áratal , svá sem ^ scgir í Völuspá : 

Sól J>at né vissi 

hvar hon sali áttí, 

máni f)at né vissi 

hvat hann megins átti, 

stjörnur þat né vissu 

hvar })ær staði áttu. 
[Svá var áðr en þetta væri of jörð '. j)á mælti 
Gángleri: [þetta eru mikíl tiðindi ernú heyriek; furðu 
mikil smíð cr })at, ok hagliga gert^. Hvernig var jörðio 
háttuð? þá svarar Ilár: hon cr kringlótt utan ^, okþar 
utan um liggr hinn djúpi sjár, ok meö þeirri sjávar- 
ströndu gáfu þcir lönd til bygðar jötna ættum; en fyrí 
innan á jörðunni gcrðu þeir borg umhveríis heim *® fyrir 
úfriði jötna, en til þcirrar borgar höíðu þcir brár Ymis 
jötuns, ok kölluðu þá borg Miðgarð. þeir tóku ok'' 

') Suðri , Norðri , IV. ~ *-') a [om, IV; i miU Giondngafap 
ofan ok n., í/, //. — ') sic Reg.; staJS, Vy Sp. — Phra$é»i At 
gera 8(a5, ei gefa efaftar, verosimitHer idem valent , ut p«r- 
tim iiitendiy partim certum toeum definiendi notionem invol^ 
vant. — *) 8ic U, fíee.', ellding^unum , 11'; Reg. mendoMO eldl- 
inum , quod facile ex scripínra antiqua cum g nasali (in unm 
figura, vide í^lend. BQg. 1843. Faceim, iij.^ ortum 099e fo*^ 
lest. — *) a [om. U, //. — •) om. W. — ^ a [om. U, Hf 
of jörð om. W, S. — •) Reg.; gort, H'. — •) om. W.-Jl 



ۥ 8. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 51 

quatuor plagis supra terram erexerunt, singulís angulis 
singulos nanos supposueruut , qui (nani) sic vocantur: 
Austrius, Vestrius, Sudrius, Nordrius. Surolas deinde 
strícturas ac scintillas libere vagantes , e mundo Mus- 
pelli ejectas, iu medio cœli chasmatc collocarunt, tam 
supeme, quam inferne, ut cœlum terramque collustrarent. 
Singulis fulminibus certum locum adsignarunt, aliis qui- 
dem in cœlo, aliis, quæ subter cœlo sine lege vagabantur, 
etiam his locum constituerunt cerlumque cursum præ- 
scripserunt. Ita traditum est in priscis literis, ab eo 
inde tempore noctes diesque et numerum annorum 
distincta fuisse, qucmadmodum testatur Yalæ vaticinium : 

Neque Sol id novit, 
ubi doroicilia haberet: 
neque Luna novit, 
quid spatii habcret: 
nequc stellæ noverunt, 
ubi stationes haberent. 

Ita res se habebat, antequam sic de terra esset 
comparatum. Hic Ganglerius : hæres, quas nunc audio , 
perquam sunt memorabiles; miruro quantum magna cst 
fabrica ista, factaque artificiose. Quo modo terra fuit 
comparata? Respondet Har: ab exteriori parterotunda 
est, et ab alto illo occano círcumdata; in ora maritima, 
huic oceano adjacente, terras gentibus giganteis habi- 
tandas concesserunt : sed ínlra oram terræ marilimam 
arcem exstruxerunt, quæ totum orbem terrarum am- 
biebat, ad incursiones gigantum avertendas: cui arc 

Mikil luerkí eru þcUa ok niikil smí5. Htir svarar: kringlcitt er 
jörft, l/, Si, IL— "0 jörftina, l/, //. - ") Tókv þcir ok, W. 

4' 



52 GYLFAGINNÍNG. 8-9. K. 

hcila IiaDS ok köstuðu i lopt , ok gcröu af skýín , svá sem 
hér segir * : 

w 

Or Ymis holdi 

var jörð of sköpuð, 

en or sveita sjár; 

björg or beinum, 

baðmr or hárí, 

en or hausi himinn; 

en or hans brám 

gerðu blið rcgin 

Miðgarð manna sonum; 

en or hans heila 

voru þau hin harðmóðgu 

ský öll of sköput. 

9. [þá mælti Gánglerí : mikit þótti mér þeir hafa þá 
snúit til leiðar, er jörð ok himinn var gert^, oksólok 
himintúngl voru sett , ok skipt dægrum: ok hvaðan 
komu menninir^, þeir er heim byggja? þá svarar 
Hár * : J)á er þeir [Börs synir gengu með sævarströndu^, 
fundu þeir ^ tré tvö , ok tóku upp tréin , ok sköpuðu af 
menn ^ ; gaf hinn fyrsti ® önd ok Uf, annarr vit ok hrærÍDg, 
III ásjónu, málit^ okhejTn oksjón^®; fgáfu þeimklæði 
ok nöfn ' ^ : hét karlmaðrinn *^ Askr , en konan Embla *', 
ok ólust** þaðan af mannkindir^*, þeim*® er bygðín 

*) Eáda Sætn., Grímni.smúl, slr, 40. — ■) gíorr, IF. «*- 
^) fíota hanc formam (menninir), non Mol^m quaienus aecedii 
ad vulgarem hodiernam^ronuniiationem (menninnir), eedeiiamf 
quod haud obecure monslrai priue \ epenihelieum esse. ~ 
^) a [om, UflL U novvm capui incipii ei liierie miniaiii 
inscribii: BurN synir 8kOpuðu Ank ok Emlu. — ^) a [þá cr þeir 
^oiiga m. 8. ströndu BOrs«synir, ir. - ^) om, mendose H'. — 
niADn, U. — ") Orst, IV. — -) mál, W'. '«) skin (skyn), 



C. 8-9. LUDIFICATIO GYLYIANA. 53 

ædiíicandæ adhibebant cilia Ymerís , et hoc munimentum 
Midgardum vocarunt. Etiam cerebrum ejus sumserunt 
ct in subiime jecerunt , indeque nubes formarunt , ut 
sequentia testantur : 

Ex carne Ymeris 

terra creata fuit. 

mare c cruore, 
> montes ex ossibus, 

syiva e crínibus, 

cœlum e cranio; 

e cih'ís vero illius 

fecerunt serena numina 

Midgardum hominum íiliis; 

« 

e cerebro autem ejus 

sunt iilæ dura indole præditæ 

nubes omnes creatæ. 

9. Tum Ganglerius iníit: magnam sane rem effecisse 
mihi videntur , terra cœloque creatis, sole sideribusque 
constitutis , factaque noctium et dierum vicissitudine ; 
unde vero homines, qui mundum incolunt, advenerunt? 
Cui Har : Böris filii , quum secundum oram maritimam 
ambularent, duas arbores invenerunt, has sustulerunt, 
et ex eis homines crearunt: primus animam ct vitam 
dedit, alter rationem et molum, (ertius vultum, ser- 
monem, auditum et visum; doderunt eis vestimenta ct 
nomina: vir nominaUis est Askus, femina Enibla, ex 

//; ^af inn fyrsti Ond , ii (annar) líf, iii (þriAí) lieyrn ok tiyn, 
V. — '0 a [om. V, IL — ") maftr, U. - »') Emla, V. — 
") ölst, IV, Rea,; <Jx, £/, //. — '*) sie Reg.j mnnnkimiin, IV, 
l/; m9Jinkyii\t^Rea.— Rtt$k. minus correcie li-gii : óloz (óliist) — 
mannLiniÍin, ^jjuod tx aigto codicis Reg, orlnm est^ quippc 
'quod ei pro r et n tegi possii. *«) om. í/, //; sú, \V. 



54 GTLFAGIMNÍXG. 9-10. K. 

var geiiii undir Miðgarði. [þar næst gerðu {)eir sér borg 
i miðjum heimi, er kallat er Ásgarðr; þat köllum vér 
Trója^ þar bvgði^guöín ok ættir þeirra, ok gerðust 
þaðan af mörg tíðíndi ok grcinir , bæði á jörð ok i lopti*. 
þar er einn staðr, er Hliðskjálf heitir, ok f)á er Öðinn 
settist^ þar i hásæti, [þá sá hann of alla heima^ ok 
hvers manns athæfi, [ok vissi alla lutí þá erhann sá*. 
Kona hans hét Frigg, Fjörgvins dóttir , ok af þeirra œtt 
er sú kynslóð komin, er vér köIIumÁsa ættir, erbygt 
hafa Ásgarð hinn forna, [ok þau ríki er þar liggja til •, 
ok er þat allt goðkunnig ætt. Ok fjTÍr \)\i má hann 
heita Aliróðr, at hann er faðir allra guðanna [ok manna, 
ok alls þcss , cr af honum ok ^ hans krapti var fullt gert *• 
Jörðin var dóttir hans ok [kona hans; af henni gerði 
hann hinn fyrsta soninn, en þat* er*"Ása-þ6rr; [honum 
fylgði all ok stcrkleikr, þaraf sigrar hann öll kvikvendi**.i 
10. **Norvi eða Narfi hét jötun, er bygði i Jot- 
unheimum'^; hann átti dóttur, er Nótt hét, hon var 
svört ok dökk, sem hon átti ætt til; hon var gipt^^ þeim 
manni cr Naglfari hét; þeirra son hét'Uðr**; þvi nasst 
var hon gipt þeim er Annarr** hét; Jörð hét þeirra 
dóttir. [Síðarst átti hana DcIIíngr^''; var hann Asa 
ættar*®; var þcirra son Dagr; var hann Ijóss ok fagr, 

fmt kallast Tróía , W. — ^a [Siðao i^erAa f>eir i mifUM 
heimi Ásgar5; þar hyffii Öftinn (soAin, add. If) ok cttir þeirray 
er várar œttir era frá komnir (ita U; tri komnar, 17). En{jk) 
aegir Hár, U, H. — *) AlfDðr aect, I/, H. — ^ « [sér fcun 
nm heim aUan, U, H, — ^) a [om. Uy H. — *) « [er f>ar til 
íígRÍa, W'y om. U, H. — ^ hon. ok om. W. — •) fbllíört, Wf 
a [om C/, //. — ®) 9ic W^ þar, ÍUg. — *°) a [var þeirra soBy 
U. - »•) a fom, U,IH. — »«) Infcriptio in l/, iiterís ruMi 
icripta: Fni Nora jötni ok Nótt ddttur hans. — >>) Nori (NJ»ríl 
c5r Narvi, IQ Jötun bygAi fyr»t Jotunheíma, I/, H. — '^ lyrst 



C. 9-10. LUDliriCATIO OYLVIANA. 55 

qnibus gentes hominum , quibus sub Midgardo concessa 
habitatío erat, progn^tæ sunt. Deinde arcem sibi in 
medio mundo ædificarunt , Asgardum appellatam, quam 
Trojam vocamus. Hic dii eorumquc familiæ habitarunt ; 
et ab eo tempore muitæ res eventaque memorabilia, 
tam in terra , quam in aére , acciderunt. Ibidem iocus 
est, Hiidsiíjaiva dictus , quo ioco Odin in soiio residens 
omnes mundos periustravit, cujusque hominis actiones, 
omnesque res, quæ sub oculos caderenl, perspexit. 
Uxor ejus vocata est Frígga, Fjörgvini filia; ex quorum 
génere descendit prosapia , quani gentes Asarum ap- 
pellamus, quæ Asgardum priscum regnaque illuc per- 
tÍDentia incoluerunt, quæ omnes gentes a diis origincm 
ducunt. £t ideo dici Omnipater mcretur, quod pater 
est omnium deorum et hominum, omniumque eorum, 
qoæ ab eo ejusque vi effecta sunt. Terra erat fllia ejus 
atque uxor ejus; ex ea primum filiura, nempe Asathorem, 
procreavit; hunc insignis virium magniludo et rob'ur, 
quo omnia animanlia superat, ornabant. 

10. Norvius sive Narvius noraen fuit giganti , Jötun- 
heimosincolenti; huicfiliaerat, nomineNotta(^A^oa:), ni- 
gra fuscaque, ut eigentilitiumerat: inmatrimoniumcollo- 
cataerat viro, cui Naglfario nomen, ex quibus natusfilius, 
Domine Udus (^Audus^ ; deinde nupta fuit viro, nomine 
Annarí: horumfiliavocataest Jarda (^TellusJi postremo 
eam Dellingus in matrimonium duxit , is Asarum gente 
oríundus erat; ex his Dagus (^DiesJ procreatus est, qui 
candore et pulchritudine palernum genus referebat. Tum 

Mdd. W. — »»j sic Reff.; Au5r, id., VV, U, S, Si, i^. — '«) sie 
Reg.$ Anarr, \V ; Onar ö. Onarr, U, Sy Sl, H, — '^ ok, add, 
ir. — '^ a [hana átti Ddslínsr, C/; hana átti Dcrlingr , Sí, U 



56 GYLKAGIN.NÍNG. 10-11. K. 

eptir faðerni sínu. þá tók Aliróör Nótt, ok Dðg, son 
hennar, ok ^af þeim ii hesta ok ii kcrrur, ok settí 
})au ^ upp á himin, at þau skulu ríða á hverjum ii dægr- 
um umhverfis jörðina. Riðr Nótt fyrri, })eim hesti er 
kallaðr er Hrímfaxi, ok at morni hverjum döggvir 
hann jörðina af meldropum sinum. Sá hestr , er Dagr 
á , heitir Skinfaxi , ok lýsir allt lopt ok jörðina af faxi 
hans. 

11. [þá mælli Gángleri: hversu stýrír hann gáng sólar 
ok^ túngls? Hár segir: Sá maðr crnefndrMundilÍbrí', 
er átti tvö börn; ])au voru svíi fógr ok fríð, at hann 
kallaði annat^ Mána, cn dóttur sína Sól, ok gipti 
hana þeim manni cr Glcnr^ hét; cn guðin reiddust 
þessu ofdramhi . ok tóku þau syskin ^ ok settu upp á 
himin: [létu Sól keyra |)á hcsta, er drógu' kemi 
^ólarinnar, þeirrar cr giiðin höfðu skapat til at lýsa 
heimana, af þcirri siu cr ilaug or MuspcIIs heimi. 
[þeir hcstar hcita svft: Arvakr ok Alsviðr®, en undir 
bógum hestanna scltu guðin tvá vinbclgi^ at kæla þá, 
en i sumum fræðum cr {)at kallat isarakoP^. Máni 
[stýrir gaungu túngls, ok ræðr nyjum ok niðum; hann^^ 
tók 11 börn *^ af jörðunni, er svá h(Hu: Bil ok Hjúki *•, 
er J)au gengu frá brunni {)cim er Byrgir** heitir, ok 
báru á öxlum sc^r sá, cr hcilir Sægr, en staungin Simul**. 
Viðfinnrcr ncfndr fnðir þeirra ; þessi börn fjIgjaMánt, 
svá scni sjá má af jörðu. 

ok Bcndi þíí, W, — «) cJSa, IV. — ») Mandiirari , IK, 
Si, S.; a l MundiIfiM'i. omm. ceii., U, — *) kall. 8on sinn, IF.— 
») Glornir, U, Si ; Glcrnir, U. - - «) syslkin, jr. — « í^^ 
dra^a þau, l/, H. — *) AUviftr ok Arvakr, Jf\ — «) sic, eæ 
pronuniÍMÍione non insoliia^ ^^9'} vindbdgi, til., IV, — '*0 *[ 



C. 10-11. LUDIFICATIO GYLVIANA. 57 

Omnipater Nottam et Dagum íilium ejus cepit , eis duos 
equos duosipie currus dedit, et in cœlum sustulit, ut 
singulis diebus noctibusque terram equís circumvehantur. 
Notta prior equitat, equo vecta, dicto Hrímraxio (jubá 
pruinosá) , qui quovis mane terram guttis , e lupato de- 
stillantibus, irrorat. Equus, qui Dago est, dicitur Skin- 
faxius (jubá splendidá), cujus jubft totus aér et tcrra 
collustrantur. 

11. TumGanglerius: quomodo regit cursum solis et 
lunœ? Cui Har: Vir nominatus est Mundíifbrius , qui 
duos liberos habuit : hi tam erant splendidi ac pulchri, ut 
pater alterum appellaret Manium , filiam vero Solem , 
atque banc viro , cui Glcno nomen , in matrimoníum 
daret. Dii autcm, hac nimia superbia irati, fratrem 
sororemque prehenderunt , atque in cœlum sustulcrunt, 
Solemque jussenint equos agere, currum solarem tra- 
hentes , quem currum dii ad mundos collustrandos ex 
strictura, e mundo Muspelli evolante, creaverant; qui 
equi sic vocantur: Arvakus et Alsvidus; verum subter 
armos horum equorum dii posuerunt duos folles ad eos 
refrigerandos, quod ferreum refrigerium in quibusdam 
carminibus^ appellatur. Manius cursum lunæmoderatur, 
novilunia et interlunia regit ; idem duos pueros ex terra 
sustuUt, Bilam et Hjukium dictos, quum a fonte^ qui 
Byrger dicitur, redirent, lacum (sinum), qui Sægus 
dicitur j perticft Simula dictá humeris portantes. Horum 
pater Vidfinnus appellatur. Hi pueri Manium comitantur, 
uti e terra conspici potcst. 

ofli. l/, //. — »0 a [om. U, U. — »«) börn tvö, ír. — >») 
HTÍki, 8t. — ") Byggvir, Uf Biger, H, — »*) Samul, //. 
*) V. e, GrimnismRl, 37. 



58 GYLFA6L\NING«# 12. K. 

12. þá mæltí Gánglerí: skjótt ferr sólín, oknærsvá 
sem hon sé hrædd , [ok eígi mundi hon þá meirr hvata 
gaungunni at hon hræddist bana sinn \ þá svarar Hir: 
[eigi er þat undarligt' at hon farí ákafliga'; nær 
gcngr ^ sá er hana sækir ^, [ok'öngan útveg á hon ncma 
renna undan. þá mælti Gánglcrí : hvcrr er sá, er henni 
gerir þann ómaka ? Hár scgir ^ : þat eru ii úlfar , ok 
heitir sá, er eptir hcnni fcrr, Sköll '^ ; hann hræðist bon , 
ok hann mun taka hana ; en sá hcitir Hati ^ Hroðvitnís- 
son cr fyrír hcnni lcy pr , ok vill hann taka túnglit , ok svá 
mun verða. þá mælti Gánglcri: hvcr er ætt úlfanna? 
Hár segir: Gýgr cin býr fyrír austan Miðgarð, i þeim 
skógi er Jámviðr heitir; i þeim skógi byggja þær 
tröllkonur cr Járnviðjur heita. En gamla gýgr fæðir 
at sonum marga jötna, ok alla i vargs likjum, ok 
þaðan [af ® cru komnir þessir úlfar, ok svá cr sagt, at 
af ættinni verðr sá cinn máttkastr , cr kallaðr er ^ ^ Mána- 
garmr; hann fjllist mcð fjörvi allra þcirra manna er 
deyja^^, ok hann glcypir tú/tgl ok^^ stökkvir blóði 
himin^^ ok lopt öll; þaðan^^ týnir sól skini sinu, [ok 
vindar eru þá ókyrrir ok gnýja héðan ok handan'^. 
Svá segir i Völuspá: 

Austr býr en aldna ^ ® 
í Járnviði * ' 
ok fæðir þar 
Fcnris kindir; 

>) m lom. U. — •) þö, aii. ÍV. — *) « Ipm. 17. — «) er, 
%V. — *) leiftir, U. — •) Bvarar, /r,- a [om. U, H. ^ ^ h. 
siSkoll, er eplir h. ferr, ir. — •) Hatti, U, J^. — •) om. ÍV.— 
1«) a [kom, {/; kdiur, H. — >>) Iiann fyitist með QOití feigra 



C. 12. LAffFICATIO 6YLVIAXA. 59 

12. Gangleríus porro: cito currículo fertur Sol, atque 
sic ferme , ut si aliquid metucret , neque sane gradum 
magis acceleraret , si metu occisorís fugeret. Har contra : 
haud mirum est , si gradum vehementer corrípiat; instat 
enim, qui eam^ persequitur, quam ob rem ea nuUum 
habet effugium, nisi abriperc sese currículo. Perrexit 
Gangleríus: quis est, qui hanc ei molestiam facessit? 
Har: duolupi, quorum qui eam insequitur, Skollusvo- 
catur; hunc timet illa, atque ille assequetur eam. Qui au- 
tem eam præcurrit vocatur Hatius, Hrodvitnerís íilius ; is 
lonam rapere cogítat, id quod futurum erit. Tum Gang- 
leríus: quænam est orígo horum luporum? Har: Oreas 
aliqaa sylvam incolit, Jarnvidum (sylvam ferream) dictam, 
ab regíone Midgardi in orícntem versam, qua in sylva fe- 
minæ gigantes, dictæ Jamvidiæ, habi tant. Ve tusta illa Oreas 
filios parít complurcs giganles, atque omnes formá lupina; 
et ex his descendunt lupi isti. Tradunt, ex hac familia 
dcsccnsunim aliquem, celeronim multo validissimum , 
Managarmum dictum : is implctur vita omnium hominum, 
qui moriuntur; idem lunam devorat, cœlumque et omnes 
aérís regiones sanguine adspergit; unde sol splendorem 
suum amittít, vcnti instabiles sunt et ultro citroque 
fremunt. Sic habet Valæ vaticinium : 

Habitat ad orientem vetusta illa 
in Jarnvido (sylva ferrea), 
ibique procreat 
Fenrerís progeniem (iupos) ; 

BanDft, U, H. — '*) en, W. — >") himinin, Vy H, om. ok 
lopt cn. — ") þá, U, Hi af, aii, W. — ») a [om. U, H. — 
«0 arnm, Í7, /'. »0 Jnrnviðja, fF. 

a) q: Solemj nam Sol h, L non est masc. gen., sei fem. 



60 GYLFAGINXÍNG. ' 12-13. K. 

■ 

verðr or þcím öllum 
einna nokkurr^ 
túngls tjúgari* 
i trölls hami. 

Fjllist fjörvi 

fcigra manna, 

rýðr ragna sjöt 

rauðum drevra, 

svört verða sólskin 

of sumur* eptir, 

veðr* öll válund. . 

Vituð ér enn, eða hvat? 
13. ^þá mælti Gángleri: Ilver er lcið til himins af 
jörðu? þá svarar Ilár, ok hló við: eigi er nú fróðliga 
spurt; er þér eigi sagt þat, at* guðin gerðu brú [til 
himins af^'örðu, ok'' heitir Bif-röst? hana muntu sét 
hafa; kann vcra at þat kailir })ú rcgnboga. Hon er 
með 111 titum ok mjök sterk, ok ger með list ok kunn- 
áttu meiri cn aðrar smiðir ® ; [ok svá sem hon er stcrk', 
þá mun hon brotna, þá er Muspclls megir fara^® ok 
riða hana , ok svima hestar þcirra yfir stórar ár , [svá 
koma þeir fram^^ þá mæiti Gángieri: eigi þótti'mér 
goðin gera af trúnaði brúna j er hon skal brotna mega , 
[cr þau mcgu^* gcra scm þau vilja. þá mæltiHár: 
eigi cru goðin hallmælis*^ vcrð [fyrir þessa^* smið, 

*) ima nokkor, U. — *) (rcgari, U', (repi, ff. — *) snmar, 
Uf H. — *) 9ic jr, ei Eddœ Sœm, omnim ut videtur eæempim^ 
ria; ver5r, Reg.y U, — ') (/ novum eaput ita ineeribit: Uér 
sp(;ir frá nifröst, et incipit: II;ír scgir liliejandi: eigi er Bily 
etc. — er, IV, — af jörðn til himina, cr Ii. , ir, — ^ 
þat er rautt 8cst i boganuni, cr cldr brennandi ; oppá bifliiu 
mondu gdnpa bergriear, vœrí öllum fært er fara vi|ja. 



C. 12-13. LUDIFICATIO GYLVIANA. 61 

ex quibus omnibus fit 
unus aliquis 
lunæ raptor, 
gigantis exuviis iudutus. 

Impletur vitá 
mortalium hominum, 
rubefacit sedes deorum 
rutilo sanguine: 
nigrescet solis splendor 
æstatibus proxime sequentibus, 
omnes tempestates variabunt. 
Intelligitis adhuc, nec ne? 

13. Tum Ganglerius : quænam via a terra ad cœlum 
ducit? Har adridens respondit: nunc haud prudenter 
interrogatum est (a te); nonne traditione acccpisti, 
pontem a diis factum cœlum versus a terra, huncque 
appellarí Bivrastam ? Haud dubie eum conspexisti, quan- 
quam fierí potest, ut arcum pluvium dicas. Hic pons 
tribus coloríbus notabilis est, valdeque firmus, et majori 
artificio et perítia , quam alia opera , elaboratus. At vero, 
quantavis firmitate est, tamen dissilict, quum filiiMus- 
pelli advenientes eum transibunt; quorum equi ingentia 
flumina tranatant: sic usque pertendunt. Hic Ganglerius: 
haud mihi videntur dii pontem satis exacta firmitate con- 
struxisse , si talis est , ut frangi possit , quum tamen 
iUi quidquid volucrínt facere queant. Kespondet Har: 
non est , quod dii propter hanc fabrícam vitupcrentur. 

€dd. Si, — ^) en Hva sterk sem hon cr, W. — ^°) at Iicrja , add. 
ir. — *') « [om. ir; s\k koma þeir fram ferðinni, £/, 1/. — 
») ok mesu þau, IV. ~ >3) ámœlis, £/, //. — '0 « [a^ {>«s»«» 
U'í at þesai (þessari, //), V, //. 



62 GYLFAGIXNÍNG. 13-14. K. 

góð brú cr Bifröst, cn cngi lutr cr sá i þessum heimi 
er sór mcgi trcystast », þá cr Muspclls synir herja. 

14. þá mælti Gángleri : Hvat haföist Aliróðr fiá 
at, cr görr var Asgarör? Ilár mælti: i upphafl setti 
hann stjórnarmcnn ', ok bciddi {)á at dæma [með sér 
örlög manna, ok ráða um skipun borgarinnar ^ ; þat^ 
var {)ar scm heitir Iðavöiir, i miðri borginni. Varþat 
hit fyrsta þcirra vcrk , at gera hof , þat er sæti þeirra 
[standa i , xii önnur ^ cn hásætið þat er Allföðr á. |>at 
hús cr bczt gert á jörðu ok mcst; allt er þat utan ok 
innan svá scm gull cití; i þcim stað^^ kalla menn 
Glaðshcim'^. Annan sal gerðu þeir, [þat var hörgr" 
cr gyðjurnar áttu, ok var hann [allfagr; þat hús® kalla 
mcnn Vingólf ^ °. þar næst [lögðu * * þcir aflaí 2, ok þar 
til gerðu þeir hamar ok taung ok stcðja , ok þaðan af 
öU tól önnur, ok því næst smiðuðu þeir m&Im, ok^^ 
stein ok tré , ok svá gnógliga þann málm cr gull heitir, 
at öll búsgögn ^^ höfðu þcir af gulli, ok cr sú öld köllut 
gullaldr, áðr en spilltist af tilkvftmu kvcnnanna^^; þær 
komu^^ or Jötunheimum^^. þar n«Tst scttust guðin 
upp í sæti sin, ok rettu^^ dóma sina, ok minntust 
hvaðan ^ ® dvcrgar höfðu kviknat i moldunni ok niðri i 
jörðunni, svá sem maðkar í holdi. Dvergamir hölðu 
skipazt^® fyrst, ok tckit kviknun i holdi Ymis, ok voru 

9%c Reg., l/; troysta, Ret. — *) í sæti, add. ÍVf U. — 
*") a [ðrlOg manna ok ráðo, {/; nm Orlttg manna ok Orlof^m ráAa, 
H, _- 4) d^mrinn, l/, //. — *) « [ííHf Htanda í, Onnor, ÍV ^ 
tóir st. i, nema þat Bæti er Alfí)dr itti, U; tölf at. i, ok nmfirani 
þat sœti er A. átti, //. — «) sal , C7, //. — ^ Glaðheim, £7, 
//. — ") « [er hOrsr var i, (/, //. — «) a [allfagrt hdv, þat, 
ir; allgott hiis ok faj^rt, hann, U. - *''; Vind|róir, S; VÍBdeloþ, 
U. — ") lUc incipii jtrimum fragm. membr, A. Ma$n. Nr. 
766. 4. literis [lOj^lðu. - '*) a {iic W; smiOoAn þeir hris, er 



C. 13*14. LUDIFICATIO 6YLV1ANA. 63 

Utíque Bivrasta yalídus pons est ; sed nulla hoc in roundo 
res est, quæ, imimpentibus Muspelli íiliis, íidere sibi 
possít. 

14. Tum Ganglerius : quid Omnipater, perfecto As- 
gardo, facere instituit? CuiHar: in principio rectores con- 
stítuit, hosque jussit fata hominum secum decemere, 
Qrbisque administrationem dirigere: hoc factum est loco, 
qui Campus Idæus appellatur , in media urbe. Primum 
eonim opus fuit, ut curiam ædificarent, in qua sedilia 
eoTum stant , quæ duodecim sunt, præter solium, quod 
Omnipatri proprium est. Hæc domuum in terris ex- 
structarum artificiosissime elaborata et maxima est, 
tota extrinsecus et intrinsecus quasi auro solida; eum 
locum appellant Gladsheimum. Aliud palatium exstruxe- 
Tunt, scilicet fanum deabus proprium, admodum splen- 
didum; quæ domus ab hominibus Vingoirum (^ædes 
aérea^ appellatur. Dcinde ustrinas condiderunt insuper- 
quemalleum, forcfpem, incudem, ct deinceps ceteraomnia 
instrumenta fabrilia fabricarunt; quo facto metalla, la- 
pides , ligna confccerunt , tantamque copiam metalli, 
quod aurum dicitur, ut omnia eis supellcctilia ex auro 
essent. Hoc seculum aurcum appellatum est , antcquam 
corrumpi cœpit advcntu mulierum: hæ ex Jotunheimis 
advenerunt. Secundum hæc dii jn celsis scdilibus con- 
sederunt, et sententias suas rcformarunt, recordati, unde 

þelr Ið^o afl i, £7; ser&o þeir þat, at þeir Idgha afla, Reg, — 
") om. Wy 756, {/. — >«) borþgögn, U, Hf ok OH reiði g6pk 
aid. W, t/, H} 756 scribit prave: bosscons vel quati berg- 
fong. — **) qvenoa, /1, Res. — *•) þær koma, pleni9 literitf 
75$. — ^O 756 novum caput indpit, vacuo tpaUo literm 
iniHalÍ9 reticto. — »") setto, ir, lí, 756. — »») hvaða, ir,— 
^*) skapaz, f/, /i. 



64 6YLFA61NNÍN6. 14. K. 

pk maðkar. £n [af^ atkvæði guðanna urðu þeír^ 
vitandi mannvits, ok höfðu manns liki ok búa þó i jörðu 
ok í steinum^. Moðsognir* var dvergr* ok annarr 
Ðurinn^, svá segir í Völuspá: 

j)á gengu regin öll 

á rökstóla', 

ginnheilug goð, 

ok of þat gettust^: 

at® skyldi dverga 

drótt of skepja * ^ 

or brimi** blóðgu 

ok or Bláins leggjum^^. 

j>ar*^ mannlikun 
mörg of * * gerðust, * * 
dvergar i jörðu**, 
sem Durinn sagði^'. 
Ok þessi segir hon nöfn jþeirra dverganna*®: 

NÝi, Niði^* 

Norðri, Suðri, 

Austri^®, Vestri, 

Alþjófr^SDvalinn, 

Nár«% Náinn, 

Nípingr«% Dáinn, 

Bifurr, Bafurr^*, 

') om, mendose W, 756, — ^ om, mehdose 756, — ■} 
ok steinuRi, IV, 756. — ^) Moðsaugnir, 756. — *) aejstr, W^ 
756} æxtr fíeirra, V, //. — «) Durrinn, 756. - ^ 756 serHiit 
roekstdla. — •) jrœttuzt, 756. — •) sic Reg.^ hrerr, W, 17(1), 
756$ om. //. — '^) um-spekia, 17; vf skeggja, r^tf.— ") branBÍ 
bMþgom, H. — '*) sic Wj 756$ bláms s. bláíns 1., Uj h\im 
sleggium, /act7t detortione^ Reg., S$ blám leggjum, St.^ YOIngp., 
Res.j H. — «') þcir, í/, //. — ") af, 756. — ") göröa, C^, 
//. — '•) jörðuro, 756, — *^ sem þeim Dyrinn kendi, U» — 



C. 14- LUDIFICATfO GYLYIANA. 65 

naDÍ ortí fuissent, inpulvcre ct in tcrra inferiorí , veluti 
vermes in carnibus. Nimirum nani prímítus formati 
fuerant, vitamque reccperant in carne Ymcrís , tumque 
vermes erant; scd jussu deorum humanæ rationis hu- 
manæque formæ facti sunt compotcs, ct tamcn in tcrræ 
vísceríbus et in saxis habitant. Unus ct his fuit Mod- 
sogner, alter Durin. Sic habet Valæ vaticinium: 
Tunc omnia numina 
tribunaHa conscendcrunt , 
dii sanctissimi, 
ct de ca re consultanint: 
creandam esse 
nanorum turbam 
ex sanguinco liquore 
et Blainis ossibus. 
'lbi multa crcala sunt 
hominum simulacra, 
nani subtcrranei, 
qucmadmodum Durin narravit. 
Atque hæc nomina nanorum affert idem rarmen: 
Nyus, Nidius, 
Nordrius, Sudrius, 
Austríus, Vcstrius, 
Althjofus, Dvalin, 
Nar, Nain, 
Nipingus, Dain, 
Bifur, Bafur, 

»0 om. ir, 756. — >•) Nýi ok Niði , N. ok S,, U', 756, 
«0 ok add. 766. — «») #íc W, U, Sj 766; Alþjdlfr, Reg., 
forte non spemenda icciio. — *•) Naar, W; Náarr, 766; om. 
17. — ") Ninin^, U. — **) BavoR sive Davvn, ll'; Bavorr, 766; 
Bivory Börr, U, U. 5 



00 gylfagl\n1\g. 14. K. 

JJömbörr^, Nori*, 
Ori^ Onarr^, 
Óinn'*, Moövitncr *, 
Vipr*'' ok Gandálfr, 
Vindáirr^ þorinn, 
Fili, Kili, 
Fundinii, Vali, 
þrór, þróin;*"', 
þekkr% Litr, Vitr% 
NjT*^ Njráðr, 
Kekkr, Ráðsvíðr. 

En þessir eni ^ ^ ok ^ * dvergar , ok búa í steinuniy 
en cnir fyrri i moldu: 

Draupnir^", Dólgþvari, 
Hörr^*, Hugstari, 
Illeðjólfr^^ Glóinn, 
Dori, Ori*% 
Dufr^^, Andvari, 
Ilepti, Fili^% 
[Hárr, Siarr*^ 

En þessir komu frá Syarins ^^ haugi til Aunánga '^ 
á Jóruvöllu"^, ok eru komnir þaðan Lovarr*'; þessi 
eni nöfn þeirra: 

^) Reg, scribit Bavmbavn; BombvR tíre BoraboR, W,Hf Bon- 
bar, 7ð€; Bambavrr, £7. — *) Norrc, lí, qui forro mái^ 
Tanm'n^r. — •) sic H'; Orr, Anarr, C7; Ori om. Re$.j S, — 
*) Ai, W', r56; OnniC?), 1/.— *) Móðvitnir, S; MJöðv., W,7S$f 
Mjoþvitnir, Í7. — «) Vigipr, fj^ alii Vcigr. — ^ fejor, Þorui, 
U. — *•) om. U. — «) Litr ok Vitr, W , 766; Vitr ok Litr, 
r. - •") om. U. - ") om, mend. W. — »') om. 756. — »•) 
Dramir, U; Draumar, St. — »0 "ár, U; Hagn (Ha^?), Sl. — 



C. 14. LUDIFICATIO GYLVIANA. 67 

Bombor, Noríus, 
Oríus, Onar, 
Oínus, Modvitner, 
Vigus ct Gandalvus, 
Vindalvus, Thorín, 
Filius, Kilius^ 
Fundin, Valius, 
Thror, Throin, 
Thckkus, Litus, Vitus, 
NjT, Njradus, 
Kekkus, Radsvidus. 

Sequcntcs quoquc nani sunt, saxa incoicntes; suprn 
memorati sub tcrra habitant: 

■ 

Dropncr , Dolgthvarius ^ 
• Hor, Hugstaríus, 

Hledjolvus, Gloin, 
Dorius, Orius, 
Duvus, Andvarius, 
Hcptius, Filius^ 
Har, Siar. 

Qui vcro sequuntur, a tumulo Svarinis venerunt 
ad Aunangum in campis Joræis, atque ex eis descendunt 
Lovaríenses. Eorum hæc nomina sunt: 

«*) Hleiþdlfr, V, Hljóðrflfr, Vspá. — ") Dóri, Ori , S. — '^ 
Drifr, n. — *») 9ic Rask,, efr. Volusp.; Fali, H; Hcftiflli, 
ÍVj 756,- Heptifili, Reg., £/. — >«) Svíer, H^ Haar, Suiar, 
756 í a [Hár segir, £/, //. — «") Svarnis, V. —'■0 Ör\allar, 
//. — «*) JöruTÖllu, W; Jóruvöllnm, //. — ««) ok er þaðan 
komiaD Lofan, H^, 766', lovar, U^ H. 



08 GYLFAGÍSSÍSG. 14-15. K. 

Skirfir, Virfir^, 
Skafiftr, Ai, 
Álfr, íngi% 
EikinskjaUli^, 
Falr, Frosti, 
Fiðr, Ginnarr^. 

15. [þá mælti Gánglcri ^ : Hvar* er höruðstaðrinn eða 
helpislaörinn goðanna"^? Ilár svarar: þat cr at aski Ygg- 
drasils^; þar skulu p;uðin eiga dóma sína hvem dag. 
þámælti Gángleri: hvat er at segja frá þeim stað? |>á 
segir® Jafnhar: askrinn er allra Irea mestr ok beztr; límar 
hans dreifast vfir'" heim allan, ok standa yfir himni; þrjár 
rætr tresins halda J)ví upp, ok standa afar breitt: ein** 
er með Asum, en önnur með Hrímþussum, þar sem 
forðum var Ginnúnga-gap; en þriðja stendr ^fir Nifl- 
heimi; ok undir þeirri rót er Hvergelmir, enNíðhöggr 
gnagar ' ^ neðan rótna. En undir þeirri rót, er til Hrím- 
þussa horfír, þar er Mímisbrunnr, er spekð ok mannvit 
er i fólgit, ok heitir sh Mimir er á brunninn; hann er 
fullr af visindum, fyrir {)ví at hann drekkr or bmnn- 
inum*'** af horninu^* Gjallarhorni. þar kom AUIoðr, 
ok beiddist.eins drjkkjar af bmnninum, [en hann fékk** 
eigi fyrr**' en hann lagöi auga sitt [at veði*'. Svá 
segir í Völuspa : 

") Skinir, Virvir, W, 7S6, U, Si, Vspá.^ «) Yogvi, 1/.— 
^^ sic W, 766', Eikinskjain, £/; Eikinn, Skialdi , Re$. (fui 
inlerdum vocabula mtnne correcie diseecai). — *) Ginar, Vf S. — 
^) a [om, U, eed rubrie iiieris inecribii: Hér sefpr fri helci- 
sttð (goðanna). — •) hvat, U. — *) helgistaðr guAanna, If, fWt 
") Ygðrnsils, W, 766 } ygdrasils, U} ydrasils, hoc ioeOf Re$» — 



C. 14-15. LUDIFICATIO GYLVIANA. 69 

Skirver, Virvcr, 
Skavidus, Aius, 
Alvus, Ingius, 
Eikinskjaldius , 
Falius, Frostius, 
Finnus, Ginnar. 

15. Tum Ganglcrius: ubi cst iocus primarius sive san- 
ctissimus deorum? Kcspondet Ilar: ad fraxinum Yg- 
drasilem , ubi judicia diis quotidie sunt cxerccndn. 
Ganglerius: quid co dc loco memoratu dignum cst? 
Jafnhar exccpit : bæc fraxinus est omnium arborum 
maiLÍma et præstantissima ; brachia ejus pcr totum tcr- 
rarum orbem diflunduntur et cœlum supcrcmincnt; trcs 
radices arboris sustincnt eam, atque in immcnsum spa- 
tium sc e\tendunt, quarum una est in Asis. altcra in 
Hrímtbursis, quo loco olim cliasma fuerat; lertia supcr 
Niilbeimo sita est: ct sub iiac radicc est lívcrgclmcr, 
inferiorem vcro radicis parlcmNidiiöggus adrodit. Vcrum 
sub ea radice, quæ Ilriniliiursos spcctat, ibí cst fons 
Mimeris, in quo sapicntia ct iutoiiigcntia buniana rc- 
condita est. Posscssor bujus fontis vocalur Mimcr: is 
plenus est scicntiarum , eo quod bibit ex fonlc in cornu 
Gjallarborno. Veniens eo Omnipater ununi bauslum c\ 
fonte expetivit, ncquc |)rius consccutus cst/quam al- 
terum oculum suum |)i{:nori o|)posuisscl. Sic dc liac rc 
Valæ vaticinium : 

•) hvarar, Tó6. — '«) um, IV, T5ff, U, //. — »') af þeiiu, add, 
T56. — '^7,^0 iegere videtur: geng:r. — ^^) livcrn inorpin, add. 
Res. - »0 om. í/, //. -- '^) |)at, add. T56. — '•') a low. l\ 
11. — ") a /i vcð, r, //. 



70 GYLFAGINNÍiNG. 15- K 

Al/t veit ek, Óöin! 
hvar [þú auga * falt. 
Or^ þeim^ cnum mæra* 
Mimis brunni 
drekkr möö^ Mímir® 
morgun' hverjan 
af veði® Valfóörs. 
Vituð þór enw, eða hvat? 

þriðja rót asksins ^ stendr á himni, ok undir ])eirr 
rót er [brunnr sá, er mjök er heilagr, er heitir **^ Urðar- 
brunnr; þar eigu guðin dómstað sinn; hvern dag riði 
Æsir J)ángat upp um*^ Bifröst; hon heitir okÁsbrú** 
Hestar Ásanna heita svá: Sleipnir er baztr, hann á Óðinn 
hann hefir átta fætr; annarr er Glaðr, iii. Gyllir, iiii 
[Gler ^^ , V. ^* Skeiðbrímir, vi. Silfrtoppr ** , vii 
Sinir^®, vm. Gils*', ix. Falhófnir*®, x. Gulltoppr 
Léttfet XI. ^® Baldrs heslr var brenndr með honum 
en*® þórr gengr til dómsins** ok veðr ár þœr, ersví 
hcita*^: 

Körmt ok Örmt 

ok Kerlaugar ii, 

þær skal þórr vaða " 

dag hvem**, 

er hann dæma skaP* 

1) sic W, U, H, 756 j Vspá,- a fa auga Reg., S. -^ \ 
Bic Reg,', í, cett. — ■) om, W, 7S69 Rea,— *) incira, ii., 756 
») 9ic Reg.; mjað, W, V. — •) minir, mendóse,7S6. — ^ #íi 
ceit.; inReg. primum seripium tf«/imavrgun, deinde mutatum %% 
imopgun. — *) 8Ío W, V, U; vciþi Cci = e), Reg.^ viði, 5?. — •) aak- 
ins, 7S6. — '«) fl [om, U, //. — '•) briina, add, W, 756. - 
'«) Asa brií, U, //. — ") Glcnr, IV, 756^ hoc nomen om. V 
n, — '0 ^ í^"^' ^) '^} ^' decem tantum nomina enumeranf. — 



C. 15. LUDIKICATIO GYLVIANA. 71 

Exnctc novi, Odin, 
uhi oculum abscondisti. 
A puro ilio 
fonte Mimcris 
mulsum bibit Mimer 
mane quovis 

e pi^nore Cæsorum Patris. 
Intclligilis adliuc, nec nc? 

Tertia radix fraxini in cœlo sita est, sub qua radíce 
fons est summæ sanctitatis, quí fons Urdæ dicitur. Ibi 
est locus jndicii, diis proprius; eo Asæ quotidic per 
Bivrastam, quæ et pons Asarum dicitur, equitant. £quis 
Asarum hæc sunt nomina: Sleipncr^ qui Odini est, præ- ' 
stantissimus cst^ octo pcdes habens; alter Gladus, tcrtius 
Gyller , quartus Gler , quintus Skeidbrimer , scxtus 
Silfrtoppus, septimus Siner, octavus Gils, iionus Fal- 
hofner, decimus Gulltoppus, undccimus Lcttfclus. Equus 
Balderi tnia cum ipso combuslus fuit, Thor autcm ad 
judicium pedibus ambulat, Huviosque Iransit, (|uorum 
bæc suiit nomina: 

Karmla et Armla 

duíequc Kerlögæ, 

hæ Thori pedibus Iranseundæ sunt 

quovis dic, ' 

quum illi jus diceiidum est 



•*) Siilfiintoppr, IK, 756; Slintoppr, U, — '«) Simr, U, — ") 
Gisl, ir, 756, II. — '") Falofnir, U} FiíllMÍfnir, S; Farlofnir, //. 
— ^^) cllefli Létlfeti, ir, 756; Li-ítfcti etiamU, Uen, — •^") «'"• 
75G. — *') gic \\\ 7óO f dinwx hins, fíeff.; at dóiiii , í', //. 
") riHe (■riinnÍKm. rentuin X9. in Edda Sœm. • '^*) livein 
Jag, 756, - *») fcrr, IV, 756. 



72 gylfaglxníxg. 15. K. 

at aski Yggdrasils ^ ; 
þviat Asbrú 
brenii^ öll loga, 
hcílug YÖtn hlóa^. 

þá mælti Gánglcri: bfenn* eldr j6r Bifröst*? 
Hár segir: })at er þú sér rautt í boganum, er eldr brenn- 
andi; uppá himin ^ mundu gánga [Hrimf)ussar ok ^ berg- 
risar, cf öllum væri fært á Bifröst, þeim er fara vilja. 
Margir staðir eru á himni fagrir, ok er þar allt guðlig 
vörn® fyrir; þar stendr salr ® cinn fagr^® undir askinum 
við brunninTt, ok or (icim sal koma iii meyjar, þær er 
'sváheita: Urðr, Veröandi, Skuld; þcssar meyjar skapa 
mönnum aldr; þær köllum vær nornir. EnTi eru fleirí 
nomir, þær er koma til hvers [manns cr borinn er * % at 
skapa aldr, ok cru þessar goðkunnigar^*, cn aðrar 
álfaættar, en cnariu. dvcrgaættar; sv& semhérsegtr: 

Sundrbomar mjök 

hygg ek*^ at nornir sO;, 

cigut þer** ætt saman; 

sumar eru áskunnar, ^* 

sumar cm álfkunnar, ^ ^ 

sumar dætr Dvalins. 

þá mælti Gánglcri : £f nornir ^ ^ ráða örlögum 
manna, þá skipta þær geysi újafnt, cr sumir hafa gott 
lif ok ríkuligt, en sumir hafa litið lcn eðr lof, sumir 

*) sic W, 756; YgdraHU , £/, //^ Ydrasils, hoe loeoy Jlaf. 

— «1 brennr, W, 766. — ') flóa, 1/, //. — ^) brennr, 756 

») Bifröstum, 756, — «) Iiimni, 756. — « [om. W, 75$, U. 
") 8ic W^ in 756 deiriium^ vernd, U, S, H^ era þar aUt ^5- 
leg vötn, Reg. — ') wtaðr, U. — '«) om. 1/, H. — ") a [barna 
cr borið ver5r, H', 756$ barns cr fœdt cr, 1/, //. — **) S^p" 
kynþar, U. ~ ") Scgi ek, IT, 756. — •*) þœr, W., 766. — 



C, 15. LUDIFICATIO GYLVIAMA. 73 

ad rraiinum Ygdrasilem. 

Nam pons Asarum 

flamma totus flagrat, 

sacri fluvii calent^ 
Tum Gangleríus: ignisne ardet supcr Bivrasta? 
Respondet Har: rubrum illud, quod in arcu conspícis^ 
ignis est ardens ; Títanes enim pruínosi ct giganles 
montani in cœlum adsccnsuri forcnt, si omnibus, 
quotquot irc vcllcnt, facilis patcret ad Bivrastam adi- 
tus. Multa sunt loca splcndida in cœlo, divino præ- 
sidio undique defcnsa. Ibidcm splendidum palatium 
stat sub fraxino propc fontem, cx quo palatio trcs vir- 
gines egrcdiuntur, quarum hæc sunt nomina: Urda, 
Ycrdanda , Skulda. Uæ virgincs , quas appcUamus Nor- 
nas (^Parcas} ^ hominibus ætatem dcccrnunt. Prætcr has 
plures sunt Parcæ, quæ ad qucmvis homincm, simul 
atque natus est, ad dccernendam ætatcm veniunt. llarum 
aliæ diis oriundæ sunt, aliæ e\ gencre Alvorum^ aliæ e\ 
gencre nanorum. Quod sequcntia testantur: 

Divcrso admodum gencre natas 

nymphas fatales csse arbitror; 

eæ stirpem non habent communem: 

quædam sunt e\ genere Asarum, 

quædam e\ gcnere Alvorum, 

quædam Dvahnis filiæ. 
Híc Ganglcrius : quod si Parcæ fatorum humanorum 
potestatem habent, mirum quantum inæqiialitcr ea dis- 
pensant, quum alii bcatc et splendide vivnnt, alii parco 

'^) sie Heg. f ÁskuDgar, W, 7ó6 ^ áskyndar, V. — '^} sic Reg,$ 
álíkun^ar, ÍK, 7ð6 ; álfkyndar, U, — '0 nornirnar, ir, 7Ó6. 

>) hlóa. Forie veriendum **defeuduni, averiunl (flammam)'^ 



74 (iYLKAGIXMNG. 15-16. K. 

lángt Ur, sumir skamt. Ilár segír: góðar nomir^ [ok 
vcl ællaðar* skapa góðan aldr, en jþcir menn, er fjrir 
úsköpum vcrða, {)& valda jþví iUar nornir. 

10. þá mælti Gánglcri: Ilvat cr fleira at segja stór- 
mcrkja^ frá askinum? Ilár scgir*: mart er þar af at 
segja. ^Öru cinn sílr i^ limum asksins, ok er hann margs 
vitandi ; en i milli augna honum sitr haukr sá, er hcítír 
Vcðrfólnir '. Ikorni sá, cr heitir Ratatöskr^, renn* upp 
ok niðr cptir askinum, ok bcrr öfundarorð milli arnar- 
ins ok Niðhöggs; En iiii hirtir rcnna i limum asksins 
okbítabarr; |)cir hcita sv& : Dáinn^", Dvalinn, DunD- 
evTr*% Durajþrór^^. En sv& margir ormar eru í Hver- 
gelmi^^ með Aíðhögg^*, at engi tiinga má telja; svá 
scgir hér:^^ 

Askr Yggdrasils ^ ^ 

drjgir^' eríiði 

meira cn mcnn viti: 

hjörtr bítr ofan, 

cn á hliðu fúnar, 

skerðir Níðhöggr ncðan. 
' Svík cr eim * " sagt * ^ : 

Ormar flciri liggja 

und aski Yg^drasils 

eii |)at of hyggi hvcrr 

ós\iðra aía-": 



*) iiieyjar, (J. — ^^) a fadd. Reg,} gói^œttaðar, IL — ^) om. 
U. — ^) Hvarar, 756. — *) (7 novum capul rubris literis in~ 
scribii: Fri ankí Ygdrasils. — «) ó, T, //. — ^ Veftrlaufnir, 17, 
//. — •") Hatakostr, U, S.; Ormr sd er hcitir ViþkaTStry H. — 
^) rennr, U*, 756,— '") Daninn, V. — '^ 9ic, utvidetur^ Reg. 
(tibrariun in ulliuia litera crravit. et mulando feetu diffícitio^ 
rem fecitj; Dtniieyrr, U'/ Dune^rr, 756; Dyneyr, 1/. — '=) Dyra- 
þrór, IV, í/; Disriiþr, //. — '') llvcrsilmi, 756. - »•») ,\iþ. 



C 15-16. LUDIFICATIO GYLVIANA. 75 

fortunœ muDere aut favore fniantur, alii longam, alíi 
brevem vitam consequantur. Har contra: Parcæ bonæ 
et bono genere ortæ bonam ætatem decernunt; si qui 
vero hominum ín sinistra fata incurrant , ea res maiarum 
Parcarum arbitrio accidit 

16. Tum Gangleríus : quænam plura possunt de fraxino 
iOo mirabilia referrí? Har: multa sunt, quæ de hac 
aibore referrí possunt. In ramis fraxini aquila quædapi, 
multarum rerum sciens, insidct; inter cujus oculos acci- 
píter sedet, dictus Yedrróiner. Sciurus, qui Ratatöskus 
vocatur, sursum deorsum secundum fraxinum currit, 
veibaque invidiosa inter aquilam et Nidhöggum dcfert. 
Quatuor vero cervi pcr ramos fraxini discurrunt, et 
gemmas decerpunt; horum hæc nomina sunt: Dain, 
Dvalin, Duneur, Durathror. Tot autem sunt in Hver- 
gelmerc serpentes cum Nidhöggo , ut honim numerum 
nulla hngua inire queat. Sic hoc loco dicitur: 

Fraxinus Ygdrasil 

laborcm sustinet 

majorem, quam lít homines norínt: 

cervus partem superiorem depascit, 

latcra putredo absumit, 

infima Nidhöggus adterit. 
Et præterea sic: 

Scrpentes plures cubant 

sub fraxino Ygdrasile, 

quam ut id animo concipiat quílibet 

insipientium hominum : 

i ^ 

''*v«gí> Vy ff' — **) Grimnism. r. S5 in Edda Sœm. — 'o) 
Heflurimi^ Ygdrasils, £/. — »0 <lrygi, 756-, eykur, S. - ^^add. 
IV. - »í») Grimnism. r. 84. ■- ^^) 8ic Reg., H', rjtf, Res.ý 
apa, V, Rauk. 



76 GYLFAGINNÍNG. , 16. K. 

Góinn ok Móinn, 

{)eir 'ro Grafvítnis synir*, 

Grábakr ok Grafvölluðr^, 

Ofnir ok Svafnir 

hygg ek at æ myni^ 

meiðs kvistum* má*. 
Enw er þat sagt, at nornir J>ær, er byggja við* 
Urðar brunn, taka hveni dag vatn í brunninum, ok með 
aurinn, {)ann er liggr um brunninn, ok ausa upp yfir 
askinn, til {less at e gi '^ skyli limar hans tréna eðr fúna. 
En |)at vatn er svá heilagt, at allir [lutir, þeir sem^ 
})ar koma i brunnin/i, verða® svái hvitirsem hinna*® sú 
er skjall heitir, gr innan liggr við eggskum**. Svá 
sem her segir: 

Ask veit ek ausinn,^^ 

heitir Yggdrasils^^ 

hár baðmr ^ * heilagr, * ^ 

hvita auri^®; 

))aðan koma döggvar 

er^' i dali falla, 

stendr hann^® æ yfir grunn*" 

Urðar brunni. 
Sú dögg, er |)aðan af fellr á jörðina, {)at kalla 
menn hun*áng-fall , ok þar af fæðast býllugur "". Fuglar 
11 fæðast i Urðar brunni, |)cir heita svanir, ok af þeim 
fughim hefir komit {^at fuglakyn, er svft heilir*^. 

liþar, e/, //. — «) 8ic Reg,j IV; Grnpvölluðr, 76$$ Grá- 
fölloðr, S', Grafvðllduþr, f/. — 9)muni, 756. — *\9ie U'f mdU 
qvistum , Keg.; kostum, £/, Si. — *) ná, 756, — •) exeHiÍ im 
Heg, — eæcidií in Reg. — ^ er, W , 756) a [cr V. — ») 
cru, V, — '") 9ic Reg.y f/; hinna r. Iiimna, W; hiiiina, ##; tfi 
756 detrilum, — ") tggskurmbl, L\ — '^) standa, f/, .V, rðimsyd v. 



C. 16. LUDIFICATIO GYLVIANA. 77 

Goin ct Moin, 

hí sunt Grafvitncris filii^ 

Grabakus et Grafvölludus , 

Ofner et Svafner, 

a quibus semper puto 

ramos arboris dctritum iri. 

Traduntur nymphæ fatates , ad fontem Urdæ habi- 

tantes, aquam ex fonte quotidie haurire, collecta simul 

argilla, qua fons intrinsecus obtcgitur, fraxinumquc su- 

perí^rundcrc, ne rami cjus rígcscant neu putrescant. Hæc 

autem aqua tam sancta cst , ut rcs omnes huic fonti im- 

mersæ albescant instar mcmbranulæ , albumi dictæ , quæ 

putamen ovi intrínsecus convestit. Ita de hac rc scquentia 

agunt: 

Scio fraxinum perfusam 

(vocatur Ygdrasil 

cxcelsa, sancta arbor) 

albc^ argilla. 

Indc vcniunt rores, 

qui in vallcs decidunt; 

slat scmper vircns 

supcr Urdæ fonte. 

Ros, inde in tcrram dccidens^ mclligo appcllatur, 
unde apes nutriuntur. In Urdc'c fonte duo nutriuntur 
alitcs; hi appellantur olor^s, cx quibus alitibus id avium 
genus , quod sic vocatur, dcscendit. 

17. — ») sic Reg.i YggdrasiH, W, 766, £/, S. — '«) liátt bor- 
ion , S} hár borinn, f/. ") ausinn, Völuspd. — ***) TS6 /«- 
gere ridetur Iieilagt el aur. — *^) {)œr8, If; [lœr, U, 756. — 
*") DtM. r, //. — **) 9ie Heg.^ «;rænn, irf., M', S; kí. yfir Rrcin, 
f'; (rióinn, //. -— ^") bl^flasur, lapsu calamij Reg. -- **) U 
Horum eaput rutris literig inscrHii: Hcr scgir frá Alfhcífnam. 



78 GYLFAGINNÍNG. !?• K. 

17. þá^ mælli Gánglcri: MikiP tíðindi [kannþu 
nt sofzj/i af himnuni^: hvat cr ])ar fleira höfuðslaða en 
at Urðarbrunni? llár scgir: Margir staðircru þar göf- 
ugligir: Sá er einn staðr |>ar, cr kallat er Áinicimr, J)ar 
bv^^vir fólk.^iat, er Ljósálfar hcita, cn Dökkálfar búa 
niðri í jörðu, ok cru {)cir úlikir jþcim sýnum, en* miklu 
úlíkari reyndum. Ljósálfar cru fcgri * cn sól sýnum, en 
Dökkálfar eru svartari en bik®. þar cr einn' sá staðr, 
erBrciðablik cr kallat^, ok engi [cr þar^ fcgri staðr. 
J>ar cr ok^" sá. cr Glitnir hcitir, ok cru vcggir hans 
ok stcðr ' ^ ok stólpar ^ ^ af rauðu gulli, cn |)ak iians af 
silfri^^. þar er eim sá staör, er lliminbjörg heitir, si 
stendr á himinsenda við bniarsporð, * * þar er Bifröst 
kemr til himins. þar cr cnn mikill staðr, er Valaskjálf** 
hcitir; [J)ann stað á Óþinu**, [|)ann gcrðu guðin ok 
J)öktu*' skíru silfri; ok J)ar cr Hliðskjálfin*® í þcssum ' 
sal, [)at hásæti er svft hoifir, ok J)á cr Allfiiðr** sitrí 
J)ví sæti , ])i\ scr hann [of allan hcim ^**. Á sunnanvcrðum 
himins cnda^* cr sá salr '" , cr allra er fogrstr ok bjartari 
en sólin, cr Gimlc^^ hcitir; hann skal standa ])á [er 
bæði^* himin ok jörð [hofir farizt-^, og byggja J)ann 
stað góðir-^ menn ok rotllátir of-' allar aldir. , Svft 
segir í Völuspá: 

Sal voit-'* ok standa 
sóFu fogra, 

^) 7o6 novum capvl incipit ct vacuum spaíium Íiteræ tfif- 
tialis relinquit. — ') mikit, 756, — '} kandi segja aP hlmnínuin, 
If, 766 'y kantu scgja af honum , V, — *) ok, \V. — *) hvítari, 
Vy n. — «) BFartaii biki, H', 756. — Pnn> W'/ »^» ^> »"•• 
756. - B) kalL, U'; kaUadr, plenis literis, 756 ^ Br.heitir, V. 
») a fom. W, 756. — »«) þar cr sá, cr Gl. h., W, 756. — »») 
RtoAur allar, 756; st€Ör allar, W, V; ok stoAir af rauðu sulli, 



C. 17. LUÞIFICATIO GYLVIANA. 79 

17. Tum Gangleríus: res pcrquam memorabiles de cœlo 
rercrre habcs! Quinam íbí plurcs sunt loci principales, 
quam ad Urdæ fontem? Cui Har: multa ibí sunt loca 
insignia (^memorabilia}. Una ibi regio est, Alvheimus 
dicta; ibí habitant homines, dicti AIvi lucidi: nam Alvi 
fusci sub terra -habitant, quí quidem ut his sunt specic 
dissimiles, ita rc sunt multo dissimiliorcs. Alvi kicidi 
specie sunt solc splcndidiores , Alvi fusci picc nígriores. 
Ibidem unus locus cst, dictus Brcidablikum , quo nullus 
ibi locus cst pulchrior. Ibi quoquc is iocus est, qui Glitner 
vocatur, cujus parietes, columnæ, trabcs exrubroauro, 
tectum argento facta. Prætcrea ibidem locus est , dictus 
Himinbjarga; is in cxtrcmitate cœU statad c^put pontis, 
qua Bivrasta cœlum adtingit. Est quoque ibidcm magna 
arx, Yalaskjalva dicta; hanc arccm Odin possidct: cam 
dii ædificarunt, et puro argento tectum ejus fabricarunt; 
in hac ædc Illidskjalva est , solium ita dictum ; in quo solio 
residcns Omnipatcr mundum universum oculis subjectum 
habct. In meridiana cœli extremitatc cst ædes , omnium 
pulcherrima et solc splendidior, quæ Gimlium vocatur; 
ea perstabit, quum ct cœlum et terra interierunt, cumque 
locum boni ct justi homines per omnia secula incolent. 
Sic habct Valæ vaticinium : 

Ædcm scio starc 
solc clariorem, 

S; stæðar, H. — '^ stoplar, 756. — - '^ g«»i> ^. — '^)braat- 
sporö, 766. — '*) sic IV, 7ó6f Valaskjaf, Reg.^ Varaskjálf, 
j^. — ««) fl [om. Uy //. — »0 þökþa, scribii Reg. — •») Hlið- 
sKjaíin, 7:)6. — '^) Alfúðr, W, 756. — ^^; a [vm alla licima, H', 
756. - *0 licimscnda, (/. — «) etaþry (7, //. — ") Gimlcr, 
756. — «0 a [om.756. — '^*) a ffyrirfaraz, //,//. — ««)rétt- 
látir rocnn am alldir oUda, U.H.--^^ vm, W, 756. — «») lcit, //. 



80 GYLFAGINXÍXG. 17-18. K. 

gulli betra*, 

á'Gimle-, 

{)ar^ skulu dyggvar 

dróllir byggja 

ok of* aldr-daga 

yndis njóta? 

þá mælti Gángleri: Hvat gætir {^ess staöar {>á 
er Surta* logi brennir himin ok jörð^? Hár segir': svft 
er sagt, at annarr himin sé suðr ok upp frá {^essum 
himni®, ok heitir sá himin® Andlángr^", en hinn iii. 
himin sé enn upp frá {)eim , ok heitir sá Viðbláinn*^*, ok 
á þcim himni hyggjum vér ])enna stað vera , en Ljósálfar 
einir hyggjum \ór at nú byggvi þá staði. 

18.** þá mælti G/ingleri: Hvaðan kemr vindr? 
haim er sterkr . sv& at hann hrærir stór höf , ok hann 
æsir^" eld, cn svft sterkr sem hann er, {)á má eigi sjá 
hann, {)vi erhann undarliga skapaðr**. þá segir Hár: 
[{)at kann ek vel segja J)ér*'; á norðanveröum himins 
enda*** sitr jötunn sá, er Hræsvclgr * ^ hcilir, hann heíir 
arnar ham; en er hann beinir flug, [|)á standa víndar 
undan vöngum*® honum. Her scgir sv&^^: 

') þaktan \V, 756 , L\ //; þakinn, 8, — ^) sic omnet no- 
slri coHices, et sic quoque, ut videiur , omnes codiees Eddm 
Sœmundina; Raskius in ed. Holm, ad versum suppiendnm 
addidii vocem linm. Editio carminis Voluftpá ex fragm. memir, 
A, jVagn. A>. 344. 4. (Edda Sœmundi ed. mcj. Tom, ///. p, 
205) ieniavii ordinem: á Gíinli [lar. skulu dyggvar eic. — *) 
{lann H', 756. — *) vm , W', 756. — *) Svaríta á?; Svarfa Vf 
hvaiíi, H. — *) jörðina, 756. — ^) sic Reg., H', T; hoe iocs 
add. Sl: Ilár svaran þeim stnþ grandar ci, cr Svarla \og\ brcnnir 
himin ocjr>rþ; quorum prima (nXr nvarar) lihrarius Olafr Helg^nsoi 
e,v menie sua ii«, guæ ed^iiio Res. exhibei , addidisse diciiur. 



C 17-18. LUDIFICATIO OTLVIANA. 81 

auro præstantiorem , 

in Gimlío. 

Ibi probi 

homines habitabunt, 

et perpctuo 

voluptate fruentur. 
Tum Ganglerius: quid hunc locum (ab interitu) 
serfabit , quum flamma Surtiana cœlum terramque com- 
borét? Har: tradunt, aliud cœlum esse ab regione hujus 
cœli in merídiem ac sursum versa , ct id cœlum appellarí 
Andlangum; tertium insuper cœlum esse supra hoc, idque 
irocarí Vidblainem ; quo in cœlo hunc locum (p : Gimlíum) 
€8se arbitramur, sed solos AIvos lucidos nunc ea loca 
tenere opinamur. 

18. Porro Gangleríus : unde oritur ventus, qui tam ro* 
bustus est, ut ingentía maria moveat, ignemque concitet? 
sed quantavis virium magnitudinc est, conspici tamen 
non potcst ; ideo miro aliquo modo comparatus esse 
debct. Huic Har: id te facile docere possum; ín borcali 
cœli extremitate sedct gigas, Hræsvelgus vocatus, indutus 
aquilinis exuviis; qui quum alas cxpandit, venti earum 
motu excitantur. Hoc loco sic cst : 

•) om. Wj ÍH 766 deiríium'-^ •) om, W, 756. — »«) si heimr 
Viþbláinn, Vy H. -- 1>) avndlángr, V; Öþliner, H. — ») sequeniem 
fohulam de venio hie omiiiuni V ei iij ei eam mulio posieríug 
Cfogi reiaiionem de quoiidiano Einherorum eeriamine) fere 
eonsonam adduni. Eadem in Cod. Si peniius desideraiurf 
iesie Raskio. — ») leysir, £/, H. — ») sie Reg., W, 766} ok 
fcrír andr mikil aP sér, add. S. — '») a [om. V, H. — '«) 
keiffls enda, 17, £f, S. — ''^ jotuninn Hræsvelgr i arnar ham, C/, 
H. — '"3 sic (= vængjum) Reg.; þ. s. undan viengjam hons 
vindar, W$ a [ etcndr vindr undan vængjum hans, V. — '*) sem 
hcr scsir, IT, 766; — Vide Edd, Sœm., Vafþniftnism. r. 37. 

6 



82 GYLFAG1NNÍN6. 18-20. K. 

Hræsvelgr heilir, 
er sitr ú himins endn, 
jötunn i arnar ham; 
af hans vængum * 
kvefta' vind koma^ 

alla menn víir. 

•I 

19.^ þá mælti Gángleri^: Hvi skilr svá mikit, 
at sumar skal vera heitt en vetr kaldr? Hár segir: 
Eigi mundi sv& fróðr maðr ;spyrja , |)viat þetta vitu allir 
at segja ; en ef þú [ert einn ® orðinn svá fáviss, at eigi 
hefir ^' þetta heyrt, |)á vil ek |)ó þat vel virða, at heldr 
spyrir þú eitl sinn ófróðliga , en ])ú gángir lengr 
duliðr ® ))ess , er skylt er at vita. Svasuðr ^ heitir sá, 
er faðír sumars er, ok er hann sællifr, svft at af hans 
heiti er þat kallat svasligt er blítt er. En faðir vetrar er 
vmist kallaðr Vindlóni^" eðr Vindsvalr**, hann** er 
Vasaðarson, ok voru þeir áttúngar grimmir ok sval- 
brjóstaðir *^, ok hefir vetr þeirra skaplyndi. 

20. þá mælti Gángleri ^ * : Hverir eru Æsir þeir 
er mönnum er skylt at trúa^*? Hár segir: Tólf eru 
Æsir guðkunnigir ' ^. þá mælti Jafnhár: Eigi era 
Ásynjurnar iihelgari, ok eigi mcgu {)ær minna. þá 
mælti þriði : Oðinn er æzlr ok elztr Asanna, hann ræðr 
öllum lutum, ok svá sem iinnur guðin eru máttug, þá 
þjóna honum öll, svá sem born fóður. En Frigg er kona 

») vængivm, W, 756, — «) qvcþ cp, U. — ») sUnda, 17, B. 
— *) sequentem fabulam de œstate et hyemt omittmmtU^B\ 
ejus ioeo exhihet U stropham Orimneriani earmimis da Yf- 
drasHli prœstanlia (A»kr Yggdrasils cr Kstr vIAa, ele.) qnm muito 
posterius in Re$. invenitur. Simititer et //, prmmissm iravi 
periodo Regii 4* ll'. de Odini eæeelientia. — ^) Gán&leri malciy 
W , rS€. — •) Kinn crt, \í\ 756. - ^ h»fir, 75$. ~ ■) dvlil^ 



C. 18-20. LuniFiCATio oylviana. 83 

Hræsvelgus vocatnr, 

qui sedet ín exiremitate cœli, 

gigas exuvias indutus aquilæ; 

ex ejus alis 

fenint venire ventum 

omnes super homíncs. 

19. TumGanglerius: cur tantum inter se dííTerunt æstas 
ethyems, ut illa calida, hæc frígida sit ? Respondit Har : 
TÍr rerum perítus non ita interrogaret : hæc enim omnes 
referre norunt. Si veiro tu solus adeo es ignorans, ut 
hæc non audiverís, ego sane lubcns veniam dabo, si potius 
UDa vice imperíte interroges, quam si diutius ignores, 
qaod te scire oporteat. Svasudus vocatur pater æstatis; 
Uc adeo delicatus est , ut ab ejus nominc placidum quod- 
que ^^svasligV^ appelletur. Pater vero hiemis modo 
Vindlonius, modo Vindsvalus appellatur; ille filius est 
Vasadi ; hi cognati (pater et avus) erant cnideles et frí- 
gidis pcctoribus, et hos ingenio refert hyems. 

20. Tum Gangleríus: quinam Asanim ab hominibus 
religíose colendi sunt? Har: duodecim Asæ dívinæ sunt 
originis. Excepit Jafnhar : non minorí sanctitate gaudent 
Asides, neque minus potentiá valent. Addidit Thrídius: 
Odin Asarum summus et vetustissimus est, is in omnes 
res potestatem habet, et quamvis cetcri díi tantum po- 
testate valeant, tamen hi omnes ei parent, uti patrí 

W,7ó€. — •) SvosQðr, 766. — '") Vindlión, W, 766. ") sic 

W ði eett. — Reg. YindBVAllr, sed punclum seeundæ iitieræ 

Muhteripium indieai, ui piuribuM iocis^ hane iileram deiendam 

f«#é. — **) 8ii« 766. — '0 Orymnir ok 8valbrjói>taðr, S. — 

^ Inseripiio in U, iiieris rubris seripim : Hér segfir frá nörnam 

ÓþÍBS ok ríkí.— >») á add.W, 766, U, lia«lr. -^ *•) f^þkannieir, 

W, T66, U'y ipoðkjntir, H. 

6* 



84 GYLFAG1N.NIX6. 20. IL 

hans , ok veit hon ^ örlög * manna ])ótt hon segí eigi 
spár. Sv& sem hcV^ er sagt, at Óöinn^ mælti sjálfr 
viö |)ann Ás er Loki heitir^. 

Ærr ertu Loki® 

ok önili, 

hví [né legskaþu ' [Loki ® ? 

örlög® Frigg^" 

hygg ek at öll viti 

þótt hon sjálfgi'^ segi. 

Óðinn heitir Aliróör^^, \í\i at hann erfaðiralira 
goða ^ ^ ; hann heitir ok Valfóðr , \í\i at hans óskasynir 
eru allir ])eir, er i val falla ; þeim skipar hann Valhöll 
ok Vingólf, ok heita þeir f)á Einherjar. Hann heitir ok 
Hánga-guð ok Hapta-guð ^ * , Farma-guð , ok enn hefir 
hann nefnzt á fleiri vega, f)á er hann^^ var komínn til 
Geirröðar^* konúngs^': 

Heitumzc*^ Grímr 
ok Gánglari^*, 
Horjan, Hjálmbcri, 
þekkr, þriði'^^ 
[þuðr, Uðr^S 
llolbliníli, Hár, 
Saðr, SvipalL 

') ok on add.W', Qlladd.róS. — *)Orlap,rðtf. — >)i?Mc 
Smm. Ægladr. v. 48 ^ Z9, — ^) V»5inn, 766. — *) er nttúér, 
V, //. — Ærr ertv nv Loki, IV, 756; Ærr ertu oii orþÍBB| U, 
^) sic Reg.j leikaUo, W^ lestaþu, Edd.Sœm. €» eod. fmlmmrio 
regio ; Lest a þd , Edd. Swm. ed. Raok. — *) hvi flopfir jþi!, 
Loptr?, Uf H, — ^ m seeundo [: þii l«st OrlOg; vi(a, 75$. — 
'«) m eigno fitm \V: Orlö|: vita Frííg, omisso tw Loki. — ") 
Billdan {errore iihrarii pro ajaldan), 756. — ^*) Alfaþir, U, — 
•») guba, 766. — ") Happa co5, V. — ") om. W. — >•) OeÍ- 



C. 20. LUDIFICATIO GYLVIANA. ' 85 

obediunt líberí. Uxor ejus est Frígga , quæ , lícet vati- 
cinia non edat, tamen fata hominum novit: quemad- 
modum, ut sequentia docent, ipse Odin testatus est 
coram eo Asa , qui Lokius vocatur : 

Delirus es, Loki, 

atque demens; 

cur non desistis, Lokí? 

Fata Fríggam 

crcdo omnia scire, 

tametsi ipsá non cloquatur. 

Odin vocatur Allföðr (omnipater), co quod 
paetr est omnium deorum ; vocatur et Valföðr 
(pater cæsorum) , quod ejus filii adoptivi sunt omnes, 
qui in prœlip cæsi occumbunt: his lociim in Valhalla et 
Vingolfo distribuít, tumque illi appcllantur Einherí 
(unici pugnatores) ». Ille etiam vocatur Dcus suspen- 
sonim , Deus vinctonim (Deorum) , Deus oncrum, 
et præterea plura nomina adsumsit, ^ quum venerat ad 
rcgem Geirrodum: 

Vocabar Grimus 
ct Ganglarius, 
Ilerían , Hjalmberius . 
Thckkus, Thridius, 
Thudus, Udus, 
Ilelblindius, Har, 
Sadus, Svipal, 

nidar, id,^ 756; Geirraþar, 17. — '^ oc C^dd, H) aegrir hann svi, 
mdd. UyH. — '«) Hétams, W, 766, U$ Hertcitr, Res. — '•) sic 
ir, ilet./ Gángari, Híjj. (cang'i), S; Gangleri, 7Ó6, 1/, //. — 
••) Friði, frave, 766. — '0 « [ þuörnftr, W, 766, U. 
a) Einherjar, ftf/o, qni unice fugnis operam dant. 



86 GYLFAGINNÍNG. 20. K. 

Sann-getall, 
Herteilr, Hnikarr^, 
Bileygr^, Báleygr, 
Bölverkr, Fjölnir, 
Grímnir, Glapsviðr, Fjölsviðr, 
Siðhöttr, Síðskeggr, 
Sigföðr, Hnikuðr, 
Allföðr, Atriðr^ Farmatír*, 
Óski, Omi, 
Jafnhár, Biflindi% 
Göndlir**, Harbarðr, 
Sviðurr, Sviðrir, 
Jálkr, Kjalarr, Viðurr, 
firór', Yggr, þundr®, 
Vakr, Skilvíngr*, 
Vafuðr, Hroptat)r*«, 
Gautr**, Veratýr**. 

þá mælti Gángleri: Geysi mörg [heiti haíi þér^' 
gefit honum , ok jþat veit trúa min , at þetta mun vera 
mikill fróðlcikr, sá er hér kann skyn ok dæmí, hverir 
atburðir hafa orðit sér til hvers þessa nafns. þá segir 
Hár: Mikil skynsemi er at rifja^^ vandliga jþat^^, ea 
])ó er ])ér |)at skjótast at segja, at flest heití hafa verit 
gefin afþeim atburði^^, atsvámargar [sem eru greioir 

>J Hnikkar, TS6. — *) sic C/; Bilæyer, id,, W$ ByleigTi TSe^ 
TWtyfffT, Reg. — *) Atriör, 766.— ^^ om. S. — ») «ie Griattim. 
einosiri ipsi eodd. supra (p.S8) ui ei 766 h.i.; Bibtittdi, W^ 
VjU, Re§.', Blindi, Reg., 8. — «) Gelldnir, U^ H^ QHnAmlU TSB. 
— ^) Frdr, prave, 766. -• •) hœ ire§ Íinem e varii§ ver§iím9 
eompiiaiœ videniur .^quare iiiiera meiriea ^areni. — *) Skelf- 
ingr, 7S6. — '«) Hiopit. Tyr, pienie iiierie, TS6. ^ ^^ H 
add,, pariimaiioquinincogniia:lí\tiimópr (o: animo mudmci JM- 



C 20. LUDIFICATIO GYLVIANA. A7 

Saongetal , 

Herteitus, Hnikar, 

Bileygus, Baleygus, 

Bölverkus, Fjölner, 

Grímner, Glapsvídus, Fjölsvídus, 

Sidhöttus, Sidskeggus, 

Sigfodur, Hnikudus, 

Allfödur, Atrídus, Farmatyr, 

Oskius,, Omiús, 

Jafnhar, Biflindus, 

Göndler, Harbardus, 

Svithur, Svidrer, 

Jalkus, Kjalar, Vidur, 

Thror, Yggus, Thundus, 

Vakur, Skilvingus, 

Vafudus, Hroptatyr, 

Gautus, Veratyr. 
Tum Gangleríus: mirabile est, quam multa ei no- 
mina indiderítis, et profecto magnam habeat eruditionem 
oportet, qui rationes et exemplanovcrit, quæ occasiones 
singulis hisce nominibus ansam dederint. Respondet 
Har: Multæ intelligentiæ est, ista diligentcr explicare; 
verum, ut rem paucissimis cxpcdiam, moneo, pleraque 
€Í nomina indita fuisse cam ob caussam, quod, quotquot 

]peiuo9uSf mcri ingenio vel audacia prœditue) ; Brimarengr (ma~ 
ris mtium eapient vel eausans) f \irjótr (periinaæj } Njótr; Svar- 
iH (sapiens, ui videiur')^ Ymner (sonanSy resonans) $ Sigmundr; 
Ar»hðf5Í5 Hroptr^ Vafnir. DeiiSy quœ hic non eæplicanlur, vide 
Lax. myihot. p. 866 -872 (Edd. anl. lii. 637—644). — 'O 
ln W ei 766 quasi Beratýr, et sic Res. — ^') a [nðfn hafa 
þeir, 756. — '0 rina, H^mdd.^^i. — >») upp^jy,- rifia þat vand- 
lei^ npp, W, r5tf, £/. — '•) sicW,756i atbuiíVtim, l\Res., Rask', 
atbvrAr, Re$m 



8H GYLFAGINXÍNG. 20-21. K. 

túngnanna^ i veröldunni^, þá })ykkjast allar þjóöir þurfa 
at brcyta nafni hans til sinnar^ túngu tíl ákalls^ ok bæna 
fyrír^ sjálfum sér, en sumir atburðir til þessa^ heita 
hafa gerzt i feröum hans , ok "^ er þat fært í frásagnir, 
ok muntu eigi mega fróör maðr heita, ef þú skalt 
eigi kunna segja frá^ þeim stórtiðindum. 

21. j>á® mælti Gángleri: Hver eni nöfn*®ann- 
arra** Ásanna? [eðr hvat hafast J)eir at**? eðr hvat 
hafa J)eir gert til frama * ^ ? Ilár segir : þóir er þeirra 
framast**, sá erkallaðr^* ÁsaJ)órr [eðr ökuþórr**; 
hann er sterkastr^'' allra guðanna ok manna; hann á 
})ar ríki er þrúðvéngar ^ ** heita*®, cn höll hans heilir 
Bilskírnir*"; i þcim sal cru Vhundrat** gólfa okfjórir 
tígir; þat er hús mest sv& at mcnn hafa gcrt^^. Svá 
sogir i Grimnismálum: 

Fimm hundrat gólfa 

ok um f/órum tögum^^ 

SV& hygg ek Bilskirni mcð bugum^^: 

ranna þeirra 

cr ek rcpt^' vita 

mins vcit ek mcst magar*^. 

þórr*"^ á hafra ii, er svíi heita: Tanngnjóstr ok Tann- 

») a [tiSngar sem gánsa, W, 756. — «) verOldínni, W, 706. 

— •) hverrar, W. — *) ín Reg. teriptum ákali. — *) b»na- 
ferlis, l/, //j bœnaferlis fyrir, S. — «) þessara, IT, 7ó€. — *) 
sic omnet eodd. — ") frá scgia, W; eigi frá kanna segja, 706. 

— ^) In 756 vacuum tpatium literœ initialit, — '^) þcirray 
mdd. 756. — *0 foþanna eþr , add. U. — '^ eða hvat skula 
pcir at hafajs, IV, 756 '^ om. C/, H. — '>) Inseripiionem ^ ni- 
6ris iiterit teriptam^ add. V : Ilér scgir frá ^ifr ok riki han», 
ok Bilskirni. — >«) framaxtr, W, 756. — >») er, add. W^ 7Ó6. 
~ 1«) Beg. h. i. écrihit ökvthor; Aku þórr, Wi Auka-þilr, 



C. 20-21. LUDIFICATIO GYLVIANA. 89 

sunt ia orbe terrarum linguarum variationes, visum est 
omnibus gentibus necessarium, nomen ejus suæ cujusque 
linguæ ^convenienter immutare , ut ipsum votis adirc pre- 
cationesque pro propria salute facere possent. Alias 
occasiones horum nominum dederc peregrinationes ejus, 
quæ peregrinationes narrationibus hominum vulgo cele- 
brantur; neque rerum peritus existimari poteris, si de 
rebus tam memorabilibus narrationes dicere non caliueris. 
2Í. Tum Ganglerius: quænam sunt ceterorum Asarum 
nomina? quibus studiis o[)eram navant? aut quænam 
gesserunt insignia ad gloriam facinora ? Respondet Har : 
Thor principem inter cctcros locum tenet, qui quidem 
appellatur Asathor sivc Ökuthor; is omnium deorum 
hominumque robustissimus cst. Regnum habct co loco, 
qui Thrudvangi dicitur; aula vero ejus appcllatur Bil- 
skimer: in qua æde sunt quingchta et quadraginta cu- 
bicula; ea domuum, quas homincs ædiíicavcrínt, maxima 
est. Sic hac dc re Sermoncs Grimneris : 

Quingcnta cubicula 

et amplius quadraginta, 

talcm pulo Bilskirncrem cum anfractibus. 

Domuum carum, 

quás ego tecto munitas novcrim, 

mei scio maximam gnati. 
Thor duos hircos possidct, quorum hæc sunt no- 

ró€, Re§.f Avko þórr, U', a [om. 11. — ^^ ^sa ok, mdd. U,H. 

— »•) þrudanipar, 7SS.— ") þriiðváni^ (þrvanpr, U) heitir, C7, 
S§ þrOD|;e,/í. — *^ ^uiéam cAar//. Bilskýmir; BiUkermir, Hðt. 

— *OhoDdrað, W^ hondrod, ce//. — ") hafl gört, \Vy7S6i m.viti, 
ff,il. — *0 D (flmmhondrod, 766) iptflfa ok om xl., W^ 756 1 ok 
Qóra tof^, U. — **) bosom, I/. - *») sie W, 766 ^- Edd, Sæm.; 
r«fr, ilf^., U. — ««) margar 766. — «0 Reg, h. l. ecrihit Thor. 



90 GYLFAGINNING. 21-22. K. 

grisnír', [ok reiö þá, cr hann ekkr^, en Iiarraniir' 
draga rciðna^; \ni cr hann kallaðr Ökuþórr^. Ilann á 
ok III kostgripi: cinn þcirra® er hamarrínn Mjölnir , er 
Hrim])ussar ok bcrgrisar kcnna , þá er hann kemr [i 
lopt "^, ok er þat cigi undarligt; hann liefir laroit margan 
haus á fcðrum cðr frændum þeirra. Annan grip á hann 
beztan, mcgingjarðar ^, ok cr hann spcnnir þeim um sik, 
])á vex honum ásmegin ^ hálfu. £n iii. lut á hann þann, 
cr mikill gripr er í, })at eru járnglófar ^^ ; þeirra má hann 
eigi missa við hamars skaptið^^. En engi er svá fróðr ^', 
at tclja kunni öll stórvirki hans, cn segja kann ck þér svá 
mörg [tiðindi frá honum^', at dveljast munu stundimar^^ 
áðr en sagt er allt þat er ck veit. 

22. f>á mælti Gángleri: spyrja vil ek^' tiðinda af 
flciri^® Ásunum^^. Hár segir*®: Annarr son Óðins 
er Baldr^*, ok cr frá honum gott at scgja: hann er 
beztr, ok hann lofa allir. Hann er svá fagr^^ álitum ok 
bjartr, sv&^^ at lýsir af honum, ok citt gras er svft hvitt, 
at jafnat er til Baldrs brár^^, þat er allra grasa hvitast, 
ok þar cptir'" mátþu marka hans fegurð, bæði'^ hár 
ok á liki ** ; hann er vitrastr Ásanna '^ ok fcgrst-talaðr*^ 
ok liknsamaslr; en sú náttúra fylgir honum, at engi^^ 

') Tanngnir, H. — *) i, add. IT, 756^ a [ þórr ekr i reiþ- 
ioni, þá er hann ferr i Jötanheiroa, I/, /1. — ") hafroanír, iif., 
fS6. — «) reiðina, id., fV, 766, U. — ^ Akoþtfrr, kie ei Mm- 
fiu§, W,756. — V om. H', 756. — « [«<'<'• ^9 ^^^i ^^»15^. 

— •) mei^insjarðarnar, IV, 766} meglng^jarðir, U. — •) tte W, 
U, Hf in 766 detriium', asme^, quod Raek. iegit ásme^, 9ed 
iegi foteet ásmegin), Re$* — >^) jAm^eipr, £/; Járnp-eipaa 17. 

— ") hamarskaptid , W, 766. — ") frægr, U, H. — «»)«[ 
om. W, et 766 ut putamus, nam iocue deiritue eei. — ^*) um 
á^,U,S,H. - >*) ej?fWít íii il«5r. — ««) ncirum, W, 766. - "0 
af fleiram sonnm hans (Óþins, //), V, H. — >") svarar, 766, U. 



C. 21-22. LUDIPICATIO 6YLVIANA. 01 

mína: Tanngnjostus et Tanngrisner; et rhedam, qua 
Tehítur; hird vero rhedam trahunt. Hanc ob caussam 
vocatur ökuthor. Idem tres res pretíosas possidet: 
quarum una est malléus Mjölner , quem in sublime elatum 
Titanes pruinosi et gigantes montani norunt; quod mi- 
nime mirum est, hic enim multa capita patrum et con- 
sanguineorum eorum contudit. Alteram possidet rem 
pretíosam, eamque excellentissimam, cingulum roboris, 
quo quum se cinxerit, robur Asicum (^divinum^ ei in 
duplum crescit. Tertiam possidet rem, quœ magni est 
pretií, nempe chirothecas ferreas, quibus carere non 
potest, manubrium mallei prcnsaturus. Nemo vero tam 
est peritus , ut omnia ejus ingentia facinora enumerare 
valeat Interim de eo tot tibi res memoratu dígnas 
referre possum, ut futurum sit, ut horæ sermonibus pro- 
ducantur, antequam omnia, quæ sciam, expicluerím. 

22. Tum Ganglerius : pcrcontarí volo res auditu dignas 
de pluríbus Asis. Cui Har: alter filius Odinis est Bal- 
derus , de quo bona tantum referre habemus : is optimus 
est, et laudatur ab omnibus. Idem adspectu tam pulcher 
est et candidus , ut splcndorcm emittat ; unaque est herba 
tam candida , ut cum cilio Balderi comparetur , quæ om- 
DÍum herbarum candidissima est; unde pulchrítudinem 
ejus, tam quod attinet ad crincs, quam ad corpus, in- 
telligere poterís. Ille Asarum sapientissimus cst, et pro 
pulcherrímo habitus , et clcmentissimus. Sed singularís 
iUa ei adhærct naturæ proprictas, ut nullum ab eo latum 

>•) iu góþi, mdd. £7,il. — *<>) at, add. 766. - *<) om. W, 766. 
— **) brmt, méHd.y Re$, ; viþ brá Baldrs, C/, If . — *') eptir þar, 
766. — •*) * «<'•'• W^» 766.— ") liti, 766 'j lilLhaiii, £7, H. — 
««) Atia, W', 766. - ^O *»> W; r, 8tr, fegrzír (aliftr, Reg. — 
*0 eiSÍ, Vi «i, H 



02 GYLFA6INNÍN6. 22-23. K. 

má haldast^ dómr hans. Ilanii bjr f)ar sem heitir^ 
Breiöablik , [þat er á himni, i þeim stað ^ má ekki vera 
óhreint; svft sem her segir*: 

BreiðabUk heita 
J>ar er Baldr hefir 
sér of gena sah, 
i^ ])ví iandi 
er ek liggja veit 
fæsta feikn-stafi. 

23. Hinn J^riöi Áss [er sá, er kallaðr er ® Njörðr; hann 
býr [á himni ' , þar sem heitir ® N'óatún ; hann ræðr fjrir 
gaungu vinds ^, ok stillir sjá ok^^ eld; á hann ska! heita 
til sæfara ^ ^ ok til veiða. Hann er sv& auðigr ok fésæll, 
at hann má gefa þeim ^^ auð landa eðr^" lausafjár , [er i 
hann heita til þess^^. Hann var uppfæddr i Vanaheim- 
um^', en Vanir gisluðu hann goðunum^^, ok tókuí 
mót [at Ásagislíngu * ^ þann er Ilænir heitir*®: hann 
varð at sætt með goðunum^® ok Vönum. Njörðr á*® 
þá konu er Skaði heitir, dóttir þjaza jötuns. Skaði 
vilP^ hafa bústað {)ann, er átt hafði faðir hennar; {)at 
cr á fjöllum nökkvorum, {lar sem hcitir þrumheimr^^; 
en Njorðr vill vera nær sæ ^''' ; J^au sættust á þat, 4it þau 
skyldu vera ix nætr i þrumheimi, en þá aðrar ix at 

hallaz, Wj 756, Si, Ret. ; Reg. ei U Bcribuni haUdas (hald- 
ast), quod Raekiue iueiur. — >) heíta, W, 766. — *) « [ 4 himaí, 
íþeim, Wj 756. — *^ erimnism. r. /4?. — *J á, W, 766, 17. — •) 
a [heitir, W, 756. — « [«»»• V , U. — ^ heita, IT. - •) 
Yinns, id., W. — 1'') vind ok, add. U. — ") B»rerftar, 756. — 
'«) land ok lausafc, l/, //. - ") ok, W, 756. — »*) « [ephann 
vill, á hann ekal til þess heita, U, H; W ei756 ianiummodo: k hana 
skal t. þ. h. (h. t. þ., 756), Eis'i er NiOi-ðr Asa œttar, mii. IV, 



C. 22-23. LUDIFICATIO GYLVIANA. 93 



jadidain ratuin fierí possit. Habítat loco , qui Brei- 
dablikum dicitur; eo loco impurí quidquam esse, nefas 
est. Sic hoc loco : 

Breidablika vocantur 
ubi Balderus 
sibi fccit habitacula; 
qua in regione 
exstare novi 
paucissimas immanitates. 

23. Tertius Asarum est, qui Njördus appellatur; is 
habitat in cœlo , quo loco Noatuna dicuntur. Ille cursum 
venti moderatur, mare et igncm scdat; ei vota nuncu- 
panda sunt dc itineribus marítimis et piscatu. Idem tam 
locuples est et in comparandis pecuniis felix , ut copiam 
fundorum et rerum mobilium eis , qui eum de his invo- 
caverínt, dare possit. Educatus est in Vanaheimis, Vani 
vero eum Diis obsidem dederunt, ab Asis vicissim obsidem 
accipientes hominem, Hænerem vocatum; sic pacis inter 
Deos Vanosquc auctor extitit. Njördus in matrímonio 
habet feminam, Skadeam vocatam, fiiiam gigantis Thjassii. 
Skadea domicilium, quod patri suo fuerat, incolcre voluit, 
quod situm fuit in montibus quibusdam , loco qui Thrum- 
heimus dicitur; Njördus autem prope a marí sedcm 
habere maluít. Hanc controvcrsiam hoc pacto trans- 
egerunt, ut novem noctes (hyemes) in Thrumheimo, alias 



756 f 1/, H. — **) Vanaheinii, Wy 766. — '•) guðanum, 756. — 
'0 m [om. V, H^ at sislin|ra, W, 756. — »•) IV, TJtf, Res.f 
hét, í/; h. (^abbreviaium^ , Reg, — »») pudam, W, 756. — *Ó 
itti, 1/, H. — ") villdi, 17, H. - «) þrymhcimr, W, 756, ei 
Bdd. ani.', þrúðheimr, U, Si, H. — *>) 6jó, W, 756, Rea. 



94 GYLFAGIXNÍXG. 23, K. 

Nóatúnum ^. £n er Njörðr kom aptr til Nóatúna af fjall- 
inu, ])á kvað ' hann þetta : 

Leið erumk ijöl!, 
varka^ ek lengi*, 
nætr cinar ix; 
lilfa J>ytr 

mér |)ótti illr vera 
hjá söngvi svana. 

þá kvað Skaði þetta: 

Sofa ek máttat' 
sæfar beðjum á 
fugls jarmi fyrir: 
sá mik vekr, 
er af víði kemr, 
morgun hverjan már. 

þá fór Skaði upp á fjallit" ok bygðí i þrymheimi^, 
ok ferr hon mjök á skiðum ok með boga, ok skýtr dýr; 
hon heitir öndurguð eðr öndurdis. Svá er sagt " : 

þrymheimr® heitir, 
er þjazi bjó^®, 
sá hinn ámátki^^ jötunn; 
en nú Skaði byggvir, 
skir brúðr guða, 
fornar tóplir fóður. 

') 9ic S^ niu nætr f þrynihelmi, en þi iii að NtfatÚDnin, l^, 
766^ U, Ratk.f ix vetr i þrnmheime en þá aSra ix at N., Rég»\ 
nla nœtnr npp i QOlIunam, enn þá þrjár i Nóatdnum, 8t. ^ *) 
kaa5, iap§u eaiamiy 756. — *) vaka, 75$. — «) iadd. W^76S$ 
varkaþa ek len|;i hJá, I/. — ^) tic Re$. ut videtur; né mátta, 
Wy75ei mil^i. U. - •) flall, W,756. — ^) Mic W,756f þrim- 



C. 23. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 93 

novem Noatunis versarentur. Ubi vero Njördus relictis 
montanis Noatuna revenit, hos versus pronuntiavit : 

Invisi mihi sunt montes, 
non diu (ibi) permansi, 
noctes tantummodo novem. 
Uiulatus luponim 
mihi ingratus vidcbatur 
præ cantu olorum. 

Skadea hos versus cecinit: 

Dormire non potui 
in littoribus maritimis 
avium propter convicia. 
Somnum mihi excutit 
e pelago revertens 
larus quovis mane. 

Tum Skadea in montana rcdiit et in Thrjmheimo 
habitavit. Illa xylosolcis labi amat, arcum tractat, et fcras 
jaculatur. Vocatur Dea xylosolearum vel nympha xyloso- 
learum. Sic hoc loco: 

Thrymheimus dicitur, 
ubi Thjassius habitavit, 
prævalidus ille gigas. 
Jam vero Skadea inhabitat, 
casla Deorum nympha, 
priscas domos patris. 



heiiiii, Reg,; i þniþheimi, U, Siy H» — *) Grimii. m. v. 1Í, — 
•) þroþheimr, V, Si, H. -^ '^ bio om. W; in 756 detriiut loeu§} 
þar nii þjaxi býr, U. — >0 ^^^^h V,- almáttki, Aet. 



96 GYLVA6INX1NG. 24-25. K. 

24.^ Njörðr i Nóatúnum gat siöan ii böm: hét 
[sonr Freyr, en dóttir Freyja *-* ; þau voru fögr álítum ok 
mátlug. Freyr er liinn ágætasti afÁsum^, hanDræðr 
fyrir regni ok skini sólar, ok þar með ávexti jarðar, ok á 
haiui er gott at heita tii árs okfriðar; hann ræðr ok fésœlu 
manna. — En Freyja er ágætust af Asynjum : hon á þann 
bæ á himni ^ , er Fólkvángar heita ^ ; ok hvat sem hon 
riðr til vigs , j[)á á hon hálfan val, en hálfan Óðinn , 8V& 
[sem hér* segir': 

Fólkvángr heitir, 

en þar Freyja ræðr 

sessa kostum i sal; 

hálfan val hon kýss, 

á^ hverjan dag, 

en Iiáifan ÓðinTi á. 
Salr hennar Sessrjmnir ®, hann *® er mikill ok fasr. 
£n^^ er hon ferr, |)á ekkr hon köttum u ok sitr ireið. 
Hon er nákvæmust mönnum til áheita'^, ok af hennar 
nafni er {)at tignarnafn^^, er rikiskonur cru kallaðar 
frovor***. Hcnni Ilkaði vel mansaungr**; á hana er 
gott at heila til ásta. 

25. þá mælti Gángleri: miklir ])ykkja mér þessir 
[fyrir sór Æsirnir^^ , ok cigi cr undarligt, at mikill kraptr 
fyigi yðr, er |)ér skulut kunna skyn goðanna^^^ ok vita 
[hvcrt biöja skal hverrar bænarinnar*®; eða eru fleiri 

') Inseripiio eodicis C/, literis rukris scriptas frá bðraam 
NjarAar (non^ ui Raskius referii frá Frey). — *) hét annat 
Frcyr, ok Freyja, W^ TS6. — ■) meþ guþom, T. »— *) hímDam, 
U, /1. — *) Fölkvángr hcitir, IV, T5ff, S, H -, Folvang heilir, U. 

0) Grimnism. r. 11. — « f *«• í«^»* »aff^ ^y ^^^. — ") om. W, ?S6. 
*) SeHsromnir, )V, TSú^ í^essvarnir heitir ok salr hennar, U, H; 
Salr hennar heitir Scssrýmir, 8. — •*•) om, W, TS6. — ") ok^ 



C 24-25. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 97 

24. NjördusNoatunensis duos postea liberos procreavit, 
filium nomineFreyum, filiamFreyam, aspectu pulchros 
ac potentes. Freyus Asarum præstantissimus est; ille in 
pluvias, lumen solis, adeoque in fructum terrœ pote- 
statem habet; ei de annona et pace vota facere, utile 
est; is quoque fortunam hominum in opibus comparandis 
regit Freya Asidum est præstantissima. Ei est in ccelo 
domicilium, Folkvangi dictum ; et quandocunque ad pugnas 
advehitur, ipsí pars dimidia cæsorum, Odini diimidia cedit 
Sic hoc loco: 

Folkvangus nomen loco est, 

at ibi Freya potestatem habet 

de sedibus disponere in ædibus. 

Ðimidiam partem prostratorum 

quotidie eligit (sibi), 

dimidiam vero Odin possidet. 

Sessrymner, palatium ejus, est amplus et speciosus. 

Sí quo iter facit, junctis duabus felibus vehitur, rhedœ 

ÍDSÍdens. Invocata hominibus præsentissimo auxilio suo 

adest. Ab ejus nomine deductus est tituius ille (dig- 

Ditatis) , quo potentes feminæ (matronæ) "jProi?or" 

(dominæ) appellantur. £i bene placuerunt carmina 

amatoria ; eam ad amorem conciliandum invocare expedit. 

25. Tum Ganglerius : hi , quos nominasti , Asæmagna 

admodum elficacia valere mihi videntur ; neque mirum est, 

adjunctam vobis esse exímiam aliquam vim, qui intelli- 

gentiam habcatis deorum , sciatisque , quo (ad quem 

• 

Wy 766.— *•) 9ic W, 756, J&f/ til á at heita, il«íf. — '») U|?ntr 
0«. Reg. — ") frvr (fidr), W , 756, V, H. — »*) líkt vd 
mansaan^ar, //. — ") a [Æsar, 756. — ^Q guðanna, W^756. 
— ^*) « [hvem blþja skal hvers hiutar eþa h?errar bœnar, VfU, 

7 



98 GYLFAGL\NÍi\'0. 25-20. K. 

enn goðin^ ?• — Hár segir: *sá er cnn Ass, er Týr heitir ; 
hann er djarfaslr ok bczt hugaör, ok hann ræðr mjök 
sigrí i orostum ; á hann cr gott at heita hreystimönoum. 
þat cr orðtak, at sá er tý-hraustr^ , er umfram er aðra 
[menn, ok ekki scst* fyrir; hann var* vitr, svá* 
at þat er ' mælt , at sá er tý-spakr ® er vitrastr • er * •*. 
þat cr eitt ^ ^ mark um ^ '^ djarflcik hans : þá er Æsir 
lokkuðu Fenris-úlf til {)ess at lcggja fjöturínn i hanD, 
Glcipní^^ , j[)á trúði hann þcim cigi , at þeir roundu leysa 
hann, fyrr en^* Jieirlögðu *'* honum atveðihönd [Týs 
{ munn hans ^^. £n |)á er Æsir vildu cigi leysa hann, þi 
beit hann höndina af , {)ar cr nii lieitír úlOiðr ^ "^ ; ok er 
hann cinhcndr ^ ^ ok ekki kallaðr sættir manna. 

26. Bragi hcitir einn, hann erágætrat^^ speki, ok 
mcst at málsnild^^ ok orðíimi; hann kann mest af skild- 
skap, ok af honum er bragr kallaðr skáldskapr, ok af haDS 
nafni cr sá kallaðr bragr ^ ^ [karla eða kvenna ^' , er orð- 
snild hefír framarr cn aðrír, kona cða karlmaðr. Kona 
hans ^^ er Iðunn ^^ , hon varðveitir í cski sinu epli , f)aa 
er goðin^^ skulu á bíta þá cr þau cldast, okverðaþi 
allir lingir, ok svá mun vcra^^ [allt^' til ragnarökAnrs. 
þá mælti Gúnglcri: al/mikit })ykki mér goðin eiga 

') guAin, Wf eru enn fleiri |:u5!n, 7S6. — ^ U novum rc« 
put iiieris rubris inseribit: Ilversu biþia skal Asin (T) Tý, 
Bni^ ok Heimdall. — ') (ýraastr, W^ thýhraojiCry fSSf Tfr 
nemndr er hraustr, U. — ^) /f» Reg. seriptum seti; aiei, W§ 
Bicít, 766, — *) er, W, 756, Res. — «) svo vitr, 766. — ^ 
ok add. jr, 766, Res, — •) týrspakr, fV; thyp spakr, T66. — 
sic Wj 766; vitr, Heg. — ^*') a [ om, V. — ") l^*" «**• 
Reg, errore librarii, — **) hrnustlcik hans ok, add, 17, H. — 
") Gleifni, W, V. — »*) cr, Reg. — ") legfti, U% 766. — »•) 
sie a [ l/; Týss i m. h., 766 ^ Týs i monni hans, W^ Týn i 
monn liirsins, Reg. — '') sic W, 766, I/; vlfriþr, Rég. — ") 



C. 25-26. LUDIFICATIO GYLYIANA. 99 

deom) quæque precatio adhíbenda sit. An vero plures 
suntAsæ? Har: est adhuc Asa qui Tyr vocatur: hic 
audadssimus et animosissimus est , victoriæque ínter 
pugnandum auctor insignis; hunc votis invocare expedit 
hominibus fortitudini studiosis. Est loquendí formula, 
qna is, qui ccteros homines anteccUit, nec ulla curat 
objecta impedimenta, ^ty^hraustr^^ appellatur. Idem 
sapíens fuit, ita ut sapiens quisque ^ty^spakr^^ dícatur. 
Inter alia exempla animositatis ejus hoc est: quum Asæ 
lapum Fenrerem persuadendo adduxissent, ut vinculum, 
Gleipnerem, sibi injici pateretur, non príus credidit eos 
ae víncolis exsolnturos, quam manum Tyris, orí lupi im- 
missam, pignorí dedissent. Lupus autem, quum eum 
eisolvere Asæ nollent, manum, quá nunc ^úlfliðr^^ 
(articulus lupi, i. e. carpus) dicitur, mordicus abrupit. 
Hinc iUe (Tyr) unimanus est, et pacis inter homines 
reconcUiator minime existimatur. 

26. Unus Asarum Bragius vocatur, is sapientia exceUit, 
in primis eloquentia et dicendi facultate; artis poéticæ 
perítissimus est, et ex eo poesis ^bragr'^- appellatur; 
de ejus quoque nomine is dicitur ^bragr virorum aut 
feminarum'', qui alios facundia anteccllit, sive femina, 
sive vir sít. Uxor ejus cst Idunna : Iiæc pyxidc suá poma 
servat, diis, ubi consenescant, gustanda, quibus gustatis 
juventuU restituuntur, quam usque ad crepusculum de- 
orum retinebunt. Tum Ganglerius ; profecto rem ingen- 
tem mihi videntur dii in custodia sive fidelitate Idunnæ 

hann er 6v& vitr, at þat er ok roœlt at si %h t3^ri*pakr, en ekki 
er hana kall., 1/. — '•) af, IF, 7S6. — «) mál«háttom, H\ af 
málisn., IF, 756* — ■'^bragarmaþr, IJ^ //. — **) a [karl efta kona, 
//; br. k. e. bra;^r kv., IV; in 756 deiritum, — *') haiis kona, 
íVj 756. — ««) Reg,, W, U; nonnulti serihunt: Yðonn. — «*) 
toXim, fV, 756. — «•) vcrða, 756. — «0 öw. W, 756. 

7- 



100 GYLFAGINNÍNG. 26-27. K. 

undir gæzlu eða trúnaði löunnar. þá mælti ^ Hár ok 
hló við: nær lagðí þat úfæru [einusinní ^ ; kunna mun 
ek þar af at segja, en [þú skalt nú fyrst heyra nöih 
Asanna fleiri ^. 

27. Hcimdallr heitir einn ; hann er kallaðr hviti Ass ; 
hann er mikili ok heilagr; hann báru at syni meyjar niu^, 
ok allar systr; hann heitir ok Haliinskiðí^ ok Gullin- 
tanni ; tennr hans voru af gulii ; hestr hans heitír Goll- 
toppr. Hann býr þar er heitir ^ Himinbjörg, við Bifrost: 
hann er vörðr goða ^ , ok sitr ^ þar við himins * enda 
at^° gæta brúarinnar fyrir bergrisum; þarf hann^^ 
minna svefn en fugl ; hann sér jafnt nótt sem dag, hundrat 
rasta frá sér, hann heyrir ok|)at er gras vex á jörðu eöa'* 
ull Á sauðum, ok atlt þat er hærra^ ^ lætr : hann hefir lúðr 
þann er Gjallarhom heitir , ok heyrir blástr ^^ hans i alla 
heima. [Heimdalar ^ ^ sverð er kallat höfut ^ ^. Hér er 
svá sagt:*' 

Himinbjörg faeita 
en þar Heimdali 
kveða valda veum: 
þar vörðr goða drekkr 
í væru *® ranni, 
glaðr hinn góða mjöð. 

B. (svarar, r5tf), JVy 766, — •) eiU BÍon, W^ 75€. — 
') a [|iö Bkaltv nv f. hæyra fleíri n. As., Wj 766, ^ ^ i seiRf 
add. S. — ») Hjálm»ki|>i , U, H. — ^ heiU, W^ 766. — ^ 
Safta, W, 766. — •) Bettr, ir, 766. — •) heiniB, U, H. — *•) 
ok, Re$. — ") hann þarf, Wj 766. — '•) ok, W, 766. — "f) 
hœra, 9cribunt: Reg.^ Wf heyra, 766. — ^O blátt, W^ 766. ^ 
'O Heimdallar, undiquej W^ 766. — ^^ a lewi. Uj mi Ru. 
addiS: þvi hann var loRtinn i hel með manns hofði. ^ '^ Grimi- 
ismdl, V. 18$ þat er sai^, YV, 766; 9,\K segir, U. — **) 9ic Ui 
vera, id., Reg.^ YV, 766 , Ree. 



C 26-27. LUDIFICATIO GYLVIANA. 101 

pericUtarí. Cui Har subridens: fuit aliquando, quum 
res a summo periculo prope abesset , qua de re habeo 
quæ referam. Sed primo audies plura Asarum nomina. 
27. Uni nomen est Heimdallus ; ís appellatur Asa can- 
didus : idem magnus et sanctus est. Hunc filium peperere 
novem virgines , omnes sorores. Vocatur etiam Hallin- 
skidius et Gullintannius ; dentes ejus ex auro fuerunt. 
Equns ejus GuIItoppus vocatur. IUc (Heímdallus) habitat 
loco, qui Himinbjarga dicitur, juxta Bivrastam : estenim 
custos deorum, ibique sedet ad extremítatem cœli, ut 
pontem custodiat ab gigantibus montanis ; somni bre víoris 
est , quam avis : noctu æque ac interdiu centum miUiaria 
quoquoversus prospicit: idem auríbus percipít nascentia 
humi gramina, aut lanam in ovibus succrescentem , om- 
niaque altius sonantia. Tubam habet , Gjallarhomum 
dictam, cujus inflatæ sonus pcr omnes mundos exauditur. 
Heimdali gladius appcllatur caput ^ . Sic hoc loco: 

Himinbjarga dicuntur, 
ibi vero Heimdallum 
dicunt præesse domiciliís. 
Ibi custos deorum bibit 
in amœna domo 
hilaris bonum mulsum. 

•) t. e. eapui mfpellatur gladiut HeimdaUif non enim 
futo Mentum «##« , nomen gladii Heimdalli fuisee <'Horat 
{^Cafuíy\ nam tum Hðfut in gladiorum nomenclatura haberemue. 
8ed hme oheervatio muctorie fetita eet ex dietione foeticm. 
PeetÍM mmtem vetuttit ante tempora receftm in ielandia Chri- 
9tianm religionie (ii" 1000) in U9u fuisee hane affellm^ 
Hanemj inde eoncludi foteet, qvod Gretter Rokuetue caput 
mppeUmt <'HeínidalB hjOr'\ 



102 GYLFAGINNÍ.N'O. 27-32. K. 

Ok cnn scgir hann sjálfr i Hcimdalar galdri: 

Niu cm ck mæðra^ mögr', 
IX cm ck systra sonr. 

28. Höör hcitir cinn Ássínn, hann cr blindr; ærit er 
hann slyrkr ^, cn vilja mundu goðin ^ at þcnna Ás þyrfti ^ 
eigi at ncfna , l)viat hans handa vcrk ^ munu lcngí vera 
höfð at minnum [mcð goðum ^' ok mönnum "• 

29. Viðarr hcitir cinn, hinn þögli Ass : hann hefir 
skó þjokkvan ®. Hann cr stcrkr , næst |)ví * ® scm J>6rr 
er ^ ' ; af honum hafa goðin mikit traust i allar þrautir. 

30. Ali cða Vali hcitir cinn, sonr Óðins ok Rindar, 
hann cr djarfr i orostum ok mjök happ-skcytr '^. 

31. Ullr** hcitir cinn, sonr^* Sifjar, stjápsonr 
þórs; hann crbogmaðr sv& góðr okskiðfærr, svá^^ at 
cngi má við hann kcppast. Hann cr ok ^ ® fagr álitnm, 
ok hcfir hcrmanns atgervi , á hann cr ok ^ "^ gott at hcita 
i cinvigi. 

32. Forscti hcitir sonr Baldrs ok Nönnu Neps- 
dóttur ^^. Hann á {)ann sal á himni, cr Glitnir hcitir: cn 
allír , cr til hans koma mcð sakar> andræði , þá fara allír 
sáttir á braut ^ ^ ; sá cr dómstaðr bcztr mcð guðum ok 
mönnum. Svá scgir hér: ^^ 

Glitnir hcitir salr, 
hann cr^^ gulli studdr 
ok silfri þaktr it sama, 

») mcys, //. — «) moa:. H', TS6, — *) sterkr, ff , 75$. — 
*) ^ðliiy TS6 ', ok incniiirnir. aiid. U, li. — *) þarni, W., H', 
766. — hand v.rk, 7Sfí - '^ ffuJSiim, H', 7S6. — ") « [oai. 
l/,//. — •) licflr h. r^kó |>>kkftn. U', rjtf. — '") þciro, 75^. — '») 
om. \Vy TS6. - '^) hagskeytr, 17, //. - '«) §ic W, 756, Ug 
Ulli, Reg,, 8. -- '*) «od, 9mpiu9 in nom., 7S6. — '^ 0M. W, 



C. 27-32. LUDIFICATIO GYLVIANA. 103 

Atque præterea ipse síc verba facit io caiitilena 
Heimdali : 

Novem sum matrum gnatus, 
novem sum sororum íilius. 

28. HödoDomen estuni Asæ; hiccœcus cst; multum 
quidem valet robore , sed optarint dii j ne hunc Asam 
Dominare opus esset, ejus enim facinora diu inter deos et 
homines memoria celcbrabuntur. 

29. Uni nomen est Vidar, Asa tacitumus ; is crassum 
calceum gestat. Magnitudine virium proxime Thorem 
accedit, unde diis in omnibus rebus arduis magnum 
auxilium præstat. 

30. Alius sivc Valius appellatur unus, filius Odinis ac 
Rindæ; is in prœliis cst audax et ín jaculando perquam 
fortunatus. 

31. UIIus (UIIius) vocatur unus, filius Siviæ, privignus 
Thoris; is tam bonus cst sagittarius, tamque perítus 
xylosoleis labendi, ut nemo possít cum eo contendcre. 
Idem adspectu pulcher , et artibus militaribus exccllens ; 
eum in ccrtaminc singulari invocare, utile est. 

32. Forsetius nomcn est filio Baldcri et Nannæ, Nepi 
filiæ. Hic palatium in cœlo possidet , quod Glítncr vo- 
catur. Quicunque ad eum causas, quantumvis diiliciles, 
derenint , gratía reconciliata discedunt. Hic judicii locus 
inter deos hominesque optimus est. Sic hoc loco: 

Glitncr palatio nomen est, 

is aureis columnis sufiultus est 

et argento tectus paritcr. 

756; vel, mdd. U, IL — '«) om. W, 756. — ") om, W, 766. 
"^ Nefs, 17, ár, U. — ") á brott, 17; í brott, H',- i brutt, 766. 
— **) Grimnisro. r. 15. — **) om, W. 



104 GYLFAGINNÍNG. 32-34. K. 

en {)or* Forseti* byggvír 

flestan dag^, 

ok svæíir allar sakar. 

33. ^ Sá er enn taldr með Ásum, er sumir kalla róg- 
bera Asanna, ok frumkveða ^ flærðanna, ok vömm allra 
goða^ ok manna : sá er nefndr Loki eða Loptr, son Far- 
bauta jötuns ; móðir hans er '^ Laufey eða Nál ; brœ&r 
hans eru þeir Býleistr ^ ok Helblíndi *• Loki er friðr 
ok fagr sýnum, illr i skaplyndi, mjök fjölbwytínn at 
háttum ; hann hafði {)á speki umfram aðra menn, er slægð 
heitir, okvælar^® til allra luta; hann kom Asum jalban 
i fullt vandræði, ok opt leysti hann þá með væhræðum. 
Kona hans heitir Sygin * % sonr** þeirra Nari^* eða 
Narvi**. 

34. Enn átti Loki flciri böm. Ángrboða hét ^ ^ gýgr 
{ Jötunheimum, við henni gat Loki iii bom: eitt var 
Fenris-úlfr, annat Jórmungandr ^^, {)at er Miðgarðsormr, 
III. er Hel. En er goðin ^ '^ vissu til, at þessi iii systkin ^' 
fæddust upp i Jötunheimum , ok guðin röktu ^ * til spá- 
dóma, at af systkinum^^ þessum^^ mundi f>eim mikit 
[mein ok^^ óhapp standa, ok [þótti öUum mikils illsaf 
væni*^, fyrst af móðemi ok enn verra affaðerni, þi 
sendi [AJIföðr til guðin, at taka bömin ok færa sér*^. 
Ok er þau komu til hans, þá kastaði hann orminum i enn 

9ie 17; þat, Reíf,§ þa, W, 756 $ þann, //.—*) Mic W, TSðf 
Fornæti, Retf., 17. — *) tie IV, 7ó6^Sl^ flestom da^, Reg.yS.^ 
*) Unovum capui rubris iHerie inscrHii: liér Hp^ir íVá Ása-Loka. 
— ^) rrarokvcðill, 7ó6; frumqvOþul) H. — *) ^aðanna, 756, — 
hcitir, ir, 756. — ^ Byleiptr, U; Býlcífr, H. — 'O «í<? mperieW, 
C/, S, ile«.; Hclblindr, 756; in Reg. leciio iuhims helblÍBdi v. 
hcldlindi, non Heldblindi. — »«) ^^1^, W^ U, 11. — ") 9ie n\ 
756; Sisan, U. H ; sýi;in cða 2Sigunn, S.; in Reff. quaeily^tn k.i. 
»>) en íon, 756. — ") Nori, S. — '*) Narfl, 756 f aynir haM 



C 32-34. LUDIFICATIO 6YLVUNA. 105 

Ibi vero Forsetíus habitat 
plurimum diem (perpetuo), 
et sopit omnes lites. 

33. Prœter hos unus Asis adnumeratur, quem nonnulli 
vocant calumniatorem Asarum , auctorem astutíarum , 
dedecus (flagitíum) omnium deorum hominumque; hic 
appellatur Lokius sive Loptus, íilius Farbötí gigantís; 
mater ejus est Löveya sive Nala, fratres Byleistus et 
Helblindíus. Lokius est pulcher et facie splendida, ingenio 
maligno , et in omni vita varius. Ceteros homiiies ante- 
cellebat ea scientía , quæ versutía dicitur , dolisque , qui- 
bus ad omnes res usus est. Ille Asas frcquenter summis 
dilficultatíbus implicuit , sœpeque eos sollertia consiliorum 
expedivit. Uxor ejus appellatur Sygina; horum filius 
Narius sive Narvius. 

34. Plures adhuc Hberos habuit Lokius. Angurboda 
nomen fuit feminæ gigantí , ín Jötunheimis habitantí» Ex 
hac Lokius trcs liberos procreavit: unus erat Lupus 
Fenrer, alter Jormungandus , hoc est Serpens Midgar- 
dicus j tertía Hela. Ubi vero dii cognovcrunt , tres istos , 
fratres sororemque , in Jötunheimis educari , et vaticinia 
de eis revolvenint, fore ut ab his fratríbus ac sorore 
magna damna et infortunia ad ipsos proficisccrentur, quum 
orones eiistimarent, multum indc mali, prímum quidem 
ob genus matcmum, deinde vero etíam multo graviora 
incommoda propter pateriium gcnus exspectanda esse: 

héto N. e. N. ok Vali, H. — ■») h. (heitir «. hét), Retf.; heitir, 
W^ 766. — '«) Jörmunjandr, 8, Ih — »0 guftin, 766. — '•) 
■yvkín, 76$. — '*) 9ie\\; inReg. Mcripium rOkþv; tökn, 766. 

— ^) 9ie W'y syskinum, 766. — **) þessuin systk. , /r, 766. 

— **) a [ om. IV, 766, — ") in Reg. 9eriptum vöni v. veni ; 
ván, Uf a [þótti illx af von, IV, 766. — ^*) m { Air«iðir pþin 
eptir bOrnunum uk lét fcra nér, £/, U. 



106 OYLFAGINNÍNO. 34. K. 

djúpasæ^ er liggr um [öll lönd^, ok óx sá ormr svá, at 
haim liggr i miðju hariim [of öli lönd^, ok bitr í sporð sér. 
Hel kastaði hann i Nillheim , ok gaf henni vald yfir ix 
heimum, at hon skipti^ öllum ^ vistum með f>eim, er tíl 
hennar voru sendir,en þat eru sóttdauðir menn ok ellidauðir. 
Hon á þarmikia bólstaði, ok eru garðar hennar forkunnar 
háfir, ok grindr stórar. Eljuðnir^ heitir salr hcnnar, 
húngr diskr hennar, sultr knifr hennar, Gánglati "^ |)rœll- 
inn% Gánglut* ambátt, fallanda-forat*** þresköldr "* 
[hennar , er inn gengr , kör sæing , blikjanda-böl ársali 
hennar ^^. Hon er blá hálf, en hálf með hörundar '' lit, 
þvi er hon auðkend, okheldr gnúpleít ok grimmlig'^. 
^^ÚIfínn fæddu Æsir heima, ok hafði Týr einn 
djarfleik [til at gánga at lilfnum ^ ® , ok gefa honum mat. 
En er guðin sá, hversu mikit hann óx hvern dag, ok 
allar spár sögðu, at hann mundi vcra lagðr til skaða f>eim: 
j)á fcngu^'Æsir þat ráð, atþcir gcröu fjötur^^allsterkan, 
er þeir kölluðu Icvþíng^^, ok báru hann til úlfsins, 
ok báðu hann reyna aíl sitt víð fjöturinn^®, cn úlGnum 
þótti sér þat ekki ofrelli, ok let þá fara mcð scm þeir 
vildu; it^* fyrsta sinn, er úlfrínn spyrndivið,brotnaði'* sá 
fjöturr ^^ ; svA lcystist hann or lcvþingi ^*. þvínæst gcrðu 
Æsirnir^* annan fjölur*®, halfu sterkara, er þeir kölluðu 



') ijd, W,7S6. - ») « [Iðnd 011, U\7Ó6. — 0«^"» !»■* 
«11, W, 756. — -•) skyldi skipta, W, 756. — ») om. 1/, H. — 
^ Elivðnir McrUuni Reg.y U% U', £liu9nír o. Eluíðnír, 756} EI- 
viþnir, //. — ^Gagnlati (©. — læti), 756. — *)þrvl], M^ 756, 
V. — *) 9ic W'y Reg. tcrHii GanlOC; GaenlOC, 756; Gaafloþ, 
U. — '") iic IV y 756; fora, Reg.-, forráþ, //; fkllanda foni5 
^rind, þolmiiþnir þreskolldr er inn g., (7, //. — ") þroskolldr. 
756. — ") drsalr hennar eþa tjalld, U, /l.j m [om. /r, 756. 
— ") sie Reg., U'y liOronds, jr, 756. ~ »*) srimmleit, tr, 756. 



C. 34. LUDIFICATIO 6YLV1ANA. 107 

Omnipater deos misit, ut ístos liberos capcrcnt et ad se 
adducerent. Qui quum ad eum essent perducti, Ser- 
pentem in oceanum illum profundum, qui orones terras 
arabit, conjedt; qui serpens adeo adolevit, ut in medio 
jacens oceano omnes terras circumdet, et extrcmam cau- 
dam ore prehendat. Helam in Niflhcimum dejecit , eique 
potestatem dedit in novem mundos , ut omncs mansiones 
inter eos, qui ad eam mitterentur, quales sunt morbo 
et senectute mortui , distribueret. Heic iUa ingentia do<- 
micilia possidet; sepimenta, quæ ædes ejus ambiunt, 
mirum quantum alta; foresque clathratæ sunt admodum 
vastæ. Cubiculum cjus dicitur ^£ljudner\ catinus 
Esunes, cuIterFanies, servus ^Ganglatus", ancilla ^Gang- 
lata", limen, quá ædes intrantur, Pernicíes irruens, lectus 
Decubitio decrepitorum , perístroma Malum præsentis- 
simum. Dimidia pars corporis ejus est livida, dimidia 
colore (nativo) cutis (humanæ) ; ídeo ipsa cognitu facilis 
est, facie majorem in modum inclini ac truculenta. 

Lupum domi nutríebant Asæ, ex quibus solus Tyr 
ad eum accedere, eique cibum darc ausus cst. Quum 
vero dii viderent, quantum in dics cresceret, omniaque 
vaticinia prædicerent, fatali quadam necessitate ipsis 
exitialem fore: id consilii ceperunt Asæ, ut catenam fa- 
cerent admodum firmam , quam appellarunt Leuthingum ; 
hanc ad lupum adtulerunt , et rogarunt , ut in ea perículum 

'^) InMcriftio novi eapilis in U.: Frá Fenrie-iSlfl ok Asain. — 
*■) « [at Ránga til, W, 766. — »0 ^«"5" > 756. — »«) 9ie Reg.j 
W,756. -- '*) MÍcReg.'y Læðing, If, U, J/; Le^ing, id.y 756. 
*^ 9ie Reg.^ W, 756, U. — >) en, \V, 756. — «0 rotnaði, 
aperto errore librarii, 756. — ^*) sic Reg., íf'; QOtur, 756; 
lir. fjöturrinn, U. — «*) Læftíngi , IF, 756 f ficþingi, trf., U. — 
•»)Æsir, H; 7S6. — ") sic Ueg., ir, 756. 



108 GYLFAGINNÍNO. i" 34. K. 

dróma, ok báðu enn úlfinn reyna^ f>ann fjötnr', ok töldu 
hann verða mundu ágætan mjök at ' afii, ef slík stórsmiSi 
mætti eigi halda honum. En úlfrinn hugsaði, at þessi 
ijöturr^ var sterkr mjök, ok þat með, at honum hafði afl 
vaxit siðan er hann braut levþing * ; kom ^ f>at i hug , at 
hann mundi verða atleggja sik i hættu, ef hann skyldi 
frægr verða , ok lét leggja á sik Ijöturinn ^ ; ok er Æsir 
töldust búnir, þá hrístt úlfrínn sik, [spymdt við, ok lanst 
fjötrinum á jörðina ® 9 svá at Ijarri^ flugu^^ brotin; svA 
drap hann sik or dróma. þat er siðan haft fyrir orðtak, 
at leysi or levþíngi ^ ^ eða drepi or dróma , þá er einn- 
hverr lutr er ákafliga sóttr. Eptir þat óttuðust Æsimir, 
at þeir mundu eigi fá bundit ^ ^ úlfínn ; þá sendi AlUoðr 
svein ^* þann, er Skírnir er nefndr, sendimaðr* * Freys *% 
ofan i Svartálfaheim [til dverga nokkvorra ^^ , ok lét gera 
fjötur*^ þann er Gleipnir^® heitir. Hann var gjorr af 
vi^^lutum: af^^ dyn kattarins, ok af skeggi konunnar, 
[okafrótumbjargsins*^, ok af sinum bjarnarins , ok** 
af anda fisk^ins, ok af fogls^^ hráka; ok þóttú vitir eigi 
áðrþessi tiðindi, þá máttú [nú fínna skjótt hér^^ sönn 

«) 8ik við, add. W, 766. — «) 9ie Re$,y Wj 75$ ■) 

af, W, 756. — «) 9ie Reg.y W^ U. — *) L»5in|fy eeit. — •) 
honom, add. 756. — H sic Reg.y IV; ÍJðturio, f/; Qðtria, 756. 

— *) ' [ok lavst fjötrinom á jðrðina ok kndðist fa8t að, spymir 
við, braot fiotorinn svo at, ete.f W; ok laost Qðtrinamy ok kadftisft 
fast at, ok Bpyrnir vi5 brott Qðtrinom, 756. — ^ 9ie 756^ U} 
inW detritœ literœ ia^ Reg.teribiiftdrri, errore foriatte Íikrarii 

— '^ a [ok laost Qðtrinom á jðrðina, ok kndþiz at fast, spymir 
at fast ok braot Qðtorinn, sva at Qarri kom niðr hlotimir, U. — 
^■) Lœðingi, eett. — ^*) bondin, 756. — '>) tn Reg. fere deiri'' 
Ittm, «t vix iegi possit^ om, W, 756 ; þann mann, Uy H. — '^ 
Ecndimann, 756, — '*) sendim. Frcys om. U^ H. — '•) « [om. 
756.— ^"^sicReg., IV, 756^ U. — ") Gleifncr, IV, 756, H. — 



C. 34. LUDIFICATIO GTLYIAXA. 109 

Toborís faceret. Qaod quum lupus vircs suas non su- 
pcrare existimaret, passus est, ut rem pro lubitu ínsti- 
tucrent. At primo statim tempore, quum lupus pedibus 
obniteretur, ea catena fracta est ; atcpic hoc modo se ex 
Leuthingo expedivit. Deinde Asæ aliam catenam fabrí- 
canint, duplo firmiorem, quam Dromium vocarunt , denuo 
rogantes, ut lupus hanc catenam explorare vellet, dicentes, 
enm viríum magnitudine magnam gloriam consecuturum , 
si opus tantæ firmitatis eum tenere non potuisset. Lupus, 
reputans, hanc catenam valde firmam esse, simulque, 
crevisse sibi robur, ex quo Leuthingum confregisset , 
cpum subiret animum cogitatio, adeundum esse peri- 
culum aliquod, si celcbritatem nominis conseqm' vellet, 
íojici sibi catenam passus est. Ut vero Asæ se dixerant 
paratos esse, lupus, corpore concusso, pedibus obnisus 
catenam terræ adlísit, ut fragmina longe avolarent; hoc 
modo se ex Dromio eripuit. Inde ille loquendi modus 
Qsurpatur, "cxpediri (rem) ex Leuthingo", aut ^'cripiex 
Dromio", quum ncgotium aliquod summa contcntione 
urguetur. Post hæc quum Asæ vcrcrentur, ne lupum 
coércere vinculis non posscnt, Omnipatcr, famulo quo- 
dam , Skimcrc nominato , legato Frcyi , in Svartalfa- 
heimum ad nanos quosdam misso, catcnam, quæ Gleipner 

«•) 9ie W, V} sex, 756-, V, Re^. — ««) Sequentia iia H: af 
katUr djn — oe qvoBO écegge — bjarnar BÍnom — oe bjargs 
rtftom — flscs anda — oc fosla hraka. lia ei fragmentum mem~ 
hranaeeum Ama^Magnœanum No. 748. 4., niei quoi pro fo^la 
hráka posuerat: fogla mjólk (laeie avium) , addent quoque 
kane lineam: Or þvi var hann Glcipnir gjOR. Cfr. Lex. my- 
tkol. kor. pag.66. Edda an/. 111,338. _ «i) a [af rótom bcrga- 
ina, IV, 756. — «•) om. W, 766. — ") fosU , W, 756. — 
•^) a[flnna hér, ll', 766 ^ aannilvmi, £í, om. skJóU hör. 



1 10 GYLFAGINNÍKG. 34. K» 

m 

dæmi, at^ eígi er logit at þér : sét mnnt ^ú hafa^^ at 
konan hefir ekki skegg, ok cngi dynr verðr afhlaupi katt- 
arins j ok eigi eni rætr undir bjargínu *, ok þat veit trúa 
mÍD, at jafnsatt cr þat allt, er ek hefi sagt f>ér, þótt 
þeir sé sumir lutir cr þú mátt eigi reyna. j>á mælti 
Gángleri : ])ctta má ek at visu skilja at satt er, þessa hiti 
má ek sjá, er þii hcfír nú til dæma tckit, en hvernig var& 
fjöturrinn^ smiðaðr. Hár scgir: þat kann ek þér vel 
segja ; fjöturrinn ^ varð sléttr ok blantr scm silkiræma * 
en^ svá traustr ok stcrkr scm nú skaltu heyra. j>á er 
fjöturrinn^ var færðrÁsunum þökkuðuþeirvelsendimanni 
sitt ejrindi; ()á fóru Æsirnir út i vatn þat, er Amsvartnir^ 
hcitir, i hólm |)ann cr Lyngvi cr kallaðr, ok kölluðu meS 
sér úlfínn, sýndu honum silkibandit, ok báðu hann slita, 
okkvóðu^^ vcra nökkvoru traustara cn likindi þætti á^' 
fyrir dígrlciks sakar ^*, ok seldi hvcrröðrum, ok treysti** 
með [handa afli^'^, [ok slitnaði cigi^', en ])ó kvóðu fieir 
úlfínn slita mundu. þá svarar úlfrinn : sv& lízt mér i 
þcnna drcgil, scm önga frægð munak^^ af Ijóta^^ fiótt 
ck slita i sundr sv& mjótt band , en cf þat er gört með list 
ok væl ^^, þótt |)at S}'nist litið, þá kemr þat band eigi i 
mina fætr. þá sögðu Æsirnir, at hann mundi skjótt 
[sundr slita ^^ mjótt silkiband ^^, cr hann hafði fjir brotið 
stóra^^ járnfjötra: cn cf þú fær cigi þctla band slitið, þi 

') ok, Reg. — «) excidii in Reg. — *) bcrgina, IT, 7S$i 
II add.: clngvar nnur ero i binrinom, aungvao anda hefr íiiierimi 
uc einpan hráka hefr fbglinn. — ^) 9ie Retf.y IV, U, — *) He 
Reg.'y flortvrcnn, corrupie, W; flotarinn, 766 ^ flotarr, V, — •) 
silkircima, 756. — ^ ok, 756. — «0 8ie Retf., IV, 756^ V. — 
^ Amsvarnir, V] Aursvartncr, /1. — ^®) Bðgdo, H', 756. — «») 
vcin, add. W, 756, V. — ^*) f. disurl. b., Retf.; t daleiks Mkir, 
7o6. — »») liverr, add. 756. — '*) a [liandafli, IV, 756. — 



C. 34. LUDIFICATIO 6TLVI ANA. 111 

dicitur, fabricandam curavit. Ea sei rebus constabat: 
strepítu felis, barba mulieris, radicibus montis, nervis 
ursí , spiritu piscis , sputo avis ; et quamvis has rcs antea 
non noveris, nunc tamcn hic facile invenire potes vera 
argumenta, quod mendacium tibi non dicatur: vidisti, 
opinor, mulieri non esse barbam, nullumque strepitum 
exdtari cursu felis , neque radices subcsse monti ; et testis 
mihí est fides mea , omnia quæ tibi dixi æque vera esse , 
etsí sint ex his nonnulla , quæ experientia cognoscere 
nequeas. Tum Gangleríus : ista quidcm vera esse facile 
ínteliigere possum , has enim res, quas exempli ioco nunc 
ídtulistí y oculis cemere possum : verum quo pacto (inde) 
fabricari compes potuit? Kespondet Har: id tibi facile 
referre possum: extitit hocce vinculum leve ac molle, 
instar tæniæ bombycinæ, ejus autem firmitatis atque ro- 
boris, uti nunc audies. Ubi vinculum Asis allatum erat, 
ei qui missus fuerat ingentcs gratias pro negotio benc 
peracto cgenint, quo facto in parvam insulam, Lyngvium 
dictam, sitam in lacu, qui Amsvartner dicitur, trajecerunt, 
advocato sccum Lupo, eíque vinculum bombycinum osten- 
derunt, hortantcs ut dirumperct, aliquanto firmius csse 
dicentes, quam pro crassitudinc verosimile essct: inde 
onus altcri tradidenint, roborcquemanuum explorarunt, 
neque tamen diruptum est, at nihilominus a lupo diruptum 
iri dictitarunt. Hic Lupus : talis mihí videtur ligula ista , 
nullam ut reportaturus sim nomiuis cclebritatem, dirupto 
tam tcnui vinculo; quodsi, quamvis ad speciem tcnue, 
arte aliqua aut machinatione fabricatum sit, talevinculum 

») m[om. W, 756, — »«) muna ek, W, 75Ú. — '^hljiJta, trf., 
»y, 766. — *") vel, W, 756. - ") a [sUta, W, 756. — ««) 
baod, 756. — *0 stcrka C/, //3 hÍDa sterka, 756. 



112 GYLFAGlNNÍiXO. 34. K. 

mantú ckki Iiræða mcga goðin ^, enda ' skulum vær ' þá 
leysa^{)ik. Ulfrinn segir: cf þér bindit mik svA, atek 
fæk' eigi lcyst mik, þá [skollit þér sv&^, at mér mun seint 
vcrða ^ at taka af yðr Iijálp ; úfúss em ck at láta fietta band 
& mik leggja ; cn hcldr en þér frj'it mér hugar, þá leggi ' 
einnhverr^ hönd sina i munn mér [at veði^^, at þetta aé 
falslaust gert. En hverr Asanna sá til annars , ok þótti 
nú ^ ^ vera tvö ^ ^ vandræði , ok vildi engi sina hönd fram 
sclja , fyrr en Týr lét fram [hönd sina hægri ^ ^ , ok leggr 
i munn úlíinum^ ^. En er úlfrinn spjTnir^^, þá har5na&i 
bandit, ok ])vi harðara er hann brauzt um, f>vi skarpara 
var bandit; þá hlógu allir nema Týr, hann lét hönd aioa. 
j>á cr Æsirnir sá, at úlfrinn var bundinn at fullu, þá tókn 
þeir feslina cr ^ * or var ijötrinum * ^ , er Gelgja * • heitír, 
ok drógu hana gögnum ^^ hellu mikla, sú heitir Gjöll, ok 
festu '^ helluna lángt i jörð niðr. j>á tóku þeir mikinn 
stcin, ok skutu enn Icngra i jörðina, sá heitir j>YÍti *^, ok 
höfðu {)ann stein fyrir festarhælinn. Ulfrinn gaptí" 
ákafliga, ok fékkst um mjök, ok víldi bita f>á. |>eir 
skutu i munn honum sverði nokkvoru , nema hjöltin vift 
neðra góniien cfra gómi blóðrcfillinn, þatcrgóm-sparrí^' 
hans. Hann grenjar illiliga, ok slefa renn or munni 
hans, þat er á sú cr Von^^ heitir; \mr liggr hann til ragna 

ea5in, W, 766, £/. — «) om. IV, 756. — ■) roesft« ciM. 
766. — *) Reg. iapsu eaiami hræþa. — ») f», ITj Wi, 766.^ 
^) a fmonu þér h\k ætla, W, 766; — skil ek, at ek man seiaC 
(aka af y5r lausn; em ck úfiíss at láta þat band & mina leffi 
(fætr, H), U, H. — vera, IV, 766$ a [Kkil ek mér mani ■«■! 
at taka, S. — ") rctti, V, H.— ») yðar, add.W. — «) « f •■!. 
W, 766. - ") á, IV, 766,^ »«) tvcnn, //. — ") c [hæp-i höU 
fiina, IV, 766. - - '^) ordinem diversum relaiionÍ9 hie imeipii 
V. — **) spyrndi, //j spyrndi \\\ IK — ") //íc desÍHÍÍ primum 
fragm. membr. 766. — *') sic IV, t/; cr lú or (jotarnami IIm.; 



C 34. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 113 

pedibns meis indui non patiar. Reposuenint Asæ , tenue 
Tincalum bombycinum ccleriter ab eo diruptum iri, ({ui 
antea ingentia vincula ferrea confregisset: sín vero hoc 
vinculom dirumpere non vales , diis metum adferre non 
poterís, atquetum te exsolvemus. Lupus contra: si me 
ita vinxeritis, ut ipse me exsolvere nequeam, tam ievifidos 
Tos præstabitis, ut serum mihi futurum sit, auiilium a 
vobis accipere; quam ob rem invitus facio, utinjicimihi 
hoc vinculum patiar. V erum tamen , ne timiditatem mihi 
exprobretis, aliquis vestrum manum suam ori meo im- 
mittat, pignoris loco, hæc a vobis sine dolo fieri. Hic 
Asæ unus ad alterum respexerunt, jam duplex imminere 
perículum existimantes , quare nemo manum suam tradere 
voluit , donec tandem Tyr dexteram manum suam porrí- 
gebat, atque in os lupi immittebat. Lupo autem pedibus 
renitente, vinculum arctius evasit, et quo vehementius 
obluctabatur, eo durius adstringebatur vinculum. Tunc 
omnes ríserunt , præter Tyrem ; is manum suam amisit. 
Cum vero Asæ Lupum perfecte vinctum esse viderent, 
habenam cx vinculo aptom, nomine Gelgiam, prehcn- 
derunt, eamque per ingentem petram^ Gjallam dictam, 
trajecerunt , quam petram in terram longe demissam de- 
stinarunt. Tum sumto ingenti saxo, cui Thvitio nomen, 
(petram) longius in terram detruserunt, eoque saxo pro 
obice vincuU usi sunt. Lupus rictum immaniter distendit, 
corpusque violenter jactans eos mordere voluit ; iHi vero 

Jleý. eum sitfio terHii fiotrvN, quasi Qutronuni; QOtarínn, cor^ 
rmpte, Rmtk. — »•) Gilgja, J5Í. — »•) í gegnvm, W. — *) fello 
(i. c. felldo),fy. — «0 Þrit'* S' — '*) *«c V', in Reg. scripium 
p^y%i gafti, W. — ") gdmspanni, // — «0 Vön, S, Vam, U; 
Van, H. 

8 



114 GYLFAGINNfNO. 34-35. K. 

rökAnrs. þá mælti Gángleri: Furðu illa barnaeign gat 
Loki j cn öll þessi systkín ^ cru mikil fyrir sðr; en fyrir 
hvi drápu Æsir eigi^ úlfínn, [er þcim cr iUs von af 
honum^? Ilár svarar: svá mikils viröu goðin ve sin ok 
griðastaði, at eigi vildu þau saurga þá með blóði úlfsins, 
þótt svá segi spámar, at hann muni verða at bana Óðni. 

35. j>á mælti Gánglcri ^ : hverjar eru^ Ásynjumar? 
^Hár scgir: Frigg cr æzt, hon á þann bæ er Fensalir 
heita, ok er hann allvcgligr. önnur er Sága , hon hjr á 
Sökkvabekk^, ok cr þat mikill staðr. iii.erEir^, hon 
er læknh: beztr ®. mi. er Geljun * , [hon er mær , ok *• 
henni þjóna þær er meyjar andast. v. er Fulla, hon er 
enn mær, ok ferr laushár, ok gullband [um höiut ^ ^ ; hon 
ber eski Friggjar ok gætir skóklæða hennar, ok veít 
launráð^' með henni. Freyja er tignust með Frigg, hon 
giptist þeim manni er Óðr hcitir^^: [dóttir þeirra heitir 
Hnoss^ *; hon er sv& fögr, at af [hennar nafni^^ eru hnossir 
kallaðar |)at er fagrt cr ok gcrsimligt. Óðr fór [í 
braut** Icíngar Iciðir, cn Frcyja grætr eptir, cn tár 
hennar [er*^ gull rautt *®. Frcyja á mörg nöfn , [en sú 
er^^ sök til {)css, at hon gaf siV ýmis heiti, er hon fór 
mcð úkunnum iþjóðum at lcita Óðs : hon hcitir MardöU^^ 
ok Höm^^, Gefn, Sjr. Freyja átti brisínga-men. Hon 
cr^* köllut Vanadís. vu*^ Sjöfn**, hon gœtir" 

*ic omnes hoc loeo. — *) œisi Æsir, W, — ") « [ef þeim 
cr illz af honam vaan, W, — ^^ V novum eaput ineipitt et Íité^ 
rÍM ruhrÍM inMeribit: Frá AsyiOam. — •) enn «ifii. W» — •) 
Scckvabeck, U, H. ^ ^ ^ir, W". — ■) meft Asom, 17, Jf . — •) 
Geílon fy, temper. — '«) a [om. V, U. — »»)«[»* >»*^»» H^ 
•«) leynd ráþ, 17.— »0 *»» ^*"* ^/ *>**» ^- — ") « [&*»"* dtfttír 
III10M9, W\ Hon giptiz þeim manni cr Oer hhi, add. D^ fortan 
lapsu ealami h. i. — ^^) a f nafni hennar, W. — ^O * C ^r*^ 



C. 34-35. LUDIFICATIO GYLYUNA. 115 

rostro ejos gladium quendam immisenmt, cajus capulus 
palato inferioTÍ , mucro superíorí infixus hæret ; hæc ei 
tendicola rostralis est. Ipse truculenter rugit, ex oreque 
ejus saliya fluit, quod flumen Vona dicitur. Hoc loco 
jacet usque ad crepusculum deorum. Tum Ganglerius: 
8Ínistra sane fortuna usus estLokius in procreandis liberis, 
Teromtamen omnes hi liberi, fratres sororque, multum 
pollent. Sed quare Asæ Lupum non interfecerunt , a 
quo periculum eis metuendum sit? Respondet Har: 
tantí fecerunt Ðii loca sacrosancta et asyla , ut ea noUent 
sanguine Lupi contaminare , etsi vaticinia canant , eum 
Odini exitío futurum. 

35. Tum Ganglerius: quænam sunt Asides? Cui Har: 
Frigga (earum) cxcellentíssima est: hæc prædium 
possidet, Fensalos dictum, admodum magnificum. Al- 
tera est Saga: ea Sökkvabekkum incolít, amplum op- 
pidum. Tertia est Eira, arUs medicæ peritíssima. 
Quarta est Geviona: ea cst virgo innupta, eique famu- 
iantur mulicres, quæ virgincs moriuntur. Quinta est 
FuIIa, ea quoque virgo est, solutis crinibus incedens, 
capite vitta aurea omato. Ilæc gcstat capsulam (cos- 
meticam) Friggæ, et calccamcnta ejus custodit , ejusque 
secretorum consiliorum partíceps est. Freya Friggæ 
dignitate est proxima; ea viro nupsit, cui Odus no- 
men est: horum filia Hnossa appellatur, tantæ venu- 
statis j ut ex ejus nomine res splendidæ ac pretiosæ 
hnossir (cimclia) dcnominentur. Odus per longas vias 

IV. — "0 *«<? ^^9'y ^ro, H; £7. — í«) a [eru guUrauö, Re9. — 
'T a [cr sd sOk, W. — «") Marþöll, €, //. — «') næn, í/j 
Horn, Uy Forn, Re9. — *0 ok, add. H', V, — ") Kitt naiuii 
heonar er SlOfn, //: setta SlOfn, \V (obiitus numeros anieceden- 
i€9). — '*) SiofB, V', SjotD, H, — **) gerlr Cgcr, U)y V, S. 

8* 



116 GYLFAGINNÍNG. 35. K. 

iDJök til at snúa hugum manna til ásta, kyenna ok karla ^ ; 
afhcnnarnarni er elskuginn kallaðr sjafni^. viii«L.ofD9 
hon er svft mild ok góð til áhcita, at hon tær leyfi af Al- 
róðr ^ eða Frigg til manna samgángs , [kvenna ok karla% 
{><)tt áðr sé bannat cða þvertckit ' ; [fyrir þvi er af hennar 
nafni lof kallat^, ok svft þat cr lofat er ^ mjök af mÖDnum. 
IX. Vár^, hon hlýðir^ á eiða manna ok einkamél, cr vetta 
sin á ^^ milH konur ok karlar; {ni heita þau mál varar^': 
[hon hcfnir ok þeim er brigða*^. x. Vör, hon er ok** 
vitr ok spurul , svá at engí lut má hana leyna ; þat er ^^ 
orðlak, atkona vcrði vör [þess erhon verðrvís^*. xi. 
Syn, hon gætir dura í höllinni , ok lykr^^ fyrírþeimer 
cigi skulu inn gánga, ok hon er sett til varnar á þingum, 
fyrir þau mál er [hann vill úsanna ^ ^ ; þvi er þat oqrðtak, 
at syn sé fyxir sctt, þá er hann ^^ neitar. xii. Hlin, hoa 
cr sctt til gæzlu yfirþeim mönnum, erFrigg vill forða 
við háska nokkvorum ; þaðan af er þat orðtak, at sá er 
forðasthlcinir^^. xiii. Snotra, hon er vitr ok látphiðy 
af hennar hciti er kallat snolr [kona eða karlmaðr'^, [sá 
er vitr maðr er ^ ^. xiv. Gná ^^, hana sendir Frigg i ymsa 
hcima at eyrindum sinum. Hon á þann hest, er renn *' 

karla ok kTenna, W} karlmanna oe ^venna, J7. — *) aiofbi, 
V'y Biöftii, H', siafti, Ret. — ») Allfftðr, IT. — «) « f om. U. — 
«)* þ>'kki add. H'. — <0 þvi seni lislt er, H, osi. emi. -^m [þal 
er af hennar nafni lof kallat, ok avi þat, at hon or lofbt, W. -^ 
•) Vavr, V, iL — •) Reg. McribU h. I. Ivþir. — »«) í, |y. — «i) 
Varannál, «.— »)«[ om. C/. — »•) om. W. — »«) 9æcidii im 
W. — ") a [om. V. — »•) aptr, mdd. W. — i*) Hc « [ITi er 
(Bem) maðr (mann, lle«.)vill ÓBanna, C/, Jff, Ret ; hon TiU nMiM, 
Resf. (pléniM iiierie). — ^•^eie Reg.} maðr, W^ 17, 17, Hu. — 
»•) hlynir, S. — ••) « [karlma5r cða kona, H'. — «•) « [aá or 
hóflátr er, W\ siþpriiðr oe vitr er; a fom. V. — **) xv. Gaá, W. 
— "^) rennr, H^ 



C 35. LUDIFICATIO GYLVIANA. 117 

domo profectDS est, Freya vero remanens lacrímas fundit, 
qoæ lacrímæ rdbrum aurum sunt Freyœ multa sunt 
nomina : cujus ret ea caussa est , qaoá varía sibi nomina 
ÍDdidit, cum Odum quærens ignotas gentes peragravít: 
ea appeUatur Mardalla, Höma, Gefna, Syra. Frcya 
possedit torquem Brísíngicam. Eadem dicitur Nympha 
Vanorum. Septima est Sjöfna; ea magnopere in id 
ÍDCumbit, ut animos hominum, tam virorum quam fc- 
minarum , ad amores convertat. £x ejus nomine amor ^ 
vocatur sjafnL Octava Lofna, ea tam benigna et 
mvocantibus indulgens est, ut veniam ab Omnipatre vel 
Frí^a impetret, connubia hominum, feminarum viro- 
rumque conciliandi, etsi antea prohibita aut præfractc 
negata fuerint; idcirco ex ejus nomine lof(yenigL) dicitur, 
ítan id, quod ab hominibus magnopere laudatur (^er 
lofaf)* Nona Vára: ea aures præbet juramentis ho- 
minum et pactis privatis , quæ inter se contrahunt feminæ 
marcsque: quam ob rem ea pacta appellantur varar. 
Eadem hæc pacta violantcs ulcíscítur. Decima Yara: 
hæc quoque prudens est, et multa sciscitans, adeo ut 
nulia res eam celarí possit; est locutio, feminam íierí vör 
ejus rei, cujus ccrtior fit. Undccima Syna: ea fores 
aulæ custodít, casque occludit iis , quibus aditus non per- 
mittitur; eadem in judiciis iis caussis^, quas aliquis 

A) Verio ^^úmorem*\ non ^^ammiorem^* : l') quod elskugif fiiaii- 
tem eeiOy ianium amorem aui personam amaiam (V1011 aman^ 
iem) eignificat'y j9) quoi sjafoi , eec, Cod. Worm. ei fragmenia 
Bd. 8n. 748 ei 757 y ad animum referatur. — b) ^i lecHonem 
eodieis Reg, eequimur erui poieei eoneirueiio: fyrir þaa mály 
er hon vill, ABanna, 0: iie Aearum eau99Í9y quae ipea (defen- 
dere) voluerii, ei ium varia ieeiio daanna pro Asanna (ó=-á) 
aeeipi poeeiif eed primum hmc coneiructio dura et ineoiita 
erii (tyrir þaa má\, er hon vill , Asanna), deinde appiieaiio in 
wufdum loquendi mox ailaium minua apie fiet. 



118 OYLFAGINNÍNG. 35-^6. K. 

lopt ok lög, er^ hcitir Hófhvarrnir*. f>at var eitt sinn er 
hon reið , at Vanir nokkvorir sá reið hennar i loptiau, 
fiá mællí einn: 

Hvat þar flýgr? 

hvat þar ferr, 

eða at lopti liðr? 
Hon svarar: 

Né ek flýg, 

|ió ek fer 

ok at lopti liðr' 

á Hódivarfni,* 

f>eim er Hamskerpir' 

[gat við Garðrofu®. 
Af Gnár nafní cr svft kallat , at þat gnæfí ^ er hátt 
ferr. Sól ok Bii cru [taidar mcð Ásynjum , en sagt er 
fyrr frá ® cðii þcirra ^. 

36. Enn eru {)ær aðrar, cr þjóna skulu*® i ValhöII, 
bera drykkju^^ ok gæta borðbúnaðar ok ölgagna. Svá 
eru þær nef/idar i Grímnismálum: 

Hrist ok Míst 
vil ek at mér horn bcrí, 
Skeggjöld** ok Skögul: 
Híidr ok f>rúðr, 
Hiökk ok Herfjötur*^ 

*) oky Wf V, — *) sic Reg, infrOf hoe loeo outem hof- 
varfkiíry vitio librariif Hdfvarpnlr, cett. — ") þtS ek at loptí líþ^ 
V. — *) HdfVarpni, W, 17, H. — *) namskerpnir, 8; hatt sti^kr^ 
17, lí. — ^ a fsaek vm garþ voru, V^ gekk am garþ vormB, Jf. 
— ^ ^œfir, W'y ^efar , 17. — ■) om. fF, Ree. — *) • [ mo5 
Asam, ok era þœr aðrar er þióna f ValhoUa, ete. vide Mequentem 
eectionem, 17.— '«) om. 17, H. — ") dryck, 17,11.- ««) Skefs- 
öld, 17. — ") 8ic Reg., Wy Heríjötro, 17, S, H. 



C 35-36. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 119 

(argDmentis) refellere volaerít, defendendis præGcitor. 
Hinc loquendi modas, cum quis aliquid denegct, Syuam 
(negationem) objcctam essc. Duodecima Illina: hæc 
CDstos apposita est iís hominibus, quosFrígga ab aliquo 
perículo defendcre vult ; inde loquendi modus , quod qui 
sibi consulit, ís hleinir^. Decima tertia Snotra; ca 
sapiens est et gestibus elcgans : cx ejus nomine femina ycI 
rír sapicns snotr dicitur. Decima quarta Gna; quam 
Frigga in divci'sos mundos mittit ad obcunda negotia sua. 
Ea possidet cquum , qui aerem et aquas percurrít , 
Hofhvarfncr appcllatus. Accidit aliquando, cum equo 
veherctur, ut aliqui Vani cjus per aera cquitationcm con- . 
spicarcntur; quorumuims: 

Quid ibí volat? 

quid ibi fcrtur, 

aut per aera labitur? 
illa rcspondct : 

Non ego volo, 

tamen ego fcror 

et per aera labor, 

Hofhvarfnere^vccta , 

quem Hamskerper 

ex Gardrova procreavil. 
£x nomine Gnaæ id dicitur *^gnœfa^\ quod sublime 
fertur. Sol et Bila Asidíbus adnumerantur , de quarum 
orígine supra** cxpositum est. 

36. Præter has aliæ sunt, quæ in Valhalla debent mi- 
Distrare, potum adfcrre, supcllectilem mensalem et vasa 

a) Verhum hleina, sihi eonsuUre^ evmdere, efugerey nuUo 
píod seiam aUo loeo oecurriL — b) Suttrm Ca^. 11, fag. 67. 



120 GYLFA6INNÍ.\G. 30-37. K. 

GöU^ ok Geirahö&% 

Randgrið'' ok Ráðgríð 

ok Reginleif, 

þær bera Einherjum öl. 
þessar heita Valkyrjur; þær sendirÓðínn tilhverrar 
orostu; þær kjósa feigð á menn, okráða sigri. Guðr 
ok Rota^ , ok norn en ýngsta, er Skuld heitir, riða jafnan 
at kjósa val , ok ráða vigum. Jörð , móðir f>órs , ok 
Rindr, móðir Vala', eru taldar^ með Ásynjum. 

37. ^ Gýmir hét maðr , en kona hans Örboða, hon var 
bergrisa œttar ; dóttir þeirra er Gerðr , er allra kvenna 
er ^ fegrst. f>at var einn dag , er ^ Freyr hafði gengit i 
Hliðskjálf ok sá of hcima alla ; en er hann leit i norðr ætt, 
f>á sá hann á einum bæ mikit hús ok [fagrt , ok til þess 
húss gekk^^ kona, okerhon tók upp höndum^^, ok 
lauk hurð fyrir sér , þá lýstí af höndum heunar bæði i lopt 
ok á lög, ok allir heimar ^ ^ birtust af henni ^ ^ : ok svA 
hefndi honum þat mikla ^* mikiUæti, cr hann haíði sezt i 
þat ^ ^ helga sæti , at hann gekk i braut , fuUr af harmi. 
Ok er hann kom heim, [mælti hann ckki^^, [hvárki svaf 
hann né drakk^^, cngi þorðiok*® krcfja hannorða**. 
þá lét Njörðr kalla til sin Skirni, skósvcin Freys, ok bað 
hann gánga til Freys ok beiða hann orða, ok spyrja 
hveijum hann væri sv& rciðr, at hann mæltiekki viðmenn. 

OJoU, D. — *) Oeira Hav5, W, V, H, Ret. — Riuib- 
gri5, id., W', Randpripr ok Ráþgriþr, V. — *) Rósta, {7, H$ 
Rotta, £r. — ð) IV seribit Vaala. — ^ Ulþur scribuni Re$., V. 
— ^) Ruhriea in V: Freyrr fókk Gerðar. — ") var, W. — •) 
at, W. — '<>) æin, add. W. — ^O hondonom, W. — ^*) add. é» 
W; lotir, H. — ^') a [þar g^ck kona lit ok lýetí af hári heDsar 
bæfti lopt ok löff, V. — ") om. W, U, H. — ") hi5, add. IK — 
*") a [hsddo hann svi elskuginn, at, il. — '^)afeeki svaf haaa, 
ccki drack hann, W. — ^*) at, add. W. — >°) málsíns, W. 



C. 36-37. LUDIFICATIO GYLVIANA. 121 

cerevisíaria custodire. Hœ sic nominantur in Sermonibus 
GriniDeris^: 

Hrista et Mista 

volo ut mihi comu ferant, 

Skeggialda et Skögula, 

Hilda et Thruda, 

Hlakka et Herfjötra, 

GöUa et Geirahöda, 

Randgrida et Radgrida 

et Reginleiva; 

illæ ferunt Einheris cerevisiam. 

Hæ vocantur Yalkyriæ : eas Odin mittit ad quam- 
oinque pugnam; íllæ moriendí necessitatem hominibus 
vbitrío suo decemunt, ct victoriam moderantur. Guda 
^ftita, Parcarumque natu minima, quæ Skulda ap- 
P^Datur, quovis tempore equis vectæ exeunt, ut cæ- 
dcndos homines eiigaiit cædesque moderentur. Jarda 
(Tellus), mater Thoris, etRinda mater Valiij Asidibus 
•dnumerantur. 

37. Gymcr nomen fuit viro, cujus uxor erat Orboda, 

^ prosapia gigantum saxicolarum oriunda : homm filia fuit 

^crda, omnium feminamm formosissima. Dic quodom 

'^■^j'us, consceusa Hlidskjalva, cum per omnes mundos 

^P^uIaretur, convertens ad plagam septemtrionalcm 

^^los , in viUa quadam ædem magnam et splendidam 

^^nspexit , ad quam ædcm fcmina quædam accedebat. 

^^0; cum manus tolleret januamquc aperiret sibi, splendor 

^^ Uianibus ojus et aerem et mare collustravit , omnesque 

^'^Undi) ox ea splcnducmnt. Ita vero illum ulta est 

^^^ia sua audacia, quod sacra iUa sede consedisset^ ut 

■) Gríaaifiniál, o. 3ti. 



122 GYLFAGINNÍrVO. 37. K. 

£n Skirnir kveðst^ g^nga mundu, ok eigi fúss, ok kvað 
[illra svara ^ vera von af honum. En er hann kom tíl 
Freys, þá spurði hann hvi Freyr var svA hnipinn, ok 
mælti ekki við menn. þá svarar Freyr, ok sagði at hano 
hafði sét konu fagra , ok fyrir hennar sakar var hann svá 
harmsfullr ^, at eigi mundi haún lengi lifa ef hann skjldí 
eigi ná henni : ok nú skaltu fara, ok biðja hennar mér t3 
handa, ok hafa hana heim ^ hingat , hvárt er faðir hennar 
vill eða eigi, ok ' skal ek þat vel launa þér. f>á svarar^ 
Skimir, sagði ^ svá, at hann skal fara sendiferð, en Freyr 
skai fá honum sverð sitt; [þat var sv& gott sverð^, at sjálft 
vásk^; en Freyr lét cigi þat til skorta^^, ok gaf honnm 
sverðit. þ& fór Skirnir, ok bað honum konunnar , ok 
fékkhcitið^^ hennar, ok^^ niu nóttumsiðarr skyidíbon 
þar koma [er Barey^^ hcitir^ ^, ok g&nga þ& at brulinp* 
inu með ^' Frey. £n er Skirnir sagði Frey sítt eyríodii 
þ& kvað hann þetta ^ ^ : 

Laung er nótt 

laung er onnur, 

hve mega ek þreyja þrj&r? 

opt mér m&naðr 

minni þótti 

en sj& hálf hý-nótt^^ 

harmfalir, W. — ^ om. W. — *) om. W. — •) »• C»«««0> H^. — 
^ om. ir. — ■) om. W. — •) Reg. gerikUi váse, Wt ▼««! m 
lom. H. — >•) Freyr lét þat ecki vanta, H. — *0 ^w^ H^ — 
»«) at, W. — '0 Baa »y, W. — ^*) a [oiji. H. Carmem Skíra- 
ismál kune locum af^ellat Barri; qum Ua conciliari pa99mmif 
ut Barey (Barrœy) fuerU insula qumdam (ifsum nomem kiata^ 
ricum estj, Barri vero lueus aliquis in hae insula. — '*) bral* 
lavpi með, ir. — '^ Sl^írnisnir v. 12. Edd. Sœm. — >0 •■ a^ 
háir hÍD nótt, S. 



C 37. LUD1FICATI0 6YLVIANA. 123 

dobre plenas hide discederet. Cumque domam reve- 

nisset, DÍhil locatus est, neque potu fruebatur, neque 

qmsqaam ausus est eum compellare. Tum Njördus ar- 

œssitnm ad se Skimerem , qui Freyo a calceis erat, ire 

ad Freyum jussit, eum compellare et interrogare, cui 

adeo iratus esset, ut cum nemine colloqueretur. Skimer 

le itnmm pollicitus est, neque tamcn non inYÍtum, dicens 

mah ab eo responsa exspectanda esse. Qui cum ad 

Frejum venisset , interrogavit , cur tam trístis esset, 

leqae qoidquam cum aliis colloqucretur. Tum Freyus 

Tespondit, dixitque pulchram feminam conspexisse, cujus 

CiQssa se dolore adeo plenum esse, ut, si illa non potíre- 

tnr, diu victuras non esset: jamque ito, eamque mihi 

|»elito, hucque domum meam adducíto , sive pater ejus 

lolaerit sive noluerit , ego te dignís præmiis remunerabo. 

Tum respondet Skirncr , dicens se hanc legationem sus- 

ceptorum, si gladium suum sibidaret, qui gladius tam 

præstans erat, ut sponte sua vibraretur. Quod facere 

Freyus minime detrectans, gladium ei dedit. Itaque 

Skimer profectus muliercm ejus nomine petiit, adeptus- 

qoe est promissum ejus , fore ut novem post noctibus in 

iocQDi , Bareyam dictum , veniret , tumque nuptias cum 

Freyo celebraret. Cum vero Skimer Freyo legationcm 

lenantiasset , ille hæc cecinit^: 

Longa est nox (una), 

longa est altera, 

qui possim perdurare tres? 

sæpe mihi mensis 

brevior est visus, 

quam hæc dimidia nox conjugalis. 

a) Skinii»fí>r, 0.42. SignificaUo vocis liýnott incerta eai et 



124 GYLFAGINNlNO. 37-38. K. 

f>e8si sök cr ^ til , er Freyr var svA vApDlauss , er 
hann barðist við Belja ', ok drap hann með hjartarhomi'. 
f>á mælti Gángleri: undr mikit, erþvilikr höiðingi sem 
Freyr er vildi gefa sverð , svá at hann átli eigí annat jafn- 
gott ; geysi mikit mein var honum þat , þá er hann barft- 
ist við þann er Beli heitir, þat veit trúa'* min, at þeirrar 
gjafar mundi hann þá iðrast. f>á svarar Hár': Litið mariL 
var f>á at , er þeir Beli hittust , drepa mátti Freyr hann 
með hendi sinni; verða mun þat, erFrey mun þikkja verr 
við koma, er hann missir sverðsins, þá er Muspells synir 
fara ok* herja*. 

38. f>á mælti Gángleri® : [þat segir þú , at allir þeir 
menn , er i orostu hafa fallit frá upphafi heims , eru nú 
komnir til Óðins i Valhöll : hvat hefir hann at fá þeim at 
vistum ? ek hugða at þar skyldi vcra allmikit Qölmenni *• 
f>á svarar Hár : satt er þat er þú segir, allmikit Qölmenni 
er þar , en miklu fleira skal enn verða , ok mun þó oflitið 
þikkja, þá er úlfrinn kcmr. £n aldri er sv& mikiil mann- 
fjöldi i Yalhöll , at eigi m& þeim endast flesk galtar þess 
erSærímnir^^ heitir; hann er soðinn hvem dag, okheiU 
at apni. En [þessi spyrní/ig, er nú spyrr þú, þikki m£r 
likara at^^ fáir muni sv& visir vera, at hér kunni satt af^^ 
at segja. Andhrimnir heitir steikarínn , en Eldhrímnir 
ketiUinn. Sv& er hér sagt:'" 

var, W. — «) Bcla, W, 5, (U), H. — ■) h. beioU i5f . — «) 
trii, W. — •) Jamhár, H. ^ ^ kí^W. — *) oe fiann ben Yiþ 
þá, //; hanc narraiionem magnofere eorripuiiD. — ^ V tia- 
vififi capui inserHii: Vvi vist ok dryck með Asnm. — * f 
Hvat heflr Oþinn at fú svft mOr^ fólki scm par er, ef allir vipn- 
daoþir menn koma til hans, V. — *^ Serimnir, omn^ loeiSf ÍV} 
Schrímner, C7, H; Sœmnir, h. /., Reg. — ") ^ [f<^'"' maBa þetCa 
kanna at fiegja þér, U; eþa satt frá skira, add. H. — ^*) exeJ- 
dii in Re$. — '*) Grimnism. v. 18. 



C. 37-38. LUDIFICATIO GYLVIANA. 125 

Hæc caussa est, curFreyus tam» inermis csset, 
quando cum Belio coniligebat, eumque comu cervino in- 
terfecit. Tum Ganglerius: valde mirum est, tam ex- 
cellentem principem, quam Freyus est, dare gladium vo- 
luisse, ita ut alium œque præstantem non haberet. Gra- 
y issimum ci inde incommodum extitit, cum pugnavit ad- 
versus Belium, quem vocant; persvasissimum mihi est, 
eum tunc hujus munerís piguisse. Addidit Har : parvum 
raomentum tunc habuit res, quando iUe ac Belius con- 
gressí sunt, quem manu sua interfícere Freyus potuis- 
set; accidet tempus, cum Freyus gravius incommodum 
sentiet, quando desiderabit gladium illum, Muspelii fíliis 
(incolis) irrumpentibus et hostiliter grassantibus. 

38. Tum Gangleríus: dicis, omnes homines, qui inde a 
mundi initiis in prœlio ceciderint , nunc in Valhallam ad 
Odincm delatos essc; quid habet, quod eís præbeat ad 
viclum? Credideram necesse esse, ingentem eo multi- 
tudinem hominum confluxisse. Cui Har: verum est, 
quoddicis, magna sane eo convenit hominum multitudo; 
sed multo major eo posthac confluet, et tamen nimis exi- 
gua videbitur, quando Lupus veniet. Nunquam autem 
in Valhaila tanta erít hominum multitudo, quin eis suffi- 
ciat lardum apri, qui Særímner dicitur, qui, quotidie 
coctus, proiim& vesperá integer cst. Sed quod adtinet 
ad hanc quæstionem, jam a te propositam, ut mihi quidem 
vero simile videtur, paucos esse credo tam sapientes, ut 
hac de re vcrum dicore possint. Andhrímner coquus 
vocatur, lebes vero Eldhrímner. Sic hoc loco: 

4&ntum in originatione vériitur, Nune eequor derivationem 
O, Pauliy ah hý = hjij eoniuges. — •) sv4 a: ut nihit haberet, 
quo teii loco uteretur, ^rmter eomu eervinum. — 



126 6YLFAGL\>1XG. 38. K. 

Andhrímnir lætr 

i Eldhrímni 

Sæhrímni soðinn: 

fleska^ bazt, 

en^ þat fáir vitu 

Yið hvat Einherjar alast. 

f)á mælti Gángleri: hvftrt hcfir Óðinn f>at sama 
borðhald^ sem Einherjar? Ilár scgir: þá vist er [á hans 
borði stendr ^ gcfr hann ii úlfum [cr hann á ' , er svá 
heita: Gcri ok Freki, ok^ önga vist f)arf hann, vln er 
honum bæði drykkr ok matr: sv& scgir hér^ : 

Gera ok Freka 

seðr gunntamiðr^, 

hróðigr^ Hcrja-fóðr^®; 

en við vin eitt 

v&pngavigr ^ * 

Óðinn æ lifir. 

Ilrafnar u sitja á öxlum honum, ok segja i eyni 
honum öll tiðindi , þau erþeirsjá cða heyra; þeirheita 
svá: Huginn okMuninn. f>& sendir^^ hann i dagan at 
fljúgja^^ um allan hcim^*^, ok koma þeir^' aptr [at 
dögurðarmáli ^ ^ , [þar af vcrðr hann margra tíðinda viss ; 
því kalla mcnn hann * ^ Ilrafna-guð. Sv& sem sagt er *® : 

Iluginn ok Muninn 

fljiigja*® hvcrjan dag 

') fellka vei felska, Reg. lapsu ealami. — *) 8ie IF, f/, 
Ree. ; at, Reg. — *} boiðhaldit, fV. — «) a [stendr á bor&i fyrír 
hanom, IL — *) « [ om. W. — •) en, W, 17, Res. — ') Grímn- 
ism. V, 19, — ') sic Wy ^unntamig:r , Reg. ; GnlUanning^r , U. — 
•) hroðiðr, mend.^ Reg. — ^^') eic Edd.ant., Res.; herja feþr, T; 
httkhfiibrReg.viiio Mrarii', fV: Hcnafoðr. -- ^^^) sic Reg., scrijf^ 
Hone non nihil oksoieia; yapng^Ofagr, trf., W. — **) 8cndi» Re^, 



C. 38. LUDIFICATIO 6TLVIANA. 127 

Andhrimner 
in Eldhrininere 
Sæhrimncrcm coquit, 
camium optimam. 
Ulud autem pauci norunt, 
quo Einheri victitent. 

Tum Ganglerius: an Odin eodem cibo, quo Ein- 
heri, vescitur?* — Cui Har: cibum, qui in ejus mensa ap- 
ponitur , dat duobus lupis , qui ei sunt , quorum nomina 
Gerius et Frekius ; ipse nullo cibo indiget, vinum illí et 
potus et cibus est, uti hoc loco dicitur : 

Gerium ct Frekium 

satiat bello adsvetus 

gloriosus exercituum pater; 

sed vino solo 

armis nobilis 

Odin sempcr vivit. 
Duo corvi axillis ejus insident, qui in aures eidi- 
cunt omnia nova, quæ vident aut audiunt ; honim nomina 
sunt Hugin et Munin. Hos primo diluculo emittit , ut 
totum mundum pervolent; rcveniunt autem tempore 
prandii. Hac rc multarum rerum gnavus fit. Eam ob 
caussam homines eum vocant Ðeum Corvorum. Sic hoc 
loco: 

Hugin et Munin 
volant quotidie 

— ^*) 9ie Reg.; fljiiffa, forma soliiay eeti. — ^*) heíma alia, 
1/, H. — ") om. U, H, — ") a [a» dagvcrðarmáli , W, Rea,; 
Tm da^verþ, C. — ") a [því heitirhanD, V, — *•) Grímnism. v. 
ZO. — >') 8ie Reg.'y fljiiga, eeii. 



128 GYLKAGIXXÍXG. 38-39. K. 

I 

jórmungruncl yfír; 

óumk^ ek Hugio, 

at hann aptr né komi 

|)ó sjámk ek meirr at Munin*. 
39. f>á mælti Gángleri : hvat hafa Einherjar at drjkk, 
f>at cr |)eim endist jafngnógliga sem vistin ? eða er þar 
vatn drukkit? f>á segir Ilár: undarliga spurðu' nií, 
at Aliróðr mon^ bjóða til sin konúngum ok jörlum, [eða 
öðrum rikismönnum, ok muni ^ gefa þeim vatn at drekka, 
ok þat veit trúa min, at margr kemr sá til Valhallar, er 
dýrt mundi þikkjast kaupa vatnsdrjkkinn, ef eigi vœrí 
betra fagnaðar þángat at vitja, s& cr áðr þolir sár ok sviða 
til banans ; annat kann ek [þér þaðan segja^. Geit sú 
er Hciðrún heitir stendr uppi á Valhöll, ok bítr barr af 
limum trés þess , er mjök er nafnfrægt , er Leraðr ^ 
heitir j en or spcnum hennar rennr mjöðr ® s& , er hon 
fyllir skap^ker^ hvern dag; þat er svá mikit, at allir 
Einherjar verða fulldrukknir af. f>á mæltí Gángleri: 
þat er þeim geysi haglig geit; forkunnar góðr viðr 
mun þat^^ vera, er hon bitr af. þ& mælti^^ H&r: enn 
er meira markat** of hjörtinn Eikþyrni^*, er stendr 
& Valhöll, ok bitr af limum þess trcs, en af homum 
hatis^* verðr sva mikill dropi, at niðr kemr f Hver^ 
gclmi, en^^ þaðan af falla &r þær, er sv& heita: Sið, 
Víð, Sekin, Ekin^^ Svöl , Gunnþró^^, Fjörm", 

*) dvmz, fV; vnz, C7; uns ut Han^inn hann, JY. — *} þö 
Bianiz meÍR vm Mvnin, lí', C/; þ. sinnist eo, ete. H. — ^) apyrr 
J)ií, If'. — *) nivn, W; mQndi, VjH. — *) a [ok mvndi hann, U. 
— •*) a [segja þér þnAan, W. — ^) Lcraþs (ca? originmli eum 
r. elongatof)f U; lieradz, ;Si; Berapr, H. — **) injólk, er hoBy 
LK — *) skaptkcriþ, C/; Hkaptkprit, //; skaptker þat hv. dl.y er 
av& er mikit, H'. — '") eie Reg,, t/; sá, IV. — »') s. (tecir)» 
If', V. -- '*) ow.ll', Ree.} a [Meira er vert um h., Uf Jf. — •*) 



C. 38-39. LUDIPICATIO 6TLVIANA. 129 

unÍYersam pcr tcrrain; 

payeo de Hugine 

domum ne non redeat^ 

magis tamen soUicitus sum de Munine. 
39. Tum Ganglerius : quid Einheri potus loco habent, 
quod eis æque abunde sufficiat, atque cibus? an ibi aqua 
bibitur? Ilar contra : mire nunc interrogas, quasi Omni- 
pater invitatis ad se regibus aut dynastis, aut aliis potenti- 
bus viris, aquam bibendam daturus sit. £t profecto mul- 
tis eorum, qui in Valhaliam veniunt, aquæ potus magno 
constare videretur, si lautior victus eo loco non esset ex- 
spectandus iis, qui antea vuincra et dolores ad necem 
pertulerint. Aliud tibi inde referre habeo. Capra , cui 
Heidrunæ nomen , super in Valhaiia stat, et frondcs de- 
cerpit e ramis arboris celeberrimæ, quæ Leradus dicitur; 
verum c papiilis ejus fluit mulsum, quo craterem quotidie 
implet, qui crater tantæ est capacitatis, ut omnes Einherí 
inde satis poti fiant. Ganglerius porro : capra ista ingen- 
tem illis usum præstat; eximiæ, credo, bonitatis est arbor 
iila, quam depascitur. Tum Har: magis memorabilis 
est cervus Eikthyrncr, qui in tecto Valhallæ stat, et ramos 
ejusdem arboris dcpascitur; ex cujus cornibus tanta stil- 
lat gutta, ut in Hvergclmcrem decidat, indeque profluunt 
amnes, quorum nomina sunt: Sida, Vida, Sekina, Ekina, 
Svola, Gunnthroa, Fjorma, Fimbulthula, Gipula, Go- 
pula, Gomula, Geirvimula; hi pcr Asarum territoria 
labuntur. Hi præterca nominantur: Thyna, Vina^ 

$ie W cum Edd. ant. (Grimnisni. o. X6'); Eírþyrni (mend, pro 

Eieþyrni?), Reg.^S^ Takþyrni, T, H; Eikþirmi, Res. — '*) flrfrf 

ir, 17, H, Re8. — 1*) ok, W. — '«) 8Ío Wf SckÍN, EkÍN, Reg.-, 

Sækin, Ækin, V. ") Gundra, S; Gunnþrá, Ree. — ") Fiorni, 

V; Fjðrin, U. 

9 



130 GYLFAGIN.^ÍNG. 39-41. K. 

FiinbulþuP, (lipul, Göpul^, Gömul, GcirvimuP ; þessar 
falla um Asa bygðir. j>cssar cru enn nefndar : þyn^, 
[Vin, þöll*, Bi)lP, Gráð, Gunnþráin^ [Njt, Naut^, 
Nönn^ Hrönn, Vína, Vepsvinn*, þjóðnuma^®. 

40. þá mælti Gángleri : þetla cru undarlíg tíðíndi, 
er nú sagðir þú ; geysi mikit hús mun ValhöII vera, all- 
þraungt mun þar opt [vera fyrir durum^^? þá svarar 
Hár : hvi spyrr þú eigi þess , hversu margar dyfr eni á 
ValhöU*^, eða hvcrsustórar? efþú heyrirþatsagt, þá 
muntu segja , at hitt cr undarligt, ef eigi má gánga út ok 
inn hvcrr er vill. £n þat ^ ^ cr með sönnu at segja , at 
eigi er þraungra at skipa hana, en gánga i hana; hér 
máttu heyra i Grimnismálum^^: 

Fimm hundrat dura 

ok [of fjórum tögum** 

svft hygg ck á Valhöllu vera; 

átta hundroð^^ Einherja 

gAnga senn or einum durum, 

þá er þeir fara við*^ vitni at vega. 

41. þá mælti G&rigleri: Allmikill mannfjöldi cr i 
Valhöll, [sv& njóta^® trú minnar at^^ alimikill höfðingi er 
Óðinn, er hann stýrir svði miklum hcr^^, eða hvat er 
skcmtun Einherjaniia , þá er þeir dn^kka eigi? H&r 
segir: hvern dag, þá^* er þeir hafa klæðzt**, þ& 

') Kimbvl, þvl, IV, //. — «) Gjöful (©. Gjópul, COi ^y ^.^ 
') Geirrvmvl, IV; Geirvmul, 1/, //. Secunda ei reeentior mm^ 
nus iu margine codicia V addidii: SlíAr ok Drib y Sylgr ok 
Ylgr, Viglciplr uk Gjol; cfr.eupra, eap, 4,, pag. 40, — *)Fyri, 
1/, //. - *) afVinþoll, |/, //. — •) Holl, IF, 17, //, Re9. — ») 
Heg, frrt^t/GuN-þraÍN; Gunnþorin, IV; Gundro, U,U\ GunnfirAny 
Ree. — ") a [Xavtt, HeyU, T, //. — *) eic Grímiiism.; Yóg, 
Svinn, Heg.; Vcff, Svinn, U', fíce.; Ve?Ivn, 1/, /f. — >") Uie 
primn manu9 eignum in iejriu codicis U addidii, et im margimt 



C. 39-41. LuoiriCATio gylviana. 131 

ThoUa, BoIIa, Grada, Gunnthraina, Nyta, Nota, 
Nonna, Hronna, Yína, Vegsvinna, Thjodnuma. 

40. Tum Ganglerius: mirabilcs sunt res, quas modo 
narrasti. Ingentis magnitudinis ædes Valhalla haud dubie 
est, sæpeque densa turba, opinor, ibi ante fores se con- 
stipat. Cui Ilar : cur non id rogas, quot fores Valhallæ 
sint, quamque magnæ? Quod si rclatum audies , mirum 
esse dices, ni quicunque intrare et exire pro lubitu pos- 
sit. Utautem, quod vcrum est, profitear, nonangus- 
tius occupatur (Valhalla), quam intratur. De hac re 
audire potes quæ adferunt Sermones Grimnerís: 

Quingenta ostia 

et amplius quadraginta, 

ita puto in Valhalla esse; 

octingenti Einheri 

exeunt simul pcr unum ostiuro, 

cum contra Lupum pugnatum eunt. 

41. Tum Gnnglerius: permagna hominum multitudo 
est in Valhalla; ila fructum pcrcipiam ex fide mea, ut 
Odin exccllentissimus princeps cst, qui tantam multitudi- 
nem regat. Quod vero cst oblectamentum Einherorum, 
quando non poculis adsident? ílar respondct: quotidie, 
vestitu sumto, armafuram induunt, exeunt in aream, 
inter se pugnant, unusquc ex altcro cadit. IIic ludus 

inferiori adscripsii mulia fluviorum nomina (dheiti), quæ hue 
non periineni, — *^) a [fyr'i dvrvm vera, W, — ^*) hOUinni, W, 
— »>) om, W. — '*) t). 98. — **) a f fiora tvgo, U. — '•) 
DCCC, W-y VIII hvndrvt, U. — ^O «<? ^j U; vt, Res.-, Reg. 
meft, eerie hoc coniexiu rarissimum, quamvie non sine omni 
mnalogia. — ^*') ek add. W^ þat vcit trd mín, H. -— '«) om. W. 
*0 fólksfjölda, //; a [ om. U. — ^^ om. IV, Res. — «) Reg. 
serikii klœ(c5 kEvs, W. 



132 6YLFAG1NNÍN6. 41-42. K. 

hervæða þcir sik, ok gángaút igarðinn okbcijast, ok 
[fcllr hvcrr á annan^ ; j[)at cr icikr |)cirra; [ok cr liðr at 
dögurðannáli^ þa riða {)cir hcim tii Vaihaiiar °, ok seljast 
til drukkju *. Svá scm ht^r scgir ^ : 

Aliir Einhcrjar 

Óðins tiinum i 

höggvast hvcrjan dag; 

val f)cir kjósa 

ok riða vigi frá, 

sitja mcirr um sáttir saman. 

En* satt er J)at cr J)ú sagðir , mikill er Óðinn fyrir 
scr, mörg dæmi finnast til þcss. Svft cr hér sagt i orðum 
sjálfra Ásanna: 

Askr Yggdrasils' 

hann er æztr viða, 

cn Skiðblaðnir skipa, 

Óðinn Ása, 

cn jóa Slcipnir; 

Bifröst brúa, 

cn Bragi skálda; 

Hábrók hauka, 

cn hunda Garmr®. 

42. f>& mælti Gánglcri: [iivcrr á þann hcst Sleipni? 

eða hvat cr frá honum at scgja®? — Hár segir: eigi 

kanntu dcili á Sicipni, ok cigi vciztu atburði , af hverja 

hann kom, en þat mun þór })}kkja'® frásagnar vert. fMit 

>) r fellir hverr annan, W^ V^ S, Hy Res. — *) • [ ee aC 
dagverþi, 17, 1/. — «) hallarennar, W. — «) drykkiv, IT. — *) 
Vafþrúdn. m.v,4í. ~ *) Hane periodnm om, Vftt, et in$érmni 
narrationem de vento (snpra cap. IS'), deinde: ok ena acfír: 
A»kr Ygdras. ete, — ^ sic IV; Ygdrasilw, Reg,^ 17, JIm. — ■) 



C. 41-42. LUDIFICATIO GYLVIANA. 133 

eonim est Adpetente vero horaj prandii , domuin ad 
Valhallam equitant et ad potandum] consident. Sicutí 
hoc loco dicitur: 

Omnes Einheri 

in Odinis areis 

quotidie ictus mutuo inferunt, 

cocdcndos eligunt, 

et a prœlio cquitant, 

dcinde concordes considcnt. 

IUud autcm verum cst, quod dixisti, Odinem excel- 
lentem essc , cujus multa cxcmpfa reperiuntur. Id verbis 
Ipsorum Asarum significatur hoc loco*: 

Fraxinus Ygdrasílis, 

ca cst arborum præstantissima, 

Skidbladncr vero navium, 

Odin Asarum, 

cquorum autcm Slcipner, 

Bivrasta pontium, 

Uragius poetarum, 

Ilabrokus accipitrum, 

canum vcro Garmus. 
42. Tum Ganglcrius : quis possidet equum illum, Sleip- 
ncrcm? aut quid dc eo rcfcrre habes? CuiIIar: nullam 
(igitur) notitiam habcs Slcipncris, neque rationes nosti, 
unde ortus sit; quæ rcs tibi rclatu digna videbitur. Ac- 
cidit primis tcmporibus, postquam Dii sedcs fixerant, 

9ie eett; Gramr, Reg. — ^ a fhvaðan kom hestrmn Sleipnir? 
Vy //; deinde U novum caput rubris literis inseribit: Frá þvi 
er Loki §tít Sleipni víð Svaþilfera; eaput ita ineipit: Smiþr 
norkvrr kom til Asa ok bavþ at gera þeim bor^, ete, *") þickiþa, 
mendoMef Reg^ O Grimnismál, 43. 



134 GYLFAGL\.\f\G. 42. K. 

# 

var snimma i öndveröa bygð goðanna, ])á cr goðin höiða 
sett Miðgarð ok gert Vaihöll. {)á^ kom þar smiðr nokkv- 
orr, ok bauð at gera þeim borg á ])rim misscrum, svft 
góða* at [trú ok''^ örugg væri fyrir bcrgrisum ok hrím- 
|)ursum, [þótt {)eir komi** inn um Miðgarð. En hann 
mælti sér þat til kaups, at hann sk\ldi cignast Freyju, ok 
hafa vildi hann sói ok mána. þá gcngu Æsimir' á tal, ok 
réðu ráðum sínum , ok var {)at kaup gcrt við smiðinn, at 
hann skyldi cignast þat , er hann mælti til , ef hann fcngí 
gert borgina á efnum vetri : en hinn fyrsta sumars dag, ef 
nokkvorr lutr væri úgjörr^ at^ borginni, þá skyldi hann 
af kaupinu ; skyldi hann af öngum manni lið t'iggja til 
verksins. Ok ® er þcir sögðu honum þessa kosti , þá 
beiddist hann, at þcir skyldu lofa, [at hann ^ hefði lið af 
hestisinum, er Svaðilfóri*® hét**: en þviróðLoki, er 
|)at var tillagt við hann. Hann tók til hinn fyrsta vetrar 
dag at gcra borgina , cn of nætr dró hann til grjót á hest- 
inum; en þat {)ótti Ásunum ' ^ mikit undr, hvcrsu stór 
björg sá hestr dró, ok hálfu mcira{)rckvirki gcrði hestrínn 
cn smiðrinn ; cn at kaupi þcirra voru stcrk vitni ok mörg 
særi, fyrir J)ví atjötnum*'*' þótti ckki trjgt at verameð 
Asum griðalaust , cf þórr kvæmi heim ; cn {)á var hann 
farinn i Austrvcg at bcrja tröll. £n cr á lcið vetrinn, þá 
sóttist mjök borgar gcrðin * * , ok var hon svá há ok sterk, 
at eigi mátti á þat leita. En })á er iii dagar voru til sum- 
ars, þá var komit mjök at borghliði. þA scttust guðin 
ádómstóla sina ok leituöu rúða, ok spurði hvcrr annan, 



') om. W. — «) travsta, W, H. — *^ a [ om. W, U, H. — 
a f þó at þeir kiœmi, W, — ») M»ir, W. — «) vanserr, U. — 
Bic Reg., IV, U-, af, Rea., Rask. — ^ en, H'. — •) « f 6« 
W; om. Reg. — '") Svaðilfari, Wy /ij Svaðilfcri, U Cwtmper), 



C. 42. LUUIPICATIO GYLVIANA. 135 

posíto jam Mídgardo exstructaque Valhalla, ut faber qui- 
dam 60 adveniret, qui poUicitus cst, sc tribus semcstri- 
bus arcem illis exstructurum, tam præstantcm, ut firmum 
validumque propugnaculum csset adversus gigantcs saii- 
colas et pruinosos , etsi Midgardum intrarent. Merccdis 
loco sibi pactus est Freyam uxorcm, atquc ínsuper Solcm 
et Lunam habere voluit (sibi postulavit). Tum Asæ in 
colloquium seccsscrunt et consilia intcr se contulerunt^ 
quo facto ea cum fabro facta pactio cst, ut quod postulas- 
set potiretur, si arccm exstruere unius liicmis spatío pos- 
set; si qua vero pars arcis prima die æstatis non absoluta 
esset, mercede excidcret, nullius autcm hominis opcra ad 
perfectionem operis uterctur. Quas conditiones cum ei 
proposuissent , vcniam ab eis pctíit, ut sibi uti liceret 
opera equi sui, cui Svadilforio nomcn erat; auctoritatc 
vero Lokii factum est , ut hoc ci conccderetur. Prima 
die hiemis arcem facere instituit, noclu saxa cquo adtraxit ; 
id vero Asis magno fuit miraculo, quanta saxa equus ille 
traheret, qui quidem laborem multo roajorís molis, quam 
faber, sustinuit. Ycrum hoc eorum pactum firmis testi- 
bus multisque juramentis sancitum fuit, eo quodgiganti 
minus tutum esse videbatur, versari inter Asas nulla sti- 
pulata sccuritate, si Thor domum redíret, quí quidcm 
tunc in regiones orientales ad percutiendos (cædcndos, 
interfíciendos) gigantes profectus erat. Præcipiti jam 
' hieme opus multum processcrat , et erat arx tam celsa et 
firma, ut cxpugnari nullo roodo posset. Cum vero tres 
dics superessent ad initium æstatis, opus propemodum ad 

S,— •!) Rgg, seribit h.; heitir, W. — '») Asvm, W. — ^^ sie 
Heg,y Wy quod pro dai. sing, syncopaio aecipiendum^ jOtninum, 
\Hod dedit Raskius. — *^) borgarðmídin, H'; borgar KmíAit, Hes^ 



136 GYLKAGI.XXÍN'G. 42. K. 

hverr því hcfði ráöit at gipta Frc}ju i Jötunheima , eSa 
spilla loptÍDU ok himninum svá, at taka þaðan sól ok 
túngl, ok gefa jötnum; cn þat kom ásamt með öllum, at 
þessu mundi ráöit hafa sá, cr flcstu illu ræðr, Loki Lauf- 
eyjarsoD , ok kvóðu hann vcrðan ^ ilis dauða , ef eigi hitti 
hann ráð til at smiðrinn væri af kaupinu, ok veittu Loka 
atgöngu. En er hann varð hræddr, þá [svarði hann 
eiða^ : at hann skyldi svá tii haga , at smiðrinn skyldi" af 
kaupinu , hvat scm hann kostaði til. Ok it sama kvdd, 
cr smiðrinn ók út cptir grjótinu mcð hcstinn Svaðilföra *j 
þá Ijóp or [skóginum nokkvorum' mcrr^ at hestinum , ok 
hrein^ við. En cr hcstrinn kcndi hvat hrossi þctta® var, 
þá æddist hann, ok sleit sundr rcipin , ok Ijóp [til mer- 
arinnar, cn hon undan til skógar^ , ok smiðrinn eptir ok 
vill taka hcstinn, cn þcssi ross^^ laupa alla nótt, ok 
dvelst smiðin þá nótt; ok cptir um daginn varð ckki svá 
smíðat scm fyrr haiði orðít. Ok þá cr smiðrinn sér, at 
cigi mun lokit veröa verkinu , þá færist smiðrinn i jötun- 
móð. En er Æsirnir sá þat [til viss **, at þar var berg- 
risikominn, þá varð cigi þyrmt ciðunum, okkölluðu^^ 
þcir á þór: ok jafnskjótt kom hann, ok þvi næst fór á 
lopt hamarrinn Mjöllnir ; galt þá smiöarkaupit, ok eigi sól 
ok ^**^ túngl , heldr synjaöi hann honum at bygg>-a i Jötun- 
heimum, ok laust þat hit fyrsta högg er^^ haussinn brotn- 
aði i smán mola. ok/' sendi Iiann niðr undir^® Niflhel. 

*) sOf^ftv hann vcrdv^n, \V, — *) a [sdr hiinn »i5«, W, — 
•) væri. IV, U, n. — *) Svaðilfara, semper, W. — ») sieRes.; 
skógi nokkvorvm, IV; a [ðkóginom, //; Bkrfg^e merr noekar eia 
samt, U. — *^ ok add, IV. — ^) hvein, H; oc hvein, mdd, V. 
— *^ hvat rossa þat, IV, S, — •) eic ileý.j m [á ftkdsína, tn 
hon vndan, IV. — »") om. IV. — ") a [om. U,H. — ^nrmn4o 
J)ór, 17, H. — ") cöa, IV. - »*) at, W. - ») en, IV. — «•) i 
Niflhciro, U, il. 



C 42. LUDIFICATIO GYLVIANA. I37 

portam ards perductum fuit. Tum Dií in tribunalibus 

suis consederunt, consilia circumspiciebant, unusque al- 

terum interrogabant, quis ejus consilii auctor fuisset, ut 

Fre ja in Jotunheimos nuptum daretur , aérque et coelum 

corrumperetur, exemtis inde Sole et Luna , et in pote- 

statem gigantum traditis. Convenit inter omnes, hoc 

consilium dedisse eum , qui plurimorum malorum auctor 

est , Lokium Loveyæ fdium , quem fœda morte dignum 

judicarunt, nisi consilium excogitasset, quo fabermcr- 

cede excideret. Itaque aggressionem in Lokium fece- 

runt. Qui, mctu perculsus, jus jurandum dixit, se rem, 

f]uantavis mercede, ita instituturum, ut faber pacta mer- 

cede excideret. Atque eadem vespera, qua faber , saxa . 

advecturus, equum Svadilforium traha junctum agebat, 

^qua quædam alicunde cx sylva^ prosiliens accurrit ad 

«quum et adhinniit. Ut vero animadvertit equus , quale 

^enus equonim hoc esset, Ibrore raptus, diruptis funibus, 

«d equam cucurrit, illa vero in sylvam refugit, insequentc 

fabro , qui equum comprehcndcre voluit. Cum autem 

equus equaque totam noctem currere pergerent, ea nocte 

fabricatio tardata est, neque ínsequentí die tantum ope- 

ris, quantum antea, absolvi potuit. Faber autcm, in- 

telligens opus absolvi non posse, furorem giganteum in- 

duit. At Asæ , cum pro certo comperíssent , adesse ibi 

gigantem montanum , juramenlis non petpercerunt atque 

Thorem invocarunt, qui eodcm temporís momento ad- 

fuit, moxque librato in sublimc malleo Mjölnere, merce- 

•) or skó^nvm ookqvorvm] aie explicandam putavi hane 
fkrmgin^ nisi forie malis aubaudire sionvm, t. e, aliquoHea. 
^imilem loeuiionem illi nondum reperi, Noia aunt nakkvar, 
Qokkvor, alicubiy et nokkor, aiiquo, ut adverbia. 



138 GYLKAGINNÍNO. 42-43. K. 

En Loki haC5i {)á fcrð haft til Svaöiliora, at nokkvoni 
siðar bar hann fyl , {>at [var grátt , ok^ haiði viii fœtr, ok 
er sá hcstr beztr mcð goðum ok mönnum. Svft segir í 
Völuspá: 

þá gcngu rcgin öil 
á rökstóln, 
ginnhciiug goð 
ok of {>at gcttust: 
hverr licfÖi iopt aiit 
læfi^ blandit 
cða ætt jötuns 
Óðs mcy" gcfna. 

[A gcngust eiðar, 
orð ok særi, 
mál öli meginlig^ 
er á mcðal fóru*: 
þórr einn J)at vann*, 
{>rúngin7i móði, 
hann sjaldan sitr 
cr hann slikt of frcgn. 

43. þá mælti Gángicri: hvat cr at scgja fráSkíð- 
blaðni, er hann cr bcztr^ skipa? Hvftrt er ekki skip [íafn- 
gott scm hann cr, cða jafnmikit^? Hár segir: Skíð- 
blaðnir er beztr skipanna ok mcð mcstum hagleik gcrr ", 
en Naglfari® er mcst skip, [þat cr á Muspcil*®. Dvergar 

*) a [om. W. — «) lœvi, IV; Icvi, í/. — ») Osk mey, U. — 
<) a [om. W. — ») v&, W, H; þar vá, U, Reg.f þar yw^ mmlti 
Bdd. ant. codices. — ^ Reg. h. l. ðcribit betxCr. — ''} • Pafti- 
mikit sem hann, IK — ") (^ort, W. — •) Na^lfar, Wf en Nacl- 
fari er meatr, U^ II. — *®) a [pm. W^ þat eigo MnspellB mesir, 
1/, H. 



C. 42-43. LuuiviCATio gylviana. 139 

dem operís reddidit, non quídem Solem etLunam, sed 
emn prohibuit íncolere /lotunheimos , prímumque ictum 
tanta vi ei inflixit, ut calva in minuta frasta diffríngeretur, 
ipsomque ad Niflhelam demisit. Lokius autem eum con- 
gressum cum Svadilforío habuerat, ut aliquanto post pul- 
lum equinum pareret, cinerei colorís, octo pedibus præ- 
ditum, qui equus inter Dcos hominesque præstantissimus 
est. Sic habet Yaticinium Yalæ: 

Tunc omnia Numina 
conscenderunt tríbunalia, 
díi sanctissimi, 
et de eo consultabant: 
, qui universum aérem 

peste miscuisset, 
aut progeniei giganteæ 
Odi uxorem dedisset. 

Rupta sunt juramcnta, 
promissa et sacramcnta, 
pacta soiennia cuncta, 
quæ (antea) intcrcesserant. 
Thor solus id cffecit, 
turoidus præ ira; 
ille raro quiescit, 
cum talia inaudit. 

43. Tum Ganglerius: quid de Skidbiadnere memoran- 
dum, quisit navium optima? Nuiiane navis æque præ- 
stans est, aut æque magna? Cui Har: Skidbladner (om- 
nium) navium optima et summo artificío fabricata est, 
Naglfaríus vero, qui inMuspello est, navis est maxima. 

a) Vðlaspd 23. 24. 



140 GYLFA6INNÍNO. 43-44. K. 

Dokkvorír, [synir ívalda^, gcröu Skiðblaöni, ok gáfu 
Frey' skipít; hann er svá mikiil, at allir Æsir megu skipa 
hann, mcð vápnum ok herbiínaði, ok hefir hanii.byr þegai 
er segl er^ drcgit, hvert |er Tara skal ; en [þá er eigi skal 
fara með hann á sæ ^, þá cr hann görr af 8v& mörgun 
lutum ok mcð sv& míkilli list , at hann má vefja samaii 
sem dúk ok hafa i púngi!sinum. 

44. f>á mæiti Gánglcri : gott skip cr Skíðblaðnir, en 
allmikil' Qölkýngi mun við vera höið, &ðr sv& fái gert^. 
Hv&rt hefír þórr hvcrgi sv& farít, at hann hafi hitt fyrír séi 
SV& rikt eða ramt, at honum hafí ofrcfli í verít fyrír aflt 
sakar eða fiölkýngi? — j>á mælti^ H&r: fár maðr vættij 
mik® at fr& {>vi kunni scgja, cn mart hcfír honum harðfæn 
^tt ^ ; cn ])ótt sv& hafi vcrít, at nokkvorr lutr hafi svl 
[veril ramr eða sterkr*®, at þórr hafi eigi sigr fengii 
& unnit : {>& cr eigi ^ ^ skylt at scgja frá, fyrír þvi at mörj 
dæmi cru tii þess, ok þvi cni ailir skyldir at trúa, at f>ór) 
er máttkastr. f>& mælti G&nglcri: sv& lizt mér, sem þesi 
iutar [mun ck yðr^^ spurt hafa, er cngi cr [til fœrr a 
segja'**^. f>& mælti Jafnh&r: hcyrt höfum vér sagt fr^ 
þeim atburðum , er oss þykkja útrúiigir at sannir mun 
vera, cn hér mun sjá sitja nær, cr vita munu ^^ sönn tið- 
indi af at scgja, ok muntu þvi trúa, at hann mun cigi ljúg( 
nú it fyrsta sinn/cr aldri laug '^ fyrr. f>& mælti G&nglerí 
hór mun ck standa ok hlj'ða, cf nokkvor orlausn^* 

') « f om. V. — «) Frcyjo, l/, //. — ») upp, add. IV; Mf 
er dr. upp, V, — "*) a [þá er <ei|;i skal Dicft liann á sitf Uít%^W 
ef eigi pkal honum á sœ fara, {/; er honom scal af b» fara, H 
— ^) sic If'; Reg. scribii almikil; mjðk mikil, £f . — •) ■▼! 
vcri gert. Ganglcri segir en (n), Vy deinde novum empmi imeipi 
et rubricam addii: hcr þcgir Þridi. — ^) s. (segir), IV.*— •[ 
Fáir vænti ek, W. — •) þö guþ liaa vcrít, add. tt. — »•) • j 



C. 43-44. LUDIFICATIO 6YLYIABÍA. 141 

Nani quidam, fílií Ivaldii, Skidbladnerem fabricarunt, ct 
hanc navcmFrcyo dcdenint; quæ navis tantæ magnitu- 
dinis cst, ut omnium Asarum cum armis ct apparatu 
bellico capax sit. Eidem navi, velo sublato, quocunque 
cursus sit , vcntus secundus adspirat. Tot vero rebus 
composita tantaquc artc fabricata est, ut, cum mari non 
committenda est, panni instar convolvi sacculoque inctudi 
possit. 

44. Tum Ganglerius: eximia quidcm navis Skidbladner 
est, sed magna scientia artis magicæ adhibeatur necesse 
est, opinor, antequam talia eifici queant. Nunquamne 
Thor eo profcctus est, ubí in tantam virium magnitudiiiis 
aut artis magicæ vim inciderít, ut vircs ejus superaverit 
(aliorum) robur aut magia? HicHar: pauci homines 
opinor, talia referre possunt , et tamen multa sunt , quæ 
ei visa sunt diificilia. Etsi vero ita fuerit, ut cxtitcrít 
aliqua res tanta vi tantoquc robore prædita, ut Thor inde 
victoríam referre non potuerít, tamen hoc narrare minime 
oportet, co quod multa sunt ejus rei exempla, idque 
credere omnes oportet^ Thorem esse fortissimum. Tum 
Ganglerius: jam videor mihi iuterrogasse vos ea dc re, 
quam nemo vestrum dicere possit. Tum Jafnhar: relatas 
quidem audivimus res, quas vcras esse nobis incrcdibiie 
videatur, verum propc hic, opinor, adstdet is, qui 
veritatem harum rerum æstimare haud dubie novit, 
etopinor, hunc nunc prima vicc non mcntiturum , quí 
nunquam antca mendacium díxcrit. Tum Ganglcrius: 

eða sterkr Terít, YV; en þdtt 8v& ramir lotir hafl til ordit, at hann 
feDi;i ei 8Í|^at, þá er ei skyldt at se^ja frá, þvf at mðrg era dæmi 
til þess, e/c, H, — ^') excidit in Reg.^ sed ceteri suppeditani. 
'*} m f muna ek, W, — ") a [til or at \ey»h, U; til urlausnar, 
H. — '^) am. W. — »*) lö, í/. - »•) Reg. acrihlt orlaTstn. 



142 6YLFAGL\.\fNG. 44. K. 

fær ^ {)essa máls ; cn at öörum kosti kalla ek yör yerayfir^ 
komna , ef þér kunnit eigi at segja þat er ek spyrr. f»á 
mælti þríði: auösjfnt er nú, at hann vill {)essí tiðindi vita, 
þótt oss t>}kki eigí fagrt at segja; [en þér er at þegja'. 
þat er upphaf^ þessa máls , at Öku-þórr^ fór með hafra 
sina ok reið, ok með honum sá Ass, er Loki [er kallaðr' ; 
koma þeir at kveldi til cins búanda^, ok fá þar^ náttstaö. 
En ^ um kvcldit tók þórr hafra sina ok skar báða , eptíi 
þat voru þcir flegnir ok bornir til ketils ; en er soðit var, 
þá settist þórr til náttverðar [ok þcir lagsmenn ^. þón 
bauð til matar með sér búandanum ok konu hans ok 
börnumþeirra: sonr búa^^ hctþjálG^^ cnRöskva dótlir. 
þá lagði þórr hafrstökurnar utar frá eldinum, ok mælti, 
at [búandi '^ ok hcimamenn hans ^^ skyldu kasta á hafr- 
stökumar^^ beiuunum. þjálG, son búanda, [hélt i 
lærlegg hafrsins , ok sprctti á kniG sinum ok braut til 
mergjar^'. þórr dvaldist þar of nóttina; en i óttu fyrii 
dag stóð hann upp ok klæddi sik, tók hamarínn MjöUoi 
ok^^ brá upp, ok vigöi hafrstökurnar; stóðu þá upp hafr- 
arnir , ok ^ ^ var þá annarr halllr eptra fæti. þat fann ^^ 
þórr, ok taldi, at búandinn^^ eðahanshjón mundi eigi 
skyusamliga hafa farit mcð bcinumhafrsins^^, kennirhann 
at brotinn var lærleggrinn. Eigi þarf lángt frá þvi al 
scgjn, vita megu þat allir, hvcrsu hræddr búandinn mundi 
vcra^* , cr haiin s/i at þórr \{ti síga [brýnnar ofan ** fjTÍi 

•) fœz, W, //. — *) a lom. W, //. U hœc breviuð, iimt ^ 
svarar Gánglcri ; hcr hlýþi ek svOrum þessa máls. Hár Mgir: 
deinde novum caput incipit^ rubricam addens: Ilcr hefr a9s* 
]þór8 ok Utgarda-Loka. — ^) En þat er vpph., H^. — ^) Akaþón 
(ut sœpius), W. — *) « [hcitir, W — Ó hónáR, W. -~ ^sU 
cetty Reg. Jir (jnuasi þoir); að add. W. — •) Ok, ly. — •) i 
[oift. W^ U, U. >'') bvanda, W. -- >') Reg. scribii þiálbl 



G. 44. LUDIFICATIO OYLVIANA. 143 

hic stabo et auscultabo, si quís forte ad ca , quœinterro- 
gavi, responderc possít; alioquin vos superatos declaro, 
n dicere quæ interrogo nequeatis. Tum Thrídius : jam 
hcilc visu est, veile eum has rcs scire, etsi nobis eas re- 
ferre minime honestum videatur. Tibi igitur tacendum 
esU IIujus narrationis lioc est initium : ökuthor (domo) 
profectus est cum caprís suis et rheda, coroitatus Asa, 
qui Lokius vocatur. Sub vesperum veniunt ad colonum 
quendam, ibique noctumum hospitium nanciscuntur. 
Eodem vespere Thor capros suos cepit et utrumque ma- 
ctavit, quo facto excoríati et in lebetem conjecti sunt; 
quibus eUxatis ípse .Thor una cum socio itinerís (Lokio) 
ad sumendum cibum vespertinum conscdít. Thor colo- 
num ejusque uxorem horumque libcros ad cœnam secum 
invitavit: filius coloni nominabatur Thjalvius, filiaRöskva. 
Tum Thor pelles caprinas extra in^nem seposuit, prax^e- 
pitquc, ut colonus el domesticicjus ossa in pelles caprinas 
conjicercnt. Thjalvius, filius coloni^ os fcmorís caprí 
manu tenens, cultro suo id pertudit et ad roedullam 
(eximendam) perfrepit. Thor ibidem nocte transacta, 
circa initium quartæ vigilif'c aulc lucem surrcxit, vesles 
induít, sumtumquc malicuni IVIjöincrom iibravit, pellesque 
caprínas consecravít, quo faclo capri surrexerunt, quorum 
«lter altero pede |)osteriorc tum ciaudus erat. Quod 
animadvcrtcns Thor, dixit, oolonum aut cjus domcsticos 
haud dubie ossa capri imprudentius tractavisse , sentiebat 
enim os femoris fractum essc. Non opus est multis ver- 
bis: omncs enim inteliipcre polerunl, quanto terrore co- 

»«) bóndion, ir. — ^^a [börnin, H. — »4) hafretökvna, W. — »*) 
m [laant I. h. meft k. s. oc npretti til mergjar, f/, //. — ^^ o«t. W. 
'0 om, \\\ — ^'O sá, IV. — ") hvsbóndinn, W. — ««) Reg. h. 
i. Merihit: ba^rsioB. — ") verða, If, //.-»)• [brvoina, V. 



144 GYLFAGINNÍNG. 44-45. K. 

augun, cn {>at er sá augnanna, þá hugðist hann faUa 
mundu fyrir [sjóninni einni samt^; hann herði hendmar 
at^ hamarskaptinu, svá at hvitnuöu knúamir. En búaod- 
inn geröi , sem von var , at ^ öll hjúnin kölluðu ákaQiga, 
báðu sér friðar , buðu at [fyrir kvœmi * allt þat er þau 
áttu. En er hann sá hræzlu {)eirra, þágekk afhonum 
móðrinn , ok sefaðist hann, ok tók af þeim í sœtt bom 
þeirra, þjálfa okRösku, [ok gerðust þau þá skyldir þjón- 
ustumenn þórs ', ok fylgja þau honum jafnan siðan. 

45. Lét hann þar eptir hafra, ok^ bjijaði feröina 
austr i Jötunhcima ok allt til hafsins , ok [þá fór hann út 
yfir hafít þat it djúpa ^; cn cr hann kom til lands, þá 
gekk hann upp , ok með honum Loki ok þjálfi ok Roskva. 
þá er þau höíðu litla hriö gengit^ , varð fyrir þeim mörk 
stór; genguþauþann rfajT^alIantiI myrks^^. þjálfivar 
allramanna fóthvatastr, hann bar kýl þórs, en til yista 
var eigi gott. þá cr myrkt var orðit lcituðu þeir sér til 
náttstaðar, ok fuiidu fyrir sór skála nokkvorn j mjök mik- 
inn, voru dyrr á cnda ok jafnbrciðar skálanum; þar leit-- 
uðu þeir sór náttbóls. En of miöja nótt varð landskjálfti 
mikill, gckk jurðin undir þcim skykkjum^^ ok skalf 
hiisit; þá stóð þórr upp, ok hét á lagsmcnn sina, ok leit- 
uðust fyrir, ok fundu aflms til hægri handar i miöjum 
skúlanum, ok gcnguþanncg; scttist þórr i dyrrin ^', en 
önnur þau^^ voru innar frá^ * honum^ ok voru þau hrædd, 
cn þórr hclt hnmar^iknptinu ok hugði at verja sik; þá 
hc}rðu þau ym mikinn ok gný. En cr kom at dagan, þá 

*) saman, W; a [sjúnvnvm cinvro saman, £/. — *) Áb H^. — 
») ok, ir. — ••) a fyflrbót, IV. — *) linns, Wy m f_om. il. — •) 
en, ir. — <> L »vam yvir \>at i( (Uiipa liaf, C/. — þrf, mdd. 
W'. — •) excidii ÍH Reg», sed ceteri suppeditant, — *<*) nyrkni* 



C 44-45. LUÐIFICATIO OTLVUNA. 145 

lonuscorreptus fucrit, quumThoremconspexissetsuperci- 
liaob oculos demittentem: quantulum cnim cunqueap- 
parebat oculorum, putabat se præ sola acie luminum col- 
lapsunim; ílle yero (Thor) manubrium mallci manibus 
violenter comprimebat, ita ut condyli digilorum albesce- 
rent Fecit autem colonus, id quod vero erat simile, ut 
omnes domestici vehementcr exclamarent , pacem expo- 
scerent sibi^ omnia quæ possiderent in satisfactionem of- 
ftnrentes. Ille vero, quum eorum timorem animum adver- 
teret, furore defervescente, mitigatus est, et gratiæ re- 
condliandæ caussa rccepit liberos eorum , Thjalvium et 
Röskvam, qui tum facti sunt Thoris famuli obsequio ob- 
strícti, híque exinde eum pcrpctuo comitantur. 

45. Relictis hoc loco capris, iter orientem vcrsus in Jo- 
tunheimos ad occanum usque incepit, trajectoque pro- 
fundo illo oceano, quum ad terram pcrvcnirct, egrcssus 
est una cum Lokio, Thjalvio et Köskva. Qui quum pau- 
lisper essent progrcssi , in vastam svlvam inf^rcdicbantur, 
totumquc eum diem ad tenebras usquc ambulando con- 
sumserunt. Thjalvius, qui cetcros homines pcdum per- 
nicítate præstabat, manticam Thoris portabat, crat autem 
haud parva cibariorum diiTicultas. Tenebris obortis, quum 
iocum pcmoctandi sibi quærerent, deversorium quoddam 
valde magnum invenerunt, in cujus altera extremitate 
erantfores, pari cumipsaædc latiludine; hic sibi locum 
pemoctandi elegemnt. Media autem noctc ingens extitit 
terræ motus, adeo ut terra sub pedibus eorum succussi- 
bns vacillarct ædcsquc tremeret. Tum surrexit Tlior 

W, H, — >') 9%e Reg., V, //; skokkum, tVf., Wf skriekjum, S, 
/!«#.; skrykkium, Rask. — ") dyrnar, W, 1/, Res. — ") Mie 
Reg., IV. — »*) í f,á, W. 

10 



146 OTLrAGINNlNG. 45. K. 

gckk f>óiT út ok sór [hvar lá maðr^ skamt frá honnm i 
skóginum, ok var sá eigi lítill ; hann svaf, ok hraut sterk- 
liga; {>á þóttist þórr skilja hvat [látum verít haf&i' of 
nóttina. Hann spcnnir ^ sik mcgingjörðum, ok óx honum 
ásmcgin; en i {)ví^ vaknar sá maðr, ok stóð skjóttnpp, 
en |>á cr sagt at þór varð bilt cinu sinni ' at slá haon meft 
hamrinum, ok spurði hann at nafni, en^ sá nefndist 
Skrýmir'', cn cigi þarf ck, sagði^ hann, at spyrja þik 
[at nafni^, kcnni ck at þú ert Ása-þórr, en hvárt hefir þú 
dregit á braut hanzka minn ? — Scildíst [þá Skrýmir ^^ til 
ok tók úpp [hanzka sinn^^ ; scr þórr þá, at þat haffti 
hann haíl [of nóttina fyrír skála ' ' , cn afhúsit, þat ^ ' var 
þumlúngrinn ^* hanzkans. Skrýmir spurðí, ef þórr vildi 
hafa róruneyti hans, cn þórr játti því ; þá tók Skrýmir ok 
Icysti nestbagga^^ sinn, ok bjóst til at cta dögurð'^^, en 
þórr i öðrum staö ok hans fclngar. Skrýmir bauð þá ' * 
at þcir lcgði mötuncyti sitt, cn þórr játtí þvi; þábatt 
Skrýmir ncst þcirra allt í cinn bagga, ok lagði á bak sér; 
hann gekk f}rir of daginn, ok stcig hcldr stórum, en 
siðan^^ at kveldi lcitaði Skrymir þcim náttstaðar undir eik 
nokkvorrí ^^ mikilli. þá roæJti Skr}mir til þórs, at hana 
vill leggjast niðr [at sofna^^: cn þér takit nestbagganit ok 
búit til nátturðar^^ yðr. þvi næst sofnar Skrýmir ok 
[hraut fast, cn.þórr tók ncstbaggann ok skalleysa; en 
svá cr at segja^ sem útrúligt mun þykkja, ^t engi'^ knút 
fckk hann lcyst, ok [engi álarendnnn hreyfl ^ ', svá at þá 

') m f inann, hvar lá, IV. — ') « [lætum verið hefSi, W, — ^) 
fipennti, W. — *) bili, mdd, W, — ») æltt sinni, W. — •) om. W. 
— «•<? ^<^5-» ^j V', Skrýninir, S, //, ile#. — 0«epr, W. ^ 
^) a [nafns, W. -< '«) a [liann, W. >>) m [kaiuikaBii , W. * 
>*) a lO'ri skála vm nóttina, W. --^^^fnn. W. — '^ þaiiiallÍM, 
//, Reg, — '0 tfi Reg. scrwpinm nesba^a. — ■*) dafrerdi IF 



C. 45. LUDIFICATIO OTLVIANA. 147 

ðociosqae excitavit, qui circumspicientes in media œde ad 
dextnim latus recessum invenenint, eoque se contule- 
nmt. Thor medias fores occupavit ibique consedit, ceteri 
ÍDtn eum se collocarunt, timore affecti; Tbor autem 
manubrium mallei manu tenuit et se defendere cogitaviL 
Mox audiverunt ingentem sonitum ac strepitum. Sub 
dQuculumllior egressus animadvertit hominemhaud pro- 
col inde in sylva jacentem, baud eiigua statura, qui dor- 
miens vehementer stertebat Hinc Thor caussam noctumi 
firemitus intelligere sibi visus , cingulis roboriGcis se cin- 
git , unde ei robur Asicum crevit. Hoc autem temporis 
momento experrectus vir ille subito surrexit. Tum vero 
Tborprima vice animo constematus fuisse dicitur, quo- 
minus eum malleo percuteret, etde nomine ejus quæsisse. 
Ule se Skrymerem vocari dixit : sed non opus mihi est, 
inquit, te de noroine interrogare, novi enim, te esse 
Tborem Asicum; an vero tu abstraxisti manicam meam? 
Hæc dicens Skrymer, extenso brachio, manicam suam 
sustulit. Tum Thor intclligit, hac se pro deversorio usum 
fuissenocte præcedente; reccssus autem ædis erat vagi- 
nnla pollicaris*. Interrogavit Skrymer, an se itineris so- 
cium habere optaret. Quod quum probasset Thor, Skry- 
mer sarcinam viatíci sui solvit, prandium sumtums ; Thor 
antem et socii ejus alio loco (idem fecerunt). Tum 
Skrymer proposuit , ut mensæ consortium inter se fácc- 
rent. Quo a Thore probato, Skrymer omne quod iis erat 
viaticum in unam sarcinam colligavit ct tergo suo imposuit. 
Hac die ceteros præcedcbat, ingentes gradus faciens ; ad- 

(mlifM), //. — »0 om. W. — «) s<5, W. — '») om. W. - 

•«) « [©k foftí, W. — «») náttvcrftar, W. — »«) engM, W^ V. 

**) tji Htg. quasi lireypt ðcríptum; a [cogtn ál. hrært, W. 

«) Yiié Harbars \iáhf 96 í Ægiadrckka, 6U 

10» 



148 GYLFAftlXNÍKO. 45. K. 

VcTrí lausarí cn áör ; ok cr liann sér at þclta vcrk má cígi 
nýlast, \U\ varð^ hannrciðr, grcip þá hamarínn Mjöllní 
tvoim himdum, ok stcig fram öArum fæti at þar crSkrj'mir 
lá, ok lystr i lii^fut honum^, cn Skrýmir vaknar ok spyrr 
h\ftrt laufsblað nakkvart'*' felli i liufut honum, eða hvArt 
þcir hcfði * þá matazt , ok só búnir tíl rekAma ? þórr 
scgir^, at þcir munu þá sofa gánga'. Gángaþau^ þá 
undir aðra eik ; er þat þér satt at scgja , at ekki var þá 
óttalaust at sofa. En at miðrí nótt, þá heyrírþórr at 
Skrýmir hrýtr [ok sefr^ fast, svft at dunar { skóginum. 
þá stcndr hann upp ok gcngr til hans , rciðir hamarínn títt 
ok hart, ok lystr ofan^ í miðjan hvirfil honum; hann 
kcniiir at hamars muðrínn^^ sökkr djiipt i höfuðit. £n i 
þvt bili vakiiar Skn'mir [ok ma>Iti^^: livat cr nú? féll 
akarn^^ nokkvot i höfut mcr? eða hvat cr títt um þik 
þórr? En þórr gekk aptr skyndiligo, oksvarar^^, at 
hann var þá nývaknaðr, [sagði at þá var^^ miðnótt, ok 
onn væri m&l at sofa. þá hngsaði þórr þat^ ef hann 
kvæmi svá í færí, at slá hann it þriðja högg^ at aldrí skyldi 
hann sjá sik siðan : liggr nú ok gætir cf Skrýmir [sofnaöi 
fast^^. £n^^ litlu fyrir dagan \y& hcyrir hann^^ atSkrýmir 
mun sofnat hafa, stendr þá upp ok hlcypr at honum, reibir 
þá hamarinn af öllu aíli , ok lystr á þunnvángann, þann 
er upp vissi; [sökkr þó ^® hamarinn upp at skaptinu. En 
Skrýmir settist upp. ok strauk of vángnnn ok mælti: hvArt 
muiiu foglar nokkvorir silja i tróiiu yfir mcr? mik 

*) vcrftr h. p. ok grcip liam., H'. — ') oitt. Il'. — ') om, If'. 

— *) liafl, W. — *) 8npV, ir, (Reg. ».). - •) om. U'. — ») 
þcir, W. — •) a lotn. Il', //. - ^) om. Ví\ — '«) muanÍDD, ÍV. 

— ") a [om. W. ■ '*) axkorn, U, 8. - ") Kapfti, H'. — **) 
a («k J)á var, ÍV. ") a fKornar cnn, V%\ — »«) ok, IK. — •') 
R^f. ordinem inveriii: liann licyrír þá. — ^') a [aOkkr, IV. — 



C 45. LUUIPICATIO GTLYIANA. 140 

petente vero vcspere locuin pornoctandí iis delegit sab in- 
genti quadam arboce. Tum Skrymer Tbori significat, se 
decombere et quietem capere TeNe: vos autem (ínquit) 
sardnam viatici sumite et cœnam vobis parate. Deiude 
Skrymer obdormivít et vehementer stertebat. Thor vero 
aarcinam viatici sumsit, ut eam solveret : sed referendum 
est, quod forte incredibile vidcatur, quod niillum nodum 
solvere, nullam loramentorum extremitatem expedire, ut 
laxiorquam antea esset, valuit«; Quod quum sefrustra 
conarí videret, ira accensns, malleum Mjölnerera utraque 
manu prehendit, altero pcdc ad locum^. nbi jaccbat Skry- 
mer, promoto, ictum capiti ejus ínfligít. Skrymer cx- 
pergefactus interrogat, an folium aliquod in caputsuum 
deciderít, et an cibum sumserínt, et ad quiescendumpa-* 
rati sint. Thor ostcndit, ipsos tunc cubitum ituros. Inde 
alii arborí succcdunt. Ncque tunc, ut vera referam, 
quies perículo caruit. Mcdia vero nocte audit Thor, 
Skrjmcrcm sterlere ct arcle dormirc, adeo ut sylva rcso- 
naret; iUique surgit, acccdit ad cum, malleum cito ct 
magna vi librat , ictum desuper infligit medio vertici ejus, 
et animadvertit , rostrum mallcí altc in caput demei^. 
IIoc vero ipso temporis momento evigilat Skrymer, et 
quærít: quid nunc? num gians aliqua in caput meum de- 
eidit? aut quid agis, Thor? Tlior subito regrediens 
nspondet, se nuper evigilasse, mediam jam esse noctem, 
tempusque adhuc essc dormiendi. Tunc animo cogitavit 
Thor , si occasio ila fcrret, tcrlium ei iclum sic infligere, 
ut se nunquam postea oculis cerncret. Cubat igitur et 
observat, an Skrymcr arctc obdormisccret. Paullo vero 
ante diluculum animadvcrtens Skrvmereni obdormivissc. 

«) ¥ide Ægisdickka, 63. 



150 GTiiFAOiififfNii. 45-46. K. 

gmnar^ er ek vaknaða, at tros^ nokkvort' af kvistunam 
félliíhörut mér, hvftrt vakir þú þórr? mál mun vera 
[upp at standa ok klæðast , en ekki eigut þér nú ^ lánga 
leið fram lii borgarinnar , er kalla^erUtgarör'. Heyrt 
heíi ek, [at ])ér hafit kvisat i milli yðvar ^ at ek vœra ekki 
lítill maðr vexti , en sjá skulut þér fiar stærri menn , er 
])ér komit i Utgarö. Nú mun ek ráða yðr heihræði : látift 
])ér eigi stórliga yíir yðr, ekki munu hirðmenn Útgarða- 
Loka vel þola þvilikum kögursveinum köpuryrði^ ; en at 
oðrum kosti hveriit aptr, ok þann ætla ek yðr^ betra af at 
taka ^. [En ef þér vilit fram fara , þá stefnit þér i austr, 
en ck á nú norðr leið til ijalla þessa, er [nú munut þér^^ 
sjá mega. Tekr Skrýmir nestbaggann ok kastar á bak 
sér, ok snýr þvers [á braut^^ i skóginn frá þeim, ok er 
þess eigi^ ^ getið at Æsimir bæði þá heila hittast^ '• 

46. þórr [fór fram á leið** ok þeir félagar, ok gekk** 
fram til miðs dogs; þásáþeir borg standa á vollumnokkv- 
orum , ok scttu hnakkann á bak sór aptr, áðr þeir fengn 
sét yiir upp; gánga til borgarinnar, ok var grind f}TÍ 
borghliðinu , ok lokín aptr. þórr gckk á grindina , ok 
fékk eigi upp lokit , cn er þeir þreyttu at komast i boi^- 
ina, þá smugu þeir milli spalanna, okkomu sváinn; sá 
þá höll mikla, ok gcngu þannig; var hurðin opin; þá 

gmiaði, ly. — •) flö»r ■ockvr, 1/, IT. — *) ^ *•#•> 
Dokkut, W. — *") a [at standa vpp ok klæða (sio), þó eigy þer ■▼ 
ekki Unc^al., W. - ^) in Re$, A. l, serípium Vt^rA; er kðlla5 
erlttgardr, Wy S; crÚt^arðr heitir, lí; er Miþ^rdr heitir, 0, Meá 
iysB libraríus eorrexii, addeng vt $ufra lineam, — *) « [^vb 
yðart, //. — ^) knapyrði, //. — •) vcra, add. W. — •) riþa, 
H. — '«) a [þer mecit nv, W. -- »») alom.W. — >*) ou^R€$. 
tiW. — ») biði hann hcilan fara, O. ~ >«) «[fiD^r hum á lcift- 
íoa, IV. — ") gengr, W; ceoco, M. , 



C 45-46. LUDIFICATIO 6TLVIA1IA. 151 

rargit, adcurrit ad eum, malleum totis vtribus tum líbrat, 
atque in id tempus capitis, quod sursum spectabat, incutit, 
malleo manubrio tenus demerso. At Skrjmer se erigebat, 
genamc|ue mulcens : avesne aliquæ, inquit, supra me in 
arbore sedent? suspicabar, quum evigilassem, quisquilias 
aliquas e ramis in caput meum decidisse. Tune vigilas^ 
Thor? Tempus est, credo, surgendi vestesque induendi. 
Neque vobis jam longum restat viæ spatium ad urbem, 
quœ diciturUtgardus. Animadverti vos invicem mussan- 
tes, me virum csse statura non extguum, ibi vero, si Ut- 
gardum veneritis, grandiores viros vidcbitis. Nunc salu- 
tare consilium vobis dabo: ne vos elatius geratis, non 
enim aulici Lokii Utgardensis æquo anímo ferent magnilo- 
quentiam talium puerulorum ; alíoquin rcvertimini, quam 
conditionem vobis potius eligendam censeo. Sin autem 
íter persequi cogitatis, orientem versus cursum dirigíte, 
mihi vero jam iter est septemtrioncm versus ad montes 
hosce, qnos nunc conspiccre potestis. Skrymer sumtam 
▼iatici sarcinam in tergum sibi rejicit, transversaque via 
ÍD sylvam se convertens ab iis dtgrcssus est, neque memo- 
riæ proditum est , Asas optasse , ut salvi íterum congre- 
derentur. 

46. Thor cum sociis progressns , ad mediam diem ire 
perreiit; tum vident arccm in campis quíbusdam sitam, 
occiput in tergum reclinantes, antequam suspicere (sum- 
mam arcem) possent. Succedunt ad arccm, cujus portæ 
janua clathrata objecta erat clausaque. Thor in clathros 
impetu facto januam aperire non potuit ; quoniam vero in 
arcem pervcnirccontenderunl, per transennas irrepserunt, 
atque sic intrarunt. Tum ingentem aulam viderunt, eoque 
^e contulerunt. Janua erat aperta ; iutrant: in utroque 



152 GYIiFAOINlfÍNO. 46. K. 

gengu ^eiT inn , ok sá þar marga menn á tvá bekki , ok 
flesta œrít stóra. þvi nœst koma {>eir fjrír konúnginn 
Útgarða-Loka , ok kvöddu hann, en hann leit seint tíl 
þeirra, ok glotti um ^ tönn ok mæiti : seint er um lángan 
veg at spyrja tíðinda', eða er annan vcg en ek hygg, [at 
þessi sveinstauli sé Öku-f>órr"? en meírí muntu vera en 
mér lizt^ ])ú , cða hvat ijirótta [er pat^ er þér félagar 
þykkist vcra við búnir? cngi skal hér vcra með oss , sá er 
eigi kunni nokkorskonar list eða kunnandi umfram flesta' 
menn. þá segir'' sá er siðarst gekk, er Loki heitir: kann 
ek þá iþrótt, er ck em albúinn® at reyna, at engi er hér 
sá inni, er^ skjótara skal cta mat sinn cn ck. þá svarar 
Utgarða-Loki : iþrótt cr þat, ef þú efnir, ok (reista skal 
þá þcssar íþróttar^^, kallaði utar á bckkinn, at sá er Logi 
heitir skal gánga á gólf fram , ok freista sin í móti Loka. 
þá var tekit trog citt , ok borít inn á hallargólíit, ok fyllt 
af slátrí ; scttist Loki at öðrum enda , en Logi at öðrum, 
ok át hvftrrtveggi sem tíðast ok mætlust i miðju troginu; 
haíði þá Lokí ctið slátr allt af bcínum, en Logi hafðí ok 
etið slátr alit ok beinin mcð, ok sv& trogit, ok sýndist nú 
öllum scm Loki hcfði látíð leikínn. þá spyrr UtgarSa- 
Loki, hvat sá hinn úngi maðr kunni leika? £n þjálfi 
segir, at hann mun freista at^^ rcnna skeið nokkvor, vi5 
einhvcrn þann cr Utgarða-Loki fær tíl. [Hann segir^ 
Útgarða-ZioA'^ ^ ^, at þetta er góð iþrótt , ok kallar þess 
meiri vftnat hann sé^^vel at scVbúinn of skjótlcikinn^'^, ef 

^) vid| IV, V. — *) fiOnn tiAindi , cr Bvcin staali ein er orþin 
at Avko þór, C/. — ■) « [cr þessi s. orðinn Akvþrfrr, W. — •) 
BýDÍi, W. *) a lom. Reg. — «) aftia, W. — ^ «varar, W. 

— «) bvinn, W. — «) at, W. — »") Reg. A. /. 9cribU iþriotlar. 

— *') ok, W. — **) 9%c Reg,, om. xt^ Loki errore lUrmriif m 
(Utgaröa loki Hcgir, W. - »') cr, W. — »*) $ic Re$^ W. 



I 



C 46. LUDIFICATIO OTLViANA. 153 

scamno multos homines conspiciunt, quorum plcrique 
erant enormi corporís magnitudíne. Mox accedunt ad 
regem, Lokium Utgardenscm , eumque salutant. Ille 
canctanter ad eos respexit, nudatisque dentíbus subrídens 
dixit: [prolixum est, deeventis longinquiitinerísquærere*; 
an res aliter se habet, quam opinor, pusionem huncce esse 
Öku-Thorem ? At majorem te vinim, quam specie præ<- 
fers, prœstabis, opinor. Quænam, quæso, artes sunt, 
in quibus tu sociique tui versati vobis videmini? Nemo 
hic apud nos versabitur , qui non aliquam artem aut peri- 
tiam præ piurimis hominibus caileat. Excepit is, qui 
postremus ibat, qui Lokius vocatur: calleo artcm, cujus 
specimen edere paratissimus sum, nemo hic intus erít, 
qui cibum suum citius quam ego comedere queat. Cuí 
Lokius Utgardensis : hoc si præstiterís, in artibus nume- 
randum est, quare hujus artis perículum est faciendum. 
Mox inclamavit sessores scamni exteriorís, ut is, cui Lo- 
gio nomen essel, in pavimentum procederet et cum Lokio 
certamen experirctur. Tum sumtus est lintcr, et in pa- 
vimentum aulæ inlatus , carnibusque repletus , ad cujus 
alteram extremitatem Lokius, ad alteram Logius consede- 
ront, quorum uterquc quam citissime cibum comedit, et 
in medio Untre se occurrcrunt. Tum Lokius ossa camibus 
penitus nudaverat, Logius autem cames unaquc ossa 
atque lintrem consumserat. Quam ob rem Lokius omnium 
judicio hunc ludum perdidissc existimatus est. Porro in- 
terrogat Lokius Utgardcnsis, quem ludum juvenis ílle cal- 
leat? Thjalvius profiletur sc tentaturum decurrere ali- 
quot stadia cum aliquo ab Lokio Utgardensi dcsignato. 
Lokius Utgardensis hanc eximiam esse artcm demonslrat, 

«) vel: sero per longam viam vera audire contingit. 



154 GYLKAGIXNÍXG. 46. K. 

hann skal þessa iþrótt inna ; en þó lœtr hann skjótt þessa 
skulu freista. Stendr þá upp Utgar&a-Loki ok gengr 
út % ok var ])ar gott skeið at renna eptir sléttum vellí. 
þá kallar Útgarða-Loki til sin sveinstaula nokkvom , er 
nefndr er Hugí , ok bað hann renna i köpp * við þjilft. 
þá taka þeir it fyrsta skeið, ok er Hugi þvi framarr^ at 
hann snýst aptr í tnóti honum at skeiðs enda. þá mæiti 
Útgarða-Loki : þurfa muntu, þjAlfi, at leggja þík* 
meirr fram, ef þú skalt vinna lcíkinn; [en þó er þat satt, 
at ekki hafa hér komit þeir menn, er mér þykkir^ iót- 
hvatarí en svft^. þá taka þeir aptr annat skeið, okþá 
er Hugi [er kominn^ tii skeiðs enda, ok hann snýst^ aptr^ 
þá var lángt kólfskot til þjálfa. þá mœlti Utgarða-*Loki : 
vel [þykkja mér þit renna skeiðit® , en eigi trúi ek honum 
nú, at hann vinni^ leikinn, en nú mun reyna ^^ , er þeir 
renna it iii. skeiðit. þá taka þeir enn skeið; [en er 
Hugi er kominn til skeiðsenda^^, ok snýst aptr, ok er 
þjálfi eigi þá komínn á mitt skeiðit; þá segja allir, at 
reynt er um þenna leik. þá spyrr Utgarða-Loki þór, 
hvat þeirra iþrótta mun vera, er hann muni vilja birta 
fyrir þeim, svft miklar sögur scm menn hafa görtum 
stórvirki hans. þá mælti'^ þórr, at helzt^' viU hann 
þat taka til, at þreyta drykkju við einhvem mann. Ut- 
garða-Loki segir, at þat má vel vera, ok gengr inn i 

>) ntcDdr vpp 0. g. vt, ir. — •) kapp, «,!!.— ») R§§. A. 
/. $erikU þig. — ^) at mer þikkia, W. — ^) þii, £f^; en av& •■». 
W$ u [cB þó hava hir komit ecki ófljötarí menD, V (om. mII.J|. 
— •) « [kemr, W, U, H. — *) tfi Re$. McriftHm siijti; BaerÍB, 
W. ^ •) a [þikki mér þiálfi renna, W, V, H. — ^ leisi tr. e. 
at hann vinni nv leikinn, W. — "*) leikinn, add. W. -^ ") « [ 
rennr llvgi til skeiAsenda , W. ^ '*) svarar , W. — <•) Ré^ 
$erikii helCs. 



C 46. LUDIFICATIO 6TLVIANA. 155 

ostendens, vero símile esse , eum magna præditum esse 
▼elodtate, si hoc certamen sustínere valcat: dicittamen 
se hoc mox tentalurum. Itaque surgit Lokius Utgarden- 
8Í8 atque egreditur. Erat ibi eximiom spatium , planus 
eampus , ad decurrendum aptissimus. Tum Lokius Ut- 
gardensis advocat ad se pucrulum quendam, qui nomina- 
tus est Hugius, eumque cursu cum Thjalvio certare jussit. 
Mox prímum stadium decurrunt, in quo Hugius eo præ- 
atitit, quod decurso spatio conversus ei se obvium ferrct. 
Hie Lokius Utgardensis: opus tibi erít, Thjalvi, si hoc 
oertamine vincere cogitas, vires magis intendcre ; verum 
tamen fatendum est, huc non advenisse homines, qui meo 
jadido pedum pemicitate plus valuerínt. Itaque decur- 
nint iterum, quum vero Hugius ad íincm stadii pcrvencrat 
et se converterat , longo jam teli jactu Thjalvius aberat. 
Tum Lokius Utgardensis: bene quidcm spatium decur- 
rere mihi videmini, nunc vero non confido forc ut hoc 
certamine vincat; jom vero docebit eventus, quum tertíum 
stadium decurrerínt. Tum decurrunt tertio, ubi vero 
Hugius metam attigcrat seque converterat j Thjalvius 
Dondum in medium stadium pervenerat. Tunc omnes 
declararunt, hoc certamen satis tentatum essc. Dcinde 
Lokius Utgardensis Thorem interrogat, quænam sint ar- 
tes, quarum specimen publice ostendcre velít, cujus in- 
gentia facinora homines tantum sermonibus celebrarínt. 
Thor ostendit, se potissimum cam artem profiterí velle, 
ut cum aliquo hominc potando certet. Lokius Utgarden- 
sis, hocprobato, regressus in aulam advocat pincemam 
suum, eumque sumerc jubct comu pœnale, quo aulici 
bibere soleant. Mox prodít pincerna, cornu adferens, 
Thoríque in manum tradit. Hic Lokius Utgardcnsis : com- 



156 GTLrAGINNÍKG. 4ð. K. 

höllino [ok kallar skutilsveín sinn , biðr at hann taki TÍtis* 
hom^ , ])at er hir^menn eru vanir at drekka af. því 
næst kemr fram skutilsveínn með hominu , ok fær f>ór i 
hönd. þá mœlti Utgarða-Loki : af horni ^essn ])ykkir 
])á vel drakkít, cf i einum drykk gengr af, en snmir 
menn^ drekka af i tveimj drykkjum , en engi er svá litill' 
drykkjumaðr at eigí gángi af i {irimr. þórr litr á horait, 
ok s)^nist ekki mikit, ok er þó heldr lángt, en hann er 
mjök þyrstr: tekr [at drekka^ ok svelgr allstóram, ok 
hyggr at eigi skal [þurfa at lúta optarr at sinni i horait'. 
En er hann þraut eyrindit , ok hann laut or horainu , ok 
sér hvat leið drykkinum , ok lizt honum svft , sem alllitill 
munr mun vera, at nú sé lægra i horainu en áðr. þá 
mælti Útgarða-Loki : vel er drakkit, ok eigi til mikit^, 
eigi mundak trúa , ef mér væri sagt frá , at Asa-þórr 
mundi eigi meira drykk drekka, en þó veit ek at þii mant 
vilja drckka af i öðrum drjkk. þórr svarar öngu, setr 
hornit á munn sér, ok hyggr nú at hann skaM drekka 
meira drykk, ok þreytir á drjkkjuna sem honum vannst (il 
eyrindi, ok [sér enn^, at stikillinn horasins vill ekki upp 
svft mjök sem honum líkar; ok er hann tók horait af 
munní sér, ok sér^ , Itzt honum nú svft , sem minná hafi 
þorrit*^ en i enu fyrra sinni; er nú gott^^ berandi^* borft 
á horainu. þá mælti Utgarða-Loki : hvat er nú þórr? 
muntu nú eigi sparast^ ^ til eins drjkkjar meira , en þér 
mun hagr* * á vera? Svft lízt mér, ef þú skalt nú drekka 

^) vítahornity H; a [skal taka vitishorn, W^ ok biðr taka 
vitiehorn, U. — *) otn. W. — ■) mikill, W, seeunda manun 
deirita antiquiori scriptura ^ mendose additum. — ^) « [ok 
drckkr, W. — *) a [hann þvrfa optar at Ivta í hornit, W. — 
**) en fi þó tíl iiiikilb* lufs, £»; ciin ei til micilH, //. — ') om. W. 
— « [cnn eer hann, W. - ») om, W. — «») in Re$, non- 



C 4ð. LUDIFICATIO GTIiyiANA. 157 

muni judicio strcnuc potatur, quum hoc coniu uno haustu 
exhauritur, noniiulli autem duobus haustibus id vacuant, 
sed ncroo tam ígnavus potntor est , quin tribus cxhauríat. 
Thor comu ocuiis lustrat; cui quum liaud ita magnum, 
qaamvis longiusculum, videretur, quumque ipsc valde si- 
tiret, potare incipit vastcque potum in se ingurgitat, pu<- 
tans non opus forc sæpiusin prcTscnti sein cornu inclinare. 
Ut vero eum spiritus defccit , ipscque e comu se ercxit, 
observans quantum potus restarct, ita judicat, quasi per- 
exiguum intercesserit discrimcn , quo nunc corau magis 
quam antea vanium sit. Tum Lokíus Utgardcnsis : bene 
quidem potatum est, neque tamcn nimis ; haud crcdercm, 
si mihi Tclatum cssct, Thorcm Asicum non fortius bibcre; 
interim persvasum habco, velle tc comu altero haustu 
vacuare. Thor nihil rcspondens cornu ori admovet, jam- 
que largiori haustu biberc cogitat , atquc potare conten- 
dil^quantumracultasrcspirandisuppctcbat. ct tamcn etiam 
nuiic animum advcrtit, caudam cornus tantum, quantum 
ipsi placcat, crigi nolle ; atque quum cornu ab orc suo re- 
movissct, obscrvarctque, visum ei est nunc minus, quam 
priorí vice, dcccssisse; intcrim tantum coronæ coraus 
decesserat, ut commodc gestarí posset. Ilic Lokius Ut- 
gardensis: siccine agis^ Thor? nonne jain unum haustum 
parcius agitas , quam ut tuo commodo futumm sit. Ita 
enim mihi videtur, si nunc tcrtio haustu cxhaurícndum tibi 
cornu est, hunc maximum csse destinatum. Sed hic apud 
nos nori taiitus vír vocari potoris , qunntum tc appcllnnt 
Asas si tc in nliis ccrtamínibus excellcntiorcm non præ- 

mihii ineerta ieetio: liaf i {lori-t; þorrit , W, T; þvcrrat, lí; 
i þorrit, Hask. — »') om. //. — »*) brrunila, Uy li. — '*) 
^para, ll'. — ") liirgaHt vcra, 1/, U, 



158 6tlfagi.\^1n6. 46. K. 

af horniou hinn ])riöja dr>kkinn , sem þcssi mun mestr 
ætlaðr; en ekki muntu mega hér [með oss heita^ svá 
mikill maðr , sem Æsir kalla þik , ef ^ú gerir eigi meira 
afþérum aðra leika^, [enmérlízt sem umjienna mun 
vera'. þá varð^ þórr reiðr, selr hornit á munn sér, 
ok drekkr sem ákafligast má hann, ok [þreytir sem mest á 
drykkinn ' ; en er hann sá i hornit , ])á hafði nú helzt 
nokkut muur á fengizt; ok þá býðr^ hann upp hornit, ok 
vill eigi drekka meira. þá mælti Ulgarða-Loki : auðsét^ 
er nú , at máttr þinn er ckki svft mikill sem vér hugðum ; 
en® viiltu freista um fleiri leika ? sjá má nú , at ekki nýtir 
þú hér af. þórr svarar : freista má ek enn of nokkura 
leika, en undarliga mundi mér þykkja, þá er ek var heima 
með Ásum, ef þvtlíkir drykkir vœri svft lítlirkallaðir; en 
hvat leik vilit þér nú bjóða mér? þá mæltiUtgarða-Loki: 
þat gera hér úngir sveinar, er litið mark mun at^ þykkja^ 
at hefja upp^^af jörðu kött minn; en eigi mundak'^ kunna 
at mæla þvilikt við Asa-þór, ef ek hefba eigi sét fyrr , at 
þú crt myklu minni fyrir þér en ck hugða. þvi næst 
hljóp fram köttr cinn grár á hallargólfit, ok hcldr mikiU, 
en þórr gekk til , ok tók hendi sinni niðr undir miðjan 
kviðinn, oklyptiupp, enköttrinn [baugði hángil^'svft sem 
þórr réttí upp höndina; en^'* erþórr sc/ldist svft lángt 
upp, scm hann mátti lengst^ þá létti köt^rinn einum fæti, 
ok fær** þórr eigi framit þenna leik^*. þá mœltiUl- 
garða-Loki: svft fórþessi lcikrscm mik varði, költrinn 
er heldr mikill, cn þórr cr lágr ok litill hjá stórmcnni þvi, 
sem hér cr mcð oss. þa mælti þórr: svft lítinn scm þér 

>) m tlieit* meA om, IT. — «) lati, 1/, i5f. — •) • [«■" "«• 
lis átþenna mvo vera, IV 5 om, H. — *) var, IV. — *) m [sie W^ 
Sf þreytir mest, I/; þr. sem I. drykkinn, H ; þrýtr sem lengit at 
dryfknTm, Reg. — •) gtfr, 1/. — •«»«8«»» W^- — ") eða, IV. 



C 46. LUDIFICATIO OYLVIANA. 150 

8tas, quam ín hoc mihi viderís. Hic Thor ira commotus 
comu orí suo admovet, et quantum potest vehementissime 
bibit, et quam diutissime haustumurguet; quumque in 
cornu despcctaret, animadvertít , nunc potissimum ali- 
quantum momcnti accessisse, tumque comu remisit, et 
plus bibcre recusavit. Tum Lokius Utgardensis : jam 
perspicuum est, vires tuas non esse tantas, quantas pu- 
taramus. An plura certamina experírí vis? Nunc enim 
apparet, te in hoc nihil profícere. Thor respondet: ad- 
huc possum in aliquot certaminibus, quid valeam, experíri. 
Sed mirum mihi videretur, domi inter Asas versanti, si ta- 
les haustus tam exigui vocarentur. Quem vero mihi ludum 
nunc proponere vullis? Cui Lokius Utgardensis : hic 
loci adolescentes faciunt id , quod parvi momenti fortassis 
existimetur, ut feiem meam solo toUant. Talia autem 
Thorí Asico proponere mínime conveniens existimarem, 
nisi antca perspexissem, te multo virtute inferiorem esse, 
quam putavissem. Deinde feles quædam cinerei coloris, 
sed majorem in modum magna, in pavimentum aulæ pro- 
siliit, ad quam accedens Thor, manum suam mediæ alvo 
ejus subjecit eamque sic tollere conabatur; feles autem 
spinam dorsi incurvavit, prouti Thor manum erígebat; 
quum vero Thor manum quam longissime in sublime ere- 
xisset, felcs unum pedem solo levavit, quam ob rem Thor 
hoc ccrtamen ultcríus peragere non potuit. Tum Lokius 
Utgardcnsis : ita cessit hoc certamen, uti suspicatus eram ; 
felcs est majorem in modum grandis , Thor autem humilí 
statura cl parvus , si eum cnmpares cum ingentis 

~ •) om. H'. — '*») om.Wí atl^pta kettí mfnom af jOrþo, //.— 
") Rejf. Mcríbii muBdas. — >*) a [gieRtg.'y hey%h\ kcns'miiy MV^ 
V,8. — ") ok þá, H'. — ") fckk, W. — «*) mcirr, add. W. 



160 6TLFAG1NXÍNG. 46-47. K. 

kallit mik, [þá gán^ nú til* einnhverr ok fáist vi6 mik, nú 
em ek reiðr'. þá svarar Utgaröa-Loki , ok [litastum 
á' bekkina, ok mælti^ : eigi sé ek þann mann hér inni, 
er^ eigi mun lítilræði i þykkja at fást^ við þik; okenn 
mælti hann : [sjám fyrst^ , kaili mér híngat kerlinguna 
fóstru mina, £lli , ok fáist þórr við hana ef hann vill, fellt 
heiir hon þá menn, er mér hafa litizt® eigi ústerkligrí en' 
[þórrer^^. þvi næst gekk^ ^ i höllina kerlingein^^gömul. 
þá mælti Utgarða-Loki , at hon skal taka fáng við Ása- 
þór^'. Ekki cr^^ lángt um at gera: svá fór fáng þat, at 
þvi harðara er*^ þórr knúðist at fánginu, því fastara stóð 
hon ; þá tók kerling at leita til bragða , ok varð þórr þá 
lauss á fótum , ok voru þær sviptingar allharðar , ok eigi 
lengi áðr en þórr féll á kné öðrum fæti. þá gekk til Út- 
garða-Loki: bað þau hætta fánginu, ok sagði svft, at 
þórr mundi eigi þurfa at bjóða fleirum mönnum fáng i^' 
hans höll ; var þá ok liðit á nótt^ ' ; visaði Utgarða-Loki 
[þór*® ok^® þeim félögum til sætis , ok dveljast*® þar 
náttlángt i góðum fagnaði. 

47. En at momi , [þegar dagaði^*, [stendr þórr upp 
ok þeir félagar^^, klæöa sik, ok eru búnir braut at gánga. 
þá kom þar Utgarða-Loki, ok lét setja þeim borð ; skorti 
þá eigi góðan fagnat, mat ok drykk. En^' cr þeir hafa 
matazt, þá snúast þcir til fcrðar. Utgarða-Loki fylgir 

') a [cfángi til, W. — *) nd, er ek em reiþr, C// þvi nil 
cr ec riíiþr orþinn, H. — ^ a [leit i, W, — *) a [om, W, — 
»)at, H'. — •) sKma, U, H. — ^ a [om. H. — •) aýnni, W. 

— •) sic W et ceiLf er, Reg. — '«) a [þií, U, H. — '«) kom, 
lf\ H. — '^ nokkur, W^ om. H. — ^') oc nii hlaopa þau saman. 
Ei er þar annat af sa^t, cn því harðara, elc.y H, ^ '^) þarf hir, 
W. — '0 cnn, W, — 'O) 9\eHi á, Ref.^ Raskf i hniia hird, W. 

— 'O koinift at nóft, ir, Res. — '«) Reg. h. i. $cribii Thor. — 



C. 46-47. LUDIFIGATIO 6TLV1ANA. 161 

staturæ viris , qui hic apudnos sunt. Hic Thor: quan- 
talum cunque me vocatis , agitedum , nunc aliquis procc^ 
dat et mecum luctetur, jam enim iratus sum. Lokius 
Utgardcnsis , oculos per scamna circumferens , his verbis 
respondit : nullum video ex iis^ qui hic intus sunt, qui non 
indignum se existimet , tecum luctari. Et porro inquit : 
primo videamus ! advocate mihi huc vetulam , nutricem 
meam, EUam (Senectam), quacum Thor, si libuerit, col- 
hictetur; ea viros dejeoít, qui mihi visi sunt viribusnon 
infirmiores, quam Thor est. Ðeinde vetula quœdam 
grandis natu in aulam ingressa ést , cui Lokius Utgarden- 
sis præcepit, ut cum Thore Asico coliuctaretur. Non 
maltis hac de re verbis opus cst : quo majori virium niso 
Thor luctam contendebat, eo firmiori gradu illa perstitít. 
Tandem vetula artibus luctatoriis uti cœpit, quo facto Thor 
incerto gradu vacillare incepit , quæ raptationes admodum 
vehemcntes fuere, ueque diu duraverant, quumThor altero 
pede in gcnu lapsus est. Tum accedens Lokius Utgar- 
densis eos luctando desistere jussit, addens, Thori frustra 
fore, plures homines in sua aula ad luctationem provocare. 
Tum multum noctis processerat. Lokius Utgardensis 
Thori ac sociis locum, ubi sederent, designavit, ubi ho- 
spitaliter habiti noctem transegerunt. 

47. Mane vero sequentis diei, simul ac illuxerat, 
Thor ac socii surgunt, vestibus se induunt, et ad abeun- 
dum comparant. Tunc eo advenit Lokius Utgardensis, 
qui mensam eis appoiii jussit ; neque tum ulla hospitalita- 
tis olBcía, cibus potusve, defuerunt. Ubi vero cibum 



'^) « [om. W. — *«) a [þeím tíl sntís rélavgam, oo itiþaii til 
reckio, oc dvauldoj!, H.— «') a [om, H. — ") a [standa þeir fé- 
iagar vpp ok kl. *., H'. — ") ok, W. 

11 



162 6YLFA61NNÍN6* 47. K. 

^em úij gengr með ])eím braut or borginni, en at skiln- 
á6i])á^ mælti Utgarða-Loki tilþórs, ok spyrr, hvemig 
honum þykkir ferð sin orðin? eða hvárt hann hefirhitt 
ríkara mann nokkvom^ en sik? • — þórr segir, at eigi 
mun hann þat segja, at eigi hafi hann mikla úsæmd' 
farit i þeirra viðskiptum, en þó veit ek at þér munut 
kalla mik litinn mann fyrír mér , ok uni^ ek því illa. þá 
mælti Utgarða-Loki : nú skal segja þér it sanna, erþú 
ert út kominn or borginni^, at^ ef ek lifi, ok megak ráða, 
þá skaltu aldrí optarr í hana koma , ok þat veit trúa min, 
at aldrí hefðir þú i hana komit, ef ek hefða vitað áðr , at 
þú hefðir svft mikinn krapt með þér, ok þú hafðír svá 
nær haft oss mikilli úfæm ; en sjónhverfíngar hefi ek gert 
þér: [svft at fyrsta sinn, er ek fann þik^ á skógínum, kom 
ektilfundar viðyðr; okþá erþú skyldirleysa nestbaggann, 
þá hafðak bundit^ með gresjároi^, en þú fannt eiffi^^ 
hvar upp skyidi lúka. En þvi næst laust þú mik með 
hamrínum^^ iij högg, ok var it fyTSta minnst, ok var þó 
svft mikit, at mér mundi endast til bana, ef á hefði komit ; 
en þar er þú sátt hjá hölP^ minni setberg, ok þar sáttu 
ofan i þijá dali ferskeytta ok einn djúpaslan, þar^' vora 
hamarspor þin; setberginu brá ek fyrír höggin, en eigi 
sátt þú þat. [Svft var ok of leikana, er þér^ ^ þreyttuð við 
hirðmenn mina , þá var þat it fyrsta er Loki gerði ; hann 
var mjök soltinn, ok át titt; en sá er Logi hét^^, þat var 
viUíeldr, okbrenndi hann eigi seinna slátrít en trogit^^. £n 
er þjálfi þreytti rásina^'' við þann erllugi hét: þat var 
iiugi minn^^, ok var þjálfa eigi vænt at þreyla skjótfærí 

^irra, ir. — ») om. W. — ») Rég. serHii vMenmd. — 
-•) sie Reg. 61 /r. - *) vm bori^ina, W. — •) ok, W; om. H. 
— ^ a [ok fjrrstA Binn, W. — •) hnnn add. Wy / . — •) freaii- 






C 47. LUDIiriCATIO GYLVIAJiA. 163 

sumserant, ad iter se convcrtunt. Lokius Utgardensis eos 
ex aiila deducit, atque ipse pedes ex arce comitatur. Di- 
grediens Thorem allocutus , interrogat, qualis ei succes* 
ðns itineris sui videretur, aut ecquem potentíorem se of- 
fendisset. Thor respondet, se quidem minime negare, 
in magnam se non incurrisse ignominiam in rebus eos in- 
tercedentibus: sed tamen persrasum habeo, vos me vnrum 
exigoæ virtutis vodtaturos, quod equidem œgre fero. 
Tum Lokius Utgardensis locutus est: nunc quod venim 
est tibi aperiam, siqnidem ex arce egressus es. Si 
▼ivam resque meo arbitrato fieri liceat, posthac nun- 
quam hanc arcem intrabis , nec unqnam (ita me juvet 
fides mea) eam intravisses, si antea nossem, te tanta 
TÍ præditum esse, nosque omnes inextricabili pe- 
riculo implíciturum fuisse. Præstigiis autem te dehisi. 
Prima enim vice, quum in te incidissem in sylva, in con- 
gressum vestrum veni, et quum solvenda tibi erat sarcina 
viatici, eam ferro lentissiroo revinxeram, tu vero non re- 
perísti, qu& (vinculum) resolvendum esset. Ðeinde mihi 
tres ictus malleo inflixisti , quorum primus minimus fuit, 
et tamen tantus, ut mihi ad necem satis fíiisset, si modo 
me tetígísset ; quo loco autem prope aulam meam pulvi- 
natum aliquod jugum vidisti , 'ns quo tres valles quadratas, 
ex quibus una erat profundissima, animadvertisti, eo loco 
mallei tui vestigia fuerunt; hoc ego jugum ictibus objeci, 
id quod tu non animadvertisti. Eodem modo se habue- 
runt certamina, quæ cum aulicis meis agitavistis. Primum 

Járni, W, H. — ^<0 eæeidii i» Rég. — ^O i hðfat mér, add. 
H. — «) bopj , jy. — '•) þae, Wy H. — '*) eæeidii im Rég. , 
$édW BuppeditaL — '"^^heitir, IT. ; h., iléý. — >0^i^S>^«B*>Átrid, 
W. — »0 ••»8, Wf laop, H. — *•) hai^r minn, ITj oe þat var ha- 
Srinn; er Ollom fivænC at t\%% ráe vid hann, /!• 

II* 



1 04 6YLFA6D1NÍN6. 47. K. 

hans^ En^ er ^ú drakAt af horninu, ok ^ótti þér seint 
liða; en þat veit trúa min, at þá varö þat undr, er ek 
munda eigi trúa at vera mætti: annarr endir^ homsins 
var [út i hafi^ , en þat sáttu eigi , en nú er ^ú kemr til 
sjávarins, þá muntu sjá mega hvem þurð þú hefir dmkkit 
á sænum : þat eru nú^ fjörur kallaðar^. Ok enn mælti 
hann : eigi þótti mér hitt minna vera^ vert , er þú lyptir 
upp kettinum, ok þér satt at segja, þá ræddust^ allir þeir 
er sá, er þú lyptir af jörðu einum fætinum; en sá köttr 
var eigi sem þér sýndist, þat var Miðgarðsormr, er liggr 
um lönd öll, ok vannst honum varliga lengðin' til, at 
jörðina tæki sporðr ok höfut, ok svá lángt seildist þú upp, 
at skamt var þá til himins. £n hitt var ok mikit undr um 
fángit^^, er þú fékAst við Elli , fyrirþvi at engi hefir si 
orðit, ok engi mun yerða, ef [sv& gamall er at elli bíðr^^, 
at eigi komi ellin öllum til falls. Ok er nú þat satt atsegja, 
at vær munum skiljast, ok mun þi betr hvarratveggju 
handar, atþér komit eigi optarr mik at hitta^^; ek mun 
enn annat sinn veija borg mina með þvilíkum vælum eða 
öðium, svá at ekki vald munut þér á mér fi. £n er 
þórr heyrði þessa tölu, greip hann tilhamarsins ok bregðr 
i lopt, en er hann skal fram reiða, þi sér hann þar^' 
bvergiUtgarða-Loka, ok þ6 snjst** hann aptr til borgar- 
innar, ok ætlast þi^' fyrir at bijóta borgina ; þi sér hann 

*} TÍ& ham IT; kme a {ita kreviut Uz en Loki þreytti leik 
-viþ elld am átiA, en ^^ilfí tök hlaop vi5 ha^inD oe mátU hann 
eíci, oc en^i annar, þat vi6r hann þreyta. — *) þat, aéé. W, 
») $ie Rég. , W^ Vi endi, iJ. — *) « [i egri , |f. — ») héþan af, 
H. — •) þat ero orftnar Qöramar, V. — ^ om, W, — •) hredd- 
ast, W., ir, 1/. — •) varla lenffö, W, — ~) er þv stdðt svá lenp 
▼ift, ok féll m\%\ roeirr cn & kné OArnm fæti, aáá, W, — *') «[ 
f^raall vei*r, W. — "j flona, W, — >•) om. W. — »*) 9Ío 
^snya), Hef ., W. — '») þat, W, 




C. 47. LUDIPICATIO GYLVIANA. 165 

fuit certamen Lokii : is valde esuriebat ct cito (avide) co- 
medebat; ille vero, cui Logio nomen fuit , eratigniser- 
raticus, qui non tardius cames, quam lintrem, absumsit. 
Hugiusvero, cum quo Thjalvius cursu contendebat, erat 
cogitatio mea , cujus celeritatem superari posse Thjalvio 
nulla spes erat. Quum vero e comu bibisti, quod tardius 
eihauriri tibi videbatur , tum (ita me mea fides juvet) id 
miraculumaccidit, quod fieripossenon credideram: ni- 
mirum altera comus extremitas extra in oceano erat ^ id 
autem tu non vidisti ; nunc vero, quum ad mare perveneris, 
videre poteris , quantam oceano vacuitatem bibenda adtu- 
leris, quæ nunc salacia vocatur. Ad hæc locutus est: non 
minus memorabile mihi visum est, quod felem sustulisti; 
et ut verum tibi profitear , tunc omnes spectatores pavore 
correpti sunt, quum tu unum pedem solo levabas: ea enim 
feles non talis erat, qualis visa tibi est, sed erat Serpens 
circumterraneus , quí omnes terras circumjacet, cui vix 
suífecít corporis longitudo , ut cauda et caput terram ad- 
tingere possent , et tam longe manum in sublime extulisti, 
ut cœlum brevi spatio tunc abesset. Magnum quoque mi- 
raculum habuit luctatio , quam luctavisti cum Ella (Se- 
necta) : nemo enim fuit, neque erit, si eo ætatis perve- 
niat, ut senectutem videat, quin senecta omnes dejiciat. 
Atque nunc profecto digredíemur, tumque utrisque satius 
est, vos non posthac ad me visendum venire: itcmm enim 
his vel aliis artibus arcem meam defendam , ut nullam mei 
potestatem habituri sitis. Quæ dicta quumThor audivisset, 
malleum corrípit et in sublime librat; quem quum prorsum 
vibrare cogitaret, Lokium Utgardensem nusqunm videt, 
quarc ad arcem rcvcrsiis est, co consilio ut cam diruerel; 
scd eo loco lalos el amœnos campos , nuliam vero arcem, 



166 GTLFA61NNÍNG. 47-48. K. 

^ar völlu Yiða ok fagra, en önga borg^. Snýst* hann. þá 
aptr ok ferr leið sina j til þess er hann kom aptr i þrúö- 
vánga. En' þat er satt at segja, at þá hafði hann ráðit 
fyrir sér at leita til, ef saman mætti bera fiindi þeirra Hið* 
garðsorms, sem siðan^ varð. Nú ætla ek [engan knnna 
þér sannara' at segja frá þessi ferð þórs. 

48. þá mælti Gángleri : allmikíll er fyrir sér Útgarða- 
Loki^) en með vælum ok fjölkýngi ferr hann mjök; en 
þat má sjá^ at hann er mikill fyrir sér, at hann átti birð* 
menn þá, er mikinn mátt hafa-; eða hvárt hefir þórr ekki 
þessa^ hefnt? Hársvarar^: eigi er þat úkunnigt, þótt 
eigi sé fræðimenn , at* þórr leiðrétti þessa ferðina, er nú 
var^^sagt^ok dvaldist ekki lengi heima, áðr hann bjóst svA 
skyndiliga til ferðarinnar^ ^ , at hann hafði eigi [reið ok 
eigi^' hafrana ok ekki föruneyti; gekk hann út [of Mið- 
garð^' svA sem úngr drengr, ok kom einn aptan at kveldi 
liljötuns nokkvors^^; sá er Ymir^' nefndr. þórrdvald- 
ist þar at gistingu of nóttina ; en i dagan stóð Ymir upp 
ok klæddist, ok bjóst at róa d^^ sæ til fiskjar. En þórr 
spratt^' upp, ok var skjótt búínn, ok bað, atYmir^® skyldi 
[hann láta róa á sæ^* með sér, en Ýmir segir*^, at litil 
liðsemdmundi^^ at honum vera, er hann var^^ lítillok 

') Hie U eapiH finem ÍMponiij ei rukricaM aHdii: Her se- 
glr fri ^wi, er]Þ^rr fór at drag» Mi9;arf>xormin ; deinde iim 1»- 
dpiit Eptir þenna albvrþ nnyrr þorr heimlciþiss , Bilar nv at 
kiUa miftgarþsorm ok kom til iotvns nockvrs er ejrmir er nefliilr, 
éic. — ■) sie (snys) iléý.; Snys hann aptr, IF. — «) eie Wf 
aty prave, Jl«jr.j oe, H. — *) siAarr, W, — •) ile^. mox «fi- 
t§m eerihiit þr, quaei þeir; a [at eiogi kvnni þer fhimarr, W. 
•) Utj. I. fyri sier, W. — ^ þess, W. — •) »vA, mdd, W. — 
•) er, H'.; Reg. mox aniea: fræþimOonum. — >®) frá add. W. 
— ") fcrftar, W. — ") « f om. W. ^ »») « [om Asgarð, W; 
af MiA^arðe sem, H. — '0 «úi*y ^ hét Yrair, IV; þcsa cr T. 



C. 47-48. LUDÍFICATIO GYLVIAINA. 167 

conspicit. Itaque revertítur iterque suum perseqnitur, 
donec Thrudvangos revenit. Id autem pro certo affirmari 
potest, eum tum cum animo statutum habuisse , quærere 
occasionem, si forte cum Serpente circumterraneo con- 
gredi posset, quod postea evenit. Jam puto neminem 
posse veríora tibi de hoc itinere Thorís referre. 

48. Tum Ganglerius : permultum quidem pollet Lokins 
Utgardensis, verum techuis et arte magica multum utitur; 
interím tamen ejus potestas inde apparet, quod aulicos 
babuit magnis viribus præditos. Sed nonne Tbor hæc ul- 
tusest? Har rcspondct : non est ignotum, nc iis quidem, 
qui non sunt mythologi, Thorem labem, itinere nuper me- . 
morato acceptam, delevisse. Neque enim diu domi com- 
moratus erat, quum se tam subito itinerí accinxit, ut neque 
rhedam , neque capros , ncque comites secum faaberet. 
Specie adolescentuli adsumta per Midgardum (arcem me- 
diterraneam) egressus, vespere quodam sub crepusculum 
ad gigantem quendam, qui Ymer nominatur, pervénit. 
Hic Thor hospitio usus pernoctavit. Primo vero diliculo 
Ymer surrexit, vestes induit, piscatumque in mare ex- 
currere paravit. Thor subito exiliit seque celeríter para- 
vit, et ab Ymere petiit, ut se socium maritimæ excursio- 
nis adscisccret. Ymer significavit, exiguam ejus operam 
fore, utpote statura parvi et adolescentuh: ;,algebis enim 
(inquit), sí tam diu et tam longe a terra, quam soleo, 

oemiidix, H. — '') EymW, V, /í ubi^ue'y Morg. Hypnon. ex ekari. 
ant. Viþblindi. — i<>) excidit in Reg,, $ed Yf euppeditat. — ^O 
om, mendoee W, — >**) Eymir, U, H (eemper). — ") a [láta 
hann r»a ni. i?., IV. — **) pagJ^i, W; lét, //. — ^') vicrc at kavg- 
ursiveine þeim , þar haun være 8v4 lítiU scm eilt língmeoni, 1/. — 
««) om. W, 



168 GTLFAGIiNMtXG. 48. K. 

úngmenni eitt : ok mun þik kala , cf ek sit svá lengi ok 
utarliga ^ sem ek em vanr. £n þórr sagði, at hann mundi 
róa mega fyrir þvi^ frá landi , at eigi var vist hvárt [hann 
mundi fyrr beiðast at róa utan^, ok reiddist þórr jötn- 
inum svá, at þá var búit at hann mundi þegar láta hamar- 
inn skjalla^ honum; en hann lét þat við berast, þvi' 
at hann hugöist^ þá at reyna^ afl sitt i öðnim stað. Hann 
spurði Ými, hvat þeir skyldu hafa at beitum^ , en Ýmir 
bað hann fá sér sjálfan beitur '• þá snerist þórr á braut, 
þángat er hann sá öxnaflokk nokkvorn , er Ýmir átti ; 
hann tók hinn mesta uxann, er Himinbrjótr^^ hét, ok sleit 
af höfuðit, ok fór með til sjávar; hafði þá Ýmir [út 
skotið nökkvanum^^. þórr gekkáskipit, ok settist i austr- 
rúm^*, tók ij árar ok reyri, ok þótti Ymi skriðr verða af 
róðrí hans. Hjmir^' rerí í hálsinum fram,ok sóttist skjótt 
róðrínn; sagði [þáHýmir, at^^ þeir vorukomnir á þær 
vaztir^^, er hann var vanr at sitja, ok draga flata fiska; en 
þórr kveðst vilja róa myklu lengra , ok tóku þeir enn 
suertiróðr, sagði Ymir þá, at þeir voru komnir svá lángt 
út, at hætt var at sitjautarr^* fyrír Miðgarðsormi , en 
þórr kveðst mundu róa eina^^ hrið, ok sv& gerði Aann^®, 
en Hýmir var þá alliikátr. £n þá er þórr^lagði upp 
árarnar, greiddi hann til vað heldr sterkjan, ok eigi var 
aungullinn minni eða úramligrí; þar létþórr koma á aung- 
ulinn öxahöfuðit, ok kastaði fyrir borð, ok fór aungullinn 
til grumis^*; ok er [þá svá^^ satt at segja, at engu 

O & miþvDi , add. U, — *) lán^t , mdd. W. — ^ a [ honom 
mjrnde tyrr leiöax utar at rrfa, H, — ^) 8ie Reg. , non vera 
Bkjanna, quod dedit Ratk,} Bkella, W; akella Í hðf|>i honom, H, 
— ») fyr því, IF. — •) hogði, W. — h. h. þá scylde reyoa, 
iJ. — •) til beitna, H. — •) beito, //. — *«) Himinhrjótr er kaH- 
adr, IV i (heitir, ÍT) Himinrjódr, S, D, //. — >i) « [ýU akipino 



C. 48. LUDIFICATIO GTLVIANA. 169 

desedero.' ' Thor reposuit, eum ideo longius a terra pro- 

vehi posse, quod incertum esset, an ipse prior hortaturus 

esset, ut ab alto ad terram remigarent. Hic giganti adeo 

iratus est Thor, ut parum abesset, quin ei confestim mal- 

leum infligeret; sed hoc facere omisit, tum enim vires 

suas alio loco experiri statuerat. Quæsivit ex Ymere, 

quid escæ loco haberent. Ymer vero ipsum jussit escas 

sibi conciliare. Tum Thor discedens eo se contulit , quo 

loco armentum quoddam boum, qui Ymeri erant, con- 

spexit. Prehenso maximo bovi, cui Himinbrjotus nomen 

erat, caput avulsit et ad mare retulit. Interea Ymer 

lembuminmare deduxerat, quo conscenso Thor in sen- 

tinæ interscalmio consedit , duo remos prehendit et remi- 

gavit, cujus remigatio, ut Ymeri videbatur, navigio ce- 

leriorem cursum addidit. Hymer in prora, navis parte 

anteriore, remigabat. Rcmigatione brevi tempore abso- 

luta, Hjmer significavit, eos jam delatos esse in eos gur- 

gites, ubi sedere et planos pisces ducere consvesceret; 

Thor vcro se multo longius remigare velle ostendit; itaque 

alacrem remigationem iterum instituunt. Tunc Ymer 

monuit, eos tam longe provectos esse, ut remotius seden- 

tibus periculum a Serpente circumterraneo metuendum 

esset. Thor vero se semel (adhuc) impetum remigationis 

renovaturum dixit, quod et fecit, Ymere tunc majorem 

in modum contristato. Thor remis in lembum reductis, 

lineam piscatoriam, majorem in modum validam, expedi- 

vit, ncc hamus minor autinfírmior erat, cui impositum 

H. — ") avst rvm, W. — >») Yrair, IT, S, ubique. — **) « [ 
Ýmir ot þá v. þ. , ÍV. — ") vastir, W, V', á þat mið, H. — »•) 
om. W. — *^ enn om, jr, H. — **) add. eæ W., nam in 
Reg. excidit, — '') $ic W; brvnoz, prave, Reg.} botns, H. — 
•«) a [þat, W, 



170 gylfaoisimIkg. 48. K. 

minnr^ ginntí ^á þórr Miögarðsonn , en Útgarða-Loid 
hafðí 8pot(að þór, þá er hann hóf orminn upp á hendi 
sér^. Miðgarðsormr gein yfir^ oxahöfiiðit, en aung- 
ullinn vá^ i gómínn orminum; en er ormrínn kenndi 
þess' , brá hann við svá hart, at báðir hnefar þórs skullu 
út á borðinu^, en þá varðþórr reíðr, okfærðist i ásmegin, 
spymdi við svd'^ fast, at hann Ijóp báðum fótum gbgnum 
skipit, ok spymdi við grunni, dró þá orminn upp at borði. 
En þat má segja, at engi hefir sá sét óguriigar® sjónir, er 
eigi mátti þat sjá, er þórr hvesti augun á orminn, en 
ormrinn starði neðan i mót, ok blés eitrinu. þá er sagt, 
at jötuninn Hýmir gerðist litverpr , fölnaði ok ræddist , er 
hann sá orminn, ok þat, er særinn féll út ok inn of nökkv- 
ann * ; ok i þvi bili er þórr greip hamarinn , ok færði á 
lopt, þá fálmaði jötuninn til agnsaxinu^^, ok hjó va6 
þórsafborði^^, enormrinn sökktist^^ isæinn, enþórr 
kastaði hamrinum^^ eptir honum , ok segja menn at hann 
lystí af honum höfuðit við grunninum^^, en ek hygg hitt 
vera þér satt at segja, at Miðgarðsormr lifir enn, ok Uggr 
i umsjá^^. En þórr reiddi til hnefann ok setr við eyra 
Ými , svá at hann steyptist fyrir borð, ok sér i iljar honum) 
en þórr óð til lands. 

*) add, ex Wf H; O^ ita: at Ki^i ginnti ]|^órr minDr þi 
Miðjarftzorm). — *) rocð hendi 8ér, IV. — ») vm, W. — *) nyl 
avngaHinn sðck i |^m, H. — *) þat, IF. — ^ Tt at borðinv, 
Wf Tiö borðinu, V, 8^ H. ^ ^ add. m? IT, H. — •) all- 
ófvrlegar, W. — •) féll ion kolblir, «. — '«) asnsax, If^/ agn- 
saxins, U, H$ (yi^ilsaxinH, charii, — '*) ^ borði, H^; \iþ 
borþino, í/, S, H. — ") Reg. $erihii 8avkþÍE. — '■) ee^uen^ 
iia U iia: ok lavst við ejra jotninvro, sva at hann eteyptis at 
borþino ok lavst af honvm havfoþit við ha.., en]þörróþ til lans. 
^d mslti Gánfleri : mikit afrek varþetta. Hár svaraþi. — Deinde 
novum eapui incipii ei rukrieam addii: frá lifliti Ballára ok fHr 
Hermöða til HeUar. — >0 hrdnnvnTm, W^ srannit, H. — >0 9ie 



C 48. LUDIFICATIO GYLVÍANA. 171 

caput bubulum e navigio in mare projecit , hamo fuDdum 
petente. Hic vere adfirmari potest, Serpentem circum-^ 
terraneum tunc non minus a Thore deceptum esse j quam 
Thor a Lokio Utgardensi ludiíicatus fuerat, quando Ser- 
pentem manu sua extulit. Serpens circumterraneus ca- 
pití bubulo inhiavít , hamus autem palato ejus infixus est. 
Quod quum Serpens sentiret, tamvehementi corporis motu 
renisus est, ut ambo Thoris pugni in marginem navalem 
iliiderentur. IIic Thor ira commotus robur Asicum in- 
duebat, pedibus tam vehementer obnitebatur, ut ambo- 
bus pedibus navigium calcando transforaret , fundoque 
maris insistens , Serpentem ad marginem navigii extraxit. 
Hoc vero adfirmari potest , neminem conspexisse terribi- 
les obtutus , cui non conspicere iicuit Thorem, sævos in 
Serpentem oculos intendentem, Serpentem vero ex loco 
inferiori acri obtutu contra suspicientem, venenumque spi- 
rantem. HicHvmer gigas, quum Serpentem conspicaretur, 
marcque per lembum ínfundí et efiundí animadverteret, 
colorem faciei mutasse , expalluisse et metu constematus 
esse dicitur. Atque quo temporis momento Thor arrep- 
tum malleum sublimem tollebat , gigas cultrum escarium 
CŒca manu vibrans , lineam Thoris dissecuit, ut ex mar- 
gine navis rclaberetur, Serpensque in mare subsideret; 
Thor vero malleum in eum projecit, eique caput ad iun- 
dum maris dccussisse dicitur. Ego vcro lioc mihi rideor 
vere tibi aíTirmare posse, Serpentem circumterraneum 
etiam nunc vivere et in circumfuso oceano jacere. Thor 
autem elaturo pugnum auri Ymeris impegit tanta vi, ut ex 
navi præcipitaretur, summas pedum volas ostentans. Quo 
faclo Thor pedibus per undas ad terram rediit. 

Re0,, efr. fragm, geografh. Aniiquit. Americmn. f, $86$ líc^gr 
í 6jáy W, Re9,f Raek. 






172 6TLVA6I2i2I(lfi\e. 49. K. 

49. þá mæltí Gánglerí: hara nokkvor meirí tiðindi 
orðit með Ásunmn^? AUmikit þrekvirki vann þórr i 
þessi ferð. Hár svarar: vera mun at segja* firá þeim 
tiðindum, er meira þótti vert Ásunum. En þat er upp- 
haf þessar' sögu, atBaldr enngóða dreymdi drauma stóra 
ok hættliga um lif sitt. £n er hann sagði Ásunum draum- 
ana, þá báru þeir saman ráð sin, ok var þat gert, at 
beiða^ griða Baidrí fyrír allskonar háska: ok Frígg tók 
[svardaga til þess^, at eira skyldu Baldrí eldr ok vatn , jám 
ok allskonar málmr, steinar, jörðin^, viðimir, sóttímar^, 
dýrín, fuglarair, [eitr, ormar^. En er þetta var gert ok 
vitað, þá varþat skemtunBaldrsokÁsanna, at hann skyldi 
standa upp á þingum , en [allir aðrír* skyldu sumir skjóta 
á hann , sumir höggva tíl , sumir berja grjóti. En hvat 
sem at var gert sakaði hann ekki , ok þóttí þetta öllum 
mikill frami. En er þetta sá Loki Laufeyjarson , þá lik- 
aði honum illa [er Baldr sakaði ekki^^. Hann gekk tíl 
Fensalar^^ til Fríggjar, okbrásér i konulíki. þá spyrr 
Frígg, ef sú kona vissi hvat Æsir höf5ust^^ at á þínginu. 
Hon sagði, at allir skutu at Baldrí , ok þat , at hann sak- 
aði ekki. þá mæltí Frígg: eigi munu v&pn eða viðir 
granda Baldrí, eiða hefi ek þegit^^ af öllum þeim. þá 
spyrrkonan: hafa allir lutir^^ eiða unnit at eiraBaldrí? 
þá svarar Frigg: vex viðar-teinúngr^* einn fyrír austan** 
Valhöli, sá er Mistílteinn kallaðr; sá þóttí mér úngr at 
krelja eiðsins. þvi næst hvarf konan á bmt; en Loki 

*) Asoni, W, H, — •) Verra irun vera at Rpgja, S; Verþa 
máD cc a. 8. þ6r, H. — >) þeirrar, IF, H, — *) Guþinn add, H, 
•) a [eiþa af avlloni lutom, H, — •) oin. H, — *) om. H. — 
') a [æitrið, ormarnir, JVí eitrormar, f/, /í, qui deinde addit^ 
iié heldr stfttirnar eþa neitt annað. — *) a [adrir Æsir, W, — 
^'')a[om.W. - >•) Fensala, H. — ««) hefðiz, W, — ") fengit, 



C 49. LUD1FICAT10 6YLVIANA. 173 

49. Tum Ganglerius: ecquæ res magis memorabiles 
inter Asas acciderunt? magnum sane fortitudinis specimen 
hoc itinere Tlior edidit. Ilar respondet: sunt, credo, 
res relatu dignæ , quæ Asis majorís momentí visæ sunt. 
Tale autem hujus narrationis initium est: Balderus ille 
bonus magni momenti somnia , eaque periculosa , de vita 
ðua somniavit. Quæ somnia quum Asis exposuisset, coa- 
silia inter se contulerunt, decretumque est, ut Baldero 
immunitas ab omnipericulorum genereexpeteretur : Frigga 
juramenta exegit, ut ignis et aqua, ferrum et omne genus 
metallorum , lapides, terra, ligna (arbores), morbi, 
animantia, aves, venenum, serpentes Baldero parcerent. 
Quibus decretis et exploratis, id erat oblectamentum Bal- 
derí et Asarum, ut surgeret in conventibus, ceteri vero 
omnes, alii telis eum peterent , alii gladiis cæderent , alii 
^axis incesserent. Sed quocunque teli genere impeteba- 
tur, nihil ei noxam adfcrre potuit; quæ res omnibus 
summo honori esse videbatur. Quod quum videret Lokius 
Löveyæ (ilius, ægre tulit, quod Balderus nuUa adfici noxa 
posset. Itaque Fensalum ad Friggam se contulit, ad- 
^umta specie muHebri. Interrogat Frígga, an ea mulier 
nosset, quid in conventu Asæ agerent. £a dixit omnes 
tela in Balderum conjicere, itemque nulla eum noxa adfici. 
Tum Frígga : neque arma , neque arbores Baldero noci- 
tura puto : ab his omnibus juramenta exegi. Hic mulier 
<]uæsivit: omnesne res jusjurandum dederunt, se Bal- 
dero parsuras? Cui Frigga: ramulus aliquis arboreus 
ab regione Valhallæ in oríentcm versa crescit, dictus 
^'Mistiltein", qui mihi ætate tenerior videbatur, quam ut 
jusjurandum ab eo exigerem. His dictis mulier ex con- 

rr^; af avllom tecit, V j H. — »*) þér, aád. W. — »*) únffviði 
citt, Re$, — •«) veKUn, IF, 1/, //. — 



174 eyLFAOnnifiire. 49. K. 

tók MistilteÍD ok sieit npp, ok gekk til ^iogs. £n Höðr 
stóð utarliga i mannhringinum , þvíat hann var blindr. 
þá mæltí Loki við hann: hvi skýtr þú' ckki at Baldrí? 
Hann svarar : þvi at ck sé eígi hvar Baldr er , ok {lat 
annat, at ek cm vápnlauss. þá mælti Loki : gerðu |ió i 
liking annarra manna , ok veit Baldri [sæmð ^ sem aðrír 
menn*, ek mun visa þér tíl hvar hannstendr, skjótat 
honum vendí þessum. Höðr tók mistiltein , ok skaot at 
Baldrí at tilvisun Loka ; flaug skotið i gögnum hann , ok 
féll hann' dauðr til jarðar, ok hefir^ þat mest óhapp [verít 
unnit' með goðum ok mönnum. þá er Baldr var fallinn, 
þá féllust öllum Ásumorðtök oksv& hendr at taka til hans, 
ok sá hverr til annars, ok voru allir með einum hug til þess 
erunnithafði verkit, en engi^ mátti hefna, þar var svá 
mikill gríðastaðr. £n þá er Æsimir freistuðu' at mæla, 
þá var hitt þó fyrr at grátrínn kom upp, svá at engi máttí 
öðrum segja með orðunum frá sinum harmi. En Óðinn 
bar þeim mun® verst þenna skaða, sem hann kunni mesta 
skyn^, hversu [míkil aflaka ok missaÁsunum var^^ i fráfalli 
Baldrs. £n er goðin vitkuðust, þá mælti Frígg ok spurðí, 
hverr sá værí meðÁsum ereignast vildi allarástirhennar^' 
[okhylli^^, ok vílihannríðaáHelveg, ok freista ef hann 
fái fiindit Baldr , ok bjóða Helju útlausn , ef hon vill láta 
fara Baldr heim i Asgarð. £n sá er nefndr Hermóðr enn 
hvatí, sveinn** Óðins, er tíl þeirrar farar^* varð. þá var 
tekinn Sleipnir, hestr Óðins, ok leiddr fram, ok steig 
Hermóðr á þann hest ok hleyptí braut. 

^) atsókn, D, — *) a [atsdkn honnm til sémdar, H, — ') Baldr, 
ir. — ^) uk var þat mest óhappa skot ro. g, o. m., C/, //. — ^) 
a f eort vcriR, W. — •) æigi, ir. — ^ vitkvdvz, þ& var þat fyrtit, 
at gv. k. vpp, W. — *) Re0. seriHi þeimvo. — *) meat »kin 
áy //. — '®) tf [mikiU aftaka manr ok mUsir Aaom varft, i/. — 



C. 49. LUDIFICATIO GTLVIANA. 175 

specta se sobduxit; Lokíus autem arreptum Mistilteinem 
solo evulsit et ad conventum se contulit. Hödus, quippe 
ccBCUS , in exteríore virorum corona stabat. Huic Lokius : 
quidni telum conjicis in Balderum ? Ille : quia non cerno, 
quo loco Balderus versetur, quo accedit hoc alterum, quod 
inermis sum. Tum Lokius: age vero, sequere exem- 
plum aliorum hominum, honoremque Baldero, ut alii ho* 
mines, exhibe: ego tibi commonstrabo , quo loco stet, 
mitte in illum virgam hancce. Hödus, Lokio monstrante 
sumtum Mistilteinem conjecit in Balderum , qui hoc ictu 
transverberatus in tenam decidit exanimis.* Quod factum 
inter deos hominesque casu infelicissimo perpetratum est. 
Prostrato Baldero, omnibus Asis verba ceciderunt, item- 
que manus ad eum toUendum, uno ad alterum respiciente^ 
omnibus uno animo in eum, qui facinus patraverat, con- 
spirantibus. Sed nemini ob asyU sanctitatem ulcisci li- 
<;uit. Ut vero Asæ vocem mittere conabantur, id prius 
evenit, ut fletus erumperet, ita ut nemo alterí dolorem 
animi verbis exprímere posset. Odin autem hoc damnum 
eo ægrius tulit, quod magis perspiciebat evidentissime, 
quantum damnum, quantamque jacturam in moile Balderi 
Asæ fecissent. Ut vero Dii ad sanitatem redierunt, Frigga 
locuta est et interrogavit, quis inter Asas esset, qui omnes 
tamores ac favorem suum mereri vellet, ut viam Helæ equo 
ingressus, Balderum convenire conaretur, Helæque pre- 
tium redemtionis oíferet , si Balderum domum Asgardum 
remittere vellet. Is autem, qui ad hanc profectionem se 
adduci passus est, nominatus est Hermodus acer(v.celer), 
famulus Odinis. Tum suratus Sleipner, equus Odinis, et 
productus ; quo equo conscenso Hermodus avolavit. 

") mínar, IV. — ««) a [om. H. — »•) son, IF, V. — '*) sendi- 
fnrar, W, 



176 6TLFA6Ul»iÍN6. 49. K. 

£n Æsirnir tóku Íík Baldrs ok fluttu til sævar. 
Hringhomi hét skip Baldrs , hann var allra skípa mestr ; 
bann vildu goöin framsetja, ok gera þar á bálfor Baldrs, 
en skipit gekk hvcrgi fram. þá var sent i Jötunheima, 
eptirgýgiþeirri erHyrrokkin^ hét, enerbonkom, ok 
reið^ vargí , ok haíði böggorm at taumum : þá Ijóp hon 
af hestinum, en Óðinn kallaðí til berserki iiij at gæta hests- 
ins, ok fengu {>eir eigi baldit nema þeir fel/dí bann. þá 
gekk Hyrrokkin ^ á framstafn nökkvans , ok hratt fram i 
fyrsta viðbragði, svá at eldr braut or blunnunum ok^ lönd 
öll skulfu. þá varð þórr reiðr ok greip hamarinn , ok 
mundi þá brjóta höfut hennar, áðr en [goðin öll' báða 
benni friðar. þá var borit út á skipit lík Baldrs , ok^ er 
þat sá kona Jians, Nanna Neps^ dóttir, þá sprakk bon [á 
barmi^ ok dó ; var bon borín á bálit ok slegit i eldi ; þá 
stóð þórr at, ok vigði bálit mcð Mjöllni, cn fyrír fóturo bans* 
rann dvergr nokkurr, sá cr Litr nefndr ; en þórr spymdi 
fœtum sínum^^ á bann, ok hratt honum i eldinn, ok brann 
hann. En^ ^þessa brennu sótti margskonar þjóð : fyrst at 
segja frá Óðni , at með honum fór Frigg ok Valkyijur ok 
hrafnar bans, en Frcyr ók i kerm með gelti þeim, er 
Gullinbursti beitir cða Slíðmgtanni^^, en Heimdallr reið 
hesti þeim cr GuUtoppr beitir, en Freyja^^ köttum sinum* 
þar kömr ok mikit fólk Hrimþursa, ok Bcrgrísar^^. 
Óðinn lagði á bálit gullríng þann cr Ðraupnir beitir, 

*) Hyrrokkin cr nefnd , W ^ HyrrokÍQ, V} Hyrokin, 8, — 
*) tfþom, add. «. — ») Hjrrokin, W. — *) cn , W. — •) « f 
011 ffvðin, W. — •) en, W. — Nefs, 1/, iJ. - •) « [af 
harmi , ly. — •) honvm, W, — '*') $ie Reg. voee ainv in mmrgint 
addiia'y fœii sínum , W; sp. dversinora fram i eldinn, H, — '*) 
sie Raek,i eodex Reg, dedit: eiv þesi br., quod ineptum eti; 
legi poseei eiiam: en at þeaai br. eic. 3 at þe«8i br., W$ þeaaa breano 



C. 49. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 177 

Asæ vero sublatum funus Balderí ad mare deporta- 
runt. Hringhomius nomen erát navi Balderi, omnium 
navium maxima ; hanc Ðii deducere , ut in ea crematio 
Balderi fieret, quum vellent, nusquam procedebat. Quare 
oreas, nomine Hyrrokkina , ex Jotunheimis arcessita est ; 
quæquumvenisset, lupo vecta et serpente prohabenis usa, 
equo (jumento, quo vehebatur) desiliit; Odin vero qua- 
tnor athletas furiosos (Berserkos) advocavit , ut equum 
custodircnt, quem nisi humi prostratum continere non 
potuerunt. Tum Hyrrokkina in proram corpore incum- 
bens, navigium primo nisu propulit, tanta vi, ut ignis ex 
scutulis excuteretur, omnesque terræ contremiscerent. 
Quare ira accensus Thor, malleum arripuit, caputque 
ejus confregissct, nisi universi Dii pro ea deprecati essent. 
Tum corpusBaldcri in navem cst portatum, quo conspccto 
uxor ejus Nanna, Nepi filia, animi mœrore rupta diem 
obiit ; quá in pyram inlata , ignis rogo subjectus est. Quo 
facto Thor accedebat et rogum Mjölnere consecravit. Sed 
ante pedcs ejus cucurrit nanus quidam, qui Litus nomina- 
tur; hunc Thor pedibus impulsum in ignem proturbavit, 
ubi combustus est. Hanc crcmationem multifariæ gentes 
concelebrarunt. Primo nominandus est Odin , quem 
Frigga , Valkyriæ (cæsilegæ) et corvi ejus comitabantur ; 
Freyus curru vectus est, apro juncto, qui Gullinburstius 
sive SHdrugtannius vocatur; Heimdallus equo, Gulltoppo 
dicto, vehebatur; Freya vcro felibus suis. Eodcm magna 
confluxit multitudo gigantum pruinosorum et montanonim. 
Odin rogo imposuit annulum aureum , qui Dropner voca- 



sötto m. þjóöir, /1. — »«) Sligrutanni, 17, //. — 'O ^^ ^iþ, 
add. H. — >^) bergrisa, W. 

VI 



178 6YLFA61KNÍKO. 49. K. 

honum fylgði siðan sú náttúra, at liina níundu liverja nótt 
drupu af honum viij gullríngar^ jafnhöfgir. Ilestr Baldrs 
var leiddr á bálit meö öllu reiöi^. 

En þat er at segja frá Ilermóði , at hann reið niu 
uœtr dökkva dala ok djúpa, svft at hann sá ekki, fyrr en 
hann kom til árinnar Gjallar ok reið á Gjailarbrúna; hon 
er þökt lýsigulli^. Móðguðr er nefnd mær sú , ergætir 
brúarínnar, hon spurði hann at nafni eða^ ætt , oksagði, 
at hinn fyrra dag ríðu um brúna v fylki dauðra manna' : 
en eigi dynr^ brúin minnr^ undir einum )>ér, ok eigi heíir 
þú lit dauðra manna ; hvi ríðr |)ú hér á Helveg ? Hann 
svarar, at^: ek skal riða tillleljar at lcita Baldrs, eða 
hvftrt hefir þú nakkvat sét Baldr á Hclvegi? [En hon 
sagði^, at Baldr hafði^^ þar ríðit um Gjallarbni: en niðr 
ok norðr liggr Helvegr. f>á reið Hermóðr, })ar til er 
hann kom at Helgríndum, |)á sté^^ hann af hestinum ok 
gyrði hann fast, stcig upp ok kcyrði hann sporum, cn 
hestrinn hljóp svfthart, ok^^ yfirgrindina, at hann kom 
hvergi nœr. {>á reið Hermóðr heim til hallarinnar , ok 
steig af hesti^^, gekk inn í höllina, sá |)ar sitja i öndugi 
Baldr bróður sinn , ok dvaldist Hermóðr |)ar um nóttina. 
En at momiþá^'^bciddistHermóðrafHeiju, atBaldrskyldi 
riða heim mcð honum , ok sagði hvcrsu mikill grátr var 
með Asum. En Hel sagðí, at þat skyldi svft reyna, hvftrt 
Baidr var svft ástsæii scm sagt er: ok ef aiiir iutir i heiro- 
inum, kykvir ok dauðir, gráta hann , ^k skai hann fara til 
Asa aptr, cn iiaidast mcð Hciju cf nakkvarr mæiir við, cða 



») hringar, ^T. — •) öllom rciöa, V, IL — ■) Hermoþr rei5 
Dio nætr til 6iallar dr. oc á golli hlaðna brú , C7. — *} ok at, 
ÍV. — *) rciþ Balldr hér mcö íimm o manna, V. — «) glymr miþr 
r. — *'> WK, S', jarnnuök, Reg. — •) om. H'. — *) « f Hon 



C. 49. LUDIFICATIO GYLVIANA. 179 

(ur, cuieiindeea natura adhæsit, ut octo annuli aurei, 
tantundem pendentes, nonaquavis nocte ex eo destillarent. 
Equus Balderí cum toto apparatu in rogum ductus est. 

Jam de Hermodo narrandum. Is novem noctcs per 
obscuras et profundas valles vectus est, ut nihil cerneret, 
príusquam ad amnem Gjaliam pervcnit et in pontem Gjal- 
læum ingressus est; qui pons auro lucido tectusest. Mod- 
gunna nomen cst virgini , pontem custodienti. Hæc eum 
de nomine ct genere interrogavit, narravitquc, prídie ejus 
diei quinque catenas mortuorum hominum per pontem 
equitasse: „ncc minus sub te solo pons strepit, neque 
colorem habes mortuorum hominum ; qui hic in via Helæ 
equitas?'' Cui ille: equitandum mihi est adHelam, ad 
quærendum Balderum ; numquid vidisti Balderum in via 
Helæ? liia signiíicavit, Balderum e&, per pontem Gjal- 
læum, equitasse: "deorsiftn autem acseptemtrionem ver- 
sus fert via Ilelæ". Dein Hermodus equitavit, donec 
pervenil ad portas Ilelæ; hic descendit ex equo, eumque 
cingulá arcte constrinxit, conscensumque calcaribus inci- 
tavit; cquus aulem tam alacri saitu portam transsiiiit, ut 
eam nuspiam pedibus attingeret. Inde Hermodus domum 
ad aulam vectus, eqiio descendit, auiamque ingressus, 
vidit ibi Balderum , fratrem suum , celsa sede sedentem. 
Hic Ilermodus per noctem commoratus est. Sequentis 
diei mane petiit ab Hcla veniam, utBaidero secum domum 
revehi liceret, demonstrans, quantus inter Asas fletus 
csset. Ilcla autem dixit, se id ita tentaturam, an Balde- 
rus tam gratiosus esset, quam prædicaretur : ^sinimirum 
omnes res in orbc terrarum , tam animatæ , quam inani- 

*^) bak*K IF. — '*) At morni beiddiz hann af Hclju, H'. 

J2 ' 



180 GYLFAGIN^ÍNG. 49-50. K. 

vill eígi gráta. þá stóð Hermódr upp , en Baldr leiöir^ 
liann út or liöllinní^ ok tók hrínginn Draupni, ok sendi 
Óðni til rainja^, en Nanna scndi Frigg ripti" ok cnn 
fleirigjafar, Fullu fíngrgull. f>á reið HermóSr aptrleíð 
sína, ok kom i Asgarð , ok sagði öll tíðindi þauerhann 
hafði sét ok^ hejxt. 

{>vi næst sendu Æsir um allan hcim oríndreka ' , at 
biðja at Baldr værí grátinn or helju , en allir gerðu ^ þat: 
menninir ok kykvendin, ok jörðin ok steinarnir, ok tré 
okallrmálmr, svft sem þú munt sét hafa , at þessir lutir 
gráta, [þá er J)eir koma or frosti ok i^ hita. f>á er sendí- 
menn fóru heim, ok höíðu vel rckit sin cyrindi, (inna þeir 
ihclli nökkvorum, hvar gýgr sat; hon ncfndist þökk^; 
þeir biðja hana gráta Baldr or helju ; hon svarar : 

þökk mun gráta 

þurrum tárum 

Baldrs bálfarar; 

[kyks né dauðs 

nautka ck karls sonar^; 

haldi*« Hcl því cr hcfir! 
En^^ þess geta mcnn, at þar haíi vcrítLokiLaufc}j- 
arson, er flcst hcíir illt gert með Ásum. 

50. þá mæltí Gángleri: allmiklu kom Loki á leið, er 
bann olli fyrst þvi er Baldr var veginn, ok svft þvi, er hann 
varð cigi lcystr frá Helju , eða hvftrt [varð honum þessa 
nakkvat hefnt^'? Hár scgir: goldit var honum þetta 
svft, at hann mun Icngi kennast^*. þá cr guðin voru orðín 

') Ifíddi, IV. — «) 9ie Reg.y W. — ») nisti, S; falld, C7, 
17. — *) eAa, IV, — *) erindom þeirra, //; aliæ ckmriæ: at 
erindom 8Ínom. — *) Reg. h. t, Mcribii: ^ierþv. — ^) a [aHir 
í fVosti ok, U. — •) þavkt, 1/; þöckt, S. — »0 MÍeW; kal'de- 
sonar, Rey. ; a f kyks eða da^-þs, I/5 qviks rþa dauðs karls né naut 



C. 49-50. LUDIVICATIO GYLYIANA. 181 

matæ, eum deíleverint, ad Asas redibit, sed apud Ilelam 
tenebitur si qua res detrectet, aut ílere nolit." Tum 
Hermodus surrexit, Balderus vcro eum ex aula deduxit, 
sumtumque annulum Dropnerem Odini tesseræ loco misit, 
Nanna vcro Friggæ peplum pluraque misit munera, Fullæ 
aurum digitale. Post hæc Hermodus eadcm via revectus 
Asgardum vcnit , omniaque memorabilía , quæ viderat ei 
audiverat, renuntiavit. 

Secundum hæc Asæ legatos per universum terrarum 
orbem miserunt , qui petercnt , ut Balderus ex Orco la- 
crimis redimeretur; id quod omnes fecerunt, homnies, 
animaha, tcrra, saxa, arbores, omniaque mctalla; qucm- 
admodum haud dubie vidisti has res lacrimas fundere, 
quando ex algorc in calorem translatæ fucrint. Quum le- 
gati, mandatis probe dcfuncti, domum rcdircnt, in antro 
quodam oreadem , quæ Thakka voe^hatur, sedentemre- 
pererunt; hanc órant, ut Balderum cx orco lacrimis libe- 
ret. Illa rcspondet: 

Thakka flebit 

siccis lacrimis 

bustum Balderi; 

nec vivo nec mortuo fruita suni 

senis filio; 

retineat Hcla, quod habet! 
Suspicio cst, hunc fuisse Lokium Löveyæ filium , qui plu- 
rimorum malorum inter Asas auctor extitit. 

50. Tum Ganglerius: sanequam magnas rcs cffecit 
Lokius, qui auctor esset, primo ut Balderus interficeretur, 

ec, II. — »") sic W', U, Res.', haO, Reg, — ") Ilic V hrevius, 
iia: þar var Loki ravnar. 5* cr pv[)in víhko þat, vorv þav 
rcid Loka, ok fal hann sik, eti:, — '*) a [var lionvm nokkvt 
þessa hcfnt, IF. _ i') kcnna, /i. 



182 6YLrA6I!llNÍN6. 50. K. 

honnm svá reið, semvonvar, hljóp hann á braut, okfal 
sik i Qalli^ nokkvoni; geröi þar hús ok iiij dyrr, at hann 
mátti sjá or húsinu i allar áttir. £n opt um daga brá hann 
sér i laxliki , ok faist |)á ])ar sem beitir Franángrs fors. 
[þá hugsaöi hann fyrir sér, hverja væi^ Æsir mundu til 
finna, at taka hann i forsinum. £n er hann sat i hús- 
inn tók hann lingam^ , ok reiö [á rœxna^, svá sem net 
er siðan^; en eldr brann fyrir honum. {>á sá hann at Æsir 
áttu skamt til hans, ok haföi Óðinn sét or Hliðskjálfinni 
hvarhannvar; hann hljóp þegar [upp ok^ út i ána, ok 
kastaði netinu fram á eldinn. £n er Æsir koma til húss- 
ins^, þá gekk sá fyrst inn, er allra var vitrastr, er Kvásir 
heitir^ ; ok er hann sá [á eldinum^ fólskann, er netið hafði 
brunnit, þá skiidi hann at ])at mundi væl vera ú\ at taka 
fiska, ok sagði Ásunum. f>vi næst tóku þeír^^ ok gerðu 
sér net, eptir þvi sem þeir sá á fölska^^ , at Loki haföi 
gert; ok cr búitvar netið, þá fara Æsir til árínnar ok 
kasta neti i forsinn, hélt f>órr [enda öðrum^* ok*" öðrum 
héldu allir Æsir, ok drógu netið. £n Lokí fór fyrír, ok 
leggstniðri miliisteina tveggja, drógu þeir netið yfir hann, 
ok kenndu at kykt var ^ * fyrir, ok fara i annat sinn upp til 
forsins, ok kasta út netinu, ok binda við sv& þúngt, at eigi 
skyli undir mega fara. Ferr J)á Loki fyrir netinu; en er 
bann sér at skamt var til sævar^ ])á hleypr hann upp yfir 
þinulinn^^ ok rennir upp i forsinn. Nú sú Æsimir hvar 
hannfór; fara enn upp tíiforsins, ok skipta liðinuitvá 

*) 4 fiaUi, W. — *) a [hann hugsaAi fyrir sér, hv. ▼., W; 
hanom com i hug, hverjar vélar, H. — ') sic Reg.^ ír, //, e/tí 
Reg, fiofi sine lituray ex correctione orta (jqtiasi liti sarn)^ lin- 
l^mit, Uf Hn ok |:arn, Rask. — **) sic fere induhie Reg,y et$i 
voæ in ra$ura scripta lectu difficiii$ $it (Jle$. in tect. variant. 
legit raxna) ; ræksna (» supra tineam in IV, quare Re$. im naim 
eiRa$k. dederunt r»kna), id,y IV, S$ mavfikva, €/; mOBqvA, 



C. 50. LUDIFICAHO GYLVIANA. 183 

deinde j ut cx orco rcdimí non posset. Ecqua hujus fa- 
cinorís vindicta sumi ex eopotuit? líar respondet: eas 
pcenas horum facinorum dedít, quas diu persensurus est. 
Quum Díi iras in eum, ut par erat^ concepissent, aufugit 
et in monte quodam delituit, ubi domum exstruxit quadri- 
forem, ut e domo in omnes partes prospicere posset. 
Interdiu sæpius se in salmonis speciem transformavit, 
tumque in catarracta, Franangeri dicta, delituit. Hic 
animo secum volvcbat, quam machinam Asæ excogitaturí 
essent, ut sc in catarracta caperent. Igitur sedens in 
domo íilum iincum sumsit, nodosque innexuit, quem- 
admodum exinde rctc est ; ignis vero coram illo ardebat. 
Tum animadvertit , Asas brevi inde spatio abesse, Odin 
enim ex Hiidskjalva prospectans , quo se ioco continereti 
conspicatus fuerat. Ilieconfcstim exiliit, projectoque in 
ignem rcti, in amnem sc præcipitavít. Quum Asæ ad do- 
mumvenerunt, is^ qui omnium sapientissimus erat, cuí 
Kvaser nomen est, primus intravit, quumque in igne ani- 
madverterct cineres albicantes exusti retis , inteiicxit 
machinam cssc piscium c^picndorum , remque Asis ape- 
ruit. Dcinde sibi rete facere instituerunt, quale fecisse 
Lolíium c\ albicantíl)us cincribus judicavcrunt. Confecto 
rcti Asæ ad amncm se confcrunt, rcte in catarractam ja- 
ciunt, cujus alteram extremitatcm Thor , alteramomnes 
Asæ tenucrunt, atque ita rete traxerunt. Prænatans Lo- 
líius inter duos iapides decubuít, ita ut retc supereum 



Ra9k, 'y a [om. Res. in textu, — ^) gOrt add. W; scm nu er gðrt, H. 
— •) a [om. W, — ^ om. W; til hdss. om, H, — ") er nefodr, 
W, — *) sic W, Res.j Rask.'y cldin, Reg.; a [om. /1. — '") 
liör, add, U ', hamp , add, Res. — *') fölbkanvm , H'. — ^*-*) a [ 
öðrum nctshálsi, Wy í/, H, — '^) cn, W, — '0 varð, W. — «») 
netþinolínn, H. 



184 GYLFA6INNÍN6. 50. K. 

staöi, eo f>órr veðr þá eptir miörí ániii , ok fara svft til 
sœvar^. En er Loki sér tvá kosti: var |)at lifsháskiat 
hlaupa á sæinn , en hitt^ var annarr, at hlaupa^ enn yfir 
netið; ok þat geröi hann , hijóp sem snarast yfir netþin- 
ulinn. f>órr greip eptir honum ok tók um hann, ok rendi 
hann i hendi honum j sv& at staöar naf^ höndin við sporð- 
inn , ok er fyrir þá sök' laxinn aptrmjór. Nú var Loki 
tekinn^ griðalauss, ok farit með hann í helli nokkvom. 
f>á tóku þeir iij hellur, ok settu á egg^, ok lustu rauf 
á hellunni hverri. {>á voru teknir synir Loka, Vali ok 
Nari^ eðaNarfi; brugðu Æsir Vala í vargs liki, ok reif 
bann [i sundr^ Narfa bróður sinn. f>á tóku Æsir þarma 
hans, ok bunduLoka með yfir [þá iij steina^^, einn undir 
herðum, annarr undir lendum, iij. undir knésfótum^^, ok 
urðu þau bönd at jámi. f>á tók Skaði eitrorm ok festi 
upp yfir hann, svft at eitrið skyldi drjúpa or orminum í 
andlit honum, enSigyn^^kona hans stendr^^ hjá honumok 
heldrmöndlaugu^^undir eitrdropa; enþá er [fuli ermunn- 
laugin^*, þágengr hon ok^® slær út eitrinu, en meðan 
drýpr eitrið i andlit honum; þá kippist hann svft liart við, 
atjörð öll skelfr; þat kailit þér landskjáifta. f>arliggr 
hann^^ í böndum til ragnarökurs^®. 

vt til siövar, ir. — «) hinn, W, — ») leita, WK. — «) ttc 
Rejf.; nam, id.^ eett. (t et m sœpius inter se permutmntur'), 
•) slftan, add, WK. — •) om, H, — enda, V} uppi e^^ina, //. 
") Nári, «. — ») $ic a [W, í/, /1, Ree, 5 in Reg. literœ is /cit/iim- 
modo tegi fossunt, sedpro certo accipi potest eandem tectionem 
ibi ak initio servatam esse ; Raskius literas fere detriías non o^- 
servavit, — *®) a[J)á iij ec stendr œinn, etCy H'; iij ej^g:8teina (eg^ti^ 
steina, /í), !*tód cinn, etc, U, U; þá þrjá e^gHteina, stcndr einn, 
etc.y Res. — ") sic Reg. ; knésbrftum (^forma vulgaris'), Wj U, //. 
'^ Sigun, U, H. - *») iitr, W. — ") sic h. i. Reg.i mond- 



C. 50. LUD1VICATI0 6YLVIANA. 185 

tniherent , sciitientes tamen alíquod vivum eo loco csse. 
Itaque itcrum ad catarractam succedunt , rete projiciunt, 
annexo tam gravi pondere , ut nihil subire posset. Hic 
Lokius rete prælapsus, quum animadvertit, marc brevi 
spatio abesse , super funiculum marginalem retis subsilit 
atque in catarractam relabitur. Jam Asæ, quá evasisset, 
conspicati, denuo ad catarractam subeunt, et agmine bi- 
partíto 9 Thore secundum medium amnem pcdibus eunte, 
ad mare tendunt. Lokius autem, duas jam proponi con- 
ditiones videns^ unam, ut mari se committcret, quod vitæ 
periculum erat, alteram, ut ítcrum super rctesubsilirct: 
hoc fecit, ct quam citissimc supcr funcm retis marginalem 
transsilit. Quem transsilientcm quumjThor cxpansis digitis 
medium corripuissct , manum ejus lubricus fefcllit, itaut 
ad caudam subsistcrct manus; qua de caussa extremum 
salmonis corpus tenuc cst. Jam Lokius*, nulla stipulata 
sccuritatc aut incolumitate, captus atquejn antrum quod- 
dam perductus est. Hic trcs pianos lapidcs sustulerunt, 
atque in marginem crexerunt, singulisquc lapidibus fora- 
men pcrtudcrunt. Tiun capti (ilii Lokii , Valius ct Na- 
rius sivc Narvius, cx quibus Valium Asæ in lupum trans- 
formarunt, qui Xarviura fratrem suum dilaceravit; hujus 
ilía sumscrunt Asæ , iisqucLokium ligarunt supcrtribus 
illis (planis) lapidibus, quorum unus scapulis, altcr lum- 
bis, lcrtius poplitibus subjectus fuit ; quæ vincula in fcrrum 
transmutata sunt. Hoc facto Skadea sumtum serpentem 
vcnenatum super illo ita suílixit, ut venenum e serpentc 
in faciem ejus deslillaret; Sigyna vero, uxor ejus, illi 

laui^, Hf mvnnlavgv (ubique'), Wy Re9,} mvnlavg, U (^semper), — 
") a [fullt cr, /i. — >«) út 00 Btcypir af eitrino, U. — »0 fa»tr 
í þeioi , add. 11. — i*0 tic h. l. Reg, ; — i Okkrt), W. 



186 6YLFA6INNÍN6. 51. K. 

51 ^. f>á mælti Gángleri: livcr tiöindi eru at sej^a 
frá* um ragnarökr'? þess hefi ek eígi* fyrr heyrt 
getið. Hár segir : mikil tiðindi eru þaðan at segja , ok 
mörg; þau en fyrstu, at vetr sá kemr, er kallaðr er 
iBmbul vetr; f)á drírr snær or öllum áttum', frost eru þá 
mikil ok vindar hvassir^; ekki nýtr sólar. f>eir vetr 
fara iij saman, ok ckki sumar milli^. £n áðr gánga svá 
aðrir iij vctr, [at f)á er® um alia veröld* orostur miklar*® ; 
J)á drepast bræðr fjTÍr égimi sakar* *, ok engi jjyrmirfóður 
eða syni i manndrápum ok^' siQasliti. Svá segir i Völuspá : 

Bræðr munu berjast 
ok at bönum verðast^'*, 
munu systrúngar 
sifjum spilla; 
hart er mcð höldum, 
hórdómr mikill, 
skcggjöld**, skáhnöidj 
skildir klofnir, 
vindöld, vargöld, 
áðr** veröld steypist^*^. 

þá vcrðr þat, cr mikil tiðindi þykkja, at iilfrinn 
glcypir sólna*^, ok þykkir mönnum |)at mikit mein*®; 
þá tckr^^ annarr iilfrinn túnglit, ok gcrir sá ok mikit 

^) V rubricam addit: frá Fimbvlvetrl ok ra^a ravckrvm. 
") om. W. — *^ W $6mper rökkr. — *) om. H. — *) ættam 
(jihique)y WK. — •) harðir, W. — ' miHvm, W\ á milli, H. 
— ■) 8ie Reg,) cru, W^ Res.y Rask. — ^) allan Iieim, W', H. — 
'*0 ^ LÞ^'*" ^*" ^*" ^^^^ vcrolld cro oiTOstor, U. — ") om. L\ 
H. — »«) eða, W. — ") 8ic (vcrþaí) , Retf. , W, Het., Rask; 
verða, Edda Sœm., 1/, 11. — '*) Skeggöld, í/, S, //, Res. — '*) 
vndis, U. — '^) H.add,: Engi man íta — a^-þrom þy riua ; Uadd.Uiyn 



C. 50-51. LUDIPICATIO GVLVIANA. 187 

adstat , manu tcnens pelvim , qua gutlas veneni eicipit ; 
pelvi autem implcta, discedit et efiiindit venenum, veneno 
interea in faciem ejus destillante, quo tarovehementercon- 
cutitur, ut tota terra contremiscat, quod vos terræ motum 
vocatis. Hic vinctus jacet usque ad crepusculum Deorum. 
51. Tum Ganp:lerius: quænam memorabilia sunt, quæ 
de crepusculo Deorum referri possint? Hujus equidem 
antea mentionem factam non audivi. Har respondct: 
magna multaque memorabilia de eo referripossunt; primo^ 
quod veniet hiems, dicta Fimbulcetr (hiems roagna), 
tuncnives ex omnibus cœii plagis decidunt, magna inci- 
dunt gelicidia, ventique vehementes, nec ullus solaris lu- 
miuis usus percipitur ; tales tres hiemes congruunt, nulla 
æstate interveniente. Has vero tres aliæ hiemes prasce- 
dunt, quibus ingentia prœlia pertotum terrarum orbem 
committuntur : tum fratres avaritiæ caussa se mutuo intor- 
ficiunt, ncmo patri aut (ilio parcit, glisccntibus homicidn's 
et necessitudinum violationc. Sic habet Valicinium Valæ»: 

Fratres invicem pugnabunt, 

unusquc alterum occidct, 

consobrini 

adfínitatcs violabunt. 

Gravcs calamitatcs accidunt hominibus, 

frequentia adultcria, 

ætas securium, ætas ensiuni, 

(scuta diílínduntur), 

ætas vcntosa, ætas ferina, 

antc(|uam mundus corruat. 

en (engí?) maðr - öþrvm þyrma. — "^ sie Reg,^ sólina, eeti. 
— '*) oc cr mcin Kvnt mönnumy V, //. — *•) Heg* scribii tcckr. 
») vide VOlospá, sir, 41. 



188 6YLFA6INNÍNG. 51. K. 

úgagn; stjörnurnar hverfa af himninum'. þá er ok þat 
tiP|]tiðinda, at svá skelfírjörð öU ok bjöi^, atviðirlosna 
or jörðu upp, cn björgin hrynja , en Qötrar allir ok bönd 
brotna ok slitna. þá verðr Fenris-úlfr lauss ; þá geys- 
ist hafit á löndin , fyrir þvi at þá snj'st Miðgarðsormr í 
jötunmóð' ok sækir upp á landit. þá verðrokþat, at 
Naglfar^ losnar, skip þat er svá heitír; þat er gertaf 
nöglum dauðra manna, [ok er þat fyrir þvi vamanar' 
vert, efmaðr dcyr meðiiskonmm nöglum^, at sá maðr 
eykr mikit^ efni til skipsins Naglfars^ , er goðin ok menn 
vildi seint [at gert^ yrði; cn i þcssum sæfargáng flýtr 
Naglfar; Hrymr*® hcitir jötunn, er stýrir Naglfara, en 
Fenris-úlfr ferr með gapanda munn, ok er hinn efrí 
kjöptr^^ við himni^^, en hinn neðrí við jörðu; gapa mundí 
hannmeira ef rúm væri til; [eldar brenna^'or augumhans 
oknösum. Miðgarðsormr blæss svftcitrínu^^, at hann 
dreifir lopt öll ok lög , ok cr hann allógurligr, ok er hann 
á aðra hlið úlfinum. I þcssum gný klofnar himininn , ok 
ríða þaðan Muspells synir: Surtr riðr fyrst, ok fyrír 
honum ok cptir bæði^^ eldr brcnnandi; svcrð hans er gott 
mjök, af þviskinn^^ bjartara cnafsólu; enerþcirríða 
Bifröst, þábrotnar hon, sem f}Tr er sagt. Muspells^^ 
megir [sækja*® fram á þann völP*, cr Vígríörhcitir*®, 

») stiörnvr hverfa þá af himni, H'. — ") om. W. — ■) Jöt- 
vnheima (prave ui videtur)^ f/. — *) Nd|^lfar», V; Xa^fari, £r. 
— *) varnaftor, W, — ') « [ því acal madr eigi deyja með 
óskornvm nöglvm, f/. — ^ ^'^^'^U V, — •) Naglfara, f/, //. — •) 
gúrr, #/; a [aj^iort, W, quolidianamy eliam hodie vulgaremy minu$ 
accurmtam fronuntiationem in hae forma secutusf a [ (cíort, 
Res. — '") lli:ýmnir, H. — «») acoltr, //. — ") himin, W,U. - 
") a [eldr brennr, //. - - ^**) eitrino, nvk hann drepr þvl i lopt oc 
li, //; citri, ok adra liliA uppi yvir honom (lá klofaar himinn, uk 



C. 51. LUDTFIGATIO 6TLVIANA. 189 

Tunc accidet, quod admodum memorabíle videbitur, 
ut Lupus solem devoret , quod homines grave incommo- 
dum cxistimant. Mox alter Lupus lunam aufert, qui 
quoque ma^iun adfert incommodum. Stellæ c cœlo 
evanescunt. Tum illud etiam novi accidit, quod tota terra 
cum rupibus adeo tremet , ut arbores e terra evcllantur, 
rupes corruant , omnes compedes et vincula difiringantur 
et dirumpailtur. Tum Lupus Fenrer vinculis exsolvitur: 
tunc oceanus terras violenter invadit, eo quod Scrpens 
eircumterraneus , furore giganteo correptus, in terram 
invadit: tum quoque evenít, ut Naglfarius solvatur, navis, 
quæ sic vocatur, ex unguibus mortuorum hominum facta; 
ideoque magna cautio est , nequis unguibus non præse- 
ctis moriatur, quodille homo multumauget materiam navis 
Naglfarii, quam Dii hominesque sero factam optarint. In 
ista autem oceani æstuationeNaglfarius aquis innat. Hry- 
mus nomen est gíganti, qui Naglfarium gubemat. Lupus 
autem Fenrcr rictu hiante proruit, cujus pars superior 
cœlum, infcrior terram adtingít, rictum latius diducturus, 
si amplíus spatium superessct: ignes ex oculis etnaribus 
ejus ardent. Serpens circumterraneus tantum veneni 
efflat, ut totos cœlos et aquas adspergat, admodum terrí- 
bilis, alteri Lupi lateri adhærens. In hoc tumultu cœlum 
diiTmditur, indcque (iliiMuspeili cquis advehuntur; Surtus 
primus cquitat, quem ignis et præccdit et sequitur: ensis 
ejus est eximius , spicndorem sole clariorem emittens. 
Bivrasta, his transeuntibus , difiringitur, ut prius dictum 

i þessvm gný ríþa MTspells mepir, £7. — **) ferr, /í; om,W, — 
*^ liie incipil secundum fragmentum memkran, 766^ — '^ 
756 semper MuBfelIz. — ") Reg, McrH. sæka; ríþa, H. — *•) 
sicW, 766 y Hes.; ú þin^ðll, ileý. — ^^^) a [ríþa á vðllinn Vlg- 
riþinn, U, 



l^ 6YLFA6INNIN6. 51« K. 

þar kemr ok J)á* Fenris-úlfr ok Míðgarðs-omir, þar* er 
ok ))á Loki kominn " ok Hrymr"^ , ok með honum allir 
Hrimþursar, en Loka fjigja allir Heljar^ sinnar^; en 
Muspells synir hafa yfir sér^ fylkíng® , er sú björt mjök. 
VöUrinn Vígriðr* er c^® rasta víðr á hvern veg. 

En er jjessi tiðindi verða , j)á stendr upp Heimdallr, 
ok blæss^^ ákaflíga i Gjallarhorn , ok vekr upp öli guðin, 
ok eiga þauþing saman. f>á riðr**Oðinn til Mímis*' 
brunns, ok tekr ráð af Mimi fyrir sér ok sinu liði. f>á 
skelfr askr Yggdrasils^*5 ok engi lutr er þá óttalauss á 
himni eða jörðu. Æsir hervæða sik ok allir Einherjar**, 
oksækja fram á völluna: riðr fjTstr^® Óðinn með gull- 
hjálm^^ okfagra brjnju, ok geir sinn, erGúngnir^® heitir; 
stefnir hann móti Fenris-úlfi^^, en þórr fram á aðra hlið 
honum, ok má hann ekki duga honum, þvi at^^ hann hefir 
fullt fáng at berjast við Miðgarðsorm. Freyr berst móti** 
Surti, ok verðr harðr^* samgángr áðr Freyr fellr; þat 
verðr hans bani, er hann míssir þess hins góða sverðs, er 
hann gaf Skirni. þá er ok lauss orðinn hundrinn Garmr, 
er bundinn er fyrirGnipa-helli^", hann er it mestaforat^* ; 
hann á vig** móti Tj', ok verðr hvárr öðrum at bana*^. 
þórr berr banaorð^^ af Miðgarðsormí , ok stigr þaðan 

») om. W, 756. — «) Reg. err. librar. þa. — ») kon. 
Loki, (lioky errore iibrariin W)y W, 756. — ^) með hanom. 
Loca fylg;ja ok heUornar, f/, H. — ^) tn 756 ar ianiummodo cer- 
fil/iir. — *) þar ero allir Ifríinþurftar. Loca rylgja aliir Heljaraynir, 
H. — ©inir 8ér (sibi $oli), WK, 756 y V, S; Bir cinir, H. — •) ok 
add. W, 756. — •) Vígriþin, U, H. — »«) hundrat, W., 756. — 
>») blie«, 756. - >") ðic W, 756, U; reiA, Reg. — ") in 756 
eerifium eese videiur Mímins. — '*) eie W, 756 ^ Ygdrasils, h. 
/., Neg., f/. — '•) Æsirnir — Æinheriarnir, W,756. — >•) fÍT*t, 
W, 756. — '0 Reg. scrihii mendose: gvllhiam. — '•) sie W, 
756, C/, //; Gvg^ir, Reg., 8, verosimiliier ani omissa virguia 
iransversa super v, aui muiato g guiiurali in 5. — ^^sicReg., 



C. 51. LUDTFICATIO 6YLVIANA. 191 

cst. Nati Muspcllí proccdunt in campum , qui Vigrídus 
dicitur , quo tunc etiam advenit lupus Fenrer et Serpcns 
circumterrancus : adest et Lokius et Hrj mus, et cum eo 
omncs gigantcs pruinosi, Lokiumautem comitantur omncs 
Helæ socii. Muspelli autem fiiii loco superiori sibi (seor- 
siro) aciem constituunt, quæadmodum lucidaest. Gampus 
Vígridus 120 miiliaria quoquoversus patet. 

Hæc quum geruntur, Hcimdallus surgit, et comu 
Gjallæum vehcmenter ínflans omnes Deos excitat, qui 
convenlum inter se agunt. Tum Odin ad fontem Mimeris 
equitat, sibi suisque consilium aMimerc pctcns. Tum 
tremet fraxinus Ygdrasil, nuiiaque tunc res, sive in cœlo, 
sive in terra, timore vacat. Asæ omnesque Einhcri, ar- 
matura induti, in campos procedunt: primus Odin equitat, 
auream galeam, splendidam loricam, hastamque, quæ ei 
cst, Gungnerem dictam, habens : is adversus lupum Fen- 
rerem tendit; ab altero autem latere ejus Thor procedit, 
nequc tamcn ci opcm fcrre potcst, ipse pugníB cum Ser- 
pente circumterraneo initæ salagens. Freyus adversus 
Surtum pugnat, acri conllictu, prostrato tandemFreyo, 
cujus necis caussa existit, quod eximium illum giadium, 
cpiem Skimeri dedit, dcsidcrat. Tum quoque solutus 
vagatur canis Garmus , qui ante antmm Gnipæum vinctus 
jacct, quæ immanissima pcstis pugnam cum Tyre commit- 
tit ; quorum alter altcri ncccm infert. Thor Serpentem 
circumterrancum interfecit, scd novem passus inde pro- 
grcssus, exanimus humi collabitur, veneno, quo eum 

W,756i vlfinvm, í/. — ««) om, 756. — "') ber* við í móti, 766 
(error ex correctione librarii ortus^, — '^) harðar, ei ita 9Wfe 
or pro V in terminaiionibus ^ 7ó6. — '') Gnípalandi, V, — *'*) 
forað, 7ó6'y Ijörráö, 11. — ") i add.7ó6. — ««) skafta, Wy7S6. 
— «^) banorð, \%\ 



192 GYLFAODfNfNG. 51. K. 

braut^ IX fel* ; ^^á fellr hann dauðr* til jarAar fyrir eitri 
þvi, er* onnrinn blæss* á hann. Uifrinn gleypir Óðin, 
verðr |>at hans bani ; en þegar eptir snýst fram Viðarr, 
ok stigr öðrum fæti i neðra keypt^ úlfsins ; á |)eim fæti 
heíir hann |>ann skó, er allan aldr hefir^ verit til samnat, 
jþateru bjórar, |)eir cr menn ssniða orskóm sinumfyrir 
tám eða hæl^; |)vi skal þeim bjórum braut* kasta sámaðr, 
er at |)vi vill hyggja at koma Ásunum at liði ; annarri hendi 
tekr hann enn cfra keypt^^ úlfsins, ok rifr sundr gin hans, 
ok verðr þat úlfsins bani. Loki á orostu við Heimdall, ok 
verðr hvftrr annars bani. því næst sl)*ngr** Surtr eldi yfir 
jörðina, ok brennir allan heim. Svá er sagt i Völuspá : 

Hátt blæss** Heimdallr 

horn er á lopt/, 

mælir^* Óðinn 
.við Míms^* höfut; 

skelfr Yggdrasils** 

askr standandi, 

ymr it aldna*® tré, 

[en jötunn losnar*^. 

Hvat er með Ásum? 
hvat er með Álfum^®? 
[ymr** alir Jötunhcimr, 
Æsir Vo á þíngi*®; 
slynja'* dvergar 
fyrir steindurum, 

') brott, W^ i brutt, 766. — ^ vm eitr ormHÍns, add. 
V. — ») om. 756. — *) om. 766, — *) blc8, W, 756. — 
*) kjapt, 756, //; kjöpt iuhiquf^ , W } kept, V. -- ^ eæei- 
dii in ileý. , 9ed cett. eupfeditmni. — ") hsli, IT, 756, C/; 
bjtfrar, er menn scera or scæþom s/nom fyri tám oc hæla, U. — 
•) bmtt, 756; broít, W$ á brott, V. — •") kjapt, 756 f kcpt, U. 



C 51. LUDIPICATIO GYLVIANA. 1^3 

serpens adlavit, exstinctus. Lupus Odinein devorat, qui 
hoc mortis genere pcrit; scd extemplo postVidarpro{:pres- 
sus, altero pede insistit inferiori rostro Lupi; eo pede 
calceum gcstat, constantem particulis pcr omnem ætatem 
collcctis, nempc pellium laciniis, quæ calceis exsecari so- 
lent, quá digiti pcdum aut calx cst: ideo has pelliculas 
abjicito, quicunquc Asis operam navarc cogitaverit ; altera 
manu superius Lupi rostrum prehcndít, rictumque ejus 
diripit, quæ Lupo mortis caussa existit. Lokius pugnam 
cum Heimdalo committit, quorum alter alteri nccem adfert. 
Deinde Surtus ignem supcr terram eíTundit, totumque 
mundum flammis absumit. Sic habet Vaticinium Valæ*: 

Altum intonat Ilcimdallus, 

comu elevatur; 

alloquitur Odin 

Mimcris caput. 

Tremct Ygdrasil 

fraxinus crecta, 

ingemiscit vetusta illa arbor, 

gigas vero solvitur. 

Quid rei apud Asas? 
quid rei apud AIvos? 
resonat totus giganteus mundus, 
Asæ comitia celebrant. 
Ingemíscunt nani 
ante rupium forcs, 

— ») H\ongy\r, 766 ; slengir, H. — «) blcs, id,, V; hWw, 766.— 
*») 8ic W, 756, V ei ceii, ; mey, Reg. ") Mimi8, í/, //; Mim- 
ins, 7S6. — •*) sic W, 756} YgdrasiU. Reg.. V. '«) sic W, 
756 (eö alldna); alna, Reg., V. — »0 a [Asir cru á þingi, í/, /1. 

— ••) hvat mc5 Aeyiuum?, V. — ") gnýgr, W,756. — ^^0 » [ 
om. V, sed H ianiummodo hanc lineam. — '*) excidit i% 766. 

•) Vide VöluHpá, vern. 49—51. 13 



194 GTLFAGINNÍNG. 51. K, 

veggbergs vísír*. 
Vituð-ér enn', eða livat? 

"Hrymr ekr austan, 
hefiz'* lind fyrir; 
snýst Jórmungandr 
i jötun-móði; 
ormr knýr* unnir, 
örn mun hlakka^, 
slitr nái niðfölr^; 
Naglfar® losnar. 

Kjöll ferr austan, / 

koma munu Muspells 
of lög lýðir, 
en Loki stýrir; 
þar'ro® fifl-megir 
með Freka allir, 
þeim er bróðir 
Býleists*^ í fiir. 

Surtr ferr sunnan 
með sviga leivi**, 
skinn af sverði 
sól Valtiva; 
grjótbjörg gnata^ 
en gifr rata**, 
troða halir helveg, 
en himinn klofnar. 

') sic Edda anL ei edd.; visir «. vissir, Reg.; vef^ber^ 
vísir (pel vÍBSiri W) , Wj 7S€f U hanc lineam omittiu — *) 
tn 766 deiriium, — *) Uic 766 novum capui incipii, ei liie^ 
ram iniiiaiemf eui epaiium reiicium eeiy margini adscripeii. 
8ex eequenies sirophae om. f/. — ^ hefist, id., 766. — *)tfic 
Wy 76ij; kynvNlp (unavoee')^ Re§. — ^ míc Reg.f S.; en ðm 



C. 51. LUDIFICATIO 6TLVUNA. 195 

præniptanim petranim inquilini. 
Nostisne adhuc? aut quid amplius? 

Hrymus ab oriente advehitur, 
clypeum prætendens sibi; 
Serpens circumterraneus se torquet, 
furore giganteo percitus. 
Anguis urguet undas; 
aquila clanget, 
lurida funera discerpit; 
Naglfarius solvitur. 

Garina fertur ex oriente 
. (advenient Muspelli 
gentes per mare), 
quam Lokius gubernat. 
Ibi adsunt filii monstri gigantei 
cum Lupo omnes, 
illis conjunctus 
frater Bylcisti procedít. 

Surtus a meridie proccdit 
cum círcumvolitabíli flamma, 
sol resplendet e gladio 
cædium numinis. 
Saxeæ moles colliduntur, 
oreades præcipites ruunt, 
calcant homines leti viam, 
cœlum vero difTinditur. 

hlakkar, i7; en ari hlackar, W^ 766. — ^) niöfðln, S. — ^ sie 
ceít.'y Naglfal, Reg, — •) 9ie Reg.; fara, ceii, — *<») in Reg. 
seriytum Byleizi Byleistx, If; Byleict, 766} Byleifs, i7. — ") 
l«vi, rf., W', læfi, 766, H. — ") hrata, id., W, 766. 

13 • 



1^6 GYLFAGlNNtXG. 51. K. 

^þá kömr Hlinar 
liarmr^ aonarr frani, 
er Óöinn ferr 
við úlf vcga, 
en bani Belja 
bjartr at Surti; 
þar mun Friggjar 
falla ángan^. 

Gengr Óðins son 
við úlf vega, 
Viðarr* of veg 
at valdýri: 

lætr hann megi hvcðrúngs^ 
mund of standa 
hjör^ til hjarta; 
þá er hefnt foður. 

Gengr hinn mæri 
mögr Hlóðynjar 
nepr at^ naðrí 
niðs ókviðnum^; 
[munu halir* allir 
heimslöð*® ryðja^* 
er af móði drepr 
Miðgarðs veorr. 

') íres sequenteÉ slrophas om. //. — *) sic Eddm unH" 
fuioris codieett Tö6y Raek,^ hamr, Reg., W* — <) aof^aim, W^ 
766. — «) 9ie Reg.^ W (Viðr a likraHo in Vidarr mutato)*^ 
Uiðarr, 766. — ^) Re§. eorikit hveðnrgs, fortaese eæ i; guttu~ 
rali. — <) sic W^ 766 \ hioBy Reg.y Rask. — «^« ^^^m ^S 
neppr af, W^ 766. — ^ oknidmy 766. -- «) sioW, 766$ hallir> 
Reg. — 10) 9ie Bddm Seun. ed. Hafn. ei Raek. ; heimstoð scrl- 



C. 51. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 197 

Tunc evenit 
alter Hlinæ dolor, 
quando Odin procedit 
cum Lupo pugnatum, 
sed lucidus Belii 
occisor cum Surto; 
ibi cadet 
Friggæ delicium. 

Procedit Odinis Glius 
cum monstro dimicaturo; 
Vidar adgreditur 
funeream feram: 
facit ille giganlis gnato 
manu (strictum) pertingere 
gladium ad cor usque; 
tunc nex patris vindicata est. 

Graditur ciarus ille 
Teiluris fiiius 
sævus contra scrpentem 
contumelias non mctuentcm; 
hominis cuncti 
tcrram deserent 

quum iratus (serpentem) interficit 
Mídgardi defensor. 

éuni W, 756} heimsHtóð, aliquot eodd» ed, Hafn,; helmsteift, 
Reg., S, — ") has duae lineas a IRaskiue duoéus eequenH" 
éus fostfosuit^ codices Eddm anHqmioris seeutus, Nos in Ik&e 
re a eodicihus nostris falmariis disoedere noluimus, frmser" 
tim quum ex lectione codieis Reg, sensus diversus et fere Hf- 
tier emergat quam ex reeensione Bddm antiquioriSf ubí fa~ 
tendum est has tiMeas non niMt ordinem ferturkare. 



198 GYLFAGINNfNG. 51-52. K. 

Sól mun sortna, 
sökkr fold [i mar^, 
hyerfa af himní 
heiðar* stjömur, 
geisar eimi^ 
ok aldmari, 
leikr hár hiti 
við himin sjálfan. 

Hér segir enn svá*: 

Vigriðr heitir völlr, 
er finnast vigi at 
Surtr ok in svasu guð: 
hundrat rasta 
hann er á hverjan veg; 
sá er þeim vöilr vitaðr. 

52. f)á mælti Gángleri: hvat verðr {)á eptir, er 
brenndr er[himinn ok jörð, ok^heimr allr, ok dauð goðin 
öU^ ok allir Einherjar ok allt mannfólk? ok hafit |)ér áðr 
sagt, at hverr maðr skal^ lifa i nokkvomm heimi um allar 
aldir. f>á segir f>riði ® : margar em |)á vistir góðar ok 
margar iilar; bazt er |)á at vera [á Gimli^ á himni, ok 
allgott^^ er til góðs drykkjar, |)eim er þat |)ykkir gaman, 
i ])eim sai er Brimir^^ heitir; hann stendr ok á himni^'. 
Sá er ok^* góðr salr er stendr á NiðafjöIIum, gjörr^* 
af rauðu gulii^^ ; sá heitir Sindri. Í þessum söium skuia 

a [quasi unnar, ró6. — *) heiðnm, Wf 756 ^ H. -- ■) 
Bimi, id,, Wy 766. — ^) Vafþriidnism. v. 18. — Hanc feríodum ei 
sequentem etrofham omittunt: D, H, — ^) a [om. W, Tö6. — 
•) ðU guöin, W^ 766. — om. err. iibr. 766. — •) eic aperte 
W^ 766, et ut videtur Reg. (s. þr.), etei fere deíritum; Raek. 
legit: Bvarar Hár; eui V etiam coneentire videtur. — ') « [om. 



C. 51-52. LUDIPICATIO GYLVIANA. 199 

Sol nígrescet, 
desidit terra in mare, 
evanescunt e cœlo 
serenæ stellæ; 
sævit ignis 
atque æstus, 
adludit alta flamtna 
ipsi cœlo. 

Præterca sequentia sic habent : 

Vigridus nomen est campo 
ubi in prœlio congredientur 
Surtus et placida numina : 
centum milliaria 
ille patet quoquoversum ; 
hic illis descriptus est campus. 

52. TumGanglerius : quid rehquum crit, quum cœlum 
et terra totusque mundus exustus, omnesqueDii, omnes 
Einheri, universumque genus humanum mortuum fuerit? 
nam antea dixistis, quemque hominem in aliquo mundo 
per omniascculavicturum. Cui Thridius: multæ tum bonæ 
mansiones sunt, et multa; malæ : tum optimum est ver- 
sari in Gimlio, (qui locus est) in cœlo (interiori): magna 
quoque, quibus id volupc est, exímíi potus copiaestin 
ff dc, quæ Brimcr vocatur , itidem in cœlo sita ; præstans 
quoque ædes est, quæ in montibus Nidæis stat, rubro 

ir, 766 $ á Gimleín (á 6. ínn 4 h.?), Reg.-y á Gimli roeþrSDrti, 
€/; 4 Gimli með Sorti^ þat er i hironi, H, — ><>) sie W^ 7S6'y 
allt i^otty Reg.} potty C/; þar er /^otty H. — ^') Brímner, H. 
1*) stendr á ókólni , W, 756; ok ^ott er til dryckjar í Brimle e. 
(eðr) þar sem heitir Sindri, þar by^gja g. m., V. — '■) enn, Wy 
756. — '4) s'iördr, 756. — i^ roða gullo, 756; af brendo tfilfrí, U. 



200 OYLFAGINNÍNO. 52-53, K. 

byggja góðír menn ok siðlátir. ^ A Násiröndum er mikill 
salr ok illr, ok horfa* í norðr' dyrr, hann er [ok* ofinn* 
aiir ormahryggjum [scm yandahús^ ; en ormahöfut öll vitu 
inn i húsit'' ok blása eitri, svá at eptir salnum^ renna 
eitrár , ok vaða |)ær ár ciðrofar ok morðvargar, svá sem 
hér segir* : 

Sal^^ veit ek standa 

sólu íjarri 

Náströndu á> 

norðr horfa dyrr**, 

falla eitrdropar 

inn of** Ijóra, 

sá er undinn salr 

orma hryggjum. 

Skulu þar vaða 

þúnga strauma 

menn meinsvara*^ 

ok morðvargar^ ^. 
En í Hvergelmi er verst**: 

þar*® kvelr Níðhöggr*''^ 

nái framgengna^^. 
53. þá mæiti Gángleri : hv&rt lifa nokkvor^^ [goðin 
þá*®? eða er J)á nokkvor** jörð eða híminn? Hár segir: 
upp skýtr jörðunni þá** or sænum^*, ok er þá græn ok 

^) TÓ6 navum eapui incipU^ tpaHo literm iniiialit vaeuo 
réUeio. — *) tn Reg, serípium hörfa. — ■) norÖr (om. í), If, 
V. — «) om. IF. — ») a [eœeidii in 766. — <) sieReg,; vaad- 
arhdfl, 17afJr.; a [om. W^ 766 j U, M. — ^ enii avU ormahöf- 
nöin horfli inn nm |^a|fsana, //; en orma havfvft hanpa inn rm 
glTIIPf^a, £7. — *) Balinom, W^ salinom ok renna, 766. — *) 
VOloepá V. 84 f 8S. — '») salr, 766. -- ") dyr horfi, fM. 
^ >>) uiD, 766. ~ 'O Mie Reg.f W^ 7S6; meinnvarar, f/, //• 



C. 52-53. LUDIFICATIO OYLVIANA. 201 

auro facta, quæ Sindrius vocatur. Has ædes homines boní 
et bene moratí incolent. In Nastrandis magna ædes est et 
mala, cujus fores septemtrionem spectant, tota serpentum 
tergis contexta, ad instar domus craticíæ; omnia autem 
serpentum capita intro in ædem spectant, venenum efflan- 
tia, ita ut amnes venenati secundum longitudinem œdis 
fluant, quos amncs perjuri et sicarii pcdibus transeunt, 
quemadmodum hi versus testantur : 

Ædem stare novi 

a sole remotam 

in Nastranda, 

boream versus spectant forcs; 

impluunt guttæ veneni 

per fenestras: 

ea contexta ædes est 

serpentum tergoribus. 

Ibi pcdibus transibunt 
rapidos vorticcs 
homínes pcrjuri 
et sicarii. 
Sed in Ilvcrgclmerc (mnnerc) possimum est*: 
Ibi cruciat Nidhöggus 
cadavcra emortua. 
53. Tum Ganglerius: num id temporis aliqui deorum 
superstites sunt? ecqua tum tcrra aut cœlum existit? Cuí 

— *^) morðvarpa, 766 ^ morþingar, U» — »*) vcst, 766 f aUra 
vest, S$ er hit versta, //. — >•) sic ceti. ; J>a, Reg. — '^ Níð- 
haogi^i, 736. — *•) sic cett.} frampciipi, err, likr.y Reg. — 
••) 9ic W, V; nokqvorr, Reg.$ 1. þá nokkr, 756. — *<0 « [ 
^u5in, 7S6', W etiam kahet |;uðln. — *') Reg. eerikit ookqvorr. 

— *") þá jðrö. , 766. — •») or siónom, 766. 

*) vide Vðlospá, v. 96. 



202 6YLFA61NNÍM6. 53. K. 

fögr; vaxa þá akrar ósánir. Viöarr ok Vali^ lifa, svá at 
eigi hefir [sœrinn^ ok Surta iogi^ grandat ^eim^, ok 
byggja ^eir* á íðavelli*', f)ar sem fyrr^ var Ásgarðr , ok 
þar koma f)á synir þórs, Móði ok Magni, ok hafa þar 
MjöUni. þvinæst koma f)ar^ Baldr okHöðr fráHeljar* : 
setjast f)á allir samt , ok talast við , ok minnast á rúnar^^ 
sinar, ok ræða of*^ tiðindi þau, er fyrrum^* höföu verit, 
ok^^Miðgarðsorm, ok um Fenris-úlf; f)á [finna þeir^* i 
grasinu gulltöflur þær , er Æsirnir ^ ' höfðu átt. Sv& 
er sagt**': 

Viðarr ok Vali 

byggja ve goða*% 

þá er sortnar^® Surla logi; 

Móði** ok. Magni 

skulu MjöIIni^^ hafa 

Víngnis** at vígþroti*^. 
En^^ þar sem heitir Hoddmímis-hoIIt^'^ leynast menn ij i 
Surta loga, er svá heita: Líf ok Leifl^rasir^', ok hafa 
morgindöggvar fyrir mat, en af þessum mönnum kemr 
svámikil kjnslóðj at byggvist hcimr"^ allr^^; svá sem 
hér segir^®: 

Líf ok Lei(þrasir'^5 

en f)au leynast munu 

*) Valir, 766. — •) Liieræ sere (t. c. serenn »=« Bœrinu) 
in W eafianiy cœiera usque ad '*ta logV^ legi non poesuni, •-— 
*) Svartalogi, C7, £f. — ^) a [ssrinn ^randat þeim eða Surtar lo^i, 
Z^$, _ 6) om. 756, — «) Eiþavelli, U, U. — áör, 766. 

— ") sicReg; Ree. ei ceii.; þeir, Raek.^ þvínœstr (nœst, 7ð6^ 
kemr þar , W, 756 ^ verha ok Havdr deieia euni in W. -7 ') 
HeljQ, 756. — *<0 '•aunir, 756, 8, //. — i') am óll, 756.— ") 
ftar, 756; áþr, H. — '») vm, W, 756; om. U. — ") a ffinnas 
þar, W, 756. — '*) Æsarnir, 756. — "0 Vafþrúðnism. r. 5i. 

— ") vegoÖa, r5tf. — ^*) sloknar V^U; Dmoæ: BvartA lo|;i. — 



C. 53. LUUIFICATIO GYLYIANA. 203 

Har: tunc terra e mari emerget, virídis et amœna : agrí 
non consiti fruges ferent. Yidar et Valius supervivunt, 
quíbus non nocuerit flamma Surti : hi incolunt in campo 
Idæo , ubi olim Asgardus fuit. Eodem tunc adveniunl 
íilii Thorís, Modius et Magnius, Mjölnerem secum haben- 
tes. Mox Balderus et Flödus ab Hela veniunt. Quo facto 
omnes una consident, colloquuntur inter se, mentionem 
faciunt Runarum suarum, et sermones serunt de rebus, 
quæ olim acciderunt, et de Serpente circumterraneo et 
lupo Fcnrere. Tunc in gramine reperíunt tabulas aureas, 
quas Asæ possederant. Sic hoc loco : 

Vidar et Valius 

incolunt loca sancta Deorum, 

ubi obscuratur Surti flamma. 

Modius et Magnius 

Mjölncrem habebunt 

post Vingncrem prœlio dcbellatum. 

In loco autem, qui colliculus Hoddmimerís vocatur, du- 
rantc flamma Surti duo homines dclitescunt, quorum no- 
mina Liva etLcivthraser, qui roribus matutinis pro cibo 
utuntur. £\ quibus hominibus tanta oritur progenies, 
ut totus terrarum orbis incolis frequcntetur, quemadmo- 
dum hi versus testantur: 

Liva et Leivthraser, 

illi vero latebunt 



>•) 8ic omnes eeii.f Mcgi, Reg. — «0 *«> ^* ei ceit.', IMUölniy 
Reg. h. l. — *0 ín 756 áttf ecripium. — «) Vigniga synir 
at ví^oþi, V^ Vignið hafu at vi^þrote, 5Í/ Vin^nis at vigráþe, 
H. — *') In sequeniibus mulium divergií U. — •*) Hiþmfmis- 
hollt, //. — «*) Lífþravsir, //; Lífþrasir, Vafjtrúðnism. — ») 
himin, 7S6. — «^ at byggja« heimar aUir, //. — «») Vaf- 
þriiðnism. v. 4ð. — *o) Lífþravsir, //. 



204 6YLFA6INNÍN6. ð3-54. K. 

i hol/ti Hoddmimis', 
morgin-döggvar* 
þau er' at mat hafa, 
en þaöan af aldir alast. 

Ok hitt mun {)ér undarh'gt þykkja , er sóhn hefir gctið 
dóltur, eigi ófegrí en hon er, ok fcrr sú })á stigu móöur 
sínnar, sem^ hér segir^: 

Eina dóttur 

berr Álfröðul^, 

áðr hana^ Fenrir fari; 

sú skal riða, 

er regin deyja, 

móður brautir® mœr. 

En* nú^^ ef þú kannt Icngra fram at spyrja^þáveit ek cigí 
hvaðanþér kemrþat, fyrirþví at öngan^^ mann heyrða ek 
lengra segja fram aidarfarit^*, ok njóttu nú sem þú namt. 

54**. þvi næst heyrði Gánglcri dyni mikla hvern 
veg frá sér, ok leit** út á hlið sér ; ok þá er hann sést^* 
meirr um, þá stendr hann úti á sléttumveHí; [sérþá önga 
holl ok ongaborg*^. Gcngr*^ hann þá leið sína^® braut, 
ok kemr heim i riki sitt, ok scgir þau tiðindi er hann 
hefir sét ok*® heyrt, ok eptir honum sagði hvcrrmaðr 
öðrum þcssar sögur. 

') Hiþmimls, £f. — '} morf^indauss , 756, — ") sör, Vaf" 
frúðni8m,\ om. W,Tó6y U. — ^) bvo sem, 766. — *) Vafþriidn- 
ism. 9. 47. — ^ tftc Reg.^ álfröðoll, céti. — henai, Df H. 
") sive hrtMty Reg.} brautir, cett. omne$. — *) Hane períodwm 
omitHt U. — ») om. 756. — '>) eingl, W^ 756. — **) aldartalit, H. 
— ") Hoc caput et sequentem epiloj^um multo érevius refert V. 



C. 53-54. LUDIFICATIO 6YLVIANA. 205 

in coiliculo Hoddmimcris^ 

quí roribus maiutinis 

pro cibo uluntur: 

inde vcro nascentur homines. 

Geterum id tibi sine dubio mirum videbitur, quod Sol 
(iliam peperit , ipsá non minus splendidam , quæ semitas 
matris postea insistet ; ut hoc loco dicitur : 

Unam filiam 

pariet Sol, 

antequam eam Fenrer rapiat: 

ea equitabit, 

ubi numina mortua sunt, 

matris vias virgo. 

Jam vcro si ulterius quærere potes , nescio unde tibi id 
vcniat, nullum enim hominem audivi historíam temporum 
longius rcpetentem. His igitur fruerc, prout ea didicistí. 

54. PosthæcGanglerius ingentes fragores quoquoversus 
audivit , verum quum a latere rcspexisset oculosque dili- 
gentius circumtulisset , tum forís in plano campo versatur, 
nuUam aulam, nullam arcem videns. Quare viá, qua 
constituerat, digressus, in regnum suum revenit, resque 
ab se visas et auditas narravit, et secundum ejus relatio- 
nem alíi alíis has narrationes retulerunt. 

— >*) hann, add. W, f^tf. — >») $eHb. Biet, IT, 766^ sctí, Reg. 

— ^^) a [om. Wy quod iamen errore lUrarii factum esse tn- 
dicani hœc verba, quæ liiurd delevii: ''sier hann þd stendr hann 
vti a slettvm velli''^ sér hann þá, at hann stendr lit á slcttoiu 
vclli, TS6. — ^^) Reg. ecrikii gcngvr. — '*Q burt leift sína, 7S6. 

— ") e^a, W. 



206 BRA6ARÆÐUR. 54-55. K. 

^En Æsir setjast þá^ á tal ok ráða ráðum sinum, 
ok minnast á þessar frásagnir^ allar, er honum voru 
sagðar^, ok gefa nöfn þessi hin sömu , er áðr eru nefnd, 
mönnum ok stöðum , {)eim er {)ar voru , til f)ess , at þá 
er lángar stundir liði, at menn skyldu ekki ifast i, at aliir 
værí eim'r þeir Æsir , er nú var frá sagt , ok þessir , er 
þá voru þau sömu nöfn geGn'. f>ar varþá^ þórr kallaðr, 
[ok er sáÁsa-þórr, hinn gamli'^ sá eröku-þórr®, ok 
honum eru kennd þau stórvirki er Ektor^ gerði i Trójo. 
£n þat hyggja menn , at Tyrkir haG sagt frá Úlixes , ok 
haG þeir hann kallat Loka, þviat Tyrkir^^ voru hans 
hinir mestu úvinir. 



BRAGARÆÐUR 



11 




55. ^'Einn maðr er nefndr Ægir eða Hler; hann bjó 
i ey* * þeirrí er nú er köllut Hlés-ey * * ; hann var** mjök 
ijölkunnigr. Hann gerði ferð sina tiiÁsgarðs; en er^^ 
Æsirvissu^^ ferð hans^^ var honum fagnat vel, ok þó 
margir lutir [með sjónhverfingum^ ^ ; ok umkveldit, er 

') Tð6 novum capui ineipii ei vaeuum spaiium liieræ iniiialis 
reiinquiif eandem in margine indicane, Raekiue inecripHonem 
addidii: Eptínnáli. — *) om, 7S6y H. — ') nrásavi^or, H; þessa 
frásðgn alla, IT, 766. — *) er hér var sagt, IT, 7S6. — ») er 
þav sömv ■ofh voro gefen, W, TS6. — ") sie Reg., fV, 7S6y 
Ree,} Raekius iacunam reliquii y vocem einhverr aui eimile 
quid excidieee eusficaiue, eed omnia cerie ealva suni. — OÞ<(rr, 
add, W, 7S6* — ") Aaka-þdrr, 7S6 ; hœc a [speciem giossc'- 
maiis prœ se ftrre videniury aiiamen aucioriiaie duorum codi~ 
eum prineipalium niiuniur. — •) Jórr, ^. — "Q Tyrke, Wf 
Tyrki, 7S6 ^ þeir, H. — >>) Tiiulum ex ediiione Rask. serva~ 
vimuSj qui vulgaris esi, quamvis neque in Reg.^ neque in ceii. 
codd, membranaceis aniiquis inveniaiur. Nimirum Reg. ei W 
iiiuio eareniy ei ianiummodo iiiera iniiiali minjori novam par~ 



C. 54-55. 8EBM0JIES BRA61I. 207 

Asæ vero in colloquio consident et consilia sua con- 
fenint, omnesque has narratíones, quæ ei relatæ fuerant, 
reminiscuntur, cademque hæc nomina, quæ supra me- 
morata sunt, hominibus et locis, qui ibi erant, imponunt, 
ne homines , tempore longius procedente , dubitarent, 
Asas, de quibus modo facta mcntio est, unos eosdcmque 
esse atque hos , quibus eadem nomina tunc eraut indita. 
Ibi tum Thor vocatus est (qui Thor Asicus est ; anliquus 
ille, isökuthor est), cui adscribuntur ingentia illa facinora 
ab Hectore Trojæ patrata. Ea vero communis existima- 
tío est, Turcas de Ulyssc mentionem fccisse, atque eos 
(Asas) hunc Lokium appellasse , eo quod Turcæ illí ini- 
micissími erant. 

SERIVIONES BKAGU. 

55. Virquidam nominatus cst Æger sivc Iller; is in 
insula illa, quæ nunc Hlesey (insula Illeris, o : Lessoa) 
vocatur, habitavit: idem artis magicæ peritissimus fuit. 
Ille iter Asgardum suscepit. Ut vero Asæ dc ejus advcntu 
certiorcs fiebant, bene eum cxceperunt, multis tamen ad- 

tem ofer%9 hic incipere signifieant, Tiiulut in V tpecialia 
est: Frá heiniboþi Asa meþ Æ^i, et huic fere similis Reeenianm 
editionie: Um Æ^ir edr Hler^ eodicee recentioree propiue aC" 
cedunt, tegentee: Bragalygi, 8; Hér hefr frá savgQ Bra^, H^ 
þriftje Partr kaUaz Brai^a-^Rœftur, St (scilicet prima parte indi^ 
eat "Formála", eecunda Gylfapinníiis). — ^') 766 spatium literm 
iniíialie mqjorie reliquit, et literam in margine notavit'y U hme 
mutto brevius ita: þesner œsir þa^co heimboþ at Ægi i Hle^ ey. 
Aþr hafdi Oþin honvm heim boþit. Vm qvelldit let oþin bera 
STerA í hOllina, ok lýsti þar af sem lo^vm biortvm. ]^orr varþar, 
^iorþr, etc. — ") aiyiu, \V, 766. - ") Hless ey, 756. — '*) 
er, \Vy 766. - '«) om. W', 756. — »0 fyrir, add. IV, 756. — 
'^ ok add. W, 756. — ^^ « [f^iorvir me5 flölkýosi, IV, 756. 



208 BRA6ABÆÐUR. 55-50. K. 

drekka skyldi^, þá lét Óöinn bera inn í hollina sverö', ok 
voru svá björt at þar af lýsti , ok var ekki haft Ijós annat 
meðan við drykkju var setið. þá gengu Æsir at gildi' 
sinu, ok settust í hásæti xij Æsir, þeir er dómendr skyldu 
vera, ok^ svá voru nefndir : þórr*, Njörftr, Freyr, Týr, 
Heimdallr, Bragi, Viðarr, Vali, Ullr, Hænir, Forsetí, 
Loki^. Slíkt sama Asynjur: Frigg, Freyja^ Gefjun', 
Iðunn, Gerðr, Sigun®, Fulla®, Nanna. Ægi^® þóttí 
göfugligt f>ar um at sjást ; veggþili öll voru þar tjöldut 
meðfogrum^^ skjöldum, þar var ok áfenginn^^ mjöðr, ok 
mjök dnikkit. Næsti maðr Ægi sat Bragi, ok áttust þeir 
við drykkju ok orðaskipti : sagði Bragi Ægi^' frá mörgnm 
tiðindum, þeim er Æsir höfðu átt^^. 

50. Hann hóf þar^' frásögn, at þrirÆsir fóru heiman: 
Óðinn ok Loki ok Hænir , ok fóru um ijöll ok eyðimerkr, 
ok var illt til matar^^. £n er þeir koma ofan i dal nakkv- 
am, sjá þeir öxna^^ flokk , ok taka ein uxann, ok snúa 
til seyðis. En er þeir hyggja at soðit mun vera , raufa** 
þeir seyðinn , ok var ekki soðit. Ok i annat sinn er þeir 
raufa seyðinn^^, þá er stund var liðin , ok var ekki soðit; 
mæla þcir þá sin á milli hvcrju þetta mun gegna. þá 
heyra þeir mál í eikina upp yfir sik, at sá er þar sat kvaðst 
ráðaþví, er eigi soðnaði á seyðinum: þeir litu tíl, ok 
sat þar öm , ok eigi litíll. f>á mælti örninn : vilit þér 

var fáreð, W, 7S$. ~ «) Bver5 inn I honina, W^ T66. -^ 
«) silda, err. libr., T66. — «) er, T6$. — Res. h. L serHU 
Thor. — «) excidit in ed. Ratk. — ^ Geflon, W, T56^ V. — 
*) iic U$ Hig^n, quod legi poðiet Si^n v. Si^vn, Ref.^ S^isyny 
W, T66. — Scolid, V. Scolia, V. — ><>) In sequentibui iU 
breviui V: Bragi sægir M%\ fra morgvm tiþindvm. Oþin Loki 
ok Hœnir forv vm flall. fvndo avxna flokk. taka eitt navtið ok snva 
til scyþiss. — *^) hie deiinit iecundum frmgmentum memkr. 
T66 in literið toCgrvm). — «) áfeiagr, «r, //. — u) ««,, IT. - 



C* 55*56. SERMONES BBAeil. 2ðð 

hibitís prœstígiís. Atque eo vespere , qoo compotatío 
fieret, Odin in aulam gladios curavit introferendos , tam 
splendidos, ut lumen redderent, nullumque alíud lumen, 
qaoad in compotatione accubitum est, adhiberetur. Tunc 
Asæ ad convivium ab eis paratum accesserunt, duode- 
dmque Asæ, qui judicum munere fungebantur, celsis 
sedibus se coUocarunt, quorum hæcsuntnomina: Thor, 
Njördus, Freps, Tyr, Heimdallus, Bragius, Vidar, 
Valius, UIIus, Hæner, Forsetíus, Lokius. ItemAsides: 
Frigga, Freya, Geviona, Idunna, Gerda, Siguna, Fulla, 
Nanna. Hic Ægeri singula ad adspectum magnifica víde* 
bantur: omnes parietes splendidis clypeis erant contecti, 
appositum mulsum validum, largeqne potatum. Proicimus 
Ægeri Bragius adsidebat , qui et combibebant et verba 
inter se commutabant Bragius Ægeri multís de rebus, 
quæinter Asasacciderant, retulit. 

56. Narratíonem ab his initíis orsus est. Tres Asæ, 
Odin, Lokius et Hæner, domo profecti, iter per montea 
et deserta fecerunt, magna in difiicultate cibariorum. Ubi 
vero in vallem quandam devenerunt, conspecto boum ar- 
mento, unum bovem capíunt et ad coctionem parant. Ubi 
autem putant , carnes elixatas esse , carbones (rutabulo) 
turbarunt, necdum coctæerant; atque iterum aliquanto 
temporis spatio uiterjccto , quum carbones removissent, 
nondum erant clixatæ. Itaque inter se disputant, quænam 
hujus rci caussa sit. Tum audiunt vocem supra se in ar- 
bore, cui quí insidebat, dixit per se stare, quominus car- 
nes igni impositæ percoquerentur. Suspiciunt, vident 

") a5 hafe, W. — '*) hófz þá, IT. — ") visU, W. — »0 ©^ 
8Íá oxnafl., taka ^c, Wf yxna , //. — **) þá ravfa þ. 8. , W,$ 
ijdfa, id.f H, — ^^)ile^. scribii sOþ'iN^ rivfa sKyðinn, W. 

11 



210 BRAOARÆBUR. 56. K. 

gefa mér fyllí mina af oxanum, þá mun soðna á scyöinum* 
þeir játa f>vi ^ ; þá lætr hann sígast or trénu , ok sezt i 
seyðinn, [ok leggr upp þegar it fyrsta lær oxans ij ok 
biða bógana^. þá varð Loki reiðr, ok greip upp mikla 
staung, ok reiðir af öUu afli, ok rekr á kroppinii eminum. 
öminn bregzt við höggit ok fl^^gi* upp; þá var föst 
staungin við kropp arnarins , ok hendr Loka við annan 
enda'. öminn flýgr hátt^ svft, at fætr^ taka niðr^ grjótið 
ok urðir ok viðu; ^ hendr hans hyggr hann at slitna munu 
or öxlum. Hann kailar ok biðf allþarfliga® örninn fríðar; 
en hann segir^ at Loki skal aldrí lauss verða , nema hann 
veiti honum svardaga, at koma Iðunni út of^ Asgarð með 
epli sin. £n Loki viU þat; verðr hann þá lauss, ok ferr 
til lagsmanna sinna, ok er eigi at sinni sögð fleirí tiðindi 
um þeirra ferð y áðr þeir koma heim. £n at ákveðinni 
stundu^^teygirLokiIðunni útumÁsgarð i skógnokkvom, 
ok segir at hann hefir fundit epU þau, ér henni munu 
grípir^^ i þykkja, ok bað at hon skal hafa með sér sin 
epU, ok bera saman ok hin. þá kemr þar þjazi^ ' jötunn 
iaraarham, ok tekrlðunni ok flýgr braut með^^, [oki 
þrymheim^^ tU búss sins. £n^' Æsír urðu iUa við hvarf 
Iðunnar, ok gerðust þeir brátt hárír^^ ok gamUr^^. þi 

') þelr láta honvm fylli sinnl af uxanvm, W, — *) a fok 
lef^ vpp i fýntw lær vzans baði, ok báAa hógyntí, lY, -- ") þi 
var f&st höndín viö stOn^ina, en annaa endir viA bak amarens, 
W, — *) 8ic Reg.j W^ Res.; om, í/; hart, sv& at, e/c, Raik, — 
») Loka, add. W, £/, He*., Rask. - •) við, «; niþri viþ, £/. - 
en add. W, 1/, Jí. — •) ákafligra, var. Chartœ, — •) um, W, 
H. — '«) Btefnv, W, «») hnoss, «; mvn gripr, IT.— '*)þiax, 
W, et 8ic infra alio loeo. — •») hana add. W, //. — «4) a f 
8ic Reg. et W; hana i þrymheim, Res.; heim i þrymhcim, S^ i 
þriiþheim, U,H; ok heflr heim, Rask, sine auctoritate codicum. 
— ^^) C/ hic brevius: M»ir gerþvE sfrir miok, ok spvrþo hvar 



C. 56. SEBMOSHES BRACIII. 211 

aquilam, eamqne baud exíguam, ibi sedentem. Tum 
aquila : si mihi ex bove , quautum ad satietatem sufiicit^ 
dare velitis, faciam ut carnes igni impositæ elixentur. 
Quodquumpoliicitíessent, illa se ex arboresensim demit- 
tit, focoque insidens primo statim tempore utrumque fe« 
mur bovis et utrumque armum sustulit Qua re iratua 
Lokius sublatam ingentem perticam totis viribus librat et 
in corpus aquilæ incutit. Quo ictu excitata aquila 
quum evolaret, pertica corpori aquilœ jam adhœse- 
rat, manusque Lokií alterí ejus extremitati. Aquila 
tam alte volavit, ut (non altius volavit, quam ut) pedes 
(Lokii)saxa, aspreta et virgultaadtingerent: ille, lacer- 
tos sibi ex axillis evulsum irí putans y clamare et aquilam 
auppliciter orare, sibi ut parcat Illa vero negare, se Lo* 
kium unquam missum facturam j nisi jusjurandnm sðn 
dixisset, facturum sese, utldunna cum pomis suis As* 
gardo egrederetur. Quod quum Lokius se facturum pol- 
licitus esset, dimissus ad socios suos redit; de quorum 
itinere non plurareferunturmemoría digna, donecdomum 
pervenenint. Verum constituto tempore Lokius Idunnam 
Asgardo in sylvam aliquam elicit, simulans , se poma re- 
perísse, quæ ipsa haud dubie magni pretii existimatura 
esset, rogavítque, ut sua poma secum adferret et cum 
illis compararet. Tunc eo advenit gígas Thjassius, exu- 
viis aquilinis indutus, raptam Idunnam secum avolans au- 
fert et in Thrymheímum domum suam reducit. Asæ vero 
Idunnam e conspectu ablatam esse ægre ferebant, bre- 
vique cani et senes reddebantur. Itaque habíto conventu 

iþvnn veri. En er þeir visso var Loka heitiþ bana. — '*) hffrír, 
IT; hærðir, H. — ") gulir, //. 



212 BaAUAiLKBUR. 56. K. 

áttu þeír Æsir^ þing, ok [spyrr hverr onnan^ bvat sið- 
arst víssi tíi löunnar; en |)at var sét siðarst, at hon gekk 
út or Ásgarði'^ mcð Loka. þa var Loki tekinn ok færðr 
áþingit, ok var honum heítið bana eða pisium; en er 
hann yarð ræddr, |)á kvaðst hann mundu sækja^ cptir 
Iðunni i Jötunheima , ef Freyja vill Ijá honum valsbams', 
er hon á. Ok er hann fær^ valshaminn, flýgr hann norðr 
i Jötunheima, ok kemr einn dag til þjaza jötuns ; var hann 
róinn á sæ, cn Iðunn var ein heima. Brá Loki henni i 
hnotarliki, okhafði i klóm^ sér, ok fljfgr sem mest. Ed 
er þjazi® kom heimi ok saknar Iðunnar, tekr* bann am* 
arhaminn ok flýgr eptirLoka^ ok dró [arnsúg i flugnum^^. 
En^^ er Æsirnir úk er^^ valrinn flaug^^ með hnotina, ok 
hvar öminn flaug , þá gengu^ * þeir út undir Ásgarð, ok 
báru þannig bytðat af lokarspánum. Ok þá er valrínD 
flaog inn of borgina)^ lét hann fallast niðr við borgarvegg- 
inn; þá slógu Æsittiir eldi i iokarspánn^^, en örninn 
máttieigistöðva^^, cr hann misti valsins: laustþáeld- 
ÍDum i fiðri araatÍDS, ok tók þá af fluginn. þá vora 
Æsimir nœr, ok drópu [þjaza jötun^'^ fyrír innan As- 
grindr*^, ok er þat vig allfrægt. £n Skaði, dóttir 
þjaza jötuns, tók hjálm ok brjnju, ok öil hcrvápn, ok ferr 
iil Ásgarðs^ at hefna fööur síns; enÆsir buðu henni sætt 
ok yfirbœtr , ok hit fyrsta at hon skal kjósa sér mann af 

')offi.H^. — ^0icHa9k,; afdetriía, ui non legi postini^ inReg.; 
ayvr^i liverr ^bbab, om, ok, IV. -— ') eekk or Atsgarði) ll'. — 
^ Heg.h. i. scribii sœka. -- *) vaUham, IV, //. — «) fckk, IV, 
//. — ^) Mic ceii, 5 oklom, Reg,y mendoae. — "O þiaz, hic iierum 
W. — •) /le^. h. l. teckr. — ''*) flvgínvm , IV; « fominn valinn 
app í flagino, //. — ") er, mendose, Reg. — **) at, IV. — *•) 
Loci flrf, //. — ") pinga, !V. — '*) lokarspánvna , IV. — '•) 
Kt05va Bik, IV; Ktöðvast, //. - - '^) Ornenn, þat var þiazi iOtvnn, 
H'. — '•^ Asgrindir, W. 



b 



C. 56. SERMONES BBA61I. 213 

alteri ex alterís quærebant, quíd novissínie de Idanna 
constaret. Hoc vero novissime animadversum est, quod 
ílla Asgardo egrediebatur, Lokio comitata. Tum Lokius 
prehensus et in conventum productus est , necísque aut 
cruciatuum minis perterrefactus. Quibus exterritus, díxit 
se Idunnam ex Jotunheimis rcducturum, si Freya exuvias 
accipitrinas , quæ ei erant, sibi commodare veilet Im- 
petratis igitur exuviis accipitrinis , septemtrionem versus 
in Jotunheimos avolat, ct die quodam venit ad viilam 
Thjassii, qui tum piscatum exierat , soia domi reroanente 
Idunna: quam in nucem transformatam unguibus tenuit 
et quantocissime avolavit. Thjassius domum reversus, 
quumldunnam abesse sensisset, sumtis exuvíis aquilinis 
Lokium volans insequitur, et stridorem aquilínum in vo- 
latu duxit (stridorem, qualem aquilœ, inter volandum 
excitans). Asæ vero, accipítrem cum nuce volantem, 
aquilamque insequentem conspicati, sub munimentum 
Asgardi successenint , eoque sarcinas ex ramentis run- 
cinæ comportarunt. Quum vero accipiter intra arcem vo- 
lasset seque juxta parietem arcis demisisset, Asæ ramenta 
runcinæ subjecto igne inflammarunt; quum auteminlpetus 
aquilæ in accipitre frustratæ sisti non posset, flamma plu- 
mas aquilæ hauriens volatum inhibuit. Asæ igitur prope 
constituti gigantem Thjassium intra claustra munimenti 
Asici interfccerunt, quæcædes fama multum cciebrata est. 
Skadea, iilia gigantis Thjassii, gðlc^? lorica universaque 
panopHa sumtis, Asgardum secontulit^ ut patrem utci- 
sceretur. Cui Asæ reconciliationem et satisfactionem ob- 
tulerunt, et primo quidemloco, ut maritum sibi ex Asís 
elifíeret, pcdibusque solis , non pluribus membris, con- 
spcctis optionem faceret. Tum vidcns pcdes hominis ali- 



214 BRAGARjlCÐUR. 56. K. 

Ásum, ok kjósa at fótum^ ok sjá ekki fleira af*. þá sá 
hon eins manns fætr forkunnar fagra, ok mælti: |>enna 
kýs ek , fátt mun Ijótt á Baldrí ; en þat var Njörðr or 
Nóatúnum. f>at haíði hon ok i sættargjörð sinni, at Æsir 
skyidu þat gera^ er hon hugöi at })eír skyidu eigi 
mega, at hlæja hana'^. þá gerði Loki þat, at hann 
batt [um skegg geitar nokkvorrar, ok öðrum enda 
um hreðjar sér^ , ok létu þau ymsi eptir^ , ok skrœktí 
iivArtveggja við" hátt; þá létLoki fallast i kné Skaða, ok 
þá hló hon ; var þ& gjör sætt af Ásanna hendi við hana. 
SvA er sagt, at Óðinn gerði þat til yfirbóta^ við hana, at 
hann tók augu þjaza ok kastaði upp & himin , ok gerði af 
stjömur ij. þá mælti Ægir: mikíll þykki mér þjazi 
fjrir sér hafa verít^, eða hvers kyns var hann? Bragi 
svarar: ölvaldi' hét faðir hans , ok merki munu þér at 
þykkja, ef ek segi þér frá honum. Hann var mjök gull- 
auðigr; en er hann dó, ok synir hans skyldu skipta arJQ, 
þ& höiðuþeir mæling at^^gullinu, erþeir skiptu: at hverr 
skyldi taka munn-fylli sina , ok allir jafnmargar. Einn 
þeirra var þjazi , ij. Iði, iij. Gángr. £n þathöfumvær 
orðtak nú með oss , at kalla gullit munntal þessa jötna, 
en vér felum^^ i rúnum eða í skáldskap svft, at vér köllum 
þat m&l eða [orð eða taP* þessa jötna**.- þ& mælti 

') «10 Wt Uy Res.f favtom (fTitani foriatse eæ fœtam #. 
fl^tam), Reif, — *) Bid ckki af fleira, Yf ; at hon skal kjóaa mann 
nf fDtom , einn af Asom , oe sjá ei meira, H, — *) hlægia hana, 
Wf akyldn láta hana hlæa, enn hon hagþi þá þat ei gjöra mes^i 
If. — ^) batt sér geitarskegg nndir hreþjarnar, V} am herþar 
aér, JSr, Res. (minui recté). — •) fyrir, W, — «) om. W. — 
vmbóta, Wf favþr-bóta, £7, H. — ") hafVa verit fyrir sér, 
W. — •) Anþvalldi, U{8emper)yH. — •«) á, W,H. — '^^ticW, 
Rmsk, ; fellam, Reg. — '*) hme a [eor conjectura restituta sunif 
or5(a itílfReg.f ordatal, W(hauddubicexscriptionecodicisRe$.^ 
coisjecturá Hhrarii) ; orðtak eþa tal, Rask. Res, dediti þvi er þat 



C 56. 8ERM0NES BBA61L 215 

cujus, exiinia pulchritadine conspicuos, locuta est: bunc 
eligo ; pauca y credo j Baldero sunt corporis dehonesta- 
menta. Hic autcm erat Njördus ex Noatunis. Id quoque 
in reconciliatione sua pacta fuerat, ut Asæ facerent, quod 
eos facere non posse cogitarat , ut sibi rísum moverent. 
Tum Lokius id fecit, ut funiculi una extremitate barbam 
capræ cujusdam, altera scrotum sibi coUigaret, quo facto 
utrique alternis inter se cedebant et dolore tacti alta voce 
ejulabant Tandcm Lokius se in gremium Skadeæ de- 
misit: tunc illa ridebat. Quo facto reconciliatio, Asarum 
nomine, cum ea perfacta est. Dicitur Odin, placandi 
animi ejus caussa, oculos Thjassii sublatos in cœlum con* 
jecisse, et ex iis duas stellas fecisse*. Tum Æger locu- 
tusest: mihi quidem Thjassius viringens fiiisse videtur; 
quo vero genere oríundus fuít? CuiBragius: patrí ejus 
nomen fuitölvaldio, de quo si tibí referam, audies, credo, 
rem, quæ tibi memorabilis videbitur. Is auri admodum 
dives erat. £o autem mortuo, filii ejus, quum hæredita- 
tem inter se dividerent, aurum herciscundum ita inter se 
mensurá partiti sunt, ut singuli, quantum aurí os cu- 
jusque caperet, acciperent, omnesque æque multa orís 
complementa. Horum unus erat Thjassius, alter IdiuS) 
tertius Gangus. Is autcm loquendi modus inter nos re- 
ceptus est, ut aurum appellemus horum gigantum nume- 
rationem oralem; sed in oratione figurata aut in poesi 
hunc sensum sic involvimus dictionis obscurítate, ut id 
appellcmus loquelam aut sermonem horum gigantum. 
Tum Æger: 'in oratione mystica sensum his ambagibus 

miiUak, ef falit er i riSnum eðr i skáldskapy at kalla gollit monn- 
tal, mál, orft, tal þeasara Jotna. — *') ef vér fjavllom i riinom 
eþa skáldKkap, svA cavllom vhr þat mvli, orft eða tal þeírniy H» 
a) confer, Harbarsljcídy 18, 



216 BBAGARÆBUK. 56-57. K. 

Ægír: {)at þjkki mér vcra vel fólgit i rúnum. [Ok enn 
mæltiÆgír^. 

57. Hyaöan af hefir^ hafizt sú iþrótt, er þór kallit 
skáldskap? Bragi svarar: þat voru upphöf' tilþess, at 
guðin höfðu úsœtt vift þat fólk, er Vanir heita, en þeir 
lögðu með sér friðstefnu, ok settu grið á þá lund, at þeir 
gengu hvárirtveggju til eins kers , ok spýttu i hráka sina*; 
en at skilnaði [þá tóku goðin ok vildu eigi láta týnast þat 
griðamark, ok sköpuðu þar or mann^, sá heitir^ Kvásir. 
Hann er svá vitr, at engi spyrr hann þeirra luta er eigi 
kann hann orlausn; ok hann fór viða um heim at kenna 
monnum fræði, ok þá er hann kom at heimboðí til dverga 
nokkvorra, Fjalars ok Galars, þá kölluðu þeir hann með 
sér á einmæli, ok drápu hann, létu renna blóð hans i tro 
ker ok einn ketil, ok heitir sá Óðreyrir^, en kerin heitu* 
Són^ok Boðn; þeir blendu hunángi við blóðit, ok varð 
þar af mjöðr sá, er hverr er af drekkr verðr skáld eða 
fræðamaðr'. Dvergarnir sögðu Ásum , at Kvásir helði 
kafnat^® l manitviti, fyrir því at engi var þar svá fróðr, at 
spyrja kynní^^ hann fróðleiks. 

þá buðu þessir dvcrgar til sin jölni þcim er Gill- 
Ingr** heitir, ok konu hans; þá buðu dvcrgarnir Gillíngi 
atróaásæ meðsér, en crþeir^^ fóni fyrir land fram, 

*) a lom, Tf', novum raput mox ÍHcipiem, V novum caput 
Uieris rubris iia inscribii: her scf^ir frá því, at Æsir sáto at 
beiroboþi at Mgié ok hano spvrþi braga hvaþan af kom akalld- 
skaprin. frá þvi er qvá»ir var skapaþr. her hefr miök setníng skalld- 
skapar; deinde ipsum caput lileris mojusculis incipit: Mgtr 
spyrr. hvaþan af kom skalldskaprin. iS' tilulum habet: Hvðrnin 
skáldskapr húfst^ — ^} þat, add. Wf haud dubie eœ errore ti^ 
brarii, — ') var vpphaf, W-y er upphaf, H. — ^) hráka sinvm I, 
H'; nicum sinoni i ccrit, //. — ^} þar af maan, Wi mann af rae- 



i 



C. 56-^7. SEBM0NB8 BRAeiI. 217 

involTere, mihi quidem baud iUepidum videtur. Adhœc 
Æger locutus est: 

57. Unde ars illa orta est, quam vos poeticam vocatis? 
Bragins respondit: hujus talia initia fuere. Dii inimicitias 
agitabantcum populo, quiVani dicuntur; sed condicto 
conventu pacificatorio, pacem inter se eo pacto fecerunt, 
ut utríque ad vas aliquod accederent et sputa sua in illud 
redderent. Dii autem digredientes hoc signum pacis ser- 
Yarunt, neque interire passi sunt, indeque hominem, 
Kvaserem dictum, creaverunt. Is tam sapiens est, ut 
nemo illum eas res ínterroget, quas respondendo expli- 
care non possit. Idem multa orbis terrarum loca, ut 
homines res ad cognitionem fnigiferas doceret, peragravit. 
Qui quum ad nanos quosdam, Fjalarem etGalarem, a qui- 
bus iuerat invitatus, pervenisset, hi eum ad secretum 
colloquium sevocatum interfecerunt , sangvinemque ejus 
profluentem duobus vasis et uno lebete exceperunt , qui 
lebes Odreyrer , vasa Sona et Bodna appellantur. San- 
guinem mclle miscuerunt , unde mulsum extitit, ex quo 
qui biberit, poéta aut rerum cognitione insignis evadit. 
Nani Asis signíficarunt , Kvasercm præ nimia sapientia 
suiTocatum esse, eo quod nemo rerum tam peritus fuisset, 
ut eum de rebus ad cognitionem pertinentibus interrogare 
potuerit. 

Post hæc hi nani gigantem, qui Gillingus vocatur, 
hujusque uxorcm ad se invitanint, eique dcinde obtulerunt, 
ut secum in mare piscatum excurrcret. Quum vcro nani 

oDom, H, — «) hét, H. — Óðrærir, M, U^ iJAreir, //. — •) 
hcita, \V, — •) ok fræðímadr, M'; ok Oœþamaðr, U, ^/ fræj>i- 
roaðr oc Bcalld, H. — »") drucknat, H. — '•) kunni, IV. — ««) 
Griliingr, £/; Gyllíngr, //. — ^O excidii in Reg. 



218 BRA0ARÆ9UB. 57-58. K. 

rorn dvcrgarair á boöa% ok hvellði' skipinu. GiUingr 
varúsyndr, ok týndist hann; en dvergamir réttu skip 
sitt', ok reru til lands. þeir sögðu konu hans þenna at- 
burð, en hon kunni iUa ok grét hátt. þá spurði Fjalanr 
bana , ef henni mundi hugiéttara , ef hon sœi út á sæinn, 
jþar er hann haiði týnzt, en hon vildi {>at f>á mælti hann 
við Galar bróður sinn, at hann skal fara upp yfir dymar, 
er hon gengi út ) ok láta kvernstein falla^ i höfut henni, 
ok taldi sér leiðast óp hennar ; ok svá gerði hann. þá 
er þetta spurði Suttúngr , bróðurson' GiIIings, ferr hann 
til, ok tók dvergana ok flytr á sæ út, ok setr þá i flæðar- 
aker. þeir biðja Suttúng sér lifsgriða, ok bjóða honum 
tíl sættar i róðurgjöld mjöðinn dýra, ok þat verðr at sætt 
með þeim ; flytr Suttúngr mjöðinn heim , ok hirSir þar 
sem heitaHnitbjörg^, setr þar til gæzlu dóttur sina Gunn- 
löðu. Af þessu köllum vær skáidskapinn Kvásis bI6ð eða 
[dverga drekku eða fylli^ eða nakkvarskonar lög Óðrerís 
eða Boðnar eða Sónar, eða farskost^ dverga, fyrír þvi at 
sá' mjöðr flutti þeim ijörlausn or skerinu , eða Suttúnga 
mjöð, eða Hnitbjarga iög^®. 

58. þá mæUi Ægir: myrkt þ}kki mér þat mælt, at 
kalla skáldskap mcð þessum heitum. £n hvcrnig komu 
þeir Æsir** at Suttúnga miði? — Bragi svarar: sjá saga 
cr til þess, at Oðinn fór heiman ^ ok kom þar er þrælar 
niu slógu hey ; hann spyrr cf þcir vili at hann brýni 

i l»oö»> ^'' — *) hveirav, W. — 5) skipit, W. — *) om. 
W, — ^} iOtono, 8on, W,Uf Suttdnsr JOtun, bróðr, JV; Swpttiinfr, 
fir (ubiqué). — •) HvitbjOrg, JV, Re8. — ^) a [dverg^a laasn, H. 
— •) farsliostr, W. — •) om. W. — »») iic IV; Hvitbjarga 15^» 
//; lavgr, Rei^.} HvitbjargangOÖ, /le«. — ^') komvs þer(=:þeir?) 
Æsir, W. 



C. 57-58. 8EBM09IE8 Biueii. 219 

tcrram prætervchcrentur, in brcTÍa æstaosa rcmígannit, 
Qt navigiam subverteretur. Gillingus, qui nandí ímperi- 
tus esset, períit; nani vero (subversam) navem inverte* 
runt, atque ad terram reroigarunt. Hunc casum quum 
uxorí ejus retulissent, illa mortem maríti ægre ferens alta 
vœe lamentabatur. Tum Fjalar eam interrogavit, sola- 
tione ei futurum esset, si in mare, ubi períisset, prospe- 
xisset. Quod quum mulierannuisset^ illecum fratre Galare 
collocutus , hunc jubet vestibulum domús conscendere, 
lapidemque molarem in caput egredientis mulierís deji- 
cere, se enim lamentationis ejus pertæsum esse. Atque 
ille sicfecit. Qua re cognita, Suttungus, Gillingi ex 
fratre nepos, nanos adgressus comprehendit, in mareque 
deportatos scopulo marís inundationi eiposito imposuit. 
lUi a Suttungo, ut sibi vitæ incolumitatem'concederet^ 
implorantes , gratiæ reconciliandæ caussa ad expiandam 
patrís necem ofFerunt mulsiun iUud pretiosum (eximium). 
Hoc tandem pacto reconciliatione inter eos facta, Suttun- 
gus mulsum domum suam reportatum loco, qui Hnit- 
bjarga dicitur, servat, custode adposita filia Gunlada. 
Hinc poésin appellamus sangvinem Kvaserís , aut potum 
nanorum, aut complementum vel liquorem aliquem Odre- 
ris vel Bodnæ vel Sonæ , aut navigium nanorum (eo quod 
illud mulsum eos incolumes ex scopulo reportavit), aut 
mulsum Suttungi, aut laticem Hnitbjargorum. 

58. TumÆger: isloquendi modus mihi obscurus vide- 
tur, his nominibus poésin appellare. Sed quomodo mul- 
sum Suttungicum in potestatem Asarum pervenit? Bra- 
gius respondet: sequens narratio hanc rem cxplicat. 
Odin, domo profectus, eo pervenit, quo loco novem servi 



220 BRAGARjlCÐUR. 58. K. 

Ijá^ |)eiiTa. þeir játa þvi, þá tekr hann hein af beltí sér 
ok brj'ndi^; en þeim þótti bita Ijániir miklu betr, ok 
föluðu heinina. £n hann mat svá, at sá er kaupa víldi 
skyldi gefa viÖ hóf', en allir kvóöust vilja, ok báðu hann 
sérselja, en hann kastaði hcininni i lopt upp ; en eraliir 
vildu henda, þá skiptust þeir svá við, at hverr brá Ijánum 
á háls öðrum. Óðínn sóttí^ til náttstaðar [til jötuns -þess 
er Baugi hét', bróðir Suttúngs. Baugi [kalIaSi illt fjár- 
hald sitt, ok sagði atþrœlar hans níu höiðu drepizt, en 
taldist eigi vita sér von verkmanna^. £n Óðinn nefndist 
fyrir honum Bölverkr ; hann bauð at taka upp ix manna 
verk fyrír Bauga , cn mælti [sér tii kaups cinn drykk' of 
Suttúngamiði. Baugi kvað^ einskis ráðs^ eiga af miðínum, 
sagði at Suttúngr vildi einn hafa, en fara kvezt hann 
mundu með Bölverki, ok freista ef þeir fengi mjöð- 
inn. Bölverkr vann um sumarítixmanns^^ verk [fyrír 
Bauga^^, en at vetrí beiddist^^ hann Bauga leigu 
sinnar. þá fara þeír báðir[. Baugi segir Suttúngi^' 
bróður sínum kaup þeirra Bölverks , en Suttúngr synjar 
þveriiga hvers dropa af miðinum. þá mæiti Böhcrkr 
til Bauga, at þeír skyldu freista væla nokkvorra, ef þeir 
megi ná miðinum, en Baugi lætr þat vcl vera. þá dregr 
Bölverkr fram nafar, þann er Rati hcitir^"*, ok mælli*', at 

9ic (^lia) Reg., W^ C/; ]jÁi, IL— Adnoiat ad hunc locum 
Haskius: ^yPortasse hmc vox olim, ut hodie in lingua Svecica, 
in sing. sonuerit líe, in piur. iiar**. Certum est, singularem 
ht^jus vocis in lingua Islandica olim sonuisse ie, ut in Ao- 
dierna tigna Danica (Lœ), Quœri potestj ulrum pluralis liar 
(^ex lear), an Ijár scribi debeat, et quidem posterius analogia 
neutrorum irh, fé, nititur, — *) liána, add, W^ IjáÍDa, add. Res. 
— *) sic Reg., ir-, höfuð siU, S, St; hðfut, //, Res. — setti, 
W. — *) a [at iotvns þese er Bavgi cr nefndr, W. — *^) a [léit 
eigi hava vcl halldit hvskórlvm sinvni, U. — ^ m. til æinn dr., 
ir. — •) kvcz, W. - •) ráð, W. — >") manna, W. — *0 « C 



C 58. SERfifONES BRAOIL 221 

fcMiuin demetebant ; bos interrogat, an opera sua in fal- 
cíbus eorum acuendis uti vclint. Quo probato cotem ex 
cingnlo suo detrahit, et falces acuit ; illi vero, quod falceð 
multo acutiores viderentur, cotem venalem poposcerunt. 
Hle vero eam sic æstiniavit, ut qui eam emere vellet, is 
modicum pretium redderet ; omnes autem se reddere velle 
dixerunt, eumque, ut sibi venderet, rogarunt. Hic iUe 
cotem in sublime jecit; quam quum omnes manibus pre- 
bendere veiient, itanegotium inter se transegerunt, ut 
vibratis falcibus alteri aiteris coUa præciderent. Odin 
pemoctandi caussa ad gigantem quendam, cui Baugio no- 
men, fratrem Suttungi , se contulit. Hic de damno rei 
suæ œconomicæ questus, novem servos, qui sibi fuissent^ 
se mutuo interfecisse narravit, neque spem ullam opera- 
riorum sibi aliunde oiferri. Odin, qui se coram iUo Böl«* 
verkum nominavit, novem hominum opus in se susceptu- 
rum poUicitus, mercedis loco unum sibi haustum mulsi 
Suttungici pactus cst. Baugius vcro nuUam sibi potesta- 
tem mulsi esse ostcndit, Suttungum sibi soli idvindi- 
care ; iturum tamen se cum Bölverko, et tentaturum, an 
potiri mulso possint. Bölverkus instanti æstatc in gratiam 
Baugii novcm operariorum labore exantlato, sub hiemem 
a Baugio mcrcedem suam postulavit. Tum ambo profi- 
ciscuutur: Baugius fratri Suttungo pactum inter sc ac 
Bölverkum indicat, ille vero se vel unicam mulsi guttulam 
conccssunim obstinate negat. Tum Bölverkus Baugium 
hortatus est, ut tcchnas aliquas adhibere conarcntur, ut 
potiri mulso possent. Quod annuente Baugio, Bölvcrkus 
terebram, cui Ralio nomcn cst, produccns, Baugium 

om. }V. — '^) beiddi, W. — ^^) a [ til SvUvngsj segir Baugi, W. 
— ^*) lict, //; nafarinn, þann cr Kóði licitir, Sf nafarinn roda, 
17. — »») mielir, W, 



222 niAOAiurauit 58. K. 

Baugi skal bora bjargit^ , ef nafarrínn bítr ; hann gerír 
8vá. þá segirBaugí, at gögnum er borat bjargit' ; en 
Bölverkr blæss i nafars raufina, ok hrjóta' spænimir upp^ 
i móti honum; þá fann hann at Baugi yildi svikja hann, ok 
bað bora [gögnum bjargit'. Baugi boraði enn ; [en er^ 
Bölverkr blés annat sinn, |>á fuku inn spænirnir.) þábrárt 
Bölverkr i onns líki, ok skreið i nafars raufina, en Baugi 
stakk eptir honum nafrínum ok misti hans. Fór Bölverkr 
þar til sem Gunnlöö var, ok lá^ hjá henni iij nætr, ok þá 
lofaði hon honum at drekka af miðinum iij drykki: i enum 
fyrsta drykk drakk hann alU or Óðrerí , en i öðrum or 
Boðn, i enum þriðja^ or Són , ok hafði hann þá allan 
iDJöðinn. þá brást hann i amarham, ok flaug sem ákaf- 
ast'. En erþjazi'^ sá flugarnaríns, tók hannrórarn- 
ariiam ok flaug eptir honum, en er Æshr sá hvar Óðinn 
flaug, þá settu þeir út i garðinn ker sín. £n er Óðion 
kom inn ofÁsgarð^^, þá spýtti hann upp miðinum i kerin; 
[en honum var þá svá nær komit, at Suttúngr mundi ná 
bonum, at hann sendi aptr suman mjöðinn, ok var þess 
ekki gætt; hafði þat hverr er viidi, ok köiium vér þat 
skáldfifla iut^^. EnSuttúnga mjöð gaf Óðinn Ásunum, ok 
þeim mönnum cr yrkja kunnu; þvi^^ köllum vér skáld- 



bergit, W. — «) bcrffit, IT. ~ ») fjaka, /f. — *) vt sp^ 
IfT. _ 6) fl [( i^gnvm bergit, W^. — «) « [om. H'. — tn Rég. 
Tia seripium, — ") drykk, add. W. — •) ákaflcgajs, ÍV. — >«) 
sie Reg.j W^ quo gigantem in genere eignificari accipiendum 
esi'y SttttdDf^r, Ut JV, Res. — '^) inn vm Asgarfta, W; innan As* 
ipirfts, H. — ^ sicWf skallflfla lit, Reg. ; oc kOllain vér þii meiin 
skálldnfl, en þann mjoþ arnarleir, H^ a [en 6umam repti hann 
aptr, er honam varþ nær farœt, ok hava þat skalldfifl, ok heitir 
arnar leir, C/« — *') U hic novum caput literis rubris inscribit: 



C 58. SERMOBIES ■HAIIIL 223 

perforare saxum jussit, si modo terebra acuta esset. lUe 
sic facit. Mox significat Baugius^ rupem perToratam esse. 
Quum vero Bölverkus foramen terebræ inflasset, ramen- 
taque sursum in faciem ejus revolassent, Baugium insidias 
sibi struere sentiens, rupem perforari jussít. Itaque Bau- 
gius forare perseveravit, quumqueBölverkus iteruminfla- 
ret^ ramenta introrsum evolarunt. Tum Bölverkus in 
serpentem transformatus in foramen terebrœ irrepstt, 
quem reptantem Baugius terebrá appetivit, sed in eo frui* 
stratus est. Bölverkus eo, ubi se Gunlada continebat, 
concessit , et cum ea tres noctes concubuit , tumque illa 
ei veniam dedit, ut tres haustus mulsi duceret: primo 
haustu Odrerem exhausit, altero Bodnam, tertio Sonam^ 
atque sic toto mulso potitus est. Quo facto induvias aqui- 
linas indutus, quam vehementissime avolavit. Suttungus 
autem, aquilam volantem conspicatus, ipse quoque exu-* 
vias aquilinas adsumsit, eamque volando insecutus est. 
Interim Asæ, Odinem volantem conspicati, vasa sua in 
aream exposuerunt. Odin , simul ut munimentum Asi- 
cum ingressus est, mulsum in vasa rejecit; sed ab inhæ- 
rente Suttungo fere oppressus ad tantas incitas redactus 
erat, utpartem mulsi per posticum ejiceret^ cujusnulla 
ratio habita est, quam partem quicunquc vellet obtinuit, 
hancque vocamus portioncm poctarum ineptorum. Mul- 
sum autem Suttungicum Odin Ásis dedit, eisque homini- 
bus, qui carmina scribere norunt. Hanc ob caussam poé- 



Her sesír hvcrso skilja skal Mkalldskap, quod iia incipii: því 
heitir skalldskaprinn fengr Oþins. ok fvndr ok drvckr ok giof* 
Þá niæltiÆgir; hve niórg ero kyn skandskaparins. Bragi se^^ir: 
tvenn, mál ok hnttr, eic. 



224 EPTfRMAXf. 

skapinn fcng Ó6íns ok fund, [ok drykk hansy ok gjöf 
hans, okdrykkÁsanna^. 

EPTIRMÁLP. 

En þetta er nú at segja úngum skáldum, þeim er 
gimajst at nema mál skáldskapar, ok heyja sér orftfjölda 
nieð fomum heitum, eða girnast þeir at kunna skilja þat, 
er hulit er kveðit: {)á skiJi hann þessa bók til fróöleiks ok 
* skemtunar ; en^ ekki er bt gleyma eða úsanna svá þessar 
sögUr^, at taka or skáldskapinum fomar kenm'ngar^ þa^ 
et höfutskáld hafa sér lika látið; en eigi skulu krístnir 
menn trúa á heiðih goð, ok eígi á sannindiþessar sagnar', 
aoDan veg en svá sem hér finnst i upphafi bókar, er sagt 

er frá atburðum j)eim, er mannfólkit villtist frá réttrí trú, 

^— — — ^-^— I — — ■ ■ ■■ 

>} a [ drykk hans ok (^íOf ok dr. Asanna, W, — *) Omnes 
eodiets (Rsg.^ W^ U, 8 si /1) kie inssrmni qum in Raskii ef 
kme nosira ediiione primam seeHonem effieiuni parHs sé^ 
queniis: ^káldskaparmál , vnlgo Skálda, usque ad verha: bt& 
ok at kalla Reidartý (vide infra pag. 230). Raskius opi^ 
naius esi sequeniem efilogum^ ah anciore suo eodiei Eddieo 
separaHm addiiumj posiea in ieœium irrepsisse, ei insciHa ii" 
hrariorum inepio ioco adscripium esse. Vnde sequiiur^ quod 
éi Raskius accepii: ui omnia . quœ in Sknldsknpartnál suh 
forma diaiogi inier jKgerem ei Bragium afferuninry inierpð'- 
iaia sini ei a iibrariis inepie ficia^ qum igiiur a Raskio uncis 
inciusa suni (vide ed, Rask. pag. 8T noi, 2, pag, 98 noi, 9 ei 
p, 106 hoi. 6, Aiiamen non negandum esij conira kane Ra- 
skii senienHam kaud pauca afferri posse: nam primum non 
esif eur iihrarii in prima ianiummodo seciione^^Skaidte^* Ðru'- 
gium ei Ægerem coiioquenies proferreni, non in sequeniihus f 
deinde in ipso codice Reg, ei W iniiio capiiis 17, verha: i>t& 
sem Brag;i 8ag;ði Ægi inierpolationis signa maæime aperie prœ 
se feruniy ui et ipse Raskius fateiur, et quidem iia^ ut maxime 
indiceni mytkum de ílrungnere, ei verosimiiiter etiam mytkum 
de iiinere Tkoris ad Geirrðdum giganiem a iibrariis irans- 
posiias ease, ei ad pariem quœ diciiur Bragarieðar ab iniiio 



EP1L06US. 225 

sin appcllamus adquisitioncm Odinis, ejusque invcnlum 
et haustum et donum, item potum Asarum. 

EPILOGUS. 

Ea vero de re nunc admonendus est quilibct junio- 
rum poetarum, qui quidem dictiones poeticas discere, co- 
piam verborum unacum vetustis appellationibus sibi com- 
parare, carminaque obscuris orationis figuris composíta 
intelligere velit, ut hunc hbrum, et ad cognitionem et ad 
oblectationem frugirerum, intelligat. Hæ vero narratio- 
nes non ita sunt obliterandæ aut pro falsis habeiidæ^ ut 
e\ poesi vetustæ appellationcs, a poeticis prímariis (clas- 
sicis) receptæ. eliminentur. Neque vero homines chri- 
stiani in deos ethnicos credere, neque veritati horum my- 

periinuisse, quemadmoditm in codice Vpsaliensi adhuc serva^ 

tum videmus. ^^ec guidquam obstare videtur^ quo minus au- 

etor Bragium in cotloqnio cum Ægere dislinctiones generales 

poéseos breviter eæponenlem produceret, quœ postea tn í»káld- 

skaparmál diligentius persequilur et eæemplis illustrat ^ prof^ 

sertim quum multis locis apertum sit , neæum in toto hoc 

opere minus distincte servari, quum omnia ad traditiones my- 

thicas coltigendasy et undiquaque adaptandas, ordinata sinf. 8i 

hie indigitatum ordinem accipimus, prima pars Skaldœ, qua 

kenningar continet , bene procedit, usque ad denominationes 

auri, ubi Codex Uegius (e/ deinde Wornu^ mythos inserit, 

quos fortasse tibrarius hujus codicis corpori Eddico primus 

addidit, Sed quamvis ordo codicis Upsaliensis , contra sen~ 

tentiam Raskii, in hac parte operis fortasse præferri merea^ 

iur^ tamen non ausi sumus a disposilione codicis noslri pal~ 

marii, regii, lantum discedere, ut auctorilatem Upsaliensis 

secuti hœc omnia transponeremus. — ^) Raskius hic inscri- 

ptionem præmillit: Eptirináli eddu, quœ in codicibns non inve- 

nilur. — ^) Hœc ila 1/, St: En cigi ^'kulo cristnir nicnn trva ne 

ai^annaz, at «va liavi vcrit; celera deinde epilogi omittunl. — *") 

frásat^nir, //'. — *) þrnsa sagna, \\\ 

ló 



226 eptirmAli. 

ok pk næst frá Tyrkjum, hvemig Asíamenn, |)eir er Æsír 
erukailaðir, fólsuðu frásagnir þær^^ frá þeim tíðindum 
er gerðust í Trójo, til þess at landfóikít skyldi Irúa 
þá guð vera. 

Priamus konúngr i Trójo var höfðíngi mikiIP yíir 
öllum her Tyrkja, ok hans synir voru tignastír af öllum 
her hans. Sá sair hínn ágæti, er Æsir kallaðu^ Brímis 
sal eða bjórsal; þat var höll Priamus konúngs. En þat, 
er þeir gcra lánga frásögn of ragnarökr : þat er Trójo- 
manna orrosta. [þat er frá sagt*, at öku-þórr* egndi^ 
oxahöfði, ok dró at borði xMiðgarðsorm , en ormrinn hélt^ 
svft lífinu, at hann sökktist^ i hafít; eptir þeím dæmum er 
þetta sagt, er Ektor drap Volukrontem^, ágætan kappa, 
at ásjánda^^ enum mikia Akille, ok teygði hann svá at sér 
með höfði hins drepna, ^ess er þeír jöfnuðu til oxans^ 
þess er öku-þórr hafði^* höfuðit af^* ; en er Akillevs*' 
var dreginn í þetta úfæri með sinu kappí, þá var honum 
sú ein lifshjálpin, at flýja undan banvænligu^ "^ höggi Ilekt- 
oris, ok þó sárr. SvDi er ok sagt, at Ektor sótti sv& ákaf- 
liga orostuna, ok svá miklir voru ofrhugir^^ hans, er hann 
s& Akillevs, at engi luír var svá sterkr at standast mættí 
fyrír honum; ok er hann misti Akillevs^^, ok hunn var 
flýiðr, þá sefaði hann [sy& reiði sina^^, at hann drap þann 
kappa er Roddrus*® hét. Svá sögðu Æsir, at þá er Öku- 

») om. W\ — «) om. W, H. - ») Reg. cum sigloi kall.; 
kalla, H\ koUvðv, \\\ «) a fþar hv& sai^t, W; þar er saf^ 
H, — *) 9ic (avku-þórr) hoc loco eliam W (sæpius Akvþorr). 
') engáiy Reg,} varial enim interdum gn et ng sequente d vei t, 
ok SOHÍ similitudinem, — ^) hialp, H'. — *) in Reg, seriptum: 
savkþiz. — •) Volocrontcm, W^; Valocronítium, //. — ^^ sic W', 
asaDda, mendo li6rar,y Reg.*, ásjdanda, form.vulg.y Rask, — ■') 
braot, W, H. — ") om. W. — »») Akillaa, h. l. W. — ") 
ItBvænVy W\ om. //. — '^ of^hvgar, W; mikiU var ofrliDgi, H. 



EPILOGUð. 227 

thorum aiíter fidem habere debent, quam quemadmodum 
in inítio hujus librí est proposituro, ubi demonstratum est, 
quibus caussis homines a vera fide abcrraverint, deinde de 
Turcis, quomodo Asiani , qui Asæ dicti sunt^ has narra- 
tiones depravarint, detortas ex iis rebus, quæ Trojæ ac- 
ciderunt, ut cives eos deos esse crederent. 

Priamus , rex Trojæ , princeps erat magnæ auctori- 
tatis, universo Turcarum populo imperans, cujus filii 
cunctos subditos ejus dignitate antecellebant. Eximia 
ilia ædes, quam Asæ voc^runt ædcm Brimeris vel ædem 
cerevisiariam, hæc fuit aula regis Priami. Quam vero 
contexunt de crepusculo dcorum longam nnrrationem, lioc 
bellum Trojanum est. Traditumest, ökuthorem capnt 
bubulum escæ loco hamo imposuisse, Serpentemque cir- 
cumterraneum ad marginem usque navigii extraxisse, 
serpentem vero ita vitam retinuisse, ut in mare dosidcrit: 
hæc dicta sunt ad exemplum ejus narrntionis, secundum 
quam Hector Volucrontem, excellcntem heroa, interfe- 
cit, in conspectu magni illius Achillis, quem hoc modo ad 
se adlexit, prætento capite interfecti , quem comparave- 
nint cum bove, cujus capitc Ökuthor utebatur. Quum 
vero Achilles propter contentionem suam in hoc inelucta- 
bile discrimen perductus esset, unicum ei erat vitæ ser- 
vandæ remedium, ut mortifero ictui Hectoris fugft se, 
quamvis saucius, subduceret. Hector quoque tanto fcr- 
vore pugnam agitasse, tantamque ferociam, conspecto 
Achille, sumsisse dicitur, nulla ut res tam valida fuerit, 
ut ei resistere posset; qui quum Achiilem, fugajamela- 
psum, frustra quæreret, furorem sedavit occidcndo heroe, 

»«) AkiUís , »K — '0 « [ reiðina svA , W'. — ") $ic , sive 
Roddvus, Reg,; RodYos, IV} Roddous, S^ Rhodo, H, 

15« 



228 eptirmAli. 

þórr misti ormsins , þá drap hann Ymi jölun. En viö 
ragnarökkr kom Miðgarðs-ormr váveifliga [at þór^ , ok 
blós á hann eitri ok hjó hann tii bana ; en eigí nenntu 
Æsir at segja sv&, at öku-þórr heföi svft látizt, at einn 
sligi yfir [hann dauðan^, þótt svá hefði verít. En meirr 
hröpuðu' þeir frásögninni^ en satt var, er* þcir sögðu at 
Hiðgarðsormr fengi^ þar bana; en þat færðu þeir til, 
þóttÁkkillevs^ bæri^ banaorð^ arEctori, þá lá hann dauðr 
á sama velh af þeim sökum ; þat gerðu þeir [Elenus ok^^ 
Alexander. þann Elcnus^^ kalla Æsir Ala. þat segja 
þeir, at hann hcfndi bróður sins, ok hann liföi þáer öll 
guðin voru dauð, ok slöknaðr var eldrinn , sá er brenndr 
var Ásgarðr ok allar eignir goðannn. Eii Pirrus**, honum 
jöfnuðu þcir til Fenris-úlfs, hann drap Óöin, en Pimis 
mátti vargr heita at þeirra trú ^ þvi at eígi þyrmði hann 
gríðastöðunum, er hann drap konúnginn í hofinufyrírstalla 
þórs. þat kalla þeir Surta-Ioga er Trója brann. En 
Móði ok Magni, synir Öku-þórs^^, kvomu at krefja landa 
Ala eða Viðar; hann er Eneas; hann kom braut af Trójo 
ok vann siðan stór vcrk. Svá er ok sagt, at synir Ektorís 
komu til Frígialands, ok settust sjálfir i þat riki, en ráku 
í braut Elenum. 

*) a lom, IV. — •) a [æinn hann, W, — *) sie (hravpvþv 
éi hrOpvdv), Reg,, W, S, — *) hie incipii iertium fragmen-' 
ium memhranaceum 7ð6^ in liieris eO^ninni. — ^) sie ceii.; 
en, Reg. - •) Ocng scribii 766. - Akillcs, tr. — •) sie 
eeii.f bar, Reg, — **) banoifi, W, 756. — »") « [om. W^ 



\ 



EPIL06US. 229 

quí Roddrus appellatus est. Sic Asæ dixenint, Okutho- 
rem, quum in Serpente frustratus esset, Yroerem gigan- 
tem interfecisse. In Deorum autem crepusculo Serpens 
circumterraneus Thorem nccopinato invadens, virus in 
eum olHavit eumque ad necem percussit ; noluerant enim 
Asæ fateri, etsi ita accidísset, Thorem mortem oppetiisse, 
ab uno prostratum et interfectum. Sed narrationem plus 
justo declinarunt a vero, quum dicerent, Serpentem cir- 
cumterraneum eo loco mortcm obiisse, argumenti loco 
adferentes, Achillem , etsi cæde Hectoris triumpkantem, 
eodem campo eis de caussis occubuisse ; cujus auctores 
fuenint Ilelenus et Alexandcr, quem Helenum Asæ Alium 
appellant. Hunc nccem fratris ultum esse tradunt, vixis^ 
seque , quum omnes dii jam mortui, incendiumque, quo 
Asgardus omncsque Deorum possossiones deflagrarant, 
extinctum cssct. Pyrrhum autcm cum lupo Fcnrere, qui 
Odiiiem intcrfccit, compararunt: Pyrrhus enim secundum 
conim rcligioncm lupus appcllari potuit , nam locis sacro- 
sanctis non pcpercit, quum rcgem in templo, ante aram 
Thoris, interficeret. Incendium Trojæ vocant flammam 
Surtí. Modius et Magnius, fiiií Ökuthorís, venerunt po- 
stulatum tcrras ab Alio vcl Vidare, qui Æneas est. Hic 
e Troja elapsus , res magnas postea gessit. Est quoque 
traditum, filios Ilectoris in Phrygiam venisse, et hoc re- 
gnum ejecto Heleno occupasse. 

756. — ") Alexander, IF, 756. — ") phirus, 756. — ") Akm- 
þórs, IV, 756, 



230 



SKALDSKAPARMAL 



þá MÆLTi Ægir: hversu á marga lund breytið þér 
orðtökum skáidskapar? eða hversu mörg eru kyn skáld- 
skaparins? — þámæltiBragi: tvenneru kynþau, ergreina 
skéldskap allan. Ægirspyrr: hver tvenn*? — Bragi segir: 
mál ok hættir. Hvert máltak er hafl; til skáldskapar? — 
þrenn cr** grein skáldskaparmáls. Hver ?* — Svá* at nefna 
hvern iut sem heitir; önnur grein er sú, er heita fornöfn; 
en iij. málsgrein er^ köllut er kenning, ok er sú grein svft 
sett, at vér köiium Óðin eða þór eðaTý, eða einhvern 
af Ásum eða Álfum , [at hverr þeirra er ek nefni til'' , þá 
tek ek með heiti af eign annars Assins , cða get ek hans 
verka nokkvorra ; þá eignast hann nafnit, en eigi hinn er 
ncfndr var. Svá sem® vær köilum sig-Tj , eða hánga-Tý, 
cða farma-Tý: þat er þá Óðins heiti, ok köllum vér 
þat keimt heiti ; svá ok at kalia reiðar-Tý. 

2. Enn® skal láta hcyra dæmin*®, hvernig höfuðskáldin 
iiafa látið scr sóma^* at yrkja eptir þessum heitum ok 
kcnningum, sv& scm segir Arnórr jarlaskáld, at hann 
liciti^^Aliróðr: 

') tnttcripHonem ex eodice Upsaliensi ei ediiione Raakii 
Mnscepimus, llœe pars operis vuigariier diciiur Skálda , ei 
huuc tilulnm prœmiiiii Raskius , qui eiiam iiiulos speeiales: 
Kpnnins:ar, Ókcnd heiti, Forndfn suis iocis præmiiiii, Codices 
mannscripli ^ ui supra (p, JS24 noia /) monuimus ^ primam 
seciionem aniea inseruniy usque ad: reiJVar-Tý. — *) tvav, W, 
— ^ sie IV ', (M-v, Reg. — ^) þrenn er grein skáldbkaparmáls 
Ii\ciN, S'j IJ hic mulinm ab aliis codicikus digrediiur, — *) sv, 
ll'. _ •) ^v, er, add. fV. — « [om, W, — «) hfer, er, add, 
W. — «) sicReg,, í// >ií, W, 736,757, S, In codiceW manu 
SvenoHÍs Jonœ, olim pasioris Bardensis, adscripius esi Hiu- 
Ins: ^'Sfjnotnjma Eddica'\ ei in margine alia manus (foriasse 



231 



DE DICTIONE POETICA. 



Tvfíi Ægeri quærenti: quot modis elocutionem 
poeticamvaríatis? aut quotsunt genera poéseos?Bragius: 
duo, inquit, sunt genera, quæ omnem poésin distinguant. 
Æger : quænam duo ? Bragius : dictio et varíatio metríca. 
Quinara dictionis modus in^poési adcommodatur? Tres 
partes sunt dictionis poéticæ. Quænam? Primo, ut suo 
quæque res nomine adpelletur ; altera pars est, quæ pro- 
nominatio dicitur ; tertia dictionis pars est ea, quœ voca- 
lur denominatio, quæpars inhoc accommodatur, ut, quum 
appeilamus Odinem aut Thorem aut Tyrem, aut aliquem 
ex Asis vel Alvis, quemcunque tandem ex his appello, 
lum ad hoc nomen aut adponam rem ab alio Asa posses- 
sam, aut rem aliquam ab eo gestam commemorem; quo 
facto huic competit nomcn ^ non illi , qui nominatus est. 
Sic, quum appellamus Sigtyrem aut Hangatyrcm, autFar- 
matyrera (Tjrcm pugnæ, suspensorum, onerum), hæc 
Odinis appcllatio est; quam appellationem circumscríp- 
tam vocamus. Eodem quoque modo Reidartyr (Tyr 
rhcdæ) dicitur. 

2. Porro excmpla adreremus, quo modo poetis classi- 
cis has nppcliationes etdenominationes inpoési adcommo- 
darc |)lacnerit; v. c. Arnor Dynastanim poiita, qui testa- 
tur. eum (Odinem) appellari Omnipalrem: 

Jonaa Oiavins, Svefneyensis), adscripsH: '^incipii Skdlda^*', 
fragmentum membr, 756 iilerœ initiaiis ei inscripiionis spa^ 
iium vacHum reii^uii, S éituium prœmittii^ iiteria coioraiis 
4criptum: Annar partur eddu eru Kennijnf^ar uk Itljsur pimanni 
ðkállda, 8^'nandi: hvorninn Skalldin liafa Grunndvallat Sgoar 
wgsur og kvædahátt Eppttir historiu þcsaarar Búkar. — '^J d«aiiy 
H; d»mi iil, W, 756. — ^O lika, IT; hafa sér lica látit, H. — 
'») heti, JVy 756. 



232 SKALDSKAPARMAL. 2. K. 

Nú hjkk^ siíðrhugaös^ ^^B^y 

síð lcttir® mér stríða*, 

J)ýtr Allföðr*, jtum 

jarls kostu^, brím hrosta. 
Hér kaliar hann ok skáldskapinn ^^hrosta-brim Aiiloðr^'. 
Hávarðr halti kvað svá: 

Nú er jódraugum Ægis 

amar flaug, ok bauga^ 

hygg ck at^ heimboð þiggi 

Hánga-goðs, of* vángí. 
Svft kváð Viga-Glúmr^®: 

Lattist herr með höttu^^ 

Hánga-týs at gánga, 

þóttit^^ þeim at hætta 

þekkiiigt, fyrir brekku. 
Svft kvaðllefr*^ 

Opt kom^* jarðar leiptra, 

er^ Baidr, hniginn skaidi, 

iioiir at^* heigu fuili*« 

Hrafnásar*^ mcr, slafna*'*. 
**Svá kvað Eyvindr skáidas[)illir*^ : 

Ok Sigurð'% liinn 

OT svönum vcitli 

*) sic H', T66f hyc, irf. , Reg. — *) sic (fili|)rliug;aþ8) , U; 
sliiVIia^az, írf., W ; sliðr hugazt, 756 ^ sIíjV hv^ar, Reg,jS, — *) 
lætr, l\prave h. /. — *•) síríþum. dat, piur., V, — *) AlfavArs, irf., |/. 
^ kosto #. kostv, Reg,^ kost, 8ing.^ /r, 756^ kosta. prave^ f/; 
Öl8 kosta S^ jailskosta, //. - ">" hausra í. e. per iuMuloSy 
lly //; tum of vans:i circa r. super capite (^aquila volat). — 
■) á, i;; af, //; utrumqne prare. — «) af, /r, 756, V, //, forie 
id, — *") Víga-GIUins s. cap.Z7.y c/r. Islend. sðc^ur, 1S13, 1.pajr. 
210. — '0 hœtta t. e. hcttu, Víf^-GI. s , eodem sensu^ pileus, 
cueulius Odinis: galea. - '•) {iiíUið, IV; þótti, 756. — "O 



C. 2. D£ DICTIOIVE POETICA. 233 

Fervet cerevisia Omnipatris: ounc (enim) 

virtutes dynastæ, acri anímo præditi, 

commemorare virís cogito. Sero 

vehementi ievor animi ægritudine. 
Hoc loco poésin quoque appellat cerevisiam Omnipatris. 
Havardus Ciaudus sic cecinit: 

Nunc navium recloribus aquila 

in campo supervoiat; quos a Ðeo 

suspensorum domum invitari et 

annulis donatum iri auguror. 
Sic cecinit (ilumus Homicida: 

Viri, gerenlcs piieos Dei suspensorum, 

de clivo desccndere dubitaverunt: 

neque enim illis tantum adire 

periculum visum est jucundum. 
Sic cecinit Revus: 

Fidus Divus æquoreorum fulgurum, 

qui sæpenumero mihi ad sncnim 

poculum Corvorum Domini adfuit, 

(nunc) damno poétæ occubuit. 
Sic cecinit Ejvindus Skaldaspiller: 

£t Sigurdum illum, 

Refr nemnir hann Ramna-ás , sem liér segir, H. — '*) kemry 
prœs., W, 756, 767, £/, U. — »*) af, 757. — »«) helfom fallam, 
17. — "^ 8ÍcW\ II; hrnfn asar, írf., 75 ff; hrafn a sar, 17; braflia 
lur, Rcg', lirafiiu lúr, Rask.; hranim ». hrainna lar, 757, — *") 
nix htafni, f'. — ''-*) Pertnultas sequetttes sírophas omittii H^ 
earum ioco hœc lanlum inserens : Glúinr Geirason nemnir Óþinn 
>is(ýr; Kyvindr Skiííldahpillir: Farmatýr; Úlfr Uggason : HropU- 
lýr: E;;ill ^iriillagrímsson: MímÍNVÍn, (vo5 jarðar oc IMfKbagg^^ 
Coriiiacr: alglldan, allvaldan; Þurvalldr Helgason Hliþscúálfar- 
gram ; confr, infra pag. Z4Z noi. 14, *") vide Snorrouis Har. 
Gráf. eap. 6. — *') sic Wy 766y 757; Sigurþr, Reg.y prmo: 



234 SKALDSKAPABMAL. 2. K. 

hróka^ bjór 
Haddíngja vals 
Farma-lýs , 
Qörvi næmðu* 
jarðráöendr* 
á Ogióe. 

Svft kvað Glúmr Geirason: 

þar var*5 þfafna byijar* 
þeim [stýrðu guð* beima^^ 
sjálfr i sæki-álfi 
Sigtjr Atals® djra. 

Svá kvað Eyvindr enn*: 

Göndul ok Skögul 
sendi Gauta-tj-r 
at kjósa of konúnga: 
hverr Ý ngva ættar 
skyldi með Óðni fara, 
ok í Valhöllu vera^®. 

Svft kvað Ulfr Uggason: 

Ríðr** at vilgi víðu** 
viðfrægr**, en mér líða, 
Hropta-tjr, of hvftpta^* 
hróðr-mál, sonar bálí. 

Svft kvað þjóðólfr enn hvinverski**: 



>) tic Heimtkr. edd,y V, H,757y Rask,; hroka, v. hrokka, 
W} hrocka, 7ð<f; hraka (= hravka?), Reg. — •) nænftiy If, 
756. — •) iarþráþriendr, corrupie^ Reg, — *) vorv, U. — 
•) hyrjar, 17/ byniar, err. Hhr,^ 757. — •) sie a [V^ nt. froð, 
id., 757 1 er st^rfto, Reg,, W^ 756, Rask,, qum ieeiio nuiium 
seusum fundii, nisi muiando stýrAu tii stýrAi. — ^ beÍBa, V, — 
•) 756 scrikii: aigthyr aa Uls dyra. - *) vide Snorronis Hák. 



C. 2. DE DICTIO?IE POETICA. 235 

qui oloríbus Dei 

onerígerí præbuerat 

cerevisiam deicctorum 

Haddingi juvenum pelecanorum, 

vit& spoliarunt 

Ogloæ præfecti 

provinciarum. 
Sic cecinít Glumus Geirii filius: 

Ipse Deus Bellipotens ibi 

erat in oppugnatore Atalis 

animaiium, dii iiiam abietem 

tempestatis virorum regebant. 
Sic Eyvindus ilerum: 

Gönduiam et Sl^ögulam 

misit Gotiiorum Deus 

ad eiigendos reges, 

quis Ynguiæ gentis 

ad Odinem concederet 

et in Vaiiiaiia maneret. 
Sic cecinit Uivus Uggii fiiius: 

Late ceieber llroptatyr 

ad rogum fiiii minime 

latum equítat. Mihi sermo 

poéticus ore profluit. 
Sic cecinit Tlijodoivus Hviniensis: 

g., c, S8; llákonarmiil , r. /. — !<») i ValhOll at vera, W\756. 
— ") riþvro, £7; viJir, if. — '*) 8ie C/; Wiða, c«//., %uod non 
fatHur h, /. literarum metricamm ratio, — ^') yigftttgr, 7S7^ 
obslante metro, — '^)om hapta, U; hvepta, H, — ^*) Hmesemi" 
siropha T\iodolvi in V non invenitur^ $patio uniu$ iinem vm- 
euo reiicto, in fragmento 767 omiesa euni perba: uyk kv« 
þjóð., ueque ad fiMem etropkm. 



236 SKALDSKAPARMAIi. 2. (• 

Valr iá þar á sandi^ , 
[vitinn enum^ eineygja^ 
Fríggjar raðmbyggvi; 
lognuðmn dáð slikrí. 

þal kvað Halifröðr: 

Sannyrðum* spenr' sverða 
snarr* þiggjandi viggjar^ 
barr-haddaða® byrjar 
biðkv&n* und^® sik þríðja. 

Hérerþessdæmi, at jörð er köiiut konaÓðins i skáldskap. 
Svft er hér sagt, at Eyvindr kvað^^ : 

Hermóðr ok Bragi! 

kvað Hropta-t)T, 

gángit i gögn grami! 

þvíat konúngr ferr, 

sá er kappi þykkir, 

til haliar hinig. 

Sva kvað Kórmakr**: 

Eykr með enni dúki, 
jarðliiutr**, dia fjarðar^* 
brejti, hiin^* sá er, beinan, 
bindr. Seið Yggr*® tii Ríndar. 

landi, IF, 766, — *) $ie W aperte; YUm enom, 766 $ Tit- 
invm, Reg.y Raek,, forte per syncopen aut eeeundum fronun" 
tiationemj pro ▼iiinn enom; vitrom enom, H, haud recte. Cmte^ 
rum xí vitinn aceipiendum pro part. pass. anomaie verki vita, 
ecire, eodem aut simili seusu at^ue regulare vitaðr, destina" 
tus (=ei^n»ör, Ólafs dr. str.7,^. - *) }¥ scri&it æin»yia; eia- 
eyia, 766. — *") eann yrðinn , 767, mendose — inn pro um. — 
^) spcnura , 766. — ^) sic 767$ snarþiggiandi, tifia rore, V; 
svarr, IV $ suar s. snar, 766; þvarr, Reg.$ svard, //, perperam, 
— viggian, €/. — fic W, 766 i bar haddaöa, 767} barhodd- 



C. 2. DE DICTIONE POETICiL 237 

Ibí cæsi ín arena jacuere, 
dedícati unocuio illi, qui 
Fríggæ ampiexibus delectatur. 
Nos talí virtute iætati sumus. 

Hoc cccinit Halirrödus: 

Acer jumenti venlis expositi 
possessor fcminam, Thrídio ambitam, 
fronde comantem, altercationibus gladiorum 
in suam redigit potestatem. 

Hic exemplum proponitur, terram in poesi appellarí uxo- 
rem Odinis. Sic hoc loco Ejvindus cecinísse dicitur: 

Hermode et Bragi! 

inquít Uroptatyr, 

procedite obviam regi! 

huc enim rex, 

qui insigni fortitudine cluet, 

ad aulam adventat. 

Sic cecinit Kormakus: 

Distributor terræ, qui ursi catulum 
constríngit, promtum poésios varíatorem 
vitta frontali ornat. Yggus amores Rindæ 
incantamentís sibi conciliavit. 

ada, U; biarr haddaþa, Reg.; i, e, eylvd^ arboribua consitam, 
quum dukium non sii, quin intelligenda sit Norvegia. — *) 
sic C7, Rask., i. e. terram^ bífkv&n ( — kuon, 767), Reg.^ Wj 
756, 757, i. e. tremulam feminam^ sed to bif k. t. metro ad^ 
versatur. — '^ sie W^ 756 j 767 ^ U^ of, Reg., minus apte k. 
i. — '*) Hákonarmál, v. 14. — >*) Hmc verba ei sefuenism 
semistropkam om. 756. — ^*) sie Reg., 756; jardlatr, id., Wy 
U. — '«) sie, W, 756, ei Reg. infra$ 5ia flarþar, id., Uf dia- 
iarþar, Reg. A./. — >*) sieReg.$ húun, Wj 17; k<^(hoBs=:lMliil), 
fS6. — "•) ykr/ W. 



238 SKALDSKAPABMAL. 2. K« 

Svft sagði^ Steinþóir: 

Forngervum* á ek firnum^ 
farms Gunnlaðar^ arma 
horna fors at hrósa 
hlít-styks', ok ]þó litlum^. 

SvA kvaft IJIfr Uggason^: 

þar^ hykk^ sigrunni, svinnum 
sylgs, Valkyrjur fylgja, 
heilags tafns, ok hrafna. 
Hlaut; innan sv& minnum. 

Sv& kvað EgiU Skallagrimsson^^: 
Blót'' ek ei af ])vi 
bróður Vilis^% 
guð^* jarðar, 
at ek gjarna^* sjV*; 
]þó hefir Míms^® vinr 
mér of fengit 
bölva bætr, 
er it betra telk^^, 

Gáfumk^® íþrótt 
úlfs of^^ bagi*% 
vigi vanr**, 
vammi firða. 

qvað, ir, 766 y 757 y C7. — *) #íc U\ foni|;enraB, Jlejr., 
757 y in aeeuðat^ $ðd exigitur dat^ ui apparei ex iequemii 
littanii fornijOnnr, plur. fewu^ W^756^H, quodnuequamreferri 
foieei. — ■) fyrþam, U. — ^ GonnhUAar, 757.-- *)#•<? ilejr.f 
hUUtygi^, id. {Jn anie s poniiur^ tum pro g, fiiM pro i^), W^ 
757 f U$ — styi^, id., 756. — ^ H. add.: ÓÖinn er hér kall- 
aðr farmr Gannlaðar arma, ve|;na þe«8 at hann \k% meft henni. — 
^ Hme ei eequeniem eemieiropKam omiiHi U. — ") eie ei 
Reff. — *) hygf , M., 756. — ^^) Skúla80B, perperamf U; om. 



C. 2. DE DICTIONE POBTICA. 230 

Sic Steinthor: 

Gaudeo eiígu& quidem, 
at mirífice vetustá 
cerevisia bellipotentis 
Gunladæ amasií. 

Sic cecinit UIvus Uggii filius: 
Puto ibi bellonas et corvos 
comitarí victoríæ datorem, 
sacræ victimæ laticis participem. 
(Adeptus cst: intus ita memoramus.) 

Sic cecinit Egil Skallagrimi filius: 
Non ideo colo 
fratrem Vilerís, 
terræ numen, 
quod lubens sim (faciam). 
Tamen Mimeris amicus 
mihi præbuit 
solatia malorum, 
si meliora recensuero. 
Dcdit mihi artem 
vitii expertem 
Lupi adversaríus, 

pugnæ adsvetus. 

* - 

W, 756. — ") blóta, «., 757^ U. — '«) Viliss, 767. — >») 
roð, 757. — '*) tíc Reg.f gjani, W, 756, 757y U. — >*) 9ie 
Reg., 757, U'y sé, W., W, 756; þér, prave, H. — >•) Mimmst, 
757 f mins, W^ 756 f Mímis, U. — ^O^^^*' paMMÍve: reeenteimrf 
W, 756, 757) er ek b. telk, C/$ ef hit betra teldi, EgiU Sa^a, 
Sonartorrek, v. 22. — *") gáfams, id.^ I/, 757 j Bgili t. * >*) 
eie eecundum C/, qui Ugit nm; ok, eeit. — '°)bapi, 757^ bagfi, 
£7. — «1) 9ie W, 756, 767 ^ l/, Sfy Æí; vamr, prave^ Ref, 



240 SKALDSKAPARMAL. 2. K. 

Hér er hann kallaðr guð jarönr ok Mims^ Tinr ok úlfs 
bagi*. Svá qvað Rerr : 

J>ær* eigu vér veigar* 

Val-gautr* salar brautar 

fals^ hrannvala^ fannar 

franir valdi^ tamr^ gjalda. 
Svá kvað Einarr skálaglamm: 

Hljóta mun ek, né hlitik^^, 

Her-tjss^S oP* þat Frœju^^ 

fyrir^* örþeysi at ausa 

austr vingnoðar^^ flausta. 
SvA scm Úlfr kvað, Uggason**: 

Kostigr ríðr at kesti 

kynfróðs^^, þcim cr goð hlóðu, 

Hrafn-frcistaðar , hesti 

Heimdallr, at mög fallinn. 
Sv& er sagt í Eiríksmálum: 

Hvat er þat drauma**? {kvaS^^ Óöinn) 

ek*® hugðumk®* fyrir dag rísa^* 
ValhölP^ ryðja 

1) MimÍHy W^ C/; Mimmss, 767; Minis, TS6. — *) baf^iy 
U. — ») #íc Haý.j þer, id.y W, 757, þicr, 756-, þtr, ÆTj hér, 
fiil; in D detrHum. — *) veigir, prave^ 767 ; Tegiar, 766. — 
*)yalg;étr, r^r, fifa«t derivéíur a gæta, obMervare, dequo valde 
dubitari poieei, — ^ farB, £7, ÆT/. _ ^ «tc W, 766 $ hrann- 
vtlar, Aey., 767; hrann-mara (equorum foniigradorum — nc- 
vium) Uj Si^ rann-sala, prave, H. — ^) valdr, W, 766^ €7, H'y 
▼olr, 767. — *) ramr, 767; ramar, IV, 766^ H; rámmar, vel rá 
mar, U; rammar, 8i, — *®) ttc eæ cor^jeci.^ qum proæime aece" 
dii ad leciionem W (hlitO ei 766 Clilit«)ý ^litir, Reg.y 767$ en 
heitir, Uy Si. — *') Hertýrs, id.y 767; hertyg, Hj perperam. — 
*■) am, id.y l/, 766. — ^^) fryjo, £/, quod idem valere poieeij 
eecundum pronuniiaiionem; freyja, 766 y 767, Hy eoiiia ecri" 
hendi raHone. — »*) fer (= flr), W., 767, — '*) vingnaðar, W, 
756 f H$ am gnoþar, I/, Si, uki vm mendoee pro vin; ningoftar. 



C. 2. ÐE DICTIO.NE POETICA. 241 

Hoc loco appellaturXumen tcrræ, amicus Mimcris et Lupi 
adversarius. Sic cccinit Revus: 

Eximie Valgötc, qui cœli 

super maria se arcuaiitis 

imperium tenes, tibi venam 

poeticam acceptam referimus. 
Sic cecinit Einar Lancicrepus: 

Meum est, opinor, latices e vasc 

vinario Hertyris haustos 

propinare navium incilatori; 

quod negotium Freyæ non committo. 
Quemadmodum cecinit Ulvus Ugpii filius: 

Virtutibus excellens Heimdallus 

equo vehitur ad rogum, quem 

dii exstruxcrunt mortuo filio 

artium ]>priti Corvornm ronsultoris. 
Sic habct epicedium Eiriki^: 

Quid istuc somnii (íst (iiiquit Odiii)? 

imaginabar nie surgere ante lucem, 

Valhallam vacuefaccre , 

7S7. — '**) hœc et tequentem semisiropham om, 767, — *^ 
kyogóðr, I/, — ^®) démíi, eæemplorum, rerum intolitarum, 7S7. 
— ^*) om. Reg., U'y 757 om. verba: kv. óð. — ***) er 757} er 
ek, U. — *0 hugftumz, id., 766, 767, U. - «) reiéa, 766. — 
«») at, add. W, 766, 

a) Epicedium, quod in Erikum Blodaxam componendum cara- 
vit axor Gunnilda , 'servavit Fagurskinna, quæ bíc habct: nepHr 
fall Eiriks lét Qunnildr yr^ja kvœði um hann, «rd ««iti Ó&inn 
fagnahi honum i Valhöll^ oh hefr svd: ilvat er þat draumá'* 
etc, cujus tranblationcm viderc est in Lex. Mythol. p. 781. Hoo 
carmen imitatus est Eyvindus Skalda.spiller in liákonarmdl , ie»ie 
Fagurskinna: ^^sem Eyvindr segir ikvœði pvi, er hann orii eptir 
fail Ilákonar, ok seiii hann pat epiir pri. srm Gunnildr hafði 
látityrma eptirEirik, sem Ö&inn bauð honum heim til Vathallar.^* 

IG 



242 SKALDSKAPARMAL. 2. K. 

fyrir vegnu fólki; 

vekþa^ ek Einherja 

bæða^ ek upp rísa, 

bekki at strá, 

bjórker** lejðra; 

ValkjTJur vín bera, 

sem v!si* komi*. 
þat*' kvað Kórmakr: 

Algildan'^ bið ek aldar 

allvald®: of® mér halda 

js^^ bifvángi Yngva, 

úngr. Fór Hroptr** með Gúngni^*. 
þat^* kvað þórólfr^*: 

Sagði^* hitt er hugði*^ 

Hliðskjálfar gramr sjálfum 

hlifar-styggr^^, þar er högnir*'' 

[Háreks liðar^® váru. 
Svá kvað Eyvindr^^- 

Hinn er Surts 

or sökkdölum 

farmagnuðr^ ^ 

fljúgandi bar. 
Svft kvað Bragi: 

{)at erumk** sent^'', at'* snemmn 

sonr Alda-róðrs-^ vildi 

1) vektað, f/; vakta, W', T^í;, 7áfr. — ^) ba.% WjTSfí; bcidda, 
7Sr. — *) boiftker at I., V, ^) vÍKcr, TJr. — *) ~; kœmií 

kémi, id,, 7ST; kœini , V. — **) þa, TS6, — ^) alraildan, TST, 

— •) afvald, mendoðe^ U. — ^) uin, írf. , V', ok, mend.^ 756. 

— '«) sieWy TS6, U} Vss, írf., £7; ygffs, T^r^ leciio Reg. dubia, 
js#. ysv, 8edy»y neque conteætu oralionisy neque melro omnino 
$atisfacit,^ ^>)Hrokr, £7; Hrottr,rjtf.— '*) #tc W^ 7S7} gongni, 
7S6', g\gn\, Re$., quod ex g gutturali ortum esse videtur^ g^'h ^* 

— "jsvA, W, TS6, TST, V, - '*) þcSrálfr, W, 7S6, 7S7$ þor- 



C. 2. DE DICTIOME POETICA. 243 

ad cípsos homines recipiendos : 

Einheros (mihi videbar) somno excitare, 

iis |)ræci[)ere, ut surgcrent, 

scamna stramine sternerent, 

vasa cerevisiaria purgarent: 

Gæsiiegis, ut vinum adportarent, 

ut si rex ahquis adventaret. 
Hoc cecinit Kormakus: 

Ego juvenis oro præpotentcm 

Yngviæ genlis imperatorem, 

ut arcús mobile sohjm super me 

teneat. Hroplus Gungnerem gestavit. 
Hoc cecinit Thorolvus: 

Ubi Hareki socii percussi sunt, 

rex HHdskjalvæ, in arma 

sæviens defensoria , ipsis 

quod destinarat significa\it. 
Sic cecinit Ejvindus: 

Qucm ille longinquis 

itineribus celebcr Deus 

ex depressis Surti vallibus 

volans adportaverat. 
Sic cecinit Bragius: 

Id mihi traditum est, fdium 

Patris hominum vires cum 

gatione. — '^ hlífar Btyg:i?s, geniL, £7, quod apte referiur ad 
Iláreks; Iilífar styscr enim alias solei de regibue bellieoeie 
ueurpari. — ^*) htípc^nir, trf., W, 766, U. — '•) a [hoarer 
mapne, TST. — **•) hœc ei eequettfem eiropham om. V. — •*) 
framö«;nuAr, mend., T5T. — ^'^) cr vnk, T56 ;' crnmy T5T; erom, 
U. — *•*) sýnt, monsiraium, eignificaium rel perspeciumy U; 
bncnit, T5T. — ^O cr, «<'. V. — »*) alfavþrs, U. 

16* 



244 8KALDSKAPARMAL. 2-3. K. 

afls*, við uri* Jíalían'* 
jarðar reisf*, of freista. 

Svá kvað Einarr*: 

þvíat fjölkostigr^, flestu, 
flestr^ ræðr við son Bestlu", 
[væri ek, morðs*, til mærðar, 
mærínpr, en [)ú^®, færa. 

Svá kvað þorvalclr blönduskáld** : 
Nú hefi^* ek mart 
í miði greipat**'' 
borar** Börs**, 
Bura^'' arfa. 

3. Ilér skal lieyra hvo skáldin hafa ken;H skáldskapinn 
eptir þessum heitum, [er áðr eni riluð^ '. Svá sem er at 
kalla Kvásis-drevra ok dverga-skip, dverga-mjöð, jötna- 
rojöð, Suttúnga-mjöð, Óðins-mjöð , Ása-mjöð, föður- 
gjöld jötna; lögrOðreris ok Boðnar ok Sónar, [ok fjlli^®; 
lögr Hnitbjarga, fengr ok fundr ok farmr ok gjöfOöins' *. 
Svá sem hér er kveðit , er orti Einarr skálaglam : 

Ilugstóran'^ bið ek heyra. 
heyr^% jarl! Kvásis dreyra, 

'") alfs, mend,,Tð7, — *) inne, 76T, mtndose. — ^) þœfRan, 
W., W', þafAan, TS6 j þpfí^an, ToT; {)Bk(Hn, ('. — **) sic omn'es. 

— *) Bkálaglamm, add U. — «) fjölkostar, T5T. — ^ fcþr, 17; 
flestu, //, TS6. — ■) Bczlo, trf., f/j Beslu, irf., TðT^ Biestlu, 
mend.^ Tð6. — ^) mnr/, //; a/tpkit hcfl ck morz, \VyTð6} tek. 
heflr ek morðz, TðT ; trkit heíi ck morþr, U, — "*) pó, TðT. — 
") hie desinit fragmenlum lertium membran. A. Magn. Tð6. 

— ") hefir, írf., TðT. — '») sic Reg.-, greipar, \V, TðT, l/. - 
^*')sie(vei bocar, non honnr) Reg.; bvrur, H'; barar, r5r; bvkar, 
U. — '») biers, U. — »*) burar, U , um fí. arfua, TðT. — »t^ a [ 



C. 2-3. DE DICTIONE POETICA. 245 

teiiuris coercitore, aquis coacto, 
statim experiri voluisse. 

Sic cecinit Einar: 

Nam pleriquc bellatores, 

multis virtutibus præditi, 

minus, quam tu, apud Bestlæ (ilium valent. 

Ego quam plurima ad laudes adfero. 

Sic cecinit Thorvaldus Blandæ-poeta : 
Nunc comprehcndi 
multa in mulso 
(ilii Böris, 
Burio prognati. 

3. IIoc loco docebimus, quomodo poétæ secundum ap- 
pellationes supra*memoratas poesin denominaverint. Nimi- 
rum eam appellarunt sanguinem Kvaseris, navigium nano- 
rum. mulsum nanofum^ mulsum gigantum, mulsum Sutt- 
ungi, mulsum Odinis, mulsum Asarum, multam pro cæde 
patris gigantum, liquorem Odreris et Bodnæ et Sonæ, et 
(harum) complemcntum, laticem Ilíiitbjargorum, adqui- 
silum et invcntum et onus et donum Odinis. Ut ex his 
versibus. quos Einar Lancicrcpus composuit, apparet: 

Oro , ut animosus terræ 
cuslos aures advertat 

scm skrifut eru í þeirrc fráfiðf^n sem Braei ðkalld Ba^dc Æj^ii 
757. — »0 a [fullr, mend,, 757, om. W,H, 11 ^, ai U ^ addit: 
fjarðlcj^^ar brim. — ^^) // ^ add.: bcr{;biia ok GiUín^ gjðld. 
M^káldskupitr kcnníngar m<á mar^vísle^ar íinna hjá skáldum, fornum 
ok n^jum. — *'} hui^stórur, U, prave h. l, — '*) liyr, 757^ 
foríe idemy tecundum pronuniiationem ( = h0r^, 
^) vide Bupra pag. 2216-^4. 



246 SKALDSKAPARMAL. 3. K. 

foldar-vörð á^ fyrða 
íjarð-leggjar* brim dreggjar'*, 

Ok scm kvað Einarr enn"^ ^ skálaglamm^ : 
Ullar gcngr of alla® 
asksögn"^, þess, cr hvöt® magnar 
byrgis*' böðvar^® sorgar*% 
bergs grunnlá^* dverga. 

Svá sem kvað Ormr Stcinþórsson : 
At vcri borit*^ bjórs 
brikar ok mitt lik, 
rckkar nemi, dauðs, drykk 
Dvalins! í einn sal. 

Ok sem Rcfr kvað: 

Grjót aldar rær** gildi 
geðreinar^* þorstcini. 
Bcrgmæra**' g'j"^^ bára; 
bið ek Ijða^^ kjn lilj'ða. 

Svá sem kvað EgilP®: 

Buðumk*^ hilmir-^ löð, 
þat^* á ek hróðrs'-'" of^'' kvöð, 
bar^^ ck Oðins mjöð 
á Engla bjöð. 

- ■ — — 

') ok, //, qui prave conginiæisse videíur : ck bi5 foldar 
vörð ok fyrða. — *"j (jarMeiCgjaí , 757, prare. — ') dre^g;ia(, 
W, 757, prave, *) enn Æinar, incerso ordine, VV, — *) om, 
757, - •) vm, írf., IK 757; om, U, — ') sic H', 757, 11-, 
atsksavng, Reg.f askson^, prave, U. — '^ hot, C/, »Si/, G, //. — 
•) byrglss, 757 ^ birkis, V. — **^) boAnar, facili errore, 757^ //. 
") sorga, 757^ scrkjar, U, scil. bóAvar serkr, lorica ; birki b. 
serkjar, militcs. — *') sic Heg. (^vnnlá «. gvmilá) ; grymi la, W; 



C. 3. DE DICTIONE POETIGA. 247 

ccrevisiæ nanorum. Audi, 
dvnasta, Kvascris sanguincm! 

Et qucmadmodum adhæc cccinit Einar: 
Fons nanorum cjus, qui 
íncitaiioncm augct calamitatis 
nubílarii prœliaris, pcr totum 
cœtum clypcatorum diíTunditur. 

(Juemadmodum cecinit Ormus Stcinthoris filius: 
Ut ccrevisiæ spondæ meumque 
mortui funus unam in ædem 
comportctur. Homines animos 
advcrtaut Dvalinis potui. 

Et qucmadmodum Rcvus cccinit: 
Potus gcntis saxosi soli 
movct animum Thorsteini. 
Unda monticolanim strepit; 
rogo , ut genus hominum auscultet. 

Sic, ut Egil cccinit: 

Re\ mihi hospitium obtulit, 

idco laus (ejus) mihi celebranda est. 

Adtuli Odinis mulsum 

in Anglorum tcrram. 

g:rymila, Uj grynne lá, Tð?; Gunnlaf)ar, //. — ") bvrs, U. — 
'"*) tær, H' ; í?r, TðT^i.e, eæciiai aHentionem$ tcl ek, recito^ U, 
— **) goftreinar, una voce , T5T, — ***) Reg. scrib. bergmpru^ 
bergrmAra, trf. , ToT'f bcrg-yra , urortim montanorum (i. e. gi^ 
gantum). G,St. ~ ^') lýþa þa, Reg.f syllaht incuriose repetiia, 
ui orðta tal supra pag. 2Í4 not. 12. — ^*^ ex Höfuðlausn Egiili^ 
V, Z. — '^) buðumz, l/, TóT'y Buðomz, //. — •*') hilme, pravð, 
7ÓT, — «•) þar, TðT', nii, I/, 11 -, om. W. - ") hroðr, W. — 
*0 vm, r, TðT. — •*) ber, præs,, H, 



248 skaldskaparmal. 3. K. 

Ok sem kvaö Glúmr Geirason: 

Hljði! hapta' beiðis^ 

helk^ [mildinga gildi'*; 

J)ví bjóðum* vér þögnar*', 

jþegna tjón at*^ fregnum. 
Ok sem kvað Eyvindr: 

Vilja* ek hlið^ 

* 

at hans^® liði, 

meðan GilHngs^* 

gjöldum yppik*^, 

meðan*^ hans ælt 

í** hvfíriegi 

Gélga-farms** 

til goða teljum. 
Svá sem Einarr kvað skálaglamm: 

Eisar vargr*^ fyrir^'^ visa; 

verk Rögnis mér högna ; 

J)j'tr Óðrcris alda 

aldr, hafs, við fles galdra. 
Ok enn sem hann kvað: 

Nii er j)az^® Boðnar bára. 

borgsaxa^^, ter''* vaxa'"^ , 

görvi'^ i höll, ok hlNði, 

hljóð, flcy''^, jöfurs þjóðir. 



*) hafra, caprorum^ 757, — '') bii.Vir, 767, 11, — ^) licfr, 
1/, //; hcf«, 7ó7, — **) gilld, í/; a |inilldi laiUum, err. libr., 
IV. — *) biðivm, ir, f/, 757, Sl, 0\ //. ») fiagnar, írf., 767. 
— #íc IV, £/, 767, S(, 0\ II ', af, Reg. - «) sic Reg., 767; 
vilka, nolo, W; vilra, V. — ^*) sic tteg., = hljóð, sileniiumf vide 
Egils s. ed. Hafn., pag. /Í07 , not, ii; hljúð, IV, //, 767, eod, 
sensu, sed in \\\ qui habet vilkn, nolo, hljóð de strcpilu acei- 
piendum. — '''^ siciWr^Heg.; Hárt?, IV, U, 767. — '»)í^y"ínss. 



C. 3. DE DICTIONE POETICil. 249 

Et quemadmodum cecinit Glomus Geiríí filius: 

Auscultent homines! Ordior potum 

príncipum Odinianorum (Asarum). 

Ideo silentium impero (expeto), 

quod cladem virorum fando audimus. 
£t quemadmodum Eyvindus cecinit: 

Optarim audientiam 

carmini ejus, 

multam (pro cæde) 

Giilingi proferens: 

dum illius genus 

in latice lebetis 

patibuli oneris 

ad deos referímus. 
Sic ut cecinit Einar Lancicrepus: 

Lupus pelagi jussu regis proruit; 

placent mihi studia principis. 

Unda Odreris adsidue slridet 

ad scopulos sonorum. 
Et præterea, quemadmodum idem cecinit: 

Nunc est, ut unda Bodnæ crescat. 

Principis in aula sateUites 

silentium faciant, et navigio 

saxicolarum aures advertant. 

00*} Gillíngr, U, prave. — '''^yppag:, •<'.. TóT-, yppir, C/. — ^*) 
þvíat, H'. — ") or, 75T. — ") sic Reg., \V , onu$ patUuli, 
suspensus, h. l. Odinn, forie respecíu ad llúvainál, 141 j farSf 
prave, TðT; :;rams, regis (^paiibulorum) ^ C7, ui hanj^a drottinn, 
Hk. Yngl. sara, cap. T, — ^*') í. e. navis; vágr, sinus, W. — 
»0 fer, TóT, id., cfr. supra p. Z40, noi.l4. — »*) þat, TóT, — 
*') berghára, mendose, T5T. — ^) tœr, W'y tér, T5T] njicr, Aí, 
haud apie h. l. — *•) vara, mendose, T5T. — *^ gefi, fV; 
gcrfl, T5T. — «3) hljííftfrey, TðT y prave. 



250 SKALDSRAPARMAL. 3. K. 

Ok sem kvað Eilifr^ Guðrúnarson: 
Verði t)ér% allz' orða* 
oss* grær^ oP kon® mærar® 
a sefreinu^® Sónar 
sáð, vingjöfum ráða^*. 

Svft sem kvað Völu-Steinn: 

Heyr Míms^* vinar mína**, 
mér er fundr geíinn þundar, 
við góma sker glymja, 
Glaumbergs^* EgiU!^* strauma, 

Svft kvað Ormr Steinþórsson : 

Seggir þurfu-at^^ ala^"^ ugg; 
engu snjr ek i Viðurs^® feng 
háði, kunnum hróðr-smíð^® 
haga*®5 of minn brag. 

Svá kvað Úlfr Uggason: 

Hoddmildum tér^^ hildar 
hugreifum^^ Óleifi, 
hann vil ek at gjöf Grimnis, 
[geð, Njarðar^^ lá, kveðja. 

Skáldskapr er kallaðr sjár eða lögr dverganna'*, fyrír 
þvi, at Kvásis blóð var lögi- [i Óðreri**, áðr mjöðrínn 

>) Einarr, U, mendose, — *) sic ÍV, U, 757', verðr ei, Reg. 
— ') 8ic Reg,, TðT; að, eo quod, W) en (=er), quum^ V, — 
*) #íc Reg., H', TðT-, jarAar, V. — *) æs (= e«, er), U. ^ "^ 
gert, U, — ^ uni. id , t/, 767, — *) kuon, id., 737, cfr. Edd. Sæm, 
ed. Havn,iJ, 218, uot.l4, — ») sic Reg, W; mOrar, írf., 757; 
mæran, U. ■— '**) særreinio, U; sefreyne, 7ST, utrumque minuM 
recle. — **) baþir, U, — '*) míns, TS7, mendosef Mímis vinr, 
U, — *') Mic W, 7S7; mima, prave, Reg.$ roínar, U, — ^*) 
glavmbers, U. - ") Mie W, U; Epilií, Reg., Eigiil, 7S7. — >«) 



C. 3. DE DICTIO^E POETICA. 251 

£t qucinadmodum cecinit Eilívus Gudrunæ Glius: 
Tu arbitcT esto amicitiæ munerum, 
quandoquidem nobis verbale Sonæ 
semen de terræ principe 
in area mentis succrescit. 

Sic, ut cccinit Völustein: 

Egil Glaumbcrgensis ! audi 

flumina Mimeris amici, quæ mihi sunt, 

ad scopulos palati% sonantia. 

Mihi datum invcntum Thundí est. 

Sic cccinit Ormus Sleinthoris filius: 

Non cst, quod mea carmina qucmquam 
soliicítum habeant: non enim soleo 
cavillalionem intermiscere Viduris capturæ; 
fdbricationcm carminis apte accommodare novimus. 

Sic cccinit Ulvus Uggii filius: 

Lalex numinis prœliaris cxcitat 
animum Olavi, auri munifici ct alacri 
animo præditi; quem ego ad (audiendum) 
Grimncris donum invitare volo. 

Poesis appcllata cst marc aut liquor nanorum, co quod 
sanguis Kvascris clfccit liquorcm Odrcris, antequam mul- 
sum confeclum erat; quod quum in hoc lcbete confcctum 



sicReg., 757: þvrfvt. id., W; þvrfot, irf., U. — '^ sic VV, 757 j 
l'; asa, Reg. — '") Veðrs, 757, — '«) liicJ;'^s smíð, IV } hróðrs 
8111., 757, — '"O hafa, W , invito melro. — »») tér, irf., 737} 
hjaUdr jre^nis (el ek, U. — ^) herreifum, hilari animo erga ci-' 
vei/f vel: hilari in bello, U, — *^) a [ex eot\feciuraj g^eðniar- 
|iar, uno vocabulo, Reg.; geðfíarðar, W, U, 757, — **) Óöreirs, 
//. — »*) a fÓðrœris, W. 



252 8KALDSKAPARMAL. 3-4. K. 

værigjörr, okjþar gerðist hann i katlinum^, ok erhann 
kallaðr fyrir þvi hverlögr Óðins ; [svá sem kvað £y vindr^ 
ok fyrr var ritað* : 

Mcðan hans ætt 
í* hverlegi 
Gálga-farms* 
til goða teljum. 

Enn er kallaðr skáldskaprinn far eða lið dverganna ; liö 
heitir öl, ok* lið heitir skip; [svá er tekit til dæma, at 
skáldskapr er nú kallaðr fyrir því^ skip dverga. Sv& sem 
hér segir: 

Bæði^ á ek til brúðar® 
bergjarls^, ok skip dverga, 
sollinn^^ vind, at senda, 
seinfyrnd, götu eina. 

4. Hvemig skal kenna þór? Svá, at kalla hann son 
Óðins ok Jarðar; faðir^* Magna ok Móða ok þrúðar, 
verr Sifjar, stjiipfaðir*^ Ullar, stjrandi**^ ok eigandi 
Mjöllnis ok megingjarða^*, Bilskirnis, verjandi Ásgarðs, 
Miðgarðs, dólgr ok bani jötna ok tröllkvenna, vegandí 
Ilrúngnis, Geirröðar, þrívalda; drottínn þjálfa ok Rösku, 
dólgr Miðgarðs-orms , fóstri Víngnis ok Hlóru**. Svft 
kvaðBragiskáld^®: 

Vaðr lá Viðris arfa 
vilgi siakr, er^'^ raktist, 

') Oftrcri, add. 757, — *) hæc a \^et sequentem siropham 
om. /1, sed ÍV stropham tanlummodo omiitit. — ') or, 73T, 
— *) 8ic Reg.\ i;rams, 1/; fars, 757. — *) en, W, — *) « [ 
fyrir því er skáldfeikapr kalladr, 757. — ^) Teþi Reg., prave, — 
■) bæþi er til brrfþr, U. — ®) bcrgliiarlls, petrosæ regionit^ i. 
e. montanofj 757, eodem ðensu, - '®) sólar, Vy Mine commodo 



C. 3-4. DE DICTIONE POETICA. 253 

essct , cam ob caussam dictum est liquor lebetis Odínií ; 
qucmadmodum cecinítEyvindus, quod supra scriptum est: 

Dum illius genus 
in liquore Icbetis 
patibuli oncris 
ad doos rcferimus. 

Prírtcr liæc |)oesis appcllata est navigium sive lid nano- 
rum ; lid autcm non solum ccrevisiam , sed etiam navi- 
gium significat, undc usu tralaticio factum est, ut pocsis 
nunc appcllctur navis nanorum. Ut hoc loco : 

Est mihi et turgcns vcntus 
giganteæ fcminæ et naves 
nanorum, vetustate sero lapsuræ 
quas aliquo in cursum emittam. 

4. Quomodo dcnominandus est Thor? Sic, ut ap- 
pcllctur filius Odinis ct Tclluris, patcr Magnii et Modii et 
Thrudæ, maritus Sivæ, vitricus UUi, usurpator ct pos- 
scssor Mjölncris, cinguli roborifici, Bilskirneris, propu- 
gnator Asgardi, Midgardi, hostis et percussor gigantum et 
fcminarum gigantcarum, occisor Ilrungneris , Geirrodi, 
Thrivaldii, dominus (hcrus) Thjalvii ct Raskæ, hostis 
Serpcntis circumtcrranci, nulritor (vcl alumruis) Vingne- 
ris ct Hloræ, Sic cccinit Bragius poela: 

Funis Vidrcris filii haud sane 
rcmissus jacuit in xylosolca Eynefi, 

S€n$u h. L — ^^) favþr, U , Hy et sic sequeniia in accusmiivo, 
— ") ok mágr, add. H ^. — '^) stýrir, 757, // ?. — ") oc ailil. 
//; verjandiBiIskirnis.Aeg.okM., //p. — »«) sicW, 7S7,Rask.'y 
Hlora r. Hioru, Reg. f Loro, U. — '^ omnes sequenies sirO" 
phas om. //, ei fragm. 757. — *0 né, U^ vix recie. 



2ð4 SKALDSKAPARMAL. 4. K. 

á Eynefis* öndri, 

JórmuDgandr at sandí. 
Svíi kvaö Ölver hniifa: 

Æstist^ allra landa 

umgjörð, ok sonr Jarðar. 
Svá kvað Eilífr: 

Reiðr stóð Rösku bróðir. 

Vá* gagn faðir Magna. 

Skelfra* þórs né þjálfa 

þróttar* steinn við ótta. 
Ok sem kvað Eysteinn Valdason: 

Leit á brattrar brautar® 

baug'' hvasligum augum, 

æstist áðr® at flausti 

öggs® búð, faðir þrúðar. 
Eon kvað Eysteinn: 

Sín bjó Siijar rúni 

snarla fram með karli, 

horn-straum getum^® Hrimnis 

hræra, veiðar-færi. 
Ok enu kvað hanu^ ^ : 

Svá brá viðr, at, sjjur** 

seiðr renwdi fram breiðar 

jarðar, út at borði 

Ulls mágar^^ hnefar skullu. 

•) cynæfls, V. — *) Reg, h. l, scribii ostiz. — *) rá, lf% 
ad aervaniam aUiterationem, vet potius errore tibrarii, in /i- 
tera v frustrati, \on enim necesse est , hos duo versus 
inter se cohœrere. Sic infra, cap, 29 r. /. duo versus adfe- 
runtur, qui ratione habita literarum metricarum inler se non 
cohœrent. — *) skalf cigi, V. — *) þrrfUa, fV, írf., a nom, 
þróttí = þröttr. — «) sic W ; brattar brautir, Reg., 1/. — ^ 



C. 4. DE DICTIONE POETICA. 255 

quando Serpens circumlcrraneus ad 

arenam (fundum maris) se porrigebat. 
Sic cecinit Ölver Hnuva: 

Furebat omnium terrarum 

cingulaa, et Tellurís filius. 
Sic cecinit Eilivus:* 

Iratus stetit Raskæ frater — 

• — pugnando victoriam adeptus est Magnii pater. 

Forlis animi lapis (cor) Thoris aut 

Thjalvii præ timore non palpitat. 
£t quemadmodum cecinit Ejstein Valdii filius: 

Pater Thnidæ circulum arduæ terræ 

intuitus est acribus oculis, 

quum jam antea habitaculum erjthríni 

adversus navigium sæviisset. 
Eystehi porro cfecinit: 

Sivæ marítus, una cum sene, 

síia instrumenta piscatoria 

celeriter expedivit. Possumus 

llrimneris movere cerevisiam. 
Idem porro cccinit: 

Piscis terræ, lata projicicns 

ejectamcnta, tanta vi renisus cst, 

ut pugni Ulli vilrici in navis 

marginem exteriorem excuterentur. 



baufs, í/. — ^ orþ, V, — *) sic Reg. (avcB)^ yff5»»> í^, id, 
(y = 0)5 avgvTS, trf. , W, — '") getinn, W, mendose. — '*) 
Hæc ei sequeníem semistropham om. U. — '') $ic in Reg. 
legendum, non svivr (Rask), quamvið v elongalum perpaucis 
iocis inveniatur, — '^ mdgs, W, 

a) vmgiörð allra landa^ cingulus v. circulus omniam terra- 
rum, i. c. SSerpens clrcumterraneus s. Midgardlcas. 



256 SKALDSKAPARMAL. 4. K. 

Svft kvað Bragi: 

Hamri fórsk^ í hæfrrí 

hönd |)á er allra landa 

eygir öllug-barða- 

endi skeiðs^ of* kenndi. 
Svft kvað Gamli: 

Meðan gramr, hinn er svik samði, 

snart, Bilskirnis^, hjarta 

gnmdar fisk með grandi 

gljúfr skeljúngs nam^ rjúfa. 
Svá kvað f>orbjöm disarskáld: 

f>órr hefir Yggs með árum 

Ásgarð af |)rek varðan. 
Svá kvað Bragí: 

Ok boröróins^ barða 

brautar hríngr® enw Ijóti 

[á haussprengi* llrúngnis^® 

harðgeðr neðan starði. 
Enn kvað Bragi^^: 

Vel hafit yðrura cykjum 

aptr þrívalda^* haldit 

simbli sumbls^^ of mærum 

sundr-kljúfr niu höíða. 
Svft kvað Eilifr: 

þraungvir gein^** við t^úngum 

þángs rauðbita tángar 



f6r»t, If; fórk, £7. — *) eigi avflvg bára, í/, prmvissime. 
— ^) seiðs, IV, D, Hon eommode h. l. — ^) sic W, U', af, Reg. 
h. /. quod forte idem esL — ^) DiUkirni, D. — "> mun, £7. — 
^) sic W, 17; bordtdins, uí videiur , Reg. — ") þvengr, £7, qum 
vox eiiam usurpaiur in serpenium appellaiionibus. — *) liavs 



C. 4. DE DICTIONE POETICA. 257 

Sic cecinit Bragius: 

Terror gigantidum , animadvertens 

(Serpentem) ultimum omnium 

terrarum terminum, suæ 

dexteræ malleum inseruit. 
Sic cecinit Gamlius: 

Rex Bilskirneris, dolos struens, 

dum piscem telluris Ictifero 

tangcre telo conabatur, 

balænæ prærupta dirupit. 
Sic cecinit Thorbjörn Disæ (v, Nymphæ) poeta: 

Thor Asgardum cum Yggi 

satellitibus fortiter tuitus est. 
Sic cecinit Bragius: 

Et fœdus ille circulus curriculi navis 

remigio instructæ, sævo præditus 

animo, e loco inferiori suspexit 

in calvæ Hrungnerianæ diruptorem. 
Porro cecinit Bragius: 

Ðilaminator novem capitum 

Thrivaldii I jumentis tuis vectus , 

strcnue insecutus es illum 

famosum cerevisiæ potatorem. 
Sic cecinit Eilivus: 

Obesus compressor algæ 

forripis, hianli rostro 

prcngiv, £/, forsan mendosB eo? havsprcnpi. — "^) a Isic Rask.^ 

Mec.lí', qui ðcribit: a havsprcngi hrvngis; V recie dedit hrvngnis; 

a [om. Reg. — ") Hœc et sequentem semistropham om. i\ — 

»«) «íc H'; fjrívaldra, Reg. — '») fc.viiibl, W. — ^*) þrongvm 

gæir, H'; þreyngvir gcin, U» 

17 



258 iSIKALDSKAPARMAL. 4. R. 

kveldrunninna kvcnna 
kunnlcggs^ alinn* munni. 

Svá kvað Bragi": 

f>jokkvöxnum kvað^ f>}kkja 
þikling firing mikla^ 
hafra njóts^ at höfgum^ 
hætting mcgindrætti. 

[Svá kvað tilfr^- 

Fullöflugr m fcllir 
fjallgauts hncfa skjalla, 
ramt mein var paf^j rcyni 
[reyr öz leggs**^ við eyra. 

[Eon kvað tilfr": 

Víðgymnir** laust Vimrar 
vaðs af fránum^" naðri 
hlusta grunn við hrönnum. 
Illaut; innan svá minnum. 

Ilör cr hann kallaðr jötunn Vimrar vaðs. Á heitir 
Vimur**, er þórr 6ð, þá cr hann sótti til Gcirröðar- 
garða*^ Ok svíi kvað Vetrliði**': 

Leggi brauzt þú Leiknar, 
limðir*^ þrivalda, 
stcypðir Starkaði*®, 
stótlu*^ of Gjálp'<> dnuða. 

kiinnless, id„ H% U, — *) Codices dant alín (V), á lín 
(Heg,) e/alin(H')5 cfr. paullo antea ei sæpius cn pro enn. — 
») Vlfr VgpiHon, U. — *) qve«, V. — *) þ. farcn mickla, H'; þikl- 
ÍDf 8 llrir Riiklvm , £7. — ^) mæs , U) in W quasi moi scripium. 
— ^ Atiíc voci in Reg. vaeuum spaíium relictum est. — ") 
[: ok enn þetta, £/. — •) sic W, C// in Reg excidit. — »") 
a [sie Reg,} reyrar Uggéf £/; rcirar lo^s, W. — '') a [om. C/. 



i 



C. 4. DE mCTIOXE POETICA. 259 

excepit gravem rubram oíTam 
Dejcctoris mulierum noctÍYagarum. 

Sic cecinit Bragius: 

Vasto ille crassoqne corpore gigas 
teslatus est, perículosissimam 
.sibi videri immanem illam 
capturam Possessorís caprorum. 

Sic cecinit Ulvus: 

Prævalidus dejector montium 
præsidis pugnum vehementer anri 
incussit sylvestríum ossium exploratons; 
quod grave incommodum extítit. 

Idem sic cecinit: 

Vidpymner vadi Vimræi 

caput corusci serpentis 

ad fundum maris decussit. 

(adeptus est. Intus sic memoramus). 

llic (Tlior) appellalur gigas vadi Vimræi. Vimra enim 
nomen esl ílu\io, quem |)edibus transgrediebatur Thor, 
Geirrodgardos itor faciens. Sic quoque cecinit Vetur- 
lidius : 

Crura Leikna* írcgisti , 
Thrivaldium mutilasti , 
Starkadum dejerisli , 
mortuam Gjalpam superstctisti. 



— ") ViSgvmrir, M'j Viþgenrir, 1/. — ") fravinvm, í/. — '*) 
sie (vinivr) Reg., H'. — '*) Geirraftarc, H', U. — '«) skáld, 
add. lí\ L\ — ") sic fíeg ; lamAir, conittdisti, W, V. — '•) 
sic V', ^itarkrþi, W -, StalkeAi, Ueg.^ vide Fornaldars. I, 413. — 
»•) stéttu, Sftpergressus es, W, U, usiiaíiits. — *") Giálf, W. 



260 8KALDSKAPARMAL. 4-6. K. 

Ok SV& kvað þorbjörn Ðísarskáld: 

Ball' i Keilu kolli, 
Kjallandi^ brauzt {>ú alh, 
áðr draptu Lut ok Lciða^, 
léztu dre}ra Búseyru*; 
[heptir {)ú* Hcngjan-kjöptu^, 
Ilyrrokkin* dó fyrri, 
|>6 var [snemr hin sáma* 
Svívör* numin lífi**^. 

5. Ilvernig skal kenna Baldr? — Svdi, at kalla hann 
son Óðins ok Friggjar, vcr Nönnu ; faðir Forseta , cig- 
andiHringhoma ok Draupnis, dólgrllaðar, Ileliar sínni^^, 
Gráta-guð. Ulfr Uggason hefir kveðit cptir sögu Baldrs 
lángt skeið i Húsdrápu, ok ritað er áðr dæmi til þess^ cr 
Baldr er svA kcnndr. 

6. Hvemig skal kenna Njörð? — Svft, at kalla hann 
Vana guð** cða Vana nið^* eða Van , ok íoður Frcys ok 
Freyju, gefjanda guð^*. [Svá segir þórðr Sjárreksson** : 

*") ijaU, insonuit icius (^eapHr), VV, — *) Kallandí, V. — 
■) sieReg.j li'; Lit oo Loþa, LK — *) sic fere M' (bvsapynr); 
bvs eyrv, Re$»f bvs eyro, V, — *) a [*íc (heftir þv) W; hcpp oc 
þvy Reg.; heptvþ, V, — ^) Hengjann kioptv, U'; hnngan kepto, 
£7. — ^) sic Reg.^ W; Hyr rærin, 1/. — **) a [nieirr en mæra, V. 
— •) Reg. scribit Svivavr, primo v elongalo; Svivorr, /r; feJvi 
vor, V. — '") sic IV; livi, í</., (%• liva, Reg, — '») h.rriínff 
Heljar, add. Res. — ^^) sic 1/, quam reram leciionem esse 
aaiis demonsirani verba, quœ in denominaiionibus Freyi paulo 
inferius leguniur: ok enii yanaguS, ok Vana ni5 ok Vanr; 
Reg. h, l. dai rai^nagad, deus curruumf quod ei Raskius sefui" 
iur} W habet vanga gu5, sed prior liiera g manu seriori de~ 
leia esi; viiiapoA, //. — '') ita in Reg, supra lineam aliera 
manu ut videiur scriptum est, Ab initio fuii vapna niA. — 
'^) *sic Reg.f feflande guþ, S; fesiafa gvi^f M', //, Res.y Rask.j 



C. 4-6. DE DIOTIO^E POETICA. 201 

Sic et Thorbjöni Disæ poéta: 
Ictus tetigit caput Keilæ, 
totam Kjallandnm confregisti; 
antea interfccisti Lutum et Leidum^ 
sanguinem Buscyræ misisti. 
Repressisti Hengiankiaptam , 
Ilyrrokkina antea mortua erat; 
valde cito atra ílla Svivara 
e medio sublata est. 

5. Quomodo Balderus denominandus est? Sic, ut 
appelletur filius Odinis et Friggæ, maritus Nannæ, pater 
Forsetii, possessor Hringhorníi et Dropnerís, hostis Hodi, 
socius Helæ, Deus lamentatus. Ulvus Uggii filius in 
Ilusdrapa (Encomio ædis)^ mythum de Baldero pluríbus 
persecutus est ; et supra allata sunt argumenta historica, 
cur Balderus hoc modo dcnominatus sit. 

6. Quomodo Niördus est denominandus? Sic, ut 
appclletur Deus Vanorum aut progcnics Vanorum aut 
Vanus, pnterFreji ctFreyæ, Deus largitor. SicThor- 
dus Siarreki fílíus : 

fcjríafa. d., C/. — *^) llœc a [ei sequeuíem síropham om. U, sed 
ad Lokium usgue omnia cannina prmierea omiííii //. 

•) Carmcn de liypocausto Olavt Pavonis, de qao Laxdæla mHC. 
c. 32: ^'þai $ama sumar lœlr Óiafr eldhús gera i Iljarðar- 
holiiy meira ok beira en menn höfðu fyrri séii. Váro þar á 
markaðar útfwtar sogor á þilino ^ riponom oc svd á rœfrino^ 
þai var srá rel smiðaiy ai pú [wHi miklu skrauiiigra^ er eigi 
ráro /Jöldin itppi. - - par rar ai boði IJtfr i'ggason, ok hafði 
orki kræði um Úiaf Höskuidsson , oc um sögur piBr, er skrif- 
aðar váro á eldhúsii, ok færði hann pai ai boðino. peita 
keæpi var kallai Hússdrápa, oc er vei orki, — Úiafr luunaði 
vei kvœ^ii,'* Lcx. 31^tliul. p. 2*Jb. 



262 SKAIiU^iKAPAllMAL. 6-7. K. 

Varð sjálf suna*, 

nama snotr iina, 

Kjalarr of tam&i, 

kvóöut Ilamði, 

Goðriin bani, 

goðbrúðr Vani, 

heldr vel mara, 

hörleik^ spara***. 
Hér er þess geiið er Skaði gekk fra Nirði , sem fyrr er 
ritað. 

7. Hvemig skal kenna Frey? Svá, at kalla hann* son 
Njarðar, bróður Freyju, ok enn Vana-guð, [ok Vana-nið 
ok Vanr*, ok árguð [ok fégjafa^ [Svá kvað Egill Skalla- 
grimsson^: 

þvíat Grjótbjörn 

of gæddan hefir 

Frejr ok Njörðr 

at fjáraíli. 
Freyr er kallaðrBelja-dólgr, svíi sem kvað Eyvindr skálda- 
spíllir: 

þá cr iitröst® 

jarla bagi 

Belja dólgs* 

byggja vildi. 
Hann er^^ eigandi Skíðblaðnis ok [galtar J)ess er Gullin- 
busli Iicitir ^ ^ . SvA scm hcr segir ^ '^: 

') 8ie legendum esse literm karmonicœ docení f sona, W; 
sonar, Reg, — ') sic Heg,, S', hiorleik, id.y Wj Rask, — *) 
ttnara, S, — ^) in Reg, errore librarii post hann seripíum 
ejr< Vapnag^-ft, vide supra p,3í60 not. 19y et posiea deletum. — 
*) a \om. 11. — •) gvþ, add, L^; a [oni, II, — *) in Arin- 
bjarnardrdpa, r. ÍS f a [e/ sc'iueniem semisiropham om, U, — **) 



C. 6-7. DE DICTIO.XE POETICA. 263 

Godruna suorum ipsa 

gnatorum nccis auctor cxtitit. 

Elcgans Dcorum sponsa 

Yano non acquicvit. 

Kialar equos 

inprimis bcne domuit. 

Dicunt^ Hamdercm 

gladiorum ludo non pepercisse. 
Hicmcmoratur, Skadcam fccisse cum Niördo divortinm, 
ut antca scríptum est. 

7. Quomodo Frcpis denominandus est? Sic, ut 
appclletur filius Niördi, frater Freyæ, et itidem (ut antea) 
Deus Vanorum, Vanis prognatus ct Vanus, Dcus annonœ 
et largitor divitiarum. Sic cecinit Egil Skallagrimi filius: 

Nam Grjotbjörnem • 

Frcyus ct Njördus 

opum abundantia 

ditavcrunt, 

Froyus appcllatus cst hostís Bclii, qucmadmodum cccinit 
Ejvindus Skaldaspillcr: 

Quum dynastarum 

adversarius extimam 

sedcm Belii hostis 

inliabitare vellct. 
Idem posscssor est Skidbladnerís ct apri, qui vocatur 

Gulliiiburstius. Ut cx hoc loco discimus : 

* 

vtræstr, VV; ofræstr, U; forle rKntr =: restr esi plur. anomalua 
Tou röst, írf. qu, raetir, — •) á6\gr, V. — '") excidiíin Re^,'^ 
'*) a f^alltarcns Gvllinbvrsta, W. — '*) Grinmism. v. 48. 

a) (Srjótbjörn homonymica ratíone id. qa. Arinkjörn, secun- 
dum qaam $rjót, saxa, et arinn, focus, pro synonymitt habcntar. 



264 SKALDSKAPAHMAL. 7-8. K. 

Ivalda svnir 

genp[u í árdaga, 

Ski&blaðni at skipa': 

[skipa bazt 

skirum Frey, 

nýtum Njarðar bur*. 
Svá segir Ulfr Uggason: 

Riðr [á biirg'*' til borgar 

böðfróðr sonar* Óðins 

Freyr, ok fólkum stýrir, 

fyrstr*, [gulli byrstum*. 
Itann heitir ok Sliðrugtanni^ : 

8. Hvemig skal Heimdall kenna ? Svft, at kalla hann 
son niu mæðra^, vörð goða^ , sv& sem fyrr er ritað , eða 
hvitaAs, Loka-dólg, mensækir Freyju. Heimdalar^® 
[höfut heitir sverð^*; svá er sagt, at hann var lostinn 
manns höfðí í gögnum. [Um hann** er kveðit í Heim- 
dalar galdri, ok er síðan kallat höfut^*'': mjötuðr^* Heim- 
dalar; sverðheitir manns mjötuðr^*. Heimdalrer eig- 
andi Gulltop^s; hann er ok tilsækir Vftga-skers**' ok 
Síngastcins^'' : J)á deildi hann við Loka um Brisíngamcn ; 

») sic Reg., W$ ckapa, t/, Rask. — «) a [ om. fT. — *) 
sic U'y bore:, id; W ; a [abavf:r, mend.y Reg. — ^) donr, 1/. — 
*) sic U'y fyrst s (uk), Reg,, W, — •) a [cnvm gulli by.MÍa, U. — 
'^ ftilierogtanni , l}\ 2Sligrotanni, //. — *) Hcimdallr kcnnist sonr 
ix mæAra, mðvja cí^r nyntra, H^. — ') vörþguA, H (una voee)\ 
annotatnr ibidem aliunde lectio: vOr^ pylda. — >^) sic Reg,; 
Heimdatlar, omnibtis iocis, W, U, 757', ceterum U hanc periO" 
dum omittit, — ") ^ leic Reg.,757; sverð liofvt heitir, inverso 
ordiney W; sverft heitir havfat, liaek, — '') þat, C/, //; en þat, 
H'. — >0 om. //. — '*) mavtvþr, £7, h. l. et mojc infra. — »*) 
a [om. 757. — '•) ya|rnfisker9, //(5; VigaHkert;, /1.— ") í^viea 
2Stcin8y tJt parenthesi quoque: Singia 8f(cin8), //5 2$vig;as(cin8, //^^ 



C. 7-8. DE DICTIONE POETICA- 265 

haldii filii 

adgressi sunt olim 

Skidbladnerem fabricarei^, 

navium optimam, 

candido Frcyo, 

salutari Niördi íilio. 
Sic Ulvus Uggii filius: 

Pugnæ peritus Freyus, verre 

vectus, aurcis setis prædito, 

primus arci Odínis filii 

adequitat, et agmina ducit. 
Idem (apcr) etiam vocatur Slidrugtannius (acutis denti- 
bus præditus). 

8. Quomodo Heimdallus denominandus est? Sic, ut 
eum appelles novem matribus natum, custodem Deorum, 
ut antea scriptum est; aut Asam candidum, hostemLokii, 
Frcyæ monílis rcpclitorcm. Ilcimdalli caput appellatur 
gladius'*: traditum est (cnim), eum capite humano tra- 
jectum fuisse. Dc illo agit cantilena Ileimdalli , indeque 
caput appellatum est scctor llcimdalli, (nam) gladius di- 
cilur scctor hominis. llcimdallus cst possessor Gulltoppi, 
ncc non visitator Vagaskcri acSingastcinis, quando nempe 
cum Lokio contendcbat de monili Brisíngico; idem appel- 
latur Vindler. Ulvus Uggii filius in Ilusdrapa hanc narra- 
tioncm (dc ccrtamine Hcimdalli ct Lokii) multis verbis 

a) Hoc loco skipa est fabrícare, id. qu. skapa, — b) i. e. 
Gladíus appcllator caput Hcinidalli: 8entcnti& a prædicato incipiente 
et in subjectum desinente, ut supra pag 101. Exemplum vero talis 
f:ladii appellattonis hoc quidem puncto temporis non memini, præter 
utium, llnital. iSnorr. str. 7, ubi ,.l^álm8 fyllr Vindhlms" , caput 
Uciiiidalli, gladius cet. 



266 8KALD9KAPARMAL. 8-15. K. 

liann heitír ok Vindler^. Uirr Uggason kvað í Húsdrápu 
lánga stund eptir þcirri frásögu* ; er þess þar gelið er* 
þeir voru** í sela líkjum*. [ilann er ok son Óðins^. 

. 9. Hveriiig sknl kennaTý? SvA^ at kalla hann ein- 
henda As ok Ulfs-fóstra, vígagiið, son Óðins^. 

10. Hvernig skal kenna Braga? Svð, at kalla hann 
Iðunnar ver, frumsmið bragar, ok hinn síðskeggja As. 
[Af hans nafni er sá kallaðr skeggbragi , er mikit skegg 
hefir®; [ok sonr Oðins^. 

1 1. Ilvernig skal kenna^^ Viðar? Ilann má kalla hinn 
þögla Ás, eiganda járnskós*^, dólg ok bana Fenris-iilfs, 
hefni-Ás goðanna, byggvi-As fóður tópta, ok son Óðins, 
bróður Ásanna. 

12. Uvernig skal kenna Vala? SvA, at kalla hann 
son Óðins ok Rindar, stjiip^^ Friggjar, bróður Ásanna, 
hefni-Ás Baldr^, dólgHaðar ok bana hans, byggvanda 
fóður tópta*". 

13. Hvernig skal kenna Ilöð? Svá, at kalla liann 
blinda-As, Baldrsbana^skjótanda mistilteins, son^^Oðins, 
Heljar sinna, Vala dólg. 

14. Hvernig skal kenna Ull? Svft, at kalla hann son 
Sifjar, stjúp^* J)órs, öndur^^'Ás, boga-Ás, veiði-Ás, 
skjaldar-As. 

15. Hvernig skal kenna Hæni? Svft, at kalla hann 

») ixe Reg,j W; Vindlerr, ró7'y Vindffler, í/; VindpHr, II; 
Vindleri, /í^ ; deilir DrÍ8ingRmen8, TðT^ omissUverhia: þd deildi 
h. V. L. am Brís. mrn. — «) sogu, W. ■— ^ at. H', í/, H. — *) 
Jiar, add. W, — *) líki, V, 11, — ^) a fsic 17, Rask.; ok «. 
oþlna ianíummodOy Rcg.; om, If', T3T, 11. — ^ Tyr kcnnlz , . . 



C. 8-15. DE DICTIOXE POETICA. 267 

persccutus est, ibidemque niemorantur forroas adsum- 
sissc viUilorum marínorum. Illc quoque est íilius Odinis. 

9. Quomodo dcnominandus est Tyr? Sic, ut appel- 
letur Asa unímanus, nutritor Lupi, Dcus cædium, filius 
Odinis. 

10. Quomodo Bragius denominandus est? Sic, ut 
appellctur maritus Idunnæ, primus carminum fabrícator, 
Asa barbæ promissæ (ex ejus nomine is dicitur ^^skegg-- 
brag{\ qui promissam barbamhabet), itcm fílius Odinís. 

11. Quomodo denomjnandus est Vidar? Hunc ap- 
pellare licet Asam tacitunuim, posscssorem calcei ferrei, 
hostem et occisorem Lupi Fenrcris, Asam Deorum ulto- 
rem, Asam patcrnorum fundorum incolam , fílium Odinis, 
fratrem Asarum. 

12. Quomodo Valius denominandus? Sic, utappel- 
letur filius Odinis et Rindæ, privignus Fríggæ, frater 
Asarum, Asa Balderi ultor, hostis Hödi hujusque inter- 
fector , patemorum fundorum incola. 

13. Quomodo Hödus denominandus? Sic, ut eum 
appellos Asam cœcum, intcrfcctorem Balderí, jaculatorem 
Mistiltcinis, filium Odinis, socium Helæ , hostem Valii. 

14. QuomodoUIIus dcnominandus? Sic, ut appelle- 
tur filius Sivæ, privignus Thorís, Asa xylosolcis utens, 
Asa arcitonenSj Asa venator, Asa chpcatus (vcl: Asa 
navis, Skjöldr [clypei] dictæ, posscssor). 

15. Quomodo Hænius denominandus? Sic, ut ap- 

l):f» lcifr ok Baldurs bróAir, H^, — «) a [ o»i. 75r. — •) « f 
om. W. — ^*') eœcidit in Reg,, $ed ceieri euppediiant. — '*) 
Mic IV; Reg, scribii iarskose. — '*) stivpiion, H^, U, H, T5T. — 
>^) 9ic Reg.j Ra$k.*y tiSna, W, U,Tór,n,Re9. — ") Reg.meni. 
sons. — »*) stidpson, W, U, llyrðr. — '•) sic Reg., Wj l/, TÖT. 



268 SKALDSKAPARMAL. 15-16. K. 

scssa eða sinna cða mála Óðins , ok hínn skjóta As , ok 
Linnlángafót, okör-konúng^ 

16. Hvernig skal kenna Loka? Svft, at kalla son 
Farbauta ok Laufeyjar, oA:Nálar, bróður Bylcists* ok 
Helblinda, fiiður Vanargannds^, |)at er Fenris-úlfr, ok 
Jórroungands, f)at er Miðgarðsormr^, ok Heljar ok Nara 
og Ala*, frænda ok fóðurbróður® , sinna ok scssa Óðins 
ok Ása, [heimsæki ok^ kistuskrúð Gcirröðar^; jijófr 
jötna, hafrs^ ok Brisingamens ok Iðunnar-cpla, Sleipnis 
frænda*^, verr Sigynjar* ^? g^ða dólgr, hárskaðí Sifjar, bölva 
smiðr, hinn slægi Áss, rægjnndi^^ ok vælandi goðanna, 
ráðbani Baldrs, hinn bundni^'* Áss**, ^^rælu dólgr Heim- 
dalar^* ok Skaða. Svá*® sem hór segir IJIfr Uggason : 

Ráögcgninn*^ bregðr ragna^® 
rein, at Singa-steini , 
frægr við firna slægjum^® 
Farbauta-® niög-*, vari^-; 
móðöHugr ræör mæðra 
mögr, hafnVra^"'' rógru, 
kynni ck, óðr, ok^* einnar, 
átta, mærðar |)áttum. 
Hcr er f)ess getið , at Ileimdallr*^ er son n!u mæðra. 

') Reg.y \Vy U seribuni uvi'kon., TST nurkon.; árkonún^i^, 

//; Ilavdr kennic lang^rótr ok avrkongr , //^. — '} 

Býleifs, 1/, TóTy 11, — ») vnnargautz, ToT, — ^) M. orms, H', 
//. — ») Vala, ir, //?. — «) ver, add. TóTs var, add. i\ 
— « íom. V. — «) Geirraþar, IV, /7, T5T, //. — ^) sic IV; 
Re$. Mcribit hufvrsj hafs, U-y hafra, T5T. — '") nic Rcg , IK, 
767, — ") fi^if^onar ver. //; ok Anffurbofta, add. II i^. — '^) *íc 
ir, TðTy t/j rirjgjanda, Reg. — •») bvni, U. — ^^ om. Ueg. — 
") Mic M'; HeiiodaU, A /, Reg.x llciiiidallar, U,T3T. — ^*^) Re- 
liquam yariem capitis om. T, TÓT. — ") Haðgcgnoiu , //, yerr 



C. 15-lG. DE DICTIONE POETICA. 260 

pelletur consessor aut comes aut confabulator Odlnís, Asa 
Telox, longípes, rex sagítlarum (vel annonæ). 

16. Quomodo Lokius denomínandus? Sic, ut ap-^ 
pelletur (ilius Farbötíi etLöveyæ etNalæ, frater Byleisti 
et Hclblindii , pater Vanargandi (i. e. Lupi Fenreris) et 
Jormungandi (i. e. Serpentis circumterranei), et Ilelæ et 
Narii et AIii, consanguineus et patruus, socius et sodalis 
Odinis et Asarum, visitator Geirrodi , hujusque arcæ or- 
namentum, fur capri, gigantum et monilis Brisingici et po- 
morum Idunnæ, cognatus Sloipneris, maritus Sigynæ, 
hostis Deonim , læsór comæ (tonsor) Sivæ , fabricator 
malorum, Asa versutus, calumniator et deceptor Deorum, 
consiliarius cædis Balderi, Asa vinctus, altercator Heim- 
dalli et Skadcæ adversarius. Ut hoc loco habet Ulvus 
Uggii íilius : 

Celeber, consullus custos 

semilæ divinæ opponit sese 

gnato Farbötii , mirifice 

vcrsuto, apud Singasteinem. 

Forti nnimo præditus filius 

octo matrum et unms 

prior potitur splendido pelagi 

glohulo. Ilanc rera carmine celebro. 
Hoc loco mcmorat poíita, Ileimdallum esse novem matri- 
bus natum. 



(inei ad dat. mö^, — ***) rogjna (-rrt lögna, eodem »en»u)^ W. — 
'*} filæsrian, U'; accus,, quando sequ, mO|; pro accus. Mumendum, 
— *") FRnrbauta, W. — *') sic W; möcr, Reg, — •*) vaari, i. 
e. v&ri, H'; cœlera h\^ju9 tlrophœ om. H. — •') haft nyra, H', 
iiteris noH piane perspicuis. — *^) sic legendum pulavii ll«- 
slcius', at, W, en, Reg, — ") sic h, i. Reg., W. 



270 SKAKDSKAPARMAL. 17. K. 

17^ Nú skal enw segja dæmi, af hverju þær kenn- 
íwgar eru , er nú voru ritaðar, er' áðr voru eigi dæmi til 
sögð^. Svá sem Bragi sagði Ægi: al* þórr var rarinD^ í 
Austrvega at berja tröll , en Óðinn reið Sleipni i Jötun- 
heima, ok kom til þess jötuns er Hrúngnir hét; })ó spyrr 
Hrúngnir^, hvat manna sá er, með gullhjálminn, er riðr 
lopt ok lög, ok segir at hann á furðu góðan hest. Óðinn 
sagði, at þar vill hann veðja^ fyrir hölði sinu, at engi 
hestr skal vera jafn góðr i Jötunheimum. Hrúngnir segir, 
at só er góðr hestr, en hafa lézt hann mundu miklu stór- 
fetaðra® hest; sá heitirGulIfaxi. Hrúngnir® varð reiðr, ok 
hleypr upp á hest sinn, ok hleypir eptir honum, ok hyggr 
at launa honum ofrmæli. Óðiim hleypti svá mikit, at hann 
var á öðru leiti fyrir, en Hrúngnir var i svá miklum*® 
jötun-móð, at hann fann eigi fyrr, en hann sótti inn of 
ásgrindr^ ^ Ok er hann kom at hallardurum, buðu Æsir 
honum til dr}kkju; hann gckk í höllina, ok bað fá sér 
drykkju*^ ; voru þá teknar jiær skálir, er þórr var vanr 
at drekka or**, ok snerti^^ Hriingnir^* or liverri. En er 
hann gerðist drukkinn, þá skorti eigi stórorð: hann lezt 
sk}Idu taka^'^upp Valhöll^ ok færa iJötunheima, ensökkva 
Asgaröi, en drepa guð öll, nema Freyju ok Sif vill hann 
heim færa^^ með sct. En Freyja fór þá at skenkja 

1) Capui noMtrum ÍT,, 18. ei 19. omiiiuni h /. V, 767y Si, 
O^ Res.y ei ad denominalionee Friggœ traneeuniy ui aniea (p. 
9Z4) exfto9uimu9y hi codicee eniin sequeniee mylhos eupra 
ad BragaiæAur referuni. — *) oc, W', //. — •) £/ (Siy Oj in- 
Mcripiionem addili Suga ]^<Si's ok Hrvni^nis; dein incipii ipea 
narraiio iia: \v skal scgia af hveiio þær kcnnin^ar ero, er aþ* 
ero dæmi suvirþ. Sva sai^þi Biagi, at ^úrr, eic. In fragmenlo 
membran. 757 hœc perdita euni. — *) om. H. — *) þórr 
lór eitt binu, //. — ^') Urvgnir A. /. Reg.j foriaeee ex g naeaii. 



C« 17. DE DICTIONE POETICA. 271 

17. Nunc insuper adducemus argumenta historica, 
unde denominationes modo allatæ ortæ sint, quæ antea 
argumentis non sunt coníirmatæ. Síc Bragius Ægerí nar- 
ravit: profectus eratThor in regiones orientales ad gigan- 
tes percutiendos; Odin vero Sleipnere vectus in Jotunhei- 
mos ad gigantcm, qui Hrungner nominatus est, pervenit. 
Hic Hrungner quærere, quis horoinum sít aurea illa galea 
tcctus, qui aérem et maria perequitet : huic equum mire 
quam eximium esse. Odin reposuit , se capitis pignore 
certaturum, ní equus pari bonitate in Jötunheimis esset 
quispiam. Hrungner ait, hunc quidem præstantem 
equum esse; esse vero sibi cquum, passibus multo majo- 
ríbus currentem : huic noroen esse Gullfaxo. Mox ira in- 
census in equum suuro insilit, Odinemque admissis habe- 
nis insequitur, insolentiam dictorum ejus castigaturus. 
Odin tantopere eqimm suum incitavit, ut uno semper col-. 
liculo persequentem antevertcret: Hrungner autem in 
tanto erat furore giganteo, ut non prius adverteret ani- 
mum , quam invectus est per fores clathratas munimenti 
Asici. Ad fores aulæ advectum Asæ ad compotationem 
invitnrunt. Ille, auiam ingressus, potum poposcit. Igitur 
sumti scyphi, e quibus Thor bibere solitus erat; quorum 
singulos uiio haustu evncuavit Hrungner. Ut inebriari 
cœpit, non defuere grnndia verba : dixit se Yalhallam solo 
sublnturum, ntque in Jötunheimos trnnslnturum, Asgar- 



— ^) veria, U'. — *) stórfctAra, If'; tstórfctari, //; sterkara, U, 
S. — 9) Ilrvjrnir, h. L Reg, — ^**) llr. haí^i 8v4 niikin, M'. — 
'*) hann þa'^tti inn vra aas^rinilír, W, — ''-*) a5 drekka, H', H, 

— ") af, W. — '0 *íc neg,, H'; «velfr, U\ svelgir, /f; sval^, 
H, — '*) hann, H'; in Reg, h. l. scriptum ilrve^nir. — '") om, 
mendote \V, — ") hafa, H'j þær vIJI haon hafa heiin, //. 



272 SKAI.D8KAPARMAL. 17. K. 

honum^, ok drekka lézt hannmunu alltása-öP. £n er 
Asum leiddíst orrefli^ hans, f)á nefna f)eir þór, því næst 
kom þórr i höllina , ok haföi uppi^* á lopti hamarinn, ok 
varallreiör, ok spjrr hverr því ræðr, er jötnar hundvisir 
skulu f)ar drekka, eða hverr seldi Hrúngni^ grið at vera i 
Valhöll, eða hvi Freyja skal skenkja honum , sem at gildi 
Asa. þá svarar Hrúngnir, ok sér ekkí vinaraugum til 
]iórs^ sagði, at Óðinn bauð honum til drykkju, ok hann 
var á hans griðum. þá mælti þórr^ , at þess boðs skal 
Hrúngnir iðrast, áðr hann komi^ lit. Hrúngnir segir, at 
Ása-þór er |)at litill frami at ^ drepa hann v&pnlausan ; 
hitt er meiri hugraun, ef hann þorir at berjast við hann 
at landamæri á Grjótúnagörðum^ : ok hefir þat verit mikit 
fólskuverk, sagði hann^*^, er ek lét eptir heima skjöld 
minn ok hein ; en ef ek hefða hér [v&pn min^ % {)á skyldu 
vit nú reyna hólmgaunguna , en at öðrum kosti legg ek 
þérvið niðingsskap, ef þú vill drepa mikvftpnlausan. þórr 
vill fyrir öngan mun bila at koma til einvigis, er honum 
var hólmr skoraðr, þviat engi [hefir honum þat fyrr 
veitt^*. Fór þá Hrúngnir braut leið sina, ok hlcypti 
ékalliga, þar til er hann kom i Jötunheimo^*'', ok var fór 
hans allfræg moð Jölnum, ok þat, at stefnulag var komit 
á með þeim þór. þótlust Jölnar hafa mikit i ábyrgð, 
hvftrr sigr fengi ; þeim var ills von at þór, [efHrúngnir 
létist, fyrir því at^** hann var þeirra sterkaslr. þá gerðu 
Jötnarmann á Grjótúnagörðum af leiri, ok var hann i\. 
rasta hár, en þriggja breiðr undir hönd, en ekki fengu 

') ok Fræyja ein þorir þi at sk. h , If, 17, //. — *) ín Reg. 
Mcriptum — avllj Aasa öl, M'j 01 Ana, H, — ') tic Reg. }\e\yiz 
cifrynVi, W', afaryrði, H. — *) om. n\ //. — *) Hrvngni 8elldi, 
W. — •) þórr segir, U'. — ^ kemr, ÍV. — »^ in Reg. Mcrip- 



C. 17. DE DICTIONE POETICA. 273 

dnm demersurum, deos omnes, prœter Freyam et Sivam, 
quas abducere domum velit, ínterfecturum. Mox, Freya 
iDi pocuia infundente, omnem Asicæ cerevisiæ copiam ex- 
hausturum minatus est. Tandem Asæ, impotentiæ ejus 
pertæsi, Thorem nominant, qui mox in aulam ingressus 
est, subUmem gestans malleum, magnaque cum ira in- 
terrogat, cujus auctoritate factum sit, ut gigantes, canina 
(acerríiha) sagacitate præditi, eo loco potent, aut quis 
Hnmgneri veniam tuto in Valhalla commorandi concesse- 
rit, aut cur Freya ei, tanquam ipsis Asis compotantibus, 
poculum infundat? Tunc Hrungner , haud amicis in 
Thorem conjectis oculis, respondet, dicens, se ab Odine 
mvitatum ad potandum, hujus fidei se commisisse. Re- 
ponit Thor, hujus invitationis, antequam egrediatur, fore 
ut ipsum poeniteat. Hrungner ostendit, ThoriAsico, sí 
inermem occidisset, exiguo honorí futurum: majus esse 
documentum fortitudinis, si audeat sccum Grjotunagardis 
adregionum fincs dimicare: et imprudentissime feci, in- 
quit, quod domi clypeum et cotem meam reliqui, quæ si 
arma hoc loco habercm, nunc in arenam descendcrcmus ; 
alioquin cgo te nefandi flagitii reum esse judico , si me 
inermem occidere cogitas. Thor, ad certamen singulare 
provocatus, quam conditioncm ei antea nemoproposuerat, 
nullo pacto subterfugcre voluit, quin adesset. Post hæc 
Hrungner, qua venerat rcvcctus, cursu vehementissimo 
in Jötunheiroos contendit. Cujus quum iter apud gigantes 
magnopere celcbratum est, tum quod certaminis, ad quod 
Thorem provocarat, tcmpus locusque constitutus orat. 

ium aö. — *) at GrjrfttonagaÝrþoro, i/; Grjótonnaf^avrþoiii, 8. — 
w) sagði hann om. IL — ") a [v&pnin, W. — ^^ a [hafT^i þat 
fyn \ih hann gorf, W. — '^ kom heim om nöttina, f/, tí, — ^*') 
a [er rvngnir leti(z) fyrir honvro, þviat, H'. 

18 



274 SKALDSKAPARMAL. IT. K. 

|>eir hjarta svlli mikit, at homim sómði', fyrr cn þeir tóku 
or meri nokkvorri ^ , ok varð honum þat eigi stöðugt, þá 
er þórr kom. Hrúngnir átti lijarta þat, er frægt er^ af 
hörðum steini ok tindótt, með iij honnim, sv& sem síðan 
cr gert ristubragð'' þat, er Ilrúngnis-hjarta heitir; af 
steini var ok höfuð hans, skjöldr^ var ok [steinn, viðr ok 
þjokkr^, ok hafði hann skjöldinn fjTÍr sér, er hann [stóð 
i GrjóTúnagörðum, ok® beið þórs , en hein hafði hanu 
fyrir vftpn, ok rciddi of ö\l, ok var ekki dæligr*^. Á aðra 
hlið honum stóð leirjötuninn , er nefndr cr Mökkurkálíi^, 
ok vsr hann allhræddr: svá er sagt, at hann mcig^,er hann 
sá þór. þórr fór til hólmstefnu ok með honum þjálG, þá 
rann þjálfi'^ fram at þar er Ifningnir stóð, ok mæltí til 
hans: þú stendr úvarliga, jötunn! hefir skjöldinn fyrír 
þér, en þórr hefir sét þik, ok ferr hann it neðra i jörðu, 
ok mun hann koma neðan at þér. þá skaut Ilrúngnir 
skildinum undir fætr sðr, [ok stóð á'^, en tvihendi hein- 
ina. þvi næst sá hann cldingar^^ ok heyrðiþrumur stórar; 
sá hann þá þór i ásmóði, fór hann ákallega^ ok reiddi 
hamarinn, ok kastaði um lánga leið at Hrúngni. Hrúngnir 
færír upp heinina báðum höndum, kastar i mót, mætir 
hon hamrínum áflugi^'', ok brolnar sundr heinin; fellr 
annarr lutr & jörð, ok eru þar af oröin öil heinbcrg^annarr 
lutr brast i höföi þór, svft at hann fell fram á jörð: en 
hamarrinn Mjöllnir kom i roitt höfut Hrúngni^^, ok lamði 

>) 9ie Reg.j ♦»%• dygði c5r hicffti, U. — »j sic lí\ U; tóka 
ok maN Bokkvoriiy Heg,, quod vix inteUigi poiesi. — ') 9ie W^ 
V'y (ert var riötv brag^ð, lieg^^ errore librarii ui putamuM. — 
^) liaiis, add. \V. — *) « LfiJ*^'"'* **'' *'tcinvin ok viþvm ok þ^'ckr, 
iJ, - «) fl [ om. W. — dwll'ff'*, id., H', U; áwet'úi^r, /1. 
— ") Mic W', inakkvr k., h. l. Heg-} muvckrk., U. — •) iucé, U; 
inýi, //. — 'o) Reg. h. l. scribii f>ialbi. — ») alom.ii. — '«) 
elldingarnar, If^. — ") hcÍDÍO; add. Reg. — ") hrvgoi| A. /., Reg. 



C. 17. DE DICT10>E POETICA. 275 

Qnum vero gigantes Je eventu certaminis, utro se incli- 
naret fortuna, magnopere períclitarentur, quod nihil non 
maii ipsis a Thore metuendum erat, si Ilrungner, qui ce"* 
teros robore præstabat, cecidisset : Gríotunagardís homí- 
nem e iuto fecemnt, altum novem milliaría, humeros la- 
tum tría. Cui quum cor pro magnitudine corporís invenire 
nequirent, equæ cuidam exsectum indiderunt; quod^ ad- 
veniente Thore, parum firmitatis habuit. Hrungnerí erat 
cor, fama celebre, ex duro lapide, aculeatum, tríangu- 
lare, quemadmodum postea factum est id genus incisuræ, 
quod corHrungnerís dicitur^. Ejusdem caput e saxo 
erat; clypeus erat saxum latum et crassum; quem cly- 
peum, quum Grjotunagardís stans Thorem exspectaret, sibi 
prætendit. Cotem, qua teli ioco utebatur, humero sub- 
limem librabat, adspectu talis, quocum haud facile ne- 
gotium contraxeris. Ab altero latere ejus stabat gigas 
luteus, dictus Mokkurkalvius , admodum pavídus; qui 
conspecto Thore, reddidisse urinam dicitur. Thor ad 
condictum certamcn profectus est, comitatus Thialvio, qui 
procurrens eo, quo loco Hrungner stabat, hunc allocutus 
est: incaute stas, gigas, qui clypcum tibi prætendas, 
quum Thor te jam dudum conspexerit, qui subter vi- 
scera terræ pervadens te e loco inferíorí adgredietur. 
Tum Hrungner clypeum subjecit pedibus, eique institit, 
cotem ambabus manibus librans. Mox fulmina vidct et 
ingentia tonilrua audit: videt Thorem in furore Asico, 
vehementi impetu grassantem, sublimem gestantem mal- 
leum, quem, quum longo jam spatio abessct, in Ilrungno- 
rrm conjecit. Ilrungncr elatam ambabus manibus cotem 

a) (^chararfcr magicns Ilrugnert hiarta figuram liabct cordís 
aculcati". Peric. Kunoiogicum, Havn. IS*^, pag. 141. 

18« 



276 SKALD8KAPARMAL. 17. K. 

hausinn i smá^ mola ok féll hann fram yfir þór, svá at fótr 
hans lá of háls þór^. En þjálfí vft at Mökkurkálfa', ok 
féll hann við litinn orðstír. þá gekk þjálfi til þórs, ok 
skyldi^ taka fót Hrúngnis af honum, ok gat hvergi valdit'. 
þá gengu til Æsir allir, er þeir spurðu atþórr var faliinn, 
ok skyldu taka fótinn af honum^, ok fengu hvergi komit. 
þá kom til Magni, sonr þórs ok Jámsöxu, hann var þá 
þrivetr^; hann kastaði fætiHrúngnis afþór, ok mæltí: 
sé þar Ijótan harm, faðir ! er ek kom svft síð, ek hygg at 
jötunþenna mundak hafa lostið i hel með hnefa mér^, 
ef ek hefða fundit hann. þá stóð þórr upp, ok fagnaði 
vel syni sinum, og sagði hann mundu verða mikinn^ fyrir 
sér, ok vil ek, sagði hann, gefa f)ér hestinn Gullfaxa, 
er Hrúngnir hafði átt. þá mælti Óðinn , ok sagði at 
þórr gerði rángt, er hann gaf þann hinn góða hest gýgjar 
syni, [en eigi föður sínum*®. þórr** fór heim til þrúð- 
vánga, ok stóð heinin i höfði honum. þá kom til völva 
sú erGróa hét, kona Ör^andils^^ hins frækna, hon gól 
galdra sina yfir þór, til þess er heinin losnaði; en er þórr 
fann þat, ok þótti þá^^ vftn at braut mundi ná heininni, 
þá vildi hann launa Gró lækningina, ok gera hana fegna, 
sagði henni þau tiðindi, at hann hafði vaðit norðan yfir 
Elivftga, ok hafði borit i meis^'^ á baki sérörvandil norðan 
or Jötunheimum, ok þat til jartcgna, at cin tá hans haíði 
staðit^* or meisinum*®, ok var sú frerin, svft at þórr 

*) sic IV, /1; smám *. smán, í^eg.; smán, V, — •) en 
hann feck hveri^i valldit, add. //. — ') Mic Reg,^ W} Mavekr 
k., V. — *) villdi, W. — *) 00 fckk hvergí hrærðan, IV; ok 
geck hvergi, Jí. — *) haalsi honvm, IV. — ^ þrfnœttr, IV, 1/, 
//. — *) mínvm, W, — *) at hann m. v. mikill f. s., IV; mann, 
add, II. — '") syni sínvm, W; hœc om,V, — '*) Trór, Re$, — 
^^) Avrvallda, 1/. — '») om.W. — '*) í iárnmcÍK, IV. — '*) niþr, 
add, II, C/, Sj Si, O. — >«) iámroeiðinvm, IV. 



C. 17. DE DICTIONE POETICA. 277 

contra projicit, qiiæ iiiter ^olandummalleo occurreiis dif- 
firingítur, cujus altera pars in terram decidit, unde omnes 
cotaríæ oríundæ sunt : pars altera capiti Thorís illisa est 
tanta ví, ut in terrara prosteriuTctur. Malleus autcm 
Mjöllner in medium caput llrungiieris inflictus, calvam in 
minutas partes contudit ; ipse vero super Tliorem prostra- 
tus est ita, ut pes ejus super collum Thorís superjaceret. 
Thialvíus Mokkurkalvium adgressus est, qui exigua cum 
laude occubuit. Quo prostrato Thialvius ad Thorem ac- 
cessít, pedem Ilrungneris ab eo amoliturus, sed nihil ef- 
íicere valuit. Tunc omnes Asæ, cognito, Thorem ceci- 
disse, accesserunt, ut pedem amoverent, sed nusquam 
dimovere potuerunt. Tandem accessit Magnius, filiiis 
Thoris et Jariisaxa', tunc trimus; is pedem Hningnerís ab 
Thore abjecit, his usus: pro turpis dolor, pater, quod 
tain sero adveni ; puto me, si cum hoc gigante congressus 
essem, eum pugno percussurum ad necem fuísse. Thor 
surgens filium comiter salulavit, eumque strenuitate præ- 
clarum fore pra»dixit: et volo, inquit^ tibi equum Gull- 
faxium, qui liningneri fuit, dono dare. IIic Odin intðr- 
h)cutus , Thorem haud recte facere , quod íilio oreadis, 
non patri suo, eximium illum equum muneri dedisset, si- 
gnificavit. Thor domum Thrudvangos rediit, cote in ca- 
pite ejus hærente. Tum vates quædam, nomine Groa, 
uxor Örvandilis iHius Vegeti (fortis), advenít; ea cecinit 
carmina sua magica super Thore, eo usque donec cos re- 
laxari cœpit. Quod sentiens Thor, quum jamjam absces- 
suram cotem opinaretur, ut Groam in præmium curationis 
lætam redderet, ei rem novam narrare incepit: se a se- 
ptemtrione pcr Elivagos pedibus transgressum, tergoque 
in corbc gestasse Örvandilem inde ab Jotunheimis; cui 



278 8KALDSKAPARMAL. 17. K. 

braut af, ok kastaði upp & lúmin, ok gerði af stjömu þá, 
er' heitir önandils-tá. þórr sagði, at eigí mundi lángt 
til, at örvandill mundi lieim koma^. En Gróa varð svá 
fegin, at hon mundi önga galdra, ok varð heinin eigi laus- 
ari, ok stendr enn i liöfði þór. [Ok er þat boðit til vani<* 
anar, at kasia^ hcin of gólf f)vcrt ; f)víat þá hrærist heinin 
i höfoð þór^. Eptir þessi sögu Iicfir ort þjóðólfr hvin- 
verski í Ilaustlaung*. Svá segir þar : 

Eðr of sér, er® jötna 
ótti lét of sóttan^ 
hellis [bör® á^ hyrjar 
haug'^ Grjótúna baugi. 
Ók at ísam Iciki 
Jarðar^^ sunr, en dundi, 
móðr*' svall Mcila bróður, 
Mána vegr und liánum. 

Knáttu öll, cn Ullar 
endilág fyrir múgi 
grund var grapi hrundin, 
ginnúnga*^ ve brinna**: 



nii add. W^ 11. ^ ^ ex \V ^ om, Reg.; at AvrvandiH 
eœmi norþan, /1. — >) ei add. //. — ^) i hOfdi þóra, Hf a fom. 
M', U. — ^) Reliqua ht^jut capiiie om, //, eed U vereut /aii- 
iummodo omittii. — •) of, /r. — »«> ^y sdttvm, Reg., ». — 
•)#ícáí; bravr, Reg., vox aiibi non occurrene; forie bravr oMi 
felÍM mas^ radix adjeciivi indecl. brrymn, qnod de subanie feia 
diciiur, veluii blæama, de libidine ovium, a blærr, aries^ ræða, 
de subanie porca^ aráði, porcusf sic IicHíh bravr, feies (iigris) 
aniri, gigasy monsirum giganieum. Quin ei kotlr absol. gigas 



C. 17. DE 1>1CTI0.\£ POETICA. 279 

rei signo cssc, qnod, qiium unus cx pcdum cjus digitis, qui 
e corbe cxtitissct, gclu diriguisset, hunc ípse abruptum 
conjecissct in cœlum, indcque stellam fecisset, dictam Ör- 
vaDdilis digitum; addens: non diu fore, quum Örvandil 
domum rediturus csset. Hinc Groa tanta lætitia afTecta 
est, ut nulla carmina mcmoria tcneret; quare factum cst, 
ut cos non amplíus rclaxarctur, ct etiam nunc in capite 
Thoris hærcat. Quam ob rcm præcepto cautum esl, ne 
quis cotem per transversum pavimentum jaciat ; tunc enim 
cos movetur in capite Thoris. Hunc mythum Thiodolvus 
Uviniensis in carroine Höstlanga versibus ita descripsit: 

Præterea conspicitur Terror gigantum, 
qui, circulo ignis (circumdatus) , 
visum ivit antri præsidera 
in Griotunorum turoulo. 
Tclluris filius ad ludum fcrrí 
rheda vectus cst; curriculum vcro 
lunæ subtcr eo contrcmiscebat ; 
furor Meilii fralris cxæstuabat. 

Omnes acrii montium tractus 
præ Uili vitrico ardebant, 
tcrra vero infra subjecta 
tempcstatc perculsa est. 



e#/, vei giganiU nomen. — •) « JTbörva, i4\ quod vix froeedit^ 
niei anie legaiur súUa, o: lét of sótta hellis bOrva Grjótdna 
haa^, visum ivii antri deoe (gigantes) Orjolnnahogi, — '®) 
sic Reg.^ havgs, W. — '*) í» Reg. mendose iar5r. — ") in 
Heg. scriptum moþvr. — ") sic W^ ginnivn^ay ^^9»j forte id, 
— '^) hrinna) Heg.j puio: fremebaty sirepebut (jcogn. hrina). 



280 SKALDSKAPARMAL. 17. K. 

þá er hofregin* hafrir* 
hóg-reiðar fram drógu, 
seðr^ gekk Svölnis ckkja 
sundr, at Hrúngnis fiindi. 

þyrmðit Baldrs of^ barmi, 
berg, sólgnum' þar* dólgi, 
hristust björg ok brustu, 
brann upphiminn^, manna^. 
Mjök frá ek móti* hrökkva*® 
myrk hreins^* baka** reinar, 
þá er vigligan, vögna** 
varr^*, sinn bana þarri**. 

Brátt fló bjarga gæti^^, 
bönd ollu*' J)ví, randa, 
ímun, fölr und^^ iljar 
iss, YÍIdu svlli disir. 
Varðat hogs^® frá hörðu'® 
Hraundrengr^ * þaðan lengi 

') hof re|;ÍD, W^ hðfre|;iii (ð e=:3 o, n), S. — *) hafrer, 8; 
höfðo, Wf vix recie h. L — ^ seidr, W; seðr = Benn, moXf 
Jam ÍH eo erai, ui. — *) af, If^. — ^) bergsólgnum, uho voca" 
buio^ W, — ^) sak, W^ arcie cum Hdlgiy o : sakdólgri, (homÍHum) 
adversario ; propr, sakaddlgr esi advereariue íh iiie, — ^ raan 
himinn, W, obeeure hoc coHleæiu, — ") mana (mána), W, — 
*) mœti, œsiimaiorem^ IV, a mætir, ýtii magni facii, hoc or^ 
dÍHe: ek firá mœti Haka myrkreinar beins vo^a hrokkva ngOk, 
audivi giganiem valde refugisse (irepidasse)} a myrkrein Haka, 
piraiœ obscura via, mare^ bein Haka myrkreinar, os maris, la^ 
pisy saamm, ii, mons, c^jus vogn , ceii moniis^ giganies; ftio- 
rum mætir, æslimaiory Hrungner h, i, dicilur, — '^) hrokka 
(t. e, hrokkva), id,, W, — '*) beins, ossis, W, vide mox supra 
HOl, 9, — '^ haka, W, i, e. ílakii, piralm, vide nol, 9, — 



C. 17. DE DICTIOXE POfcTICA. 28 1 

Quum capri commodæ rhcdæ 
rectorem traherent ad pugnam 
cum Hrungnere, parum abfuit, 
quin Svölneris uxor dissiliret. 

Frater Balderi íbi non pepercit 
avido hominum hosti. Montes 
tremuerunt, rupes dissilierunt, 
cœlum superum flagrabat. 
Propugnator Cetorum, qui obscura 
incolunt terga saltuum maclibus 
tritorum, vehementer restitit, quum suum 
occisorem, cædes spirantem, prospiceret. 

Pailida circulorum glacies celeriter 
volavit sub plantas pedum 
montium custodis; id eflecere numina: 
sic voluere Nymphæ prœliares. 
Aspreticola, assiduarum contusionum 
avidus, cxindc haud díu opus habuit 

") yogna, IV. — ") vatt, genium, deum, Wy a vattr m. = 
vættr; vatur, iS>. — **) þatti, fT, pro þekti , cognomt^ þatre, 
Sy haud dubie mendosef þetti, Sk, Th, ThorlaciuSy Aniiquiiat. 
boreal, observai, miscell. spec, 6. Havniœ Í799. — Ceierum 
cohœreni, secundum W : þá er þattí sinn viglif^an bana vatt, 
ftfima cognoscerei deum sibi eantialem (sibi exiiio futurum), 
") gjæííe, S. — 'O Olle, S. — i«) sic W; oc, Reg., S. — '•) 
f. e. hOggs. — ^") sic Reg.^ W, S, pro hOrðum (^u. dedit Thor^ 
laeius')^ neglecia vel omissa linea transversa super v. — *') 
sic W^ Hravndrengs, Reg., ^uod non nisi conioriius adplicari 
potesi in senientia impersonali: varþat lengi þaþan at biþa 
hravndrengs hogs, haud diu inde exspeciari debuit icius giganii 
infiigendus } sed tum tiðr nihii habei, ^uo referatur. 



282 * SKALD^KAPARMAIi. 17. K. 

(Vjónii trölls of-nina^ 
líðr ijöllama^, at bíða. 

Fjörspillir lét falla 
fjálbrs ólágra^ pjálbra 
bölverðúngar Belja 
bólm á randar hólmi. 
þar hné grundar gilja 
gramr' fyrir skörpum hamri, 
en bergdana bagði 
brjótr* við jórmun þrjóti*. 

Ok harðbrotinn* herju 
heimþinguðar^ vingnis 
hvein i hjama^ mæni 
hein at Grundar sveini. 
þar svft eðr i Óðins 
ólaus burar hausi 
stála vikr*, of*® stokkinn^^, 
stóð, Eindriða^^ blóði. 

Áðr or*^ hneigi-hliðum 
hárs ölgeljon^* sára 
reiði-týrs it rauða 



>) flfill lama, W^ haud dubÍB idem^ secundnm pronunHaiio^ 
nem duríoremi fiðllamí duæi a fiol — fiold, ei lami, fttiitt mui" 
íifaría eoniusio } forte reciius ducaiur a fiOr ei lami, fuatt 
noxa viiœ, iNort, eœdesy ei tiðr Quliama: avidus in cædes, ^ 
•) i lágra, ÍV. — ») i^ramm, W. — *) brióti. trf., W, quam for- 
mam pro brjdtr deprehendi Háttal. 8norr. sir. 46, — ^) sic W^ 
Séd Reg, om,; JOrman Ijótan, S, forie verissima leciio^ siqui'^ 
dem Jormunr Odinis nomen esiy ei verosimiliier signifieai rt- 
rniii excelleniem, magnum, ingeniem, A. /. vasio ei ingenii cor" 



C. 17. DE UICTIONE POETICA. 283 

exspectare ictuin a sævo illo Deo, 
Ðocivo telo rostrato famiiiari. 

Destniens vitam pemiciosæ 

Belii catervæ fecit, ut 

ursus alte resonantium montium 

caderet in arena circuli. 

Ibi rex terræ præcipitiis plenæ 

acuto ictus malleo cecidit; 

montanarum vero gentium victor 

contumacissimo adversario restitit. 

Et cos gigantis, cum stridore 
adlapsa Teliuris filio, 
duriter confracta est in vertice 
domús giganteæ visitatoris. 
Ita pumex chalybum, 
conspersus sanguine Eindridii, 
iminotus ibi olim stetit 
in capite Odinis filii. 

Anlequam cerevisiæ nympha 
vulnerum cavorum innictoris rubram 
illam ferruginis noxam e dcvexo 

fore gigantem, — *) t ícH'; harðr hrotin, Reg.yS, — ^) heim þfogaAary 
H'. — *) iic Sk. Thorlacius /. c, o: niœnir hjarna, eulmen ea- 
fitið, vertex; hina vel hiarna, Wf hinka vel hiukaHðý./ hoikay 
fif. — «) ðic W; virtr, Reg. — '«) vm, W. — '») stökkvi, W. — 
»«) Æinriða, trf., W. — ») sic Reg., W; tfr, id , S. ^ 8. Thor- 
laeiuð maluiti oc hneig i. — '*) t tc, tf»ii voce, Reg.^ W^ Olf^e- 
liöB, Sy reete (0 =: o, o); avlf^eflom, Raek , tfi quo mendoee 
iUud — om , a ftrave intetlecto eiglo cod, Reg. ortumf avl- 
gefnum, S. Thorl. 



284 SKALDSKAPARMAL. 17-18. K. 

ryðs* hevli* böl göli^. 
Görla iit ek á Geitis 
garði ^eir of* farðir. 
Baugs* t^á ek% bifom^ fáða^, 
bilkleif* at þorleifi^^ 

þá mælti Ægir: MikiU þótti mér Hrúngm'r fyrir sér. 
Vann þórr meira þrekvirki nokkvot^^, þá er hann átti við 
tröll? þá svarar Bragi: 

18. MikiIIar frásagnar er þat vert, er þórr fór til 
Geirröðargarða^^; þá hafði hann eigi hamarinn Mjöllni 
eða^* megingjarðar eða járngreipr^ * , ok olli því Loki; 
hann fór með honum ; því at Loka hafði þat hent, þá er 
hann flaug einusinni at skemta sér með valsham Fríggjar, 
at hann flaug fyrir forvitni sakar í Geirröðargarða^^, ok 
sá þar höll mikla^^, settist^^ ok sá inn of glugg, en Geir- 
röðr leit i móti honum, ok mælti at taka skyldi fuglinn ok 
færa honum, en sendimaðr komst nauðuliga á hallarvegg- 
inn, svá var hann hár. þat f)ótti Loka gott , er hann 
sótti erfiðlega til hans, ok ætlaði sér^^ stund, at fljúga 
eigi upp fyrr en hann hafði farit allt torleiðit. En er maðr- 
inn sótti at honum , þá beinir hann fluginn , ok spymir 
við fast, ok eru þá fæturnir fastir ; var Loki tekinn þar 
höndum, ok færðr Geirröði jötni. En er hann sá augu 
hans, þá grunaði hann at maðr mundi vera, ok bað hann 
svara, enLokiþagði. þá læsti Geirröðr^^ Loka í kistu, 

riÖ8, fir. — «) heili, W; hcile, fif. — ») ffiieli, trf., W$ 
fOle, 8, id.j sed una voce bölgðle, quod minuð recte, — ^) um, 
id,j S^ þar of, Sk, Thorl, — ^) in Reg, bii scriptum; baai;, 
S. ThorL — •) 9ic W^ er, Reg,y Sy h, l, mendoðe. -— *•<? 
dedi ad ducium Reg. in ultima itropha poiteriorii Uoitlangm 
fragmentij ubi hi duo versus recnrrnnt; bifa, W; bifd/A. /., 



C. 17-18, DE DICTIONE POETICA. 285 

comæ clivo carminibus amolita est. 

Has ego res in aggere 

Geiteris luculenter conspicio. 

Ego mobilem circuli clivom 

coloribus pictum ab Thorleivo (dono) accepi. 

Hic Æger : magna, meo quidem judicio , strenui- 
tate excellebat Hrungner. Ecquod majus Thor, cum 
gigantibus negotium habens, spccimen fortitudinis edi- 
dit? Tum Bragius respondit: 

18. Admodum dignum memoratu est iter, a Thore 
Geirrodgardos susceptum : tunc cnim neque secum habuit 
malleum Miöhierem^ neque cingulum roborificum, neque 
chirothecas ferreas : cujus rei auctor erat Lokius, ejus in 
hoc itinere socius. Nam acciderat Lokio, quum aliquando 
exuviis indutus accipitrinis , quæ Friggæ erant, animi 
caussa evolasset, ut curiositate ductus Geirrodgardos alis 
adiret. Hic ingentem aulam vidit, consedit et per fene- 
stram introspexit. Quem Geirrodus contra adspiciens, 
capi avem sibique adferri jussit. Missus ægre in aulæ 
parietem enitebatur; tam altus (paries) erat. £a rc 
Lokius gaudebat, quod ille non sine magno labore ad sc 
contendebat, momentumque temporis sibi observans nou 
prius evolare constituit, quam maxime arduum fastigium 
scandcns supcrasset. Ut vero homo eum adpropinquavit^ 
tum alas expandit, pedibusque solo vehementer obnititur. 

Reg,^ hyfS, S, forie eæ bifó (bifoni)^ bif um, 8, Tkorlacius, — 
«) þá er fæða, 8^ fágfta, fik. Tkorl. — *) bikleif, H\ male 
omÍMðo f. — '^ iic Rey., W, una voce. — ") om. W. — ") 
Geirradargar^a, W. — ") ne, IV. — ") jdrngreiplarnary H. — 
") Gœirraðarg., W, — '«) om. W. — ^O þar á, add. Hi ok 
aettiz ok sá inn o. gl. , W. — ^^) honum honum (hann honum?), 
W. — '•) Geirrvör, W. 



266 SKALDSKAPARMAL. 18. K. 

ok svelti hann {lar iij mánaði^. [En þá er Geirröðr tók 
hann upp^, ok beiddi hann orða, [ok sagði Loki' hverr 
hann var^, ok til ijörlausnar^ vann hann Geirröði f>e8s 
eiða, at hann skyldi koma þór i Gcirröðargarða*, svft at 
hann heiði hv&rki hamarrínn^ né megingjarðar^. 

þórr kom tíl gistingar til gýgjar þeirrar, er Gríðr er 
kollut, hon var móðir Viðars hins {)ögla ; hon sagði f>ór 
satt frá Geirröði^ at hann var jötunn hundviss ok ilhr viðr- 
eignar; honléði honum megingjarða ok jámgreipa^,erhon 
átti, ok staf sinn, er heitir Gríðar-völr. {>á fór þórr tii 
ár {)eirrar, er Vimur heitir, allra á mest. þá spennti haDo 
sik megingjörðum, ok studdi forstreymis Gríðar-völ^ en 
Loki hélt undir megingjarðar. Ok þá erþórr kom á miðja 
ána , {)& óx sv& mjök áin, at uppi braut & öxl honum. {>á 
kvað þórr þctta : 

Vaxattu nu Vimur!*® 

allz mik þík vaða tiðir 

Jötna garða i; 

vciztu, ef þú vex, 

at {)& vex mór &smegin 

jafn hátt upp som himin? 
þá sér þórr uppi i gljúfrum nokkvorum, at Gj&lp^ *, 
dóttirGcirrööar^^, stóð þar tveim megin &rínnar, ok gerði 
hon &r\'öxtinn. þá tók þórr upp or &nni stcin mikinn, 



^iicW', manvftr, II«y., 1/. — *) a [ok þá er hann tiík, IT. — - 
*) ^Á 8a$;5i hann, H'. — "*) a penuiiimo [en þa er han tok han or kiat- 
vnni ok beiJdi hann orþa uk apvrþi hverr hnnn veri. Hann sagþiy 
V, — *) floriavslar, mendoie, Reg. — «) Geirraftarg., IV. — ») 
hamar, H'. — - *) nc priiilarnar, add. II — ») sic H', V; járn- 
icrcipr, Reg,; járngrrcipar, //. — *") Vimra, H%- vaia tccr þifi 
Vimra, //. — '^) Gncip, V iupra iineamy muiaium ex Gjálp.— 
>") Geirraðar, H'. 



C. 18. DE DICTION£ POETICA. 287 

At tum pedes solo adhæscnint, quare Lokíus ibi captus 
ct ad Geirrodum gigantcm deductus est. Uic, quum ocu-> 
los ejus inspcxissct, hominem csse suspicatus, eum re- 
spondere (ad intcrrogata) jussit. Sed Lokius tacebat. 
Tum Gcirrodus Lokium in arca inclusum jejunio trium 
mcnsium maccravit. £x arca a Geirrodo sublatus et scr- 
nione compellatus, quis esset, fassus est, vitamque pac- 
tus ínterposito jurejurando , facturum, ut Thor Gcirrod-> 
gardos sic vcnirct, ut ncque secum malleum^ nequc cin- 
gulum roborificum habcrct. 

Thor ad oreadcm quandam, nomine Gridam, ma-> 
trcm Vidaris Taciturni, ad hospitandum devertit. Hæc 
Thor vera de Gcirrodo narravit, gigantem esse accrrimæ 
sagacitatis (artis magicæ pcritissimum, venefíciis plcnum) 
et tractatu diffícilcm. Ea iUi cingulum roboris et chirothe- 
cas fcrrcas, quæ ci erant, baculumque suum, Gridæ sci- 
pioncm dictum, commodavit. Inde Thor profectus est ad 
amnem, Vimram dictum, fluviorum maximum. Hic cin- 
gulo roborifíco se cinxit, et Gridæ scipione ad inferíorem 
partem fluminis dcfíxo nitebatur; Lokius, cingulum ro- 
borifícum tcnens, se sústinebat. Quum Thor in medium 
fluminis alveum progrcssus csset, fluvius tantopcre cre- 
scebat, ut supcr humcrum cjus rcdundarct. Tunc Thor 
hos vcrsus cecinit : 

Ne jam creveris, Vimra, 

quum te pedibus trnnsire cupiam 

ad gigantum habiLacula profíciscens! 

Scito, si crcvcris, fore 

ut milii robur Asicum crcscat 

in summos usque ccclos. 



288 SKALPSKAPARMAL. 18. K. 

ok kastaði at henni, ok mœlti sv&: [atósi skal á stemma'. 
Eigí^ misli hann þar er hann kastaði til. Ok l jþvi bili bar 
hann at landi, ok fékk tekit reynirunn nokkvom, ok steig 
SV& or ánni; þvi er þat orðtak haft', at [rejnir er hjÖTg 
þórs.* [En er þórr kom til Geirröðar*, þá var þeim fé- 
lögum visat fyrst i gesta-hús^ til herbergis , ok var þar 
einn stóll til sætis, ok sat {lar þórr. þ& varð hann þess 
varr, at stóllinn fór undir honum upp at ræfri ; hann stakk 
Griðar-væli upp i raptana, ok lét sígast fast ástólinn; varð 
þ& brestr mikill, ok fylgði skrækr mikilF; þar höiðu verit 
undir stólinum dætr Geirröðar^, Gjálp ok Greip^, ok 
hafði hann brotið hrjgginn i báðum. [þ& kvað þórr: 

Einu sinni^^ 

neyttak &smegins^* 

jötna görðum i: 

þ& er Gjálp ok Greip*^ 

Geirraðar dætr 

vildu hefja mik til himins*''. 
þá lót Geirröðr kalla þór i höllina til leika ; þar voni 
eldar stórir eptir endilangri höllinni ; en er þórr kom [í 
höllina** gagnvart Geirröði**, þá lók Gcirröðr með taung 
jámsiu glóandi, ok kastar at þór, en þórr tók i móti með 
j&mgreipum ok færir & lopt síuna, en Gcirröðr hljóp undir 
járnsúlu at forða sér. þórr kastaði siunni, ok laust 
gögnum**' sáluna, ok gögnum*'' Gcirriið ok gögnum 



18 



« [tíc Reg.; in \V leciio duhia: at öþ* (öþar, öþri, vei 
fortasie öþ = æ5) skal á stemma; at at osi skal aatefna, U; á 
rfs akal Atemna, //; at æþur (jreclius œþ) skal á stcfna (sremma), 
annotatum eæ aliÍM, — «) ok, St.y G, — ^) om. W^ H. — *) « jT 
biorR "þ. er rœynir, H'; r. sé J. bjavrg, //. — *) a [om. M'. — 
•) sic l/, etsi fere deletum, //; geitahUs, Reg., If' , chartæ, Res. 
— *) om. If'j ok fylgdo skrœkir stórir, //. — ") Gcirradar, \V. 



C. 18. DE DICTI03ÍE POETICA. 289 

Tunc suspectans Thor videt Gialpam Geirrodi filiam 
ab utroque latere præruptorum, qua se exonerabat am- 
nis^ stantem, aquarum abunduntiam efficere. Hic Thor 
ingens e fluvio saxum sustulít, atque conjecit in eam, his 
usus verbis: amnis ad ostium obturandus cst. Neque 
vero, quo telum adjecisset, frustrari solebat. Eodem 
momento ad ripam delatus , locum nactus est sorbis obsi- 
tum, quorum ramis arreptis e fluvio cscendit. Hinc nata 
locutio, sorbum esse Thoris adjumentum. Quum vero 
Thor ad Geirrodum pervenit , ipse cum sociis primo ad 
deversorium ad hospitandam deductus est, ubi una erat 
ad sedendum selía, in qua Thor consedit. Qui animad- 
vertens, sellam, cui insidebat, sursum ferri ad tecti for- 
nicem, scipione Gridæ arrectaríis incusso, gravi pondere 
inciunbens in sellam sedemisit; unde ingens extititfra- 
gor cum vehementi ejulatu. Nam sub sella latitaverant 
filiæ Geirrodi, Gialpa et Greipa, quarum utrique spinam 
dorsi perfrcgerat. Tunc cecinit Thor: 

Una vicc 

adhibui robur Asicum 

in gigantum domiciliis, 

quum Gialpa et Greipa, 

filiæ Geirrodi, 

me ad cœlum evehere voluerunt. 

Post hæc Gcirrodus Thorem in aulam advocari ad 
certamina jussit. Hic ingcntes ignes secundum longitu- 
dinem aulæ accensi erant. Quum Thor aulam íngressus c 

•) Gneip, V, 8t, G, U. — ^^) add, ex conjectura Raskii. — ") 
#íc Sk, Thorl.; allz meginö, V. — ^«) Gneip, £/, 8t, G. — »>) 
a [om. Reg.y W, Res. — ^*) a [om. W, — •»») Geirrað, W. — 
*•) í gegnQm, IF. — *^ í geg^num, W, — ") om, W. 

19 



292 SKALDSKAPARMAL. 18. K. 

endr til [ymsa kindar' 
Iðja setrs frá þriðja. 

Gorr* varð i fór fyrri 
fannr*'' meinsvarans arma 
sóknar hapts"* með svipti 
sagna galdrs, [en Rögnir^. 
þyl ek gninnstrauma^ Grímnis: 
gall manntelir'^ halla® 
opnis^ ilja gaupnum^^ 
Endils á mó^^ spendu. 

Ok gagns^^ vanir gengu 
gunnvargs, himintörgin 
fríðar, vers til fljóða 
frumscyrís kom drcyra; 
þá er^* bölkvetir** brjóta 
bragðmildr Loka vildi 
bræði vændr á brúði 
bág sef Grímnis^* mága. 

Ok vegþverrir vorru 
vann fetnmnar nönnu 
hjaUs nf hjalti^" oltnnr 
hlnupár um ver gnupu. 

^) landa, W; a [ YmÍ8 kindar conjecTat Sk. ThorlaciuM^ 
Spec. r, pa0. 60^ quod approbavit Raskius. — ^ gerr, id.y W. 
— ■•) »ic Wf fnrms, Reg., mendose s pro r. — ■•) in Reg. hafiii, 
in Worm, hapz scriptum; happs, Sk. Thorl. — *) a [sic W^ 
entavgnir, Reg,^ quod aut mendum est, t pro r, et duakus vo- 
eibus in unam confluentihus, aut tav^ir (quod nullo alio loeo 
se mihi obtulit) est id. qu, togi, dux (in hertogi, leiðtof^i). — 
') f^ranstravma , Wy tenues latices (grannr). — ^) manntalir, 
id.y IV. — ") haUar, ífen. sing., IK. — •) apnis, IK. — «) 1» 



C. 18. DE DICTIONE POETICA. 293 

ab sede Thridii ad sedem gigantis, 
Idio cognati, proficisceretur. 

Femina, perjuri dei in sinu gestata, 
vcneficiorum perita , prior ingressa 
viara fuerat, quam numen 
prœlii cum ductore agminum. 
Profero breves latices Odinis: 
insidiatores hominum, aquilina palatia 
incolentium, calles gigantibus tritos 
solorum volis calcaverunt. 

£t domitores martialis bestiæ, 
vincere sveti, ire perrexerunt. 
Sanguinis manantis incentío ingruebat 
feminis, solis devoratori cognatis: 
quum vegetus ille irascique 
svetus opitulator Lokii 
contendere vellet cum femina, 
necessitudine cum gigantibus juncta. 

Atque is, qui monticolarum 
nympharum honorem imminuit^ 
pedibus transivit rapida flumina, 
a monte per terram se devolventia. 

W gop tantum eernifur, — ^') iic, non ámo, Hey., W. — '*) 
eánsBy W. — ") otn. W. — ") bölkveitir, írf., W. — '*) grÍBUiB, W. 
— '*) Lectio codicÍM Reg. inceria CMty ftitfm lihrarius primo 
duo 1 icripsisse, deindeque a medio horum literam g pinæÍMse 
videatur, ^uam ambiguitatem S. Thorlacius in variant. leet» 
ad h. l. (/. e. p. ZOff) recte exprimit per tfhiallti (hia^i)'*) 
hagli, JV. Puto tectionem Cod. Reg. valere aut Igalli, dat. sing, 
a hjallr, h. l. = hjalli, prominentia in iatere montis^ aut hallí, 
dat. ðing. ab hallr, lapiSt silex^ vel hallr, declivitas. 



294 SKALDSKAPARMAL. 18. K. 

Mjök leið or stað stökkvir 
stikleiðar^ veg breiðan 
urðar-^rjóts , þar* cr eitri, 
œstr, þjóðár fnæstu. 

þar i mörk fyrír, markar, 
málhvettan byr'* settu, 
né hvælvölur hálar^, 
háf skotnaðra, sváfu. 
Knátti hreggi höggvinn 
hlymþél við möl glymja, 
en fellihryn fjalla 
Feðju þaut með steðja. 

Harðvaxnar sér* herðir 
hallands^ of sik falla^ 
gatað^, mar®5 njótr hinn neytri** 
njarð ráð fjTÍr sðr*® gjarðar. 
þverrir lætr*^ nema J)yrri 
þorns^' barna*'' ser mörnar 
sneri***-blóð til svíra 
salþaks megin vaxa. 

Oðu fast, cn friðar 
flaut ciðsvara Gauta 

^) tft W ireð primw literiB $unt deletœ^ ut non cematur 
niii . . . glciAar, unde patet^ teclionem codicis W esðe stig- 
leiðar, quod idem est ac Reg. stiklciðar (k = g). — *) þ^» ^- 

— ■) bur, Wy id. — **) livel v. hallar, deveæa s. devolubiiia, fV, 

— *) lét, W', leit, Sk. Thori., qui et „herþi" legendum puiat. — 
*) sic Reg,^ hall landz, id., W, — ^) sic Wj ^tar, prave pro gataty 
Reg.$ gartar, S, sinesensu, — *^')SicS. Thoriacius, exscriptum 
aiiquod secuius; maðr, ptenis iiieris , Reg., W, sed hoe aperte 
profeetum sst a ðigiið haud reete intelieetis, o: m^, quodlegipO" 




C. 18. DE DICTIONE POETICA. 295 

Furíosus pcrvícacíum aspreticolanun 
fugator gradu pæne depulsus est, 
ubi ingentia flumina virus 
per latum vadi spatium eructabant. 

Ibi, in tempestuoso æquore, 
prætenderunt sibi argutas 
cuspides stimulorum; neque lubrica, 
rotunda campi ossa quiescebant. 
Sonorus chalybs, vorticc 
verberatus, ad glarcam crepuit, 
violenta vcro montium ruina 
silices impetuose præterfluebat. 

Usurpator cinguli roborifíci 
videt lapidosæ terræ gurgitcm 
super compactos humeros suos cadere; 
utiliora sibi consilia non nactus est. 
Giganteæ prolis exstirpator 
dicit forc, ut sibi cervicis 
robur ad cœlum usque crescat, 
nisi esset fluminís rapiditas. 

liellonæ luci! jurati propugnatores 
sedis Odiiiiæ, prœliatores periti 

ieii ei mar ei maðr; iic Kórm. saga 3, 9, quadam eæscripia 
habeni maþr, vir, pro mar, equum^ ei Forra. s. 11, 301, var, 
leci. r. variani maftr ei mar. — *) næyti, W; o: enn ncyti 
lúótr ivJarA^arðar, strenuus iUe usurpaior cinguli rob.^ nytrc, 
uiiliora, S. — »«) sic Reg,, M'. — »0 >ct, IF. — '«) sic re- 
Moivenda videiur abbreviaiio cod. Reg, þös, proprie þoms, vel 
þons, þonns, t. e. þorns, cfr. Edd. Snorr. ed, Rask. p. Z86^ 
þors, Wy hinc orium^ þurs, matueruni G. Pauli ei S. Thorla" 
dus. — ") sicW'f iíarna, mend.^ Reg.^S. — ^*") snœrí, id.^ W. 



296 SKALDSKAPARBIAL. 1 

setrs vikingar' snotrír 
sverð runnar^ fen Gunnar!' 
{)urði hrönn at herði 
hauðrs runn^, kykva nauðar, 
jarðar skafls af afli, 
áss! hretviðri blásinn. 

Unnz með jta sinni, 
aflraun var {)at, skaunar 
6 seil' híminsjóla 
sjálflopta kom þjálfi. 
[Áðu stáli^ stríðan 
straum hrekkmimis ekkjur, 
stophnisu fór steypir 
stríðlundr með völ Gríðar^. 

Né djúp akarn® drápu 
dólgs, váms fírum glamma^ 
[strið kviðjundum^® stöðvar, 
stall við rastar falli^*. 
Ógndjarfan^* hlaut, arfi, 
eiðs firðar** hug**, meira. 
Skalfa þórs né þjálfa 
þróttar-stcinn við ótta. 

Ok sifuna siðau 
sverðs liðhattar geröu 

víkínga, IV. — 'O rvnnið, W. — ') IF diiHnguit 
vnnar; pro fen exscriplum a S. Thorlacio Spec, 7, pm{ 
citaium legit fct. — ^) rann, Sy Sk. TkorL — ^) sól, 8. 
a [að ostali, W, — fíHÍve airophm sex posiremi var, 
cod, Reg,^ quaiuor posiremi in 8 legi non possuni. -. ■) «ii 
iarn(acam?), Reg,; tÍBSír, S, prave, — *)vamin8 fyrirGiaM 



'^ 18. D£ DICnONE POETICA. 297 

ttrenne aquas pervadebant, 

gu^es vero telluris fluebat, 

Vir arcipotens! unda, montana 

teoipestate afflata, magna vi 
^^ebat in humenim 
7*ellarís filii. 

öoBec Thialvius ac ceteri comitcs, 

^i'apte sponte elevati, cœlestis regnatoris 

^^^larí cingulo sustinebantur ; 

9^€^d insigne erat virium experimentum. 

Ii^^^rea feminæ giganteæ 

^'lf^cenint, ut rapiditas fluminis 

^^^ ferri duritiem vinceret. Sed gigantum 

asf^^ prostrator baculo Gridæ nixus inccdcbat. 

S^^ corda heroum, 

l>^llum montano nebuloni 

mdieentium, non palpitaverunt 

** alli vorticis ruinam. 

I^^ati socii animiun valde audaccm, 

^ilusvis opibus præstantiorem , nacti 

^^t. Neque Thoris, neque Thialvii 

cc^Tda pavorc tremuerunt. 

^^indeque commilitones , auxilium 
^^orum tectoriorum adspemantes, 

")«l«í>H'5 tfi Heg. Ugi non poðsunt. — ">) iic W-, pani, 
^** 'eewiiiijn fuem rastar pallr, graduM voriicig, forei vor^ 
f^9C9f$, eaturracta aquarum, — *■) $ic Reg., W, 8, — 
" í«Hlv, W, S. — '0 ««c ^i '«^» »«í««' •« ^^9' 



298 SKALDSKAPARfilAL. 18. K. 

hlifar borðs við liörða 
harðgleipiiis^ dyn^ barði: 
áðr hylriðar heiði 
hrjóðcndr' Ijöru þjóðar 
YÍð skyldbreta skytju 
skál-eík!'^ lleðiiis reikar. 

Dreif mcð dróttar kncyfi, 
dólg Svi{)jóðar kólgu^ 
sótti ferð á flótta, 
fles-drótt ívu^ ncsja: 
þá cr funrístis^ fasta 
flóðrífs Danir stóðu 
knáttu Johiis ættir 
útves® fyrír lúta. 

þeirs® iþróttar hersa^® 
þornranns^^ hugum bomír 
hlymr varð hellis^* Kumra 
hrínbálkar^^ fram gingu. 
Lisli** ferðr^* i fasla, 
friðsein^* var ^ar^^, hreini 
gnipu hlöðr^® á** greypan*® 
granhött*^, res kvánar. 

Ok hám loga himni 
hall fylvingum vallar 



>) — gleifhir, W. — «) kyn, W^. — ») hridðruðr, W, emendmium 
€x hrtfðrvðr, quœ forte verior lectio, o: honorem detent, ui 
veg:þverrir ; hróðroAr Qöm þjtfðar, delene honorem gigantuu^ 
Thor. — *) 8kil eik, S. — *) eic H'j kölKa, Reg. — •) ivö, trf., 
W. — *) fuDrÍHtil, mendoee, W. — *) sie W; vlvos, id. (o = e), 
Reg.f S. — •) i. e. þers (ci = e) pro J)ar« , ut S. Thoriaeius 
voluit. — ^^ beraa, IV, quid autem per ^firtem urðorum^* •«- 




C. 18. DE DIGTIONE POETICA. 299 

crepitum pedum fecerunt ad terram editam 
virorum lupina indole præditorum: 
ante quam, nympha phialæ ministra! 
exstirpatores nationis litoralis 
procellas Hediníi capitegminis edebant 
adversus populos, Bellonæ telis armatos. 

Incolæ scopulosorum Ivæ 
promontoriorum cum ductore 
agminis adfluxerunt. Hostilis tnrba 
Sveciæ frigidæ in fugam se conjecit. 
Quum socii dei fulminatoris 
fírmo gradu starent, nationes 
monticolæ, ultimæ terræ præsidem 
comitantes, cedere coacti sunt. 

Strepitus extitit antricolarum , 

quum fremebundi sedis giganteæ 

longuriones , bellicoso 

præditi animo, progrediebantur. 

Quorum corona circumdatus 

interfector feminarum gigantearum 

sæva capita saxicolarum percussit. 

Eo loco (verí nominis) prœlium extítit. 

Et montanarum latebricolarum 
vasti oculorum orbes dura 

ielligatur^ haud difficile fuerit perspieere, — ") #íc dedi$ 
f)orn rans, Reg., W. — '«) iic W', hcllir, Reg , 8. — "; tie et 
W; hring, S. — ") listu. «. — '*) fcðr, W^ færðar, S, — '«) 
gic et W, — *0 «»<^ ^^9"» ^j ^- — '•) híœ^r, W, quod idem 
e$$e potest', hlöðst, -S. — '■) at, fif. — ■«) $ie et W; c^reiparo, 
S. — «í) ^an höttr, S. 



300 SkALDSKAPARBIAL. 18. IL 

tróðust þer* við* troði* 
túngls brá sólar^ þúngu'. 
Húfstjóri® braut hvoru 
hreggs vafrevþa^ tveggja 
hlátr-elliða hellis 
hundfornaii^ kjöl sprundi^. 

Fátíða nam froði^^ 
fjarðeplis kon^^ jarðar; 
mörar** legs né mugðo 
menn ölteiti kenna. 
Álmtögar^', laust, ægir! 
[ángrþjóf segu^* töngu^* 
Óðnis, aili soðnum, 
átruðr^^ i gin Suðra. 

Svft at, hrað^^-skyndir, handa 
hrapmunnum^® s\e\gj Gunnar! 
lyptisylg á lopti 
lángvinr siu þnjngvar*^: 
þá er örþrásis*® eisu** 
ás Hrimnis fló drósar 
til þrámóðnis þrúðar 
þjóst af Greipar brjósti. 

. ] 

i 

') i. é. ^ar, ut edidit 8. ThortaciuM', ^eir, S, eomf. þiin | 
tn Mtropha frox, antecedenti. — *) ticíV (eO> ^t S. TA#HlMk| Í 
Re$. McriHt vþ eum tigtoy undeRaMkii nnd ortum, — ^ trUi^ 
8. — ^) sölir, If. — ^) 9ic Re$.^ eum atiquo #«■»•» V9tt§h 
mutationie in þrvnpr; þrvn^, IF. — ^ hofitiöri, W. ^ ^ jic^ 
«. vafreyþa (y foeteriue elongatum, eine puncto 9uparM€rifi»f 
fuod empiUM y tignificat)^ R^9'} vaf^œyða, W.-^'^MÍeWi ^*** 
forpan, Reg. — *) Mie W; sporna, Reg. — ><0 <. «. fMK; hmHK 



C 18. DE DICTIONE POETICA. 301 

pTessione ibi elisi sunt 
siib alto ignium lacunari. 
RectoT navigii iulmineæ 
tempestatis utrique feminæ 
antricolæ perveterem 
pectoris diflregit carinam. 

Terræ lapidosæ princeps 
raram artem didicerat; 
neque hominibus saxicolis 
solida frui lætitia licuit. 
Numen funis arcuarii! cognatus 
Sudríi, oiFam forcipis, ustrina 
coctam, conjecit adversus 
Odinis carum filium. 

Ita quidem, rapide pugnæ concitor! 
ut diutumus Thrungvæ amicus massam 
ferri, vibrabilem manuum haustum, 
sublimem rapacibus manibus deglutiret: 
quando contus ignitus, a patre 
Greipæ, gíganteæ feminæ, infesto 
animo missus, in Thrudæ 
amantissimum parentem volabat. 

4d,f W. — **) kvoB, 5r. — *«) manrar, f\ e, mörar, W,, Sf 
mtnr, I. «. msrar, Vf^. — ^*) álmto^ar, ti(., S; dlm tavgar, id.y 
W. — '*) « [angr þiofBefr, Reg.; angr þiófsege, W; þjöfÍBOgu,, 
m. — ") röBfn, S. — »•) attBÍðr, W. — '0 hœc syliaba in W 
ntidit — '") hrapp mvnnar, W*y hrafh munnnm, i9. — ^*) eie 
MU§*i þroBgvar, lif., W. Ceterum ordo Reg, eet: sio langvinr 
^nracW) cui ordini metrum advereaiur. — *^) eic Raekiue 
dMt} airrþraflir, nom., Wf ðröursis, S^ avrþvrais, ile^. — *0 



300 SkALDSKAPARMAL. 18. K. 

tróðust þer* við* troði* 
túngls brá sólar^ þúngu'. 
Húfstjóri® braut hvoru 
hreggs vafrevþa^ tveggja 
hlátr-elliða hellis 
hundfornau^ kjöl sprundi^. 

Fátiða nam froði^^ 
fjarðeplis kon^^ jarðar; 
mörar^* legs né mugðo 
menn ölteiti kenna. 
Álmtögar^', laust, ægir! 
[ángrþjóf segu** töngu^* 
Óðnis, afli soðnum, 
átruðr^^ i gin Suðra. 

Svft at, hrað^^-skyndir, handa 
hrapmunnum^^ sya\gj Gunnar! 
lyptisylg á lopti 
lángvinr síu þriingvar**: 
þá er örþrásis*® eisu** 
ás Ilrimnis fló drósar 
til þrámóðnis þrúðar 
þjóst af Greipar brjósti. 



') t. é. f»ar, Ht edidit S, Thorlaciut; þeir, S, conf. ^eirs 
in Mtropha prox. antecedenti. — *) eicW (v')» S, S.Thorlac.} 
Reg. Mcrihit vþ eum eiglo^ undeRaekii und ortum. — ") tröðn, 
S. — ^) sölir, W. — ^) 9ic Reg.^ eum aliquo lamen veetigio 
mutationie in þrvnf^; þrvnf^, IF. — ^ hnrstidri, W. — ^ siCf 
$. vafreyþa (y poeteriuM elongalum, eine puncto euperecriptOf 
quod empiue y eignificat)^ Reg.; varrœyða, W.-^^^eicW', honi 
for^an, Reg. — *) 9ie W} spornay Reg. ^ '") i. e. froðij frKði, 



C. 18. DE DICTIONE POETICA. 301 

prcssione ibi elisi sunt 
sub alto ignium lacunari. 
Rector navigii fulmineæ 
tempestatis utrique feminæ 
antricolæ perveterem 
pectoris dinrcgit carinam. 

Terræ lapidosæ princeps 
raram artem didicerat; 
neque hominibus saxicolis 
solida frui lætitia licuit. 
Numen funis arcuarii! cognatus 
Sudrii, oiFam forcipis, ustrina 
coctam, conjecit adversus 
Odinis carum fílium. 

Ita quidem, rapide pugnæ concitor! 
ut diutumus Thrungvæ amicus massam 
ferri^ vibrabilem manuum haustum, 
sublimem rapacibus manibus deglutiret: 
quando conlus ignitus, a patre 
Greipæ, giganteæ feminæ, infesto 
animo missus, in Thrudæ 
amantissimum parentem volabat. 

id,j W, — ") kvon, S>. — **) maarar, í. é, mörar, W,, Sf 
merar, t. e, mærar, W, — ^*) álmto^ar, id,j S; á\m tavgar, id,, 
W, — ") a lnngr þiofsefv, Reg,', angr þiófsege, W^ pióféögUf^ 
fif. _ 1») rön^,fir. — '•) attniðr, W. — '0 hæc eyllaba in W 
exeidit, — '") hrapp mvnnar, W*y hrafh munnam, S, — '*) eie 
Reg.'y þron^ar, t<f., W. Ceterum ordo Reg. eei: sio lan^inr 
þrvn^ar, eui ordini metrum advertaiur, — *^) eie Ra$kiuM 
dedit'y avrþrasir, fioifi., W $ ðröursis, S§ avrþvrsis, ile^. — *0 
eajo, W, 



302 SKALDSKAPARMAL. 18. K. 

Biföist holl, þá er^ h'óíb'i 
Heiðrekr^ of kom breiðu 
und fletbjarnar foman^ 
fótlcgg, þumis''*, vcggjar, 
itr gulli laust UUar 
jótrs* vegtaugar þrjóli 
meina niðr i miðjan 
mez bígyrðil nezu*. 

Glaums niðjum fór görva® 
gramr með dreyrgum hamri, 
of salvanið-synjar^ 
sigr laut arin brauti^. 
Romat tvíviðar tývi 
tollr*, karms^® sá er harmi, 
brautar liðs, of beiti 
bekk falljötuns rekka. 

Helblótin v5 hneitír 
hóg-brolningi*^ skógar 
undirfjálfrs^' af*» afli^* 
Állheims bliku kólfa. 
Né liðföstum Lista 
látr valmgar** móttu 
aldr-minkanda*® eldar^^ 
EIIu stcins of bella^®. 

') 9ic audacter muiavi ex heiðrekr, Reg.^ Wy eo quoi eo" 
hmrere mihi videbanhtr: þá er itr Ullar guHi laust, eic^ ui 
tenieniia iniercalarÍM tuljecium haberei', sic tupra pag. ZSO^ 
notZíj leciio eod, Reg, hravndrengtt cedere debuii leciioniCod, 
Worm, hraondrensr. — *} «íe W; fornar, Reg.^ 8, — ') þraais, 
W, haud duHe h, /. tifeiii, quum þrásir tn nanorum nomenela" 
iura Eddica adferaiur. — ^) jðturs, S$ iotr, H^ — ^) næita, 
id,, S, — •) i^iorvay IV, — ^ syiUAy 9^* f^vr.^ W. — ^baati^ 
fV, eodem Mmtu* — ^^9* Mcrikii toUor, cfr. tupra p, 290, 



C. 18. DE DicnoNE poEncá. 303 

Aula gigantis concussa est, 
quum (peragrator montanorum 
latum caput sub vetusta 
ædificií columna condiderat) 
cximius Ulli blanditor os 
medium gigantis, contumacís 
iilias funditorís, pemicioso 
(elo pcnitus transverberavit. 

Deletor nymphæ saxicolæ, quum 
iratus gcstnrct sanguinantem malleum, 
perfectam reportare víctoriam solcbat 
ex tumultuosi gigantis progenic. 
Numen arcús non tetigerat 
baculus, qui (postca) cladem 
attulit prostrati gigantis 
domesticis stipatoríbus. 

Publice cultus montani 
fulgurís vibrator gigantes 
Alvhemicos commodo sylvæ 
ramulo violcntcr percussit. 
Ncque potuere tcla, clypeos 
ignis instar dcpasccntiu , 
strcnuum cxstirpatorem 
monticolarum devincere. 

not.S.et smpius; tollvr, W; tollnr, liatlr. — *^ barms, ;9. -> 'i) 
hóse brotníngs. 8. — **) in R€$, j/unciumjfrioriftubscriptum €9iy 
ui si scrípior voiusríi iairrs. — >0 <^^ ^9 S. — ^*) sic dsdii 
Raskius; álfl, Reg.y W, S. — ") valry^r, W. — >•) Mjanckande, 
8. — '^alldar, W^ clldre, S>. — *■) Posi hoc earmsn nnm fsre 
pagina in codicc W vacua ssiy €i proæima incipii in ssquen- 
iibus (livern ve^ 6kal kenna Frí^f , efc.) tiisrm iniiialis Sfmiio 
vacuo relicio. 



306 SKALDSK.4PARMAL. 22. K. 

^IIvc skal galla gjöldum^ 
gunnveggjar [brú lcggja 
raums \)& er rckka sæmi'' 
raddsvoif* at þorlcifi*. 
Týframra sé ck tíva 
(rj'gglaust of^ far þriggja 
[á hreingöru'^ liljri 
Ilildar vcz, ok þjaza. 

Scggjondum fló sagna 
[snólar úifr® at móti*' 
i gemlis ham gömlum 
glamma a'^ fyrir skömmu. 
Settist örn þar cr Æsir, 
árgnæfar*% mat báru, 
var-a bjTgitjr bjarga 
, bleyðivundr^^, h soyöi^*''. 

Tormiðlaör^^ var tífum 
tálhrcin mcðal beini**. 



') Omnet sirophas sequenies om, Uy 75T^ n, ei ad eapui 
Msquens iranseuni, In Reg, carmen, quod unam paginam implety 
alia manuy aquali ul videiury scripium esl. — ^^sicW; inReg, 
cemiiur . . Skal ck (^?) . . ioldv. . — ') Huic versui in Cod, 
W lacuna relicia esi a lihrario ; nos Raskium sequimur, — ^) 
radd klelf, clirus vocis, os, W, — ^) ^ór lclfl, Rask,, eui scrip^ 
iio codicis W non adversaiur; a [in Reg, legi non possunt, 
— •) sic Rask.; oc (z), Reg. , W, — ^) #i [ín Reg, iegi non 
possuni, - - **) Prior semisiropka iierum occurrii infra, ed* 
Rask, pag. /^.9, /, quo loco ylgr pro úlfr, eodem sensu, — •) 
a [in Reg. iegi non poiesi. - - ^**) sic A. /. Reg., W; o tyr, id,y 
infra l,c,^ eih,t. pleonasiicum esi, a fyrir = fyrír, iif a frás=i 
íiráy Fornni. 8. 10, 896, 404 ', eodem modo o pieonasiicum esi 



C. 22. DE DICTIOXE POETICA. 307 

Quomodo remunerelur sermonis 
^ubernatrix resonantem gigantis 
pontem, quem (dono) accepi 
a Thorlevo, virorum ornamento? 
Video, in tabula splendidc facta 
numinis bellipotentis , minus 
tutum iter Thiassii et trium 
excellentissimorum deorum. 

Paullo ante raptor virginis, 
vetustæ aquilæ stridentibus 
indutus exuviis, obviam 
agminum ductoribus volavit. 
Consedit aquila, o nympliæ 
promæcondæ, quo loco Asæ cibum 
igni imposuerant. Numen arcium 
montanarum imperlerritum erat. 

Cibus, qui dolis non omnino caruit^ 
diríicilc cum diis communicari poluit. 

in fyr = fyr, í. c. f)TÍr, ui o fril = frá, VafJ)r. mál T. — ci, 
Rask, — '•) sic Reg.f árgefnar, W , nymphæ annonœ (ciba^ 
riorum)^ feminœ^ ab ár et Gefn; lectio Reg, árgnæfar fioii 
tam mendum esse aut transposiiionem puto pro árgæíYiar, quam 
vetuttam aliquam formam Norvegicam , o: pturalem a singuL 
árgná, vox ejusdem notionis, ab ár, annona, cibaria j et Gni, 
dea Asis. Igitur Gná in plur. h. l. est Gnæfar, ut mæar, mæyar 
= mœvar est plur, a már, laruSy Hkr. OTr. 43Í (Fornm. «. /, 
170, 2), — ") blœyði vcndr, W, — '•) in Reg. Fcfto. — ") 
sic ceteri; tormiðlaðar, Reg, h, l, forte pro torroiðlaðor vel — 
nr, more recentiorum, ut aliquoties supra, — '^) sic ed. Ra^ 
skii; bcina, Reg. h. l, et infra, ed. Raskii pag. 176, 5; leinay 
h. l,j W, vide infra pag, 308, noi, Z. 

20* 



308 SKALD6KAPARMAL. 22. K. 

[Ilvat^kvað^ hapta* snytrir* 
hjálmfaldinn , mun^ þvl valda? 
Margspakr of nam mæla 
már valkastar báru, 
var-a Ilænis vinr^ hánum 
hollr, af fornum þoUi. 

Fjallg}ldir bað fullan'^ 
Fetmela® [sér deila® 
hlut*^ af hclgu** skutli; 
Ilrafnásar^^ vin^'* blása**. 
Víngraungnir** lét vagna*^ 
vigfrekr ofan sigast, 
þar er vélsparir voru 
vamendr goða farnir. 

Fljótt bað foldar drottinn 
Farbauta*' mög vöru^'' 
[)ekkiligr mcð J)Cgnum 
þrymscilar hval deila. 
En af brciðu bjóði 
bragðvíss at*® þat lagði 



*") hvtr, H'. — *) sic Rask.} qvoþo, Reg,^ kváðv, W^ o: 
diæerunl, Vi leciiones bclna ei qvoþo adplicari possini, hic ordo 
imaginandus esi: lijálinfaldinn tornnAla5r beina var mcðal tálhrcinn 
tífum; hapta snytrir qvoþo, etc^ ium tormiMaAr forel subst, 
verb., qui œgrey difficulier communicaiy tormlMaðr beina, Tkias^ 
sius, 9tft (^arie magica') effecii, ui carnes non percoquereniur ^ 
hjálmfaldinn ium essei iegumenio ieciuSy i. e. aiiena forma m- 
duius (9: forma aquHœ)y a Iijálmr, iegimen. Porro snytrir pro 
pluraii essei accipiendum (^pro snytrar) , de iribus iilis Asio^ 
Odine, Lokio, Hmnere. Ai vero ium quœsiio, qum Mtquiiur^ 



C. 22. ÐE DICnONE POETICA. 300 

Deorum condecorator, galeft caput tectus: 
quænam, inquit, ejus rei caussa est? 
Multiscius illc larus, cæsorum 
cruore gaudcns, cx antiqua pinu 
loqui inccpit. Hæncris amicus 
ei minus bene cupivit. 

Lupus montium oravít dcum Gradivum, 
ut sibi de sacra mensa divideret, 
quantum ad se implendum satis esset; 
ignis sufflandi cura amico Odinis obtigerat. 
Cædis avidus deus campestrium 
cetorum eo se demittere cœpit, 
quo loco dcorum protectores, 
fraudum expertes, versabantur. 

Augustus telluris dominus 
Farböti gnatum celeriter 
dividcre jussit ductarii 
restis cctum inter socios. 
Tum vcro dolosus 
hostis Asarum 



«íAi7 fiio referaiur hahere videiur. — "jhtpt, If. — *)8nyrtír, 
Wy quod idem significare poietS. — *) om, Reg.^ W. — •) vior, 
ui videiury Reg. {ex vior = vinp?). — ^) fyllar, W, acc. piur, 
Tou fyiir, fæm., impieiio. — ") sic Reg.^ fet mcila, ir, id., 
4i una voce scribiiur Fetmeíla. — •) a [ojn. Reg. — **) hlaot, 
id., W. — >•) sic Reg. (helgo), W (hclgv)} helsnm, tU, Rask. 

— >«) sic Reg.; hraftiasa, ly. — >•) vin s. vm, W. — ") laasa, 
Ifr _ 15^ víngrogncr, W. — »•) om. Reg. — ") faarbauta, IV. 

— w) MÍcReg.', vara, W. -^ ^^ ok, W. 



310 SKALDSKAPARMAL. 22. K. 

ósvírrandí^ Asa 

upp [þjórliluti fjóra', 

Ok slíðrliga' siðan 
svángr, var þat fyrir löngu, 
ál* af eikirotu 
okbjörn, faðir Mörna': 
áðr djúphugaðr drepi 
dólg ballastan^ vallar 
hirði-tjT meðal herða 
hcrfángs^ ofan stöngu^. 

þá varð fastr við fóstra 
farmr Sigynjar* arma, 
sá er öll regín eygja, 
Öndorrguðs, i böndum^®; 
loddi rá við ramman 
reimuð Jötunheima, 
en holls vinar Hænis 
hendr við stóngar enda. 

FIó með fróðgum t!fi^^ 
fángsæll of veg lángan 
sveita nagr, sv& at slilnu 
sundr lilfs** róðor*'** mundi. 
þá varð þórs of runni*'*, 
þrnipr'^ var Loplr, of s[)ninginn; 



*) *íc Reg.'y ósviptandi, IV5 of-sviptandi , co^J, Rask. — •) 
sic W ut videiur ({>*ór = þior); þior lilifi ora, Reg.y aperio 
errore librarii vel codicis, secundum quem Cod. Reg. descrip^ 
tus fuiif j)ro þior hri fióra, ubi hri compendium esi vocis hluti. 
— ') sliðrloga, W. — ^) let, W. — ») sicReg., W, poiesivero 
in uiroque legi niorna, cfr, infra siroph. /^Sf. p* 314. — ') ball- 



C. 22. DE ÐICTIONE POETICA. 311 

dc lata mensa quatuor 
bovis partes sustulit. 

Deindcquc famelicus gigantidum 
jiater jugi ursum (bovem) avide 
comedebat, veteri quercui insidens 
(id ionge ante tempore accidit), 
antequam deus prædæ custos, 
ingenio callidus, validissimo 
terræ hosti ictum perticá 
inter scapulas superne inflixit. 

Tunc Sigynæ maritus, 

quem omnia numina vinctum 

metuunt, ad xylosoleanim 

deæ nutritorem adliærescebat. 

Asser ad vi magica præditum 

Jötunheimorum incantatorem , 

manus vero íidi Hæneris amici 

ad extremitatem perticæ sunt agglutinatæ. 

Ales snnguinis, in rapiendo fehx, 
callidum deum per longum spatium 
portans volavit, ut parum abessct, 
quin Paler Lupi distraheretur. 
Tum propc factum est, ut Thoris 
socius dirumperetur : Loptus magna 

BtSan, W. — ^ hcrfangs ofangs, mend.f Reg,; herfiín^, IV. — •) 
tJi Reg, videiur eiiam iegi posse strOngv. — '} tic W; sig- 
ny"iar (^iibrariua foriasae corrigere voluit in Sigynjar), Reg. — 
'^) hondvm, W^ in manibua, t. 0. eisi in eorum poiesiaie, 
capius comprehensusque sii. — ^^^) a [(",,. vm (jduœ liiem 
puiredine deieiat) tífa, W. — '*) sicW-j alfs, Reg. — '') faöir, 
ir. — '0 "'vni, ly. — '*) þvngrf, Reg.^ þvn^^s, W^ prave. 



312 SKALDSKAPARBfAL. 22. K. 

Málunautr hvats mátti 
mildings* fríöar biðja. 

Sér bað sagna hrærí 
sorgejra mey fora, 
þá er elli-lyf Ása, 
áttrunnr Ilýmis, kunni. 
Brunnakrs^ of kom bekkjar, 
Brisings, goða disi 
girði-J)jófr* i garða 
grjótniðaðar siðan. 

Urðut brattra^ borða 
byggvendr at ])at hryggvir; 
þá var Ið- með Jötnum 
-uðr njkomín sunnan; 
görðust allar áttir 
Ingifrcys*, at þíngi 
vóru^ heldr, ok hárar, 
hamljót regin, gamlar. 

Unnz hrunsæva^ hræva 

hund^, ölgefnar, fundu 

leiðiþir^ oV lævi*^ 

lund, ölgefnar, bundu. 

þii skalt, veltr^*, ncma vælum*'', 

Vciðr^* mælti** sv5, lciðar*^ 

*) niiMvn^A, \V, — *) brvn akr, H'; mox pro bekkjiir (IV) 
tJi Reg. mendose teriptum est kckkjar. — ^ sic Reg., W, — 

— **) sic W; biartra, Iteg., serenorum (Jugorum'), eod, sensn, 

— ^) tJi hac voce ineipit quartum fragmentnm membran, 766, 

— •) varu, 766, — ^) hrynflcva, trf., W^ 766, — •) sic IV, 766$ 
lirvnd, Rsg. — •) sic Reg,, W. — "») sic Reg.-, at, W, — »») 



C. 22. DE DIOTIONE POETICA. 313 

erat gravitate corporis. Particeps colloquiorum 
fortis Regis pctere paccm coactus est. 

Consanguineus Hymeris postulavit, 
ut agminum ductor ad se adduceret 
\irginem malorum medicam, quæ 
rcmedium Asarum sencctutis nossct. 
Deinde fur monilis Brisingici 
nympham, deorum triclinii 
sociam, in sedem Bninnakerianam 
monticolæ gigantis abduxit. 

Quo facto, cxcclsa terrarum juga 
colentes miníme tristes erant; 
tum Idunna nuper ab regionibus 
meridianis ad gigantes delata erat. 
Omnes (vero) gentes Ingifreyi 
grandævæ et canæ extiterunt; 
numina, externa specie majorem 
in modum deformia, conventum agebant. 

Donec (dii), ccrevisiæ ministræ, 
cruoris helluonem deprehendenint, 
atquc, cercvisiæ ministræ, invisum illum 
servum, ingenio versutum, vinculis constrinxerunt. 
jjTu, decepte Loki", sic Thor 
locutus est, ^^moriere, nisi 

tie Reg.'y leva, Wj766. — ") veUt, Wy 756. - »0 velum, írf., 
W» — Quœ restant h^fut carminis in coH, W manu Svenonis 
Jonœ, pastoris BardensiSy scripta sunt in iacuna ^uinque /í- 
nearum, quam librarius olim reliquerat. In fragm, 756 la" 
euna trium linearum relicta est, — '^) sic eæ co^Jectura $ 
veiþir, Raskry rciðr, Reg., W. — '*) sic Reg.$ mýil, W. — »•) 
sie Reg.y W, 



314 SKALDSKAPARMAL. 22-23. K. 

munstörandí möra 

mey aptr^ , Loki! deyja^. 

Heyrðak^ svá, [^at, (siðan 
svcik opt Asa leikum)"^, 
hugreynandí Hænis 
hauðs^ flug bjálba aukinn: 
ok lómhugaðr lagði, 
leik blaðs Regin Ijaðrar 
ern^, at öglis barni 
arnsug'^ faðir Njörnar®. 

Hófu skjótt% en skófu^^ 
sköpt ginnregin, brinna; 
en son biðils*^ sviðnar^^, 
sveipr varð í for, Greipar. 
þaz of fát** á fjalla 
Finns^^ ilja brú minní. 
Baugs [J>á ek^*, bifum fáða, 
bifkleif^^ at þorleifi^^ 

[Asa er sv& rétt at kenna : at kalla einnhvern annars nafni 
ok kenna við verk sín eða eign eða ætt^®. 

23. Hvernigskal kennahimin? Svá, at kalla hann 
Ymis haus, ok þar af jötuns haus, ok erfiði eða byrði 
dverganna, eða hjálmVestra ok Austra, [Suðra,Norðra*", 

*) tft Reg. aptvr scriptum, — *) «a? cor\ject. Sk. Thorl. pro 
teyja, quod in uno codice deprehendit ; sed omittunt Reg. et 
W, — ■) 9ic Raðk.f hcQrða eg, M'; heyrðat, Reg, — *) leiko, 
Wf forte id.y omisao m. — *) sic Reg.; havg, W, una voce 
cum flug. — ®) egn, IV, prave. — ^) ar^ug, Wy mendose, — 
") sic Reg.j W; alii: niornar, mornaz. — •) in Reg. skiot scrip^ 
tum. — '^) sic Reg. et W; juku skjótt en skiiku, Rask.y Sk. 
Thortac. lectionem secutus. — *') sic W^ biþiss, Reg. — ") 
sic Wi deest in Reg. — ") sic W et Reg. ut videtur. — ") 
sie Reg. (fii«z); floBty W, ob prave intellectam h. l. »etm postO" 



C. 22-23. DE DICTIONE POETICA. 315 

candidam virgioem, solatium 
adferentem, dolis rcducas. 

Porro inaudivi, exploratorem 

animi Hæneris, postea qui 

Asas sæpe ludiíicavít, indutum 

exuviis accipitrinis volasse. 

£t doloso animo præditus Pater 

gi^antidis, strenuum illud numen, 

ludi alarum peritum, stridorem ducebat 

aquilinum, prolcm accipitris persequens. 

Summa numina celeriter perticas 

runcinarunt, et incendium excitarunt; 

(ilius vcro proci gigantei 

exustus est, volalu subito iuhibito. 

£a res depicta est in montani gigantis 

ponte plantari, qui mihi est. 

Ego mobilem circuli clivum, 

coloribus pictum, a Thorleivo accepi. 
Asæ sic recte dénominantur, ut alter alterius nomine ap- 
pelletur, et ex gestis suis aut posscssione aut genere de- 
nominetur. 

23. Quomodo cœlum denominandum est? Sic, ut ap- 
pelletur calva Ymeris, et inde calva (cujusque) gigantis, 
et labor aut onus nanonim, aut galoa Vestrii, Ostrii, 
Sudrii, Nordrii : terra solis ct lunæ et siderum, ursarum, 

siaiem, ilinc per correcíionem orta forma depraraía finnsfili, 
ffi., gen. linnKtiIja. Leœ, Mythol. pag, 884 not. *•**. — '*; sic 
supra pag. 284} cr, A. /., M'. j a [om. Reg. — '*) 9ic JVi Vif- 
clciíl, Reg. — ") sic W; þotleife, Rcg. — *»*) Hæc a [ , quof in Reg.^ 
\Vet756 eæstanty in ed.Raskii omiðsa sunt} in Reg. tamdetrila 
sunij ui vix legi possini, — '•) a [\or5ra ok S!$u5ra, Wj 766, 



316 SKALDSKAPABMAL. 23. K. 

land sólar ok túngls ok himintÚTigla^, vagna* ok veðra; 
lijálmr eða' hús lopts ok jarðar ok sólar^. Svá kvað Am- 
órr jarlaskáld : 

Ungr skjöldúngr stigr aldrí' 
jafnmildr á við® skjaldar^; 
þess var^ grams und gömlum 
gnóg^ rausn Ymis hausi. 

Ok cnn, sem hann kvað: 

Björt verðr sól at svartrí, 
sökkr fold i mar dökkvan, 
brestr crfiði Austra, 
allr glymr sjár á^^ fjöllum. 

[Ok enn, sem kvað Kolli^': 
AIIs engi verðr inga 
undir sólar grundu 
böðvar hvatr né betrí, 
bræðr, landreki æðrí. 

Ok sem kvað þjóðólfr enn hvinverski^^. 
Ók at ísam** leiki 
Jarðar sunr^*, [en** dundi*^, 
móðr svall [Meila blóða*^, 
Mána vegr und hánum. 



*) stjarna, //. — *) vápna, U. — •) vatna eða veðra Yvíiliny 
H. ^ ^ reliqua omitfit H. — ^ Engr sk. sitr aUdri, £/. — •) 
v', W'f vit, 756, — *l^j»l<ía» //P; skilldan, V. — «) er, 767. 

— •) 8ic Reg„ W, 756, V} ndg, 757 ^ (ráng, S. — ") vnd, W. 

— ") ^ l^v^ <1* Bavþvar ballti, £7; W autem et 756 hmc omit^ 
tentes aemietrophas Jungunt, — **) in carmine Haostlaon^, cfr, 
iupra pag.Z78. — '•) ísiarns, 757. — ") son, 757. — ") tíc 
W; ok, Reg. h. l. — '•) a [hinn djarfl, 757. — ") sie A. /. 
Reg.f Wj 766 i bloþí, 1/3 a [meide bloðe, pravcy 757. 



C. 23. DE DICTIONE POETICA. 317 

et tempestatum, galea aut domus acrís et terræ et solis. 
Sic cecinit Arnor Dynastarum poéta : 

Juvenis rex æque liberalis foros 

navales nunquam conscendet. 

Ejus principis magnifícentia sub 

vetusta Ymerís calv& insignis fuit. 
Prælcrca, ut ídem cecinít: 

Sol splcndidus in atrum vertetur^ 

terra in obscurum marc subsidit, 

fatiscet labor Ostrii, totum 

in montibus mare rcsonabit. 
Et prætcrea, ut Kollius* cecinil: 

Nullus omnino sub solis 

terra princeps bcllicosus 

cxistet fratre Ingii 

excellentior aut mclior. 
£t quemadmodum cecinit Thiodolvus Hviniensis: 

Tclluris filius ad ludum fcrri 

rhcda vcctus cst, currículum vero 

lunæ subtcr co contrcmiscebat; 

furor Mcilii fratris cxæstuabat. 

a) Apparet exFm 8. 7, 208-9, 210, 336-7, Kolliam, dictom Ele- 
pmtem (Ainn prúpi), encomiam intercalare ficripsÍHse in refcm 
Infiam Haraldi flliam (f 1161), item ex Fins. 7, p. 354, Bðdvarem 
Claodom (Aii//í) encomio laadasjee Sigordom Haraldi f., R. N. , 
fratrem Ingii (i* 10. Jon. 1155). Jam vero fieri potesti at KoI-> 
lios in encomio Ingii honorificam mentioncm rccerit alicujos ex fira-> 
tribos Ingii. Sed, si fecit, non est yero simile, talibas TcrbÍB fac- 
toram fuisse. Itaqoe probabilios existimo, h. I. præferendam esve 
lectionem Cod. U , qoi iterum nomen Ðavpvar halUi in recensum 
yeterum poftarum refert, qoom codex Morkinskinna in Fomm, 
t. I. c. legat Bavpvar hallli, Codlcem vero W prave omittere 
verba ^^oc enn $em qva& KolW^ (rect. Bavpvar ballli ■. hmtttt), 
lá loeolenter seqoitor ex Orkney. Sa§a Cap. 22, str. 5. 



320 SKALD8KAPABMAL. 23-24. K. 

Ok enn [scm kvað Arnórr^: 

Saðr^ stillir, hiálp þú' snjöllum, 

sóltjalda , Rögnvaldi ! 
Ok scm kvaö Hallvarðr: 

Knútr verr jörð, scm^ (tran 

alls drottinn^ sal Ijalla. 
Scm Amórr kvað: 

Mikáll^ vcgr þat er misgcrt þykkir, 

manvitsfróðr , ok allt ít góða, 

tiggí skiptir siðan scggjum 

sólar hjálms á dæmistóli. 
24. Hvemig skal jörð kenna? Kalla^ Ymis hold ok 
móður þórs, dóttur Onars®, brúði* Óðins , clju^** 
Friggjar ok Rindar ok Gunnhlaðar, svæm SiQar, góIP^ ok 
botn'^ veðra hallar, sjá dýranna; dóttir Náttar, systír 
Auðs ok Dags^ '^. Svá sem kvað Eyvindr skáldaspillir^ * : 

Nú er álfröðull elfar 

jötna dólgs of fólginn, 

ráð^* em rammrar |)jóðar 

rík, í [móöur líki*®. 
Sem kvað Hallfreyðr vandræðaskáld : 

Ráð lukust^^, at sá siðan 

snjallráðr^^ konúngs spjalli 

átti einga*^ dótlur 

Onars, viði gróna*®. 

•) a[om. Wy 756. — «) sannr, irf., W, 756, 757, £/.— •) 
om, íl', 756. — *) aic W, 756, V, 757; meft, Reg. — ») ttc 
Wf 756, 757 j drotten, id., V; drottní, Reg., o: me5 alts drottni, 
ctim, í. e. opiiulante deo omnipoíenie, »ic vero itran sal QalUy 
acCi referendum esset ad ati^uem versum deperditum, — Q 
iic Reg., £/; Mikill, 757-, Mikill er 8. Mikils er, W; mikill er, 
756. — ^) BvA, at kalla hana, W, 756, 757, D. — «) Anas, 
W, £/; AnaB, 756; Jónaknre^ tfp. — l^^onu- i^p. — ^^ #tc 



C. 23-24. DE DICTIONE POETICA. 321 

Itcm, ut cecínit Arnor: 

vere moderator solis tontoriorum, 

fcr opem animoso Rögnvaldo! 
Itcm, ut llalvardus cecinit: 

Knutus regnum defendit, ut omnipotcns 

deus splcndidam montium cameram. 
Quemadmodum Arnor cecinit: 

Sapiens Michaelus ea, quæ perperam, 

omniaque , quæ bone facta csse videntur, æstimat. 

Deindc rex galcæ solis^ 

tribunali insidens, homines scgregat. 
24. Quomodo terra denomiuaoda est? Appellanda 
est caro Ymeris, mater Thoris, (ilia Onaris, sponsa (uxor) 
Odinis, (cmula Friggæ et Rindæ et Gunnladæ, socrus 
Sivæ, solum et fundus aulæ vcntorum (aeris), mare 
(æquor) animalium, filia Noctis, Audi et Dagi. Qucm- 
admodum cecinit Eyvindus Skaldaspiller: 

Nunc jubnr lluvii 

al)srondilur in corpore 

matris gignntum hostis. Gontis 

potonlis violenta sunt consilia. 
Ut cccinit Ilalfredus Diflicilis-poeta: 

Nepolium ita Iransactum est, ut 

promtus illo consilio regis amicus 

doindo unicam Onaris gnatam, 

arhorihus vostitam, uxorom ducerot. 

\V,756, L\T37i eleiv, Rey. — *') gcll. Sy^th Heg.; luk, add. 
T57 y 7111 scribit gólflok. — '*) bavnd, 17. — ^^^reliqua om. li; 
aill^ addil: gæfu, bata aldar, vii) Ránar. — ^^) rir^e llkr., iiar. 
páf. I, 5. — >*) rof, U. — »«) a llacuna in cod, W'i in 756 
sine lacuna omissum^ 757 hunc versum dat: ríkniae:na5rar 
Klikrnr. -- ") Iniikz, rJT. — '*) siccelt.f snialluAr, mend.^Heg. 
— ''•*) önn^nn, prare^ 757, — '") annurn v. g;ranna, 757^ anas 
viAr gricna, U, 21 



322 SKALDSKAPARMAIi. 24. K. 

Ok enn [sagði hann^: 

Brcíölcita gat bniði 

Báleygs^ at sít tcjfya*'' 

stefnir* stöðvar hrafna 

stála ríkis^ mAIum. 
[Svft sem fyrr cr ritað: 

Fjarri hefir at fæðist® dýrri'. 
Svili scm kvað þjóðólfr: 

Utan biudr við enda 

elgvers® glöðuðr^ hcrsa^ 

[hreins^^ við, hiifí rónum, 

hafs botni, far*^, gotna^*. 

Sem Ilallfreyðr** kvað: 

[þvl hygg^* fleyjanda^* fræjan 
ferr jörð und menþvcrri, 
ítra^^ eina^® tií^* láta 
[Auðs systur mjök trouðan^®: 

Svíi kvað þjóðólfr^*: 

Dólgljós^^ hcfir [dasi 
darrlalr^^ staðil** fjarri 
cndr^* J)á cr clju Uindar 
ymynda^® tók'^ skyndir'^. 



16 



^) a [svá, \Y} oin, 76?*, hofc ei duas sequenies sirophat 
om. !K — «) Búlhpygs, H^- Bálley«rs, r5f?. — ') (aypíNa, H', TðG^ 
757, eodem sennu, — *•) 8trefiiir, H', ?ó6^ prave, — *) riks, af, 
707, a: gat (ry|r/Sa n( ncr a( málum bniiM 8tála-ríkK Búlry^s, ad 
9é adiicere poiuii ad colloquium Bponsam ensipoientis Fiam^ 
mocuii (Odinis), — •) flnnix, 757, — ^) hœc a fom, Il', 756, 

— •) elivg'í?, £/. — •) gló þandr, 756, ei iia cerie VV quamvit 
nunc non pianeiegi possii. — *°) hrein, W, — ") sic}í\ 766^ 
757} flar, Reg,} possei consirui far gotna, tiavem rirorum. — 
") a fom. U. — ") Hallv*, IJ. '^) liyck, U', a flivc, \i\75e. 

— •*) sic Reg,i floygjanda, H', 756, V; flcyianndc, 757. — »*) 



C. 24. DE DICTIONE POETICA. 323 

Idem sic: 

Contigit (heroi), corvos stationis 

in cursuni incitanti, sponsam 

Flammoculi, lata facie præditam, 

vi chalybeorum sermonum ad se pellícere. 
Sic, ut antea scriptum est: 

Mullum abest, ut præstantior nascatur*. 
Sic, ut Thiodolvus cecinit: 

Is, qui præfectos virorum delectat, 

navem deligat ad extremum 

alcis æquor, prope recessum 

puri pelagi, navibus eremigatum. 

Quemadmodum Ilalfredus cccinit: 
Ideo puto inclytum divitiarum 
projectorem perquam invitum facere, 
nuntium ut remittat eximiæ Audi sorori. 
Terra se submittit monilium largitori. 

Sic cecinit Thiodolvus: 

Procul abfait hastam gostare 
pigcr ignavio, quum jaculator 
gladiorum, manifestus hostilitatis, 
æmulam Rindæ olim occupavit. 

frœgian, H', 756, U\ frégian, 757. — '^) v. ítta, Reg,-, ítran, 
W,756,757.U. — '«) sic Reg,C^\n a), U', einn, W, 756, 757.— 
*^add.ejcW, 757, U — ^") a [sic U } Aufts . . (lacuna) minc 
travþan, W, 756, Reg. (sine lacunajf aufts þersa ai. tr., 757; 
Auftwrs seim nyOg rauðann, 5». — *') hæc omiilil U el seinistro- 
fkasjungii, — ") sic Reg., W, 756,757-, dóigs hus, U; dólgs 
her, Si, G. — ") a [daþnr siþiir latr, sine sensu, U. — *^) hlaVit, 
IV, 756. — '*) enda, «. — ««) sic Reg., H'; ym ynda, 756-, 
jmynda, r5r; omillda, U. — «0 om. W, 756. — >") skylldir, U. 
a) vide supra p. Sit^ , ubi orcurrit appelliifio ternc: elkers 
koin, ruiidutí vacis pruccliarii, ('undus aöri^ (aluiusphærœ). 

21» 



326 SKALDSKAPAHMAL. 25. K. 

fals* við' frosf'* of alnar 
Qallgarðs'^ rokur harðar. 

Ok scm kvað Rcfr*: 

Færir björn^ J)ar er bára 
breslr^, undinna fcsta, 
opt í^ Ægis kjopta 
út, svöl'' Gýmis völva. 

Hcr cr sagl at allt er® citt : Ægir ok Illcr ok Gýmir. Ok 
enn kvað hann : 

En sjá gnípu^® slcipnir 

slítr úrdrifinn hvítrar*^ 

Kánar, rauðum stc/ní 

runnit brjóst**, or munni. 

Sem kvað Einarr Skúlason: 

Harör hcfir ört frá^'** jörðu 
jelvindr**, svana strindar 
[blakk lcitr^* i sog^^ sökkva 
sægrund^^, skipi hrundit. 

Ok cnn, [scm hann kvað*®: 

Margr ríss, cn drifr dorgar 
djnströnd*^ i svig löndum*^, 
spcnd vcrða slög*^ stundum, 
slirðr^^ kcipr****, fira grcipum. 

») sie Reg,, ÍV, TS6, 757} falls, S/, G, — «) vArv, S/, Ö. 
— •) sic Reg,, 757 ^ frcst, W, 756. — ^) fiarft^arjs, 757. — *) 
Ok eo q. hann, 17. — •) brest, W, 756, U^. — o^, W. — 
•) 9ic Reg., W, 756; vr 8vðl, í/. — <>) sic W, £/; altœr, McrHit 
Reg. — *°) snia ginipv, U. — *^) sl. i vlndriþinn hvitvm, U; sl. 
vinndriðinn huitnr, 757. — '«) lijarta, //?. — »') fyrir, U. — 
") clvindr, W., W, 756, 757, 1/. — >*) sic divisi', blakkicitr. 



y 




C. 25. DE DICTIONE POETICA. 327 

sustulcruiit ct difliidcrunt (liias 
Æ^eris, proceilis gaudentcs. 
Item, ut cccinit Rcvus: 

Frigida Gymcris sa<^a ursum 
contortorum rctinaculonim 
sæpe in Ægeris rictus abripit, 
ubi unda cum fragorc ruit. 

Hoc loco monemus, eundcm essc Ægcrem, Illcrcm et 
Gymcrem. Idcm poiita sic cccinit: 

Sed decumanorum fluctuum 

equus, aquis conspersus, pectus 

rubro iliitum colore e rictu 

albicantis Ranæ eripit. 

Qucmadmodum cccinit Einar Skulii fiiius: 
Vchcmens venti procclla navcm 
a terra rapidc pc|)uiit. Equus 
campi oiorini facit tcrram 
maris in vorticcm demergi. 

Et prætcrea, ut idem cecinit: 

^ Multi rigidi scaimi exsurgunl; 
intcrdum funcs manibus virorum 
intcnduntur, strcpcns vcro arundinis 
tcrra sinuoso flcxu iitora ambit. 

Reg.yS^ quod A. /. valet blakk lcitr, t. e. blakk Ictr, blakkr Istr, 
w/ habení ceit. - ") ség, M'; sæp, ZS6 ; 8«, Uf sosh, TðZ. — 
>') sné (rund, W^7óT$ sacg^rand, 756$ snœgrvnd, C/. — '0 ^ [ 
oNi. W. — "*) dynr stOnns, 75?, prave. — ») í svikl., í/. — 
«') ðic W, 756, 7óT, U'y Re$. ntavf , 9110«! sUvni^. — ") «te 
H', U\ in 756 non cernitur', »lyrðr, 757 f stird, Reg. — ••) 
sic W, 7569 757 $ sccipr, Rcg.', kipr, U. 



328 8KALI)SKAPAUMAL. 25. K. 

Ok enn [kvnö liann^: 

Grans^ bcra goidna*'' spánu, 

gomg lero er su jofri , 

skytr hólmíjölurr* heita 

hrafni, snekkju stafnar^. 
[Enn sem hann kvað: 

llaustköld skotað^ hcldum^ 

hólmrönd varar öndri^. 
[Ok enw svft: 

Sundr spríngr svalra landa^® 

sverrigjörð^* fjrir börðum*^. 
Scm Snæbjöm kvað: 

Hvat^" kveða^"* hræra grotta 

hergrimmastan^* skerja 

út fjrir*® jarðar^^ skauti 

evlúðrs niu brúðir: 

þær er*® liings fjrir laungu, 

lið mcldr, skipa hliðar^^, 

baugskerðir rislr barði 

ból, Amlóða, mólu'*®. 
[Hér er knllat hafit Amlóða^* kvcrn*^. Enn sem kvað 
Einarr Skiílason: 

Viknar ramr^*'' í Rakiia'* 

rcksaumr^* fluga-^ straumi, 

*)a[om.W, — «)Giani8, í^; GrnSyTSfíyToT. — *}8ÍcReg.f 
golldnA, id., A'; gullna, If, TóG , 7ST', C}llt:i, U. — -•) jðfia, |/. 
— *3 sie IV, 7ó6, 737; liom fiötvr, Hey.^ liHmrjOtur, Sj lil»mn- 
fiotvrr liciþa, C/. — *^) Quitm mulluin et diu gubjectum kiiJMB 
senienliaf fruðlra ^uœsiveram , landem ausus sum omnium 
eodd. leetionem htaína muiare in stafnar. — ^) skotar, 8, «. 
præa.f jacialj S; bkottar, 7ó7. — '^ liultlum, S; heldr^ 7Ó7, 
prave, — **) andri, 7ó7', a [om, H', U. — '") randu, 7óT, — 



C. 25. DE DICTIO.NE POETICA. 329 

Idcro sic cccinít: 

Cclocis prora puppisqiie aiiratas 

perunt assulas pineas. Vinculuro 

ínsulæ propcllit corvum piratæ. 

lliud regis iter magniGcum est. 
Præterea, ut idero cccinit: 

Orbis insulæ^ autumnali frigore urens 

densam pelagi xylosoleam jactavit. 
Et sic porro: 

Arcta cingula geliðarum terrarum 

ante proram dirumpitur. 
Quemadmodum Sna^björn cecinit: 

Dicunt, scopulorum molam, hominibus 

infcstissimam , extra marginem 

telluris ccleriler moveri ab 

novem illis Oceani nymphis, 

quæ stratum, cui latera navium 

incubare solent, longo tcmpore 

comminucrunt. Distributor annuli 

molum Amlodii prorft navis dissecat. 
IIoc loco mare appcllatur mola Amlodii. Præterea quem- 
admodum cccinit Einar Skulii filius: 

Firmi clavi trabales cedunt rapido 

æstui mobilis soli piratici; 

") sverþí g., U', snériss ^íðrð, 75T, — '•) borðam, 767 f 
bavndvm, U} a [om, Wj 756, — *') acetpío pro hvatt, celerUer$ 
lioatr, 767, — ") kvaþvni, U. — '*) h. grvnnastan, 756. — *•) 
fra, U, — »0 »»c cett.j Reg, jarða. — ") om. H', 756. — ") 
JiftmiHdr Bk. hilldir, U, — *») bOl a. mðla, S. — «>) sic W, 756y 
U$ amlona, Retf, — '^ afom, 757, — ••) rammr, id,y Wi Kán, 
£7. — *^) raknar, U. — **) rck svamur, 756 j prave, — .**) 
fugla, 756$ öivcr vel elvar, U, 



330 SKALDSKAPAUMAL. 25-27. K. 

dijjTs* hrindr* böl Jíar'** bleikir, 
biffírundar*, stag rifjum*. 

26. Hvcrnig sknl kcnna sól? SvA, at kalía hana 
dóttur MundilfaTa^, systur Mána, kona^ Glens*, eldr 
himtns ok lopts^. Sv& scm kvað Skúli þorsteinsson: 

Glcns bcðja vcðr*® Pjðju^^ 
puðblíð^* [í ve**, síðan 
Ijós kcmr gott**, mcð gcislum, 
prAnscrks^* ofan Mána. 

Sv& kvað Einarr Skiílason: 

Ilvftrgi*® cr bcita^^ borgar 
bálgrimmastum^^ sknla 
hár of^^ hnossvin'*® vAnim'* 
hcims vafrlogi^* sveimar. 

27. Hvernig skal kcnna vind? Svft, at kalla hann sod 
Fonijóts, bróðurÆgis ok clds, brjót viðar, skaði*" ok 
bani, cða hundr, cða vargrviðarcðascglsj eðascglreiða**. 
Sv& sagði Sveinn í Norðrsetudrápu^*: 

Tóku fyrst til fjoka*^ 
Fornjóts synir Ijótir. 



') 8ie Reg* sec. pronvnciaiionem , pro diSks^ dvks, £/; om, 
IV, 706$ dagg, rsr. — *)hnndip, IVj hiind, rs6. — ») er, add. 
7Sr, — *) bif grvnd a, C; Mfgrvnd a, If'; bif ^randa, rsr} bil- 
ITvnd í, rS6. — *) rifin, rsr-, rifo, St, (?. — •) Mandilfara, ÍV, 
7S6, rsr, /1, /ipj Mundilfcta, £/. — kona, W, rs6, 7Sr, V. 

— «) Glans, //; Gleins, rS6. — ») lopji, scribii Reg.y V. — '«) 
venr, rsr, — ") gyMur, rsr. — **) íjpðblíft, TJr, animo pla^ 
cida. — '0 « [vie, ^'. — ") gort, £/.— '») gránsetr, W, rs6, 
//p: crnníietrii, U.rsr. — »«) hvrrgi, TJr. — ") bcUa, \%\rs6. 

— *^) 9ic dedi, secuudum 1/, qui hakei bar grimmoslami uhi to 



C. 25-27. DE DICTIONE POETICA. 33 í 

noxa carbasi resolvit rclinocula 
Ycli^ ubi funes laterales lavantur. 

26. Quomodo sol denominandus est? Sic, ut appcl- 
ietur Glia Mundilferii, soror Lunæ, uxor Gleni, ignis cœli 
et aéris. Quemadmodum cecinit SkuliusThorsteinis fiiius: 

Radiosa uxor Gleni, divina 
serenitate prædita, domicilia deæ 
celcriter ingreditur. Quo facto bbna 
lux Lunæ, cana veste indutæ, devenit. 

Sic cecínit Einar Skulii íilius: 
Ubicunque excelsa flamma 
aiircæ cameræ superlabitur 
nostnim eximium amicum, 
auri munificentissimum. 

27. Quomodo ventus est denominandus? Sic, ut 
appcUetur filius Fornjoti, frater Ægcris (maris) et ignis, 
fractor arborum, noxa et pcrnicics, canis aut lupus arbo- 
rum aut veli, vcl armamentorum navalium. Sic Svein ce- 
cinit in Nordursctudrápa (carmine mansionis borealis) ^ : 

Primo ciere cœperunt nives 
foedi Fornjoti filii. 



bar prave^ bál |p*immac(aii, Reg.f W, TÓ6, 767. — ^*) sic7S7} 
af, Reg,, h. L forte idem-y am, W, 756, U. — '") hnos vm (t. 
vin), H'; hnos um, 756 f hnossum, 767 f hollvm, U (forie men^ 
dose pro hollvin, fidum amicum), — ^^) vorum, 766} vðrnmy 
767; aivm, C/, forie pro orvm. — ") vðfrl., 767, — **) skam, 
fV, 766. — *^) seglreipa, W, 766^ 767, fi'y reliqua om. U. — 
«») Norsctvdrapv, W, 766. — •«) fldka. írf., W, 766, 767, U. 

a) Nor&rseia, mansio veterum Grðnlandorum in locis boreali- 
bus pcr æMtatem, piscaturæ et vcnationis gratia, vide Antiqu. Anier. 
pag. 205-278. 



332 SítKALDMKAPARMAL. 28-31. K. 

28. Ilvernig skal kcnna eld? Svft, at kalla hann 
bróður vinds okÆgis, bana ok grand viðar ok húsa, [Ilálfs 
bani^, sól húsanna^. 

29. Ilvernig skal kenna vetr? Svá, at kalla hann son 
Vindsvals ok' bana orma, hríðmál*. Svft kvað Ormr 
Steinðórsson : 

Ra^ð' ek J)enna mög manni 
Vindsvnls unað blindum. 

Svíi kvað Ásgrimr: 

Sigrgæðir^ var síðan 
seimörr i þrándheimi"^, 
J)j6ð vtíit J)inar iðir®, 
þann orms trega, sannar^. 

30. Hvernig skal kenna sumar? Svá, at kalla son 
Svasaðar [ok likn ormanna, gróðr^^. Svá sem kvað 
Egill Skallagrimsson^^ : 

Upp skuhim orum^* sverðum, 
úlfs tannliluðr! glitra, 
eigum dáð at drjgja 
i dal miskun fiska. 

31. Ilvernig skal kenna mann^***? Hann skal kenna 
við verk sin**, J)at^* er hann veitir cða {)iggr eða gerir; 
hann má ok kenna til eignar sinnar, þeirrar er hann á, ok 

') a [ok liálniF (rii/mt), //. — *) lidsa-sót, /1; vargr ok Iröll 
bess er hann ey<Mr add, Hi^f al alii porro: viAar ok g:rjó(s. — 
■) rfngrr, sótt, add. Il^, — ^^ sic\\\7o6,?57,V, tl. 11 ^ , tiiimtlal, 
haud dubie mendosey Reg, — *) re5, H', 756, 757, V; sed ver- 
iuð inter se non cohærenl, ^uum primus el quartus semi- 
slrophtB versus esse videantur, et tantum adferuntur ad ap- 
pellationem VindsvalH mlt«!:r probandam. — ^) Sig:bjóþr, obtator 
pugnœj beiiatorj U', ^ii^i^igrwdir, //p. — ') þraniliciniii mendose^ 



C. 28-31. DE DICTIOXE POETICA. 333 

28. Quomodo ignis deiiominandus? Sic, ut ap- 
pellctur fraler venti et Ægeris (maris), cxitium ct noxn 
ari)onim et domuum, pernícics Ilalvi, sol domorum. 

29. Quomodo hiems denominanda? Sic, utappcllc- 
tur filius Yindsvali, pernícies vermium, tcmpus procclla- 
rum. Sic cecinit Ormus Steindoris íilius : 

llortor cœcum hominem, ut hoc 
Vindsvali gnato contcntus vivat. 

Sic cccinit Asgrimus: 

Auctor pugnæ (victoriíc), auri libcralis, 
cundcm serpentis dolorem 
in Thrandheimo dcinde transcgit. 
Populus tua vera studia novit. 

30. Quomodo æstas denominanda? Sic, utappellc- 
tur (ilius Svasadi, solatium scrpcntum, tempus fertilc. 
Qucmadmodum cccinit Egil Skallagrimi filius: 

Lnpini dcntis cruentator! 
gladios nostros subHmcs 
cornscabinuis. Rcs magnæ nobis 
gcrendæ sunt hac scrpentum voluptate. 

31. Quomodo dcnominandus cst vir? Dcnominandus 
est c\ fnolis snis, ex iis quæ præbct, aut accipit, ant fa- 
cit. Kundcm denominarc licct e\ re sua, tam ca, quam 



Reg, — ^ iþnir, £7. — ^) hannan, Tíi? $ Snœr lieifir ok ángr c5a 
ptrííS orma, ok vctr er ok siit ok stríft fugla, //p. — '**) a [ *ic 
W ^ ok líkn maniia, grótV manna , tieg.; ok líkn orma ok ^ríySr 
roarR, 757; ok likn. Mannlikn ma. k. (iná keniia?), V^ g;róAur 
ormanna ok kvikinda, //; líkn eAa niiskun manna, ornia, da^r 
bjarnar ok gleiVi fu^la, itero gní9r, //p; in fragm, fiibr. 7óíþ 
non ceriiiiiir, — ") Esils saga, cap.47, — ^') vuruni, ll', 7Si7, 
— ^O manninn, M', 706,757, U. -« »^)8Í(t, 7o7. — ^^) þav, U'. 



334 SKALDSKAPARMAL. 31. K. 

svá^ [cf liann gaí^ , sv& ok viö ættir þær er hann koni af, 
8víi þær cr frá honumkomu"'*. — Hvernig skal hann kenna 
við þessa luti? Svá, at kalla hann vinnanda eöa fremjanda ; 
cöa (it* fara sinna eöa athafnar, viga eöa sæfara, [cða 
veifta efta vápna efta skipa*. Ok [fyrir* þvi, at h^nn er^ 
reynir vftpnanna, ok viör víganna^, allt eitt ok vinnandi; 
viftr heitir® trö, rcynir hcitir ok^^ tré; af þessum hcitum 
liafa skáldin kallat mcnn^^ ask efta hljn, lund efta öftrum 
viftarheitum kallkcndum, ok kcn/zt til viga, cfta skipa, cfta 
fjár. Mann cr ok rctt at kenna til allra Ása hcita ; [kennt 
er ok^^ vift jötna hciti , ok cr þat flest háft efta lastmæli; 
[vel þykkir kcn?a til álfa*'. 

Konu skal kcnna til allskvcnnbúnaftar. gulls ok gim- 
stcina, öls efta víns cða annars drjkkjar, þess er hon selr 
efta gcfr, svíi ok til ölgagna^*, ok til allra þeirra luta cr 
hcnni samir at vinna cöa veita. Kótt cr at kcnna hana svft, 
at kalla hana sclju cfta lóg'* þcss er hon miMar**, cn 
selja [efta lóg*', þat*^ eru tró: f>rirþv!cr kona köllut 
til kenningar ölhim kvcnnkcndum viðarheitum. £n fyrir 
því*® cr^® kona^* kenwd [til gimstcina cfta glcrstcina^*, 
at'^ þatvar i [fornoskju kvenna biinaðr, cr kallat var 
stcinasörvi, er þær liölðu á hálsi ser; nii er** svft fært til 
kenníngar, at konan cr nú kcnwd vift stoin efta** við öll 

>) om, W, 756. — «) eða þá, add, H', 15$ , a [til þelrrar 
cignar, sem liann gaf efta þá, 757, — ') koma, 757, — *j adán 
ex W, 756, — *) a /cða skipa, cða vitpna, H', 756, 757, T. — 
•) af, W, 756, — « [rviir því er hann, 757, — •^ þat er, 
add. 757, — ®) ok add. Reg. h. /., sed ceit. omUiunt. — »*») 
add. ea* U', 756: ok rcyn. Iieit. tre , 757, U. — ") manninn, 
If', 756, 757, U. — ") a fliann er ok konndr, 757, — ") a [ 
om.757, — ") ölgagnannn, IV, 756, — **) lög, Wf lau^, 756; 
lííff, //, 757, //?. — »") cfta ffcfr, cfta vcilir, add. 757. — '0 
Uus, 756. — ") a [ok Uig, 757. — '^) þá bök, 757. — *") at, 



C 31. DE DICTIONE POETICA. 335 

possídet, quam ea, quam dedit; itcm ex familiis, tam 
quibus ortus est, quaro quæ ab eo desccndcrunt. Quo- 
modo ex his rebus denoroinandus est? Sic, ut appclletur 
earum factor aut patrator, aut ex itincribus aut studiis 
suis, cædibus aut profcctionibus maritimis , aut venatio- 
nibus, arrois aut navibus. Qui quum sit r^j^n/r (tentator, 
explorator) arrooruro^ et vidr (operator, efiector) cædium, 
quod prorsus ídem valet ac efllciens, quumque vidr (frutex) 
et rej/nir (sorbus) nomina arborum sint: poétæ, his no- 
minibus usi, homincm fraxhmm aut platonum out lucum, 
aliisve arborum nominibus mascuhnis appcllaverunt, et ab 
cædibus, navibus aut pecuniis denoroinarunt. Hominem 
per quælibct Asarum nomina circumscribere, rectum est; 
cst quoquc, ut per gigantum nomina circumscribatur, 
quod plcrumque calumniæ aut vituperii ergo fit. Per Al- 
vorum (gcniorum) nomina homincm circumscribi , hono- 
rificum habctur. 

Fcmina denominanda cst e\ quolibct mundo mulie- 
bri, auro ct gcmmis, ex cerevisia, vino uliove potu, quem 
præbct aut dat; itcm cx vasis ccrevisiariis, ct e\ omnibus 
rebus, quas operari ct præbcre cam dccet. Ea rccte sic 
denominatur, ut a|)pelletur selia (proma) aut loff (con- 
sumtrix) earum rerum. quas cum aliis communicat. Quum 
vero selfa (salix) ct loff (truncus) nomina arborum sinl, 
idco fcniiiia, in circumscriplionibus poiiticis, quibuslibet 
arhorum nominibus femininis appcllatur. Eam vcro ob 
caussam fomina pcr gcmraas aut globulos vilreos circum- 
scribitur, quod anliquitus crat ornatus mulicbris, dictus 



U', 756. — «') er, add. Reg., W, 756. — ««) a [við steina, //?. 
— *3) add, ex 757, — «^) a Ifyrndy at konur báru þat á liiiUi 
iiér er kailat var stcinaöörfl; en þat er nií, 757, — *^) ok^ W, 756, 



330 SKALDSKAPARMAL. 31-33. K. 

stcinshciti^. Kona er ok ken?id viö allar Ásynjur, [eða 
Valkvrjnr^, cAa noniir, eöa disir. Konu er ok rétt at 
kcnna viÖ alla atliörn sina, cöa við eign sina eða ætt'. 

32. Ilvernig skal kenna gnll ? Svá, at kalia þat eld 
Ægis ok barr Glasis^, liaddr Sifjar, liöfuöband Fullu, 
grátr Frcyju, munntal ok rödd ok orð^ jölna: dropa' 
Draupnis, ok rcgn cöa skúr Drnupnis^ eða augna Frcyju, 
otrgjöld, slöggjald'* Asanna ok fræ* Fyrisvalla*®, haug- 
])ak Hölga, [eldr allra vatna, ok handar* ' grjó^ ok [sker 
cða blik handar^^. 

33. Fyrir hví cr gull kallat eldr Ægis? þcssi saga 
crtilt)css, cr fjrr [ergetið**, atÆgir sótti hcimboð til 
Ásgarðs, en cr hann var biiinn til hcimferðar, þá bauð 
liann til sin Óðni ok öllum Ásum^^ á þriggja mánaða 
frcsti. Til þcirrar fcrðar varð fyrst Oðinn ok Njörðr, 
Frcjr, Týr, Bragi, Viðnrr, Loki, svft okÁsyiijur: Frigg, 
Frcjja, Gcfjun, Skaöi**, Iðunn**, Sif. þórr var cigi 
þar, hann var larinn í austrveg at dropa*^ tröll. En er 
goðin*® [höfðu sezt^® í sæli, þá l(H Ægir bcra inn h liall- 
argólf lýsignll, þat cr birti ok lýsti höllina scm [cldr, 
scm*® í Valhöllu^* voru svorðin fjrir old"". þá scn/íti^'*' 



') steinalieiti, 73T. — ^ a [eareeit. sumium, nam om, Heg.} 
eAa valk. norn. e. di^ir, W, 73ð. — ^) itttir, 75T, deinde hocce 
fragmenium unum capui inseril, ex jn'ima seclione Skaidm et 
epiiogo conflalum. — **) Glæsís, //. — *) orfttak, 757. — *) hveita, 
bló5, dropa, niAjar, //p, — ^ hans, l-r. — *) sic Reg.f nauA^ald, 
W, 756', nauðfiúöld, 757. -- ^') sic IV, 756 -, om. Reg., 757. — 
>") sáíS F^risvallar, U, //; sáA Kraka, add. \V, 756. — »!)«[ 
eld R:íiiar eða vaíiia, //. — **) a [sær liandar, Fróþa mjfll, l\ ^ui 
deinde in cap. S6. iransii: sva q. Kyvindr: Kvllo skein á fjOll. 
eiC', liandarcrjút, snær haiidar, //, qui porro addil: miel Fróða, 
hturf Fenjo; a [ Frú5a njol. Fenju mclldr ok Menju, Kraka sáð 
ok sker eda hlik haddn, 757, deinde ud cap. 47. Iransii. — 



C. 31-33. DE DICTIONE POETICA. 337 

torques lapilionim, quam in collo gcstare solebant. Quod 
nunc ita ad denominationes translatum est, ut femina per 
lapidcm perque omiiia lapidum nomina circumscribatur. 
Femina quoque pcr omnium Asidum, Gæsilegarum, Par- 
carum Nympharumquc nomina círcumscribitur. Rectum 
etiam est, feminam ab omni operc suo, aut a posscssione 
aut gencre denominare. 

32. Quomodo aurum denommandum est? Sic, ut 
appelletur ignis Ægeris, gemma (frons) Glascris, coma 
(capillamentum) Sivæ, tænia Fullæ, lacrimæ Freyæ, lo- 
quela et vox et sermo gigantum, gutta Dropneris, pluvia 
aut imber Dropneris aut oculorum Freyæ., multa pro cæde 
Oteri (lutræ), muita Asis pro ictu irrogata, semen campí 
Fyrensis, stratum tumuií Holgiani, ignis omnium flumi- 
num et mouMs, saxa et scopulus aut fulgor manús. 

33. Quam ob rcm aurum appcllatur ignisÆgeris? 
Probat lianc appciiationcm narratio antc memorala : nimi- 
rum Æger, quum invitatus ad convivium Asgardum vcne- 
rat, scquc ad domum rcdilionem paravcral, Odincm om- 
iicsquc Asas ad se intíTJcctu trium mensium invitavit. 
Hujus profectionis principcs (íiant Odin, Njördus, Frcyus, 
Tyr, Bragius, Vidar, Lolíius; itcm Asidcs, Frigga, Frcya, 
Gcviona, Sliadca, Idunna, Siva. AI)crat Thor, quippe 
in tcrras oricntalcs ad gigaiitcs intcríicícndos profectus. 
Quum dii scdcs occupasscnt, Ægcr in pavinicntum aulæ 
aurum iucidum íiifcrri jussit^ quod ignis instar auiam iiiu- 
niinavit ct collustravit, (|ucm in modum gladii ignis viccm 

") a [var sagt, W, 736. -- >«) ok A«viii, W, 766. — '*) om. 756. 
— '•) oiii. //. — ") berja,//. — '•) guSin, W, 736. — "0 « [»cUv», W, 
736 f ffíru, //. — 20) „ [cldínj vœri, svá scm, //. - '^*) in Iteg. Vttll- 
havllv scriptum. — "*) a [elldr, ok þat var þar liaft fyrir lids at lians 
veizlv, svi sem í V. hofðv sv. verit höfð fyrip elld, IV, 736. — *•) 
t*etti, mend.y 736, ^2 



338 ;$KALDSKAPARMAL. 33. K. 

Loki þar viö öll goð^ ok drap þræl Ægis, þann cr Fima- 
fcngr^ hct; annarr þræll lians cr ncfíidr Eldir^. Rán 
[cr iicfnd* kona Ægis, [cn níu dætr þcirra svá sem lyrr 
cr ritað'. At þcirri vcizlu vannst allt sjálft, bæði vist ok 
öl, ok [öllrciða^, cr til vciztunnar þurfli. þá urðu 
Æsir þcss varir, at Kc^in átti nct, þat cr hon vciddi í mcnn 
alla þá cr h sæ komu. Nii cr þcssi saga til þcss, hvaðan 
af [þat cr"^ gull cr kallat^ cldr cða Ijós cða birti Ægis*, 
Ránar cða Ægis dætra, ok af þcim kcnningum cr nú^^ svft 
sctt, at gull er kallat cldr sævar ok allra hans^^ heita, sv& 
scm Ægir cða Rán cigu hciti við sæinn, ok þaðan af er nú 
gull kallat cldr vatna eða á^^, ok allra árheita. En 
þessi heití^^ liafa sv& faritscm [önnur, ok^*^ kenníngar, 
at hiu ýngri skáld hafa ort cptirdæmum hinna [gömlu^' 
sk&lda^^, sv&scm stóð i þcirra kvæðum, en sett siðan 
út i hálfur þær , cr þeim þóttu líkar við þat cr fyrr var 
ort, SV& scm vatnit er sænum*'', cn áin vatninu, cn lækr*' 
&nni. þvi cr þat kallat nýgen íngar allt, cr lit cr sctt [hciti 
lengra*® en fyrr finnst, ok þykkir þat vcl allt cr^** mcð 
likindum fcrr ok cðli^*. Sv& kvað Bragi skáld: 

Eld of þák af jörrí 

ölna hckks við drjkkju, 

^^) gu(S,lVy 756» — *) incerlwn e«/, an Finiareni^ av/ Funa- 
fenp* legi debeat; Funafengr vnli Gunn. Piíl>(s. el ita (funafeinsr) 
aperte legit 756} Fanicttíns^r, //; Fimafengr, Edd. ant.f Finna- 
fenpr, Res, — *) *íc IV, 766, Res., Edd. ani.; Uæseldr, /1; 
Reeeldr, W., Reg. — -») a [hcitir, U', 756. — *) « lom. IV, 756. 

— •) « [ölpreitVi, //. — « lom. IV, 750. — •') sól, tiíngl ok 
HtjOrnur, daj^r, leiptr, fíoÍKli , blik, kyndill, add. tl ^. — ^) elldr 
Ægis, efta \\6» cfta birti, \V,756. — '^)om.H. — ") o»». W,756. 

— '*) Mic \V, 756 f iír, Raek.f in Reg. non liqnida teciio, nam 
videlnr scripium esse co , el foriasse librarius á legi votuit. 

— '*) ok kcnnínpar, add. W, 756 h. /., etmox omittunt. — ") « [ 
aj^rar, //. — «») sic lieg.', fornu, Rask. — '«) a [eldri Bkáldanna, //; 



C. 33. DE D1GTI0:«E POETICA. 339 

ÍD Valhalla præstitcrant. Hic Lokius omníbus diis convi- 
cialus est, servumquc Ægeris, nomine Fimafcngum, in- 
terfecit; alter servus cjus appcllatus cst Elderus. Rana 
appellatur uxor Ægeris, quorum novcm Glianim nomina 
supra scrípta sunt. íloc convivio omnia ministcria , tam 
cibaríorum ac cerevisiæ intro ferendorum, quam appara- 
tus, qui ad convivium opus erat, procurandi, ultro pera- 
gebantur. Tunc Asæ animadverterunt, Ranærcte esse, 
quo omnes homines, qui se pclago commisissent, capie- 
bat. Hæc narratio argumentum continet, unde factum 
8Ít, ut aurum appclletur ignis vel lumcn vel splendor 
Ægeris, Ranæ aut Ægerís (iliarum: quæ dcnominationes 
nunc ita translatæ sunt, ut aurum appelletur ignis maris 
et omnium maris appeilationum ; est enim Ægeri ac Ranœ 
nomen maris commune, indeque fit, ut aurum nunc ap- 
pclictur ignis lacuum aut amnium, omniumque amnium 
appellationum. Sed his appcilationibus idem accidit, quod 
cctcris appellationibus ac dcnominationibus acciderc solet, 
ut rcccntiorcs poetœ, exempla veterum poétarum dictio- 
nemque in horum carminibus obscrvatam sccuti, mox elo- 
culionem ad eas rcs transtulerint, quæ priorum carminum 
exemplis similes viderentur, ut est lacus mari similis, am- 
nis lacui, rivus amni. Ideo omncs appeilationes , ultra 
modum vctcrum poctarum translatæ, variationcs novatu- 
ricntium vocantur; cx quibus omnia, quæ siniilitudincm 
vcri scrvant, rerumquc naturaí sunt convenientia, proban- 
tur. Sic cecinit Bragius poíita : 

In compotatione ab regc accepi 

piscosi æquorís igncm, 

fypri skálda, W, 756, — *0 ▼»*«> «' sjónam, W, 7ó6. — **) bekkr,!^, 

766.— ••) a [höti fjrrr (firr), H. — ««)«f> *♦'• — *') ^^ ^ eðli,W. 

22» 



340 8KALDSKAPARMAL. 33-35. K. 

])at gaf Fjölnis^ fjalla 
meö fylli' mór stillir. 

34. Hvi er gull kallat barr cða lauf Glasis? — I Ás- 
garði, fyrir dunim Valhallar, stcndr lundr sá er Glasír* 
er kallaðr, en lauf hans allt cr gull rautt. Svft sem hér er 
kveðit, at*: 

Glasir stendr 

með gulnu^ laufi 

fyrir Sigtýs söluro. 
Sá er viðr fegrstr* mcð goðum'' ok mönnum. 

3ð. [Hvi er gull kallathaddrSifjar^? LokiLaufeyjarson 
hafði þat gert til lævisi, at klippa hár allt af Sif; en er 
þórr varð þess varr* , tók hann Loka , ok mundi lemja 
hvert bein í honuro, áðr hann svarði^^ þess^^ , at hann 
skal fá af Svartáirum, at þeir skulu gcra af gulliSifju hadd, 
þann er svá skal va\a scm annat hár. Eptir þat fór Loki 
til þeirra dvcrga, cr hcita ívalda synir, ok gcrðu J>eir 
haddiun ok Skiðblaðni ok gcirinn, cr Óðinn átti, er 
Gúngnir hcitir^^. þá vcftjaði* ** Loki höföi sínu við þann 
dverg, cr Brokkr** hcitir, hvftrt bróðir hans Sindri** 
mundi gera jafngóða gripi iij*^, scm þossir voru. En cr 
þeir komu til smiðju ^ þá lagði Sindri^'^ svinskin// i ndinn^ 
okbað blása Brokk*®, ok hHta cigi fyrr cn Iiann^® ta*ki 
þat or aflinuro, [cr hann lapði í^®. [En þcgar crhann 
gekk^* or smiðjunni cn liinn blcs-^, þá sctlist fluga cin á 

») Fjörnis, galeæ, voluit Gunn. Palös. — *) fvlli, IV, 766. 

— •) Glæsir, //. — -») om, W , 766. — *) gvllnv, írf., W, 766. 

— •) 9ie W, 756 $ ffgrstt er, Heg. ; víAfrægastr, //. — ^) pidaniy 
If, 766, -- *) Uœc a [tw 766 omissa esse videntur, — •) 
▼arð, mendose, Reg, — '") s<ír, IV, 766. — ") cit\ add. 766. 

— '•) áUi, mend.j 766, — ") sic cctt.f vcþa aiVi, mend., Reg. 

— '^) BOrkr, //; ift Reg. hoc nomen omnibus locis multo 9e~ 



C. 33-35. DB DICTIONB POETICA. 341 

qucm mihi pro gigantum 
potione princeps dcdit. 

34. Cur aurum appellatur gemma sivc frons Glaseris ? 
In Asgardo antc Forcs Valhallæ lucus est, Glaser vocatus, 
cujus omncs frondcs rutílo auro constant, ut hi vcrsus 
Ccstantur, quod: 

Glaser stat 
cum aurea fronde 
ante Sigtyris palatia. 
Quæ arbor inter deos ct homines pulcherrima cst. 

35. Quam ob rem aurum appellatur capillamentum 
Sivæ? Lokius Löveyæ Glius vafritiæ (oslendendæ) gratia 
crines Sivæ detonderat. Quo animadverso Thor Lokíum 
prehendit, singulaque ejus ossa contudisset, nisi jurasset, 
se ab Svartalvis (nigris Alvis s. geniis) impetratunim , ut 
Sivæ capillamentum, quod more capillorum cresceret, ex 
auro coníicercnt. Quo facto Lokius nanos adiit, dictos 
Ivaldíi filios , qui capillamcntum , Skidbladnerem et ha- 
stam, quæ Odini fuit, Gungncrem dictam, fabricarunt. 
Tum Lokius cum nano, cui Brokko nomen, pignore cer- 
tavit, sponsione in caput suum facta, si frater ejus Sin- 
drius cimclia æquc cximia, atque hæc erant, elaborare 
posset. Ubi in ofíicinam vencrunt, Sindrius pellcm suil- 
lam in ustrinam conjccit, Brokkumque inflare folles jussit, 
nequc prius dcsistcrc, quam conjcctum in ustrinaminde 

riori manu scriptum esse videiur^ lacuna a prima manu re^ 
iicta, — ^^) sic Reg,, sed ut videtur mulio seriori manu auí 
tft iacuna scriptum aut potius ex Eitri mutaium, Æitri, W^ 
Eitri, 756, — í«) om. W, 756, — >^ sic Reg. , muiio seriori 
manuexEiÍTi muiaium. Æitri (Ei(ri), W, 756, — >'') bró5ar 8ÍnD| 
add, W,757, — '») sicW^756'y ht,Reg. — «<0 « [er (om.7ð6) 
hann hafði i lagt, W, 756. — *0 ^ ^■'o^^ Scnginn, W, 756. — 
**) a [ok f>egar (^cck hann or smidjannii en sem hinn blési B. 



"^X 



342 SKALDSKAPARMAL. 35. K. 

hönd honum^ ok kroppaði, en hann blés sem áör, þar til 
er smiörinn tók or aflinum, ok var þat göltr, ok var bur^- 
ín^ or*'' gulli. því næst lagöi hann í aflínn gull, ok bað 
hann^ blása, ok [hætta eigi fyrr blæstrinum^ en hann 
kvæmi aptr; gekk® á braut: en þá kom flugan ok settist 
á háls honum, ok kroppaði nú háiru fastara, en hann blés 
þar til er smiörinn tók or aflinum gullhring, þann er 
Draupnir heitir^. þá lagöi hann jám i aflinn ok baö 
hann blása,ok sagöi at ónýtt mundi verða ef blástrínn féllí. 
þá settist flugan milli augna honum ok kroppaði hvarm- 
ana, en er blóðit féll i augun, svft at hann sá ekki, þá greip 
hann til hendinni scmskjótast, meðan belgrinn lagðist niðr, 
ok sveipði^ af sér flugunni, ok þá kom þar smiðrínn at^, 
sagði, at nú^^ lagði'^ nær at allt mundi ónýtast er í 
aflinum var; þá tók hann or aflinum hamar, fékk hann þá 
alla grípina i hendr bróður sínumBrokk, ok bað hann fara 
með tilÁsgarðs ok leysa veðjunna^'. En er þeirLoki 
bárufram^^ gripina, þá settust Æsirnir á dómstóla, ok 
skyldi þat atkvæði standast sem scgði Óðinn, þórr^^, 
Frcyr. þá gaf Loki Oðni geírinn Gúngni, en þór 
haddinn, cr Sifskyldi hafa, cn Frcy Skíöblaðni, ok sagði 
skyn á öllum gripum*' , at^^ gcirrinn [nam aldri staðar i 
lagi^^ , en haddrinn var holdgróinn^® þcgar er hann kom 
á höfut Sif, cn Skíðblaðnir hafði byr þcgar cr scgl kom á 
lopt, hvcrt cr fnra skyldi, cn mátti vcfjn saman sem dúk 

hanA, W, 756. — «) bustin, \\\ 756, — af, W^ 756. 
— «) þá, adi. W, 756. — ^) a [láta œigi falU blástrinn fyrr, 
W, 756. — «) g. hann á (om. 756) brott, W, 756. — ««• 
kallaÖr, IV, 756. — «0 Rveipa5i, W, 756, svipti, i^. — «) ok, 
W, 756. — »") f)á, W, 756. — »») lá, 756; I«gi, 1/. — ") 
sic Reg. cum Biglo (vetVivna); vcðjvnena, W; in 756 non cer^ 
nitur ; lýsa vedjan sinni, /#. — '') saman, //. — '^) ok, add. 



C. 35. DE DICTIONE POETICA. 343 

extraxisset. Deín ipso ex officina cgresso, altero ínterea 
folles inflante, niusca quædam (advolans) in manu ejus 
consedit earoque vellicavit. Ille nihilominus folles inflare 
perrexit, donec faber opus'ex ustrinaeduxit, apnim, aurea 
seta conspicuum, Deinde aurum in ustrinam conjecit, 
eumque inflare folles , neque ante quam ipse redisset ab 
inflando desistere jussit, Di^esso , cadem musca ad- 
volans in collo consedit, duploque acrius vellicavit; ille 
vero inflavit foUes, usque eo donec faber ex ustrina annu- 
lum aureum, qui Dropner vocatur, extraxit. Tum ferro 
in ustrinam conjecto, folles inflari jussit, monens inflatu 
inlermisso inutilem fore materiem. Hic musca inter ocu- 
los ejus considens palpebras vellicare cœpit. Quum vero 
sanguis in oculos defluens aciem præstringeret , manu, 
dum subsidebat follis , quantocissime faciei admota mu- 
scam detersit ; quo facto adveniens faber, parum abesse, 
quin omnis materia ustrinæ injecta penitus inutilis redde- 
retur, tcstatus, malleo ex ustrina extracto, omnia cimelia 
fratri Brokko tradidit , jubens Asgardum ire seque spon- 
sionc exsolvere. Quum liic atqueLokius res fabricatas ad- 
tulissent, Asæ in tribunalibus consederunt, decretumque 
est, ut sentcntia ab Odine, Thore et Frcyo dicta valeret. 
Tum Lokius hastam Gungnerem Odini, Thori capillamen- 
tum in usum Sivæ, Freyo Skidbladnerem muncri dedit, 
singulorum operum virtutem demonstrans : hastam nun- 
quam in puncta consistere; capiliamcntum, simul atque 
capiti Sivæ impositum esset, cuti adcrcscere ; Skidblad- 
nerem, sublato statim vclo, quocunque cursus esset, 

W, 756. — '*) gripuDum, W, 766, — »•) en at, 766^ forU 
iegens : en atpeirinn ; Reg* mox greinin, meniose, — '^) a [miui 
ei i höggi Bta5ar nema, £f. — '^ holdfastr, //. 



344 8KALDSKAPARMAL. 35. K. 

ok hafa í púng s(>r^^ ef f>at vildi. þá bar fram Brokkr^ 
sinagripi: hann gafÓðni hrin^inn, ok sagði, at cna niundu 
hvcrja nóttmundi drjúpa af honum átta hringar^ jafnhöfgir 
sem hann, en Frey gaf hann 'göltinn, ok sagði, at hann 
mátti renna lopt ok lög, nótt ok dag, meira cn hverr 
hcstr, ok aldri varð svft myrkt af nótt eða i myrkheimum, 
at cigi væri œrit Ijóst'' {)ar er hann fór, svá lýsti af burst- 
inni. þá gaf hann þór hamarinn, ok [sagði, at hann 
mundi mcga Ijósta sv& stórt sem hann vildi, hvat sem fyrir 
væri^, ok* eigi mundi hamarrinn bila®, ok cf hann vyrpi^ 
honum til, þ& mundi hann® aldri missa, ok aldri fljugja^ 
SV& lángt, at eigi mundi hann sækja hcimhönd^^; ok'cf 
hann^^ vildi, þá var hann svft litill at hafa mátti i serk sér, 
en þat var Ijti á*^, at forskcptit var heldr**'' skamt**. þal 
var dómr þeirra, at hamarinn var bcztr aföllum gripum^^, 
ok mest vörn^^ i fyrir Hrimþursum, ok dæmðu þeir, ot 
dvcrgrinn ætti vcðf(Mt^''. þá bauð Loki at leysa höfut 
sitt*^. Dvergrinn svarar*^, sagði at þess var cngi*® von. 
Taktumikþá! kvað Loki, cné^r^^ hann vildi laka hann, 
þá var hann viðs^^ fjarri. Loki átti skiia, [cr hann rann 
á^'*' lopt ok lög. þá bað dvergririn þíir, at hann skyldi** 
taka haim, en lianu gerði svft; þá vildi dvergrinn hö{Tgva 
af [Loka höfut^*, en Loki sagði, at hann átti^° höfut^^ en 
eigi hulsinn. þá tók dvergrinn þveng okknif, ok [vill sthiga 

') pvngi Pínviii, W, 756, — *) Bp. fram, W, 756} in Reg. 
nomen (Brock^) mullo seriori manu adscripium. — *) liósy 
W. — *) var, 756 'y excidit in W. — *) at, W, 756. — «) 
a fkvat) ei mundi bila tnill at yósta, Res. - y**pi, IV y 766^ 
n, Res. — *•) þá, add. 756. — ®) sic Reg. ; flivga, IV, 756. — 
>") sœkja aplr í hOnd háuum, //. — »») þat, li', 756. — »«) 
hamrinvm, add. W, 756. — '^ om. W, 756. — »*) ngíítt, //. 
— '*) gripvnvm, W; gripinum, mend., 756. — ^^) horn, prave^ 
756. — »^) vcð fcift, W; vedflet, 756. - » ^) en, add.W, 756. 



i 



« 



C. 35. DE DICTIONE PORTIGA. 345 

vcDto sccundo uti, posseque panni instar complicarí et pro 
lubitu in sacculo condi. Tum Brokkus res a se fabrícatas 
protulit : annulum Odini dedit, dicens, nona quaque nocte 
octo annulos parí gravitate ex eo destillaturos. Freyo 
aprum dedit, testatus, hunc posse per aéra et mare noctu 
interdiuque tanta ferrí celeritate , ut quemcunque equum 
anteverteret: nunquam tam spissas reddi noctis mundive 
obscurí tenebras, quin fulgens juba lucem satis claram 
iter facienti circumfunderet. Tum Thori malleum dedit, 
docens, licere ei rem quamlibet obviam, quantavis mag- 
nitudíne esset , malleo iilæso petere: eminus conjectum 
nunquam a scopo abcrraturum, nec unquam tam longe 
evolaturum, quin in manum rediturus esset: sique ipse 
optarct, tam brevi spatio contractum irí, ut condi intra 
sinum posset. Id inerat vitii, quod caput manubríi justo 
brcvius erat. Censebant dii, malleum omnium rerum 
fabricatarum præstantissimum esse, in eoque summum 
esse pra'sidium contra Gigantcs pruinosos; quare pignus 
nano adjudicarunt (nanum sponsione vicisse declararunt). 
Tum Lokius, pretio redimendi capitis oblato, quum nanus 
rcspondcrct dicens nullam cjus rei copiam fore: igítur 
prehende me , inquit. Ut vero prehendere eum voluit, 
jam longissime c conspcctu aufugcrat. Erant enim Lokío 
ciilcci , quibus usus aöra et maria percurrit. Itaque na- 
nus a Thore petiit, ut eum comprehendcret. Ille sic 
fccit. Tum nanus caput Lokio præcidere paravit, at 
Lokius opposuit, eum capitis, non colli, jus habere; 

— »») om. »K, 7ð6. — «o) MÍcReg.} æingi (eingi), íi., Wj766. 
'•) ex ceií.; excidit in Reg* — **) 9ic W$ vyös, Retr, viU, 
iteg,'y uíbt, TS6, — '^) a [ þá er liann mátti renna 1 o. I., W, 
Tó6} þá sem hann báru, //. — ") skal, W, 756. — •*)«[ 
höfut hans, W, Tó6. — ") »tti, T56. — «^) höfuftit, W, T56. 



346 8KALDSKAPARMAL. 35-37. K. 

rauP á vömiin Loka, ok víll rífa saman munninn* , en 
knifrínn beít ekki^. þá mælti hann, at [betri^ værí þar^ 
alr bróður® hans, en jafnskjótt sem hann nefndi hann, þá 
var þar alrinn, ok [beit hann varramar^; riíjaöi® hann 
saman varramar, ok^ reif or œsunum. Sá f>vengr, cr 
muðrínn Loka var saman rífaðr^® , heitír Vartari*^. 

36. Hér heyrír** at gull er kennt til höfutbands Fullu, 
cr orti £y vindr skáldaspiHir^ ^ : 

, Fullu skein á fjöllum 

fallsól brávallar** 
Ullar kjöls of allan 
aldr Hákunar, skáldum. 

37. Gull cr kallat grálr Freyju, sem fyrr er sagt^*. 
Svft kvað Skúli þorsteinsson : 

Margr** of hlaut of morgin 
morðclds, þar er vær*' felldum*% 
Freyju tár at fleiri, 
fárbjóðr, at þar** várum*®. 
Sv& sem kvað Einarr Skúlason: 

þar er Mardallar milli, 
meginhurðar**, liggr skurða, 
Gauts** bemm galla þrúttinn*^, 
grátr, dalreyðar látra**. 

>) ravfar, Yfy TS6. — *) a [œtlar at rifa saman Tarir Loka 
ok vill stinga raufar fjrri á Tavranum, H, — ") ei á, H. — ^) 
betnry 75$, Re9. — ») a [betr þar væri, ff. — <0 $ie IV; bróðir, 
iley., 756. — « [om. IV , 756. — «) rifaði, IF, 7ó6. — •) 
enn Loki, U. - '») eie Reg.; Wy 756} með add. W, 756^ 17. 
— ") Vartán, //. — >«) þil add. //. — '») Hkr. hist. Har. srif. 
Cap. /.; Fomm. 8. I, 50, 2. — '-*) eieReg,, IV, f/; tii 756 non 
cemiiur; bráa vallar dedit Raek, — '^) Reliqua omittit H. — 
*•) om. W. — ") ver, írf. , W} hlyn, C7, í. e. mordelds hlyn, 
platanum gtadii , pugnatoremt ut farbjóðr, ohlalor imvíty fro 



C. 35-37. DE DICTIONE POETICA. 347 

quare nanus lorum cultrumque prehendit, ut pertusís la- 
biis os Lokii consueret. Quum vero culter obtusus esset, 
ille locutus est, meliorem ad hanc rem esse subulam fra- 
tris; quam statim ut nomine nominaverat, adfuitilla, la- 
biaque pertudit. Sic ille labia consuit, lorumque ex con- 
sutorum extremitatibus eripuit. Lorum, quo consutum 
os Lokii fuit, Vartarius vocatur. 

36. Aurum ab tænia Fullæ denominatum esse, íntel- 
ligi potest ex versibus sequentibus, quos composuit Ey- 
viudus Skaldaspiller : 

Sol, in fascia FuIIæ nitens, 
Hakonis omnem per ætatem 
resplenduit poetis in montibus, 
UIIi navigium sustinentibus. 

37. Aurum appellatur fletus Freyæ, uti antea dictum 
est*. Sic cecinit Skulius Thorsteinis filius : 

Multis pugnatoribus , igni bellico noxam 
inferentibus , mane diei co plures 
Freyæ lacrimæ sorte obtigerunt, quod virum 
dejeceramus. £o loco præsentes adfuimus. 

Sic, ut cecinit Einar Skulii filius: 

Gestamus noxam ingentis Odiniæ 
tabulæ, campestris salmonis cubilibus 
turgentem, Mardallæ lacrimis 
inter incisuras interjacentibus. 

appellaiione viri Mumatur. — >') 9ie V; relUTins, Reg^^W^ 756 ^ 
forte reelieeime legihtr feWAv, díjeeerant, — '*) sieReg,, IF; þTÍ, 17. 
— *") tfi Re0, seriplum vorvin. — •*) mesm vrð þar, W. — ") 
gaufte, 7S6. — ") eic Reg,^ þrUtion, W., W, — «*) kane #íro- 
pham om, U. 

a) vide supra pag. 337. 



348 SKALDSKAPARiMAL. • 37. K. 

Ok hér hefir Einarr Qnti kennt sv& Freyju, at kalla hana 
móöur Hnossar cöa^ konu Óös. Svá segir hör: 

Eigi þverr fjrir augna 
OÖs beðvinu RóÖa 
ræfs*, eignist^ svft*, regni* 
ramsvelii^, konúngr elli. 

Ok enn svíi^: 

Hróör-bami kná ek Hörnar, 
hlutum d)ran grip, stýra; 
brandr þrymr gjálfr® á grandi 
gullviviðu^ Idífar*^ 
Sáðs, berr sinnar móður, 
svans unni mér Gunnar** 
fóstrgæðandi Fróða**, 
Freys nipt brádriptir* ". 

Hér getr ok þess, atFreyju má [svft kenna at kalla hana^* 
systur Freys* '. Ok enn svíi ; 

Njt^® buðumk^^ Njaröar dóttur, 
nálægt*® var þat, skála** 
vel of hrósa ek þvi vísa , 
varn sjávar öl, barni. 



>) ok, WjTóC. — «) rœfír, Uf rcffi, 766. — •^Reg.tigniBM} 
æifnii, ÍV; éignczt, 756; «i^nÍ8, 17. — ^) sá, ú, IV, C7, t. e. sá 
konúngr, ille rex\ vel seribe sk =3 so, 8v&, ut aliquotiet infra. 
— ^) tii Reg. linea transverea literis eg superseripta esty ad 
indicandum sonum gutturalem literœ p, ut aliquoties supra, 
In chirt. exemplari utroque loco vidi scriptum regin pro regni, 
9: rcsin = re^, pluvia, cum i epenthetico; atias cogimur re^i 
h.i.aeeipere pro regn, cum i paragogico} vix emim procedere 
puto, To þvcrr pro impersonali cum dat. construetum aecipere. 



C. 37. DE DICTIONE POETICA. 349 

In sequentibus Einar Frcyam sic denominavit, ut eam ma- 
trcm Hnossæ aut uxorcm Odi appcUaverit. Uti hoc loco : 

Pluvia oculorum Odi 
consortis non deficit íirmam 
glaciem tecti piratici. Ita 
rex ad senectutcm perveniat. 

Et idem sic: 

Inclytam Homæ filiam regere 
mihi conligit. Nacti sumus rcm 
pretiosam. Ignis maris permnnet 
in noxa clypei, auro revincta. 
Freyi neptis gestat palpebrarum 
nimbos matris suæ. Nutrilor 
oloris Bcllonæ farinam 
Frodii mihi largitus est. 

Hoc loco id etiam memoratur, licere Freyam ita denomi- 
nare, ut eam Freyi sororem appellcs. Et sic porro : 

Strenua pelagi tutcla mihi obtulit 
lancium nives. IIoc nuper accidit. 
Collaudo istam Njördi filiæ prolem, 
mihi a principe muneri datnm. 



*)ram8ve1, £/. — '^ ílœc ei tequentem stropkam om. V. — *) 
þrvmir giálfs, Jl\766, — ^) sicReg.f IV, ubi tamen iegi pofeet 
gQlWn vida^ gallDÍ viðr, pravCf 766, — '^) 9ic conjeci^ hliþar, Reg.; 
hliðar, W. — >>) rrannar, 766. — »*) frœ5a, IK, 756. — »») 
eie omnee^ braadriptir, Raek, — ^*) a [kalla, /r, 766. — '*) 
en nipt cr systir, add. /jp. -r- »•) nýtt, W^ 766, ut referaiur 
ad barni (accus. cum i paragogico). — *^ bv5vz, W, 766; 
bvþvmz, 1/. — '«) sic W, 766, U', nc legt, Reg. — '0 atala, D. 



350 SKALDSKAPARMAL. 37-38. K. 

Hér er hon köllut dóttir Njaröar. Ok enn svá : 

Gaf sá er erring^ ofrar 

ógnprúör Vana-brúðar 

^íng* Vafaðar" })raungvir 

^róttöflga* mér dóttur*. 

Rikr ieiddi^ mey mækis 

mótvaldr á beið^ skjaldi^, 

Gefnar glóðum drifna^ 

Gautreks^^ svana brautar. 
Hér er hon köllut Gefn ok Vana-brúðr. Til alhra heíta 
Freyju er rétt at kenna grátinn, ok kalla svá gullit, ok á 
marga lund er þessum kenningum breytt, kallat hagl [eða 
regn^^, eða jeH^^eða dropar eða skúrir, eða forsar augna 
hennar, eða kinna eða hlýra, eða brá eða hvarma. 

38- Hér má ^at heyra, at kallat er [orð eða** rtdd 
jötna gullit, svá sem fyrr er sagt. Svá kvað Bragi skáld : 

þann átta ek vin visarstan^^ 

vaz rödd**, en mér baztan, 

Ála undirkúlu^® 

óniðjoðan*^ {)riðja. 
Hann kallaði [vazta undirkúlu^^ steininn^^, en jötun 
Ála*® steínsins , en gull rödd jötuns^*. 

*) einini^y V. — ■) þfng^, U, — ■) vafor loga, 1/, quati 
vafrlogi 9U gladius. — *) sic eeli,} þrott avfla, Reg. — *) dóttir, U. — 
*) leiþi, U, — **c R^9'9 ^i T66y quod idem esse puto ac beþ, U. 
— •) Bkaldi, H', 736, U. — •) driftiar, 766. — »°) gaatrciks, €/. — >') 
a [om. H', 766. — "») sie Reg. j el, ceti. — »») a [om. 756. - «*) 
eicReg.} verstan, W, £/; vestan, id,^ 766, pessimum, iniquissi^ 
mum, inimicissimum (aiiro, o: iiberaliðsimum'), quod prmtule^ 
rim propter oppositionem inter verstr (galli) ei baatr mér. — 
1») sic W^ 766 \ vatat rodd, U^ vatz ravdla, Reg, — ^^ UB<iir- 
kolo, r5^. — >^ sicReg.; dniþjaþan, id.yUh vocem mihi ignO" 
tam derivavi a nidr^ eognalus\ óniðradan, honestumy inclytutn^ 
ceiebrem, W^ 766. #'*) andirkola^ 766. — >0 « l^^c resti- 



C. 37-38- DE DICTIONE POETICA. 35 1 

IIic appellatur filia Njördi. Et sic porro: 

Bcllo animosus hcros, qui, Odinis 

conventum stipans, contentionem 

cxcitat, Yanorum sponsæ gnatam, 

roborc præstantcm, mihi donavit. 

Potcns illc auctor convcntus 

gladialis filiam Gcvnæ, adspcrsam 

prunis scmitæ, Gotreki cygnis 

tritæ, in lcctum poetæ deduxit. 
IIoc loco appcllatur Gevna et sponsa Vanomm. Lacrimas 
ad omnia Freyæ nomina adcommodare licet, aurumque 
hoc modo circumscribcre. Quæ denominationes multis 
modis variari solcnt, appellandograndinemautpluviam,aut 
nimbum aut guttas aut imbres aut torrentes oculorum ejus, 
vel genarum vel temporum, vcl ciliorum vel palpebrarum. 
38. Hic intelligi potest, aurum appellari sermonem 
sive vocem gigantum, ut antca dictum est. Sic Bragius 
poiita cecinit: 

Eum tertium habui amicum 

non cognatum, vocis Alii, globosa 

oceani fundamcnta habitantis, 

gnarissimum, mihi vcro optimum. 
Lapidcm appellavit tubcr oceani fundamenti loco jactum, 
gigantcm veroAliumlapidis, aurum autcmvoccm gigantis. 

tuimut jtro steÍB vaxta undirk. steininn (steinninn, Reg.^, quod hm^ 
beniReg,, U\7ó6$ Hann kallar sæinn vaxta andir kvlo, U. — **0 
9ic VV, 756; Asa, Reg, — ■») Codicet membrann. W et 756 
omittunt capp. quæ éequuntur^ 89^49., et ad denominationem 
auri^ quœ eet Kraka sád , ete.j tranegrediunturi sed in W hme 
capita in eex foliie chartaceis y manu ut videtur seculi orrO', 
et^ ut ex ductu iiterarum et modo scribendi eoncludimus^ da^ 
nicaj foriasse curante 01. Wormio, exarata sunt. Leciiones inde 
denumtœ hic notaniurWchart. V pauei§jpérbis has auri denomi-^ 
naiiones persiringiij et ad ultimas sii^kas capitis43. transit. 



352 SKALDSKAPARMAL. 39. K. 

30. Sú cr sök til þcss at giill cr kallat otrgjöld: svá 
er sagt, at þrir^ Æsir fóru [at kanna heiin allan', Óðinn 
okLoki ok liönir; |)cir komu at á nokkvorri, ok gengu 
mcð ánni til fors nokkvors, ok víð Forsínn var otr cinn, ok 
haíði tekit lax or forsinum [ok át blundandi^. þá tók 
Loki upp stein, ok kastaði at otrinum, ok laust í höfut 
honum^ ; {)á hrósaði Loki vciði sinni, at hann helði vcitt 
i einu höggvi otr ok lax: tóku {)cir þá laxinn ok otrínn ok 
báru mcð sér, komu [þ& at bc'c nokkvorum' ok gengu inn, 
en sá búandi cr ncfndr Hrciðmarr, cr þar bjó, hann var 
mikiU fyrír sér ok mjök (jölkunnigr, bciddust Æsir at 
hafa þar nóttstað , ok kvóðust hafa mcð sér vist æma, ok 
sýndu búandanum veiði sina. En er Hrciðmarr sá otrinn, 
})á kallaðí hann sonu sina Fáfni ok Rcgin^, ok scgir, at 
Otr bróðir {)cirra var drcpin/z, ok svá hvcrir {)at höfðu 
gert^. Nú gánga^ {)eir feðgar at Ásunum, ok taka \>ík 
höndum ok binda, ok scgja {lá um otrínn, at hann var 
sonr Hreiðmars. Æsir bjóða fyrir sik fjörlaustn, svá 
mikit fé sem Hreiðmarr sjálfr vill á kveða^, ok varð {)at at 
sætt mcð {)cim, ok bundit svardögum. þá var otrinn 
flcginn, tók Hrciðmarr otrbclginn ok mælti við {)á, at 
{)cir skulu fylla bclginn af rauðu gulli , ok svá hylja hann 
allan, ok sv& skal þat vera at sa^tt {)eirra. þá scndi Óðinn 
Loka í*^ Svartálfahcim , ok kom hann til dvergs {)ess 
er hcitir Andvari^% hann var fiskr ivatni, ok tók Loki 



») 9ic //, Rask,', þá cr, Reg.; þá, W chari. — *) « f 
lieíman , //. — ') a [ om. //. — **) ok hafði hann þcgar bana, 
add. //. — *) a [nt kvclldi til bæjar nokkvrs, Wchart. — *) 
Reipnn Off Sofne, IVcharL — ^) add. li: Otr hafði verit veiði- 
madr niikill ok unifram aðra menn. ok var i oturs líki ok var 
innan [jafnan?] á ánni ok bar upp ílska með munni sér ok fœrði 
föðr sínam, ok var boniAki þat mikill styrkr; því þótti Ilreiðmari 



■^ 



C. 39. DE DICTIONE POETICA. 353 

39. Hæc caussa est, cur aurum appelletur multa pro 
cæde lutræ. Tradunt, tres Asas, Odinem, Lokium et 
Ilœnerem iter ad lustrandum totum terrarum orbem fe- 
císse. Qui ad amiiem quendam delati, adverso flumine 
successerunt ad catarractam aliquam, juxta quam aderat 
lutra, quæ captum e catarracta salmonem clausis oculis 
comedcbat. Hic Lokius sublatum lapidem in lutram con- 
jecit caputque ejus percussit, captura triumphans, quod 
uno ictu lutram et salmonem cepisset. Dein sumtos sal- 
monem ct lutram secum asportarunt;'venerunt advillam 
quandaro, ædesque ingressi sunt. Hreidmar nomen erat 
colono, ibi habitanti ; is magnæ strenuitatis erat et magiæ 
perquam peritus. Hoc loco Asæ noctumum hospitium 
petierunt, se satis viatici secum habere significantes, cap- 
turamquc hero ostonderunt. Hreidmar, conspecta lutra, 
filios Fafncrcm et Reginem advocat; ostendit, Oturem 
(Lulram) fratrem eorum interfcctum esse, et qui fecissent 
docet. Hinc patcr ac filli Asas adgressi comprehendunt, 
vinculis colligant; declarant, Lutram esse filium Hreid- 
maris. Asæ vitæ rediraendæ gratia tantum pecuniæ of- 
ferunt, quantum ipse Hreidmar constituere velit. IIoc 
pacto reconciliatio inter eos facta , interpositoque jureju- 
rando firmata est. Mox lutra excoriata; cujus pelle sumta, 
Hreidmar cos allocutus jussit pellcm rubro auro complere 
totamque contcgcrc, hanc solam gratiæ reconciliandæ con- 
ditionera proponcns. Tum Odin Lokiura in mundum 
Svartalvorum misit. Qui delatus ad nanura, noraine 
Andvarium, qui forma piscis in aquis degebat, hunc cora- 

skaði mikiU eptir sun sinn. — *) sic Wchari.f Ratk.; gang^i, 
Reg, — ») V. hafa ok tíkvcfta, W charl. — »«) ofan {, ii. — ") 
§ic in sequentibus Reg,, sed h. /. Andþvari; Amivari hcl, W 
chart, et Edd. ant, 

23 



354 ^KAl.DSKArAlt.MAL. 39. K. 

hann höndum, ok lagði á hann ijörlausn al/t gull þat er 
hann átti i stcini sinum; ok cr {)cir koma i steininn, þá 
bar dvcrgrinn fram allt gull |)at cr hann átti, ok var þat 
allmikit fc. þá svipti dv<Tgrinn undir hönd sér einum 
litlum gullbaug^, þa/ sá Loki ok bað hann fram láta baug- 
inn. Dvergrinn bað hann [taka eigi af ser bauginn^ , ok 
lézt mcga [æ\la ser fó af bauginunr'' cf hann héldi. Loki 
kvað hann eigi skjldu hafa einn pcnning eptir, ok tók 
bauginn af honum ok gekk út ; en dvergrinn mælti, at sá 
baugr skjldi [vera hverjum höfuðs bani er átti*. — Loki 
scgir, [at honum {)()tti ]^at vcl, ok sagði at þat skyldi 
haldast mega fyrir þvi sáformáli, athannskyldi flytja {)cim 
til eyma er þá tæki við*. Fór hann braut® til Hreiðmars, 
ok sýndi Óðni gullit, en er hann sá bauginn þá sýndist 
honum'' fagr, ok tók hann af fónu, [en grciddi Ilreiðmarí 
gullit^. þá fvlldi hann* otrbelgirm sem mest mátti hann, 
ok setti upp, er fullr var; gekk þá Óðinn til, ok skyldí 
hylja belginn með gullinu, ok f)á mælti hann viðllreiðmar, 
at hann skalsjá^^ hv5rt belgrinn erj)á allrhulðr; enllreið- 
marr leit til ok hugði at vandliga, ok sá eitt grana hár, 
ok bað þat^* hjlja, en at öðrum kosti væri lokit** sætl 
þeirra. þá dró Óðinn fram bauginn, ok hulði grana 
hárit, ok sagði, atþá [voru þeir lausir^^frá otrgjöldunum. 
En er Oðinn haf5i tekit geir sinn, en Loki skúa sina, [ok 
þurptu |)á** ekki at óttast, þá mælli Loki, atþatskjldi 
haldast cr Andvari hafði mælt: at sá baugr [ok þat gulP* 
sk>ldi vcrða bess bani er átti^*^. ok h(Mzt*^ bat siðan. 

*) bauj^i, //. — '^) a [in Reg. miiius accurate scripla: taka 
eígí af tfcr bavginn taka, punctis sive signis transponendi ro- 
cabulis af et bavginn suprascripiis , quasi voluerit: baA li. eigi 
baaginn af sfcr taka. — ^) a [æskja sér fjdr nf bau^nuni, Wchari. 
— '') fl [vcrfta at bana þcini cr æt(i, //. — *) a [ þat lialdas 
mcpi, sá cinn myndi vi5takn , //. — ^) í bravt, fíeff., punclo //- 



C. 30. UE DICTIOXE POETIOA. 355 

prehensum coégit, omne aunim, quod ín saxea domo suá 
possidcret, vitæ rcdimcndæ gratia expendcre. Quum sa- 
xeam domum intrassent, nanus omne quod ei erat aurum, 
ingentcm pecuniæ vim, protulit. Qucm quum Lokius ani- 
madvcrterct parvulum annulum aureum alæ suæ subjicere, 
tradere hunc jussit. Nanus orarc, ne hunc annulum sibi 
eriperet, significans, se, si retineret, posse ex hoc an- 
nulo acccssionem sibi faccre pecuníæ. Lokius dcclarans, 
ei ne unum quidcm numulum reliquum fore, eum annulo 
spoliavit atquc exiit, dcnuntiante nano, hunc annulum 
cuique, qui eum possiderct, capitali exitio fore. Lokius 
ista sibi benc placcre significavit, addens, se hæc verba, 
quo magis rata ficrcnt, ad aurcs ejus, qui mox accepturus 
annulum essct, pcrlaturum. Revcrsus ad Hreidmarem, 
aurum Odini ostendit , qui conspecti annuli pulchritudine 
captus, eum de pecunia cxcmit, rcliquum auri Hreidmari 
pcpcndit. Hic quum pellcm lutræquampotuit maxime com- 
plessct, complctamque ercxissct, accessit Odin, pellem 
auro contccturus; quo factoHrcidmarem inspicere pellem, 
an tota esset contccta, jussit. Inspiciens Hreidmar, quum 
animum diligentcr advcrtisset, vidit unum pilum labiorum, 
qucm contegi jussit, alioquin eorum pacificationi finem . 
futurum. Itaque promit Odin annulum , pilum labiorum 
contcgit, ipsosquc multa pro cæde lutræ tum expcnsa so- 
hitos esse dcclarat. Quum vcro Odin hastam, Lokius cal- 
ccos suos recepisset, neque esset cur metucrent : Lokius 
dicta Andvariirata cssejussít, ncmpcliunc annulumhocquc 

ierte í subscripto. — ^ hann ærit, add, H. — ®) a [om. H, — 
«) Hreídmarr fylldi mí, H. — ^"0 sl^oAa, H', ^nt^a til og bjá, W 
charU — ") 9ic omnes, — "*) rofin , W chari. — *^) a [var 
hann laus, //. — '*) a [þurftu þeir, //. — '*) a lom. //. — '•) 
«tti, //. — *') þat lieiltz þat (jtllimum þat supra iineam')^ Reg, 

23* 



350 SKALDSKAPARMAL. 39-40. K. 

Nú er þat sagt, [af hverju' guli er otrgjöld kallat, eða 
nauðgjald Ásanna, eða rógmáimr. 

40. Hvat er fleira* at scgja frá gullinu? Hreiðmarr 
tók{)á guilit at sonargjöldum, cnFáfnir^okReginn beidd- 
ust[af nokkvors* i bróðurgjöid. Hreiðmarr [unni {)eim 
cnskis pennings af giillinu. þat varð' úráð j^cirra bræðra, 
at þcir drápu róöur sinn (il gullsins. þá bciddist Reg- 
inn^ at Fðfnir skyldi skipta gullinu í helminga með þeim. 
F&fnir svarar svá, at litii vðn var, at hann mundi miðla 
gullit^ við bróður sinn, cr hann drap Tóður sinn til gulls- 
ins, ok bað Regin fara braut, cn at öðrum kosti mundi 
hann fara sem Hreiðmarr. Fftfnir haíði þá tekit hjábn, 
er Hreiðmarr haíði átt, ok setti á liöfut sér, er kail- 
aðr var ægis-hjálmr^ er öli kvikvendi hræðast er sjá, 
ok sverð þat, er Hrotti heitir. [Rcginn haföi þat sverð, 
er Refíll er kaliaðr, flýði hann þá braut, cn Fáfnir^ fór 
upp á Gnitaheiði, ok gcrði sér j^ar bói, ok brást i orms 
liki, ok lagðist á gullit^. 

Rcginn fór þá til Hjáiprcks konúngs á þjóði, ok 
gerðist þar smiðr hans; þá tók hann þar til fóstrs Sigurð, 
son Sigmundar, sonar Völsúngs, ok son Hjördisar, dóttur 
£}lima. Sigurðr var ágælastr allra herkonúnga af ætt ok 
afli ok hug; Reginn sagði honum til hvar Fafnir lá á gull- 
inu, ok eggjaði hann at sækja guilit. þá gcrði Reginn 
sverð (þat cr Gramr^), at svft iivast var, at Sigurðr brá 
niðr i rcnnanda vatn, ok tók i sundr uilarlagð, er rak 
fyrir strauminum at svcrðscgginni. þvínæst klauf Sigurðr 

') a [því, //. — «) meira, H. — ') Fofnii , W charU ubique 
in tequentibus, — *) a [nokkurs af féno, H. — *) a [synjaði þverle^a, 
þá varð þat, //. — «) galli, W charL — ^ ^<»<? « [om. //. — 
**) ok hér af er þat 8v& viða vid hann kennt, add. //. — ') heítiry 
add, W chart. 



C. 39-40. DE DICTIOXE POETICA. 357 

aurum ei, qui possiderct, exitio fore. Quod ab eo tempore 
ratum fuit. Nunc expositum est, cur aurum appelletur 
multa lutræ, multa coacta Asarum, mctallum dissidiorum. 
40. Quæ sunt plura de auro mcmoratu digna? Quum 
lircidmar aurum, tanquam multam pro cæde filii, occu- 
passet, Fafncr ac Kcgin partcm sibi pro cæde fratris de- 
bitam postularunt. Quibus quum nc unum quidem auri 
numulum conccderc vcllct Hreidmar, illi id flagitii ad- 
miserunt, ut patrem auri crgo interficerent. Quo facto 
Rcgiui, ut aurum in duas partes intcr eos divideretur, po- 
stulavit. Fafner sic rcposuit, cxiguam esse spcm, fore 
ut aurum cum fratre communicaret, qui patrem ad id po- 
tiundum c mcdio sustulissct ; abire Rcgincm jussit, aliter 
eadem, qua Hreidmarcm, sorte usurum. Tum Fafner 
occupavcrat capitiquc imposuerat galcam, quæ Hreidmarí 
fucrat, dictam Terroris galcam, qua visa omnia animalia 
terrorc pcrccllentur: ct gladium, qui Hrottius dicitur. 
Rcgin, qui gladio utebatur, Rcvilc dicto, aufugit; Fafncr 
vcro in saltum Gnitcnscm evasit, ibi lustrum sibi condidit, 
ct in scrpentcm conversus auro iucubuít. 

Rcgin ad Hjalprekum, regem Tliiodcnscm, conces- 
sit, et sub ejus auspiciis fabricam cxercuit. Mox ibi edu- 
candum suscepit Sigurdum, filium Sigmundi Völsungidæ 
et Hjördisæ Eylimii íilíæ, omnium regulorum bellatorum 
gencris pra'stantia, viriumque et animi magnitudiiie ex- 
cellentissimum. Huic Regin locum, ubi Fafner auro 
incubaret, indicavit, hortatu$, ut aurum inde auferret. 
Tum Rcgin gladium fabrícatus est, Gramum dictum, qui 
adco acutus erat, ut ab Sigurdo in aquam fluentem de- 
missus, villum lanc-e, sccundo flumine in adversam ariem 
delatum, dissecaret. Eodem gladio Sigurdus incudem 



358 SKALDSKAPAHMAL. 40. K. 

steðja Rcgins ofan i stokkinn með sverðinu. Eptir þat 
fóru þeir Sigurðr ok Reginn á GnitaheiÖi ; þá grófSigurðr 
gröf á veg F&fnis, ok settist ]>av í. £n er Fáfnir skreið 
til vatns, ok hann kom jfir gröfna, þá lagði Sigurðr 
sverðinu i gögnum hann, ok var þat hans bani. Kom þá 
Reginn at, ok sagði at hann hefði drepit bróður hans, ok 
bauð honum þat at sætt, at hann skyldi taka hjartaFáfnis 
ogsteikja við eid, en Reginn lagðist niðr ok drakkblóð 
Fáfnis, ok lagðist at sofa. En er Sígurðr steikði hjartað, 
ok hann hugði at fullsteikt mundi^ ok tók á fíngrinum, hve 
hart var: en er frauðit^ rann orhjartanu áfíngrinn, þá 
brannhann, ok drap fíngrinumi munn sér; enerhjarta- 
blóðit kom á túnguna, þá kunni hann fugls rödd, ok 
skildi hvat igðumar sögðu^er sátu í viðnum; þá mæltiein: 

þar sitr Sigurðr, 
sveita stokkinn , 
Fftfnis hjarta 
við funa steikir: 
spakr þætti mer 
spillir bauga, 
ef íjörsega 
fránan æti*. 

þar liggr Reginn (kvað önnur) 

ræðr um við sik, 

vill tæla mög' 

þann er trúir háinum: 

berr af reiði 

raunjí orð saman. 

*) froAa, \V chari, — *) sic Rask.y eddam aniiqii. secuius ; 
ætti, Heg,y W chari, — -^) vill t. þann, fipni frúir h., If' chari. 
ilatc habei H^: GuW lieitir d^na, land, brnut, hei^r, ból Fafnisi 
ok allra orma. 



C. 40. DE DICTIONE POETICA. 359 

Regínisín trabcculam usque discidit. Post hæcSigurdus ac 
Regin in saltum Gnitenscm prorecti sunt. Hic Sigurdus 
qua Fafnerí eundum erat, fossam pcrcussit, in eaque con- 
sedit. Ubi vero Fafner aquatura repsit, super fossam 
perreptantem Sigurdus gladio transfixit, quod (vulnus) 
ei mortis caussa extitit. Superveniens Regin signiflcat, 
fratrem suum ab eo interfcctum, pacisque conditiones 
proponit, ut exsectum corFafneris igni torreret; ipse vero 
decubuit, sanguinem Fafncrís hausit, et ad quiescendum 
recubuit. Interea Sigurdus in assando corde occupatus, 
quum animum advertcret, an satis tostumesset,admotoque 
digito durítiem cordis tentarct, digitum ebulliente cordis 
humorc tactum adustumque ori indidit, tactaque cordis 
sanguine lingua, avium vocis peritus factus intellexit, 
quid psittæ arborum ramis insidentes loqucbantnr. Qua* 
rum una: 

Ibi sedet Sigurdus 
sanguine circumspersus ^ 
cor Fafnerís 
ad igncm assat; 
sagax mihi viderctur 
violator annulorum, 
si vitæ pulpam (cor) 
nitentcm comedcrct. 

Ibi cubat Rcgin (cccinit altera) 
dcliberat sccum, 
dcciperc vult hominem, 
qui ei fidcm habct: 
congerit ex iracundia 
injustas caussas, 



360 SKALDSKAPAIIM:\L. 40-4Í. K. 

vill bölva smiðr 
bróöur hcfna. 

þé gckk Sigurðr til Rcgins ok drap hann, cn siðan 
til hests sins, cr Grani heitir, ok reið til j^ess er hann kom 
til bóls Fáfnis, tók þá upp gullit, ok batt i klyljar, ok 
lagði upp á bak Grana, ok steig upp sjálfr, ok rcið þá leíð 
sína. Nii cr þat sagt, hvcr saga [cr til þess, er gullit er* 
kallat ból cða bygð F&fnis^, eða málnnr Gnita-hciðar eða 
byrðr Grana*. 

41. þá reið Sigurðr, til |)C$s cr hann fann á fjailinu 
hús ; þar svaf inni ein kona, ok hafði sú hjálm ok brynju ; 
hann brá svcrðinu ok rcist brynjuna af hcnní , {)á vaknaði 
hon, ok ncfndist Hildr; hon er köllut Brynhildr, okvar 
Valkyrja. Sigurðr rcið j^aðan ok kom til j^css konúngs 
erGjúkihét, kona hans er ncfnd Grímhildr , böm þeirra 
voruþau: Gunnarr, Högni, Guðriin, Guðný; Gotthormr 
var stjúpsonr Gjúka. þar dvalðist Sigurðr lánga hríð, þá 
fékk hann Guðrúnar Gjiikadóttur, en Gunnarr ok Högní 
sórust í bræðralag við Sigurð. því næst fóru {^eir Sigurðr 
ok Gjúkasynir at biðja Gunnari konu, til Atla Buðlasonar, 
Brynhildar systur hans : hon sat á Hindafjalli, ok var um 
sal hcnnar vafrlogi, en hon hafði þcss hcit strcngt* , at 
eiga þann einn mann, cr þorði at riða vafrlogann. þá 
riðu þcir Sigurðr ok Gjiikiingar (þcir cru ok kallaðirNifl- 
úngar) upp á fjallit, ok skyldiþáGunnarr ríða vafrlogann ; 
hann átti hcst þann cr Goti hcitir, cn sa hcstr þorði cigi 
at hla^/pa í cldinn. þá skiptu þcir litumSigurðr ok Gunn- 

*) a [til cr þess gvllit cr, Reg. mend. — ^) Sigurftr son Sig- 
mandar konúogs Vavlsiíngnsonar, Mem síðar cr nefndr Sigurðr F&fn- 
isbani ok Sigurðr svcinn, hann reið i Gnítaheiði at áegjsijan Repns, 
ok drap Fáfhi ok reiddi siöan gullit á hestinam Grana, hvar af þat 



C. 40-41. DE niCT10.\E POETICA. 361 

cupit malorum artifex 
fratrem ulcisci^. 

Tum Sigurdus ad Reginem accessit eumque intcrfe- 
cit; dein conscenso equo suo, qui Granius dicitur, ad 
lustrum Fafneris vectus, aurum sustulit et in sarcinas col- 
ligavit, quibus in tergum Granii impositis ipse equum con- 
scendit, et quo intenderat perrexit. Nunc relata narra- 
tio est, quæ rationem continet, cur aurum appelletur lu- 
strum aut sedes Fafneris aut metalhim saltús Gnitensis aut 
sarcina Granii. 

41. Sigurdus eqnitare perrexit, donec ædem aliquam 
in monte reperit, in qua mulíer quædam, galea lorícaque 
annata, dormiebat. Ule gladium destrínxit, eamque dís- 
secta loríca exuit. Quo facto expergefacta Hildam se no- 
minavit; eadem vocata est Brphilda, bellonaque fuit. 
Vectus inde Sigurdus ad regem venit, cui Giukio nomen. 
Hujus uxor nominata est Grimhilda ; liberi eorumerant: 
Gunnar, Högnius, Gudruna, Gudnya; privignus Giukii 
erat Guttormus. Eo loco Sigurdus diu commoratus est, 
quo tcmporís spatio Gudrunam Giukii íiliam uxorem duxit, 
cum ipso vero Gunnar et Högnius fraternam societatem 
jurejurando sanciverunt. Mox Sigurdus ac Giukii (ilii ad 
Atlium Budlii fílium se contulcrunt, Brynhildam sororem 
ejus Gunnarí uxorem conciliaturi. Ea in monte Hindæo 
(cervarum) sedcm habuit, circaquc palatium ejus flamma 
mobílis circumdata erat; votum autem vovcrat, ei soli 
viro nupturam, qui mobilem flammam equo pervehi au- 
deret. Sigurdus et Giukiadæ, qui et Niflungi appeilantur, 

hefir þá viðkennin^ at lieita Grana byrdí, //. — ') skattr ok rtfgr 
Miniinea, add. fl ^. — *) strengt þat heit, W chart, 
a) Vide Fdfnitmál, Ptr. 32. 83. 



362 8KALUSKAPAHMAL. 41. K. 

arr, ok svft nöfnum^ ; þvi at Grani viidi undir aungum 
manni gánga nema Sigurði. þá iiijóp Sigurðr á Grana ok 
reið vafrlogann. þat kveld gekk hann at brúðlaupi meö 
Brynhildi ; en er þau kvomu i sæíng, þá dró hann sverðit 
Gram or siiðrum, ok lagði i milli þeirra. En at momi, 
þá er hann stóð upp ok klæddi sik, þá gaf hann Brynhildi 
at linfé gullbauginn, þann er^ Loki hafði tekit af Andvara, 
en tók af henni annan baug til minja. Sigurðr hljóp þá á 
hest sinn, ok reið til félaga sinna; skípta þeir Gunnarr þá 
aptr litum, ok fóru aptr til Gjúka með Brynhildi. Sigurðr 
átti ij börn með Guðrúnu: Sigmund ok Svanhildi. 

þatvareitt sinn, atBrjnhildr og Guðrún gengu til 
vatns at bleikja hadda sina ; þá er þær komu til árinnar, þá 
óð Brynhildr út á ána frá landi ok mælti, at hon vildi eigi 
bera i höfut sér þat vatn, er r} nni or hári Guðrúnu , þvi at 
hon átti búanda hugaðan betr. þá gckk Guðrún á áoa 
eptir henni, ok sagði, at hon mátti fyrír^þvi þvá ofarr sinn 
hadd i ánni, at hon átli þann mann, er [eigi Gunnarr* 
ok* engi annarr ivcröldu* varjafnfrækn, þvi athannvá 
Fftfni ok Rcgin, ok tók arf eptir báða þá. þá svararBryn- 
liildr : meira var þat vert, er Gunnarr rcið vaforlogann", 
en Sigurðr þorði cigi. þá hló Guðrún ok mælti : ætlar 
þú at Gunnarr riði vaforlogann^? Sá ætla ek at gcngi í 
rekkju hjá þcr, cr mér gaf gullbaug þenna; cn ságull- 
baugr, er þú hcfir á hcndi , ok þú þátt at línfé , hann cr 

^) vopnvm, W chari, — ') hann ták á Gnítahelðí, cn, add» 
Wchari, — ') sic dedii Rask. j a [ei mundi sí>r, Res. — In Reg, 
quasi vc scripiumy cum linea iransversa priori lUeræ supra- 
scripia ; vox hœc alia manu exaraia esse videtur, — ^) « l 
om Wchari. — *) Uic incipii fragmentum membran, A. Magn* 
/eg. Foi,, in lileris (vcröl)ldu. — ''•) vafurlosan , /(??. — 
vofurlogan, /ép. 



C. 41. DE DICTIO.>E POETICA. 363 

in montcm vecti sunt, tumque decretum est, ut Gunnar 
per mobilem flammam equitaret. Ei equus erat, Gotius 
dictus. Qui equus quum in ignem se infcrrc non auderet, 
Sigurdus et Gunnar cxtemam spcciem itemque nomina 
inter se commutarunt; Granius enim nullo nisi Sigurdo 
insidente progredi voluit. Itaque Sigurdus conscenso Gra- 
nio per flammam mobilem vectus est. Eadem vespera 
nuptias cum Br;fnhilda contraxit; quum vero lectum con- 
scendisscnt, gladium Gramum vagina nudatum inter ipsos 
(se et illam) interposuit. Mane proxime insequenti, quum 
surrexisset ac se vestibus induisset, annulum aureum, 
quem Andvario extorscrat Lokius, in pignus tori genialis 
dedit, alio ab ea annulo in monimentum recepto. Quo 
facto Sigurdus in equum suum insilíit et ad socios suos 
revectus cst; itcrumque forma cum Gunnare permutata, 
Brynhildam secum ducentes ad Giukium redierunt. Si- 
gurdus ex Gudruna duos liberos, Sigmundum et Svan- 
hildam, procrcavit. 

Accidit aliquando, ut Brynhilda et Gudruna descen- 
derent ad aquam, capiliamcnta sua lavaturæ. Quum ve- 
nerant ad amncm, Brynhilda in aquas procedebat longius 
a ripa, causata, nolle se aquam, quæ c coma Gudrunæ 
dcfluxisset, in caput suum infundere, se enim habere vi- 
rum majori præditum animi fortitudinc. Gudrunapost eam 
in flumen progressasignifícavit, ideo liceresibi capillamen- 
tum suum in superiori flumine lavare, quod virum habe- 
rct, quem nequc (Gunnar), neque alíus quisquam usquam 
terrarum fortitudine æquaret: ille enim (inquit) Fafncrcm 
ct Reginem occidit, et utriusque hcreditate potitus est. 
Cui Brynhilda: majoris fuit, quod Gunnar flammam mo- 
bilcm pervectus est, quum Sigurdus non auderet. Hic 



304 SKALDSKAPAHMAL. 41-42. K. 

kallaör Andvaranautr, ok ætlak at eigi sóttí Gunnarr hann 
á Gnitaheiði. þá (>agnaði Brynhildr ok gekk heim. Eptir 
þat cggjaði hon Gunnar ok Högna at drepa Sigurð , en 
fyrir þvi at þeir voru eiðsvarar Sigurðar, þá eggjuðu þeir 
til Gotthorm bróður sinn at drepa Sigurð; hann lagði Sig- 
urð svcrði i gögnum sofanda ; en er hann fékk sárit , þá 
kastaði hann sverðinu Gram eptir honum, svá at sundr 
sneið i miðju manninn. þar fcll Sigurðr ok sonr hans 
þrévetr, er Sigmundr hét, er þeir drápu. Eptir þat 
lagði Brynhildr sik sverði^, ok var hon brend með Sig- 
urði. En Gunnarr ok Högni tóku þá Fáfnisarf ok And- 
varanaut, og rcðu þá löndum'. 

42. Atli konúngr Buðlason , bróðir Brynhildar, fékk 
þá Guðrúnar, er Sigurðr hafði átta , ok áttu þau böm. 
Atli konúngr bauð til sin Gunnari ok Högna, en þeir fóru 
at hcimboðinu. En áðr þcir fóru heiman þá fálu þcir 
guUit Fáfnisarf i Rin, ok hcfir þat gull aldri siðan fundizt 
En Atli'' konúngr hafðí þar iíðfyrir, ok barðist við Gunnar 
ok Högna, ok urðu þeir handtcknír, icH Atli konúngr 
skcra hjarta or Högna kykvum, var þat hans bani. Gunn- 
ari iét hann kasta i ormgarð , cn honum var fengin leyni- 
lega*^ harpa, ok sló hann með tánum , þviat hcndr hans 
voru bundnar, svá at allir ormarnir sofnuðu, ncma sú 
naðra, er rcndi at honum, ok hjó sv& fyrir flagbrjóskit^, at 
hon steypði höfðinu ínn i holit, ok hángðí^ hon á lifrinni 
þar til cr hann dó. Gunnarr ok Högni eru kallaðir 

íscgnvm, add. IVchart. — «) Hic le^ addit: Eptir Sís- 
arð sveín lifSí eptir dóttir, cr Aslang^ liet; lion var upp rædtl at 
HeimÍH i HlymdOium, ete.y v, infra pag, 8T0, nsque adi Fakaði 
eigi citur þ«(tt vtan kvœmi á þá bcra. — 'J Reg, h. i. Attli. — 
*) uncis ÍHcluðit, JV chart, — *) sic It' chart.x flng;briót<kat, 
lleg.} fla-jbrjoakaft, ie^. - **) sic Reg.j 1e^} luck, ÍV chart. 



C. 4Í-42. DE DICTIONR POETICA. 365 

Gudruna rísít ct locuta est: tune putas Gunnarem per 
flammam mobilem cquitasse? Ego v£ro puto, lectum 
tecum communicasse virum , qui mihi hunce annulum au- 
reum dedit. Is autem annuhis aureus, quem manu ge- 
stas, quemquc in pignus tori geniahs accepisti, illc appel- 
latur pcculium Andvaríi, quem equidem ab Gunnare ex 
saltu Gnitcnsi arcessitum non puto. Hic tacere Brjnhilda 
ct regredi domum. Post hæc Gunnarem et Högnium ad 
interíicicndumSigurdumstimulavit; sedquumhi amicitiam 
Sigurdo jurassent, Guttormum fratrem in necemSigurdí 
ínstigarunt, ísque dormicntem Sigurdum gladio transfodit. 
Qui ut accepit plagam, gladium Gramum in regredientem 
percussorem conjecit tanta vi, ut homo medius dissecare- 
tur. Ibidem loci cecidit Sigurdus cum filio trimulo, Sig- 
mundo, quem occiderunt. Post hæc Brynhilda se ipsa 
gladio transfixit et una cum Sigurdo cremata est. Gunnar 
autem et Högnius , hereditate Fafncriana ct annulo And- 
variano potiti , provinciis impcrarunt. 

42. Rcx Atlius Budlii filius, frater Brynhildæ , Gu- 
drunam, quam Sigurdus in matrimonio habucrat, uxorem 
duxit, ct cx ea liberos susccpit. Rcx Atlius Gunnarem 
ct Högnium ad sc invitavit; qui invitati domo profecti 
sunt. Antc vcro quam domo proGciscercntur, aurum, 
hercditatcm Fafnerianam, in Rheno occuluerunt, quod 
aurum ab co indc tcmporc nunquam repertum est. Rcx 
Atlius, qui antc advcntum corum copias contraxcrat, com- 
roisso prœlio Gunnarcm ct Högnium vivos cepit. Högnio 
vivo cor exsecari jussit, quo exstinctus est: Gunnarem in 
c^ircercm vcncnatis serpentibus plcnum conjccit. Hic ci- 
tharam clam sibi traditam, quum manus cjus ligatæ essent, 
digitis pcdum ita pcrcussit, ut omnes serpentes somno 



366 SKALDSKAPARMAL. 42. K. 

Niilúngar ok Gjúkúngar; fyrir {)vi cr gull kallat Níflijnga 
skaltr cða arfr^. Litlu síðarr drap Guörún tvá sonu sina, 
ok let gera meö gu)li ok silfri borðker af hausum þeirra, 
ok J)á var gert erfi Niílúnga. At þeirri veizlu iét Guðrún 
skenkja Atla konúngi mcð þeim borðkcrum mjöð, ok var 
blandit viðblóðisveinanna, enhjörtuþeirralóthon steikja, 
ok fá konúngi at cta; en cr þat var gcrt, þá sagði hon 
honum sjálfum mcð mörgum órógrum orðum. Eigi skortí 
þar áfengan^ mjöð, svá at flcst fólk sofnaði þar sem sat. 
A þeirri nótt gekk hon til konúngs, er hann svaf, ok með 
henni sonr Ilögna, ok vftgu at honum^ ; þat var hans 
bani. þá skutu þau cldi á höllina, ok brann þat fólk er 
þar var inni. Eptir þat fór hon til sjóvar, ok hljóp á 
sæinn, ok vildi týna sér, en hana rak yfir fjörðinn, kom 
þá á þat land er átti Jónakr konúngr. En er hann sá 
hana, tók hann hana til sin ok fékk hcnnar; áttu þau iij 
sonu, ersváhetu*: Sörli, Hamðir, Erpr ; þcir voru allir 
svartir scm hrafn á hárs lit, sem Gunnarr ok Högni ok 
aðrir Niflúngar. 

þar fæddist upp Svanhildr, dóttir Sigurðar svcins, hon 
var allra kvcnna fcgurst^. þat spurði Jórmunrckkr® kon- 
úngrhinn riki ; hann scndi son sinnRandvc'' at biðja hennar 
sér til handa. En er hann kom til Jónakrs^, þá var Svan- 
hildr seld honum i hcndr; skyldi hann færa hana Jórmun- 
rekk. þá sagði Bikki®, at þat var bctr fallit, at Randver*® 

^) itcm nínar málmr ok Nifldns^a lógr, add, lies. - -■ ^) sic 
le^, Wchart,,, Res., el Rcg, cum siylo (afeng), quod Rask. legit 
afenginn. — ■) þar er hann sat, add. íe^, — ^) sic Res.^ Rask,; 
heita, VV chart.y íe^. — *) friecKt, le^, — «) Jórmunrekr, W 
chart. (ubique)} Ermenrekr, ubique,1e^, — ^ Handver, Wchart, 
— *) Jonakrsbor^ar, le^. — ") jarl, add. íe^: rái^iTJafí konúngs, 
add, Res, — '*) RanHvcrr, h, /. Reg, 



C. 42. DE DICTIOXE POETICA. 367 

sopirentur, præter eam lacertam, quæ impetu in eum 
facto abdomen percussit sic, ut capite in cavitatem pecto- 
ris iuserto ex jecinore penderet , donec ille exspirasset. 
Gunnar et Högnius appcllati sunt Niflungi et Gjukungi; 
quam ob rcm aurum appellatur thesaurus aut hereditas 
NiQungorum. Paulo post Gudruna duos GIios suos in- 
terfecit, et ex calvis eorum vasa mensaria conficicnda au- 
roque et argento omanda curavit. Tumque exsequiæ 
NifluDgorum celebratæ sunt. Eo convivio Gudruna ex 
vasis ante memoratis mulsum sanguine filiorum commix- 
tumregiAtlio infundi, assataque eorum corda apponi co- 
medenda jussit. Quo facto ipsa ipsi rem narravit, multa 
dira verba adjiciens. Ibidem mulsi inebriantis copia non 
defuit, ut plerique quo loco consedissent somno sopiren- 
tur. Eadcm nocte, filio Högnio comitata, co accessit, 
quo loco rex dormiebat, hique eum ferro impetiverunt, 
quæ res ci necis caussa extitit. Mox ignem aulæ injece- 
runt; quotquot intus erant homincs, incendio absumti. 
Post hæc illa ad litus desccndit, et sponte peritura in mare 
desiliit, sed æstu trans sinum acta ejectaque est in terram, 
quæ regi Jonakero fuit; qui visam recepit et secum ma- 
trimonio junxit. E\ his nati tres filíi , quorum nomina 
fuere Sörlius, Hamder, Erpus. Quibus omnibus, utí 
Gunnari et Högnio ceterisque Niflungis, comæ color corvi 
instar niger fuit. 

Eo loco Svanhilda, filiaSigurdisveinisQ'uvcnis), quæ 
ceteras feminas venustatc superabat, educata est. Cujus 
pulchritudinis fama permotus rex Jormunrckus ille polcns, 
filium Randverem misit, ut eam sibi pcterct uxorem. Qui 
quum adJonakerum venisset, Svanhilda ei in manustradita 
est, ut eam ad Jormunrekum deduceret. Sed monuit 



3G8 SKAIiDSKAPARMAL. 42. K. 

ætti Svanhildi, er hann var úngr ok bæði ])au, en Jórmun- 
rckkr var gama)!. þetta ráö likaði {)eim vel enum úngum 
mönnum. f>vi næst sagði Bikki^ {)etta konúngí. f>á lét 
Jórmunrekkr konúngr taka son sinn ok lciða til gálga ; þá 
tók Randvcr hauk sinn ok plokkaði af Qaðramar, ok bað 
senda feðr sinum ; þá var hann hengdr. En er Jórmunrekkr 
konúngr sá haukinn, þá kom honum i hug, at svá sem 
haukrinn var úneygr ok fjaðriauss , ok^ svft varrikihans 
úfært, er hann var gamall ok sonlauss^. [þá lét Jórmun- 
rckkrkonúngr, crhann*reið or skógi frá veiðum með hirð 
sina, en Svanhildr drottning sat at haddbliki : þá riðu þeir 
á hana, ok tróðu hana undir hcstafótum^ til bana. En er 
þetta spurðí Guðrún, þá cggjaði hon sonu sina til hefndar 
eptir Svanhildi. En cr þcir bjoggust til ferðar, þá fékk 
hon þeim brynjur ok hjálma sv& stcrka, at eigi mundi jám 
á festa. Hon lagði ráð fyrir þá, at þá er þeir kvæmi til 
Jórmunrekks konúngs, at þeir skyldu gánga of nótt at 
honum sofanda , skyldi Sörlí ok Hamðir höggva af honum 
hendr ok fætr , cn Erpr höfuðit. En er þeir komu á Icið, 
þá spurðu þeir Erp, hvcr liðscmð þeim mundi at honum, 
efþcir hitti Jórmunrekk konúng. Hann svarar, at hann 
mundi veita þeim þvilikt scm hönd fæti. þcir segja, atþat 
var alls ekki, at fótr styddist við hönd. þcir vom svá reiðir 
móður sinni , cr hon haf5i Icitt þá út mcð heiptyrðum, ok 
þeirvildu gcra þat cr hcnni þætti verst, ok drápu Erp, 
því at hon unni honum mcst. Lillu siðarr, cr Sörli 
gekk, skriðnaði hann öðrum fæti, ok sluddisik med hcnd- 
inni, þá mælti hann : vcitti nii höndin® fætinum ; bctr væri 
nú at Erpr lifði. En cr þeir komu til Jórmunrekks kon- 

jarl, add.le^. — «) at, W chart. — ») siónUus, IV chari. 
— *) « [þat var citt sinn, er Ermcnrekr koniingr, 7ep. — *) fótuni, 
le^. — **) tn Reg. supra lineam seriori matni addihnn. 



\ 



C. 42. D£ DICTIO.^E POETICA. 369 

Bikkius, magis esse coDsentaDeum, SYanhildam Randverí, 
utpote juveni juvenem, quam Jormunreko, qui magno 
natu erat, nubere. Quod consilium quum virís junioribus 
probaretur , Bíkkius rem ad regem .detulit ; quare hic 
fililim comprehendi et ad crucem duci jussit. At Randver 
accipitrem, qui ipsi erat, captum evulsis plumis nudavít^ 
mittique ad patrem jussit; sed interea suspensus est Ut 
vero rex Jormunrekus accipitrera oculis videret, subiit 
animum cogitatio, quemadmodum accipiter ad volandmn 
ineptus et implumis esset, sic imperíum suum vaciUare^ 
quod ipse esset magno natu et filio orbatus. Hinc quum 
rex Jormunrekus aulicis equitibus comitatns ex sylva ve- 
natu advenit, hi in reginam Syanhildam, in capillamento 
suo lavando occupatam , admissis habenis invohrunt, 
eamque ungulis equorum ad necem conculcarunt. Qua 
re cogDÍta Gudruna filios suos hortata est, utSvanhildæ 
necem ulciscerentur. Itinerí se aceingentibus loricas et 
galeas dedit adeo firmas, ut omnem ferri contumeliam 
contemturæ viderentur, id consilii addens, ut, delati ad 
regem Jormunrekum, dormientem noctu adgrederentur, 
Sörlius et Hamder manus et crura, Erpus caput præci- 
deret. Ingressi viam quæsiverunt ex Erpo, quod sibi 
auxilium præstiturus esset, si regem Jormunrekum Con- 
venírent. Respondit ille, se opem illis, qualem pedi ma- 
num, laturum. IIIi pemegarunt, pedero quicquam manu 
sustentari. Adeo matrí irati erant, quod eos dictis sæ- 
vidicis prosecuta domo deduxerat, ut faeere statuerent^ 
quod animo ejus maximam adlaturum ægriludinem esset; 
ideoque Erpum, utpote matrí carissimum, interficiebant. 
Post paulo Sörlius, solo ingrediens, alteríus pedis vestigio 
fallente labans manu se excepit. Tum ille: jam pedi manus 

24 



370 SKALD8KAPARMAL. 42. K. 

úngs of nótt, ^ar sem hann 'svaf, ok hjoggu af honum 
hendr ok fætr, svá vaknaði hann ok kallaði á menn sina, 
bað þk vaka. f>á mælti Hamðir: af mundi nú höfuðit, ef 
Erpr lifði. f>á stóðu upp hirðmenninir ok sóttu þá, ok 
fengu eigi sótt þk með vápnum. þá kallaði Jóníiunrekkr^ 
at {>á skal beija grjóti ; var svá gert. þar féllu þeir Sörli 
ok Hamðir^ ^á var ok dauð öll ætt ok aikvæmi Gjúka^. 

Eptir Sigurð svein liiði dóttir, er Áslaug hét^ er 
fœdd var at Heimis í Hlymdölum , ok eru ^aðan ættir 
komnar stórar. Svá er sagt , at Sigmundr VölsúngssoD 
var svá máttugr, at hann drakk eitr ok sakaði ekki ; en 
Sírafjötli* sonr hans ok Sigurðr voru svá harðir á húðna, 
at ^á sakaði ekki eitr, at utan kvæmi á (lá bera. fivi 
he6r Bragi ^káld svá kveðit : 

þá er foms Litar flotna 

á fángboða' aungii 

hrökkvi-áll^ of hrokkinn 

hékk Völsúnga drekku. 
Eptir þessum sögum hafa flest skáld ort, ok tekitýmsa 
þáttu^. Bragi hinn gamli orti um fall Sörla ok Hamðis^ 
i drápu þeirri , er hann orti um Ragnar loðbrók : 

Knátti eðr^ við illan 

Jórmunrekkr^ at vakna 

') GJdkdn^a: hir af eru steinar kallaðir f^nd Hamdis ok 
Sðrla, RðM.f qui Mc primam pariem Eddm abtoMij et epilo^ 
§um breéiorðm addii^ deinde eecundam pariem operie iia lii- 
eeribit: "annar partr edda, am kenningar**. — Fragm,mbr.1e^. 
pro eequeniibus kœc ianium: þvf er brynja kollal klæfti eþa 
yaþir Hamfiis ok 8aarla; hir eptir kvað Brasi skalld: Knátti ábr 
▼ift illan, eic»y v»mox infra; cfr, supra p.864»noi.9* — '} $ie 
Rejf,f Simfætli, If cAarf.; »inQðtli, /ep, Edda aniiqu. ei\li\BÚnga 
sa^a. — *) sic ÍVehari.} af angboþa, Reg., prave divisie vo- 
caMis. — ^) hrðcku állt Wchari.^ hodiedum eeria anguiUm 



C^ 42. DE DICTIONE POETICA. 371 

opem tulit, et sane præstaret Erpum vivere. Ut vero 
regi Jormunreko dormienti noctu supervenerant, manus- 
que et pedes præciderant, ille expergefactus suos incla- 
mavit et evigilare jussit. Tum Hamder: nunc abscisum 
caput esset, si Erpus viveret. Mox aulici surrexerunt, 
eosque impugnarunt, sed armis nihil eíHcere potuerunt. 
Tunc exclamans Jormunrekus eos lapidum conjectu necari 
jussit ; quod factum est. Eo loco ceciderunt Sörlius et 
Hamder, tumque tota familia et progenies Gjukii erat 
exstineta. 

Sigurdo Sveini (juveni) filia superstes erat, nomine 
Aslöga, quæ apud Heimerem in Hlymdalis educata fuit; 
ex qua amplissimæ familiæ originem duxerunt. Tradunt, 
Sigmundum Völsungi fiiium tam firma natura fuisse, ut 
venenum innoxie hauscrit, filium vero Simfiötlium et Si- 
gurdum tam dura cute fuisse, ut nudis admotum virus 
nihil nocuerit. Quam ob rem Bragius sic cecinit: 

Quando anguilla adsultrix 

Volsungorum potús pendebat 

tortuosa hamo prisci Liti 

sociorum colluctatoris. ^ 
Harum narrationum complures poétæ alii alias partes va- 
riando descripserunt. Bragius grandævus(Priscus)necem 
Sörlii et Hamderís persecutus est in encomio intercalato, 
quod de Ragnare hirsutibracca composuit : 

Jormunrckus olim una cum 

aulicis sanguine perfusis 

speeies dicitur hrokkáll ei hrðkkáll, vide Eggerti Itiner,^ pag, 
596, ei Lex. Uytkol. pag.482not, •. — *) tckit við ymsa háttu, 
IV chari, — «) Ilamþii, A. /. Reg.i Hamder, Hamdcrs (ubiqne')^ 
ir chari. — ^) áðr, antea, olim, le^, — ^ Ermenrekr, í«p. 

24» 



372 SKALDSKAPARMAL. 42. K. 

mcð* drcvrfár* dróllir® 

«« 

draum i sveröa flaumi. 
Rósla* varð* i ranni 
Randvcs® höfuð-niðja , 
þá er hrafnbláir hefndu 
harroa Erps of^ barmar®. 

Fiaut of selt, við® sveita 
sóknar álfs^^ á gólfi 
hræfa dögg of** högnar 
hendr sem*^ fætr of kendu^*. 
Féll i blóði brunninn'^ 
brunn-ölskakki runna^^, 
[þat er** á*^ leifa ianda 
iaufi*® fátt, at^* höfði. 

|>ar svft at gerðu gjTÖaii 
góllhölkvis sá fjlkis^^ 
segls naglfara siglur 
saums annvanar^^ standa. 
Urðu snemst^^, ok Sörli, 
samráða þeir Hamðir 
hörðum^* herði-mjlum 
Hergauts vinu** barðir. 



*) niríður, W chari. — •) sie Reg.^ leþ; drejr frá, W charf. 

— ') dóttur, /«p, prave* — *•) rostu, /ep. — *) vann, le^, prave. 

— «) Randvcrs, /r chari.y le^. — ^) um, IT chari., íe^. — •) 
barma, W chari. — ') um sœtt (set, /ep) með, W chari.f íe^. — 
*") sie íep, Rask.'y afls, Reg., W chari.y iransponendo. — '*) 
þar er, le^-, Iirœfar döjjg því, W chari. — >^) ok, le^. — ") 
kendux, le^, — "*) blandín, le^. — '*) brun aulhkacki runa, W 
chari.; brnnn aulRkali rnna, /cp. — '•) a [fiann, íe^. — '^) 




C. 42. DE DICTIONE POETICA. 373 

iiisomnío excitatus cst 

in tumultu gladiorum. 

Pugna facta est in æde 

Randveris parenfís, 

quum fratres Erpi, corvi instar 

lividi, injurias ulciscerentur. 

Gruor prœliatoris manavit 
per sedilia; agnoverunt homiues 
præcisa brachia, ut et crura, 
in pavimento, sanguine perfusa. 
Adustus concussor vasis cerevísiaríi 
præceps lapsus est in cruorem. 
Ilæc picta sunt in folio 
lucorum pontigradorum. 

Ibi tum rcgis satellites, 
gladiis instructi, chpeis 
adsvcti, lectum contabulatum 
cubicuii dormitorii circumsistebant. 
Ilamder et Sörlius, juncti 
consiliis, celerrime sunt 
percussi Odinis 
amasiæ duris globulis. 

om. W chari.; le^ scribii alcifa. — »•) iRuföi , le^. - ''^) á, 
1«?. — ««) sic le^; rylkir, Reg., W chari. — »') 9%e dedi', 
ávanar , Reg. , quod legi poiesi iam anvanar quam amvanar, 
quam formam, in pronuniiaiione œgre ab aliera illa disiinc^ 
iam, exhihei W chari.s andvanar, /e^, qum vera forma vocis 
esi. — **) sic Reg., W chari , le^. — •') liáluro, lubricis, /«p, 
leciio commoda ei meiro ei sensui^ quum Iiðrðam Iicrðlmýlom 
iauloiogiam aperie adferani. — **) vinom, lep, prave. 



374 SKALDSKAPARMAL. 42-43. K. 

Mjök^ lét stála stökkvir 
styðja Gjúka niðja, 
flaums þá er fjörvi námu^ 
fólghildar" mun vildu, 
ok, bláserkjan^, birkis 
böllfagr^ götu^ allir 
enni^-högg ok eggjar 
Jónakrs^ sonum launa. 

þat^ seg ek'^ fall á fógrum 
.flotna randar botni, 
[ræs gáfumk*^ reiðar mána^* 
Ragnarr, ok fjöld sagna^^. 

43. Hví erguIlkallatmjölFróða^'^? Til þess er saga 
sjá, at Skjöldr^^ hét sonr Óðins, er Skjöldúngar eru frá 
komnir, hann haiði atsetu^^ ok réð löndum þar semnú 
er köllut Danmörk, en þá var kallat Gotland^^. Skjöldr^^ 
átti þann son er Friðleifr hét, er löndum réð eptir hann. 
Sonr Frilleifs** hétFróði, hann tók konúngdóm eptir 
fiiður sinn, í [þann tið er Augustus keisari^^ lagði frið of 
heim allan; þávarKristr borinn. En fjrir J)ví at Fróði 
var allra konúnga ríkastr á norðrlöndum^S þá var honum 
kenndr friðrinn um aiia danska túngu, okkallaNorðmenn^^ 
þat Fróða-frið. Engi maðr grandaði * ^öðrum, þótt hann hitti 
fyrir sér róðurbana eðabróðurbanalausan eðabundinn; þá 

^) nýótt, le^, — ') 8ic ed, Rask.; náma, Reg,, W chari.$ 
nœma, le^. — *) fosl hilldar, /ep, avem bellonaiy corvum. — 
^} bláaerkjar, livida tunicœ Qloricm), le^; blaserckia, W ckart. 
— *) baU fann, /cp^ bavlscrckia, W chart. — •*) gaata, lefí, — 
^ enn, W chart, — *) Onakus, le^. — •) iíæc semistropha 
translata est in Edda Sœm, Tom, X, pag. 968 ^ nol. •. — '^) 
segig, /«p. — '*) gáfu mig;, W chart. — ") a [rœss gafu ni5 
reiðar, le^. — ") Ragna fliöð ok sa^a, W chart, Hmc omnia 



C. 42-43. DE DICTIONE POETICA. 375 

Chalybum jaculalor Gjukíi ncpotcs, 
qui copias numero superiores, 
lividis indutas loricis, vita 
spoliabant, verberibus male mulcandos 
curavit; omnesquc Jonakerí (iliis 
ictus, rolundis tuberibus nitcntes, 
frontibus inflictos, acutisque illata 
gladiis vulncra rcpendere cupiebant. 

Hunc casum virorum multasquc 
rcs mcmorabíles video in splendido 
arculi fundo. Rliedæ piraticæ 
lunam Ragnar mihí dono dedit. 

43. Cur aurum appellatur farina Frodii? Rationem 
talis appcllationis scquens narratio rcddit. Filio Odinis 
nomen fuit Skjoldus, a quo Skjoldungi orti ; is sedem im- 
pcriumquc habuit in ca regione, quæ nunc Dania, eo 
vcro tempore Gothia dicta est. Fuit Skjoldo filius, no- 
minc Fridleivus, qui post eum imperavit. Filio Fridleivi 
nomen erat Frodio , qui palri rex successit, quo tempore 
impcrator Augustus pacem toti orbi tcrrarum restituit; 
tunc Christus natus cst. Quum vero Frodius omnium in 
septcmtrione regum potentissimus esset, ei pax ab omni- 
bus Danica lingua loquentibus imputata, et ab Nordman- 
nis pax Frodiana appellata est. Nemo (tum) alteri noce- 

(a primordio Cap. 41.^ omiltit H, — >^J Gull er kallat í kcnn- 
íni^um hyggj liveiti Fró5a, snær f5a mjðll Grrftta, meldr Menja 
ok Kenju, «tarf ok verk þeirra, HJ. — ") Skiölldiin^r, leþ, — 
'^} atsetur, W chart. — '^ enn þat var Gotland kallat er liann 
Imf^i atsetr ok rcð þar lavndum er heitir nii Danmavrk , H. — 
»•*) Skjölldúngr, /cp. — >•) Friöleifs, tV., /<??. — «") a [þenna 
(íma ré5 Aae:ustu8 keisari fyrir Rdmaborf^ar ríki, ok, íe^. — *') 
nm þaon tíma, add. H, — **) mcnn, íe^y H, — ^) þá, add. íe^. 



376 SKALDíiKAPARMAL. 43. K. 

var ok engi þjófr cða ránsmaðr, svá at gullhringr [einn lá 
á Jalángrs-hciði lengi^. Fróði konúngr sótli heimboð í 
Sviðjóð', til þess konúngs er Fjölnir cr nefndr. þá keypti 
hann ambáttir ij, er hétu Fenja ok Menja; þær voru 
miklar^ ok stcrkar. I þann tima fannst^ i Danmörk 
kvernstcinar ij^, svft miklir, at engi var svá sterkr at 
drcgit gæti®; en sú náttúra fylgði kvemunum^, at þat 
mólst a kverninni®, sem sá mælti fjrir cr mól*. Sú kvem 
hétGrótti^®. Ilcngikjöptr cr sánefndr, crFróða kon- 
úngi gaf kvemina. Fróði konúngr lét leiða ambáttiraar 
til kvcrnarinnar, ok bað þær mala guU ok [frið ok sælu^^ 
Fróða. þá gaf hann þcim eigi lengri hvild [eðasvefn** 
en*^ gaukrinn [þagði , eða hljóð^* mátti kveða. þáer 
sagt, at þær kvæði Ijóð*^ þau*^? er kailat cr^'^ Grótta- 
saungr^®, ok áðr létti kvæðinu mólu þær hcr at^* Fróða, 
svft at á þcirri nótt kom þar sá sækonúngr, er Mýsingr 
hét, okdrapFróða, tókþar herfáng mikit; þá lagðist^® 
Fróða-friðr. Mysingr hafði með sér Grótla^*, ok svá 
Fenju ok Menju, ok bað þær mala salt, ok at miðrí nótt 
spurðuþær, ef eigi lciddist Mýsíngí salt; hann bað þær 
mæla^* lengr. þær mólu litla hrlð áðr [iiiðr sukku skip- 

'} ok vildí einginn upp taka , add, W ckari.f lán^ ri5, ok 
YÍIdi eng^inn npp taka, H; a [1& iij vettr við þjöðvcg á Jalángrs- 
heiöi, /ep. — «) Sfiþjrfð, i/; Svidthiod, W charl. — ») fyrir 
sér, add, W chart, — ^) sic Reg,y WcharL; fandust, lejí, — •) 
om, H, — •) Reg, scribii giœti. — ^ kverninni, lcp, H, — *) 
om, /«p, H. — •) malade, W chari, — >") Grótta. //. — ") 
a [friösœlu, //, Wchari, — »«) a lom,Wchari. — ") meðan, add. 
Ufí.— ^*;)Alii: leóþ; a [þegði, eða kveða mætti Ijrfð citt, //.— >*) 
hlióð, /ep. — '«) þat, H, — ^O sic Reg., /eP; kavllut cru, Sk, 
Thorl,; kalladur cr, W chart. — '*) ok cr þetta upphaf at, add. 
lep, et deinde primam carminis stropham anneclit. — ^^) á 



\ 



C. 43. DE DlCTlpNE POETICA. 377 

bat, ne si patris fratrisve pereussorem solutum vinctumve 
offenderet. Nullus tum neque fur neque prædo erat, adeo 
ut annulus aureus in sattu Jalangrensi diu jacuerit (inta- 
ctus). RexFrodius in Sveciam iter fecit, invitatus ad con- 
vivium a rege quodam, qui Fiölner nominatus est. Tum 
duas ancillas , quibus nomina Fenía et Menia , staturæ 
viriumque magnitudine præstantes, emit. Ea tempestate 
inventi sunt in Dania duo lapides molares tantæ magnitu- 
dinis, ut nemo tam robustus esset, ut circumagere eos 
posset; ejusmodi autem naturæ vis inerat his molaribus 
lapidibus, ut quæ molens præcepisset, ea in mola mole- 
rentur. £a mola Grottius dicta. Hengikjaptus nomina- 
tus est, qui regi Frodio molam dedit. Rex Frodius an- 
cillas ad molam duci jussit, præcepitque, ut aurum, pa- 
cem et felicitatem Frodio molerent ; inter ea vero eis non 
longiorem conccssit quietem aut somnum, quam dum si- 
Icret cucutus aut melos cantari posset. Tum melos, di- 
ctum Grotticinium, cantasse dicuntur, quo nondum ad 
finem perducto, hostiles copias Frodium invasuras molu- 
erunt, ut eadem nocte regulus quidam maritimus, nomine 
Mysingus, superveniens Frodium interficeret, magnaque 
præda potiretur. Tum pax Frodiana cessavit. Mysingus 
Grottium, item Feniam ct Meniam secum abduxit, easque 
sal molcre jussit. Circa mediam noctem interrogantés 
illas, an non Mysingum salis tæderet, molere diutius jus- 
sit. Ncque diu moluerant, quum naves demersæ sunt; 



hendr, le^. — *^) nldr, add. /í; ok sa|^5l8t þá, mend.^ W chart, 
— «•) Gróttu, H-y Gníttakvcrnina íe^. - «) íic Reg ; maU, 
ie?, ir charl. 



378 SKALDSKAPARMAL. 43. K. 

in^, ok varþar eptir svelgr i haGnu, er særínn fellr* i 
kvemar augat ; [þá varð sær saltr^. 

1. Nú enim* koronar 
til konúngs húsa 
framvisar tvær 

Fenja ok Menja. 
f>ær Vo at Fróða 
Friðleifs sonar 
máttkar meyjar 
at mani hafðar. 

2. þær at lúðri 
leiddar voru, 

ok grjóts* grjá 
gángs of beiddu® , 
hét hann hvárigrí 
hvild né yndi, 
áðr hann hcyrði 
hljóm ambátta. 

3. þær þyt þulu 
þögnhorfinnar^ : 
íjleggjum lúðra®, 
léttum steinum; 

bað hann enn meyjar 
at þær mala skyldu." 

4. Súngu ok slúngu 
snúðga® steini, 

») a [fikípit Pökk, /í. - «) fell, //. - - ^) a [er því HJÓr .saltr 
æ biðan, // , deinde celera omitlii; al U hoc toliim capul a 
primordio in tres vel quatuor lineas conírahilf le^ ad capul 
44. Iranitit. — *) sic Reg*, W chart.; ero, le^ , et ita, rel eru* 
um , legendum pulavit Raskius, quem sequilur C (\. M, Peter- 



C. 43. DE DICTIONE POETICA. 379 

ibíque extitít in marí vorago, ubi fluctus molæ foramine 
resorbentur. Tum mare salsum factum. 

1. Jam pervenimus 
ad regis ædes 
præsagæ duæ 
Fenia et Menia. 
Illæ apud Frodium 
Frídlei\í (ilium 
potentes puellæ 

pro mancipiis habentur. 

2. Ulæ ad capsum (molarem) 
perductæ fuerunt, 

et saxorum gríseorum 
cursum poposcerunt. 
Ille neutrí concessit 
quietem ienimenve, 
prius quam audissct 
cantum ancillarum. 

3. Illæ susurnim personare fecerunt 
strepitantis (molæ): 
^^constituamos capsos 

moveamus lapides; 
ille itenim puellas 
molere jussit." 

4. Cantabant et rotabant 
volubilia saxa^ 

9en). — *) AUi: p-jóti. — •) Áiii: ffánfa beiddí. — þaag 
horflnnar, Wchari.h þaans-horfinnar, eot{i, Sk.Thori., ei eie in 
Reg, iegi polesi, quum habeai: þavfhorvinar. — *) liiþar, Sk. 
Thori. — *) 8ic Sk. Thori. ei ediii.} in Reg. iecHo dubiaj 
^uaei stivðfa, re vera auiem Bnddsa) ui nohie videtur^ scrHere 
voluii lHrarius; stud^a, W chari. 



380 SKALDSIKAPAHMAL. 43. K. 

svft at Fróða man 
flest sofnaði; 
f)á kvað f)at Menja, 
var til melds^ komín: 

5. Auð mölum Fróða ! 
mölum alsælan, 

fjöld Qár 
á fegíns lúðrí. 
Siti hann á auði, 
sofi hann á dúni, 
vaki hann at vilja! 
f)á er vel malit. 

6. Hér skyk engi 
öðnim granda, 

til böls^ búa, 
né til^ bana orka, 
né iiöggva |)vi 
hvössu svcrði, 
f)ó at bana bróður 
bundinn finni. 

7. £n hann kvað ckki 
[orð it fyrra*: 

sofit eigi f)it 
né of sal gaukar, 
cða lengr cn svá 
Ijóð eitt kveðak^. 

8. Varattu^ Fróði, 
fullspakr of f)ik , 

>) mellds «. melldr, Reif.', mclldar, W charl. — ^) bnls, H' 



C. 43. 1)E DICTIONE POETICA. 381 

ut ramilia Frodii 
pleraque obdorroisceret 
Tunc id cecinit Menia, 
venerat ad molituram: 

5. Divitías molamus Frodio! 
molamus (eum) perbeatum 
multitudine pecuniæ 

in lætifica molina. 
Incubet divitiis, 
indormiat plumis, 
vigilet cum voluptate! 
Tum bene moHtum fuerit. 

6. Hic nemo 
alterí noceto, 

neu noxam struito, 
neu cædem molitor, 
neu ferito ca proptcr 
acuto gladio, 
etsi fratrís percussorem 
vinctum oíTenderít. 

7. At ille non edidit 
vocem hac príorem: 
ne vos dormitote 

plus quam cuculi ædium (galli), 
neu díutius quam dum 
unum melos cantem. 

8. Non fuisti, Frodi, 
satis tibi providus^ 

charl. — ») om. W chari. — *) a [orðit fyra, IV chari. — *) 
kveðit, ir chari. — •) varstu, W chart. 



382 SKALDSKAPARBfAL. 43. K. 

málvínr manna, 
er þú man keyptir: 
kauss-þú^ at afli 
ok at' áiitum, 
en at ætferni 
ekki spurðir". 

9. Harftr var Hrúngnir* 
ok hans faðir, 

f)ó var þjazi 
þeim öflgari, 
Iði ok Ömir*, 
okrír niðjar, 
bræðr bergrisa , 
þeim erura bornar. 

10. Komi-a Grótti 
or grjá fjalli, 

né sá hinn harði 
hallr® or jörðu, 
né möli'^ svá 
mær bergrísa, 
ef vissi att® 
vætr*' til hennar. 

11. Vær vetr níu 
vorura leikur, 
öflgar alnar 

fyrír jörð neðan; 

') 9ie Reg.$ kausta, id., W ehari. — *) om. W charL — ■) 
hai^er, W ehari, — *) Hragnir, W chari. — *) Urnir, W ehari. 
— •) halr, Reg.f halur, W chari, — ^')9ic W chari,; moii, He^. 



C. 43. DE DIQTIONE POfiTlCA. 383 

amice hominuin conrabulatof, 
quum servitía emistí: 
ratíonem habuistí virium 
et externæ speciei, 
sed de genere 
non percontatus es. 

9. Asper erat Hrungner 
atque illius pater , 
attamen fuit Thjassius 
his robustíor , 

Idius et Orner, 

nostri majores , 

fratres gigantum saiicolarum, 

quibus sumus progenitæ. 

10. Non venisset Grottíus 
de gríseo monte , 

nec durus ille 

lapis ex terra , 

neque sic moleret puella, 

montanis gigantibus orta , 

si aliquam ejus notitíam 

homines habuissent. 

11. Nos robusts 
sociæ per novem 
hiemes sub terra 
nutrítæ fuimus ; 

— *) $ie Rask.'f útt, Sk. Thorlae.f leeHö eoáieit Re$. mI 
▼iU; vid (vi5 «. vit), W ekarLí mlii ntt. — *) vetiir, W ehari. 



384 SKALD8KAPAIIMAL. 43. K. 

stóðu' mejjar 
at meginverkuin , 
fœrSum sjálfar 
setberg or stað. 

12. Veltum grjóti 
of garð rísa y 

svá at fold fyrír 
fór skjáirandí : 
svá slöngðum vit 
snúðga steini , 
höfga^ halli, 
at halir tóku. 

13. En vit siðan 
á Svíðjóðu' 
framvisar ij 

i ' fólk stigum : 
beiddum * björnu , 
en brutum skjöidu, 
gengum i gegnum 
gráserkjat lið ' , 
steyptum stilli , 
studdum annan , 
veittum góðum 
Gothormi lið ; 
vara kyrrseta 
áðr Knúi féiii. 

14. Fram héldum |>vi 
þau misserí , 

harga, W ckarf. — >) 8víd thiodo, Wchari. — >) », ir 



C. 43. DB DICTIONE POETICA. 385 

incabueniDt puellæ 
prævalidis operibus; 
emovimus ipsæ 
montes pulvinatos loco. 

12. Subvolvimus saxa 
circa domum gigantum, 
ut terra inde 
contremisceret. 

Ita contorsimus 
volubiles lapides, 
gravia saxa, 
ut viri^(eos) prehenderent. 

« 

13. Nos vero deinde 
in Svionum terra 
præsagæ duæ 

in aciem processimus: 
venabamur ursos, 
frangebamus vero clypeos, 
pervasimus aciem, 
canis indutam lorícis; 
dejecimus principem, 
suíTulsimus alterum; 
tulimus egregio 
Gothormo suppetias; 
non erat quieta sessio, 
prius quam Knuus ceciderat. 

14. In his perseveravimus 
per illa semestria , 

ekarl. — ^) 9ic Reg., Wehari.f alii: breiddum^ eiheiiíum; brsddain, 
Sk, Tkorl. — ^) 9%e IVekari.; lit, Reg. 

25 



■■s." 



386 8KALDSKAPARMAL. 43. K. 

at vit at^ köppum 
kenndar voni*; 
þar skorðu vit 
skörpum geirum 
blóð or benjum, 
ok brand ruðum. 

15. Nú erum komnar 
tíl konúngs hiisa 
miskunnlausar 

4 

ok at mani halðar: 
aurr etr iljar, 
en ofan kuldi, 
drögum dólgs sjötul; 
daprt er at Fróða. 

16. Hendr skulu hvilast, 
hallr standa mun, 

malit heíi ek fyrir mik 

mitt of leiti*. 

Nú mun-a^ höndum 

hvild vel gefa, 

áðr fullmalit 

Fróða |>ykkí. 

17. Hendr skulu hölda 
harðar trjónur, 

víipn valdreyrug. 
Vaki J)!!, Fróði! 
Vaki \}új Fróði! 
ef \)ú hljða vill 

') við aft, more reeeni,, Reg. — *) vorDm, írf,, Wchari, — 



V- 



C. 43. DE DICTIONE POETICA. 387 

ut in certaminíbus 
celebres essemus; 
illic exsecuimus 
acutis hastis 

sanguinem e vulneribus, 
et cnsem rubefecimus. 

15. Nunc delatæ sumus 
ad ædes regis 
immiserabiles 

et pro mancipiis habitæ: 
arena exedít plantas, 
frígus vero superíora; 
circumagimus hostílitatis sedatrícem; 
tríste cst apud Frodium (vivere). 

16. Manus quiescant, 
lapis (immotus) stabit, 
mólui pro me, 

mea quidem ex parte. 
Jam manibus quies 
haud facile dabitur, 
donec satís molitum 
Frodius existimet. 

17. Manus virorum erunt 
aspera rostra, 

tela cæsorum cruore madentía. 
Expergiscere, Frodi! 
Expergiscere, Frodi! 
si audire velis 

') tieeelL; inReg, fert ul \etti ecripium. — ^ maiii, Wekmri. 

25« 



388 8KALD8KAPARMAL. 43. K. 

söngum okkrum 
ok sögum rornum. 

18. EIil sé ek brenna 
' fyrir austan borg, 

vigspjöll vaka, 
þat mun viti kallaðr; 
mun herr koma 
hinig af^ braíi;ði^ 
ok brenna bæ 
fjrir buðlúngi. 

19. Mun-at {>ú halda 
Hleíðrar stóli, 
rauðum hríngum 

né regingrjóti; 
tökum á möndli, 
mær, skarpara! 
cruma, valmar*, 
í valdreyra*. 

20. Mól míns fóður^ 
mær* ramliga, 

{)vi at hon feigð fíra 
íjölmargra* sá: 
stukku stórar 
sleðr frá lúðri 
[járnum varðar'; 
mölum enn framarr! 



') híiif^at at, W charl, — *) sic Reg.^ W chari,f vafhar, 
Ratk. — *) valdreyrar, W charf. — föðars, W chart. — *) 
incr, W chart. — •) íifllmargar, W charl. — ^^) a leæ con/er- 




C. 43. DE DICTIOXE POETICA. 389 

nostros cantus 

et antíquas traditiones. 

18. Ignem conspicor ardere 
ab orientali regione arcis, 
vigiium bellicos indices, 

qui ignes prænuntiativi, credo, vocantun 
Aderit exercitus 
huc e vestigio, 
ædesque regias 
incendio delcbit. 

19. Non retinebis 
solium IUeidræ, 
non rubros annulos 
enormiave saxa. 
Raptemus molucrum, 
virgo, concitatius. 

Non sumus, bcllica virgo, 
cæsorum sanguine perfusæ. 

20. Gnata mei patris 
magna vi moluit, 

nam vicinam mortem virorum 
prævidebat complurium: 
dissiliebant grandia 
statumina capsi 
ferro circummunita. 
Molamus adhuc porro! 

iura , t. e. ferro cireumdatm , r. ferreie laminie firmHatie 
eauesa muniím ; iaroar ílarþar, Reg,^ \ arnar fiarftar, W charí.\ 
i Arnarfiavrþ, Rask, ex cof^jeeiura; járnar Qarftar, Sk. Thorl. 



390 SKALUSKAPARMAL. 43. K. 

21. Mölum enn framarr! 
mun Yrsu sonr, 

[níðr Hálfdanar^ 
hefna Fróða: 
sá mun hennar 
heitinn yerða 
burr ok bróðir, 
vitum báðar þat'. 

22. Mólu meyjar, 
megins kostuðu', 
yom úngar 

i jötunmóði: 
skuifu skap^tré, 
skauzt lúðr ofan; 
hraut hinn höfgí 
ballr sundr i tyau. 

23. £n bergrisa 
brúðr orð um kyað: 
malit höfum, Fróði, 
sem^ munum hætta, 
hafa fuUstaðit 

fljóð at meldrí. 
Einarr Skúlason kvað svft: 

Frá ek^ at Fróða meyjar 
fuligóliga* mólu, 
lætr^ stillir grið gulli, 
grafvitnis beð, slitna. 

') alýie ex conJeciuraRaskii; við nalfdana, Reg.^ W chart.^ 
niþ hálfdana, Sk. Thori, — «) $ic W ehari.s þar, Reg. — ■) 
kavst^v, Re^,; mtgns kostnftu, W chari. — *) 9ic H€§,y W 



-\ 



C. 43. DE DICTIONE POETICA. 391 

* 

21. Molamus adhuc porro! 
Yrsæ filius, 

nepos Halfdani, 
Frodium ulciscetur: 
is illius (Yrsæ) 
appellabitur 
fiiius et frater. 
Hoc ambæ novimus. 

22. 'Moluere pueilæ, 
contenderunt viribus, 
juvencs ferociebant 
furore giganteo. 
Contremuere manubria, 
capsus dejectus est, 
gravis ilie lapis 

in duas partes dissíliit. 

23. Femina vero gigantea 
sic locuta est: 
moluimus, Frodi, 
quantum periclitabimur. 
Satis diu puellæ 
molituræ adstíterunt. 

Einar Skulii filius sic cecinit: 
Audivi ancillas Frodii 
perquam gnavíter moluisse 
serpentis culcitam. Princeps 
pacem auro facit dissolvi. 

chari.f aenn, Ra$k. — •) Frir cg, ÍV chart, — •) fullgiilig^r, 
\V charl. — ^ bœtur, tnend., ÍV chari. 



392 8KALDSKAPABMAL. 43-44. K. 

Mjúks, bera minnar^ oxar 

meldr f)ann, við hlyn feldrar', 

konúngs^ dyrkar fé, Fenju, 

logr hlýr, bragar stíri*. 
Sv& kvaö Egill': 

Glaðar flotna ijöið* 

við Fróða mjöí^. 
44. Konúngr eínn í Danmork er nefndr Hrólfr kraki, 
bann er égætastr [fom-konúnga , fyrst af^ mildi ok* 
fræknleik [ok litiilæti^^. þat er eitt mark umlitillæti hans, 
er mjök er [fært^^ i frásagnir^', at einn litiU sveinn ok 
fátækr er nefndr Vöggr, hann kom i höU Hrólfs konúngs ; 
þá var konúngrinn^^úngr at aldri ok grannligr á vöxt. þá 
gekk Vöggr fyrir hann, ok sá upp á hann. þá mælti kon- 
úngrinn: hvat viitu mæla, sveinn, er þúsér^^ ámik? 
Vöggr svarar: þá er ek var hcima, heyrðak sagt, at 
Hrólfr konúngr at^* Hleiðru var mestr maðr á norðrlönd- 
um, en nú sitr hér i hásæti kraki einn litill, ok kallit þer 
hann^^konúng sinn. þá svarar konúngrinn : þú sveinn 
hefir gefit mér nafn, at ek skal heita Hrólfr kraki, en þat 
er titt^^ at gjöfskal fylgja nafnfesti. Nú sé ek þik cnga 
gjof hafa til at gefa mér at nafnfesti^ þá er^® mér sé þægi- 
lig^^, [nú skal sá gefa*° öðrum ertil hefir: tók gull- 
hring af hendi sér ok gaf honum. þá mælti Vöggr: gef 



*) 9ie legii Reg* ; meynar , W ehari, — *) $ic eœ cot^iee^ 
iurm$ reldraty Regr, felldrat, W chari.f feldar, U^. — ^ liann, 
Hp. — *) stýri, /íp, addene: hér er gullit keiit Fenju meldr. — 
•) HufuðlaasD, eir, 17. — •) fliod, Wckari.^ prave. - ^ Fyrir 
hveria sOk er pvllið ka1la5 sáð kraka? add. W, 756, cfr, eupra 
p. 351, noi, Z1. — ^) a [allra herkoniinga, bœði at, //. — *) viti 
ok, add. n. — '«) a [om. U, le^. — »") fncgt, 756. — «; fni- 
sögn, W^756'j a [fiœgt orðit, le^. — >») konvngr enn, IV.— ") 



C. 43-44. DE DICTIO\£ P0£T1CA. 393 

Eam Feniæ farinam gestant 

splendida latera meæ securis, 

ligno aptatæ. Regis clcmentis 

pecunia spectabilem reddit poétam. 
Sic cecinit Egil: 

Delectat virorum multitudinem 

Frodii fariná. 
44. Rex quidam Daniæ nominatus est Rolvus kra- 
kius, priscorum regum in primis liberalitate, fortitudine 
et modestia (comitate) ceieberrimus. Cujus modestíæ 
nnum , quod relatíonibus in primis celebratur, exemplum 
tale est. Puerulus quidam pauper, cui Vöggo nomen, 
yenit in aulam regis Rolvi, qui id tepporis juvenis erat 
ætate staturaque gracili. Vöggus regem adiit eumque 
intuitus est Cui rex : quid loqui cogitas, puer, qui me 
íntuearis? Vöggus contra: domi quum essem, audivi 
prædicantes, Rolvum, rcgem Hleidrensem , ceteros sep- 
temtrionis incolas staturæ magnitudine superare, nunc 
vero hoc in solio parvulus sedet stípes Qkraki)^ quem 
regem salutant. Tura rex: tu mihi, puer, cognomen 
dedistí, quo Rolfus krakius appelier. Quum vero con- 
svetudo ferat, dato cognomine munus præbendum esse, 
teque vidcam nullum habere munus, me dignum, quo me 
in memoriam datí cognomihis dones : consentaneum est, 
utqui habeat, is munus altcri det; detractumque manu 
annulum ei dedit. HicVöggus: summam tibi, rex, fe- 
licitatem pro munere adprecor, votumque voveo, ejus, 

Btarir, íe^-, svi upp, add. W, 756. ^ **) í, Wj Tðð, — »•) 9ic 
Reg.} kalla þelr þann (hann íef)y Wj 766, íe^, — '^) med okb, 
add, W. — '«) at, U^. — >») tJi Heg. ecrípium þægilic. — •«) 
a [ sýnist mér þat rá5 , at sá okkar ^efl, lep. 



304 SKALDSKAPARMAL. 44. K. 

J>ú allra konÚDga heílastr, ok þess strengi ek heit, at 
verða þess manns bani, er þínn banaroaðr^ verðr. þá 
mælti konúngr ok hló yið^ : iitlu verðr Vöggr feginn. 

Annat mark var^ [þat sagt frá Hrólfi^ kraka, um 
frœknleik hans, at sá konúngr réð fyrir Uppsölum er Aðils 
hét, hann átti Yrsu', móður Hrólfs kraka. Hann* hafði 
úsœtt við þann konúng er réð fyrir Noregi, er [Áli hét'^. 
þeir [stefndu orostu miUi sin^ á isi vatns þess , er Veni 
heitir. Aðils konúngr sendi boð Hrólfi kraka, mági sinum, 
at hann kvæmi tii liðveizlu við hann, ok hét mála öllum her 
hans, meðan þeir værí í ferðinni. En^^ konúngr sjálfr 
skyldi eignast iij kostgrípi , þáerhann kaus^^ or^^ Svi- 
ðjóð. Hróifr konúngr mátti eigi fara, fyrír úfriði þeim 
er hann átti víð Saxa, en þó sendi hann Aðiisi berserki 
sina xij^^: þar var einn Böðvarr bjarki okHjaiti hug- 
prúði**, Hvítserkr hvati 5 Vöttr, Viðseti**, þeir bræðr 
Svipdagr ok Beiguðr^^. í þeirrí orostu féll ÁIi konúngr 
ok mikili luti^^ liös hans. þá tók Aöils konúngr af honum 
dauðum hjálminn Hildisvin^® ok hest hans Hrafn. þá 
beiddustþeirberserkir^*Hrólfskraka[at taka málasinn^®, 
iij pund guUs hvcrr þcirra , ok umfram beiddust þeir at 
[flytja Hrólfi kraka*^ kostgripi þá, er þeir kuru** til 
handa honum: þat var hjálmrínn Hildigöltr ok brynjan 
Fínnsleif, er [Iivergi fcsti vápn*^ á**, ok gullhringr, sá er 
kallaðr var Sviagriss, cr átt höf5u lángfeðgar Aðils. En 
konúngr varnaði allra gripanna, ok eigi heldr galt hann 

«) bani, W, 756. — «) at, IT, 766. — ») er, fV, 756. — <) 
a [at am Hrölf, lef^. — ») Ysso, le^. — *) Aðils átti ii8., le^. 
— ^ a [nefndr er Alí, W^ 756. — •) a [Iðgða orastu stad med 
sfcr, /«p. — •) Vœoí, W., W, 756, /«?. — »«) ok, W, 756. — 
") kjöri, l«p. — ") af, W, 756. — »«) xv, 7ep. - '<) om. W, 
756. — »*) Veí^cti, ir, 756, /ep. - »«) Beiffaðr, W, 756, íe^. 



C. 44. DE DICTIONE POETICA. 395 

qui te occiderit, me interfectorem extiturum. Tum rex 
adridens : eiiguo Vöggus (munere) lætatur. 

Relatum est aliud de Rolvo krakio exemplum fortí- 
tudinis. Imperavit Upsalis rex, Adils nominatus, qui 
Yrsam, matrem Rolvi krakii, in matrimonio habuit. Huic 
belium fuit cum rege Norvegiœ imperante, cuiAlio nomen. 
Convenit inter eos, ut in giacie iacús, qui Vener dicitur, 
prœiio decertarent. Rex Adiis Roivo krakio, privigno 
suo, misit, ut sibi auxilio veniret, omnibus([ue miiitibus 
ejus, quamdiu expeditioni interessent , stipendium poiii- 
citus est; ipse vero rex tres pretiosas res, quas e regno 
Svecico optasset, adipisceretur. Rex Rolvus, beiio quod 
ei cum Saxonibus erat ab expeditione impeditus, duode- 
cim athietas, qui ei erant, Adiisi misit ; in quibus Bödvar 
Bjarldus, Hjaitius gencrosus, Hvitserkus acer, Vöttus, 
Vidsetius, fratres Svipdagns et Beigudus. In ilio prœiio 
rex Aiius cum magna suorum parte cccidit. Quem mor- 
tuum rex Adils galcá Hildisvine et equo Hrafne spoiiavit. 
Tum atliletæ Rolvi krakii stipendium , temas auri iibras 
singuiis, postularunt, insuperque, ut regi Roivo krakio 
res pretiosas, quas ejus nomine optarent, afferrent, nempe 
galeam Hildigöltum, loricam Finnslevam, telis invioiabi- 
iem, annulumque aureum, dictum Sviagrisem, quem ma- 
jores Adilsis possederant. Sed rex et res pretiosas tra- 
dere et stipendíum expendere recusavit. Qua re athietæ, 
male contenti sorte sua, abscesserunt^exitumque reiRoIvo 



— >0 Ivtr (hlatr), IT, 7S6, íe^. — '•) #íc fV, 766-, Hildisviii, 
Beg.j le^. — ^^ inReg. besserkir Mcriptum^ berserkiroir, 766* 

— «0 a [mála eíns af Aþilsi koniÍDSi, le^. — *') a [fera kon- 
lingi, lep. — ««) kjöru, 7S6. le^. — ") júni, íe^. - ■*) a [á 
hvare^' (hvorigv, 7S6) festi iárn, W^ 7S6. 



39G SKALDSKAPARMAL. 44. K. 

máiaon ; fóni berserkirnír^ braut, ok undu ílla sinum lut, 
sögðu SV& búít Hrólfi kraka , ok jafnskjótt byijaði hann 
ferð sina til Uppsala , [ok er hann kom skipum sinum i 
ána Fýri, þá reíð hann til Uppsala^, ok með honum xy 
berserkir hans, allir griðalausir. Yrsa' móðir hans fagn- 
aði honum, ok fylgði honum^ til herbergis', ok eigi til 
konúngs hallar, voru þá gervir eldar stórir fyrir þeim, ok 
gefit öl [at drekka*. þá komu menn Aðils konúngs inn 
ok báru skiðin á eldinn, ok gerðu svá mikinn at klæði 
brunnu af [þeim Hrólfi^, ok mæltu: [er þat satt^, at 
Hrólfrkraki ok berserkir hans flýja* hv&rki eldnéjám? 
þá hljópHrólfr^^krakiupp okallirþeir, [þámæltihann^^ : 

Aukum enn elda 

at Aðils húsum, 

tók^' skjöld sinn ok kastaði á eldinn, ok hlj/)p yfir eldinn 
meðan skjöldrinn brann, ok mælti enn : 

Fljr-a" sá elda 
er yfir hleypr. 

Svft fór^* hverr at öðrum hans manna, tóku** þá er [eld- 
inn hölðuaukit^^, ok köstuðu þcim á eldinn^^. [þákom 
Yrsa^®, ok fékk Hrólfi kraka dyrshom, fullt af gulli, ok 
þar með hringinn Sviagris, ok bað þá braut riða til liðs- 
ins*®. þeir hljópu^® á hesta sína, ok ríða** ofan áFýris- 
yöllu ; þá sá þeir, at Aðils konúngr reið eptir þeim með 
her sinn alvápnaöan , ok vill drepa þá. þá^^ tókHróIfr 

>) berscrkir, W, 756, U^. — *) a [ om. Ufí. — *) Yswi, 
le^. — *) þcím, /ep. - *) hcrbyrgis, fV. — •) a [om. 756. — 
a [Hrrflfi kontinei, le^. — •) a [svá cr nakt, lcp. — •) 
9ic (nya) Reg.^ fiýi, /«p. — ''') hlofr, mend., Reg. — ") « [ 
ok mælta svá, lc^. - '^ konaner þá, add. /c^. — ") Flýr-at 
Ká elld, W, 756 \ Flýr-at sá ellda , íe^'y in margine infima 



C* 44. DE DICTIONE POETICA. 397 

krakio aperueruDt. IUe statím iter Upsalos comparavít, 
qumnque naves suas in amnemFyrium appulisset, Upsalos 
equitavit, comitatus duodecim athletis suis, qui nullam 
depactí securitatem fuerant. A matre Yrsa liberaliter 
acceptus, et in deversoríum, non in aulam regiam, de- 
ductus est. Hic ingentes ignes iis accensi, cerevisiaque, 
quam biberent , data. Mox ingressi aulici regi Adilsis 
ligna in ignem injecerunt, tamque vehementem flammam 
excitarunt, ut vestes Rolvi ac suorum comburerentur, et 
locuti sunt: an verum est, Rolvum krakium ejusque ath- 
letas neque ignem neque ferrum formídare? Tum exsilíit 
Rolvus krakius suique omnes. Hic ille dicens : 

Augeamus adhuc ignes 

in Adilsis ædibus, 
clypeum suum corripuit et in ignem projecit, dumque 
flammis absumebatur, per ignem transsilíit, hæc addens : 

Haud ignes fugit, 

qui (eos) transsilit. 

Idem suorum quisque, unus post alterum, fecit, correp- 
tosque, qui ignes auxerant, in flammas conjecerunt. Tum 
adveniens Yrsa Rolvo krakio cornu ferinum auro reple- 
tum, insuperque annulum Sviagrisem dedit, monens, ut 
equis ad ceteros milites avchercntur. Itaque conscensis 
raptim equis deorsum in campos Fyrenses equitarunt. 
Hic viderunt regem Adilsem cum exercitu plena armatura 
instructo ípsos equis insequentem, necemque inferre cu- 

eodieÍM Regii seriptum eMii (^flyr at m& elld** a/ta, «1 videtur^ 
manu. — ") hlidp hv. af öðr., 766. — ") þcir siðan, add. lep. — »•) 

a [kynt hOfda eldana, íefí, — '^ ^^'^^9 ^^Þ' — "3 ' CÞ^^ ^^^^ ^^"^ 
þar Vssa drottníng, le^. — *") liðs sins, 766^ lefi. — *°) hlaapa, 
766. — «') riðv, ir, 7S6. — ^ add. ex eett.y eed Reg. om. 



398 SKALDSKAPARMAL. 44. K. 

kraki hægrí hendí gullit ofan i hornit, oksori^ allt nm got*- 
una; en erSviar sjá^ jþat, hlaupa þeir or söðlunum ok 
tók hverr slikt er fékk', en Aðils konúngr bað þá riða, ok 
reið sjálfr ákaflega. Slúngnir^ hét hestr hans, allra hesta 
skjótastr^. þá sá Hrólfr kraki at Aðils konúngr reið nær 
honum, tók þá hrínginn Sviagris ok kastaði tilhans, ok 
bað hann þiggja at gjöf^. Aðils konúngr reið at hríng- 
inum^, ok tók til^ með spjótsoddinum ok rendi upp á 
falinn. þá veik* Hrólfr kraki aptr, ok sá er^® hann hiut 
niðr, þá mæiti hann : svinbeygt^ ^ hefi ek nú þann er rík- 
astr [er með^* Svium; svá skildust þeir. Afþessisök 
er gull kallat sáð Kraka^ eða^ ' Fýrísvalla. Svá kvað Ey- 
vindr skáldaspillir^^: 

Bárum Ullr, of^* alla*% 

imunlauks^^! á hauka 

IjoIIum** Fýrísvalla 

fræ, Hákunar æfí. 

Svá sem þjóðólfr kvað: 

Örð^* ser«« Yrsu** burðar 
inndrótt jöfurr** sinni 
bjartplógaöan^^ bauga 
brattakr völuspakra^*. 

>) seri, W; sir sulIÍDa, 756; sálr ÍTallt om göUy U^. — *) sá, H^ 
76$, U^. — ») villdi, Wy 766. — *) 9ie W, 756$ slvgnir (propter g 
naMale), Reg.'y Slaagiiir, /e^. — ^) er me5 Svíom var, add. íe^. — *) 
at sir, add, íe^. — ^ honum, íe^, — ") hrin^ÍDH, add. le^. — *)«tc 
eeii.; veyk, He^. — w) at, r5tf, /ep. — *>) svir beygt, lep. — ") 
a /var af, W, 766. — ») fr» add. Wy 756, — ") vide Hkr. 
hiei. Har. gráf. Cap. /, t/r. 4; Fornm. s. 1, 60^ 1. — '^) nm, 
W^ 756 i íe^ V. — *•) 9ic W; allao, Reg., U^, iranseundo ad 
Har. crif. Cap. /, str. 5, ubi ee^uitur aldr. — >0 *^c W, 756 1 
V} leiks, le^, prave} in Reg, imvnlelts v, imvnlcics ecripium, 
deinde in imvnlavcs muiaium, liieris av eupra ci ecripiie, — '•) 



C. 44. DE DICTIOXE poetica. 399 

pientem. Tam Rolyus krakius, dextra manu cornu in- 
serta, anrum sustuiit, eoque totam viam consevit. Quo 
viso Sviones ex ephippiis desiluerunt, et quod quisque 
nactus est rapuerunt , Adilse ut equitarent hortante 
equumque vehementer concitante ; vehebatur equo velo- 
cissimo, cui Slungnerí nomen. Hic Rolvus krakius ani- 
madvertens, rcgem Adilsem propius advehi, sumtum an- 
nulum Sviagrisem ad eum conjecit, rogans, ut dono ac- 
ciperet. Rex Adils ad annulum advectus, demissa hastæ 
cuspide, hastili indutum collegit. Tum Rolvus krakius 
conversus, quum inclinantcm se animadverteret : jam eum, 
inquit, qui in Svionibus plurímum pollet, incurvavi ut 
suem. Ita digressi sunt. Hac de caussa aurum appella- 
tur semen Krakii aut camporum Fyrensium. Sic cecinit 
Eyvindus skaldaspilier: 

numen prœliarís stipitis! 

nos totam per ætatem Hakonis 

semen camporum Fyrensium 

gestavimus in accipitrum montibus. 
Sic, ut cecinit Thjodolvus: 

Rex suis satellitibus splendido fructu 

conspicuum, arduum arvum annulorum, 

in articulis manere amantium 

Yrsiæ prolis semine conserit. 

sic Reg.^ cum Miglo, ceieri pienis liieris, — '*) sie W,TÓ$'y avr«\ 
W., Reg.. íe^; auft, V. — *«) sic Reg.j /e^; sær, W., W, «/; 
sicr, ui videiur, 756, prave. — **) Trsa, /ej; Yso, U, — ■*) 
sie Wy V', jofur, Reg., 756, lef,. — «>) sic Reg., lefí; biart- 
plogaþar, f// biart flugu adan, If', 756, om, se^u, baug;a. — *^ 
valaRp. , W, 756', vala spaka, V, deinde addens: Ok enn (o: ce-^ 
cinii Tkiodolfus), Ceierum W ei 756 priorem semisiropham 
postponuni, iuverso ordine semistropharum. 



400 SKALDSKAPARJMUL. 44-45. K. 

Eyss landreki Ijósu 
lastvarr^ Kraka barri 
á blemildar' boldi 
bauks^ kálfor^ mér sjálfum. 

45. Svá er sagt, at konúngr sá er Hölgi er [kallaðr, er 
Hálogaland er við nefnt' , var^ faðir þorgerðar Hölga-* 
brúðar^ ; j)au voru bæði blótuð , ok var baugr [Hölga 
kástaðr, önnur® fló af gulli eöa silfri*, J)at var blótféit*®, 
[en önnur fló^^ af moldu ok gijóti. Svá kvað Skúli 
f>orsteinsson : 

|>á er ræfr vita** Reifhis 
rauð ek^* fyrir Svöld^* til auðar, 
[berfylgins^* bað** ek^' Hölga 
baugþök^® sama^* baugum*®. 

f Bjarkamálum [enum fornum** eni töð*' mörg gulb 
heiti; svá segir þar: 

Gramr binu** gjöflasti** 
gæddi^' birð sína 
Fenju forverki, 
Fáfnis miðgarði, 
Glasis glóbarri, 
Graua fagrbyrði, 

*) latr varr, U» — *) »ic Reg,f h . . . milldar, Wf hlemylldar 
ei hlsmilldra, U; helmilldrar, íe^, vix reeie; helmilldi hleim* 
Ildar, 7ó6f hœsiianie iibrario in leciione hlemilldar. — ') haok, 
U. — *) Mic Reg.j W$ kair, 766; kálfar, £7; kálfr, U^. — *) 
kent, W, 766. — ^ a [nefndr, reð fyrir Hauli^alandi; hann Tar, 
l«p. — ^ om, l«p. — •) annarri, íe^. — •) a fgörr at þeim. 
Ein flö þaksins var af sulli, avnnur af silfri , H. — '^) blotfeift, 
W; blottfeit, Reg. — *')a[þriðja, Hy Mensum codicÍM U Mecuiut. 
— *') rvfruita, una voce^ /ep, recie. — ") om. le^, — '*) 
Svolð, H"; Svaaldr, íe^j SvGidr, 748; Savl , U. — *0 «•« 



C. 44-45. DE DICTIONE POETICA^ 401 

Vitia fugiens regni imperator 
mihi ipsi areas accipitris, 
calida carne vestitas, lucida 
Krakii segete perfundit. 

45. Dicitur rei quidam , Hölgius nominatus, a quo 
Halogia denominata est, pater fuisse Thorgerdæ Hölgii 
Yirginis (íiliæ). Horum uterque religiose cultus fuit: 
tumulus Hölgii ita eistructus fuit, ut stratis altemis, au- 
reis aut argenteis, quæ sacra pecunia erat, terreis et sa- 
leis stemeretur. Sic cecinit Skulius Thorsteinis filius: 

Quum ignem piratici lacunaris 
ad Svoldram mbefeci ad opes 
parandas, strata tumuli bellicosi 
Hölgii annulis omanda curavi. 

In melesi Bjarkianis illis priscis complures auri appellatio- 
nes recensentur. Ibi sic est : 

Rex ille munificentissimus 
donavit aulicos suos 
opere Feniæ, 
teliure Fofneris, 
splendida fronde Glaseris, 
pulchra sarcina Granii, 

W, 748 j 767', herfylgnis, Reg., U. — ") bar, 748 j 757. — >0 
« ffylgnis hang ok, /e^, corrupU, — '") haogþak, sing.j 748 ^ 
7S7y íe^^ — '*) saman, t. e. eongeiMÍ^ eon»truxiy 748, 757, 756^ 
le^, — *^ bauga, le^, V$ hafa hér eptir skáldÍD kveðit ok nemnt 
gull ok silfr (httug)þak Hölga, H. — «>) a [om. U, 748, 757. — ") 
inReg, tav5 tcriplum; tolð, W, U; taulld, 756, íe^; talen, 757; 
talit, 748. — ") om. 748. — •*) fOfgastí, «p. — **) gladdi, U, 
748, 757, /ep, H^, i. e. delectavit. 

20 



402 8KALDSKAPARMAL. 45-46. K. 

Draupnis dýrsveita, 
dúni Grafvitnis. 

Ytti^ örr hiimir, 
aldir við tóku^, 
SiQar* svarðfestum*, 
svelli dalnauðar', 
tregum Otrs gjöldum, 
tárum Mardallar, 
eldi Óronar®, 
Iðja glysmálum. 

Gladdi gunnveiti'' 

(gengum fagrbúnir 

þjaza ])ingskiium) 

{)jóðir hermargar®: 

Rinar rauðmálmi^, 

rógi Niflúnga^® 

visi hinn vigdjarfí, 

[varði hann Baldr** þögli**! 

46. Guii er kaliat i kenningum eidr handar, [eða liðs 
eða ieggjar^", því at þat er rautt, en siifr snær eða sveil 
eða héia, þvi at þat er hvitt^"*. Með sama hætti skai ok 
kenna guii eða silfr tii sjóðs [eða diguis eða löðar^', ea 
hvártreggja silfr ok guil má vera grjót* * handar* ^, eða háls- 

') Mie W , TÓ6, 748 y 757, lep, Uf veitti, Reg, — •) alMr 
▼it taaka, 766. — *) Svlar, Reg.$ sjáfar, 757, prave, — *) 
•varðfæsti, MÍng., 748. — ») Mic W, 756, 748, 757, l«p; 
dalnavnar, Reg.} dvalnaaðar, H^. — ^ sic Reg,, U; Oranary 
W^ Eiranar, //; aranar, /f^; orunar, 756, íe^; örannar, 
757', ölrdnar, 748. — ^) gunnveitir, 1/, 748, 757, le^. — •) 
hunc verMum omitt. 757, nuiia iacuna relicta. — •) rydoiálmi, 
lU, 757. — ">) buðlnnga, /ep. — ") « L**c Reg., le^', vakti h. 



C. 45-4G. DE DICTIOXE POETICA. 403 

pretioso Dröpneris sudore, 
molli phima serpentís. 

Præbuit liberalís rex, 
viri accipiebant, 
comam Sivæ, 
glaciem manús, 
vi extortam Lutræ multam, 
lacrimas Mardallæ, 
ignem Oronæ, 
splendidos Idii sermones. 

Exhilaravit bellator 
(incedebamus splendide ornati 
Thjassii disceptationibus) 
homines permultos: 
rubro Rheni metallo, 
Niflungorum dissidiis, 
audax iile in prœlio rex. 
Tueatur iUum Deus ille tacitumus! 

46. In denominationibus aurum appellatur ignis ma- 
nús aut articuli aut brachii, quia rubrum est, argentum 
vero nix aut glacies aut pruina, quia album est. Eodem 
modo tam aurum, quam argentum, a crumena, catino 
aut forma ducendi metalli denominare licet. Sed utrum- 
que, aurum et argentum , appellare licet saxa manús aut 

B., W, 756, V; Takti Balldr, 748$ vake Balldr, 767. — ^ Mic 
Reg., íe^'y þeygi, W, 766, U, 748, 757. — ") « [l»*8 «*■• 
ieggja, W, 756. — >«) ab inUio eapit%9 ita Hfí: Goll akal ok 
kenna til handar, ok kalla i^rjót, sker, blik, ia, svell ok alla birt! 
handar, item snjd efta drift handar, armlefgja, löfa, hreifa, liðar 
eða fin^ra. — ^^) handar, íe^} a [dipils e5a akála, Hfí. — '*) 
«íe cett.; griott tii Rejf. ecrifium. — *0 li«nda, W, 756. 

26» 



404 SKALDSKAPARMAL. 46. K. 

gjörð nokkvors {)ess manns, [er titt var^ at hafa men*. 
Men ok hringar eru bæði silfr ok gull, ef eigí er annan 
veg greint. Sem kvað þorleikr' fagri : 

Kastar gramr á glæstar 
gegn valstöðvar ])egnum, 
úngr vísir* gefr eisu 
armleggs^, digulfarmi. 

Ok sem kvað Einarr skálaglamm : 

Liðbröndum® kná Lundar'' 
landfrækn jöfurr granda^; 
hykk-a ek ræsis rekka 
Rínar grjót of* þrjóti^^. 

Svft kvað Eínarr Skúlason: 

Blóðeisu liggr^^ bæði 
bjargs^^ tveimmegin geima 
sjóðs, á ek sökkva^^ striðí, 
snær ok eldr, at mæra. 

Ok enn sem hann kvað: 

Dægr þrjmr^* hvert, [en hjarta 

hljrskildir** ræðr mildu*® 

heita blakks, of^^ hvítum^® 

halleygr** dígulskafli*®; 

aldri má fyrir eldi 

áls** hrynbrautar*' skála, 

') a [sem forðum var títt, 767. — «) add. ex W et 7S6', 
om.Rejf.y 748, 7Ó7, f«p. — «) MÍcWy 756, 748, 767-, ^orleifir, 
Vf 1«P; Jþorlefr, Reg, — *) vísi, írf., ceti, — *) 9ic cett,; arm- 
legH, Reff. (litera s »upra iineatn Mcripia), quod idem valet. — 
liffirr s. ligr add. prave 757, — ^) landa, 1/, prave. — •) 
branda, l/, prave. — «) um, id., 756, — >«) þrjóta, IV, 756, 
V, 748, 757, /«p. — ") cefr, le?, vix recte. — >") bjarg, /«/?,- 




G. 46. DE uicnoNE poetica. 405 

torquem aiicujus hominis, cui gestaodæ mos fuit. Mouiiia 
et annuii promiscue pro argento et auro usurpantur, nisi 
aiio modo inter se distinguantur. Quem ad modum ce- 
cinit Tliorieiiíus puictier : 

Princeps aífabiiis onus catini 

conjicit in spiendidas 

accipitrinas stationes virorum. 

Rex juvenis dat bractiii faviilam. 
£t quemadmodum cecinit Eihar iancicrepus: 

In regno tuendo acer rex Lundensis 

articuiorum flammis nocere novit. 

Haud desunt, opinor, Kfieni 

saxa regiis sateiiitibus. 

Sic cecinit Einar Slíuiii fiiius : 

£t nix et ignis crumenæ jacet 
ab utraque parte reposítorii 
aquaticæ faviliæ. Oppugnatorem 
hostíum celebrare, meí officii est. 

Præterea, ut idem cecinit: 

Fiamma æquorea quotidie permanct 
super albis catini nivibus; 
rex vero, equi piratici proram ciypeis 
muniens, animo iiberaii gaudet. 
Nunquam iiquefieri potest nix 
iancium propter ignem sonoræ 

brags, 748y 757, — **) stökkva, pravty 767, — '*) þromír, id,y 
W, 756 j 748, 757. — '») hlýrskilldU , /«p. — '•) mildum, Tj 
milldi, 7«p. — »0 am,íi<.,«/, /«p. — '•) hvíta, l/. — >•) hafley, 
757'y haflœyr, r49. — ^^^a\inReg, non cernuniury nam a folio 
codicÍM uniuM linea ifatium discerptum e»t. — *') áas, mend. 
748. — ") dynbraoUr, id., /ep. 



406 SKALDSKAPARfilAL. 46-47. K. 

öll viðr' fólka [feliir 

framrœði^, snæ^ bræða. 
Hér er gull kallat [eidr áis tirynbrautar , en silfr^ snær 
skáianna'. Svtt kvað þórðr Möraskáid® : 

[Sér'^ á seima^ rýri 

sigðis* iáttrs*® at" átti, 

brauns giaðsendir^^ handa! • 

Hermóðr föður góðan^*. 
47. Maðr er kaiiaðr brjótr guiisins; svá sem kvaö 
Óttarr svarti: 

Góðmennis þarf ek gunnar 

guiis brjótanda^^ at^^ njóta, 

hér^® er ainennin^^ inni 

inndrótt, með gram svinnum. 
Eða guiisendir, sem kvað Einarr skáiagiam: 

Guiisendir iætr grundar, 

giaðar*® þengill herdrengi^^, 

hans mæti*® kná [ek hljóta**, 

hijót*' Yggs^* mjaðar njóta. 
Guiivörpuðr**, sem kvað þorieikr: 

Hirð viðr^* grams með**' gerðum*^ 

guiivörpuðr sér hoila*®. 

>) vinnr, U$ veftr, Wf við, 7ð7y /«p. — «) fnim r»da, l«p. — ») 
a [in cod. Reg, legi non poieMt. — ^) a [00? 748 additum^ TS7 va- 
eaMum áls mendoMO omitíit\ iectio eeterommx hér ergollkall. 
ra»r skálanna, mutila eei. — ^) skaflanna, prave, le^, — ^ eie 
videtur iegendum eese eognomen (aiiae ignotum), in Jle^., W^ 
I/, 748 ecriptum mavra skalld , in eell. maara skalld; forma 
MaTrir=rMerir oceurrii in Fomm. 8. 10, 386. — ^ Ser, id,j 
Vf 748 í séa, tV., 767. — *) »ie omnes $ a [in Reg. iegi non 
f099uni. — •) firif:þir8,C7; si^ýs, H^. — >«) láCrs, id., W,756, 
Vy 767, lcp. — >0 8ic W, 766, í/, 748, 767-, ok, Reg., íe^. 
— ») (lóftsendir, 748; slaðs vndins, 767. — i*) fragm.767 ad 
cap.9.(p.990) iraneii. -- *«) eullbriótanda, W, 766, U, r^r$(1óð- 



C. 46-47. D£ DICTIONE POETICA. 407 

yíæ anguiliariæ. Delctor hostium 

eximia quævis facinora patrat. 
Hic aurum appeliatur ignis sonoræ viæaDguiUariæy argen- 
tum vero nix lancium. Sic cecinit Tliordus, poéta Mœ- 
rensium: 

Missor spiendidorum saxorum 

manualium! vultus consumtoris 

divitiarum testatur, Hermodum scopuli 

giadialis bono patre usum esse* 
47. Yir appeiiatur fractor auri. Quem in modum 
cecinit Ottar niger : 

Fractoris auri excelientium 

sateliitum benevoientia egeo. 

Hic perquam strenua cohors domestica 

intus est apud pugnæ peritum principem. 
Aut missor auri^ ut cecinit Einar lancicrepus: 

Missor auri facit, ut terræ 

dominus Yggi muiso fruatur. 

Priuceps viros militares oblectat. 

Ejus pretiosa munera adipiscor. 
Projector auri, ut Thorieikus cecinit: 

Auri projector gratiam auiicorum 

regiorum rebus gestis sibi conciiiat. 

brjötaDdA, prave, 748. — >^) om. fT, 767, U^. — >•) hann, W. 

— '^ tfi Reg. alnenninn tcripiumi alfne(nni)8y U. — '^ slaftr, 
748^ Ifleðr, íe^. — ^®) her dlrengi, 748; her drengja, íe^^ her 
roengi, 767, — ^ roetti, 757, /ep. — «*) hlýÖa, /ep 4 a [on^. 
757. — «) hljött, /ep; hUó, V. — ") ygj, te^. — «*) Hœc, et 
tequeniem tiropha pariem om. 767, tju9 loco repeient «eiMt-> 
siropham paulio aniea aiiaiam (p. AOA) LidbrOnðum kná eie. 

— «*) vinnr, id.y 748. — ") vnd, l«p. — «0 gorðvm, W., W, 
766. — ^) »%c fT, 766, 748, íe^; þolla, Reg., iia iamen ui 
vesiigia appareani iiierm ^ in h uutiaim. 



408 SKALDSKAPARNAL. 47. K. 

Gulistríðir, sem kvað þorvaldr^ biönduskáid' : 
Gulistriðir verpr glóðum, 
gefr auð' konúngr rauðan, 
óþjóðar* bregðr eyðir, 
armiegs', Grana farmi. 

[Guiiskati 9 sem hér er® : 

Gat^ ek gullskata" 
[gör er leygs* of*® bör 
götu ginnvita** 
gráps, tögdrápu^*. 

Kona er*' kennd til guils**, köUut selja gulis, sem 
kvað Hallar-Steinn'^: 

Svalteigar mun^^ seiju 
salts^^ Viðblinda" galtar 
raf^^ kastandi rastar 
reyrþvengs muna lengi. 

Hér er [kaiiat hvalir Viðblinda geitir*®; hann var jötunn 
okdró hvali í hafiútsemfiska^^; tcigrhvala ersær; röf*' 
sæfar er gull, kona er seija guils þess er hon gefr, ok 
[samheiti við*^ seiju er tré** , sem fyrr er ritað, at kona 

]þorlákr, leþ, — *) om. 767. — ■) hoc ei sequentia in 
fragm, 767 deeunty quum hoc loeo uno folio mancum 9ii. — 
*) yþjóöar, id. (y = u), 748. — *) arraleggs, id., W,748y le^; 
•rmlex, 766, — *) a [8V& er ænn, eæm qvað ^rarinn loftvnga, 
748} hmCt ei tequeniem temieiropham om. V. — ^) get, 766. 
— *) ^ll skatto, 766, — *) \of;By748'y leiks, le^; a teórlæygs, 
Wi gðrleyx, 766. — •«) vm, W,766, 748. — *>) gvnnvita, 19% 
766^ 748^ le^. — '*) 9%c748} tavpdrapv, Reg.'y taupdrapo, 1e^\ 
tavgdrapa, haud recie, W; taugdrápa, 766, — '') ok, add, W, 
766. — 1«) ^ll, mend.y 766. — ^^) Variae de Hallarsieine 
conjeciuraa vide Gróni, hiei. Mindeem. 1, 421-2, 661, 666; 
Scripia hÍMi. laiand 3, 939-6; Olafs drápa, ed. Vi5e.v 1839, 



C. 47. DB DICTIONE POETfCA 409 

Inimicus auri , ut cecinit Thorvaldus Blandæ-poéta : 

Inimicus auri projicit 

brachii prunas; rex dat 

rubras divitias; maleficorum 

exstirpator spargit sarcinam Granii. 
Largitor auri, ut hoc Joco: 

Feci de auri largitore carmen 

intercalatum , metro producto 

compositum. Rex, procellam gladii 

excitans, veri nominis bellator est. 
Femina ab auro denominatur, íta ut appelletur salix 
auri^ quemadmodum cecinit Hallarstein : 

Missor telluris serpentinæ 

diu recordabitur salicem 

electri salsi, frigidi campi, 

a Yidblindii apro percursi. 
Hoc loco ceti appellantur apri Yidblindii, qui gigas fuit, 
cetosque aperto mari, veluti pisces, ducere solitus est; 
campus cetorum est mare ; electrum maris est aurum ; fe- 
mina est selia (præbitrix) auri, quod dat, at commune 
cum selia nomcn habet arbor (quædam, o : selia salix), 
uti antea scriptum est^ denominari feminam ab omni ge- 

fa$, 4, — ^^ man ek, 748, recoriabory ium kastondi reirþvcnss 
rastar apostrofhe esi, — ^O *** ^^9* ^* ^^^ salli, in V ei íe^ 
salltx Mcripium-y salt, Hfi. — ") Viðblinnið, 748. — >*) ravf, 
17; rafkastandi, una voce, 748, íe^, Hf, — *°) a [hvalr kall- 
aðr Vidblinnia %mT, 748-, (her eru) hvalir kallaðir Viðblinda 
(elltir, íe^, — *^) því er hvali rétt at kenna smáfiska navmnam, 
þe^r kennt er við namn hans , add. H^. — **) sie (ravf) Reg,j 
748 i rof, Wy7S6,Híí', rauf, íe^í, — «») om, /«p. — **) eic a [ 
Heg., W, 756, 748 ^ íe^f Raek. emendare voiuiij legendo: á 
tamh. vid seljo, er tre er. 

a) vide sopra pag. 335. 



410 8KALD8KAPARMAL. 47. K. 

er keniid við [allskonar trjáheíti kvennkennd*. Hon er 
ok lág^ köllut þess er hon gefr, lág' heitir ok tré þat er 
fellr i skógi^. Svft kvað Gunnlaugr onnstúnga' : 

Alin var r^gr at rógi, 

runnr olli því gunnar, 

lág^ var ek auðs at eiga 

óðgjam, fira bömuro. 
Kona kallast^ mörk. Svft kvað Hallar-Steinn : 

Ek hefi óðar lokri'' 

[öl stafna^ ^ér^^ skafiia 

vetz^^ mörk skála verki** 

vandr stef knarrar branda. 
Tr6ða**5 enn** sem kvað Steinn: 

f>ú munt furs^^ sem fleirí 

flóðs, hirðisif*^ tr6ður*% 

grönn*®5 við** gæfu ^inni 

grj6ts Hjaðninga brj6tast. 
Skorða, svft^^ kvað Ormr Steinþ6rsson : 

Skorða var i fót færð 

fjorðbeins afarhrein** 

njrri** slaung*® naddfreyr'* 

nisting of mjaðar Hríst^'. 

>) a [alli kvikindU perreram^ 766. — *) 9ie W, 756^ U, 

748 j /ép5 l»vff (=» 1*5. Iá«)> ^^9' — löff. Reg. — *) svA 
mOrk ok iróhuj /fp, ceieris omissis* — ^) vide sagt GaaAl. 
Ormst. Cap, íí. — ^ sie Gannl. saca, V^ 748 f íe^; þá, Reg,j 
Wet7S6 vaeuum epaiium relin^uunt. — ^ er kollat, IT, 7669 
l«p. — •) eie Reg., W, 748, /«P; okri, 7S6. — •) a [OlsUftaa, 
vna voce, Reg., 748^ /é^; anOsUifna, W, 7Sð. — ^°) bil, 748^ 
i. e. Olstafna bil, Bila (dea) navium cerevieiariarum (pO" 
culorum)^ femina^ indat.^ et mOrk skála, eylva pMalarumj /*e- 
mina, in vocativo, — *') v«n| W^ 7S6 , V, 748 j ven, id,, íe^; 
lectionem cod. Re$. veti accipio pro ^i% = viði», a víOr, am- 



C. 47. DE DICTIONE POETICA. 411 

nere arborum feroinearuin. Eadem appellatur lóg (ero- 
gatrix) rerum a se datarum : naro lóg etiam dicitur arbor 
sylvæ caduca. Sic cecinit Gunlogus vermilinguis : 

Excellens femina nata fuit horoinum 

natis in dissidium. Ejus rei auctor 

fuit lucus prœlii. Ego percupidus 

eram ducendæ divitiarum arboris. 
Femina appellatur sylva. Sic cecinit Hallarstein : 

Sylva phialarum cerevisiariarum , 

ego, opere (faciundo) adsvetus, tibi 

poéseos planulá polivi fastigia ampli 

versuum intercalarium ædificii. 
Trabecula, ut Stein porro cecinit: 

Tu, diva tenera, Hediniorum 

saxorum custos, fortunæ tuæ 

resistis, ut plures (facere solent) 

ignis fluviatilis trabeculæ. 
Destina, ut Ormus Steinthoris filius cecinit: 

Ossis marini destma vestibus 

eximie puris induta fuit. 

Deus spiculorum Bellonam mulsi 

novo vestimento circurodedit. 

fluM^ ui supra p, 845 j not, ZZ. — '*) verka, foiii^ /ep. — 
>*) omilt. fra$m. 748. — ") omitt, fragm. I«p. — ") tts, €$ 
rari, mend.j 766. — ><)hirþi bil, M., V. — ^^9ic748; troþary 
Ref.y mendose; tróða, W, 766, íe^, — ^*) fmno, 748, — **) 
at, id.y le^. — *^} sem, Wy 766. — *0 afar hreios, per^uam 
splendidi (oeeis marini), íefi. — **) nýri, Reg., W, 766, íefíy U} 
tkýtfiy 748^ mend. — ") eic 748 f saong; v. son;, Reg. et eeit. 
— *^) sie W, 766, 748, íefí, U', in Re$. non plane liquida 
lectio, eed videtur lHrariue primo ecripsisse na^ágreyr, deinde 
g in f muiaeee. — *0 rist, id., W, 766, iYp. 



412 8KALDSKAPARMAL. 47. K. 

Stoð*, sem Steinarr* kvað: 

Mens hafa mildrar Synjar' 

mjúkstalls logut^ allir, 

sjá' höfumk^ veltistoð^ stíUtan^ 

straumtúngls^ , at mér draumar. 
Björk*® enn**, sem Ormr kvað: 

þvi at hols^^ hrynbáls 

hramma'^, þaz ek berk^^ fram, 

biUings á burar fuU 

bjarkar hefi ek lagit mark. 
Eik, svft sem hér er: 

Aura stendr fyrir orum^' 

eik fagrbúin** leiki*^. 
Lind , svft sem hér er : 

ÓgnraA'kr, skalat okkur^®, 

álmr dynskúrar málma! 

svft bauð lind í landi 

Uns, hugrekki dvina^^. 
Maðr er kenndr tU viða, sem fyrr er ritað : kallaðr reynir 
vftpna eða viga, ferða ok athafnar, skipa ok alls |>ess er 
hann [ræðr ok reynir. Svft*^ kvað Ulfr Uggason : 

£n stirðþindP^ starði 
storðar leggs^^ [fyrir^^ borði 

') Storð, ly, 7S6f H p \ ted hæc ei Btropham Me^uentem om* 
C^. — *) Stæínn, 748. — *) eic Wy 766) in 748 non cemitur 
niii Syn • . } syniat, Reg, , /e^, mendose ut putamus. — *) sie 
Re$.f futo dialectica quadam varietate pro \og\iy quod Kabent 
Wy 766 y 748 y /«p. — ») 8U&, íe^. — «) höfVmi, írf., 748 -y 
hOftim, /ep. — 9ie IF, 766 y íe^, 748-, vinti stoð, Reg. — ■) 
v«ntan, 748, errore tibrarii, decepti a prœcedente vmWú, quare 
idem tibrariue in membrana suprascripsit sti supra væ, tn 
voee vælltan. — *) Btraamfyl^s, obscure, 748. — '^*) omitt. 748^. 
— '») omitt. íep. — ^ hjóls, 17. — •») hram, leff. — '*) bcr, 
IV, 766, 17, iep. — ")ajTvm, IV; aurom, 766 í cyrum, ///?.- 



C. 47. DE DICTIOKE POETICA. 4 13 

Columna , quemadroodum Steínar cecinít : 

Omnía somnia liberalis Divæ, molli 

statione monilis conspieuæ, me sunt 

frustrata. Hæcce columna, lunam 

fluviatilem versans, me decepit. 
Item Betula, ut Ormus cecinit: 

Nam signum betulæ, cavá, 

tinnulá digitorum flammá 

con^picuæ, imposui poculo 

nani filii, quod profero. 
Quercus , ut hoc loco : 

Quercus divítiarum, splendide 

ornata, nostræ voluptati oífícit. 
Tilia, ut hoc loco: 

BeUo fortis ubne strepentis 

metallorum pluviæ! nostra fortitudo 

non deficiet. Sic tilia liní, 

in patria degens, præcepit. 
Yir ab arboribus denominatur, ut supra scripturo est : ni- 
mirum vocatur sorbus armorum aut cædium, itinerum at- 
que operum, naviumque et omnium rerum, quas tractat 
ct experitur. Sic cecinit Ulvus Uggii filius : 

Asperum vero vimen teHuris, 

fulgida præditum acie oculorum, 

>^) fiiasiir biíin, íefi, — '') leika, íefi, — '^ «tc, in nom, Ming.f Re$.y 
Wf 748; okkr, dat. flur, pronom, þd, íefi, h, l, prave pro 
okknr. — '*) dvinar, mend.y íefi$ hme om. Hfi, — '^) a [in 
Reg, legi nequii, — *') eicWyíefi} stirþinnn, 748 f stirdþimYll, 
Reg, (fort. éo? stir^þvnvll) ; stirdmalvgr, U,yrave, — *")«c W, V; 
legs, t^., Reg,, 766', ItygSj forte prave pro le^ss, /e/?; m»nB, 
748, explicandum iif jarðar men, lapÍBj Fomm. s. Z, 57, quoá 
variat cum jardar lcggr, O. Tr. cap. 90. — **) firá, íefi. 



414 8KALDSKAPARMAL. 47. K. 

fráns* á' fólka repi 
fránlcitr, ok blés eitri. 

Viðr ok meiðr, sem kvað Kórmakr': 
Meiðr er morgum eyðri* 
morðteins' i dyn fleina. 
Hjörr fær* hildibörrum^ 
hjarl Sigurði jarli. 

Lundr; [svft Arra^ Hallfræyðr vandræðaskáld^ : 
Askþollum stendr^ Ullar 
austr at miklu trausti 
reykilundr^^ hinn riki 
randfárs, brumaðr^^ hári. 

[Hér er ok J)ollr nefndr buss. Svft kvað Amórr**: 

Rökkr** öndurt bað randir^* 
reggbuss^' saman leggja, 
rógskýja hélt**, Rýgja, 
regni*^ haustnótt^® gegnum. 

Askr, sem Refr kvað: 

Gekk i gulli stokkna 
gjðfrifr, Hárs drifu 
askr við^* ærinn þroska, 
esfreyr*® sæing meyjar. 

sie íefi et Raek. A. I. ; frdns, W, 766, 748. — *) « f ^n 
Reg* Ugi nefuit. — ') nomen in Reg, le§i non poteei. — ^ 
$ie Regr, »dri, Wy 766 y U, 748 y íefi, Ufi. — '^ eic eœ eor^ 
rectione F. Mmgnueenii in appendice ad Kormakeeagam; in«r5- 
reins, Reg, et cett. — •) fcrr, iefi'y íyirj 748, prave. — ^) He 
Wy 766 y 748, • hildibarr, aij,, promtue ad pugnam; hilldar 
bðrmm, íefl; hildTm bavavm, Re$. — ^) a fsem qva5 Halirrððr, 
W, 766. — •) penpr, íefi. — »«) ræki landr, id., V, 748, íefi. 
— ") brvmar, mend., 748 f bryqjaör, If/?. — ^*) « [þoHr ok 




C. 47. DE DICTIONE POETICA. 415 

extra latus navigii lumina intendebat 

ín monticolarum tentatorem, virusque efllavit. 

Lignum et tignus, ut Kormakus cecinit: 
Tignus ramuli prœliaris multis 
est præstantior in' sonitu telorum. 
Gladius terram conciliat dynastæ 
Sigurdo, ad pugnam promto. 

Lucus; sic cecinit Halfredus DifHcilis-poeta: 
Potens ille lucus noxæ scutaríæ, 
comarum fronde virescens, 
magno præsidio est thallis 
Ulleríanæ navis ín oríentalí regione. 

Hic etiam thallus (arbor) vocatur buxus; sic cednit 

Amor: 

Buxus navigii Rugianos hortatus 
est, ut clypeos prímo crepusculo 
consererent. Pluvia nubium prœliaríum 
per totam noctem autumnalem duravit. 

Fraxinus, ut Revus cecinit: 

Munifícus equi possessor lectum 
virginis, auro illitum, conscendit. 
Fraxinus nimbi Odinii 
magnam gloríam consequitur. 

bv88, sem Arn. qvaþ, U$ hnsB (bas, T48') sein qv. Arn., W, TS6j 
T48, Ufi. — ") pcykr, W., íefi. — »^) randar, lefi. — »») regg 
bo8. íefi. — '•) eic Reg., W, C, lefi, T48 , Hfi. — »0 ♦<« 
T48^ U, Ufi; regin, Reg,^ repn, lé/?; ropii, Wy TS6, — 
«^ í adi. /e/?, Hp. — >•) viAr, IV, Tó6y vinnr, W., T48y 
nam vi5 h, i. apocopatum est pro viðr, t. e. vinnr. — *^) elfre^rr, 
íefij T48, Freyue (^deue) proceiim, (pugnm) vir^ efgþeys, Uf 
iéfrvjrr, Wy TS6 ; dsfriOa, Hfi. 



416 fi$KALDSKAPARMAL. 47-48. K. 

Hlynr* : 

Heill kom |>ú handar svella 
hlynr! kvaddi 8v& brynja*. 

Börr ^ sem Refr kvað : 

Allz boðgæði', bjóða^, 
börr ræðr til {>ess hjurva, 
ógn , stöðvar', hefi ek .ægi^ 
einráðit^ þorsteini. 

Stafr, sem Óttarr kvað: 

Héltu®, þar er hrafné* svalta*^, 
hvatráðr ertu, láði, 
[ógnar stafr**! fyr jöfrum, 
ygr, tve/mr**, við kyn beima. 

þom , sem Amórr kvað : 

Hlóð, en hála*» teðu** 
hirðmenn amgrenni*', 
auðar þorn*^ fyrir ömu*^ 
úngr valköstu þúnga. 

48. Hvemig skal kenna orostu ? Svá, at kalla veðr 
vápna eða hlifa, eða Óðins , eða Yalkyrju, eða herkon- 
únga, eða gný eða glym. Svá kvað Homklofi : 

9 sem hér, údd, W, T66, U^; sem hér er, add. lefi^ sem 
hér er qveðit, add. 748. — *) bryigu, C7, 748y íefi; ^uod «efi- 
ienHam muiai, cohmreniibus hrynja hlynr, plaianus loricm, vir^ 
iia ui euppoeitnm tou handar svella ^uærendnm »it in verei^ 
kuSj ftft deeideraniur. — ') »ic 748} btfðgiæði, t</. , Wy 766 ^ 
bavþseþi, id.^ U; bavd ö^þi, Reg, mendose} bau5 auglis, lefi. — 
*) »ie W, 76$ f £7, 748 s giöþa, Reg.-, salla, íefi. — ») stoðfiir, 
W^ 766 f ó^stöðvir, tiiia vocej 748. — ^ »ic omne» ^ accipio 
fro eig^i, fiofi. — ^ eioraðÍDy W, 766} einraðinn, 17, 748 1 
einraðom, Hfi. — *) héllita, lU, U, 748, lefi} halltu, Hfi. — 



•^ 



C. 47-48. DE DICTIONE POETICA. 417 

Platanus: 

Salvus adsis, glaciei manualis 
platane! sic lorica (me) compellavit. 

Robos, nt Revus cecinit: 

Animo destinatum mihi est, 
Thorsteinem ad pugnam non provocare, 
quandoquidem rubus gladiorum stationis 
incitatorem prœlii ad id hortatur. 

Raculus, ut Ottar cecinit: 

Terribilis prœlii bacule, retinuisti 
terram, ope virorum, contra duos 
reges, quo loco corvus non esurivit; 
magna est tui consilii celeritas. 

Sentis 9 ut Arnor cecinit : 

Juvenis divitiarum sentis graves 
cæsorum corporum acervos aquilis 
cumulavit. Aulici vero aviditatis 
aquilinæ excitatorem egregie juverunt. 

48. Quomodo prœlium poétice circumscribendum est? 
Sic, ut appelletur tempestas , fremitus aut clangor armo- 
rum aut clypeorum, aut Odinis autBellonæ, aut archipíra- 
tarum. Sic cecinít Hornklovius : 



*) t. 0. hrnrn nk^ ut habet IF, Uj 748\ lirarni ne, 766$ hrafa 
cty U§, éod. sensu, — *^) svalltat, id.f 748 j íefi^ sTellUt, IV; 
nTelltar at, 756 $ sTellU, U. — ^O a [sic Uj 748, 756, íefif in 
W seriori manu addiium; om. Re$, — ^^ tveim, id,, W, 7S6, 
U'y tvœinir, id., 748. — >*) harftla, íefi, — »0 *«*"> «''•» ^^*> 
íefi; tyþo, id,, U. — '^) 9ic Reg.f ara ^renni, cett.; eecundum 
cod. Reg, vereue fU fente$yUabue, — *^) born, 7ó6. — '0 
arnum, W, 766, U^; ttrno, s, avrno, U; aonnaro, le^, 

27 



418 8KALDSKAPARMAL. 48. K. 

Iláði gramr, {>ar er gnúðu', 

geira liregg við seggi, 

rauð fnustu* ben blóði, 

bengögl at dyn Sköglar. 
Svft kvað Eyvindr : 

Ok sá halr 

at Hárs veðri 

hösvan serk 

hrísgrisnis' bar. 
Svft kvað Bersi^: 

þótta ek, þá er ori', 

ársagt er ^at, várum, 

hæfr at Hlakkar drífu 

hyminnum* vel Gunnar^. 
Svft kvað Einarr^: 

Glymvindi lætr Göndla^ 

gnest*^ hjörr, taka mestum** 

Híldar segl, |>ar er hagli, 

hraustr þengill, drifr strengjar. 
Sem kvað Einarr skálaglamm: 

Né sigbjarka^^ serkir 

sum-miðjúngum^' rómu 

Hárs við Högna skúrir 

hleðut^*, fast of seðir^*. 

') c<iýði, 748 y Minif,, se^uente suéjecto pluruli^ gnída, íe^ 
(ui VúHant knia et knýjaj. — *) fnysti, IV, 766; ftiyiita, T, 
748^ le^. — *) llrísnl.s, W, 766, H^\ Hnnsnis, V; herf^rimnigy 
íé^\ hrimsrininis, 748 y ^uae lectionee omnes idem valere futo, 
InduBÍum lupi est pellis lupina (vargstakkr), ^ua induti fuera 
athletmj tilfhéðnar dicíi^ ak lilfhéðinn, pellie tupiy Vatnsd. sng^a 
cup. Í6. — *) Braiji, U. — ») i. e. öri = ðrri; «ri, W^ 7SS, 
748 f le^f tfttn, 17. — ^ hyrrannar, 17. — ^ knnna, pruve^ 



t 

C. 48. I>E DICTIONE POETICA. 419 

Rex hastarum pTocelIam commisít 
cum viris, qao loco volucres vuluerum 
strídebant in Skogulœ strepitu; 
rubra vulnera sanguinem efOabant. 
Sic cecinit Eyvindus: 

Et iiie vir fortis 
in Odinis tempestate 
cinereum indusium 
hipi gestavit. 
Sic Gednit Bersius: 

Quum juniores eramus, visus sum 
ígnis Gunniæ ai1)U8tis perquam 
idoneus ad Hiaccæ procellam. 
Id mature dictum fuit. 
Sic cecinit Einar: 

Fortis princeps velum Hiidæ 
vento Göndulæ vehementissime 
stridente afDari facit. Gladius crepat, 
quo loco grando nervi defluit. 
Quem ad modum cecinit Einar lancicrepus: 
Neque indusia Odinii strepit4s, 
arcte consuta, defenderunt excellentes 
prœliarium betularum gestores 
adversus Högnii pluvias. 

IðP; HUkliArdrifa, tem Bcrsi kva5, Hp, «1 9trofkam omittit. •— 
•) Vindr GðadUr, sem Einar kva5, Hfi, — •) 9ic Ref,, IV, 76$ 
in piur.f Gðodlar, TéSy V$ Gannnlar, Ufi. — ><>) sie Ref.f 
gnestr, iW., IV, 75$, V', (nestr, id.^ 748 1 snast, crefuit, íef, 

— ») m«stan, 748. — **) sigbjarkar, 766, 748. — >*) són- 
mVíáúngúm, Wf 766 f aóm-BÍðjtin^am, T, T^^; sóm-mildinfom, 1«^. 

— ■«) hlsftQy eine nefaUone, 748; kleiþvt, U. — ^^ avðir, id., 
748 f sKÖii, mend., lefi; rciþir, frive, V. 

27« 



420 SKALDSKAPARMAL. 48-49. K. 

Sv& sem hér: 

Odda gn;fs víð æsi^ 
oddnets^ þinul setja'. 

Ok enn t>etta: 

Hnigu Qandr^ at glym Gondlar 
grams und arnar hramma. 

49. V&pn ok herklæði skal kenna til orostu, ok til 
Óðins ok valmeyja ok herkonúnga , kalla hjálma' hjálm^ 
hött eða fald^, en brynju serk eða skyrtu, en skjöld tjald, 
ok^ skjaldborgin er köllut höll ok ræfr^, ^eggi' ok gólf. 
Skildir eru kallaðir ok kenndir við herskip, sól eða túngl^ 
eða lauf eða blik , eða garðr skipsins. Skjöldr er ok 
kallaðr^ skip Ullar, eða keniit^^ til fóta llrúngnis**, er 
hann stóð á skiidi. Á fornum skjöldum var titt at skrifa^' 
rönd, |)& er baugr var kallaðr, ok er'* við þann baug 
[skildir kenndir**. Höggvftpn, eyxar^* eða sverð er 
kallat eldar blóðs eða benja^^; sverð heita Óðins eldar, 
en cyxar^^ kalla menn tröllkvcnna heitum, ok kenna við 
blóð eða benjar, eða skóg eða við. Lagviipn eru vel kennd 
til orma eða fiska. Skotvftpn eru mjök kcnnd til hagls 
eða drifu eða rotu. ÖUum |>essum kenningum er marga 



') eli, Vf mendose, — *) $ic Uy ^uod prmiuii, ium oh m«- 
irum^ ium ^uod videbaiur ciypeum significare poeee (ui seir- 
net) cui þínull adcommodaiiue erai$ oddnes, Re$,^ W^ oddnciiy 
748$ oddness, íefi^ puto idem^ o: promoniorium^ iinguia (i. e. 
ierra) mucronie (gladii), clypene. — ') 8e(ta, oppoeui^ lep, 
— *) in Reg. fianddr ecriplum — *) eic Reg,, W, 756$ mk, 
íefif omiii. 748, V. — •) Óðins ok Valkyrja, add. H fi. — ^) 
en, W, 756, — •) refii, lefi, — •) eic W, 756, V, 748, lefij 
kall., cum eigio, Re$. - - *°) Ullr átti Bkip þat er SSkjðldr höt, ok 
þvi er skjöldr kallaðr ekip hans; hann cr ok kendr, ///9. — *') 
Jiran^sins, mend,, 756. - '«) á add,1efi, — ") cro, U,748,H$ 



C. 48-49. DB DICTIONE POETICA. 421 

Sic, ut hoc loco: 

Mucronum strepítús concitatori 
opponere funiculum retis gladialis. 
Item hoc: 

Hostes principis sub ungues aquilæ 
succubuerunt in strepitu Göndulæ. 
49. Arma et teguroenta militaria denoroinanda sunt 
a pugna , Odine , Bellonis et regulis bellatoribus , ita ut 
galeæ appellentur tegmen, pileus aut calyptra; lorica vero 
tunica aut indusium: clypeus autem velum; testudoque 
clypeorum appellatur aula, lacunar, paries (tabulatum) 
et cubiculum (conclave). Clypei a navibus bellicis ita de- 
Dominantur,ut appellentursolaut luna, aut folium, aut ful- 
gor aut paries (agger) navis. Appellatur et clypeus na- 
vigium Ulli, aut denominatur a pedibus Hrungneris, qui 
clypco institit. Antiquitus mos fuit, ut in clypeis orbis 
pingeretur, circulus dictus, a quo circuio clypei denomi- 
nantur. Tela, quibus cæsim res gerítur, veluti secures 
et enses, appellantur ignes sanguinis autvulnerum; enses 
vocantur ignes Odinis, secures vero nominibus gigantidum 
appellantur, et a sanguine aut vulncribus, a sylva aut ma- 
tería denominantur. Tela, quibus punctim res gerítur, 
satis apte denominantur a serpentibus aut piscibus. Tela 
missilia fere denominantur a grandine aut nimbo aut tur- 
bida tempestate. Quæ singulæ denominationes multis 

om. léfi. — ^^) Umc 11 mulio posieriuSf ad finem versuum me- 
moriaiiumy qui elypei denominaHonet receneeniy inserii^ a [ 
skiolldrinn kendr, lefi, Recie se habere leciionem Cod. Reg. ei 
íí'orm. Judico, aliier seniienie G,Magnœo in Epls 8, Vers. ial, 
pag, 697. noi, 5, coll, Sð6, noi a, ei Edd Sæm, T, i. p, 3Í86, 
noi. a, ubi hic iocus ciiaiur. — ^^) czar, ubiqne^ W$ uxar, 
7S6y semper, — ••) beína, 766. — '0 &*•*•»*> ''• 



422 8KJILIX9KAPARMAL. 40« K. 

lond breytt, þvi at þat er flest ort i iofkvæðum, er þessar 
kenningar fiarf við^. 

Lattist herr með höttu 

Hánga-týs at gánga, 

^óttit' ^eim at hætta 

^eltkiligt, fyrir brekku'. 
Svft kvað Eínarr skálaglam: 

Hjálmfaldinn^ bauð hildi' 

hjaldr-örr ok^ Sigvaldi', 

hinn er fór i gný Gunnar^ 

gunndjarfr Búi, sunnan. 
Róða seriír, sem Tindr kvað^: 

f>á er hringfám^^ hánga 

hrjnserk** Viðurr** brynju, 

hruðust riðmarar^', Róða, 

rastar, varð at kasta. 
Ilamðis skyrta, sem Hallfireyðr kvað: 

Ólitit** brestr úti 

unndjTS** sumum** runnum 

hart á^^ Hamðis skyrtum^^ 

hryngráp*^ Egils vftpna. 
[Sörla föt, enn^® sem hann kvað** : 

þaðan verða fót*' fyrða, 

fregn ek gjörla** þat, Sörla 

Svi ^vaþ Visa-Gldmr , add. 748 , /e;/. — *) þdUið , Wf 
Re§. h, l. tnendose þöttir. — *) vide eupra pa$. 989. — *) 
9ie {7, T48 f hjalniy nee pluraj Reg.f )v|álmelldani , íefi. — *) 
bilmi, lefi', hiilm baa5 hiUdi ólmim, íVj 756. — •) exeUU im 
Ref.f með, íef. — «igv*nda, IV, 766, U§. — ") eic 766, 
U^ íefif gvnnarr, Reg , W; gæira. haeiarum^ 748. — *) vide 
hiet. 01. Tryg$vae. apud Snorronem, cap. 48.^ ubi tribuiiur 
Fimno (rect. Tindo) Uallkeleonio. — ^^^) hriocfáin, C7, mend.y 
brÍBgfarÍBB; íefi. — *') hryasBrkr, f48$ hrymaerka, ief. — >*) 




G« 40. DB DlCnONB POBTICA. 423 

modis variantur: Ðam occurrnnt fere in canninibos enco- 
miastícis, quæ tales denominatíones plurimum desiderant. 

Viri, gerentes pileos Ðei suspensorum, 

de clivo descendere dubitaverunt : 

neque (enim) illis tantum adire 

periculum visum est jucundum. 
Sic cecinit Einar lancicrepus : 

Galea tectus obtuiit pugnam, 

pugnæ cupidus et Sigvaldius, 

ille qui profectus est in strepitum Gunnæ^ 

prœlio audax Buius, a partibus merídianis. 
Tunica Rodii, ut Tindus cecinit: 

Quum deus lorícæ abjicere cogeretur 

pendulam tinnulamque Rodii 

tunicam, annulis detrítís inutílem. 

Jactabundi equi maríni vastabantur. 
Indusium Hamderís , ut Hallfredus cecinit : 

Yehemens, crepitans grando armorum 

Egilis sonat duríter illisa Hamderis 

indusiis quorundam æquorei animalis 

arbustorum, forís versantíum. 
Yestímenta Sörlii, ut idem cecinit: 

Inde fit, ut splendida Sörlii vestímenta, 

viris gestata, sanguine rubeant, 

sic Rask.j Tiðr, Hkr., /• c; víð avB, D^ viþam, Ref,f Wy 7S6^ 
748t lefi. — *») riðmarer, W., íe^f hri5maraf, 748. — **) ólít- 
ion, id„ V. — '»} TnndTrs, id,{yssy)y748} vndfbrs, ignÍM vui^ 
nermriif •*. e. gladiif €. — **) flrðmnmy exeelleniium^ 748, 
— '0 *> ^^fi- "■ '") »kyrtor, aec. plur,, V. — *•) hryni^rapn, 
le^j hryngjálp, V. — *») omitt, lefi, — «») a [om. 748 y qui 
proæime eequenlem eemietropham cum proæime prmeedente 
arcte cot^ungit. — •■) i, e, loricm; fttr, mend,^ 748, — ■*) 
eie ir, 76$ f Uf lefi', gerla, Re$. 



424 SKALDSKAPARMAL. 49. K. 

rjóöast björt* i blóði 

ben fur' meil* skúrum^. 
Sem Grettir kvað: 

Héldu Hlakkar tjalda 

heijendr saman neijum, 

Hildar veggs ok lijoggust^ 

lireggnirðir^ til skeggjum'. 
R6ða ræfr^, sem Einarr kvað^: 

Eigi {)verr*® fyrir augna 

óðs beðvinu Róða 

ræfr**, eignist** sá, regni 

ramsvells^', konúngr elU! 
Hildar veggr, sem kvað Grettir ok áðr er rilað. Skipsól^^, 
sem Einarr kvað : 

Leyg^* rjðr œtt á ægí 

Ólafs skipa sólar, 

[ylgr brunar hvatt, ens helga, 

hrægjörn I spor örnum*®. 
Hlýrtúngl, sem Refr kvað: 

Dagr var*^ fríðr [sá er*® rógru^* 

fleygjendr**' alin-Ieygjar** 

>) sie W, 748 j U', hnot, mend.f 766-, bjðrk, Reg.y íefi^ i. 
e, ketulaj quod foeeit esse suppositum appellationis feminm, 
e^ius appositum non invenio h /., ftt>i sit ben-fur, týfii> rtf/- 
iiert>, gladius^ quando desiderarim suppositum compositum 
(^eymi-bjðrk, hirði-bjðrk, vel sim,^; tum construendum essets 
ek fre^n þat gcrla, ben-fur bjðrk (vocat.)y et rjóAast bltfði i 
meilskiiruoi, sanguine rubefiunt in ptuviis metallicis, — *) sie 
Wf 766^ Df 748, íefi $ fyrW, Reg,^ ceterum scrihere solenm 
firir; videtur autem syllaha ir addita esse ad vitandum versum 
pentesytlabum, — *) sie /r, 766, 748 f in Reg, script, mei'lskvrvmy 
unavoce', roell, lefi; meils, D. — *) mæiiskvrvm, unavoce, 748; 
melUkurum, le^; ille prœmittit vocem við, Atc repetit voeem f^r, 
ad vitandum versum pentesyllahum. Analysis : benmeil (-= benmd) 



C. 49. DE DICTIONE POETICA. 425 

\ 

propter pluvias metallorain viilDeraríonini. 

Id exacte compertam habeo. 
Qnemadmodum Gretter cecinít: 

Heroes, tentoría (aulæa) Hlaccæ 

efferentes, nasos contulemnt, 

divique procellam Hildæ aggerís 

eicitantes barbas coUiserunt. 
Lacunar (tectum) Rodii, ut Einar cecinít: 

Non deficit Odi conjugis 

oculorum pluvia validæ 

glaciei lacunarís Rodii. 

Ille rex senectutem adsequatur! 
Paríes (agger, tabulatum) Hildæ, quemadmodum Gretter 
cecinit, ut ante scríptum est. Sol navis, ut Einar cecinit : 

Progenies Olavi sancti ignem solis 

navium marí rubefacit; 

lupina, cadaverum avida, celeríter 

vestigia aquilarum prosequitur. 
Luna proræ, ut Revus cecinit: 

£a læta adfulsit dies, qua 

missores ignis brachialis 

métaltum vulneris , fftadius, c^ius skiSrir, fugna, — ^) hy^^^iti, 
meni.^ 748. — *) hr»|f|fnirAar, msnd.y 748 ; hre|f|ffv|arðir, W^ 756 j 
hreifl^irftir, íefi, — ^ »e|fgjumy mend,^ £/, 748y íep. — •) reftar, id.^ 
756. — •) vide supra caf, ST. pag, 848, — '^ þyrr, le/í., 
quod fotest eodem modo exfticari, — ") r»fVs, id.^ Wj cum 
nota genitivi} refurv, 756, — >*) eifnaaC, 748^ íefij in Ref* 
iihrarius eipias mutavit in eifniz. — ") sic Isfii in Reg, ah" 
kreviate: rásvells; ra svell, W^ ram y svrll, 756 'y ramsvel, Uf 
rame svell s. rams svwll, 748, — '*) skips sdl, ir, 756, V. — 
'*) leygr, 748, U§', Uy%T vet \ty%x, U. — *•) a ladd. ex U. 
— '0 vtrð, 748. — »•) m [4, íefi. — »•) f^srom, 1/, Uf'j 
r»iv, W, 756, — ■•) fle^^endr, 1/, íep^ fleyiendr, W) fleyiendr, 
748. — ^^^sic fere íefl, tegens alen leygjar; alm ley^iar, Rt$.$ 
a lin Isyjar, W\ alm leyiar, 748 i alim ley^iar, 1/. 



426 SKALDSKAPAmiAL. 40. K. 

{ háDgreril hringa 

hlýrtúngli mér {inmga^. 
Garðr skips , sem hér er : 

Svá skant* g^* f gognmn 

garð steinfarínn barða, 

sá var gnýstærir geíra 

gunnar æfr^, sem næfrar* 
Askr.Ullar, sem piér er^: 

Gánga el of únga^ 

Ullar skips^ með fullu^ 

|»ar er samnagla siglur 

sliðrdúkaðar® riða. 
Ilja blað Krúngnis, sem Bragi kvað: 

Vilit, Hrafnketill, heyra 

hve hreingróit^ steini 

þrúðar skal ek, ok^^ {lengii^^, 

{>jófs ilja blað leyfa. 
Bragi skáld^^ kvað þetta um bauginn á skildinum: 

Nema svá at góð^* ens^* gjalla** 

gjold^® baug-navar*^ vildi 

mejjar^® hjóls^* [inn mæri*® 

mögr** Sigurðar** Högna. 
Hann kallaði skjöldinn Hildar hjól, en bauginn nöf hjóls- 
ins. Baugjorð, sem Hallvarðr** kvað: 

*) þrdngfio, 1/. — *) för, 1/. — ■) ^e^nt, direcie^ reeid, íe^. 
— h»fr, ^eriius ijfuffnæ), W, 748, U. — *) þjöWlfr qvtð, U, 
748. — •) Ynga, trf., U; Yngvt, W., 748, lefl. — ^^^^^^ «f- 
iosoiem, mend.j lef, — ') slidrdvktðir, 748. — *) rein f^riotinii^ 
lefi. — >«) om. W, 75$, 1/. — ") þengils, U, þeingill, Ufi^ 
inieliigiiur rex Daniæ Rtgntr loðbrók, secundum Leæie, My^ 
thoi. f.450. • I*) om.fr.— ^*)%otfi, lefii bod, 756, mend. vero 
siwíiiiier ex H', qui iiieram b in g muiaiam prœbei. — >^) vigti. 



C 40. DB DICnONB POBTIC%. 427 

splendidam proræ Iniiain mihi 

ín patibulum annulorum intruserunt 
Agger navis j ut hoc loco : 

Cordatus concitator hastamm 

strepitús aggerem navis, colore 

illitum, ita trajecit, ut corticem 

betulæ. Ille fuit in pugna feroz. 
Navis UUi, uti hoc loco: 

Procellœ navis DUi circa 

principem vehementissime 

grassantur, ubi cnodacum aribores 

vaginá obvelatæ, feruntnr. 

Tabula plantarum Hrungneris, ut Bragius cednit: 
Visne, Hrafnketil, audire, 
quomodo laudaturus sim principem 
tabulamqúe plantarum raptoris 
Thrudæ, colore puro obductam. 

Bragius poeta hæc cecinit de circulo clypei : 

Nisi ita sit, ut eicellens 

Sigurdi filius accipere velit 

dignam remunerationem circuli 

tinnulæ rotæ Hognii virginis. 
Scilicet appellavit clypeum rotam Híldæ, circulum vero 
modiolum hujus rotæ. Terra circuli, ut Hallvardus 
cecinit : 

/0^. — >•) gjtllda, 748^ Ufii gtgnu, £7. — i<) ifiMj 748, mreið 
eum bav^y ð : gJalldbtTi^. — 'H »ic W, quoi frmiuH eum Rmskio 
fropter eequeniem eæplieelionem $ bau^nafar, 756 \ nafaf^rn, 
Heg.; bavgnaþrs, £/{ navada, 748} saa^n nafafta, 1e}, — '*) 
mmyiK, ÍV. — >•) hUóða, lefi. — *<0 « [en ek merkþa, £7. — 
*0 mðg, W^ 76$, 17. — ») Siffmar, U. — *>) Hallfreþr, U. 



428 8KALDSKAPARMAL. 49. K. 

Rauðljósa' sér ræsír, 

rit^ brestr sundr hin hvfta, 

baugjörð' brodda ferðar, 

bjúgrend^, i tvau fljúga. 
[Svá er enn kveðit: 

Baugr er á beru sæmstr 

en á boga örvar'. 
Sverð er óðins eldr^, sem Kórmakr kvað: 

Svall, þá^ er gekk með gjallan 

Gauts eld [hinn er® styr beldi 

glaðfæðandi^ Griðar, 

gunnr*®. Komst Urðr^* at^* brunni. 
Hjálms eldr^ ', sem kvað Ulfir Uggason : 

Fullöflug^* lét Qalla^* 

fram hafsleipni^^ {>ramma 

Hildr, en Hropts*/ of gildar^® 

hjálmelda^^ mar fel/du. 
Brynju eldr, sem kvað Glúmr Geirason: 

Heinþynntan**' lét hvína 

hryneld*^ at þat** brynju 

fyldar^' vörðr, sá er fyrðum^*, 

Ijornharðan**, sik varði. 

*) RaoðUóint, l«p, eonira meirum, — *) ritr, U. — ■) bavf- 
gíOrA, 748 f male dupiicaio i;. — ^) biv^ rond, 748 ^ Ijúg leit 
(lítr, S/, O), Uy Si, 0; in le^ non cerniiur niei b. — ^ « f 
om» U. — ^) Sverð er kcnnt eldr, Ijós, Ijómi eða stjarna OAinH, 
//p. - n 8á, Í7; om. W, 756, i/ p. — •) a [meé, U, — ») 
glaðvæ^andi, 748 ; glaþ-breþanda , £/. — '^ 1^1*""" 9 ^^P« frave. 
— ") 8ie W, 756; urftz, //p, a/. Urftar; rvþr, U-y vþr, Rejf.^ 
748 \ in le^ non cerniiur, — '*) eic W, 756, aiii} vr, Reg.'y 
or, U, 748; in le^ non cerniiur, — ") elldar, W, — **) Full- 
avfluffr, €7. — '^) «ic omneSf præier U^ ynt Aa^e/falla; fragm.le^ 
primum ianiummodo versum h%jus semisirophœ habeiy inde aii^ 



C. 49. DB DICTIONB POETICA. 420 

Incitator spiculorum agminis 

conspicit rubidam circulí terram 

dissilíre in duas partes. Albus 

ille rotundusque clypeus diffiringitur. 
Eodem sequentes versus spectant: 

Circulus clypei, sagittæ arcús 

maiimum sunt ornamentum. 
Gladius est ignis Odinis, ut Kormakus cecinit: 

Pugna ferbuit, quum nutritor 

equi gigantidis, qui prœlium ciebat, 

procedebat, sonorum Gauti ignem 

gestans. Urda ad fontem pervenit* 
Ignis galeæ, ut cecinit UIvus Uggii filius: 

Valde robusta nympha montium 

Sleipnerem oceani procedere 

fecit, lupi vero ignium galeæ, 

Odiní addicti, equum dejecerunt. 
Ignis loricæ, ut cecinit Glumus Geirii filius: 

Custos terræ, qui se ab hostibus 

defendit, post hæc sononim, 

mirifice durum, cote acutum 

ignem lorícæ stridere fecit. 

fuoi foliis mancum. — ^^ háslelpnl, 748^ Sleipnerom seaimi, 
i. e. navem, eodem sensu. — *^ in Re$, hropi scrijtiumf hropti, 
id.y U8', hopti, U', hofk, Wy 766. — >•) gylldir, 748. — »•) 
sie ad ducium 748^ qui hahei hialmelldar, ei Vy fui scrihii SS" 
faraHm hialms elld þa er; hialmavldvm, iteý. ; hialmðlldom, W^ 
756 (Lex. Myiholog. Ivjálmseidom). — *<*) heioþytil, 756% hein- 
þvnf^an, coiis insiar gravem^ 748. — **) hryn»l!dz, 7^ð; hryn- 
elldr, C7. — «) þeim, V. — *•) foldar, id., W, 756, D, 748. — 
*^ forðum, Fagrsk.'y foiesi eHam leciioReg. fyrþom aceipi pro 
foi|>vm, o/tm (y = o)y ui anie fyidt=-fold. — *•) fornhardaDy 755. 



í 



430 8KALDSKAPARMAL. 40. K. 

Randar iss ok grand hlifar, sem Einarr kvaö : 
Ráðvöndum {>á ek rauöra^ 
randa is at visa, 
grand berum hjálms i hendi, 
hvarmþey* drifin Frejrju. 

Öx heitir tröllkona hlifa , sem Einarr kvaS : 
Sjá megu rétt, hve, Revils' 
riftendr, viö brá griðar 
fjömis fagrt of skonur, 
foldviggs^, drekar' UgQa. 

Spjót er ormr kallat, sem Refr kvað: 
Kná myrkdreki marka^ 
minn, þar er ýtar finnast^, 
œfr, á aldar [lófíim 
eikinn® bezt* at*^ leika. 

Örvar eru kallaðar hagl boga eða strengjar, eða hlifa eða 
orostu, semEinarr^* kvað skálaglam^^: 

Brakrögnir*' skaut** bogna*', 

barg^^ óþyrmir varga^'^, 

hagl^® or** Hlakkar seglum, 

hjörs, rakliga*®, fjörvi^*. 

^) sic W^ 7ó6f 748 f raþra, mend,^ ^^ý*; rtvþtr, 1/. — *) hTern 
þej, ^rav§9 748. — *) Refils, id^ ÍV, 766^ £/, H^i Refilt, t^^ 
748.^^^sie Wy U; foldvi^, id,, Reg., 756-, Qðlvícss, 748yforU 
Jumenium tubulis eonsiructum. — ^) dreckar, V. — *) markar, 
sylvm, 748 *y markadr, notaius, nota insignitus, Uf myrka^r, 6F. 
— fi«B*9 U^ O. — ^ eikio, 748 i eikin, H', 766. — *) koit, 
Wy 756; kon, 748 ^ a [in U non cemitur nisi lof • . • • oi^ 
sed Raskius leetionem h^jus codicis verosimiiiter dedit: lof 
nm, eiki korþz; tum eikiborþ, tabula quemay pro navi, et ýtar 
eikikorþt, imfeiientes fiaoetn, viri. — '^ a, U. — '0 ^"^* ^i 
r^^. — ^*) Ex Vcllekla, de Hakone dynasia^ adversus Gmiiii- 




C 40. DB D1CT10NB POETtCA. 431 

Glacies circuli (clypei) et noxa tegiminis (i. e. scuti), 
quemadmodum Einar cecinit: 

A principe consiliis pleno accepi 

rubrorum clypeorum glaciem, 

Freyæ palpebrarum humore adspersam. 

Manu gestamus noxam clypei. 
Securis appellatur gigantis (furia) armorum defensorio- 
rum (clypeorum), ut Einar cecinit: 

Illi, qui vehuntur jumento terræ 

Revilinæ, perspicue yídere possunt, 

quomodo dracones, admota acie 

galeæ gigantidis pulchre secti, cubent. 
Hasta appellatur serpens, ut Revus cecinit : 

Vehemens^ petulans, qui mihi est, 

draco tenebrosarum sylvarum 

optime novit in manibus virorum, 

ubi heroes congrediuntur, micare. 
Sagittæ appellantur grando arcús, vel nervi, vel armorum 
defensoriorum vel pugnæ, quemadmodum cecinit Einar 
lancicrepus : 

Divus prœlii grandinem arcuum 

fortiter eicussit e EDaccæ velis. 

Heros, gladio non parcens, 

vitæ luporum (edita strage) consuluit. 



iididas Mligerantéi Vide Hkr. hist. Har grlt eof, S\ Serifim 
hisi. Island.j L 71; Form. s. 19j adL 66,9. — >*) brakrcfnir, 
7S6y tx W, qui habei brtkrOi^iiir emendaium ex brakrsynir; 
brak ravpia, V. ~ '0 ^l^ök, t<f., 74^S s skös, t\f., W^ 75$, V. — 
»») bo^vm, W, 766 y Hf. — >•) barft, H% 766, fvave. — »0 
Tarða, praoe, Wj 756. — ») sic W, 756, V, 748 1 haglsy Re$. 
— >•) þaC ær, 748. — ««) rakklii^a, «., W, 756, Ufi. — *0 ^ 
md eaf, 50. iransii. 



423 {(KALD8KAPARÍIAL. 49-50. K. 

[Ok Hallfroör': 

Ok geirrotu* gStyar 

gagis Yið strengjar hagli 

húngr-eyðundum hánga 

hloðut* jémi seðar*. 
Ok Ey vindr skáldaspillir^ : 

Litt kvóðu'' fiik láta , 

landvörðr, er brast, Hörða! 

brjnju^ hagl i benjum^, 

bugust^ álmar, geð fálma. 
50. Orrosta er köllut Hjaðninga^^ veðr eða el^ ^, ok 
vápn Hjaðninga eldar eða vendir^*. En 9já^^ saga er til 
|»ess. Konúngr, sá er Högni er nefndr, átti dóttur er 
Hildr hét, hana tók at herfángi konúngr sá er Héöinn 
hét, Hjarranda son ; þá var Högni konúngr farinn i kon- 
únga stefnu. En er hann spurði at herjat var i riki haDS, 
ok dóttir hans var I braut tekin, þá fór hann með siou 
liði at leita Héðins , ok spurði tíl hans at [Héðinn hafði 
siglt^^ norðr með landi. þá er Högni konúngr kom i 
Noreg, spurðí hann atHéðinn haf5i sigltvestr ofhaf^'^ 
þá siglir Högni eptir honum allt til Orkneyja; ok er hann 
kom þar sem hcitir Háey , þá var þar fyrir Héðinn með 
lið sítt. þá fór Hildr á fund fóður sins ok bauð honum 
[men at sœtt^* af hendi Héðins*^, en í öðru orði*® sagði 

^) a [om. W, 7S6f quati jungentet eemitlrophaa, — *) geir 
ot?, certaminit hastarum (prœlii)^ W^ TÓ6 , eodem aemsu} 
gmirtL tó, 748 1 prave dietinctum pro f^eírato, id. quod prmee^ 
dent geirðtv, non muíata vocali a ante o. — *) hlððot, id.^ W^ 
hleðvr, 748n mendoee pro hle5>t. — ^) sœAar, id,^ 748; sðftar, 
trf., W. — *) Vide Hkr. hiet. Har. grdf. cap, 1,; seripim kist. 
Isl., /, ó9—60\ Fornm. s. 12, ad /, 49. — <>) sic 756; kváða, 
id.y /r, 748; qvoþvt, non dixerunt, Reg.^ et mox þit pro þik. 
— bryiu, mend.y 756. — •) beinam, 756. — •) t'n eodd. hrgrMy 



C. 49-50. DE DICTIONE POETiOA. 433 

Item' Hallfredus : 

Neque indumenta potentis Bellonæ, 

ferro consuta, heroas famem avis 

camivoræ expellentes a nervi 

grandine defendere potuerunt. 
Et Eyvindus skaldaspiller: 

Custos Hördorum tcrræ! aflirmabant 

te parum animo trepidasse, quum 

grando loricæ, tensis arcubus 

emissa, vulneribus insonuit. 
50. Pugna appellatur teropestas vel procella Hedini- 
anorum, arma ignes aut virgæ Hcdinianorum. Cujus ap- 
pellationis rationem sequens narratio continet. Rex qui- 
dam, Högnius vocatus, filiam habuit, nomine Hildam, 
quam regulus quidam, cui noroen fuit Hedin Hjarandii 
filius, Högnio ad conventum regum profecto, rapuit. Hic 
igitur, cognito, regnum suum hostium incursionibus in- 
festatum, filiaroque raptam esse, cum classe ad quæren- 
dum Hedinem profectus, eum septemtrionem versus se- 
cundum litora terræ navigasse comperit. Rei Högnius in 
Norvegiam delatus, audito, Hedinem occidentem versus 
mare trajecisse, eum adOrcades usque insecutus, quum 
ad insulam Haoam dictam venisset, eo loco Hedinem cum 
copiis deprehendiL Tum Hilda patremadiit, eiquegratiæ 

d€ qua voce vide Edd, Snorr. ed. Ragkii p, 168, noi, 11, et ser. 
hisi. Isl. /, 60, noi. Y. — "") Haddíngja, Hfi; hitdiinsia, 1/. — 
'') HéðinB kv&nar add. Hfi. — '*) Sequenlia om. H^ ei fragm, 
T48; U alio loeo euscipii. — ") eæcidii inReg, — '*) a [hann 
frfr, W,756. — »0 « [um ha^ vestr, IV, 766.— '•^a [eie dedi^ 
mu» y eupplendo to at , quod aenienlia posiulare sequensque 
carmen confirmare videiur ; Rask. supplevii i; eœtt, ianiumy 
IV, V; in fragm, 766 non eerniiur, ■- '^ ok mikit gull at 
bótum, add. H. — **) at avdrum kobti, H. 

28 



434 SKALDSKAPAHMAL. 50. K. 

hon y at Héðinn væri búinn at bcrjast ok ætti Högni af 
honum öngrar vægðar von. Högni svarar stirt dóttur 
sinni , en er hon hítti Héðin, sagði hon honum at Högni 
vildi önga sætt, ok bað hann búast til orostu, ok svá gera 
{leir hv&rirtveggju , gánga upp á eyna ok fylkja liðinu. 
f>á kallar Héðinn á Högna roág sinn, ok bauð honum sætt 
ok mikit gull at bótum. þá svarar Högni : of sið bauðtu 
þetta, ef ()ú vill sættast, þvi at nú hefí ek [dregit Dáins- 
leif*, er dvergarnir gerðu, er roanns bani skal verða hvert 
sinn er bert^ er, ok aldri bilar i höggvi, ok ekki sár grær 
ef' þar skeinist af. þá svarar Héðinn : sverði hælir {>ú 
þar, en eígi sigri ; þat kalla ek [gott hvert^ er drottio- 
hoUt er. þá hófu þeir orostu þá^ er Hjaðninga' víg^ er 
kallat, ok börðust þann dag allan, ok at kveldi fóru kon- 
úngar til skipa. En Híldr gekk of nóttina til valsins, ok 
vakði upp með fjölkýngi alla f)á [er dauðir voru^ ok annan 
dag gengu konúngamir á vigvQllinn ok börðust , ok svá 
allir þeir er féllu hinn fyrra daginn. Fór svá sú orosta 
hvern dag eptir annan, atallir® [þeirer** féllu**', oköll 
vápn, þau er lagu á vigvelli, [ok svá hlifar^*, urðu at 
grjóti. En er dagaði stóðu upp allir dauðir menn ok börð- 
ust, ok [öll vápn^ * voru þá nj' t^''. [Svá er sagt i kvæðum. 



') or sliðram add, H'y a [sverþit dtnvleir or sliþrvm dregit, 
17. — «) berr, Tóð^ brugðit, U, U. - ^) er, W, 756. — *) «©- 
c§m hvert om. 756 \ a [inW fere puiredine eorrosum, sed recie /e- 
gisse videiur Ragkiue : gotthvert, minus recie auiem exseripium 
Joh, Olavii Orunnavicensis dedii: gott sverð^ a [. . . hollt, f/. — 
*) Hjadningja, 756, — •) veðr , l/, U, — ^ a [menn er nm 
da^inn hOfða fallit, H. — «) menn, add. Wy 756. — *) a [mn. 
V. — **>) a [þeir dauða börðust, //. — ") a [ om. W, 756. — 
*■) tfi Reg. vappn scripium, — '^ sic H', 7ó6, Rask; n^'tt, 



C. 50. DE DICTIONE POETICA. 43ð 

Hedinis nomine reconciliandæ caussa torquem obtulit, al- 
tera vero ex parte significavit, Hedinem paratum esse ad 
pugnandum, neque Högnio ullam ab eo posse clementiam 
exspectari. Illa^ asperis a patre responsis acceptis, He- 
dinem convenit , Hognium omnem pacem aversari osten- 
dit, hortatur ut se ad prœlium comparet. Sic utrique fa- 
dunt; egressi in insulam^ aciem instruunt. Quo facto 
Hedin Högnium socerum advocat , pacemque ei et ma- 
gnum auri pondus satisfactionis loco obfert. GuiHögnius : 
sipacem fieri vis, hæc nirois sero obtulisti: nunc enim 
eduxi gladium Ddinsleif(jBi Daine relictum), quem naní 
fabricarunt, qui quotiescunque nudatus fuerit, homini 
necem inferat necessc est , qui in cædendo nunquam fru- 
stratur, a quo inflicta vulnera nunquam sanantur. Huíc 
Hedin : ibí tu gladio gloriaris, non victoriá ; eum ego (gla- 
dium) præstantem judico, qui domino (utenti) fidelem 
operam præstet. Tum pugnam commiserunt, quæ He- 
diniana dicitur, toturoque hunc diem pugnarunt; sub ve- 
sperum reges ad naves rccesscrunt. Nocte insequenti 
Hilda ad locum, ubi cæsi jacuere, se contulit, omnesque 
mortuos arte magicá in vitam revocavit. Postero die reges 
in arenam descenderunt et conflixerunt , itemque omnes, 
qui pridie ceciderant. Ita hoc prœlium diem ex die cessit, 
ut omnes, qui cccidissent, omniaque tela in caropo prœlii 
jacentia, item arma defensoria in saxa converterentur, 
proximo vero manc illucescente orones mortui resurgerent 
et pugnarent, omnibus armis tum usuí restitutis. Tradunt 
carmina, in fatis esse, ut Hediniani sic ad crepusculum 
usque Deonim permaneant. Secundum hanc narratio- 

puneio trl videiur liieræ i suprascripto y Reg.; ný, H; a [ferr 
B\k allt til rugna ravckvrs; £7, eetera omiltens, 

28» 



436 SKALDSKAPARMAL. ðO. K. 

at Hjaðningar skulu svá biða ragna rökurs^. Eptir {lessi 
sögu ortí Bragi skáld i Ragnars drápu^ loðbrókar : 

Ok um þeris* æða* 

öskrán', at þat sinum^ 

til fárhuga*^ færi 

feðr veðr boða^, hugði: 

f>á er hristisif hrínga, 

háls, en^ böls of fylda, 

bar til byrjar drösla 

baug örlygis draugi. 

Bauð-a sú til bleyði 
botiþrúðr^^, at móti 
málma mætum hilmi 
men**5 dreyrugra^* benja: 
svá lét ey, þótt^" etti*% 
sem orosta** letti 
jöfrum úlfs at^^ sinna 
með algifris lifru. 

Letrat*'' lýða stillir 
landa vanr, á sandi, 
])á svall heipt i Högna, 
[höð*®, glamma*® mun^® stöðva^*: 
er Jirym regin** þremja 
þróttig Héðins sóttu^', 

') 9ic Reg, 5 rOkkrðy W^ rokors, TÓ6} a [ok hér af heitír orasta 
eftaWrdagí ÍBkáldskaparmálamQjtðiiíngaveðreðavig, env&pnHJadB- 
jn^aeldreda yendirHiIdar, H, — *) sogu, 766. — *) sic ei 766 h 
þcrris, W^. — *) íí c IV, r5é?; ad, Reg, — *) avscran, Reg.} Oík 
ran^ Wy 756, — ^ sic W, 756 5 sin (sinn s, sínum), Reg, — ^) flarha^i, 
756. — *) sic et 756 ; bo|^ 8» bo5a, d in ^ aui g in h mutato^ 
W. — •) 8ic W', of, ileý. — >o) bæti þruðz, 756. — »') menn, 
756. — '*) 8ic756i drœyrvp'a, trf., IV ', drervga, Heý., eei no^ 
lui coH8fruere: sii drervga bðtiþriiðr benja, cruenfa iUa ^ana^ 



C. 50. DE DICTIO^E POETICA. 437 

nem Bragius poeta encomío intercalato, in Ragnarem hir- 
sutibraccam scripto, sequentia inseruit: 

Atque njmpha, siccationis 

venarum cupida, verebatur, 

ne illa arcús tempestas 

patri in exitium cederet: 

quum dea annulos spargens, 

malo repleta, ad venti 

equos profecta, circulum 

collarcm adtulit prœliatorí. 

Neque vero Dea, illa sanalrix 
cruentorum vulncrum, princípi 
eximio torquem obtulit, ut animum 
ejus averteret a metallorum conflictu; 
clsi (enim) offerret, ita semper verba fecit, 
ut si pugna prohibitura esset, quo minus 
reges ad sororem germanam Lupi, 
omnium delctricem, profíciscerentur. 

Imperator virorum, terris adsvetus, 
minime (suos) dehortatur, quo minus 
aviditatem lupi sedent prope litus 
(tunc animus Högnii ira æstuabat): 
quum valida numina gladiorum 
ad strepitum Hedinís mallent 

iríx vulnerum, neque: at (enu) dreirga málma mótiy in eruenio 
meialiorum conveniu. — *') þó at, ff, 766. — >0 »^^^ ^» 
766, quod idem valere poiesi. — '*) orosto, W, 766, — *•) of, 
IV, 766. - »0 9ic ff', 766 f Ictraft , Héý. — '•) tn Reg. havð, 
tn W liud eeriplum. — '*) sie W; (iamma §. glamma, Heg. — 
*^) sic W'f man, Rej/.n ^lamma manr, e^uns piraiæy navis, — 
■') a [. . . uðva tantummodo in 766 eemiiur, — *') sic Ra~ 
skius; þrymrcginn, una voce, Re$.^ Wj 766. » *') sie eeii.f 
ÍH Heg. fere erasum^ ita ui » tantum cernatur. 



438 SKALUyKAPAUMAL. 50. K. 

heldr, [cn Hildar svíka^ 
hringa þeir of fíngu^. 

þá má sókn á Svolnis^ 
salpenningi^ kenna, 
ræs gáfumk reiðar [mána 
Ragnarr, ok Qöld sagna'. 

Ok fyrír hönd i hólmi 
hveðru brjnju Viðris, 
fengeyðandi Hjóða , 
fordæða nam ráða^ 
Allr gekk herr und Rurðir 
Hjarranda fram kyrrar 
reiðr at Reifnis skeiði 
raðálfs' af^ mar bráðum. 

Orrosta er veðr óðins , sem fyrr er rítað. Svá kvað 
Víga-Glúmr* : 

Rudda ek scm jarlar, 
orð lék*® á því, forðum, 
mcð veðrstöfum Viðrís 
vandar, mér til handa^'. 

Viðris veðr er hér kallat' * orosta, en vöndr vígs sverðit, 
en menn stafir sverðsins ; hér er bæði orosta ok vápn hail 
til kcnníngar mannsins*'; þat er rekit kallat, er [svá er* * 

svíra, eervieis, colli, W ^ o: svíra lirínf^, cireulu* eoili 
= hálsbaasr (sir.1.) «. inen (sir,Z.); a [ifi TS6 legi non po^ 
iesi. — «) ffngu, W, 756. — *) Svölnis, irf., 756. — «) s«l- 
pcnninga, meHd.y 756. — ^) a [suppieium ex versikus inierca^ 
iaribua, supra allaiiSy v. pag. 874. — «) ricða, 756. — ') sie 
audacier co^jeci^ inieiiigens Uedinemj ^uum Reg.j W ei 756 
haheani raðálfr, quod etiam reiineri poiuerai ei in vocaiiro 



C. 50. DE UICTIONE POETICA. 439 

proccdere, potius quam Hildæ 
fallaces annulos accipere. 

Eam pugnam in Svolneris 
palatii nummo cognoscere licet 
(dedit mihi rhedæ piraticæ lunam 
Ragnar) et multas res memorabiles. 

Atque femina artis magicæ perita, 
quæ res muliebres liberaliter 
distríbuebat , loricæ gígantidem 
gestantis nomine in insula curabat. 
Universus exercitus navium 
rectoris^ immotis Hjarandíi tabulis 
tectus, ira incitatus a celerí equo 
Reifnerís currículo properavit. 

Prœlíum cst tempcstas Odínis, ut antc scríptum cst. Sic 
cecinít Glumus horoicída : 

Olim ego, morc dynastarum, occupando 
feci, ut roihi rura in manus vcnircnt; 
cujus rci fama fcrcbatur inter 
columina virgæ tcmpestatis Odíniæ. 

Hoc loco prœlíum appcllatur tcmpcstas Vidrerís (Odinis), 
ensis vero virga prœlii , viri autcm columina ensis. Hoc 
loco ct prœlii ct armorum vocabula ad denominatíonem 

aceifiy ui apotirophe ad leciorem. Ðerivo auiem raðálfr a rð5 
ijen. raðar), navis. — ^) tic W^ 766; of, Jle^r., quod forie A. 
/. idem valei. — *) Vide hi$i. Vigaglumi, Cap. Z6,, eir. /.» 
ubi iniegra tiropha aervaia eti. — '^) tic ceii.f ler, mend,, 
Reg. — ") ticReg., U; lantla, /r, 7óS, 748. — ^ kölluð, W^ 
7S6, 748. — '0 manns, W, 766, 748. — ") a [addiia ex W^ 
756, 748 j C/, nam in Reg, excideruni. 
a) vidc Kupra pag. 416. 



440 SKALDSKAPAKMAL. 50-51. K. 

ort ; skjöldr er land vápnanDa, en vápn er hagl eða rego 
þess lands, ef nýgjörvíngum er ort. 

51. Hvemig skal kenna skip? — * Svft, at kalla hest, 
eöa dýr eöa skið sækonúnga, eða sævar, eða skipreiða, 
eða veðrs. Báru fákr, sem Homkloíi^ kvað : 

Hijóðr lét hæstrar* tíðar 

harðráðr' skipa börðum 

bám fáks ens bleika 

bamúngr á lög {)rúngit. 
Geitis^ marr*. Svft kvaðErringar-Steinn: 

Enn {)ótt ófrið® sunnan 

öll {>jóð segi^ skáldi, 

hlöðum Geitis mar grjóti, 

glaðir nennum vær^, {)enna. 
[Sveiða hreinar* : 

Súðlöngum komt^® Sveiða**, 

sunds liðu dýr frá grundu, 

sigrakkr*^, Sölsa bekkjar^ 

Sveins mögr*'', á tröð hreinum. 
Svft kvaðHallvarðr**. Hér er ok köllut** sunds^® dýr 
ok særinn Sölsa bekkr. Svft kvað þórör Sjáreksson^^: 

*) ex eneomio de Haraldo pulchricomo, N, R,, vide Fagr- 
ekinnam ei Fornm. s. 10 y 186-187, — ') sic ceii.j hætxrar, 
írf., Reg, — •) harþr, C/. — *) genis, prare, 756, — *) hest, 
ferperam add, Reg. — ^ eic l\ 748 \ vfriþvr, Hey., Fí', 766. 
^ $ic U, 748$ stgír, W, 7S6; scgir þat, Reg, — **) "^"'*'* ▼*•", 
W, 766» — ') puio ex encomio in Knutum poientem, D, Jl., 
cfr, supra p, 820, Esi vero Hallvardus , ht^jus semistrophm 
aucior, Halivardus dicius háreksblesi, qui secundum Hkr. O. H« 
cap. 178 ei Fornni. 8. //, 177 Knuisdrapam composuii, — *®) 
kom, deduxiiy748, — »')#ícH', 766,748 ^ ílveita, /íf^. j sverða, 
mend,, alii. — »^ sic Wy 766, 748 $ higrakr, He^. — »») sie 
Reff., 748', rakkr, prave, W, 766, //p. - **) cciera^ usqne 



C. 50-51. DE DlCTlOiXE POETICA. 441 

hominis adcommodantur. Quod quum in poési fit, ambi- 
tus* appellatur. Sí tropi figurati in poesi adhibentur, cly- 
peus appellatur terra armorum, tela vero grando aut plu- 
Yia hujus terræ. 

51. Quomodo navis denominanda est ? — - Sic, ut ap- 
pelletur equus aut animal aut asser cursorius regum ma- 
ritimorum, vel maris vel armamentorum navalium, vel 
tempestatis. Equusundæ, utHomklovius cecinit: 

Imperiosus gilvi undæ equi 

vastator, jam ætate puer, 

oplimo omine proras navium 

in mare deducendas curavit. 
Equus Geiteris. Sic cecinit Stein contentiosus : 

Quamvis omnis populus a partibus 

meridianis poétæ nuncient, bellum 

essc, læti iter ingredimur, et hunc 

Geiteris equum saxis oneramus. 
Maclides Sveidii: 

Sveinis fili, in reportanda victoria 

strenue! maclides Sveidii longis 

lateribus deduxisti in tramitem campi 

Sölsiani, freti animalia a terra lapsa sunt. 
Sic Hallvardus cecinit. Hoc loco (naves) etíam appel- 
lantur freti animalia, mare campus Sölsii. Sic cecinit 
Thordus Siareki filius : 



ad iemiitrofham iequeniemy om. 748, - ^*) kallat, W^ 766. 
— »•) sund', frave ex sandz, 7óð. — 'O iic W^ 766, Hfi', 
SSnarraksson, Reg.', a [hcr er kallaðr bvnddyr , ceierii perperam 
omiiiiif U, 

a) Aliquantum discrimen est inter rekii h. 1. at apnd Snor- 
rium, ad Háiiai. str. 3., abi rekii explicatur per denominationeoi 
maKipIiceffi (i. e. triplicein , quadruplicem vel qaintuplicem). 8ed 
res eödem redit. 



442 SKALD^^KAPARMAL. 51. K. 

Sveggja* lél fjrir Siggju* 

sólborðs goti noröan: 

gustr skaut Gylfa rastar''^ 

glaumi suðr [fjrir Aumar^; 

en slóðgoti siðan 

sæðings' fyrir skut bæði, 

hestr óð lauks® fyrir Lista, 

lagði Körmt ok Agðir^. 
Hér er skip kallat sólborðs hestr ok sær Gylfa land, sæð- 
ings slóð særinn ok hestr skipit, ok enn lauks hestr; laukr 
heitir siglutré. Ok enn sem Markús kvað : 

Fjarðlinna óð fannír 

fast vetrliði® rastar; 

hljóp of hvita^ gnípur 

[hvals rann-íugtanni*®; 

bjöm gekk fram á fornar 

flóðs hafskíða'' slóðír; 

skúrörðigr** braut skorðu 

skers glymfjötur bersí. 
Hér er skip kallat björn rasta; björn heitir vctrliði ok iug- 
tanni ok bersí, ok bjöm skorðu er hér kallat. Skip er ok 
kallat hreinn : svft kvað Hallvarðr, sem áðr erritað; ok 
hjörtr, sem kvað Haraldr konúngr Sigurðarson**: 

') STeg^ia, 748', sveiiifia, U; Bneggih legil Q. Pmulij vide 
Ofo99. Eddm Smm. ed» Ilavn, I, pag, 670 euk v, Bnvggh, uki 
duo frimi vereus ht^jue strophœ ciianiur, — *) eygio, V. Sigga, 
ineuia in meridiana parie dioeceeeos Bergensis in Norvofim^ 
a regione Moeiriœ in occideniem versa, juxia Bommeloam. — 
•) rasdr, 748, prave, — *) Ravmar, 748^ vide Fornm. s. i9y 
indea: geogr, — a [ravmi, 1/. — *) Reg. hic ei mox infra legii 
Beþin^s, ei dividii: sœ-þin^; sæþins, U. — ^^ sic\%\756,748i 
lavp*, Reg, (g = k). — duos postremos versus om, 1/. — 
•) sic Reg, (per correciuram liérarii ex veðr ii<Vi), M', 756^ 



C. 51. D£ DICTIOXE POETIGA. 443 

Equus plutei lateralis a borea 
Siggam circumflectendo prælatus est. 
Yeutus sonipedem terræ Gylvianæ 
meridiem versus præter Omas depulit. 
Ðeinde vero cursor larorum tramitis 
et Karmtam et Agdas a puppi 
reliquit. Equus arboris navalis 
Listiam vadando præteriit. 

Hoc loco navis appellatur equus plutei lateralis, et mare 
terra Gylvii; porro mare trames larí, navisque equus, 
item equus arborís ; arbor malus appellatur. Porro, ut 
cecinit Marcus: 

Gurgitis arctylus niveos cumulos 

sinuum serpentis magno impetu 

pedibus transivit. Bellidens undæ 

alba ceti prærupta percucurrít. 

Ursus æstus marini in vetustos 

navium calles procedebat. 

Arctos destínæ, procellis obnítens, 

sonora scopuli vincuia pemipit. 

Hoc loco navís appellatur ursus gurgitum : ursus vocatur 
arctylus, beliidens et arctos, et hoc loco (navis) appella- 
tur ursus destinæ. Navis quoque maclis appellatur, ut 
Hallvardus cecinit, quemadmodum antea scríptum est; 
item corvus, utí cecinít rcx Haraldus Sigurdi (ilius: 

scrikentes divisim: veðr liþi; vntr líðí, id., 748. — *) hilna, IF, 
756* — ^^) a [ex eonjeeiura in leeiione Re$, muiaium^ ^ui 
iegii hvals þann ivgtanni ; hval iv^tanni hranna (hrannar^ H^), W^ 
766, H^; hvallandc iygthnni, 748; friorem sirofhœ pariem om, 
C/. — ») hafskipa, Wy 756, V, 748. — *•) skrdþavrþicr , U. 
— **) ex carmine eroiico in Elimakeiham Jaromlavi filiam, v, 
Hk. Har. harAr. cap, Í5; Fornm. 8. $, 169, I. 



444 SKALD^KAPARMAL. dl. K. 

Sneið fjrir Síkilcy viöa 

súð, vorum {)á prúðir. 

Brjnt.* skreið vel lil vánar* 

vengis hjörtr und^ drengjum. 
Ok elgr, sem Einarr kvað: 

Baugs getr með J)ér J)eygi 

J)ýðr drengr vera* lengi, 

elg búum (lóðs, nema fjlgi 

friðstökkvir* J>ví nakkva^. 
Sem Máni kvað: 

Hvat mundu^ hafs á otri^ 

hengihgr, með drengum^, 

karl, J)viat kraptr J)inn rórlast 

kinngrár, mega vinna? 
Vargr, sem kvað Refr: 

En hoddvönuðr*® hlýddí, 

hlunnvitnis em'^ ek ruimi 

hollr tiP* hermðar spjalla 

heinvandiP^, þorsteiui. 
[Okoxi^^. Skip er ok kallat skíð eða vagn eða reið. SvA 
kvað[Eyj6lfrDaðaskáld**: 

Meita fór^* at mótí 

mjök sið um dag skiði 

úngr með jöfnu gengí 

útvers*'^ [frömum hersi*®, 

>) brvnt, id.,U. — *)#íc ceti.$ varnar, Reg. — ■)#tc 1^,17, 
748^ tfi 756 non cemiiur; v, abbremaie, Reg,^ guod iegi poiesi 
vm ei vn, forie h. i, vnn = vnd. — *) una, acquiescere, 748. — 
^) fri5 slðkkvi, T48. — ^) þí nokk' (nokkva r. nokkut), r^Tð; þer 
nockut, U. — ^) mvntv, írf., /r, 756; mantv, id., 748. — •) sic 
W, 7S6, 748, H^'y akri, 17; in Reg, duœ frimæ vocit iiierœ deiriiæ 
9uni. — p)drcngivm, id., M', 748, U. — '**) in Reg. hodd vonvþvr 



G. 5 1 . DE DICTIOXE POETICA. 445 

Tabula latam Sicilíam præteriata 

est; tum magna pompa iter fecimus. 

Cervus tecti navalis, juvenes ferens^ 

celeritcr, ut exspectare erat, lapsus est. 
Et alces , ut Einar cecinít : 

Ðepulsor pacis annulorum! tecum 

haud diu versarí potest afíabilis 

juvenís, nisi aliquid emolumenti 

accedat. Alcem æstus marini paramus. 
Ut Manius cecinit: 

Quid tu, senex, effeto corpore 

genisque pallidis, cujus víres 

languescere cœperint, eflicere poterís 

inter juvencs in lutra æquorea? 
Lupus, ut Revus cecinit: 

Sed auri imminutor morem 

gcssit Thorsteíni; fidus sum 

erga rubum lupi scutularíi 

in sæva contentione gladiorum. 
Item bos. Appellatur et navis xylosolea, cumis vel rheda. 
Sic cecinit Eyolvus Ðadaskald : 

Juvenis^ æquo numero copiarum 

stipatus, sero admodum die 

Meitii xvlosoleam adversus excellentem 

præfectum regionis marítimæ duxit. 

8cripium$ hoddvar^, U; holld vðnuðr, ui videiury 766, prave, 

— •») Bkal, U. — ") er, prave, TS6. — ") eie Reg. ahhrw. 
(heívandil), IV,748, tl^} heín naðil, mefiif., 756 'y heimvandil, 17. 

— ") a [om. Wy 7S6y 748. — >*) a [Eyvindr, U. Vide ekp. 01. 
Tr. eap. 20, 1. — '•) eic W, 756, 748, U, Hfi', var, Hey. — »0 
vt ver, 1/. — '") « /"forinv herais, 1/, cum puneio priori n 9uk~ 
seripto, fuasi U$i voluerii heris. 



44G SKALDSKAPAHMAL. 51-52. C. 

Svá kvað Styrk&rr Oddnson: 

Ok ept^ itrum stökkvi^ 
ók' Högna lið vögnum, 
hlunns & Heiða^ fannir 
hyrjar flóðs, af móði. 

Ok sem þorbjöm kvað : 

Hafreiðar' var hlöðir* 
hlunns i skimar bmnni 
Hvita-Krists sá er liæsta, 
hodsviptir^! fékk giptu. 

52. Hvcmig skal Krist kenna? — Svá^, at kalla 
hann skapara himins okjarðar, engla^ ok sólar^^, stýr- 
anda^^ [heims ok^^ himinríkís ok engla, konúnghimna 
ok sólar ok engla, ok Jórsala ok Jórdanar [ok Grík- 
lands^'; ráðandi postola ok heilagra manna^ ^. Fomskáld 
hafa kennt hann við Urðar bmnn ok Róm, scm kvað Eilifr 
Guðrúnarson : 

Setbergs kveða^* silja 

suðr at Urðar bmnni: 

svft** heíir ramr konúngr remðan*"^ 

Róms banda sik löndum. 

Svft kvað Skapti þóroddsson: 

Máttr er múnka drottins 
mestr, aflar guð flcstu; 

*) cptir, 766 f U. — *) ex ceti. detumlum; om, Re^, — •) 
o^, mend., 766, — *) lieita, V\ liáfar, aUo$^ 748, sed sic mp^ 
peltatio est imperfecla, — ^) linfr æþar s, hafrirfiar (nam ím 
duahus lineis srriptum esl), U, i, e, = harrcfiar, a: oneralor 
nmvis, vir. — «) hlæftir, id. Il', 766, U', hlæiVi, 748, — ^) hodd- 
Hviptir, id,f W, 766, 748. — ") fiesKar eru konUn|rs krnning:ar ok hcfV 
upp meA þvi, h%'rrnín forníkálilin hafa KrÍHt kendan i kvæAum 



C. 51-52. DE DICTIONE PO£TICA. 447 

Sic cecíiút Styrkar Oddii filius: 

£l milites Högnii magna cum ira 
currus scutularios egerunt in niveos 
Heidii eumulos, insequentes excellentem 
ignis (luviatilis dispersorem. 

PoiTo, ut Thorbjörn cecinit: 

Auri distributor! ille altæ rhedæ 
phalangariæ onerator, qui summam 
albi Christi fortunam consecutus est 
in fonte baptismi versabatur. 

52. Quomodo Christus denominandus est? — Sic, ut 
appelletur creator cœli et terræ, angelorum et solis, rector 
mundi et regni cœlestis et angelorum, rex cœlorumet solis 
et angelorum , Hierosolymorum , Jordanis et Græciœ, do- 
minus apostolorum et sanctorum hominum. Veteres poétæ 
eum a fonte Urdæ et a Roma denominaruut, quemad- 
modum cecinit Eilivus Gudrunæ íilius : 
Dicunt, (Christum) sedem habere 
ín meridiana regione ad fontem Urdæ. 
Sic se rex Romæ, in montana numina potenter 
vim exserens, stabili imperio finnavit. 

Sic cecinit Skaptius Thoroddi filius: 
Potestas monachorum domini 
maxima est. Ðeus plurima eiTicit. 



sínDin; mátti þeim þat kalla framsmíði, þvi { fyrstu rar þat nesta 
fákennt. Krist akal svil kenna, H, — ^) manna, add» //. — i<>) 
tiinsl»> syarna, add, H, — '^) stýrandi, 766, — "} c [heim, 
7S6', om. H. — ") a [om. H^. — i«) H^ addii: mdnkadr«tt- 
inn, aldakrist, vindræfiirB Jöftir, Ðfaria svein, aUa koniing. — '*) 
kvæda, id,j 748 , subintell, menn. — '*) sa, t. t. si, tif. , 748. 
— '^ ræmdan, id.^ 7i8\ rendan, mend. (ex IV rédan^, 766. 




448 SKALDSKAPARMAL. 52. K. 

Krístr skóp ríkr ok reístí 
Rúms^ höll veröld alla. 

Himna konúngr, sem Markús kvað: 

Gramr skóp grund^ ok himna 
glyggranns, sem her dyggvan' 
einn stillir má öllu 
aldar Krístr of valda. 

Svá kvað Eilifr kúlnasveinn: 

Hróz* lýtr helgum' kruzi® 
heíms ferð ok lið^ beima, 
sönn er en öll dýrð önnur 
[ein Mariu sveini®. 

Mariu sonr, enn sem Eílifr kvað: 

Hirð lýtr himna dýrðar 

hrein Mariu sveini, 

mátt viðr* mildíng^® dróltar", 

maðr er hann ok guð^^, sannan. 

Engla konúngr, enn sem Eílífr kvað : 

Máttr** er, en menn of hyggi 
mætr guðs vinar^* betri; 
|)ó er engla gramr öllu 
örr hclgari ok djrri. 



') raams, 756. — *) prnn, mend, 756, — ') sic Rey. etceti. 
<) 9%e Reg.y W, 756; hrótz, írf., 748 i hrocz, mend., V, O. — 
^) halipain, V. — •) #tc(krvzi ui rideiur) Reg.^ kruzi, id., 756; 
crvsi, id.y IV f 748, /fp; cruce, trf. , í/, G; krosni, Sk. Tkorl, 
spec. 7,y Rask. — ^) kyn, genus, 748, eodem sensu. — *) • [ 
Mic Reg., W^ 756^ Sk. Thorl.; einn sólkonúngi* hmnni, 748^ C/, 
O'y sic versus: cinn súlkondngr hrcinni, unus (solus) reæ solis 



C. 52. DE DICTIO^E POETICA. 449 

Potens Chrístus mundum uníversum 
creavit et Romæ aulam ædificavit. 

Rex ccelorum, ut Markus cecinit: 

Rex ventorum domicilii terram 
et cœlos probosque homines creavit. 
Chrístus, rector hominum, 
solus omnia eflicere valet. 

Sic cecinit Eilivus Kulnasvein: 

Cœtus ædis procellarum, itemque 
hominum multitudo sanctam crucem 
supplex veneratur. Omnis vero alia vera 
gloría soli Maríæ filio competit. 

Filius Maríæ, ut Eilivus porro cecinit: 

Purí cœlorum satellites gloriosum 
Maríæ filium proni venerantur. 
Rex hominum veram potestatem 
exercet; ille homo deusque est. 

Rex angelorum, ut Eilivus porro cecinit: 

Eximia potcntia dei amici præstantior est, 
quam ut homincs cogitatione comprehendere 
possint. Verum tamen munificus angelorum 
rex per omnia sanctior et præstantior est. 



ftrrtor, md intercalareM referendus, et xi dýrö de vi miroa§^ 
loea crucÍM eumendum. — ') vioar, id,, Wf 7ó6, 748; veiTy U. 

— >o} sic Re0., Wf 766, apocopato r*, mildingr, id.f U, 748y H^ 

— **) Hie desinit ultimum fragm,memkr. 7ð6, — >*) ok, add. 
ferper. Reg. — ") Minni, V, — ") sic W, 748, Hp, 8k. ThorL, 
i. e. saneti alic^jus hominis; TÍnaDiy Vi 8onar, Reg,, frave h. 
l. ob sequentia. 

29 



450 SKALDSKAPABMAL. 52-53. K. 

Jórdaoar konúngr. Svá kvað Sighvatr: 

Endr réð engla senda 

Jórdanar gram^ ijóra, 

fors J>6 hann* á* hersi* 

helagt' [skopt, or® lopti. 
Grikkja^ konúngr, sem Amórr kvað: 

Bönir^ hefi ek fyrír^ beini 

bragna falls^^ við'^ snjallan 

Gríkkja vörð ok Garða, 

gjöf launak^* svá jöfrí. 
Svá kvað^' Eilifr kúlnasveinn : 

Himins dýrð lofar hölða*^ 

hann er alls konúngr, stilli^'. 

Hérkallaði hann fyrst^^Kríst konúng manna, ok annat 
sinn alls konúng. Enn'^ kvað Einarr Skúlason^^ : 

Lét sá er landfólks gœtir 

likbjartr^^ himinríki 

umgeypnandi opna^^ 

alls heíms fyrir gram snjöllum^^. 

53. þar koma saman kenníngar, ok^^ verðr sá at skilja 

') ttc Reg.f mpocopúto t$ gramr, ceii. — *) haniy Vf 748. 

— *) 1IID, I/. — «) hereia, I/, 748. — <») eie Reg.} heilaft, iá.^ 
ir, C7; hcilaety tV., 748. — « ['*<^ ^^9-^ ^^^> ^kop or, 17; im 
W non eemiiur, — ^ Girkia, W hie ei infra. — *) bsnar, 
748 'y b»n, W^ J5íp. — •)fril, 748-y om. U. — '0)a*"», «7. — ") 
vm, C7. — **) eic H^i lavnag, W; laona ek, U^ 748 f lavnaC, 
Reg.y mend. — ") enn, mdd. W. — '«) Seneii Sk. Thorlmeiuð 
(v. Spec. 7. f . 198^9) hune vereum in iegee meirieme fecearm^ 
reetiiuiique: hifínB dýrð hðldalofar. Sed foiuii h. /. ioeum hmkere 
meiriem vmrimiio , f ti« dieiiur eæiemporalie (mnnnvðrp), t'it f tMi 
vereue impmree eylimkie harmonicis cmreniy vereue pmree hmkeni 
ajfiimhme meirieme impmree^ eec. clmvem meiricmm Snorrii eir. €6. 

— **) •idniny Uf eonfakuittior (mmicue^ hominumy rex^ eonirm 




C. 52-53. 1>E DICTIONE POETICA. 451 

Rex Jordaois; sic Síghvatus cecinit: 
Olim quatuor angelos rex 
Jordanis ex aere misit; 
ille ducis sanctam 
comam flnmine lavit. 

Rex Græcorum, ut Amor cecinit: 
Pro concitatore prœlii 
deprecor apud excellentem 
custodem Græcorum et Gardorum; 
sic ego munus regis remuneror. 

Sic cecinit Eilivus Kulnasvein : 

Gioria cœlestis celebrat hominum 
imperatorem; ille universi rex est. 

Hic Christum primo imperatorem hominum, moxque re- 
gem universi appellavit. Præterea Einar Skulii filius 
cednit: 

Candidus ille, universum orbem •' 

terrarum cava includens manu, 
populum qui custodit, excellenti regi 
cœleste regnum aperirí jussit. 

53. Hicdenominationes inter se coliidunt, quam ob rem 
necesse est, ut is, qui carmen aliquod interpretaturus est, 

se^uentem exflieaiionem. — >*) om. W. — i^ Stí, W. — ■*) 
Carmen Radiue (Geinli) eir. 16. *— ^*) HkBfiraiiir, Rad.i lika- 
bjartr, auxilio claruOy Ofifery V\ likii«aar, eUmene^ profitiu9f 
748. — **) opnaa, Rad,^ ee. lét himinriki opnai, feeiif ui aperi" 
reiurj t. e. aperuii. — **) Hie eoli O, 8i addunit Ok ean er 
avi kvedit: Sl|á|freAi (r. Siyálfrádi) áó síðan — aölar Mna at 
nóni, — %i er hékk, en áhg dökkti, — dðflinsr á Jámnðglini. — 
Hi vereue in eod. W infra oeeurruni, v. Raek. ed. fag. 887^ 
uéi in hae ediHone inierpreiaHo eefueiur. — **) var, mdd» 
Re§, wund. 

39* 



452 »KAIiDSKAPARMAL. 53. K. 

■ 

[af stöð^, er ræðr skáklskapinn^, um hvftrn kveðit er kon- 
únginn , því at rétt er at kalla Miklagarðs keisara Gríkkja 
konúng, ok svft þann konúng er ræðr Jórsalalandi, at kalla 
Jórsalakonúng; svft ok at kalla Róms konúng Rómaborgar 
keisara , eða Engla konúng {)ann er Englandi ræðr. [En 
sú kenning, er 6ðr var rituð, at kalla Krist konúng manoa, 
{)á kenning m6 eiga hverr konúngr^. Konúnga alla er rétt 
at kenna svft, at kalla {)á landráðendr eða lands vörðu, eða 
lands sæki, eða hirðstjóra, eða vörð^ landfólks. Svft kvað 
Eyvindr skáldaspillir' : 

Farma-týs 
ijörvi næmðu 
jarðráðendr* 
á Oglóe. 

Ok sem Glúmr kvað Gefrason : 

Hiimir rauð und hjálmi 
* heina laut á^ Gautum; 

J>ar varð i gný geira 
grundar vörðr of fundinn. 

Sem þjóðólfr kvað: 

Hárr skjli hirðar® stjóri 
hugreifr sonum^ lcifa 

t'r T48i ^^^^y *^*9 Ae^.; stoð v. 8to5o, IF; stoþv (stððo), 
C/. — *) a [er reAr afstavðn skáldskaparins, ok, H, — ') a [Manna 
irram mi ok kondng kalla, H^, — *) vðrdv, 748, ut tt prmeedenM 
scki 9ii mce, pl. -~ ^) Hkr. Har gráf. Cap. 6, — Hi verticuli 
iniegro eoniexiu oecurruni eupra p. 9S9 — 234, -- Hic 748 
aliier diepoeuii ei propierea h. /. breviter nostrum ordinem 
indicai ki9 verhie: Farma tys. ok cetera, lœita capitvla fyrr i 
bökinni; deinde: sv& skal kenna við wttir, scm Kórmakr qva5: 
heyri aonr a syrar. ok cetera; deinde ad sectionem okend lieici 




C. 53. DE DICTIONR POETICA. 453 

I 

ex contcxtu orationis intelligat, de quo rege poéta loqua- 
tur. Nam imperator Constantinopolitanus recte appella- 
tur Græcorum rex, isque rex, qui terræ Hierosolymitanæ 
imperat, rex Hierosolymorum ; item imperator Romanus 
rex Romæ, quique Angliæ imperat, rex Anglorum^. 
Quæ vero antea memorata denominatio est, Christum ap- 
peilari regem hominum, ea denominatio cuique regi com- 
petit. Omnes reges sic recte denominantur, ut appellen- 
tur rectores terræ aut custodes terræ aut peragratores 
regni aut rectores aulicorum aut custodes civium. Sic 
cecinit Ey vindus skaldaspiller : 

Dei onerigeri, 
terræ rectoros 
Ogloæ vitá 
spoliaverunt. 

Et quemadmodum Glumus Geirii filius cecinit: 

Rex , galea teclus , semitam 
cotis in Gothis rubefecit. 
Ibi in strepítu hastarum 
custos terræ reperlus est. 

Quemadmodum Thiodolvus cecinit: 

Excelsus, animo lætus rector 
auliconim debet filiis suam 

iransiij v. infra cap, 64, — ^) iarþa ðnendr, Reg,j haud dubie 
prave pro iarþraþændr (æ = e); inieiliguniur Haraldut ei Er' 
lingus, Gunnilda filiiy po$i Hakonem Bonum reget Norvegiœ. 

— ^) 8ic W^ U; and, Reg,, mate repeiitum ex aniecedeniHus. 

— ") $ic W, V; hildar, Beiionw, prmiiiy Reg,y eodem quidem tefiniy 
sed minus apposiie ad reguias supra proposiias. — *) sie W^ 
V\ Reg. abkreviaie son. 

a) Vox Engiar et An|;lo8 ct aD|;eloii Bi|;niflcat. 



454 SKALDSKAPARMAL. 53. K. 

arf ok óðaltorfu, 
6sk mÍQ er þat, sina. 

Sem Einarr kvaö: 

Snáks berr fald of, fræknum, 

foldvörðr^, konúngs Hörða 

frama telr greppr fyrir gumnum, 

geðsnjallr skarar Ijalli. 
Rétt er ok um þann konúng, er undir honum eru skatt- 
konúngar, at kalla hann konúng konúnga. Keisari er æztr* 
konúnga, en þar næst er konúngr sá er ræðr fyrir þjóð- 
landi: jafn i kenningum öUum hverr við annan i skáld- 
akap. þar næst eru þeir menn, er jarlar heita eða skatt- 
konúngar, ok eru þeir jafnir í kenningum við konúng, 
nema eigi m6 þá kalla þjóðkonúnga, er skattkonúngar' 
eni. Ok svft kvað Arnórr jarlaskáid of þorfinn jarl^ : 

Nemi drótt, hve sjá sótti 

snarlyndr konúngr, jarla; 

eigi þraut við ægi 

ofvægjan gram bægja. 
þar næst eru i kenningum [í skáldskap' þeir menn , er 
hersar heita ; kenna má þá sem konúng eða jarl, svft, at 
kalla |)á guUbrjóta^ ok auðmildinga ok merkismenn j ok 
fólksstjóra^ , eða kalla hann oddvita liðsins eða orostu, 
fyrir þvi, at þjóðkonúngr hverr, sá er ræðr mörgum 
löndum^, þá setr hann til landstjórnar með sér skatt- 
konúnga ok jarla , at dæma landslög ok verja land fyrír 

OfölkvðrAr, cuMtoM populi^ id.^W, — *) inReg.mtMT Mcrif^ 
tum. — *) skattgillder, W. — ^) Hmc iemiHropha infra oceur" 
riif in marii appBliaiionHuð , unde diecie^ vocee Bji ei mg\ A. 
I. eeee a Bjár ei ei^ir, mare. — ^) a [skalldskapar, W; om. H, 
— •) ffvllbrota, m — flokksfjóra, H, — ") |ijAMavnauni, H. 



C. 53. DE DlOTIO^E POETICA. 455 

relinquere hæreditatem et soluin 
avitum. Hoc votum meum est. 

Ut Einar cecinit: 

Terræ custos, animi fortitudíne prœstans, 
calyptram serpentis gestat in comæ 
monticulo. Poéta laudes Hordorum regis 
corara strenuis virís prædicat 

Rex ille, cui reguli tríbutaríi subjecti sunt, recte appella-* 
tur rex regum. Imperator regum summus est ; huic se- 
cundus est rex, qui integræ nationi ímperat: quibus 
utrísque omnes poéticæ denominationes communes sunt. 
His proximi sunt, qui dynastæ sive reguli tríbutaríi vo- 
cantur, qui denominationes cumrege communicant, nfsi 
quod eos, qui reguli tríbutaríi sunt, universæ natioiHS 
reges appellare non licet. £t sic cecinit Amor, dyna-^ 
starum poéla, deThorfínno dynasta: 

Audiat muititudo dynastarura, quara 
strenue mari operara dederit rex ille 
animosus. Non defecit animus regem 
impigTum, quominus cura æquore contenderet» 

His proximi sunt, quod attinet ad denominationes poéti- 
cas, qui duces vocantur. Hos circumscribere licet ve- 
luti regem aut dynastam, ut appellentur fractores aurí et 
largitores divitiarura et sígníferí et acieí rectores, aut ex-» 
ercitús pugnæve antesígnani ; nara quisque universæ na-» 
tionis rex, qui raultis terrís imperat, ad regnum secum 
adrainistrandura reges tributaríos et dynastas constituit^ 
qui jus dicant et fines provinciarura a rege reraotarura ab 
incursionibus hostiura defendant : quorura judicia et pœnæ 
parera habcnt auctoritalera , atque ipsius regis. Quum 



456 8KALDSKAPARMAL. 53. K. 

úrríði i jþeim löndum er konúngi liggja fjarrí , ok skulu 
þeir^ dómar ok refsingar vera |>ar jafnréttir^ sem sjálfs 
konúngs. Ok^ i einu landi eru mörg héruð, ok er þat 
háttr konúnga, at setja þar réttara yfir svá mörg héruö, 
sem hann gefr [vald yfir^, ok heita þeirhersar eða lendir 
menn [i danskri túngu^, en greifar i Saxlandi, en barúnar 
i Englandi; þeir skulu ok vera rétlir dómarar ok réttir 
landvamarmennyfir þvi riki, erþeim er fengit til stjórnar. 
Ef eigi er konúngr nær, þá skal fyrír þeim merki bera i 
orostum, ok eru þeir þá jafnréttir herstjórar sem kon- 
úngar eða jarlar. 

þar næst eru þeir menn, er hölðar heita, [þat eru 
búendr^ , þeir er gildir eru aF ættum ok réttum fiiUum. 
þá® má svá kenna, at kalla þá* veitanda (jár ok [gætanda 
ok sættí^^ manna; þessar kenningar megu ok eiga höfð- 
ingjar. Konúngar ok jarlar hafa til fylgðar með sér þá 
menn, er hirðmenn heita ok húskarlar, en lendir menn 
hafa ok sér handgengna menn, þá er i Danmörku ok 
Sviðjóð eru hirðmenn kallaðir , en í Noregi húskarlar^^, 
ok sverja þeir þó eiða, svá scm hirðmenn konúngum. 
Húskarlar konúnga voru mjök hirðmenn kallaðir i fom- 
eskju*^. SvA kvað þorvaldr blönduskáld: 

Konúngr heill ok svái snjallir*''^ 
sóknörr, viö lof gjörvan 
óð Iiafa menii i munni 
mirm, hiiskaijar þinir. 



þeirra, IT. — «) jomnréttar, i/p. — ^) gnn^ yy ^ //p, _ 
a [til valldz, W\ til valds hverjum, //. — ^) a [hjá Davnum, i/^. — 
*) a [sva eru rétt ncfndir bœndnr, //. — ^) að, IF. — ') in W 
eraium. — •) hann, ll'. — ^") a [gætandi um s«ttir, //. — '^) 



C. 53. DE DICTIONE POETICA. 457 

vero in una terra multa sínt terrítoria, consuetudo regum 
est, ut judices prœficiant tot territoriis, quot eorum po- 
testati subjecerint, qui (judices) sermone Danico duces 
aut præfecti provinciales dicuntur, in Saxonia comites , in 
Anglia barones K lidem legitimi judices et justi defen- 
sores proYÍnciæ, ipsorum administrationi commissœ, esse 
debent. Rege non præsente, bis vexillum in prœliis præ- 
ferendum est, tumque æque legitimi duces exercitús sunt, 
ac reges aut dynastæ. 

His proximi sunt viri, proprietarii dicti, i. e. coloni^ 
generis ampliludine et pieno jure privilegiorum gaudentes. 
Hos ita licet denominare, ut appellentur datores et cu- 
stodes pecuniæ et hominum reconciliatores ; quibus deno- 
minationibus etiam principes circumscribi possunt. Reges 
et dynastæ comites sibi adsciscere solent viros, qui (satel- 
lites) aulici et domestici vocantur; præfecti vero provin- 
ciales etiam habent viros sibi addictos, qui in Dania et 
Svecia aulici, in Norvegia domestici appellantur, et tamen 
sacramentum dicunt, ut regibus satellites aulici. Dome- 
stici regii priscis temporíbus fere aulici appellati sunt. Sic 
cecinit Thorvaldus Blandæ-poeta : 

Salve, rex, acer prœliis, tuique 
satellites domestici animosi. 
Homines carmen meum, ad laudem 
compositum, ore celebrant. 



tft Reg, h, l, hvrskallar icripíum. — '*) Reg. h. l, eeribU forn- 
escv. — ") $ic Wy U i 8igallr, Re^.^ prave h. l, 

a) Hæe scrlpta esse vidrntar ante aonam 1276—7, qaoMafnns 
Le^m emendator, R. N., prefeetis provincialibns Baronam títnloa 
coocessit, vide Vítam Arnii episcopi, ed. Havn. 1820., pa|;. 33. 



458 BKALUSKAPARMAL. 53. K. 

þetta orti Haraldr konúngr Sigurðarson^ : 

FuUafli beið fyllar, 

íinn ek optr at drifr mínua , 

hilmis stóls, á bæla 

búskarla lið jarli. 
Hírðmenn ok húskarla höfðingja má svft kenna, at kalla 
|i6 inndrótt [eða verðúng eða beiðmenn'. Svá kvað 
Sighvatr : 

þat frá ek vig á vatni 

verðúng jöfurs gerðu 

nadda el ai^ njia 

næst tel engin^ smæstu. 
Ok enn þetta^: 

þági var^ sem þessum 

þengils á jó strengjar 

mjöð fyrir máhna kveöju 

mær heiöþegum bæri. 

Heiðfé' beitir máli ok gjöf, er höfðíngjar gefa^. Svá 
kvað Óltarr svarti* : 

Góðmennis þarf ek Gunnar 

glóðbrjótanda^^ at njóta; 

h^r er alnennin inni 

inndrótt mcð gram svinnum. 
Jarlar ok hersar ok iiirðmenn ern svá kenndir, at kallaðir 
eru^^ konúngs rúnar. eöa málar eða sessar^'. Svá kvað 
Hallfröðr: 

>) Vide Hkr. lUr. liarAr. cap, 44, í', $cr. hÍMt. lihmd. $, 
250. — *) »ic }f\ Hþ} liirdmrnn, Rey,; a [lifiðíni;, verAiin^, H. 

— ») en, W. — *) ek m\^\ hin , 11' ; ek ong en, l/. — *) Vide 
Hkr. 01. h. eap. 48, í; Scr. hist. Ul. 4, 99. — *) vass, id.^ 
dupl. 8., W. — ^) Hci5i, //. — "^ veifa, Jarlar e5a Hersar, H. 

— *) vide MUfva jf. 406, uki hi rertMJV, uná voce carianie, oc- 




C. 53. DE DICTIONE POBTICA. 459 

Sequentes versus composuit rex Haraldus Sígurdi filius : 
Prœpotens ille vir sperabat se 
solium regíum occupaturura. 
Sentio, pauciores sæpe domesticos 
dpastæ vestigia premere. 

Aulicos et domesticos principum ita licet denominare, ut 
appellentur cohors interior (v. domestica), præsidiaría aut 
stipendiaría. Sic Sigbvatus cecinit : 

Audivi, cohortem regis præsidiaríam 
nuper eam pugnam marí fecisse, 
ut nullas fere commemorem 
minimas spiculorum procellas. 

£t præterea sequentia: 

Tum quidem in hoc funis 

equo haud perínde fuit, ac sí 

virgo mulsum aiferret regiis 

stipendiaríis ; tantus erat sonitus metallorum. 

Heiðfé (honoraríum) dicitur stipendium et munus a prín- 
cipibus datum. Sic cecinit Ottar niger: 

Gladii fractorís excellentium 

satellitum benevolentia egeo. 

Hic perquam strenua cohors 

domestica intus est apud fortem principem. 

Dynastæ, duces et aulici ita denominantur, ut appellentur 
regis consiliorum colloquioruroque consortes, aut con- 
scssores. Sic Hallfredus cecinit: 



eurremni. ~ '^ ttc Reg.j W {lUera I eupv linemm mddUm)i 
Ra$k, eonjecit gnldbr., aurij ut euprm I. e. fnlls. — Gannar f 165, 
igniM Bellonmy gtadiue. — '0 excidit in Re§. et W. — **) •k 
fpjalUr, mdd, Up. 



460 8KALDSKAPAR1UAL. 53. K. 

Grams rúni iætr glymja 
gunnrikr, hinn er hvöt likar, 
Högna, hamri slegnar, 
heiptbráðr of sik vúðir. 

Sem Snæbjöm kvað: 

Stjór viðjar lætr* styðja 
stáls buðlúnga' máli 
hlemmisverð við harðrí 
hdflángan sér' dúfu. 

Svft kvað Amórr: 

Bera [sin, en^ mik minir, 
morðkennds^ taka enda, 
þess of^ þengíls sessa^, 
^úng mein, synir úngír. 

Konúngs spjalli, sem Hallfröðr kvað^: 

Ráð lukust, at sá* siðan 
snjallmæltr^^ konúngs spjalli 
átti einga dóttur 
Ónars, viði** gróna. 

SvA skal menn kenna við ætt^^ ; scm Kórmakr kvað : 
Heyri sonr á, Sýrar, 
sannreynis, fentanna 
ör greppa lætk**'* uppi 
jastrin, Haralds, mina. 

"1 lét, fecii, W, //p. — «) döglinpa, £7.-0 fæ, If' , §c. 
ívdvfv, undam tnariSj marinamj ske (skæ), equum, C/, ui Jun^ 
§aniur stjórviðjar skœ, equum guhernaculi^ navem. — ^) * [ 
syn vm, U. — *) morð kend, W, H^; mœrþ kendr, U. — •) 
þcHðom, U. — ^) inieilifiiur aui Thorfinnuiy Si^urdi eraðsi 
filiui , aui hnfui ex fraire nepos Rögnvaldui Bruðii, dynaaim 



C. ð3. D£ DICTIONE POETICA. 461 

Bellipotens regis consiliaríus , 
in iram præceps, cui celeritas 
placet, indumenta Högnii, cusa 
maileó, circa se clangere facit. 

Quemadmodum Snæbjöm cecinit: 

Regum familiaris facit, ut taurus 
mali, longis lateríbus præditus, duram 
undam ingenti, quod sibi est, 
proræ gladio (perticá) percutiat. 

Sic Amor cecinit: 

Me graves capiunt dolores, suos 
(dolores) femnt mei juvenes filii, 
propter obitum illius regii 
consessorís, prœliis inclyti. 

Confabulator regis, ut Hallfredus cecinit: 
Negotium ita transactum est, ut 
disertus ille regis confabulator 
deinde unicam Onarís gnatam, 
arboribus vestitam, uxorem duceret. 

Sic homines a familia denominandi sunt, ut Kormakus 
cecinit : 

Liberalis filius verí exploratorís 
Haraldi aures advertat! Promo 
meam cerevisiara maritomm 
Divæ montana saxa incolentis. 

Orcaden9e$. — «) Vide iupra cap. 14. pa$. 890. — •) $ie ed. 
Raskiiy eed forle sa h. /. et eupra sH id. fu, si, to =t av&. — 
**0 snjallráþr, U, ei sie codd. suprm L e. — ") vini, mend.<, 
Reg. — '«) ættir, W; einnin má mann kenna við ættir sínar, ii. 
";#iV IV; lætr ifori. mend, ex lætc), Jle^.j avrg^reipa let ek, 1/. 



462 SKALDSKAPARMAL. 53. K. 

Hann kallaði jarlinn sannreyni konúngsins, en Hákon jarl 
8on Sigurðar jarls. En þjóðóirr kvað svá um Harald: 

Vex* Ólafs feðr 

jámsaxa* veör, 

harðræðit hvert, 

svá at hróðrs er vert. 

Ok enn svá: 

Jarizleifr of sá 
hvert jöfri* brá; 
hófsk hlýri frams 
ens helga grams. 

Ok enn kvað hann: 

Andaðr er sá 
er of alla brá, 
haukstalla^ konr 
Haralds bróðursonr. 

Enn kvað svft Amórr i Rögnvalds-drápu : 
Réð heita konr hljóti' 
herþarfr^ við mík gjörva 
styrk' lét oss^ of orkat 
jarls megð af* þvi fregðar. 

Ok enn sem hann kvað orþorfínn jarl : 

Bitu sverð, en þar þurðir^®, 
þunngjör, fyrir Mön sunnan, 
Rögnvalds kind, und^^ randir, 
ramlig^^ fólk^^, ens gamla. 

^ Eykr, mu^eí, V, $e, OUfs fedr eykr Járnsoxo veðr, fter 
Olavi mu§€i (eiei') pngnam, — *) JárnBðxa, V, forie id., §enera 
mnommlo. — *) hvat jðfiirr, D. — «) havksUIIda, W. — *) hlvti, 
id.y W', hleyil, id.j V. ^ •) eie H; Vh herþarf, ^99., mfoeopmin 



C. 53. DE DICTIOXE POETICA. 463 

Appellavit dynastam verum regís exploratorem, intelligens 
Hakonem dynastam, (ilíum Sigurdi dynastæ. Sicjvero 
Thíodolvus de Haraldo cecinit: 

Crescit Olavi patri 

ferreorum spiculorum tempestas, * 

quælibet rortitudinis documenta, 

quæ laudum præconiis digna sint. 
Item sic: 

Jarisleivus animadvertere potuit, 

an regis animus vacillaret. 

Crevit glorift frater 

inclyti sancti regis. 

Idem porro cecinit: 
Mortuus est, qui 
omnes antecelluit, 
principum cognalus 
Haraldi ex fratre nepos. 

Sic etiam cecinit Amor in encomio Rögnvaldi : 
Cognatus bellatoris, populi commodis 
inserviens, mecum necessitudinem jnnxit. 
Quæ firma cum dynasta adfinitas 
inde mihi gloriam conciliavit. 

Atque porro, ut idem de Thorfinno dynasta cecinit: 
Tenues gladii robustos milites 
vulnerabant ab regione Monæ 
in meridiem versa, ubi tu, prisci 
Rögnvaldi progenies, sub clypeis ruisti. 

r, nt smpiuM. — •*rf«T, V. — •) öll, IK. — •) »t, V. — >•) 
þvrftv, Wi þurAi, V, — >0«"9 ^; ok maluU il««ft. — **) ram- 
lifft, ttii^., V. ^ ^*) ðie Hn^., W, V. 



464 8KALD8KAPARMAL. d3-ð4. K. 

Ok enn kvað hann: 

Ættbæli* firr' ítran 

allriks, en ek bið Itkna* 

trúra tiggja dýrum, 

Torf-Einars, guð, meinum. 
Ok enn kvað Einarr skálaglam: 

Né ættstuðill^, œttar, 

ógnherðir' mun verða, 

skyldr em ek hróðrí at halda, 

Hilditanns, inn mildi^. 

UKEND HEITF. 

54. Hvemig er úkend® setníng skáldskapar? ~ Svá, 
at nefna hvem lut sem heitir. 

Hver em úkendheiti* skáldskaparíns? — Hann heitir 
bragr ok hróðr, óðr * ® , mærðr * * , loP '. þetta kvað Bragi 
[hinn gamU^', þá er hann ók^^ um skóg nokkvora sið 
um kveld, þá slcfjaöi^^ tröllkona á hann, ok spurði hverr 
þar fór: 

Tröll kalla mik, 
túngl sjótrúngnis, 

1) Et b«ti, W. — «) $%e V'y fidr, Reg.^ W, h. L prmve. — 
*) liknar, T, ei mox trvrar. — «) áttotvMII, id.j W. — ») ógm^ 
herþiy iat.j V. — *) mildri) Vy forte vera lectio h. L, ui frm-^ 
eedene ion $it fartic.^ hoc ordine: nh Hilditanna «tt8to5ill muB 
verða inn mildri ögnherði, hoe seneus nemo Hilditanni §enere 
ortue erit hoc kellatore likeraHor. — ^ Hane ineeripiionem 
eœ ed, Raekii eueeepimue (cfr. eupra p. 280. not. /) et ordinem 
eodicis Re$, et fragmenti memkr. 748 eervamue, fui rmtioni 
operie maxime eonvenit. Codex Wormianue atiter dieponii: 
primum enim traclatui de literie et de fiyurie , quoe eodex 
Rcff. neecit et qui fere undeviginli folia memkranm oceupmnt^ 



C. 53-54. D£ DICTIO^E POETICA. 465 

Et idem porro cecinit: 

Deus! eximio nepoti potentis 
Torv-Einaris calamitates defende! 
Precor, ut excellenti principi 
salutaria solatia contingant. 

Præterea cecinit Einar lancicrepus: 

Liberalís ille pugnæ concitator 
haud est, opinor, progenies 
familiæ Hilditanni: cujus familíæ 
celebrandæ oíHcium mihi incumbit. 

APPELLATIONES SIMPLICES. 

54. Qualis estelocutio poética simplex?— -Sic, ut 
8U0 quæque nomine res appelletur. 

Quænam sunt appellationes simplices poeseos ? Ea 
appellatur bragr et hróðr^ ódr^ mærdr^ lof. Se- 
quentia composuitBragius priscus; qui quum sero vespere 
per siluam quandam cumi veheretur, aliqua femina gigas 
eum carmine compellans, quæsivil^quiseolocoiterfaceret: 
Gigantem me vocant, 
lunam ædis Rungnerianæ 

%n$$rii (Raik. f. ITÍ—SSS'), deinde novem foUa ekariaeem 
eodiei infiæa eunif in quHue manu Svenonie Jonm (efr. 9Ufr, 
f. 919^ noi, 19) eerifiœ euni fariieulmy qum dieuniur ókend 
heiti, fornöfo, ei braf^rhœttir, ueque ad verba : en fetlana ok qbi- 
gjörð (hams hans), v, Bragarhættir poei eirofham ^., ed. Rask, 
f, 990, — Hme iemfore 01, Wormii adecrifia euni eodiei, 
jam ium aliquoi foliie manco, Tiiuli efeciaiee ^ quoe exeeri' 
fior fariieulis ei secHonibus framiitiif laiine scrifiif ex menia 
ifsius eomfosiii esse videniur, ei iia hie iiiulum frmmiiHit 
„de Bjnonymis simplicibos". — ^) kend, C7, H, — •) nöfh^ W 
ehari., 748. — >«) om, 17, //. — ") roærð, Wehari., «7, T48, 
H. — »«) ok leyfð, add, 17. — '>) alom. 748. — '*) för, 748. 
— '») stemndi, H-, aiii: stiítaði. 



406 6KALDSKAPAKMAL. 54L K. 

auðsug jötuns, 

clsólar^ böl, 

vílsinn völu, 

vörð nafjarðar*, 

hvelsvelg^ hímíns; 

hvat er tröll nema |>at*? 
Hann svarar svft: 

Skáld kalla mik 

skapsmið' Viðurs^, 

Gauts gjafrötuð^^ 

grepp óhneppan^, 

[Uggs* ölbera*®, 

óðs skapmóða^^, 

hagsmið^^ bragar; 

hvat er skáld nema þat? 
Ok sem Kórroakr kvað : 

Hróðr*^ geri ek of mög mæran 

meirr Sigröðar** fleira**, 

haptsönis^^ galt^^ ek hftnum 

heið. Sitr þórr í reiðu*®. 
Ok sem kvað þórðr Kolbeinsson^ ^ : 

Mjök lét^® margar snekkjur, 

mærðar örr, sem knörru, 

') Hie íep iierum incipii, prave le$en9 : d ek sólar' b. — 
*) nattfa, íefiy voce imperfecia. — *) hleifsuelg, libi QcoelesH$y 
i, e. to/tt) devoraioremy íefi, — *) eiropham om. Wj 748, V, li, — 
^ 9ic W chart,y 748 ; ekipsmið, fabrum navis, íe^^ quod opfimt 
proeedii si Viðurr accipiiur pro Viðr, nanue, ium enimWbnn 
skip, navið nani^ esi poésie, earmen^ skapskið, Re^,^ prave. 
— •) Viðris, //. — 9ic Wchari,, V,748', gjafrötut, trf., He^., 
íe^. - •) öhneppin, íe^. — •) Yggs , id. , 748, U§, — "^ vll- 
bera, mtntft recie^ íep, — ") skapmóðni t. skapmtfðin, 748$ 
aparmtfþay V^ Hy a [om. Wchari. — '*) $ic W chart.,748, íefi^ 
V, H$ haffskið, Re§.^prmve,'^'^9ÍcRe9., Wchari., r49| hrtfð. 



C. 54. DE DICTIONE POETICA. 467 

opum giganteanim consumtorcm, 

lumínis solarís nöxam, 

amjcum sagæ comitem, 

clívosæ terræ custodem, 

orbis cœlestis devoratorem. 

Gigas quid est, si hoc non est? 
Cui iUe sic respondit: 

Poétam me vocant, 

dignum Viduris fabrum, 

Gothi munerís inventorem, 

vatem haud sterílis venæ, 

Yggi cerevisiæ ministrum, 

carminis justum confectorem, 

poéseos dextrum artificem. 

Poéta quid est, si hoc non est? 
Porro , ut Kormakus cecinit : 

Carmen laudatoríum facio 

de excellenti Sigurdi filio. 

Ei multo majorem persolvi 

poeticum honorem. Thor rfaedæ insidet^ 

Item , sicuti cecinit Thordus Kolbeinis filius : 
Bellator permultas libumas, 
navesque onerarías et cursorías, 

le/?, Ra$k. — '*) t. a. defíakone áynaeia Sigurdi filio $ Si^raðar, 
id,y lep'y Si^rþr, C7; Hakonar, 748, t. e. de Siyurdo Bakonit 
filiOf dynaeia Hladenei, paire Hakonið dynaeiœ, — '*) fleinfty 
íe^, conira meirum, — ^^ haptn^nis, mend., ÍV ehari.; hapC 
nniis, lefií haptnœinis, Z48f happsænis, f/. — 'OlT^^'^y infrmB,^ 
U; vel, deligOj 748. — *•) reiþvm, Rey.^ reiftum, le^. — *) 
Colbranaskalld , perperam Qex abkreviaim eeripiura') , W ekart. 
— Ðeeumia eei kœc eemieiropha ex encomio in Eirikum dynm^ 
$imm Hakonie filium, vide Hkr. O. Tr. Cmp.éO, $ir,2f Fomn. 
B. I, 166^ 1. ^ *0 l»tr, frm., íefi. 

30^ 



468 8KALDSKAPARMAL. 54-55. K. 

óðr vex skálds, ok^ skeiðar* 

skjöldhlynr' á brim dynja. 
Mærð, sem Úlfr Uggason kvað: 

þar kömr* á*, en* öri^ 

endr bar ek mærð af^ hendi, 

ofra ek svft, til sæfar^, 

sverð-regns loG þegna. 
Hér er ok lor kallat skáldskapr. '[Svft kvað Ormr Stein- 
þórsson*®: 

Ek heG orðgnótt miklu^^, 

opt finnum þat, minni, 

fram tel ek leyíð fjTÍr loföa 

Ijósri^^, en ek mundi kjósa. 
55. Hvernig*^ eru nöfn goðanna? — þau heita** 
bönd, sem kvað [Eyjólfr^^ Daðaskáld'^: 

Dregr land at mun banda 

Eirikr und sik geira-^^ 

[veðrmildr, ok semr hildi^®. 
Ok höpt, sem kvað þjóðólfr inn hvinverskí^^: 

Tormiðlaðr'^ var tívi»^ 

tálhreinn^' meðal beina; 

') $ie Wchart.f 748, U^ Hkr. et Fornin. 8.; at, Ref., íe^, 
^ *) eie Uf Hkr., Fornm. 8.; skeiða, Re^., W chart,, 748y le^y 
fuod neecio an proeedat, niei forte at skeiða eit pro avo akeifta, 
frœter navee cureoriae. — ') skjaldhlynr, id,, 748^ íe^j akalld 
hlynr, l/. — >^«n»^ «<'•* ^^^5 iitmT^ id., íe^. — •) ár, 748. 

— ^ eic dedimue; enn, Reg,, Wchart.y /e^; hinn, 748; er, V. 

— ^ æri, írf., Uy 748; aari (•'. e, ori = 0ri), id.y le^. — •) at, 
748, íep, i. e. adtuli, recitavi coram aliie; a, U. — *) þar 
kömr á til sœfar, t. e. jam carmen ad finem perductum eet^ 
tropo ducto ah amne, in mare ee exonerante, de fuo tropo vide 
infrm in Tropolo$ia, uki de aUe$oria agitur (ed. Rmekii p. 




C. 54-55. DE DICTIOKE POETICA. 469 

in æstum ruere fecit. Carmen 

laudatorium poétæ crescit. 
Mærð (præconium), ut cecinit Ulvus Uggii fiiitts : 

Ilic amnis in mare devenit; ^ 

ego vero olim, junior quum essem, 

encomium absolvi. Sic ego 

laudes virorum bellicosorum eitpllo. • 

Hoc loco etiam poésis appellatur lof (laus). Sic cecÍDÍt 
Ormus Steinthoris filius : 

Multo minori, quam optarim, 

præditus sum verborum copia; 

id sæpe animadvertimus. Laudem 

virorum coram candidá (muliere) recito. 
55. Quæ sunt nomina deorum?~< Vocantur ðó'itif 
(vincti), quemadmodum cecinit Eyolvus Daðaskáld : 

Bellicosus Eirikus terram ex Ðeorum 

voluntate sub suam redigit 

potestatem, et pugnam conserit. 
Et höpt (neii), ut cecinit Thiodolvus Hviniensis: 

Ille qui effecit, ut cibus ægre 

pararetur, dolis in Deum non abstinuit* 

SS2), — ^^ hme m [ei eequeniem temitiropham ex V^ 8i^ Q 
deeumim ticfil, nam omiiiuni Re$. ei ceii, — ^*') ex eonjeei, 
Rmekii pro mikla. — ^*) eæ eo^ieci, Raekii pro Uósír. — ^*) 
þessi, íefi, — >^) ok mii. Reg.^ minue mpie h. I. — '*) 9ie Vy 
748', Eiaolfar, meni.y Wchari.; EyTÍodr, Reg. — ^^ owt. W 
ehari.$ m [Eyvindr skalldMpillir, /ep. — Deeumium e9i ex emr^ 
mine Bandadrápa, tfi Eirikum dynaeiam, vide Hkr. O. Tr. eof. 
96, í$ 97 j S', Scr. hiei. Mand,, S, S7S; 3, 230; Fornm. t. 11, 
ad S, S88, í. — »0 «««"» 7^^' - '•) a [om. íe^. — '•)«• 
carmine HaaBtlaanp, vide eupra cap.SS, pag.SOð. — ^)eieW 
chari., V, 748, le^) Cormildaftr, h. i., Reg. — *>) ^ •'•« 1^$ 
Uraro, ui eupra, i. c, V. — ^ tilhreÍB, U, 748. 



470 8KALDSKAPARMAL. 55-56. K. 

hvat kveöu^ hapta snytrír' 
hjálmfaldínn" ! ^vi vaida. 

Rögo, sem Einarr kvað skálaglam^: 
Rammaukin kveð^ ek riki 
rogD Hákunar magna^. 

Jólnar^, sem Ey vindr kvað : 
* [Jólna sumbP; 
en vær gátum 
stiilis lof, 
^ sem steina bru. 

Diar, sem Kórmakr kvað' : 

Eykr með ennidúki 
jarðhlutr^®, día Qarðar 
breyti^*, hún^* sá^* er, beiþan'* 
bindr. Seið Yggr^* til Rindar. 

56. þessi^^ nofn himins eru rituð, en eigi hofum 
vær fundit i kvæðum öll þessi heiti, en þessi skáldskapar- 
heíti sem önnur þykki mér óskylt^ ^ at hafa i skáldskap, 
nema [áðr Gnni hann i verka höfutskálda þvilik heiti^^: 
himinn , hlýmir , heiðþornir , hreggmimir , andlángr , 
Ijósfari, drifandi, skatumir, viðfeömír, vetmímir^ *, leiptr*®, 
hrjóðr*^, viðbláinn. 

iieReg., Wchart., 748^ kvat þv, /epj kvað þv, If. — «) 
in Reg, fere Bnyrtirj Snytur, Wchari, — ■) — faldinn, Wehari,, Vy 
748, lefi, — *") Skdlason, prave, lefi^ om, W chari, — Ex Yelleklay 
emrmine in iynaMiam Hakonem Sigurdi filium, efr. Hkr. O.Tr. 
emf, 98. eir, 3. — <») kvað, dixiy le^. — <0 ^«? ^* '- «<'<'<'' ^^ heiU 
ok reipin, Bem hér er: sv fikal renna — {»4 er regin deyja — móðiir 
k(raatir) ni(fcr); i.e. voeaniur ei re^in; uii hoe loco: Ea per^ 
eurrei — ubi numina moriua euni — mairis viai virgof vida 
Vafþnidnism. iir. 47, efr. iupra p. 904. — ^ þolnar, 17. — •) 
m [þolnar at, I/. — *) vide iuprm cap. 9. pa$. M8$. — ^) iie 



C. 55*56. DE DICTIONE POETICA. 471 

Tu, galeft tecte numinuin condecorator , 
dixísti, aliquam caussam ei rei subesse. 

Rögn (potestates), ut cecinit Einar lancicrepus : 
Ajo, numina robore aucta 
regnum Hakonis confirmare. 

Jolnar^ ut Eyvindus cecinit : 
Deorum cerevisia. 
Nos vero principis 
laudes reddidimus 
ponti lapideo similes. 

Diar , quemadmodum Kormakus cecinit : 
Ðistributor tcrræ, qui ursi catulum 
constringit, promtum poeseos variatorem 
vitta frontali ornat. Yggus amores Rind^ 
incantamentis sibi conciliavit. 

56. Sequentia cœli nomina hoc loco adferuntur, 
neque tamen omnes has appellatíones in carminibus repe- 
rimus ; quare mihi quidem necessarium non videtur, has 
poéticas appellatioucs, uti ccteras, in poési adhiberi^ nisi 
talia nomina in operibus poétarum classicorum reperian- 
tur: himinn^ hlyrnir^ heiðþornir^ hreggmimir^ 
andlangrj liosfari^ drifandi^ skaturnir^ við^ 
feðmir^ vetmimir^ leiptr^ hrioðr^ viðblain. 

abbreviate, iarð hlV, Reg.; jarðlvtr, id., 748^ jarMatar, id., W 
ehari.; iarðhlut, 1e}; jarðr \vtr, U. — ") breitti, íVekari,; ^siti, 
748. — ") Mic 748; hvnn, U', hvns, Reg., Wchari., le^. — 
>') þá, W ehari. — 'O '^c Res-; beinan , iV., le^, I/; beinaft, 
Wchart.f belnir, 748. — '^) ykr, mend,, U\ yekr, mend.y 
le^* — ^*) eequeniei cœli^ ioiie, lunœ appeilaiionee omiiHt 
748. -^ ") Reg. Mcribii oskyltt. — **) a [kveðit se til, V. — 
*•) ▼itmÍBÍr, lep. — «0 ow. lep. — «») hrjólr, U^. 



472 8KALDSKAPARMAL. 56-57. K. 

Sól: sunna, rööuU, eyglóa^, alskír', sýni, fagra- 
hvæl', liknskin, Ðvalins leika, álfrööull, ifr-röðull^) 
mylen *. 

Túngl: máni, ný, nið, ártali;^ mulenn, fengarí, gUmrj 
skpdir, skjálgr, skramr^. 

57. Jörð^, sem þjóðólir kvað* : 

Yr® lætr odda skúrar 
opt herðir gjör verða 
hrings, áðr hann of f>r^ngvi^^, 
hörð el, und sik jörðu. 

Fold , sem Óttarr kvað^ * : 

Fold verr fólkbaldr, 
fár má konúngr^' svá, 
örnu^* reifir Óleifr, 
er framr Svía gramr. 

Grund, sem Hallvarðr^^ kvað: 

Grund liggr und bör, bundin, 
breið, hólmljöturs^*, leiöar, 
heinlands^^ hoddum grandar 
[Höðr*^5 eitrsvölum^® nöðri^*. 

*) englöa, WcharU — «) alíkírr, íe^. — •) fagrahvel, /ep; 
fapihael, WcharU — ^ iírrodall, WcharL-y irirauðvll, U^. — •) 
$ie Wchart,, 1e^\ mysen, Rtg,, minut recie ui puiamui» — *) 
tie Wehari,, U, lefl^ Rask.^ skamr, Rejf, — ^) IlTer erv iftrðar 
hæítí? — hon heitir i0r5, T48. — ') Hæc ei tequenies #mií- 
tirophat om, C7, diverMum ordinem ineiiiueni, — Videiur hme 
Miropha Thiodolfi ex encomio in Haraldum Sigurdi /*., il. N,^ 
deeumia eeee. — ^) eic exscripium J, Olavii Grunnavicentis 
ei aiierum execriptum codicie Wy eed verosimiiiier ex eo^fec'' 
liira; J, Reg.y Wchari.,748} jarl^ dynaeia, le^ (eecundum con- 
Jeciurem ex j,); Or iegii G, Pauii, — '^) eic Re$. (eerrifemie 



C. 56-57. DE DICTIOXE POETICA. 473 

Sol: sunna^ röðull^ ^ygloa^ alskir^ synt^ 
fagrahvœl^ liknskin^ DvalinS'-leika^ alfröðull^ 
ifr'-rödullj mylen. 

Luna : mani^ ny^ nið^ artali^ mulen^ fengari^ 
glamr^ skyndir^ skialgr^ skramr. 

57. Terra, utThíodolvus cecinit: 

Strenuus incitator cuspidum 
pluviæ sæpe duras facit gladii 
procellas, antequam terram 
in potestatem suam vi redigat 

Fold^ ut Ottar cecinit: 

Bellator terram defendit: 
pauci reges sic (facere) possunt. 
Aquilas Olavus eihilarat: 
rex Svionum excellens est. 

Grund^ ut Hallvardus cecinit: 

Lata terra, serpente maris, 
veneni instar frigido, vincta, 
bellicæ expeditionis duci subjacet. 
Numen gladii auro nocet. 

likrario M? firangrí), Wchari.; firðn^i, id.^748 $ þrynsii ^^P* — 
^^) M? encomio in Olavum Eiriki f.y R. Svecim. — '*) frtmr, 
eod. eentUf 748. — ") Orn, eing.j Wchart.; mfUJkj le^. — • ^O 
$ic 748 , Wchari. , ec. Hallrarðr HárekBblesi ; Haralldr, Reg.f íefí* 
— >») 9ic 748, Wchari.i holmfiGtrB, le^. — '0 «<c 748^ lefí^ 
leinlandsy Rej/.j JVchari.y mendoee, — '^ $ic (havðr), Reg.} 
haa5r, id., 1e^', hauAar, Wchari. — *^#te fere lefí, ecrihene 
divieim eitr svaulam ; eitr svavlvn, Reg. ; fivölom, Wchari. » omieeo 
4itr; a [havðræitir bvOIv (fivOlam), 748. — ^*) 9ic dedii Ra$k.$ 
na5ri (navðri cum funcio iiierm v suhscripiOf Re§.')j id^ tíe§.f 
Wehariy 748j lefí. 




474 8KALDSKAPABMAL. 57. K. 

I 

Hauðr, sem Einarr kvaö: 

Veija hauðr með hjörvi 

hart döglínga^ bjartir*, 

hjálmr^ spríngr opt* fyrir* ólmri 

egghríð^, framir seggir. 
Land, sem þórðr Kolbeinsson kvað^: 

En ept víg' frá*^ Veigu*^ 

vant er orð at styr, norðan 

land, eða lengra stundu, 

lagðist, suðr til Agða. 
Láð, sem Óttarr^^ kvað: 

Hélztu, þar er Iirafn ne^* svalta^*, 

hvatráðr^* ertu, láði, 

ógnarstafr! fyrir^* jöfrum, 

ygr, Iveimr*®, við kyn beima*^. 
Hlóöyn , sem kvað Völu-Steínn : 

Man ek })at er, jörð*®, viö*®, orða 

endr, myrk Danar*^ sendu^*, 

grönnar*®5 gröfnum munni 

gein**'', Hlóðynjar beina. 
Frón, sem Ulfr kvað Uggason**: 

En stiröþinull** starði 

storðar legs^* fyrir*'^ borði 

^) daaglín^ar, WcharLj 748^ /«/?, ui framir seg^f^ir vocaiivi iint» 

— *) iic Reg,^ 748^ /ep; bjartri, Wchari,; bjartra c. bjartr 
matuii Raskiui^ quorum potteriui h. l, consitiere nequit. — 
') hialms, Wchari., o: Kjálms hrí5| pugna, — ^) om,mend,748, 

— *) i, 748', om,yVchari. — ®) og hirdframir s., prave, Wchart, 
-» ^) ex encomio in Eirikum Hakonis filiumj iynaeiam Norv*^ 
vide Hkr. O. Tr. Cap, 131. sir. 1.; Fornm. s. 12, ad 8, 14, ~ 
•) vígs, 748. — •) 8ic 748, le^ -, fram, Reg., Wchari. — »«) 
promoniorium ineulœ Amow in Haiogia; veigvm, le^. — *') 
Arnórr, perperam Wehart., cfr. eupra cap. 47. pag. 416. — - **) 
$ie Reg.^ Wchart.; hrafmn oœ, 748, mend. — ") svaltat, íd,^ 



C 57. DE DICTIO.NE POETICA. 475 

Hauðr^ ut Einar cecÍDÍt: 

Clarí excellentes virí terram 

regum strenue defendunt 

gladio. Galea sæpe dissilit 

propter furentem aciei procellam. 
Land^ quemadmodum Thordus Kolbeinís filius cecinit: 

Sed post prœlium terra a Veiga 

septemtrionali merídiem versus 

ad Agdas usque aut longius aliquanto 

se subjecit. Ðifficilis est gloría belli. 
Laðj quemadmodum Ottar cecinit: 

Terribilis pugnæ gestor, terram 

retinuisti adversus duo principes, 

adjutus ope virorum, quo loco corvus 

non esuríebat. Celerí uterís consilio. 
Hloðyn^ quemadmodum Völustein cecinit: 

O Diva virídis tellurís ossium! 

memiui illud verborum olim, 

quando abies obscuræ Dani 

arenæ sculpto rostro hiabat. 
Fron j quemadmodum cecinit UIvus Uggii filius : 

Asperum vero vimen tellurís, 

WcharL, 748. — ") hatráSr, WckarL, mend. — ") M, Wckari. 
-~ ^*) Mic supra /. c; teimv, h.l.mendose Reg.f tveir, WcharL 

— '^ duoe poslremos versut omiti^TdS, ptotle^ eie exhihiti 
tff^arst. f. I. V. ok vi5 k. b. — *") orð, 748 j forie id.j prœ^ 
eecio i. — '•) om. Wehari. — **) myrc danar, Wchartf mar- 
danar, l«p. — ■') lenda, Wchari. — **) grænnar, itf., /«/?; 
grðnn or, voiuit O. Pauli. — •■) p*ein, le^, prave. — *•) om. 
Wchart. — Uœc slropha eupru aliata M#, cap. 47. pag. 419. 

— *^) inReg. — þinall correeium ex — þimoll, litera n eupra 
m adscripta, — **) leygs, lep, prave pro leggB; m»ns, 748, 
$ec* ftf«m Mn% m»n (men), monte$f eodem ientu ui jarStr 
nen, Foram. s. 9, 57. -. «v) ft^ Wchuri. 



476 SKALDSKAPARMAL. 57-58. K. 



\ 



fróns á fólka reyni 
iránleUr. ok blés eitrí. 



Fjörgyn* : 



örgiidis var ek* eldi', 
áls Fjörgynjar, mála 
dyggr, sé heiðr, ok hreggi, 
hrynbeðs* ár steöja*. 

58. Vargr heitir dýr, jþat^ er rétt at kenna við blóð 
eða hræ, svá, at kalla verð hans eða drykk; [eigi er rétt 
at kenna svá við fleirí dýr^. Yargr heitir ok úlfr^ sem 
Þjóðólfr kvað'' : 

Gera var gisting byrjud^ 
gnóg, en úlfr or skógi, 
sonr á sár at spenja 
Sigurðar, kom norðan. 

Hérer hann ok gerí kallaðr. Freki, semEgiII kvað^®: 

[þá er oddbreki, 
sleit und freki**, 
gnúði hrafni 
á höfut-stafni**. 

Vitnir, sem Einarr kvað^^: 

Elfr** varð^* unda ^iAÍú 
eitrköld roðin^® heitu 



^} sæm her ær qveðít, add, 748; hon heitir FiOripvio, lefi. 

— *) ær, r48y mendote. — ») alldri, /ep. — *) hryiibeðré, W 
ehart, — *) aretæðia, 748, — «) 011 illdyri, //. — a [om, 
Wchari, — ") Puio ex encomio in flaraldum Sigurdi /"., /l. N, 

— *) Bic lefif Uf qui goli hanc vocem Mervarunit abeti auiem 
in Reg,y Wchari,, 757 (ýiit duo9 poMiremoM verMus omilltl), éi 
748 f 9ine iaeunm} leciio Raskii kjorion ex coi\ieciurm O.PmuU 



C. 57-58. DE DICTIONE POETICA. 477 

fulgida præditum acie oculonim, 
eitra latus uavigii lumina inteodebat 
ín monticolarum tentatorem, virusque efilavit. 
Fiorgyn : 

Fidelem operam dedi saginando 
lupo metallorumque tempestati. 
Honor sit ministro tinnulæ culcitæ, 
anguilla cui fundamentí terrestris incubat. 

58. Lupus nomen est animali, quod recte denomina- 
tur a sanguine aut cadavere , quæ cibus aut potus ejus 
appellantur. Plura vero animalia sic denominare, rectum 
non est Lupus etíam vocatur ulfr^ ut Thiodolvus 
cednit: 

Copiosæ Gerii dapes institutæ 

sunt, lupus vero ex sylva 

ab septemtrione advenit. Filius 

Sigurdi vulnera habet inferenda. 

Hoc loco etiam vocatur Gerius. Frekius, ut Egil cecinit: 

Quum fluctus mucronís 

cum murmure incideret 

in rostrum corvi. 

Frekius vulnera laniabat. 
Vitnir^ ut Einar cecinit: 

Albis, veneni instar gelida, calido 

vuinerum liquore rubefacta est. 

orta eiU — ^^ ex earmine Hora&Iaosn, #fr. 10, — ") « Itie 
kahet T48 : Slæit vnd freki — þat var odd^rski ; 767 iia : SleiC 
vnnd íVeki — þá er od(dbre)ki. — **) hOfiit-Ufhiy Wehari.i 
skæiOar sUfni, 748 f BkeiOar atafne, 757. — '0 ríile Hkr. Hikoa 
herÖakr. caf.llf Fomm.a. 7,2S$. — ^O ^^9 Wehari., prave. 
— 'O w, U^ íefíy 767. — «•) driflaa, íefi. 




478 SKAIiDSKAPARMAL. 58. 1L 

vitnís féll meö^ vatni 

varmt^ ölðr' í men Karmtar. 
Ylgr, sem Arnórr kvað: 

Svalg áttbogi ylgjar 

ógóðr, en var^ blóði 

græðir' grsnn at^ raoðum 

grandauknum ná blandinn. 
Vargr, sem Illugi kvað^: 

Yargs var munr® ^^^'9 ^^ margan 

menskerðir stakk sverðí 

myrk örríða markar, 

minn dróttinn rak flótta. 

Bjom: fetviðnir^^, húnn, vetrliði, bersi, Íress, fug- 
tanni^^, iQúngr, glúmr, jölfuðr^^, vilskarpr^', bera, jó- 
rekr, riti**, [frekr, blómr, ysjúngr**. 

Hjörtr: móðröðnir^*, dalarr, [Dalr*^, DAinn^®, Dval- 
inn^*, Duneyrr, Duraþrór*®. 

þetta er enn vargs heiti , sem HaUr kvað : 

Heiöingja sleit húngri, 
hár gyldir naut sára, 
granar^^ rauð gramr á fenri, 
gekk úlfr í fen** drekka". 

>) í, /«p. — «) tieWehari., £7, 748, /«p, 7S7 ; vart, il«^., 
exeluMO m. — *) sie (avlþr) Reg,; ðldr, id„ 748; elldr, mend, 
1^5 Wóð, /ep* holld, r5r. — *)var5, 748,757. — »)gráftnpr, l#p. 
-— '^af, le^. — ^) Pufo ex encomio inHaraldumSigurdi fil., il. 
N., efr. Fornm. s. 6, 133, 139. — *) mannr, roefrumj 748, 767^ 
Hþ$ mttðr, id.^ 17, le^. _ «) þar, Wchari., V, 748y 767; þá, 
l«p. — '*0 fetvíþr, 17; fetvigr, Res.; flötvitnir, íe^. — ") vig- 
taiiai, Wekari. — ^*) $ie Reg.; jalíVdr, 748; jolfVðr, le^; jaf- 
ððr, 767; Joifoðr, Wchari. — >>) vilkálfr, íefi. — >«) ritr, /«(1. 
— '^) ysonigr, mend,f V$ om, Wehmri.$ m [om. íoft. Hfí ndd. 



C 58. DE DICTIONE POETICA. 479 

Tepida lupi cerevisia una cum 

aqua profluebat in Karmtæ circuluin. 
YlffPj ut Arnor cecinit: 

Malefica lupi progenies 

cadavera devoravit; mare 

autem viride, secundum oras 

(undis) adflictas, cruore mixtum erat. 
Varffr^ ut Illugius cecinit: 

Lupus voluptate adfectus est, 

quum meus dominus fugientes 

persequebatur. Gonsiuntor monilium 

multos homines gladio transíixit 

Ursus: fetviðnir^ hunn^ vetrlidi^ bersi^ fress^ 
iufftanni^ ifiunffr^fflumr^iolfuðr^vtlskarpr^ bera^ 
iorekr^ riti^ frekr^ blomr^ ysiunffr. 

Cervus : modrödnir^ dalarr^ dalr^ dainn^ dval- 
inn^ duneyr^ duraþror. 

Hæc præterealupi nomina sunt; ut Hallus cecinit: 

Sedata fames est saltuum incolæ: 

cana bellua utilitatem e vulneribus 

percepit. Rex Fenreris labia rubefecit. 

Lupus ad paludem accessít potaturus. 

hœece urMÍ nomina: bassi, blájaxl, hnebarftr, isrfni^, þrshliðr. 
— '*) tfi Reg, moðrayðDÍr 9eripium$ mo5rav5nir| l#/9^ motraTþ* 
nir, V; mötrattðnir, }Vchart.'y motroðnir, T48y 757, — - ^O Ð^l>9 
17$ om.748, lefi. — ") iie Rej/., íe^; om.748i daninn, U; m[ 
dalf dainn , Wckari. , prave muiaium ex dalr daínn ; de nowííno 
cervi Diian vide tupra in Gylfaginning, eap, 16, p. 74. — ^*) 
om. le^, 748. — *<^) Præeedeniet urH ei eervi appellaiione^ 
h. l. omiiHi 748, 757. — •») grana, left; granir, 757. — •^ 
ben, vulnus, lefi, U. — **) rekka, U. 



480 8KALDSKAPARMAL. 58. K. 

Ok enn sem þórðr kvað : 

Óð, en ömu^ náði* 

ims* sveit freka hveiti*, 

gera ölðra* naut gylðir^, 

Gjálpar stóð i blóði. 
Qiessi eru heiti hesta talið. þessi eru hestaheiti^ i þor- 
grims-þulu^ : 

•Hrafn ok Sleipnir^^ 

hestar ágætir, 

Yahr ok Léttfeti, 

[var þar ^ * Tjaldarí , 

GuUtoppr ok Goti, 

getið heyrðak Sóta, 

Mór^* ok Lúngr*» [með Mari^* 

[Vigg^* ok Stúfr^* 

var með Skefaði^^, 

þegn" knátti^* Blakkr*^ bera*^; 

[Silfrtoppr^' ok Synir,«« 

[svá heyrðak Fáks of getiö**, 

[GuUfaxi ok Jór með goðum^'. 

Blóðughófi** [hét hestr*% 
er'® bera kváðu'® 

erna, id., 748, lefi, 767. — «) om. 748 mend. — ») 
tie Reg., Wchurt., 767, U, 748 $ vns, prave, íe^. — *) hDeiti, 
Wekart.} hæiti, 748, uirumque mendose. — ^) tfi Reg, avlþni 
$eriftum\ ðldra, id., 748} aolldra, id., lefi} alldray Wchart. — 
") gyldra, íe^. — ^ a [þessi ern hesta heiti talin (taald, le^'), 
Wchart.^ lefi; þessir era hestar taldir, 748, — ") ^* uddt 
HeBta vil ek heiti greina. — •) Uos vereus om, 757. — *^ 
sléttfeti, 1/. — ") Varöar, Wchart. H, — ••) Mór *. Mör, 748 ^^ 
Mar, íe^. — ") Langr, 748. — »*) a [marr, Bveítfeti, iT} « [ 
með manai leypr, Wp. — ") vingr, 1/. — «•) skilfr, 748 1 Wg 




C. 58. DE DICTIONB POETICA. 481 

Et porro, ut Thordos cecinit: 

Equitium Gjalpæ torreDtes saDguínis 

pertraDSÍvit, luponim vero agmÍDa 

copiosum Frekíi tríticum nacta sunt. 

Fera Gerii cerevisia fruebatur. 
Hæc equorum nomina recensita sunt. Sequentía equo- 
rum nomina continet nomenclatura Thorgrími : 

Hrafn et Sleipner, 

equi inclyti, 

Valus et Lettfetius; 

erat ibi Tjaldaríus, 

Gulltoppus et Gotius; 

Sotium memorarí audivi; 

Mor et Lungus cum HarC) 

Vigg et Stuvus 

erat cum Skevado; 

vinim Blakkus portare valuit, 

Silfrtoppus et Syner; 

sic audivi Faki mentionem fierí; 

GuIIfaiius et Jor inter deos. 

Blodughovius nomen iuit equo, 
a quo portarí dixerunt 

ok stopp, W ehart,, U. — '0 »l(»Mi, ii.j 748 1 oevaði, B\ 
Skefaza, V. — 'O óþcii, €. — '•) mátti, Í€?. — ««) i kaki, V. 
— *0 H aidUi Oftinn Viogr — ok Skófaxi — knátti k baki 
bera. — ■*) saltoppr, 748 $ Silrintoppr (= Silfrintoppr), V. -— *^ 
$ie Rejf,, lefi; sioir, W ckarf,; Sinarr, 748$ Simry C/; ok enn 
Sinir, Uf a/Silfrtoppi ok enn Sqjir, /i^. — *^) a [saa heyrða ek 
þá nefnda, — heyrða ek ok Fáks getid, lefi. — *0 « [Gollfaxi ok 
jórniþr, — go5am blótaðr, 11; aiU^: Gullfazi ok Jór — mc5 goðam 
renna. — ••) Blotog^hofi, V. — *0 « [er beztr hesta, /i. — ••) 
sic Vy 748, lefiy W chart. y ok, Reg. — ••) koftv, 748. 



482 8KALDSKAPARMAL. 58. K. 

öflgan^ Atriða'; 
Gils* ok Falhófnir^ 
Glær' ok Skeiðbrímir , 
þar var ok Gullir of getínn^. 

[þessir 'ro enn talðir í Alsvinnsmálum^ : 

Dagr reið Ðrösli^, 
en Dvalinn Móðni, 
[Höð^ Hjálmþer^^ 
en Haki Fáki'': 
reið bani Belja 
Blóðughófa, 
en Skævaði^* 
skati Haddingja. * 

Vesteinn Vali, 
en VíviIH^ Stúfi^*, 
Meinþjófr^' M6i 
[hinn morginvakri^*, 
Ali Hrafni 
tiP^ íss riðu^% 
[en annarr austr 
und Aðilsi 



auflsar, W ehart. — •) sic Res.j lefi^ Wchari.; at riþa, 
Df H/ Alii: Einriða (tn marsfine), //^. — *) Gisl, W chari^ 
748. — *) sic W chari., efr. Oylfag. c. 15. p. 70; Falliafnir, 
Reg.f Faliafnir, Ufi^ Falofnip, 748, U. — ») GIcp, id., Wchmri., 
Hy lefi. — Gyllís of (am, /ep) petið, Wchari., i/, 748, íe^. 
— a [þcBsip hæstar ærv taldir i Kálfsvísv, 748; þessir hestar 
ern taldir i Káifsvisain, Hfi; a [om. H ei V, qui novam eecHO'^ 
nem incipii ei rubrie lilerie inscribii: fra hestvm. — ^ Hpafoi, 
V. — *^sicU, fui icribii haað; ha, Wchari., foriaeee «xhaað; 



C. 58. DE DICTIONE POETICA. 483 

robore valentem Atrídium; 

Gíls et Falhofner, 

Glær et Skeidbrímer: 

ibi quoque GuIIer memoratus est. 

Hic præterea recensentur in Sermonibus Alsvinni: 
Ðagus vectus est Ðroslio, 
Dvalin Modnere, 
Hjalmjþer Hodo 
Hakius Fakio: 
interfector Belii vectus est 
Blodugbovio y 
Skevado autem 
heros (interfector) Haddingorum. 

Vestein Valo, 
Vivil Stuvo 
Meinthjovus More 
mane evigilans, 
Alius Hrafne, 
ad glaciem vecti sunt, 
alius vero oríentem versus 
Adilsem portans 



om. Res. — ^ n [Hjálmr HifeU, 74Sy Hp; Havðr ^álnidýrS, 
//; haalda huatra, íe^. — ") Raki , Wehari.i faxa, V*y inraki, 
H\ atU Í8faxa. — **) ■kefa&i, id., 748-, Skefaþi, tU, U} Skev- 
a5i, tV., /e^; Skeraði, Wchari. ei aiii', Skeraðni, U. — ») 
Vífull, U, Wchari. — »*) Stvfa, V} SkiJfl, i^p. — '*) Men- 
þjófr, H^; Meinþiöf, le^. — '^ a [«ir le^; en moripinn vakri, 
Re$.$ enn morgin vakri, Wchari.f en mvnnen vakri, U; mnrginn 
vakri, 748, H^. — Vnue equorum soiariunfi erai Arvakr, v. 
tupra Gylfaginn. c. 11., f. 66. — ^^ mv til, fNiim, 748; en 
til, U. — «) til Í8ri5a, H. 



484 8KALDSKAPARMAL. 58. K. 

grár^ hvarfaði 
geírí undaðr'. 



.:.i 



Bjöm reið Blakki' 

en Bjarr Kerti, 

Atli Glaumi 

cn Aðiis Slúngni^, 

Högui Hölkvi^ 

cn Haraldr Fölkvi^, 

Gunnarr Gota 

en Grana Sigurðr^. 

Árvakr ok Aisviðr draga® sólina, sem fyrr er ritað. 

faxi eða Fjörsvartnir^ draga nóttina , [Skinfaxi eða Glaðr 

þessi oxna heiti eru i þorgrims þulu: 
Gamalla uxna nöfn 
hefi ek [gjörla fregit", 
þeirra^* Rauðs ok Hæfis*": 
Rekinn** ok Kyrr*% 
Híminshrjótr ok Apli^^, 
Arfr*'^ ok Arfuni*®. 

þessi eru orma heiti : dreki, Fáfnir, Jórmungandr, naðr, 
Níðhöggr, línnr, naðra, Góínn, Móinn, Grafvilnir, Grá- 
bakr, Ofnir, [Sváfnir, Grimr**. 

>) irranir, 748, prave. — *) a [om, H^. — ■) Blakkir, Hfi. 
— ^) .Slaangni, H-y Slaung^oi, íe^. — ») Hav^i Havlkvi, 748 ^ 
Hani^ni Hanlkai, Ið/f; Havlcni, Wcharí,, U, H; Hlavkkvi, /l^. — 
<0 Favlkni, Wchart.y U, U', Flökkvi, //p. — Ullr YmiaBam, 
(Ymisver, i/^) — ennOðinn Sleipni, add. 748^ H^. — ") sie748, 
le^'y diagoro, W^nt.; dragv, Reg,^ •) »ic Wchart,, 748, íefi, 
757} Fjersvartnir, U^', Fjörevatnir, Reg,— ^^) additum ex 748, 
nam om, Re$., Wchart,} fylgia def^inam^ íe^; a [Eldr ok Fooi 



C. 58. DE DICTIONE POETICA. 485 

cÍDereus ruebat 
hast& vulneratus. 

Bjöm vcctus est Blakko, 
Bjar Kerto, 
Atlius Glomo, 
Adils Slungnere, 
Hognius Holquere, 
Haraldus Folquere, 
Gunnar Gotio, 
Granio Sigurdus. 

Arvakus et Alsvidus solem trahunt , uti supra scriptum 
est. Hrimfaxius sive Fjörsvartner noctem trahunt. Skin- 
faxius sive Gladus diem trahunt. 

Hæc boum nomina sunt in nomenclatura Thorgrimi: 
Priscorum boum nomina 
exacte audivi, 
scilicet Raudi et Hæveris: 
Rekin et Kyr, 
Híminshrjotus et Aplius, 
Arvus et Arvunius. 

Hæc sunt serpentum nomina: drekt^ Fdfnir^ Jor-^ 
mungandr^ naðr^ niðhöggr^ linnr^ nadra^ Goinn^ 
Moinn^ Grafnilnir^ Grabakr^ Ofnir^ Svdfnir^ 
Grimr. 

kennas hestar, þvi kallas þcir reíAarbrfmi, Hp. — **) a l»ic V^ 
Wehari.f g. tal?t, íe^; gerphy nee pturoy Reg. — ") er aii. 
le^, prave, — ") hena, id., Wehari,, U. — **) Resínn, U. — 
'*) hyr, Wchari.'y hlýrr, U. — ") Himinsrjótr ok AIB, Wchari.; 
himinrjdþr ok Arfli, U; Himinhrioðr ok Atli, lefí. — 'O om. W 
ckari. — 'O^rí'vinir, le^. — '•) om. Wehari., ei mox ad koum 
nomina referi; a [Svgriner, U. 



486 SKALDSKAPARMAL. 58-60. K. 

Naut*: kjr, kálfr, yxni', kviga', vetrúngr, grið- 
úngr*5 boli'. 

Sauðr: hrúlr, bekrí, ær, lamb, veðr. 
Svín: sýr, gulta^, runi, göltr, griss^. 

59. [Hver eiru heili lopts ok veðranna^ ? — Lopt 
heitir gunnúngagap^ ok meðalheimr, foglheimr^^, veið- 
heimr^*. Veðr heitir hregg, byrr, glygg**, hret, gjósta, 
vindr^ '. Sv& segir í Alsvinnsmálum^ * : 

Vindr heitir með mönnum 
en vönsundr^^ með goðum, 
kalla gneggjuð ginregin^^; 
ópi^'^ kalla^® jötnar 
en álfar gnýfara^®, 
[heitir í helju hlummuðr*®. 
Veðr heitir ok gustr. 

60. Tveir eru fuglar þeir, er eigí f)arf at kenna annan 
veg en kalla blóð eða hræ drykk þeirra eða verð, þat er 
hrafn ok örn; alla aðra fugla karlkennda má kenna við 
blóð eða hræ, ok er [J)á þat*^ nafn** örn eða hrafn, sem 
þjóðólfr kvað**: 

Blóðorra lætr barri 
bragníngr** ara fagna, 

*) Hoc ei tequeniia om. C7, ei ai cap. 60. iraneii. — *) 
inReg. yxí 9criptum\ þiorr, add. 748, — *) i^rimr, add. Wehari.^ 
Mi, add. 748. — *) graðdngr, 748, H^. — *) H^ add. týr, 
in-iinr, uxi. — «) gyllta, id., 748, le^. — ^ ffrí«>»n^, add, 748, 
Jlfi. — •) a [om. W chari. — «) ginndn^a^p, 748, íe^. — >«) 
flv|;hœiiiir, 748, — '^) »ic Reg,\ vi5hœimr, 748; veArheimr, /ep, 
Wchari., — ") f^lymr, íep. — ") fragmeni. 748 add.i vonsvðr, 
þiótr, i^ol, ^ráði, blœr, œlræki, þoka, i^önsvðr, mv|;g;a, óhlidðr, 
ganrœkr, farandi. — '^) Alvissmálum , 748*y Aloismálum , íe^. 
Als>vinnr ef Alviss ^uedem significationie eunim Sic infra per^ 
muianiur nomina propria BjOm ei Bersi (ed, Raskii p. SMí). 




C. 58-60. DE DICTIONE POETICA. 487 

Bos: kyr^ kalfr^ yxni^ ktiga^ vetrunyr^ 
gridungr^ bolL 

Ovis: hrutr^ bekri^ mr^ lamb^ vedr. 
Porcus: syr^ gulta^ runt^ göllr^ griss. 

59. Quæ sunt Domina aerís et tempestatum ? *—« Áer 
vocatur gunnungagap^ medalheimr^ foglheimr^ 
veiðheimr. Tempestas vocatur hregg^ Íyrr^ 9^y99y 
hret^ giosta^ vindr. Sic habent Sermones AIsvíddí : 

Ventus dicitur ínter Homines (Mannos), 
Vönsundus vero inter Deos, 
appellant Gneggiudum ampla numina, 
Operem dicunt gigantes, 
Alvi Gnyfaríum, 
dicitur in Helia Hlummudus. 
Ventus etiam dicitur gustr. 

60. Duæ sunt aves, quas non opus est aliter deno- 
minarí, quam ut sanguís aut cadaver appelletur potus aut 
cibus carum, niroirum corvus et aquila. Omnes alias 
aves gcneris masculini appellare licet adjecto vocabulo 
sanguinis aut cadaveris, quo facto illud nomen designat 
corvum aut aquilam, queroadmodum Thiodolvus cecinit: 

Princeps tetraones cruoris 
pabulo aquilæ delectat; 

Hme tiropha invenihtr in Edda Smm. Alvigsmál eir, Mí. — 
'^) 8ie Reg.'y vOnsaðr, ÍVchari.y 748; meft vOfoðr, íe^, uH meft 
prave , »ed tupra iineam manu seriori eeripinm eei vOnsQftr. 
VOn»aftr forma Norvegica esi, Vanoaftr Gunn. Pauii in mar'- 
gine. — '^) ^\nnret^n^ id., 748, íefí, — '^ lepi, id.y 748, Iðp. 
— - '') om. 748, /ep. — ^») dynfairra, mend., íe^; dynfara, 748. 

— *") sic Reg. , mutando ex hiavmmvðr. puncto iiterm a suk^ 
scripto^ hlumuftr, id,^ H'chari. $ hlOmmuðr, 748 ; a fkalla i helja 
hviðuð, 1e}. — *0 l**c 748', þat þá, Reg ; þá om. IVchari. 

— ^*) nafnit, le^. — ") Vi puio ex encomio inHaraidum 8i^ 
gurdi f., R. N. — **) braenfns, íe^. 



488 6KALDSKAPARMAL. 60. K. 

Gauts berr^ sigð* á' sreita 
svans örð^ konúngr^ Hörða^; 
geirs oddum lætr'^ græddir® 
grunn hvert stika sunnar 
hirð [þá, er hann skal varða^, 
hrægams ara sævar. 

þessi eru nöfn hrafns : krákr, Huginn, Muninn, borgin- 
móði, árflognir, [ártali, holdboði^^. Sv& kvað Einarr 
skálaglam^^: 

Fjallvöndum gaf fylli, 

fullr*' varð, en spjor gullu, 

herstefnandi** hröfnum^* 

hrafn á ylgjar tafni. 

Svá kvað Einarr Skúlason : 

Dólgskára^* kná** dýrum 
dýr magnandi*'' stjra, 
Hugins fermu^® bregðr^® harmi 
harmr*®, bliksólar** garmi. 

Ok enn sem hann kvað: 

En við hjaldr þar er höldar** 
hugþrútið^" svellr** luta, 
Muninn drekkr blóð or benjum 
blásvartr, konúngs** hjarta. 

rýðr, rubefaciij 748, 7ST, Hfi. — «) sik, 17. — ■) í, tn, 
748, 757, H^. — *) vcrþ, U; iörð, 748, 767. — *) koniinf^, 
le/í. — ") 748 interii : Sv& kvað hann œnn. — ^) lœttr, id., /e/f. 
— •) 9ie Reg.y 748', sceddir, trf., Wchari., íefi', g^rœþir, £7. — 
•) verða, 7S7; a [sic 748, Wchart.; þ' (þat) er h., e/c, iley.j 
þar er hans ekal verða, lefi. — ^®) uUima duo nomina om. W 
chari.; H^ addii hœcce corvi nomina: blæingr, bjdringi , hom- 
klofi , kramsi, kroppr, korfr, krumli, krummi, liti , vari, óvari, 
vitij 748 addii : krhmsi , korpr, kldacan, blæingr, boringi| vari. 



I 



C. 60. DB DICTIONE POETICA. 489 

rex Hördorum falcem Gauti 

ín messem sanguinei cygni inunittit. 

Vulturem cadaveris potu aquilæ 

pascens jubet aulicos, qui ipsum 

tueri debent, omnia loca marítima 

oræ merídianæ hastarum cuspidibus munire. 
Hæc sunt corvi nomina: krakr^ Hugtnn^ Muntnnj 
borginmodi^ arflognir^ artali^ holdboðU Sic ce- 
cinit Einar Íancicrepus : 

Ductor exercitus corvos 

montibus adsvetos saturavit. 

Gorvus satiatus est lupi 

præda; spicula vero sonabant. 
Sic cccinit Einar Skulii íilius: 

Excellens nutrítor larí prœliarís 

manu regit pretiosam clypei 

noxam. Accipiter saginæ 

Huginiæ dolorem abjiciL 

£t porro, ut idem cecinit: 

Sed cor regis, animositale 
plenum, in prœlio turget, ubi viri 
succumbunt. Lividus Munin 
sanguinem bibil e vulneribus. 

viti, Htl, övariy hornklofi, krrmsi. — **)o«i. Wehart — **) fyllr, 
id, (y =: u)y 748* — **) hrestefnandi , Wehart,\ hræstcfnandi, 
748^ 757 1 hrœstefhandi, Hfi. — *^) hramna, 748 •y hrafha, Hf, 
767. — ») dolgstala, V. — '•) kná ek, V', má, Hp. — «0 Mie 
^VcharÍ.^ 748 \ dyrma^andi, tifia roce, 7S7i mafcnaþi , Hé^.i 
maf^na5i, 1e§. — '") frima, Wchart.'y fermi, lefi. — *•) in Re§, 
bVðr, qu. bergftrj berr, lep. — ««) harmbllk soU,íe/í. — «)W»Í^ 
sdlar, Hfi. — ") sicmharL, V, 748, íefi', havlda, Reg. — •") 
hvf^þrvtínn , lefi; hav|^þr?tenn , V. — *^) avelfr, V, lefi, frmve. 
— **) mvflifls, V. 



490 SKALDSKAPARMAL. 60. K. 

Sem kvað Viga-Glúmr^ : 

j>á er dynfúsar disir 
dreyra mens' á eyri, 
[bráð fékk borginmóðí', 
blóðskjaldaðír^ stóðum. 

Sem Skúli kvað, þorstcinsson: 

Mundít efsl', J)ar er undir* 
árllogni' gaf ek sárar®, 
Hlökk i hundraðs flokki 
hvitinga mik lita. 

Öm heitir svá: ari, gemlir, hreggskornir^, eggþir*^, 
ginnarr^^, undskornir, gallofnir^^, sem Einarr kvað: 

Sámleitum rauð^^ sveita, 
sleit öm [gera beitu^*, 
fékkst amar matr jámum^^, 
Járnsöxu^* grön^'^ faxa^*. 

Sem Óltarr kvað^^: 

Öm drekkr undarn*^, 

ylgr fær*^ at^* hræm^® sylg, 

^) ex Ví^-Gliínis sa^a, cap, 2T'y prior temisiropha át« 
antea aliata est, ineipiens: LRttist herr með hOttu, r. supra 
cap, 2. p. 232, et cap, 49 ^ p.422, — *) sals, /éP; svellí, gta^ 
ciei (t. e. gladii)y Ví^agl. s, /. c. — ') a [breið ú\ brð^num 
mœda, magna viris calamitas increvit, Vig^ag;!. s. /. r. — ^ 
blóðs skjalIdaAir, 748, 757. — ^) hœllzt, 748 s mvndi opt, V. — 

•) roilldir, 757. — ^ ««• flog»n» ^. — *) »'»»'*' ^- " ') Hr«gC8- 
þornir, iYp, ^tct et addit: elg;5ir, hræskornir, ymr, at V hmcce 
nomina addit: gcirloþnir, hrimnir, ymr, andhrimnir. — *®) ssðr, 
748; egðr, 757, — »0 Ginnir, 748 ^ Ginnari , Wchart. — ") 
gallopnir, Wchart, , U, 748, H^, — »*) subjectum est bellator, 
proeliator, r«ar, vel taie quid, — •*) a [sic Wchart., V, te^} 
gera (gcira , 757') beitur, 748, 757; gróa þeitv, Reg. mendosa^ 



C. 60. DE UlCTIO>i£ POCTICA. 491 

Quemadmodum cecínit Glumus homicida: 
Quum nos, cruentis clypeis tectí, 
nymphas, strepitum scutarium 
amantes, in arena deprehendimus. 
Corvus prædam nactus est. 

Quemadmodum cecinit Skulius Thorsteinís íilius: 

Nympha poculorum me haud 

extremum, credo, cemeret 

in centuría, quando aliti mane 

evolanti dolentia vulnera dedi. 
Aquila sic appellatur: ari^ gemlir^ hreggskorntr^ 
eggpir^ ginnarr^ undskornir^ gallofnir^ quemad- 
modum Einar cecinít: 

Cruore rubefecit labium 

subaquili Jamsaxæ equi. 

Aquila discerpsit Geríi escaro; 

cíbus aquilæ telis paratus est. 

Ut Ottar cecínit: 

Acpiila bibit cruorem, 

bestia potum ex cadaveribus nanciscitur, 



9ed eum vettigio emendaiionÍM. — ^..^^) ærnmii, lefi, — '^ Járn- 
söxFm, 748, 757', Járnsaxa, H^. — >^ nó^, íe§. — >•) tic IV 
chari,, 748, 757 ^ foxa, íep^ g^ronfoxo, Reg., una voce, uki 
foxo poeeii esee fro foxom, omieeo m, subaquitie Jameaxm 
(^giganiidié) equie, i, e, iupie. — >*) Hmc ei eequeniem eemi^ 
eiropham om.U, — *^)vndranary íe§, prave; vnndíaroy 757 ^ de 
voce vndarn vide giosear, Edd.Smm. Tom.8., eub hae voce, ei 
inprimie Krákumál, ed. Havn, 1826, pag, 95 — 97, ubi hme «e- 
misiropha allaia ei inierpreiaia esi. — *') sic 748, 1ef$ færr, 
Reg., 757 \ for, Wchari. [Jían, fSr). — ") af, Wchari., 748, 
757^ le^. — ^O sic Reg., le^; hrævm, id,, 748, Hfí-, hreiini, 
id., Wchari.', hrttí, 757. 



492 SRALDSKAPARMAL. 60-61. K. 

opt rýðr úlfr keypl^, 

ari getr verö þar. 
Sem þjóðólfr kvað^: 

Seggjnndam' fló sagna 

snótar ylgr^ at móti 

i gemlis ham gömlum 

giamma [o fyr^ skömmu. 
Ok sem hér er: 

Hreggskomis^ vil ek handa 

háieitan mjöð^ vanda^. 
Ok enn sem Skúli kvað: 

[Vaki ek* þar^® er velleiz^* eika** 

viðis áðr^' ok siðan 

greppr^* hlýðir** þá** góðu*^ 

gallofnis^® vel spjalli**. 
61. Hver 'ro sævar heiti? — »Hann heitir marr, Ægír, 
Gumir'®, Hlær, [haf, leið", ver, salt'% lög", gröðir«% 
sem Amórr kvað ok fyrr var ritað** : 

Nemi drótt, hve^* sæ«^ sótti^® 

snarlyndr konúngr, jarla, 

9ic Reg,; kept, td., fVcAar/.; kæpt, 748 y kiopt, tep j 
kjöpt, H§; kjapt, 757. — *) ear carmine Haastlaonf^, v, tupra 
fag. 806, — *) sef^ióndam, IVchart,^ V\ seg^iondum, id,j íefi; 
sægiOodvm, 748, — ^) lilfr, eod, sensu^ Wehart., 748, 7S7, íeff 

í^« — *) « [*•<? f^^Sfy » 'y"«'t V', ofar, Wehart.j ó fyrs, 748; 
ci fyrir, 7S7 , Rask.; vlfr far, le/9, frave^ quoad lectionem o 
fyr cfr, supra f, S06, not. 10, — •) hreg^skornum, frave^ íefi, 

— Deest MuppoMÍtum appeltationis Bellatoris. — '') mjOk, I/, 
le^, — Ðeest h. i, appositum appellationis poéseos (v, c, Óðios, 
Asa, jðtna v. sim ), sensus enim est : carmen elaborare voto, 

— •) sic Wchart., í/, 748y 757, íe/i; vandla, diligenter, Reg. 

— •) a [vek ek, lefi; vakií, U. — '«) þ' (þat), 748. — ") 
sic Reg,', vell cis, IVchart.} vellis, {// vellæiz s. vcl lœiz (in 
duas lineas divisum), 748', vel li^t, 757-, vcl hellz, 1^?.— >') 



\ 



G. 60-61. DE DICTIONE POETICA. 493 

sæpe lupns rostnim rubefacit, 

ibi cibum adipiscitur aquila. 
Ut Thiodolvus cecinit: 

Paulio ante raptor yirginis, 

vetustæ aquilæ stridentibus 

indutus exuviis, obviam 

agminum ductoribus volavit. 
Et ut hoc ioco: 

Sublime mukum (poéticum) 

aquilæ (nutrítori) eiaborare cupio. 
Et porro, uti Skulius cecinit: 

Quandoquidem ego vigilo, 

ille, qui aquilini iiquorís 

arbores gestat, perpetuo aures attente 

adhibet bono sermoni aurí præbitorís. 
61. Quænam suut marís nomina? — Appeiiatur 
marr^ œgtr^ Gumir^ Hlœr^ haf^ leiðj ver^ salt^ 
Iðffj grödirj quemadmodum Amor cecinit, ut supra 
scríptum est: 

Audiat multitudo dynaslarum, quam 

strenue mari operam dederít rex ille 

9ie TS7f æika, T48^ eeka, ileý., lefi^ eeea, íVchari.j ekla, V, 
— ") ár, íefi. — ") grefur^ Wchari,} S>^PP9 ^i P^ípi t^fi* — 
«*) hcyrir, £7; hlýði, íefi. — *•) þar, !•/?; þvi, 748. — »0 CoÞ^» 
V. — ^*) i^allopns, ui videiur, Reg,$ ghW opnis, Wekari.^ 748^ 
lef. — *•) 8]vjalla, íep. — •«) eic h. i. Reg.; gymÍTy Wekari.^ 
748, íe/i. — •*) a [hafleið, una roce, lefi. — ") Reg. hic <«- 
eerii duas vocee, sem arna, qum quum nuiium 9en9um frmka^ 
ani, ei a ceieris codd. manuecripHe eæciudaniurj veroeimiiiier 
a iibrario per incuriam repeiiim vei prmoccupaim euni a «e« 
queniHus! sem arnórr. -- ••) Iðjr, 748^ íefi. — •*) vi^, add. 
748. — **) V. eupra eap. SSy p. 4S4. — ••) om, h. i. Reg. — 
•0 y*»» 748. — »«) 9ic Wchari.y 748 ^, aveiti, Reg. h.i.prave; 
9., lefif qui ei eecundum versumper eigia exprimii^ exhHeHSs.}íi j. 



494 SKÁLUSKAPABMAL. 61. K. 

eigi þraut við ægi 
óvægÍDn gram^ bægja. 

Hér er nefndr sœr ok svá ægir. Marr, sem Homklofi 
kvaö* : 

[þá er' út á mar mætir* 
mannskæðr [lagar tanna' 
ræsi* naðr ok^ rausnar' 
[rak vebrautar^ nökkva. 

Lögr er ok hér nefndr. Svá kvað Einarr: 

Lögr er^® flaust^* en fagrir, 
[flóðs vaskar^* brim glóðum, 
þar er sær á hlið hvára 
hlymr*', veðrvitar glymja. 

Hér er flóð kallat. Svá kvað Refr, sem fyrr var ritað^ * : 

Færir^* bjöm, þar er bára 
brestr, undinna festa, 



') sic Wchartf 748 5 fram, A. /. prave^ Reg, — *) eæ r nr- 
mine Glymdrápa) Hkr. Har. hárf. cap. 9. str, Jt., vide eonsirU'^ 
ctionem ei vereionem laiinam in Hkr. Tom, $,<, ii. inierpreia^ 
iionem danicam in ^^Nordens gamle Ðigiek," p, ÍTS, — ') « [ 
áðr, Hkr. /. c. — ^)«teHkr., T48^ Rask,^ meita, Reff,, Wckari.j 
lefi, — ^) a Isic Hkr., T48^ Rask,} laðar tanna, íefi; laþVanna, 
ui videiur, Reg,} lagar haðir, Wchari, — ^^hmc vox in analysi 
semisirophaif qua in Hkr. Tom. 6. inveniiur, omissa esi. — ^ 
sieHkr,yRask,í til, Reg,, Wchari., T48f lefi. — «) raastnar, tif., 
lefl, — ?) sic T48y íefif Hkr., Rask.^ vebratar, Reg,; a [raucae 
braotar, Wchari.y quod, si ieciiones codicis Reg, in hac semi-^ 
siropha suscipereniur prœferendum essei^ ei legendum raoo 
(t. e. raaco c= hrOkk) vebrautar. Ceierum ex leciionibus c#- 
<ltct> Reg, iia consirui ei verii possii hœc semisiropha : þá er 
mannsksðr ræsínaðr Meita laþranna raoc lit á mar til vebraotar 




G. 61. DE DICTIONB POETICA. 495 

aDÍmosus. Non defecit anímus regem 
impigrum, quominus cum æquore contenderet. 

Hoc loco mare appellatur scer et cegir. Marr^ ut 
Homklovius cecínit : 

Quum rex, hominibus infestus (bellicosus), 
sacrosancti fani frequentator , 
serpentem proræ atque 
coloris in mare propulit. 

Hoc quoque loco Iðgr appellatur. Sic cecinit Einar: 
Pelagus adterit naves, quo loco 
mare ab utroque latere fremit. 
Æstus lavat æquoris prunas, 
splendidi vero indices venti sonant. 

Hoc loco floð appellatur. Sic cecinit Revus, ut supra 
scriptum est: 

Frígida Gymerís saga úrsum 
contortorum retinaculorum 



raasnar nOkkva, t. 6. Quum eæimiut térpent Meitii tramitumy 
homiHibue infeeiue y exsiliebai in mare ad eacras eplendidi 
navigii vias ; aed tum ex eoniexiu hisiorieo, quem oeiendii Ukr. 
/. c, ium ex paralleliemo inier hane eemisiropham ei eiro^ 
fham prmcedeniemf quœ eodem ioeo exeiai, eaHe etueeiy le-. 
etionee Hkr. , qua$ etiam egregium nostrum fragmentum 748 
maxima ex parie servaviij præferendas esse, Ei quod inpri^ 
mis leetionem laþranna(?) pro lagar tanna aitinetj istam pravam 
esse sequens annoiatio (lOf^r er ok hér nefndr) demonstrai. — 
i^ sic Reg.j íefi, a verho erja, radere, stringere^ þvœr, tavai, 
Wehari.j 748. — '0 *'* ^^9' ^^^^ seripium', flans, Wchar$t; 
flavstc, 748y íe^. — ") a [flöftaskar, prave, íe§. — ") hrynr, 
eontra meirumy 748, — '^) Vide supra cap. M6, pag, Slt6* — 
^O M Wchari. ; færix, mend.y Reg , 748, íe^. 



496 8KALDSKAPARMAL. 61. K. 

opt i Ægís kjapta 
út^ SYÖi Gýmis völva. 

Haf^, sem Hallvarðr' kvað^: 

Vestr lézt þú' l haf, hristir*, 
harðvigs^, svikulgjarðar^, 
umbands allra landa, 
iss, framstafni visat. 

Leið, sem hér er: 

Erum'' á leið frá''' láði 
liðnir^* Finnum-skriðnu^*; 
austr sé ek goll^* af** flausta** 
ferli geisla merluð. 

Ver, sem EgiII kvað**: 

Vestr fer^* ek of ver', 
en ek Viðris ber 
munstrandar mar 
svá er milt of far. 

Marr*®, sem Einan* kvað: 

Kaldr þvær marr und roildum 
mart dægr viðu svarta, 
grefr elsnúinn*^, jöfrí, 
álmsorg Manar þjálma. 



>3 hanc vocem íefi arcie cum svOI co^jungit} vrsvdl, aqum 
imiar gelida, T48; ur svOl, id., H'chari,, ei fieri poiCMi ui xo 
vtsvOl mendum sii pro vrtivOl. — ') SikulgjOrð, ///?. — •) Höll- 
vðf, 748, — ^) Puio sermonem esee de rege Knuio potenie, 
ciasse in Angliam proficiscenie, — ^} ifi Reg. letxþa «crt- 
fium} lestu, Wchari,} lez þv, /e^^ læztv, 748 'y lctta, ///?. — ^ 
»ic Wchari,^ 748; hristvm, Heg,, le^ ^ mendose, ui in semi- 
Miropha proxime sequenti Hðiivm pro lidnir. — ^) hardvi; ^, id.f 




G. 61. DE DICTIONE POETICA. 497 

sœpe ia Ægerís rictos abripit, 
ubi unda cum firagore ruit. 

Haf^ ut Hallvardus cecinit: 

Quassator glaciei baltearis! proram 
durí jumeDti, cingulum omnium 
terr^rum percurrentis , in altum 
occidentem versus .direxístí. 

Letd^ ut hoc loco: 

Relicta terrft, Finnorum asseríbus cursoríis 
permensft, oceanum periabimur. 
£x currículo navium prospicio 
montes oríentales radio coruscantes. 

Ver^ ut Egil cecinit: 

Iter facío per occidentale 
pelagus; liquorem vero, 
Odinis pectore gestatum, adfero: 
ita se habet de meo itínere. 

Marr , ut Einarr cecinit : 

Frigidum mare nigros malos navis, 
regem liberalem vehentís, multam 
diem lavat. Noxa ulmi, contorta 
procellis, Monæ vinculum ruit. 



748, — ^ 8ie Reg.y íe^ Hp; sikal pta^ry id.y ITciUrr^ T48. 
— •) Vervm, le/?, (reeiius ▼er'nmi, noe MumuMj. — "^ ftir, uniéf 
frm^ lep. — >>) eie Wehart., r48; nðnvin, Reg.f lefl. — '*) 
ekriftoQin, U^. — ») fold, íe^. — >0 ^* ^^^> o'i i^fi* — '*) 
flaastri, lefi. — >") »ie Wehari.y 748; sem E%. kv. ver, Reg.f 
Ok sem Eg;. kv., íefi ex carmine HOfoftUnsn eiroph. 1. — *0 
eic Reg.f 748-, fór, ITrAcr/., I«p. — *■) mar, íefi. — >•) el- 
sniiit, íe/í. 

S2 



498 SKALDSKAPARMAL. 61. K. 

Salt, scm Arnónr kvað* : 

Salt skar húfi héltum* 

hraustr þjóðkonúngr austan, 

báru* brimlogs rýrí 

brún yeðr at Sigtúnum. 
Grœðír , sem Bölyerkr kyað ^ : 

Leiðángr bjóttu af láði, 

lögr gekk of skip, fógru'; 

gjálfrstóðum^ reistu^ græði 

glæstum, ár it næsta. 
Hér er ok gjálfr kallat særinn. Viðir, sem kyað Refr: 

Barðrístinn' * nemr bijósli 
. borðheim* drasill^^ skorðu, 

nauð J)oIir yiðr, en** yíði 

yerpr inn of þröm stinnan. 
Húmr**, sem Brennu-Njáll kyað**: 

Senn jósu** yær, syanni! 

sextán, en^* brim yexti**, 

dreif á hafskips húfa 

húm, i fjónim rúmum. 
þessi eru enn sæfar heiti, syá^^ at rétt er atkenna^® tíl 
[skíp eða gull^^. Rán er sagt^^ at yar konaÆgis, sy& 
sem hér er: 

de navigatione Magni boni, R, JV., a Oardarikia in 8ve^ 
ciamy vide Hkr. Mag;n. góh. cap, /.; Fornro. s. 6, 22, 2. — *) 
inReg. icriptumhieWtvm; hclltom, Wchart,f helltum, íefif hællt- 
▼m, 748, — ^) hanc et eequentem lineam om, íefi, — ^) de 
eæpeditione Haraldi eeveri a Norvegia in Daniam^ Hkr. Har. 
harðr. cap, 81, $ Fornm. s. 6, 252, 3. — *)4*augor; íe^ — •) 
ijilfr stónimy íe^, prave. — ^) sic Wchart.f T48; reita, id,, 
Reg,y lefi, — *) braðristinn, le^, mendose, — ^) sic ex cot^fe^ 
ctura; borftheimr, omnes codd,\ &. Pati/t t3 drasiil mutare voluit 
titdrasil. •— >") sicReg,, H'cAar/ , 748-, drasils, íeft, - *') h«n«» 



C. 61. D£ DlCTiOXE POETICA. 499 

Saltj ut Arnor cecinit: 

Fortis monarcha, ab oriente yeniens, 

pruinoso navis latere sal secnit. 

Citœ tempestates consuqitorem 

flammæ œquoreæ Sigtuna vexenmt. 
Grœdir^ utBölverkus cecinit: 

Proximo anno classem adomasti 

a terra profecturus. Splendidis 

pelagi equitiis æquor sulcavistí. 

Hare in pulchras naves imiebat. 
Hoc loco mare etiam gialfr appellatur. Viðtr^ ut Re- 
vuscecinit: 

Equus destínæ pectore excipit 

vastum æquor, prorá sulcatum; 

arbor aÍTIictíonem patítur, mare vero 

per finnam trabem marginalem infunditur. 
Humr^ ut incendio ille peremtus Nial cecinít: 

Sedecim simul hausimus, o mulier, 

sentínam in quatuor interscalmiis. 

Navis, oceano idonea, maris adspergine 

rorabatur, œstus vero increbrescebat. 
Hæc præterea sunt maris nomina, quæ ad denominatío- 
nem navis et auri recte accommodantur. Rana uxorÆge- 
ris fuisse dicitur, utí hoc loco : 

íefl, frave, quasi yi5i essei aifeetivum, — '*) hiiniy T48f lep. 

") hi versuSf quos Hrokkinskinna ei Morkinskinnm regi Ha- 

ratdo Sigurdi f. irHuuni (Fornai. s. 6, 170, 2) iranslati suni 

a 8. Thortaeio in lijatm versione tafina, prmfai, pag, IX. — 

*^) vissa, íepy pravOy forte mendum pro Jasa. — '^) at| lefl. 

— '•) f«xti, 748. — ") om. lefi', hie incifii atterum flra§'' 

mentum memhr, 767. — >*) hann, add. lefi. — **) a [sie 748*^ 

skips eda i^ull , Wehari. i ikipt eðá ^lli, Reg., TS7^ lef. — *^) 

er, add. mend. Reg. 

. 32* 






600 SKALD8KAPABBIAL. 61. K* 

Hrauð i himín upp glóðum 

hafs, gekk sær af aQí, 

börð^ hygg ek at ský skorði*, 

skaut' Ránar vegr mána. 
Dætr þeirra Ægis ok Ránar eru niu, [ok eru nöfn þeirra 
fjrr rituð^: Himinglæfa, Dúfa, Blóðughadda, Hefriog, 
Uðr, Hrönn, Bylgja, Dröfn, Kólga'. Einarr Skúlason* 
talði í [þessi visu^ : 

Æsir hvast at hraustum 

Himinglæfa ^ut^ sævar, 
VI DÖfn þeirra* : Himinglæfa, Uðr, Dúfa, Blóðughadda, 
Kólga, Hefring. 

Hrönn, sem Valgarðf kvað^^: 

Löðr var" lagt i*' bæði** 

lék sollit haf golli, 

en herskipum hrannir 

höfuð ógurlig þógu. 
Bylgja, sem Óttarr svartí^^ kvað: 

Skárut sköfnu stýri, 

skaut, sylgbár^' bylgjur, 

lék við bún á breini^^ 

hlunns, þat^^ er drósir spunnu. 

') tn Reg, bavrd Mcriftum'^ baarð, lep, }/¥ckart.} borð, 748^ TST. 
— *)#t> Reg^ TóT\ skorda, Wehart, ai infra atio loeo skerAi; 
8k»rdi, T48i skerða, lefl, — ''jeidarii, quameafite §critRanm\ 
soHtus : tfffliaui unda eidera iamhit. — *) vide iupra eap, 9S*, 
fa§. 8M4. — a [om. T48, TST. — ») a [sem fyrr er riUÖ, W 
ehart. — •) BkáU((Iamin , T5T. — ^) er fyrr var ritat (er ritsA, 
ItfP) add. Reg.y lef^ qum haud duhie perperam refotita ammi 
0» anteeedeniibuM , nam hi vereus nulto alio loco in Bdda 

• 

Sncrriana .occurrunt, vi nOfn þeirra, add. T48y TST^ qui deinda 
stropham iniegram servant. — •) þvtr, lej. — •)«[* vísBorði VI 
nofh þeirra, Wehari.j quod pravum eet^ non enim uma ««r#fiy 



C. 61. DE DICTIONE POETICA. 501 

F(ammæ marinæ cœlum versus 

emicuerunt; mare vi grassabatur; 

puto, proram a nubibus teneri: 

apex Ranæ lunam tollít. 
Filiæ Ægeris et Ranæ sunt novem, quarum oomina supra 
scripta sunt: Himinglæva, Dúva, Blodughadda, Hevringa, 
Uda, Hraiina, Bylgia, Drafna, Kolga. Einar Skulii filius 
in sequenti stropha : 

Himinglæva fremitum maris 

vehementer adversus fortem ciet, 
sex nomina earum recensuit : Himinglævam, Udam, Du-* 
vam, Blodughaddam, Kolgam, Hevringam. 
Hrönnj ut Valgardus cednit: 

Spuma in cumulos coacta erat; 

tumidum æquor auro mícabat, 

jluctus vero terribilia capita 

navium bellicarum lavabant. 
Bylgia^ ut Ottar niger cecinit: 

Polito gubemaculo vorticosas 

undas secuisti. Velum cujus 

fila neverant mulieres, ad apicem 

maclidis phalangariæ volitabat. 

• 

$ei octo venUus hoe feeit. — '^ de navigmtione Harmldi 8i- 
gurdi /*., R, N,y in Norvegimm^ vide Fornm. s. II, md 6^ 180^ 
-». — ") er, 767. — '«) d, lep. — ••) béði, •<!., 767 y keð, 748, 
perpermm omisso i. Primue vereus ht^ius semisirofhm sie eitmtur 
a O, Mmgnmo Ed. Smm, Tom, /. ffmg, M66, not. t: Iðþr var 
laft (atfl lájpt) i beði, sfumeus oeemnus recuhuermt, eomfositus 
ermt (mui humilis cuhmhmt) in ieeto. — *^) om, íf^ehmrt., 748^ 
767. — >») Hy\% har, divisim, ilef., 748, íefi ^ By\g\% hár, 767, 
uhi sylsi* fotest esse gen. flur, m syUr, eodem sensu. — ^*) 
hreÍBa, lefif hrcfne, 767, — *^ sie 748 f þar, Re§,, 767 , lé^. 



502 8KALDSKAPARMAL. 61. Eu 

Drofn, sem Ormr kvað: 

Hrosta drýgir hvem kost 

hauk lúðrs^ gæiþrúðr^, 

en drafnar loga Lofn 

löstu rækir vinföst. 
Bára, sem þorleikr' fagri kvað: 

Sjár þýtr, en berr bára 

bjart* löðr* oí* við rauðan, 

grans þær er gulli búnum 

ginn^ hlunn-visundr* munni. 
Lá) sem Einarr kvað: 

Né framlyndir' fiindu^® 

fyrr, hykk-at" lé kyrðu*', 

þar er sjár á** við vóru**, 

vini óra, féll** stórum. 
Fyllr**, sem Refr kvað: 

Hrynja fjölP^ á Xyllar*^ 

fram æsist^' nú glamma 

skeið'% vetrliði! skíða 

skautbjöm'^ Gusis nauta. 
Boði, sem[hér er: 

Boði féll é" mik brálla*% 

bauð heim með sér geimi^^, 

[t)á ek" eigi** löð leygis*^ 

• 

*)haokIddr8y unavoee, 748, lefi', harðli&&r«, TÓT. — ^' gn 
þr., Wchari,, leB; %i\ þradr, 757, •— ") eieWchart^ 748,767 % 
^orleifr, Reg,, lep. — *) brýtr, le^. — *) iic 748, Wchari.; 
lavð, Reg.} laoð, lep. — •) á, 748. — gronn j lefi. — ") 
hlonnr visondr, 757. — •) framiynd, Wchari. — "°) fandos, 767. 
— ")hyc ae, Wehari.} hyckad ek, íe^. — *^kyrra, dare fui^ 
eiem, lef. — *■) om, lep. — **) eic (vor?) Reg.; voro, 767; 
várv, 748; vara, /e^; foro, Wchari. — vóra viðr, iignum fe^ 




C. 61. DE DICTIOME POETICA. 503 

Dröfn^ ut Ormus cecinit: 

DiligeDtíssima vasis cerevisiarii 

ÍDspectrix nullas non exercet 

virtutes, vitia vero aversatur Nympha 

flanunæ marinæ, amicitiæ servans. 
BarUj ut Tborleikus pulcher cecinit: 

Mare firemit, unda vero albam 

spumam in rubrum malum 

ingerít, quo loco bisons p'halangœ 

pineo rostro inaurato hiat. 
Ldj ut Einar cecinit: ^ 

Neque animosi (virí) præsenserunt , 

quum mare vehementer irrueret 

in lignum pontigradum. Puto, undam 

amicís nostris non dedisse quietem. 
Fyllr^ ut Revus cecinit: 

Ursule! montes xylosolearum 

marínarum decidunt in navem 

sagittarum. Currículum Glammií 

nunc cum impetu proruit. 
Boði^ ut hoc loco: 

Fluctus decumanus subito in me irruit; 

vastum pelagus (me) domum ad se invitavit, 

ego (vero) non accepi marís invitationem. 

Ugi^ navis, ut setré.— ") fellr, /e/9. — *^ sieReg.., 748^T67^ 

faUr, tV., lep'y tyWX, Wehmrt. — >0 ^^^^ ^^f- — ^O ^■"»r> <^*ý 
lefl. — ») esir, lep. — ») ikreift, 767, lefl. — •') •kot1»j5rB. 
r67. — ") of, Wehart., 767-, vm, 748. — ••) brtóla, W., 767, 
— •*) i^eima, Wchart. — •») $ie Wchart.; er, Re§.\ w, 748. — 
«•) ein^, Wehmrt.} mg (•=: eiji) , ftó. — «0 löíis, IfcAtfrl.) 
ledis, r49, ftct vactftim spmtium uni versui reiinfuit} m [om. 
le^, r^r, «tfu iacuHm. 



504 SKALDSKAPARMAL. 61. K. 

Breki , sem Óttarr kvað : 

Braut, en breki þaut^, 
borð^, 6x* viðar morð, 
meðr^ fengu [mikit veðr* 
mjó for ofan qó. 

VAgr^, sem Bragi kvað^: 

Vildið vrongum^ ofra 
yftgs' .hyrsendir" «gi 
hinn^^ er** mjótygiP* máva** 
mórar?* skar** fyrir þóri. 

Sund j 8em Einarr ín^að : 

Skar ek súðum^^ sund 
fyrir sunnan Hrund^", 
min^' prýddist mund 
við mildíngs fund. 

Fjörðr j sem Einarr kvað : 

Næst*® sé ek [orm á** jastar'* 
ítrserki** vel merkðan**; 
^ nemi bjóðr hve** ek fer flæðar 

fjarð-báls" of hlyn*» máli*^. 



*) þrant, Wchart. — •) horð, prave, Wehari. — ■) Tei, 
frms,^ 767, — ^) mer þer, 767 ^ hunc et sequentem versum 
om, Reg,^ lep. — - *) « [eic (inik' v«5r) 748 ; miftir veð . ., 767 j 
a [om. Wchart, — ^ Vargr, le^, — ^) De Thoro et Hjfm&rej 
fiecatum exeuntHus, sermonem esse futavit F. Magnusemius, 
Lex. mythot. f, 460, not. **, uki duo fosiremi versus aUati 
et transtati sunt. — ") sic748; orOn^am, 767; raynf^, ^^^5^*9 
Wchart.f vaan^am, le^, Rask. — *) tO^, id., 767. — ><) sic 
748 f 767; byrsendir, Reg.f Wchart,, lefi, qs, qui ventum (ma^ 
rinum) mitiit. — »>) ænn, 748. — ") om.748. — ^^sic748j 
767 j lefl; miötisil, Wchmrt,; miotygiU, Reg. — *0 n«^*i ^ 



C. 61. DE DICT102VE POETICÁ. • 505 

Brekij ut Ottar cecinit: 

Viri in sœvam tempestatem incideTunt. 
Noxa arboris increvit, fluctus vero 
fremebat. Tenues tabulæ (navales) 
supra maris superficiem fractæ sunt« 

VdffTy ut Bragius cecinit: 

Missor ignis marini, ille qui 
tenuem larorum terræ funiculum 
Thori dissecuit, cum mari 
distorto conflictari noluit. 

Sundj ut Einar cecinit: 

Tabulis fireta secui a regione 

Hrundæ in meridiem versa. 

Hea manus omata est, 

quum in regis congressum venirem. 

Fiörðr^ ut Einar cecinit: 

Proxime video serpéntem bene notatum 
in eximio malí velamine. Oblator 
flammæ marinæ animum advertat, ut ego 
æst^ls platanum verbis describam* 



chari, — ^) merar, id,^ 748\ mðrar, ii,, lefi. — ^^ sea, W 
ehmrU — ^^ svð vm, 748, — ") mecipio hrond h, l, pro mo- 
mine insulœ Sunnmœrim (hodie Raodö), non mfpelimiivo dm 
feminm^ qum rmiione to íyrir sannan nimis nude posiium emeei. 
Land, Lundi ^ 748, — '•) eie 748, 757, 1e/f$ miif, Be§.f 
minn, Wehmri, — **) nest, id,, ÍVehmri, ; esC, íefi, frmve. — *0 
m [ormn, lep. — **) rastary íe^, — **) eic lepi inRe§, ei eett, 
divieim ecrifium itr serki. — *^) merkan, Wchmri,^ merkta, lep, 
— •*) hví, lep. — ••) fjaðrbáls, frmve, 748 j 767. — «0 þat 
748, 767. — «0 mála, lefi. 



506 SKALDSKáPARMAL. 61-62. Eu 

Sœgr, sem Harkús kvað: 

Sægs mun^ ek siðr en eigi^, 
sá er illr er brag spillir, 
sólar syerrí málan, 
sliðráls regin! níða'. 

62. Hver 'ro elds heiti? — SvA sem hér er: 

Eldr brenn-at^ sá' sjaldan^, 

sviðr dyggr^ jofurr bygðir, 

blása rönn fyr ræsi 

reyk, er Hagnú^ kveykvir. 
Logi y sem Valgarðr kvað : 

Snarla skaut or® sóti, 

svek' of hús [ok reykir^^ 

stóðu stopþir^^ siðan, 

steinóðr logi glóðum^'. 
Bál , sem hér er^ • : 

Haki var brendr A báli 

þar er brimslóðir óðu. 
Glæðr^*, sem Grani kvað: 

Glæðr hygg ek Glamma** slóðar**, 

Gramr eldi svft feldu^^. 
Eisa, sem Atli kvað: 

Öx rjðsk, eisur vaxa, 

allmörg^®, loga hallir, 

") man, irf., 749, 757. — «) cgin, Wchari. — ■) niðj^, Ufi^ 
toium hoe capui in V non invenitur. — ^) brenn en, lef. — 
») eii, íefif 767; 8V&, U. — •) sannan, lefi. — 9ic748^7S7^ 
íefi^ U; dygr, Reg., Wchari. — •) ör, id., Wchari. — •) #te 
(•Téc) Reg. ; svcik, Wchari. 5 sncit, lefi, — *°) • [enn röcir, W 
chari.; 748 vacuum epaiium huic vereui reliquii. — '^) #tc 
lley.; stoptir, 1e^\ steypd, Wchari,; styf&ir, 748^ 757. — **) 
Hane 4§mietrofhmm U iiu eonirahii: reykr stdþ en steyptis — 




C. 61-62. DE DICTIONC FOETICA. 507 

Sœgr^ ut Marcus cecinit: 

Numen anguiUœ \aginalis! procul abest, 
ut probroso carmine diffamare velim 
loquacem solis æquorei cumulatorem. 
Malus est, qui facultate poética abutitur. 

62. Quænam sunt ignis nomina? — • Ut hoc loco: 

Ignis a Magno accensus ' 

haud raro ardet. Eximius 

rex territoria inflammat. Ædes, 

auctore rege, fumum exhalant. 
liOgt^ ut Valgardus cecinit: 

Flamma vehementissime furens 

prunas subito ejaculata est 

e fuligine, fumique deinde 

stabant elati per sudantes ædes. 
JBa/, ut hoc loco: 

Hakius flammis concrematus est, 

quo loco æstuantes undæ ruebant. 
Glœðr^ ut Granius cecinit: 

Prunas puto Glammii tramitis. 

Rex talem flammam alebat. 
EtsUj ut Atlius cecinit: 

Securis sanguine cruentatur; virí 

principes cadunt. Favillæ 

steinrfþr lof^i innan; dein duas MequenieM etrofhm pariéi omU" 
Hi. — ") HUioriam vide in Hkr., Ynf^l. sa^a eof, M6 et 97, — 
>^) flodar, Wchari, hic et mox infra, — '^) samlar, vétusima, 
748f 767^ Wchart. (non gen, $ing, m Gaymvl^ fluviuM, ut futmt 
O. MagnmuM £dd. Sæm. Tom. I. Oioee, $. v. GaTmvl). — >*) 
flæ5ar, msius (marie), 748, 757 ^ fltfdn, id. (fro flóða, m fló5^, 

« 

Wchari, — Glamma slö5, eemila firatmg maro^ e^íuM glæAri 
aurum. — >0 ^elldi, 7Ó7. — ^^y aUflUftk, 757. 



508 SKALD8KAPAKMAL. 62. K. 

húa brenna, gim geisar, 
góðmennit fellr, blóði. 

Hér er ok gim' kallat [eldrinn. Eimr , sem hér er ^ : 

Brunnu allvalds inni', 

eldr hygg ek at sal felldi, 

eimr skaut á her hrimi 

hálfgjör'' við Nið sj&Ifa. 
Hyrr, sem Amórr kvað*: 

ömðit' r&ð við^ Rauma 

reiðr Eydana^ meiðir, 

heit dvinuðu* Heina', 

hyrr gerði þ& kyrra. 
Viti*% funi, sem Einarr kvað^^: 

Funi kyndist fljótt, 

en flíði skj6tt*» 

Hisingar herr, 

s& er hafði verr. 

Brími**, sem Valgarðr kvað^*: 

Bjartr^' sveimaði brimi, 
brutu^^ vikingar Rkjum 
visa*^ styrks*® af^* virki*^, 
varp sorg** & menn** borgar. 

>) Vide Hkr. O. H. cap. 42 -y Fornm. s. U, ad 4, 94. — *) 
m [om, WcharL — •) hjálmi^err, V, — *) Sermo esse videtur 
da Uaraldo severo, N. R,, incolae Romarikim et Ueidmarkim 
ferrOj igne rapinieque punienie, vide Fornm. s. 6, 888 — 841. 
— '^eymþit, Uf æymdit, id,, 748 § eimdi, le/?.— ^om.Wekari. 
^ er Dana, Wchari. — ■) duinudum, TðZ^ dyigodo, WckarL — 
*) $ic767^ U'y hæina, id.j 748 f hveina (til. f tf. Hvinverja T), ilef ., 
Wchari. — »«) om. £7, 748} ok inserii lefi. — ") Hisioriam v. 
Fomm. 8. r, 288-284.'-^ >«) drótt, lefi. — '■) Brvni, í/, el 
iia in ipsa semistropha, c^jus primum tantum venum eæhiket. 



^ 



C 62. DE DICTIO.^E POETICA. 509 

^crescunt, ignis forit. Palatía 
flagrant, complures domus ardeot. 

Hoc loco etiam igois appellatur ^toi. Eimr^ ut hoc loco: 

Semistructæ œdes regiæ 

ad ipsam Nidam combustæ 

sunt. Ignís favillam in homines 

conjecit. Palatia incendio dejecta puto. 
JTyrr, ut Amor cecinit: 

Iratus Danorum insularium profligator 

consilia adversus Römos non celarit. 

Hinæ Heidmarkiæ incolarum cessabant, 

ignis eos quietos reddidit. 

Viti^ funij ut Einar cecinit: 
Ignis cito accensus est, 
multitudo vero Hisingorum, 
quæ victoria exciderat, 
fugam subito capessivit. 

Brimij ut Valgardus cecinit: 
Lucídus ignis grassabatur, 
Pugnatores potentis regis 
munimentum cupide perfregerunt. 
Arcís incolæ dolore perculsi sunt. 

— '^) Veroiimilitðr ex eneomio in liaroldum oovormwí. — ^*) 
9ie Reg.f Wchort., opocofmto r; kjaitr, V^ leflj IréUy 748 f TST. 

— i*)bra^o»^ ^^^» '^'> MUu, memd.j Wehmrt. — 'OviUft, íef. 

— ««) sterki, 767. — »•) of, 748 ^ or, 757. — ^ Tcrtí, lefi. 

— *0 In Reg, h, 1. oeto lineamm efotium folio •heeieewm mC, 
et frmgmentum folii memhrmnaeei literie vaeuum ^jue loeo «f- 
glutinatumf deeunt igitur omnia m verhie sorf á n. \. uepté 
ad: kollad er gríma incL — ^ eie dedimue f men, Wehart., 
leflg mcy, 748$ in 767 non eemiiur. 



510 SKALD8KAPARMAL. 62-63. K. 

Leygr, sem Halldórr kvað: 

Er knáttuð ^ar þeirra, 
þú vart aldrigi , skjaldar 
leygr^ þaut of sjöt*, sigri 
sviptr, gersimum' skipta. 

63. þessi^ eru nöfn stundanna: öld, forðum, aldr, 
fyrir löngu, ár, misseri, vetr, sumar, vár, haust, mán- 
oðr, víka, dagr, nótt, morgin, aptan, kveld, árla, snemma, 
slðla, í sinn, fyrra dag, i næst', i gær, á morgun, stund, 
m&l^. bessi eru enn heiti nóttar i Alsvinnsm&Ium^ : 

Nótt heitir með mönnum 

en njóla [i helju^, 

[köUuð er grima með' goðum^^, 

ósorg^* kalla jötnar*', 

álfar svefngaman, 

dvergar draumnjórun^*. 

Frá jafndægri er haust, til þess er sól sezt i eykðar stað, 
{>& er vetr til jafndægris^^, {>& er vftr til fardaga, þ&er 
sumar til jafndægris. Haustm&nuðr heitir inn næsti fyrir 
vetr, fyrstr i vetri heitir gorm&nuðr, |)& er frerm&nuðr, 
|)& er hrútm&nuðr, |)& er þorri, |)& gói^', þ& einm&nuðr, 
þ& gaukm&nuðr ok s&ðtið, |)& eggtið ok stekktið, |)& er 



^ skjaldar leyi^, t. e. gladiui. — *) sie 748^ TST^ l€§\ 
smiity Wchari.i sío, C7. — *) $ie C/, 748^ 757$ görsonom, memd^ 
Wchart. — ^) abest hoc caput in 7 67. •— ^) eic dedimut-y i 
Best, Wchart.'y i nec, 1efi$ i næs, 748 i J notx, V. — *) BÍe Bfi 
inserít: Nótt heitir Niss, Níp, Njöl [a/tt: Njóla], úljós, dsor|p, 
myrkfsrs, STefnsamsn, dmamigórann. Svefh heítir drokkr, klondr, 
horgu Svft se^ir etc. — ^) t. e. Alvissmál etr. 81., vide empra 
fag. 486. — *) a [með ^odam, 748^ /e/?, H^. — ^ hic iterum 
incijfit Reg. — '**) a [kalla grímu g;inref:in, 748 , lefiy Hfl. — 
") ólaj, H; úljrfs, 748, ///?. — »«) jrftar, //. - »») eequentia 



I 



G. 62-63. D£ DICTIONE POETICA. 511 

Leygr^ ut Haldor cecioit: 

Ibi tu res pretiosas eorum 
divisisti. Ignis clypei sonans 
Yolavit per multitudinem. Tu 
TÍctoria nunquam dejectus es. 

63. Hæc sunt nomina temporum: seculum, olím, 
ætas, pridem, annus, semestre, hiems, æstas, ver, au- 
tumnus, mensis, hebdomas, dies, nox, tempus matutinum, 
vesper, crepusculum, mane, mature, sero, una vice, pri- 
die^ proxime, heri, cras, hora, statum tempus diei. Præ- 
terea hæc noctis vocabula occurrunt in Sermonibus Al- 
svÍDDÍ : 

Hott vocatur inter homines, 

niola vero in Orco, 

appellata est grima inter Deos; 

osorg vocant gígantes, 

Alvi wefngaman^ 

Nani draumniorun. 

Ab æquinoctio autumnus est ad illud tempus , quo sol 
occidit hora 4^ post meridiem ; tum hiems est usque ad 
æquinoctium; tum ver est ad dies migrationum; tum 
æstas usque ad æquinoctium. Proximus ante híemem 
mensis autumnalis vocatur; primus mensis hiemis audit 
mensis lanienæ, deinde mensís gelicidii, tum mensis arie- 
tum, tum Thorrius, tum Goius, tum mensis unicus, tum 
mensís cuculi et tempus serendi, tum tempus ovorum et 

k^iuM eapitii omiUit V. — ^«) iafbdöf^ars, Wehart. — >0 ^^' 
mánadar, Wehmrt, 

a) de Toee eyk&ar ttatr Tide Hifrt. eeel. Isl. Tom. L pof. 
155 — 6, nbi de nostro loeo speeiatim ngitvr. Adde iliiiiiil. for 
Nord. OUk. iaiO*41. png. 2t— 26. 



512 8KALDSKAPARMAL. 63-64. K. 

sólmánuftr ok selmánuftr, þá eru heyamiir, þá er kom- 
skurftarmánuðr. 

64. [Hver eru manna nöfn úkend^ ? » Maftr er hverr 
fyrir sér' , it [fyrsta ok it' œzta^ heiti manns er kallat^ 
maftr^; keisari, {>?{ næst konúngr, þarnœstjarl; þesm 
m menn eigu saman þessi heiti^ olK Allvaldr, svá sem 
hér er kveftit* r 

Allvalda kann ek alla 
austr ok suftr of^ flausta 
Sveins er sonr at reyna 
setr^^ hverjum gram betrí. 

Hér er ok gramr kallaðr ; þvi heitir hann allvaldr at hann 
er eitivaldi alls rikis sins. Fylkir, som Gizurr'^ kvaft'* : 

Fylkir gleftr i fólki 
flakk^' ok svan Hlakkar; 
Ólafr of viðr elum 
Yggs gögl fegin Skög?ar. 

Fyrir þvi er fylkir kallaðr konúngr, at hann skipar i fylk- 
ingar herliði sinu. Vísi, sem kvaft Óttarr svarti : 

Vísi tekr^* vigfreys** 
vist austr munlaust^^, 

m [Nd eni maniiheiti, Wehart, — *) hitt fyrfiU ok hitt 
siðaita, aid. lefl. — leita fyrr i MLÍnni, aUt tii þeu er Stdfr 
kvað: Tirefgjaðr Ivjö ti^g;i| add. 748 ^ eeU. omittens. — *} * f 
Mi. lefi. — ^) tfi Reg. etza seriptum, — ^) kallaðr er maðr 
keia., lep. — ^ 9ÍcReg,\ eallmaðr, Wchart. — ^ navmn (nöfte, 
TST)^ Wchart,, Hfi, 767. — *) Forte ex encomio in Enutum 
fotentem, D. 11., anctore Ottare nigro. — *) á, Wehart.i am, 
íefi. — »«) Bötr, Wchart.'y setrs, 767. — ") svarti, add. 767. 
**) Fortasse in encomio in Olavum Erici filium, regem Sveeim. 
— *•) fltinbakk, lep. — »•) sic Re§., 767, Ufl; rckr, W 




C 63*64. DS DICTIO^. P0£T1GA. , 513 

ngmlium, tum meDsis solis et æstÍYonim) twm fœnise-r 
cíum, tum mensis messis frumeiitaríæ*. 

64. Quænam sunt Domina yíroiam simpiícia? — Vir 
sibi quisque est. Primarium et sommum bominis nomen 
vocatur vir; imperator, tum rex, deiude dyDasta. His 
tribus omnia nomina eonmiunia sudL Alhaldr. uti 
hoc loco: 

Novi omnes populorum dominos 
ab regione maris in orientem et 
meridiem versa. Filius Sveiius 
quovis rege usu præstantior est. » 

Hic etiam rex gramr dicitur. Ideo vocatur allvaldr^ 
quod solus imperium tenet totius regni sui. Fylkir^ ut 
Gissurcecinit: 

Ret lupum Hlaccæque cygnum 
in acie delectat. 
Olavus Skögulæ procellis 
anserculos Yggi lætos reddit. 

Eam ob caussam rex appellatur fylkir^ quod exercitum 
suum in acies ÍDstruít. Visi^ ut Ottar niger cecinit: 

Rex tellurem bellatoris in oriente 
nullo habito discrimine, haud 

ekmrL — ") #tc ilef.j vifft^iSBy id,, 767 \ ▼i^reyrs^ irf., 1e§\ 
vig^frcf (yig frek), WcharUyi. é, visí rekr ft-ek vi;, rew teke^ 
menie$ pufnme a§itmty ei dskvíf man vist laast aostri re§mmm 
hmud duiie vmcabii in orienie, — '^ eic 757y lefli munBlMBty 
Ref., Wckari. 

a) Ue roeosíbas sotiquís viile Rii þeee tW. Lmrd. L, Féla§m 
7, 215-7, it. Specimen Coimi4%rii feotilis, in E4d. Sra. Tum. 3. 
psf. 1044 seqq. 



514 8KALDSKAPARMAL. 64. K« 

aldar befir allvaldr, 
óskvíP, gott» Ilf. 

Harri eða herra , sem kvað Amórr: 
Harri fékk í hverrí 
HjaltlaDds þnimu branda, 
greppr vill grams d^rð yppa, 
gagn, sá er næstr' er^ bragna. 

Hertogí heilir [jarl, ok er konúogr svá kallaðr ok, fyrir' 
því er hann leiðir her til orostu^. Svá kvað þjóðólfr^ : 

Ok hertoga hneykir^ 

berfengnum^ lét stinga, 

Ieyf5 ber ek hans, or höf5í 

haugs^ skyndaði augu. 

Sinnjor eða senjor, sem Sighvatr kvað^f^: 
Lát auman tíú^^ njóta 
Nóregs, ok gef stórum, 
[mál halt^*, svá** sem^* sælan, 
sinnjor, laga þinna. 

Mildingr, sem Markús kvað^': 

Mildingr fór of óþjóð eldi> 
auðit varð þá flotnum dauða, 
hæstan^* kyndut, hlenna þrýstir, 
hyrjár Ijóma suðr at Jómi^^.* 

i' ^' uxorem Otkii (0éini9)y ierram, — *) fnefti TÓZ. 

— ■) 9ie Reg., WcharL', hæstr, iefi, — *) var, 7S7. — •) « [ 
eioiiin svA Jarl sem kondn^r, því þeir leiða her sinn am land til 
ora»ta, Hfi. — ') ex eneomio in Haraldum eeverum. — "^) 
boyckir, 767 ;^ hneckir, tif., íefi. — ') hardfengjam, sirennay 
fST. — •) haa^, 767. — '®) ui videiur ex carmine fmrrké^ 
MÍatHco (BersOglisvisar) Sighvaii ad regem JHagnum bonum, 

— ••) þa, 7S7. — ") a [éie Reg., Wchari.y máX hellt, l#3, 



C. 64. DE DICTIONE POETICA. 515 

dubie occupabit. Dominus 
populi egregia vita fruitur. 

Harri sive herra^ ut Amor Gecinit: 
DomÍDUs Hjaltlandiæ , qui hominum 
strenuissimus est, in quovis fragore 
gladiorum victoria potitus est 
Poéta gloríam principis extoUere cupit 

Dynasta dicitur hertogi^ et rex quoque sic appellatur, 
^o quod exercitqm ad pugnam ducit. Sic cecinit Thio- 
dolvus : 

£t oppressor ducum capto 

accipitris emissori oculos 

ex capíte effodi jussit. 

Ejus ego laudem profero. 

•Sinnior siye senior^ ut Sigbvatus eecinit: 
DomÍDe Norvegiæ! fac age, 
miser æque ac beatus tuis ex 
legibus utiiitatem percipiat. Fidem 
serva, et magna munera da! 

Mildingr^ ut Marcus cecinit: 

Rex liberalis igne per terram barbaram 
grassatus est. Tum viris moríendi necessitas 
accidit. Oppressor raptorum, altissimum 
ignis splendorem ad merídíem in Jomio excitasti. 

I. é. ek hellt nii mály fromU9um iervavif fidem iikermvi, vél 
earmen ad finem perduxi. — ^*) eie dedimu9; ek ■¥&, Réf,^ 
TóT'y ek nd, íefi. ,— '0 «"». rST. — ^*) Hkr. HÍMioria Ma§wi 
éoni eap, 9S. alr, t, referi ho9 verMue ad Amorem ei aneo^ 
mium in Magnum áofitcm, R.N.; non inveniuniur hi verBua in 
Eiriksdrdpa Marci Skeggii, Knytl. i. eaf, 70—81. — '*) hmita^ 
íefi. — >0 Römi, Wchmrt,^ íep. 

33« 



516 8KAI.D^:KAPARMAL. 64. K. 

MœrÍDgr, sem HalIvarAr kvað^: 

Erat* uod, jaröar hoslu' 
orðbrjótr^ Dönum forðar, 
moidreks mÚDka^ valdí 
mærÍDgr ea þú nœrrí. 

Landreki, sem þjóðólfr kvað^: 
Eys landreki Ijósu 
lastvarr Kraka barrí, 

sem fyrr var rítað ; því heitír hann svá, [at hann rekr her 
um land annarra konúnga, eða rekr her or^ sinu landi^. 

Konúngr* er nefndr Hálfdanr gamli, er albra kon- 
únga var ágœtastr; hann gjorði blót mikit at miftjum vetri, 
ok blótafti til þess at hann skyldi lifa i konúngdómi sinum 
ccc vetra. £n hann fékk þau andsvör, at hann mundi 
lifa ekki meirr en einn mikinn mannsaldr, en [|>eír'^ 
mundi þó ccc vetra, er^^ engi raundi vera i ætt hans 
kona eða ótiginn maðr. Hann var hermaðr mikiH , ok 
fór viða um austrvegu ; þar drap hann i einvigi þann kon- 
úng er Sigtryggr hét. þá fékk hann þeirrar konu, er 
köliuð er Alvig en spaka, dóttur Emundar^^ koDÚngs^' 
or^^ HóhBgarði^^; þau áttu sooti xviii, ok voru ix senn 
bomir. þeir hétu svá : einn var þengill, [er kaUaðr var 
MannaþengiIH^, annarrRæsir, iii. Gramr, iv. Gylfi, v. 
Hilmir, VI. JUtfurr, vii. Tiggi, viii. [Skyli eða^^ Skúli, 

') Veroiimiiiier ex encomio im Mmuimm foiemtem^ Ð. R, 
— *) te vat (récl. ea at)y Wchari. — *) hasstlo, WcKmriii hells, 
TS7. — Aecipio Jarðar haela, drcuime ierrm^ de eerfemiOy c^imM 
orö Qðrfi) atirtim. — *) orðbjartr, lefi, — •) mynáe^ TST. — •) 
Vide euprm p, 400, — <» Wchari, — •) « [þi hmnm rekr 
her sinn um lavnd. Ei má Jarl þJóAkonúnp kalla, þann er akatt- 
gyldr er, Uf — *) Uie epatium octo iimemrum a foiio eodieÍM 



C. 64. DE UICTIONE POETICA. 517 

Mœringr^ ut Hallvardus cecinit: 
Non est sub imperio domini 
monachoruni terre rex illustría 
te roagis strenuus. Fractor 
soli serpentini Danos tuetur. 

Landreki^ ut Thiodolvus cednit: 

Vitia fugíens imperator terra 

lucidam Krakii segetem proiundit, 
ut antea scriptum est. Ideo síc vocatur, quod exercitum 
aut per terram aliorum regum agit, aut e suo regno 
expellit. 

Rex nominatus est Halfdan príscus, qui omnium re- 
gum fuit excellentissimus. Is media hieme magno insti- 
tuto sacríficio, diis sacríficavit, ut in regia qua gauderet 
dignilate trecentos annos yiveret. £a vero responsa 
tulít, non amplius quam longiorem hominis ætatem victu- 
rum, futuros vero annos trecentos, quibus neque femína 
neque vir ignobilis in ejus familia oríturí essent. Idem rei 
bellicæ admodum deditus erat, multaque loca regionum 
oríentalium obiit. Ibi regem, Sigtryggum nominatum, 
singulari certamine interfecit. Tum Alvigam dictam sa- 
pientem, filíam regis Emundi ex Holmgardia, ín matrí- 
roonium duxít. Hi duodeviginti filios procreahint , quo- 
rum noveni símul geniti sunt, sic nominati: unus erat 
pengill^ dictus mannapengill^ alter Ræsir^ ter- 
tíus Gramr^ quartus Gylfi^ quintus Hilmir^ sextus 

Reg, dUeerftum 0«l, efr, 9wprm f. 609 ^ not Mí. — '^) [Mt, 
757, lef. — ") « l^' ^' — *•) EyvÍBdwr, B. — »») hins riU, 
mdd. Hfi. — >«) kie iiermm ineifH emd. Re§. — '*) hin rika, 
mád, Heg.^ >*) manaþMfill, Wekmri.i m [om. Hy ei eimui nw- 
meroe eorum fui eefumnimr. — '*) m {em, Wékmri.i H. 



518 SKALDSKAPARMAL. 64. K. 

IX. Harri [e6a Herra^. þessir ix bræftr urðu srá ágætír 
i hemaðiy at í öllum rræðum siðan eru nöfn þeirra haldin 
fyrir tignamörn, svá sem konúngs nafn eða nafn jarls ; þeir 
áttu engi börn, ok féllu allir i orostum^. 
Svá [sagði Óttarr svarti': 

þengill var þegar úngr 
þreksgjörr vfgörr; 
haldast bið ek 'hans aldr, 
hann teP ek yfirmann^. 

Svá kvað Markús*: 

Ræsir lét^ af roðnum hausi 
Rinar sól á marfjöll^ skina. 

[Svá kvað Egir : 

Gramr hefir gerði-hömrum 
grundar upp of hrundit. 

•^Svákvað Eyvindr": 

Lék við Ijóðmögu, 
skyldi land verja, 
gylfí enn glaðværi, 
stóð und gulihjálmi. 

[Svá kvað Glúmr^*: 

Hilmir rauð und hjálmi 
heína laut [á Gautum^". 

') m[om.H. — ^ bardap^ H; sequentei Hrophai om. Hfí, 
— ') a fkvad Arotfrr, V. — ^) l«t, dico, le^; kalla, mpféilo, 
757. — *) fyríroiann, 7S7, — •) Ræsir, ^em ilþrkuB qvað, V7 
ckmri. — *) leo, mend., Wehari. — •) marfjöl, Wchari., 767; 
marfold, íefi. ^ *) ex vitm Egilii fikaliagrimiy eap.óS. 9ir.4.'y 
m [om. mkmri. — ») Gylvi, mdd Wchmri. — '') Ex eficééio 
ÍM Hmkonmm hmmum^ R. N.y vide Hkr Hisi. Hmk. komi cmp. 8ð. 



C. 64. DC DICTIONE POETICA. 519 

Jöfur^ septímus Tiggi^ octavus Skyli sive Skuli^ 
nonus Harri sive Herra. Qui novem fratres adeo in 
piratíca inclaruerunt, ut postea eorum nomina in omnibus 
carminíbus pro nominibus dignitatis habita sint, velutí no- 
mina regum ^ut nomina dynastarum. lidem nullos libe-* 
ros procrearunt, omnesque prœliis cecíderunt* 
Sic Ottar niger : 

Rex, tenera jam ætate mature 
adolescens, prœliis erat deditus. 
Oro, ut ejus vita servetur. Hunc 
ego veri nominis príncipem existímo. 

Sic Marcus cecinit : 

Rex fecit, ut sol Rhenl splendorem ex 
aurato capite in montes marinos mitteret. 

Sic Egil cecinit: 

Rex rupes, (aurí) terram 
præcingentes , raptím erexit. 

Sic Eyvíndus cecinit: 

Hilarís ille rex, quum 
terram defenderet, 
lusit cum populi gnatis 
aurea stans sub gaiea. 

Sic Glumus cecinit: 

Rex, tectus galea, cotir 
viam rubefecit in Gothis: 



«/r. 4, — ^*) m /Hilmir, ðem Gl. qr., Wekmri, — 9idé Muprm 
fmg. 452, — ") m [sie U, Wekmri.i dlfstam, Htff.; á beÍBsn, 
in ottikut, Hfi, Frmgm, 757 sie hmkeit Hilmir rao5 i h^k\m% 
hTt%%{\ 8k)elkíng8 e^ijftr, fMt versus sunt mx Orkneyínpi 9« 
Cmf, 5. sir, 2„ mueiorm Arnorm, 



S!to SKAIiflSKAPAliMAXi. 64. K. 

[Sfft kvaö Óttarr svaití^ : 

Jofurr heyrí iipphaf, 
ofrast nran kontíngs lof, 
háttu nemi bann rétt 
hrÓðr* mins', bragar sins*. • 

Sem Stúfr kvað* : 

Tireggjaðr hjó tiggi 
tveim höndum lið^ beima, 
reifr^ gekk herr^ und hlifar 
hizig suðr fyrir Nizi*. 

SvákvaðHalIfreyðr^^: 

Skiliðr" em ek" við Skyija, 
skálmold hefir þvi valdit, 
vætti^' ek virða drottins, 
ViV^ er^^ mest ok dul flestum. 

Svá kvað Markús^*: 

[Harra kveð ek at hróðrgjörð*^ dýrri 
hauklundaðan Danagrundar^^. 

£nn áttu þau Hálfdan^^ aðra niu sonu, er svá heita: 
Hildír, er Híldingar eru frá komnir ; ii. Nefir, er Niflúngar 
eru frá komnir*^ ; iii. Auði, er Auðlingar eru frá komnír ; 

*) m [Jofur ðcm qv, Ottar, Wehart. — *) #te Jl«f.| lefif 
hró5rti, U, H'ckmri, — *) síns, íe?. — *) mini, lep. — *) ^ 
froetío NimicOf ex encomio in Uaraldum Sigurdi filium, R. 
iV. — . 0) kyn, senue^ 748. — «*<^ Wckari,, 748, lefí; reif, 
Reg.j afocofaio r. — ") hann, ille (9 : rexjy 748, 757 , íef^ — 
*) h'wiig saftr frá Nistí, Wchari. — >») vide ForMD. n. 8, 9, í. — 
»») skildr, 748j 767$ skyliuðr, íe^, — '*) om, te^. — »•) velti, 
id., 767\ veitti, WchMri. — ") vills, error, V. — '*) ek, 767, 
748. ~ ■<) forkuee ex Eíreksdripa, Fornm. s. 1/, M96. — 
'0 hróðrsgiðrðy id.. tef. ^ >*) « \7i8 ei 76? alioe tereue 



\ 



C. 64. DE DICTIONE POETICA. 621 

Sic oecÍDÍt Ottar niget: 

Princeps initium carminis de se 
facti audiat. Carmen laudatorium 
in regem indpietur. lUe attente 
modos advertat encomii mei. 

Quemadmodum Stuvus cecinit: 

Rex, gloria stimulatus, copias 
virorum utra<{ue concidit manu, 
illic ad meridiem ante Nizam. 
Milites læti arma tectoria induebant. 

Sic cecinit Hallfredus: 

Disjunctus sum a principe: 
ejus rei caussa prœlium fuit. 
Exspecto dominum virorum; maxima 
cupiditas et ignorantia plurimis est. 

Sic cecinit Marcus: 

Invito regem terræ Danorum, indole prœditum 
accipitrina, ad audiendum præstana encomiuiii. 

Adhæc Alviga et Halfdan novem filios habuerant, quonun 
hæc sunt nomina : Hilder, a quo Hildingi ortí; secundus 
Nefer, a quo Niflungi orti ; tertius Audius, a quo Audlingi 

mfferumis Rikr er ham hneykir — heldr ipað ihPm veMi (faMÍy 
7S7') — eaBndyif^ vitoft eefpir (eenoíry 767) -^ Sveins hn»5r 
konáof «ðra, koe oriinei harra hneykir er ríkr; |pa5 heldr Telái 
sanndyCTi* JOfore; eef^ir víta5 koiiáns «ftra Sveias br»5r, I. 0. 
offreeeor re$ulorum fotene eeiy deue eueiinei imperium rofie 
fidelieeimi^ kominee re§em, Sveinie flrmire eæeetieniioremf nm^ 
norunt. 00» loco eermonem eeee fuimmue de Eiriko kono^ Þ. 
R, , fMl mlime m Mmreo voemiur Kodts hréairy Haralde hlifriy 
Bjarnar hlýrí , m frmtrihue , ut k. l. Sveias hréðir. — '^ koa- 
úosr ek Alvic , mdd. Hf,. — *«) af kMlir, IfcAMi. 



522 SKALDSKAPARMAL. 64. K* 

IV. Ýngvi, er Ýnglingar eru frá komnir; v. Dagr, er 
Daglingar^ eru frá komnir ; vi.BragÍ9 er Bragniogar eni frá 
komnir, [þat er œtt Hálfdanar ens milda^; vii. Buðli% 
[af Buðlúnga ætt kom Atli ok Brynhildr^; viii. er Lofði', 
hann var herkonúngr mikill , honum fulgði þat lið , er 
Lofðar*[voru kallaðir^, hans ættmenn voru kallaðir Lofð-^ 
úngar; þaðan er kominn Eylimi^, móðurfaðir Sigurðar* 
Fáfnisbana ; ix. Sigarr, þaðan eru komnir Siklingar, þat 
er ætt [Siggeirs^®, er var mágr Volsúngs*^, ok ætt^* 
Sigars^ ', er hengði Hagbarð^ ^. Af Hildinga ætt var kom- 
' inn Haraldr inn granrauði^ móðurfaðir Hálfdanar svarta. 
Af Niflúnga ætt var Gjúki^^, af Auðtinga ætt [var Kjarr, 
af Ylfínga^^ ætt^^ var Eiríkr inn mélspaki. 

þessar eru ok konúnga ættir ágætar: [frá Ýngva^^, 
er Ynglingar eru frá komnir^'; frá Skildi i Danmörk, [er 
Skjöldúngar eru frá komnir^^; frá Völsúngi á Frakklandi, 
þeir heita Völsúngar. Skelfir hét einn** herkonúngr**, 
[ok er hans ættköllut Skilvinga ætt^", sú kynslóð^^ er i 
Austrvegum. þessar ættir, er nú cru nefndar, hafa menn 
sett svá i skáldskap, at halda öll þessi^^ fyrir tignar nöfn. 
Svá sem Einarr kvað^^: 



*) sic Reg.'y dauslin(rar (Dðglingar), Wchart. — •) « [þeir 
fra «tt H. ens miela, Wchart.'y om. H, — >) er Baðliin^ar era ft-á 
komnir, mdd. 748, 757, íe^. — *") a [er Budidngar era frá komnir, 
Wehart.\ er af kom Boðla œttj þat era Budlúnj[;ar, H, — *) er 
Lof5dn|;ar era tri komnír, add. íefi, — ^) lidferdar, Wchmri. — 
^ m [eðr liftrerfiar heita, H, ^ «) Elimí, Hfi. — *) koniinipa, mdd. 
iefi. — «o) eic Wchart,j V; Sipeirs, fíe$.; Sipgar*, lefi', Síptýs, 
Hfi. — '^) gic C/, lefi; in Reg. dubia lectio, nav%Ugi potest 
VOlðvni^a et Völsangs, uHima lilera a librario mutatay naals- 
QSfa, Wchart- eorrufte. — ^*) om. U} m [om, 748, 757. — 
"0 Sigj;«ii^, , f 48 1 SifSi^rs, le^. — '*) ok hér af hehirfálei 



C. 64. DB DlCTIO^E P0£T1CA. 523 

orti; quartus YngYÍus, a quo Ynglingi orti; quintusDa- 
gus, a quoDögiingi orti; sextus Bragius, a quo Brag- 
ningi orti, quæ ramilia est Halfdanis muni6ci; septimus 
Budlius : a famiiia Budlungorum orti sunt Atlius ac Bryu- 
hiída; octavus Lofdius, insignis archipirata, quem co- 
mitati sunt milites, Lofdii dicti; ejus posterí dicti sunt 
Lofdungi: inde ortus Eylimius, avus matemus Sigurdi 
Fofnericidæ; nonus Sigar, unde Siklingi oríundi, quœ 
familia est Siggeirís , Völsungi adfinis , item familia 
Sigarís, qui Hagbardum suspendio necavit. ^ A familia 
Hildingorum ortus fuit Haraldus aénobaii)us , avus ma- 
temus Halfdanis nigrí. A familia Niflungoram oriundus 
erat Giukius, a faroilia Audlingorum Kiar, a familia Yl- 
fingomm Eirikus ille sapiens. 

Hæ quoque incly tæ sunt regum prosapiæ : ab Yngvio 
orti sunt Ynglingi, a Skioldo in Dania Skioldungi, a Vol- 
sungo in Francia Volsungi dicti. Skelfer nominatus est 
rex quidam beliator, cujus familia vocatur Skilvingomm, 
quæ gens in regionibus orientalibus est. Hæ familiæ, quæ 
jam sunt nominatæ, ita in poési adcommodatæ sunt, ut 
hæc oronia nomina pro dignitatis titulis habeantur. Quem- 
admodum Einar cecinit : 



Ha;bar58 hestr, mdd, U^. — '^) MXr Gaðránar GJdkadóttor, 
mdd. 767. — >*) YnsNnpa, 748, 767. — *0 o» ^i • [««»« H^ 
ekart, — ") 9ie 748 j H ; Ynfvari, Reg.j Ynfyifrey, lepj lof- 
var, WchmrU; Yn^var, U. — ^O ^ra ^ni^lincar (kallaAir, mdd. 
Wchmrt), Wekart,, D', m [om. 767. — *<>) ero skJOIddnsar (pmr 
Mieiii/a/f Ofi«m «x Skilldin^ar), Ui er aKJðlddni^ar em kallaAir, W 

chart.y H «•)<?«<«•. «<'<'• Uy H. — ") kondngr, í/. — ") •[» 

hantt œttnena kallaa (heiv, U) Skiirmcar, H^ V. — *^) kynkflil, 
H. — '^) þeirra navmn , H. — **) 8a rm § m m m f$9 futmmui dé 
fri^Uo fmeto md inouimm Hélmioi frá, «• >'^|pNi|. i. f , MM9. 



524 SKALDSKAPARMAL. 64. K. 

Frá ek vift hólm at heyja 
Hildingar fram gingu, 
lind varð gron^^ inn grána*, 
geirþing', i tvau^ sprSnga. 

Sem Grani kvaft^ : ^ 

Doglingr rékk at drekka 
danskt blóft ara jófti^. 

Sem Gamlí kvaft, Gnœvaftarakáld^ : 

öftfingr drap sér úngam 
úngr, naglfara, á^ túngu, 
innanborðs, ok orfta 
aflgjóftr^, meftalkafla*^. 

Sem Jórunn kvaft: 

Bragningr réft^* i blófti, 
beift herr konúngs reifti, 
húfl lutu opt fyrir eisum^ • 
óyóftar^* slog ijófta*". 

Svá kvaftEinarr**: 

Beit buðlúngs hjörr, 
blóð féll á dörr, 
[raufsk** Hildar ský 
við Hvítabf ^ 



') fpt^n^ id,^ H^chart.; ^»n, tV., 17, T48, lefi; ffrén, 
rST. — *) 9ic Reg,, Wchart.y 748; i^rona, i4.^ V, íé^\ snn 
757.— ')9ie748j767; r«íi*dins, id,, Wchart.f reirþiags, Hm 
lép. — ^) Mf 757, — ^) Ex encomie in HtnraHwm 8i§wm 
« /EKtim, il. /V., V. Fornm. s. 6, MS4, S. — •) mdd. 748 «t 7 
hirft hygg ck hilmí stýrðu — hnffins Jól við nes þjólor, ftu» 
Mtrui poeeuntt ek hygg hilmi stýrða hir5 hnpns Jól vi6 fUélan^^^ 
t. e» futo re$em gmrvomm cœtni epniaa inHitmi99e md 



U., 




64. DB DIGTIONE PQETICM. 525 

Reges, ut audivi, progressi sunt 
ad conventum bastœ agttandum 
apud insulam illam griseam. Virídis 
clypeus in duas partes dissiliit. 

lemadiDodum Granius cecinit: 
Rex proli aquilæ Danicum 
potandum sanguínem dedit* 

lemadmodum cecinit Gamlius Gnævaðarskald : 

Juvenis rex, viríum magnitudine 
' et facundia prœstans, sibi adbuc 
JQveni intra navim constitutus 
linguam capularem infixit. 

Jorunna cecinit: 

Rex maloTum hominum 
arma sanguine rubefecít; 
multitudo iram regis experta est: 
ædificia sæpe incendiis corruerunt. 

: Einar cecinit: 

Gladius regis ad secandum 
valuit; sanguis in bastas 
decidit. Hildæ nubes 
rupta fuit ad Hvitabyum. 



'meMum. — ^ ow. ÍVckari. — •) md4. eæ Wekari.f U, 748; 
f. et lefi am. — *) eie Re$.y íefi ^ in noetrm interpretmtione 
oflcóðr, eeii. sódr afls ok orða; aflgerA, V,T48, 767% aflgjOrð, 
A^H.— »") medaleafli, W^c*«W.~ ") rao5,/f/í. — ^^9ic748, 
Wthmrt.1 jþioþar, Re$,\ yþiodar, 1«/?. — *• hrJóAa, tefi. — 
Bieioriii^ Sigurdi^ Ingii et Eyeteinij cmp. MO^ etr, 8. 4,} 
ran. s. T,* M5, 3-, 986 j M. — >») hrwOii, íefi. — >•) a 
f§é^48, 767. 



524 8KALDSKAPARMAL. 64. 1L 

Frá ek vift hólm at heyja 

« 

Hildingar fram gingu, 

lind varð gron^, inn grána^, 

geirþing', i t?au^ springa. 

Sem Grani kvað^ : 

Doglingr fékk at drekka 
danskt blóÖ ara jófti*. 

Sem Gamli kyað, Gnœvaðarskáld^: 

(yðfingr drap sér úngum 
úngr, naglfara, d^ túngu, 
innanborðs, ok orða 
aflgjóðr^, meðalkafla*^. 

Sem Jónmn kvað: 

Bragningr réð^* i blóði, 
beið herr konúngs reiði, 
hús lutu opt fyrír eisum, • 
óþjóðar^* slög rjóða*". 

Svá kvað Einarr^ * : 

Beit buðlúngs hjörr, 
blóð féil á dörr, 
[raufsk** Hildar ský 
við Hvitabf^ 

') ffrúB, U,, IVchart,; sræn, f(f., C/, 748, lef^; ^én, iá.f 
TST, — *) 9ic Aeý., Wchart.y 748; ^rona, id., U, le^; f^nna, 
T5T, — ')MÍe748j7S7', (^eirdin^ id., Wchart.$ s^irþín^, A^y» 
lép. — ^) tvO, 7S7. — ^) Eæ encotnio in Haraldum Sigurdi 
* /EKtim, il. /V., 9. Fomm. i. 6, 9S4, S. — «) add. 748 et TST: 
hir5 hyg% ek hilmi ðtýrðu — hu^ins Jói Tifi nes þjólar, qum co«- 
atrui TOiðmnig ek hygg hilmi stýrfiu hirfi huf^inn Jól vi5 fuólamei, 
t. e» futo re$em §9r9omm eœfni epulae inetituiste ad MV^- 



C. 64. DB DIGTIONE PQETlC.t. 525 

Reges, ut audivi, progressí sunt 
ad conveDtum hastœ agitandum 
apud insulam illam griseam. Virídis 
clypeus in duas partes dissiliít. 

Quemadmodum Granius cecinit: 
Rex proli aquilæ Danicum 
potandum sanguinem dedit 

Quemadmodum cecinit Gamlius Gnævaðarskald : 

Juvenis rex, viríum magnitudine 
et facundia prœstans, sibi adhuc 
JQveni intra navim constitutus 
linguam capularem infixit. 

Ut Jorunna cecinit: 

Rex maloTum honiinum 
arma sanguine rubefecit; 
multitudo iram regis experta est: 
ædificia sæpe incendiis corruemnt. 

Sic Einar cecinit: 

Gladius regis ad secandum 
valuit; sanguis in hastas 
decidit. Hildæ nubes 
nipta fuit ad Hvitabyum. 



lameMum. — ^ om. ÍVehmré. ^ *) md4^ ex Wekmri.^ U, T48; 
Réff. éi lefi om. — *) aie itef.y íefif in noitrm intérpretmtione 
saflf^ðr, aeii. sódr afls ok orða; aflg«rft, U,T48, T67\ aflgjði^, 
Wchori. — >") medaleafli, Wchmri. — '*) rao5, íefi. — >«) oU T4B^ 
1/, Wehmrirt iþioþar, Re§.i yþiodar, íe§. — ** hrJÓAa, Ufi. -^ 
*0 Hieiori^ Sigurdi^ In§ii et EjfOteinif emf. MO^ oir. 8. 4.*, 
Fornm. ■. 't^ MSS^ 8^ ZSGy M. — >*) hrMðs, toff. — i«) « 
[««» T48, T6T. 



528 8KALDSKAPARMAL. 64-65. K. 

Ýngvi, |>at er ok konúngs heiti, sem Harkús kvaA^: 
Eiriks k>f verðr öld at heyra: 
engi [maftr veit* fremra þengil; 
Ýngvi hélt við orðfitir I&ngan 
jöfra sess i veröld þessi. ' ,v . . 

Skillingr', sem Valgarðr kvað* : 

Skilfingr! hélztu, þar er skuiru 
skeiðr, fyrir lond hin breiðu, 
audd' varð*, suðr^, [um síðir' 
Sikiley, liði miklu^. 

Sinnjor ^ sem Sighvatr kvað : 

; ' L&t auman nú njóta 
* ' Nóregs ok [gef störum^®. 

65. Sk&Id heita greppar, ok rétt er i sk&ldskap at 
konna svá hvem mann, ef^^ viII.Rekkar voru kallaðir |ieir 
menn^*, er fylgðu H&Ifi^' konúngi, ok af þeirra nafni em 
rekkar kaliaðir hermenn, ok er rétt at kenna svá alla 
menn. Lofðar heita ok menn i skáldskap, sem fyrr er 
ritað. Skatnar voru þeir mcnn kallaðir , er fylgðu þeim 
konúngi, er Skatí^^ mildi var kallaðr, af hans nafni er 
skati kallaðr hverr er mildr er. Bragnar^^ hétu^^ þeir, 
er fylgðu Braga konúngi^^ enum gamla. Virðar heita 
þeirmenn, ermetam&l manna. [Fyrðar ok^® fírar ok 
verar heita landvamarmenn. Víkingar ok flotnar, þat er 

') ex encomio in Eirikum bonumy R, D, — *) a [veit ek, 
r48f 767, — *) 2!!:iclin|:r, WeharL — ^) Veroeim. ex •mcomÍ9 
in Umraldum Sigurdi filium, R, N, — ^) «te, vel proprie aað^, 
Reg,; aoA, Wchart., 748, 767, íe^i avþit var þar svar, V. — 

•) var, 748. — »v*> ^^^- — ') « [«"«1 8ÍÖ«> '«?• — *) ll«l»f »« 
eapili9 om, U, 767, /1. — '^) Vide eupra pag. 614$ m fex W 
ehart; qui h»e addit: miil helt scm sælan Sinnior lasa|rf»na. — 



C. 64-65. DE DICTIONE POETICA. 529 

Yngvij id etiam est nomen regis, ut Marcufl cecioít: 

Laudem Eiríki homines audiant: 

nemo prindpem eicceiientiorem novit. 

Rex liac in vita sedem regiam 

diutuma cum gloria tenuit. 
Sktlfingr^ vt Valgbrdns cecinit: 

Rex, magnam classem duxisti 

merídiem versus, latas terras prævectus. 

Ðevastata tandem Sicilia est, 

quo loco cursoríæ quassabantur. 

Stnntor^ ut Sighvatus cecinit: 
Fac, miser nunc fruatur, 
Norvegiœ , et (da largiter). 

65. Poétæ dicuntur greppar; et rectum est,> iu 
poesi ita quemvis virum appeiiare. Rekkar dicti sAot 
virí, qui Halvum regem comitabantur, ex quorum no- 
mine milites (bellatores) rekkar vocantur, et sic omnes 
virí recte appeliantur. láofdar quoque virí dicuntur in 
poési, uti antea scriptum est. Skatnar dicti sunt virí, 
qui comitabantur regem, dictum Skatium muniGcum, a 
cujus nomine skatt dicitur, quicunque iiberalis est. 
Bragnar dicti sunt virí, qui comitabantur regem Bra- 
gium príscum. Virðar dicuntur virí , qui canssas 
hominum æstimant (decemunt). Fyrðár et /irar et 
verar dicuntur custodes regni. Vtkingar et fiotnar, 

") er, Wchari.y U, 748, 7S7. le^, — '«) hermeBn, Wchmri, — 
'Ó Alfl, H. — ") irion, add. Wckart., 757, H. — '») Hie inei'- 
pii frafftnentum membranaeeum y codici W in fine affixumj et 
huic ipei codici comvum, eignatum Wb. quod integrum inter 
ajfpendicee dabimuM. — >*) »ie (hiBtu) 748; h. abbrev. Reff, — 
'0 om. !!.— '•)« [om. Wb. 

34 



^ 



530 JiKAI.USKAPARMAL. 65. K. 

skipaherr. Beimar, svá hétu þeir, er f}igðuBeimuna' 
konúngi. Gumnar' eða gumar^ heita Ookstjórar^, svá 
sem gumi [cr kallat^ í brúðrór^. Gotnar eru kallaðir' af 
heiti koiiúngs þess, er Goti er nefndr, er Gotland er við 
keniit, hann var kallaðr* af nafni Óðins, ok dregít af Gauts 
nafni; ]^vi at Gautland eða^ Gotland var kállat^^ af nafní 
Óðins, [en Sviþjóð af nafniSviðurs, {)aterokheitiOðíns^^. 
[í þann tima^' var kallat allt meginland j þat er bann átti, 
Reiðgotaland, en eyjar allar Eygotaland ; þat er nú kallat 
l^aveldi^' ok Sviaveldi^^. Ðrengir heita úngir menn 
aMlansir, meðan þeir afla séríjár^' eðaorðstír^'; þeir 
fiHrdrengir, er milli landa fara ; þeir konúngs drengir, [er 
liöiðingjum þjóna; þeir ok^''^ drengir, er þjóna ríkum 
mönnum eða bóndum^®; [drengir heita^* vaskir menn ok 
batnandi^®. Seggir eru kallaðir, ok kniar ok liðar, þat 
eru fylgðarmenn; þegnar ok höldar^^, svá eru búendr 
kallaðir ; Ijónar heita {)eir menn , er gánga um sættír 
manna. [þeir menn eru, er^^ svá erukallaðir: kappar, 
kenpur^', garpar, snillíngar, hreystimenn, harðmenni, 
avarmenni, hetjur. þessi heití standa hér imót: atkalla 
mann blauðan, veykan, þjarfan^"^, þirfíng, blotamann, 

') Beiroa, U, H'ó, f/. — •) g^unnar, 748, — ') i^unnar thá 
ffamnar, TðZ, — ^) fólksfjfSrar, WckarLy Wby U; flock-stíórnar- 
nenn, 7ðT; þeir menn flokki styra, T48, — ^) kalP, abkrev^j 
Beg. — «) a [heitlr í brdðf., Wb , U; er kallaðr i brúðarfbr, lí. 
— 1^«"% obbr,, Reg, - •) kair, abbr,, Reg. — •) ok, IT 
ehart.y T48, T6T, — '") kalP, abbr, Reg. — ^^^a[om,yV€kmrt. 
-»•)« Uaðan, Wcharí, — >») Danmerknr veldi, H, — »^) lí«, 
inde a verbie: því at Gautland, om. £7, Wb. — ^^) om. Hfi. — 
>•) orðtírs, lefi; ok orðatírg, H.— »0 '»•«» ^chart., H,— «) o[ 
þeir er hanum þjcSna eðr avðrom rikismOnnum , H^. — '*) ok , 
add, H, — *^) batnnande sins mannziikapar, TÓT^ a [þeir heita vaskir 
nenn er batnandi ero, U, Wb, — *') oc havlda add, Ht§, fer^ 



C. 65. DE DICTIOXE POETICA. 531 

hi sunt milites classiarii. Betmar^ sic dicti sunt, qui 
comitabantur regem Beimunium. Crumnar sive gumar 
dicuntur cætuum ductores , qpiem ad modum gumi voca- 
tur in pompa nuptiali. Gotnar dicti sunt ex Domine 
regis, nominati Gotii, a quo Gotlandia denominata est, 
qui ab Odine denominatus fuit, sortitus nomen a nomine 
Gauti, nam Gautland sive Gotland nomen traxit a 
nomine Odinis, Sviþioð vero a nomine Sviduris, quo4 
et Odinis nomen est. Eo tempore omnis terra conti«- 
uens, quœ ei erat, Reiðgotaland^ omnes insulæ Biff^ 
gotaland dicebantut. Quod nunc imperium Danomiii 
et Svionum vocatur. Drengir vocantur juvenes, lyí 
oeconomicæ non vacantes, qui opes sibí aut gioríam ad«» 
quirant ; fardrengir^ qui inter terras mercatúræ caussa 
commeant; konungs drengir^ qui principibus adpa- 
rent; hi q^aof^e drengir vocantur, qui proceribus aut 
colonis famulantur; cír ^n^ir dicuntur viri fortes et gloriæ 
adspirantes (rebus gestis florentes). Seggir et kniar 
et liðar qui dicuntur, comites sunt. J^egnar et Aö/d- ^ 

ar, síc coioni dicuntur. Lionar dicuntur, qui gratiæ 
inter homines reconcilíandæ interpretes agunt. Sunt viri, 
qui sic appellantur: kappar^ kenpur^ garpar^ snill'; 
ingar^ hreystimenn^ harðmenni^ atarmenni^ A«- 
tiur. His nominibus sequentia sunt opposita, quum quis 
appellatur blauðr^ tegkr^ þjurfr^ þirfingr^ blota'' 
maðr^ skauð^ skreia^ skiaðr^ tdkry vdmr, l^gra^ 

fermm. — **) mii. ex WcharL^ nem in Reg. eæciiU; m [þeir 
«rv fBna «r, T48, — ") kempar, t'il., fST; kvpor, 748 \ kappar 
heita ok kempur , V^ Wk} karskir meaB ern kappar, Hfi. — 
•^ om. WcherLj V. 

31« 



i: 



532 SKALDSKAPARMAL. 65-66. K. 

skauð, skreju^, skjaör*, [vák'', vám*: leyra*, sleyma', 
teyða^, dugga^, dasi, dírokkr^, dusilmenni, [ölmusa, au«- 
virð, YÍlmögr^^. örr maðr heitir mildingr, mæringr, skatí, 
|ijóðskati, gullskati, mannbaldr, sælingr, sælkeri, auð«- 
kýfingr^^, rikmenni, höfðingi; hér í mót er svá kaliat: 
piDÖggvingr, glöggvíngr^*, mælingr, vesalíngr^*, fénið- 
íngr* *5 gjöflati^ *. [Heitir spekingr, ráðvaldr* •. Heitír 
ok úvitr maðr: fífl, afglapi, gassi, ginningr^^, gaurr, glópr, 
snápr, fóli^', örr^*, óðr, galinn'®. Snyrtímaðr*^ : oflátí, 
drengr, glæsimaðr, stertimaðr, prýðimaðr; heitir 
jRamni^*: [skrapr, skrokkr, skeiðklofi^', flángí^% slinni, 
ÍJÉlliíi**, [slápr, dröttr»«. Lýðr heitir landfólk", [eða 
Ijóðr. Heitir ok þræll: kefsir*®, þjónn, onnúngr**,^ípr'^. 

66. Maðrheitir einnhverr'^, tá'* ef ii 'ro, j>orp ef 
III Vo, IV 'ro fóruneytí, flokkr eru v menn, sveit ef vi 
eru, sjau fylla sögn, átta bera^^ ámælis skor^^, nautar eru 
IX, dúnn^* efx eni, ærir 'ro ellifu, toglöð'^ er ef xii 
fara*^, j>yss eru'® xiii, ferð er^^ xiv, fundr er ^á er 
fimtán hittast, seta eru xvi, sókn cru xvii*®, ærnir 

>) ftkrœfa, Weharl., U.m-, íkein, U. — *) scriað, Wehari.; 
•kjaðver, H; om. 1/, Wh. — ») om. H. -- ^) a [vakvai, U. — 
") lora, Wehart.\ lóra, 748\ lcra t. lOra, 767'y lúra, Hi leaskft, 
Vi lók, Hp. n add.i náttcjra (aiirtt noeHtrna o: topori vet 
deeuhaiioni adMueta^ ui dieunl recentioreM Dani 4* fi' de iaii 
homine: Natliue, cueuilue cubicuiarie. — ^ slena, U. — ') om, 
V, H'y teoða, Wchari. — ") dúnga, H,- om. C/. — ^irver, 
Wehari.; Dyrc^^kr (Jumenlum vei bruium animai ^ forihue in^ 
hmrene)^ H; drockr, U. — *°) « [om. 17. — '*) aaðk^^nning^r, H, — 
^^om.Wehari.; a [hndg^, tf^S%r, Wby H. — ") fimelíni^r, add. 
Hfi. ~ 1«) om. Wb. — '») þiófr, hvinn, hlcnni, add. Wb; ai líp 
add. svi^ingr, þjófr, hvinn, hlenni. — '•) r&ðvandr, Wchari.jja[ 
!<pektfn|:r ok rá5valdr heitir vitr maðr, H. — '^ páriinsr, H. — 
"0 fól' H. — '•) 0». Wchari. — ») aérvitr add. H. — •') in Rer 



V 



C. 65-06. DE UICTIONE POETICA. 533 

sleyma^ teyda^ dugga^ dast^ dtrokkr^ dustlmennt^ 
ölmusa , auttrð y vilmiigr. Vir liberalis vocatur 
mtldtngr^ mœrtngr^ skatt^ ptoðskattj gullskatt^ 
mannbaldr^ sœlingr^ sælkerty auðkyfingr^ rtk^ 
menntj höfðtngt. His contraríæ sunt appellationes : 
hnöggvtngr^ glöggvtngr^ mœltngr^ vesaltngr^ 
feniðtngr^ gtofiatt. Vir sapiens dicitur raðvaldr. 
Vir insipiens dicitur fifi^ afglapt^ gassty gtnntngr^ 
gaurr^ glopr^ snapr^ folt^ örr^ oðr^ galtnn. Vir . 
elegans: ofiatt^ drengr^ glæstmaðr^ stertimaðr^ 
pryðlmaðr. Vir agrestis dícitur skrapr^ slprokkr^ 
skeiðklofi^ fiangij sltnnt^ fiösntr^ siapr^ dréttTí ' 
Populus dicitur lyðr sivc Itoðr. Servus dicitur kefstr^ 
þtonn^ önnungr^ þirr. 

66. Vir sibe quisque vocatur; td^ si duo sunt; þorpy 
si tres sunt; quatuor viri faciunt föruneyti) quinqtie 
faciunt fiokk; steit^ si sex sunt; septein compient 
sögn^ octo ferunt amœlis^skor; nautar sunt no« 
vem; dunn est, si decem sunt; ærtr suut undecim; Jjj^ 

toglöð est, ubi duodccim íter faciunt; þyss sunt trede- 

■■ 

fitnyrtimaAr Mcnpium, — ") ravmi, 17; blej-ðimvðr heilir hrami, 
n, — **) i^kapr, iskockr) 8cri5clopi, Wckari.; skrefr, akrði;^, 
H, — «*) fliíiiKr, f/. - «*) Blöttr, add. 748. — ««) « [om. Uf 
nlókr, diókr, 767.— ^MÍcRef., 748, /e^; landsfólk, C/, TJy. — 
*») 9ic Heg,, H, vide Edd, ani. ili, 264; a [IjóAr heitír þrcll, 
ok kefsir, 748, 767. — *•) öi ^anpr, 748, 757, — •«) ttV omnet 
codd,membr,\ þj'rr, Hfi; yVchari, hane feriodum (1^5r — þirr) 
omiiiii. — •') vinn fyrír 8»r, 748; cinhverr fyrir fik , 7S7, — 
") ticReý, Wchari.y U^; tö, 748; té, 757; ai, C/. — •») f^lU, 
V, - "; »ic Reg.f 767, U; Pcaur, 748, Wchari., H, le^. — 
^)tt<; (dvN), Reg,, 748, lefi \ (qbii, 757; ddnn era tiu. Wchari,; 
tugrítigr, H'^) eru (er, f/) tíu, U, Wh, H. — ") togslöft, H. — 
") toglRoð ef t^lf cru , Wchari. — ") ei, Wehari. — »•) ef, 
add. Wehari, — <") biftatiiío, W^fAarí. 



-^ 



534 tiKALDðiKAPARMAL. 66-67. K. 

þykkja úvinír [{leini er xviii mætír' , neyli hefir sá er 
XIX roenn*, drótt er xx menn, {)jóð' eru xxx, fólk 
cru XL, fylki eru l, samnaðr^ eru lx, sorvar* eru vii 
tigir, öid* eru vin tigir^, herr er hundrat^. 

FORNÖFN*. 

67. Enn eru ])au heiti^^, er meon iáta gánga fyrir 
nöfn manna, þat köllum vær viðkenningar [eða sannkenn-* 
ingar^', eða fornöfn. 

fMt em viðkenningar, at nefna annan^* lut réttu 
liafiH) ok kafla þaiin er hann vill nefna eiganda, eða svft^ 
atkaUahann^ess^' er hann nefndi fóður eða afa; áier 
hmn þriði. Heitir ok sonr ok arfi, arfuni, bam, jóð ok 
mögr, erfingi^^. Heitir ok bróðir: blóði^', barmi, hlýri, 
lifrí^'^. Heitir okniðr^^, nepi^^, áttúngr, konr, kundr, 
frændi, kynstafr, niðjúngr, ættstuðill, ættbarmr^*, kyn-* 
kvisl, ættbogi, afkvæmi, afspringr, [höfuðbaðmr, of-* 
sköpt*®. Heita ok mágar, siljúngar*% hletamenn**. 



') mnta, £/; m [ef xtiii mœtai, lefi. — *) 9ie Reg,, Wehart.^ 
748} hefir, íe^', fylgja, H, Wb', fiásemniUán hefir, r^r; neytiein 
niyáii, V, — ') þepnar, H'^, U, — **) 9ic ceit, omne»i samnrof, Re§.f 
ÍHtoiiie quidemf »ed foria»»e eomparandum eum forma stafrof, 
teries liierarnm Qaiphabeium^ , ei inierpreiandum: »erie» coe- 
Hnfm. — *) #íc (íavrvar), Reg,<^ Wehari.; e^avar, le^; svarfaðr, 
V, 748, 767, — •; aldir, U. — «« fragm. 748 lacuna iríum vel 
quaiuor verborum relicia esi^ ei in ex»cripio quodam recenHori 
eodici» W addiium esi: nægð er níatigír. — ^^ H porro hmeee addii 
(eæ Edda Lovasina): XC ero i þiíi>andi, XM ero i skokk, X skokkar 
einn belbkapr (100,000), tiu sclskapar einn her (iniilio), X herar 
einn sðfnaður (decem miiliones') , (tia sOfnuðir einn skari , add. 
Edda Lovasina), X skarar 1 flokkr (cenium milliones')^ X flokkar 
einn hópr (miiie miiiiones'jj X hrfpar 1 Talbert (decies milie mt7- 
liones)j X Talbert 1 Kór (eeniies mille milliones'), X Kórar er 
le^i^in (^biiiio sive mi(ÍÍ9_ miiiionum), — *) Hanc inscripiionem, 
ftiir iM nuiio codice invðniiurf addidit RaskiuSf divisionem in 






•*..:■* 



C. 66-67. DE DÍCTIOSE POETICA. 535 

cim; ferð quatuordecím ; fundr est, ubi quindeciai con- 
veuíunt; seta sunt sedecim; sokn septemdecim; mmir 
videntur ínímici, cui duodeviginti occumint; ité^y^^habet 
is, quem undeviginti viri (comitautur) ; drolt est viginti 
viri; þiod tríginta; folk quadraginta; fjflki quinqua- 
ginta; samnadr Qsamnrof) seiaginta; sörvarnmi 
septem decades; ötd^ octo decades; herr^ centuria. 

PRONOMINATIO. 

67. Præterea sunt appellationes, quœ pro nomiiiibus 
virorum usurpantur; has vocamus denommatíoiiet ati| 
epitheta aut pronomina. 

Ðenominationes sunt, si aliam rem recto ^nomine 
nuncupes, eumque, quem nominare velis, possessorem 
(ejus rei) appelles, aut si eum appelles ejus, quem no- 
minaveris, patrem aut avum ; tertius est proavus. FiÍius 
ct appcllatur arfi^ arfuni^ barn^ ioáy mögr^ er- 
fingi. Appellatur et frater bloði^ barmi^ Myri^ lifri. • 
Appellalur et prognatus nepi^ attungr^ konr^ kundr^ 
frœndij kynstafr^nidiungr^ œttstuðill^œttbarmry 
kynktisl^ œttbogi^ afkvæmi^ afspringr^ hðfuð^ 
baðmr , ofsköpt. Affines appellantur sifiungar^ 
hletamenn. Amicus appellatur raðunautr^ raðgiafiy 



frimo eapiie SkáUskaparmrfl propoMÍÍam Meeutut. — >*) Nd mn^ 
þiBr kennin^ar, //. — ") « [«»». Wk, — )>) einhvern, Hfi, Wk^ 
in Wehare, geriore manu iÍHeœUuprateriptum. — '*) Namiii, 
add. H. — >0 om. Wekart. — '<^) erHnsi add. WeharLi Brtf«ir 
lieitir blófti, Wh. — '•) llri, i/; Hf add. sifi («1. ílfr). — '0 
fi\hyx,*add. //. — 1") nefi, 748. Wehart.y Hfi, le; hnefi, H'i, ptí 
cmterum fratrie et fitii nomiua eonfundit, — ^*) etibaðmr, Hf, 
Wehart. — »») a [om. lí'i, 1/. — «') tenedamenn, add. H. — «0 
hleytamenn, 748 y lefi; hleytisi>ma5r, 7ð9| blOta menn, Wehati.*^ 
hlotamcan, U} hleitar, Hfii ieytamenn, 01^ hlejrtar, Wk. 



Ö36 SILALD8KAPAHM.\L. 67-68. K. 

[Heitir ok víor ok rádunautr, ráðgjaG, máii, rúiii, spjalli, 
alda^þópti, einkili, ses^i, sessunautr; þópti ef hálfrýmia 
féiagi^. Heitir [ok óvinr^, dólgr, andskoti, fjandi, sekvi', 
' skaðamaðr, banamaðr^, þröngvir, sökkvir^, ósvifiruðr*. 
[fiessi heiti köilum vér viðkenníngar, ok svá þótt maðr sé 
keoitdr við bæ sinn eða skip sitt, þat er nafn á, eða eigo 
sina, þá er einkamafn er geCt^. 

f>etta kölium vér sannkenningar: at kalia* maon* 
^fpekimann, ætiunarmann^^, orðspeking, ráðsniiiing, auð-* 
milding, úslækinn, gæimann^^, giæsimann. [þetta e^ii 
fomSfn^^ 

68. þessi eru kvenna heiti ókenitd i skáldskap: vif 
okbrúðr ok fljóð heita^^ þær konur, er manni eru gefnar; 
sprund ok svanni heíta {)ær konur^^ er mjök fara meö 
dramb ok skart; snótir heita þær er orðnæfrar eru; drósir 
heitaþær[erkyrrlátar eru^'; svarrí ok svarkr, [þœreru 
mikiiiátar^'; ristiil er köiiut sú kona er skörugiynd er; 
rýgr heitir sú kona er rikust^^ er; feíma [ersú köiiuter 
úfröm er^®, svá sem úngar meyjar, eða þær konur er 
údjarfar eru ; sæta heitir sú kona, er búandi hennar er af 
landi farínn; hæll er sú kona köllut er biiandi hennar er 
veginn^^; ekkja heitir sú, er búandi hennar [varð sótt- 
dauðr'®. Mær heitir fyrst hver, en kerlíngar er gamiar 
eru. Eru enn þau kvenna heiti, er tii iastmæiis eru, ok 

') m lom. Wk. — «) a[sit> TST, Wchart.; livUr, Reg.f óvitr 
maftr, lefi; ovin, 748; om, C/, Wb, — ») Mie Regr, sOckvi, W., 
Wehari. , 17, m, 748, íe^. — *) eikinn , add. U, — *) Wk fuc 
omiuii: fiandi, bnnamaðr, sOkkvir, addent ad ultimum win. — 
*) iicW, 748, 757, lefi', ó^vifr, H', ósvifr rvðr, Reg.; ósvipnar, 
U; ósvifirvn^r, higi, Wb, Hfl , ftií porro addii: bokki. — ^ m 
[oM. Wb, — ") hy^f^lnn^ add. £f. ~ *) in Reg. m (quati meiin) 
teriptum, — *^ stíonanir (ædonarmaftr) tcvibit Ueg. — ") i;eima. 



1 

C. 67-68. U£ DICXIONE POETICA. 537 

malij runt^ spialli^ aldaþopti^ einkili^ sessi^ seS'- 
sunautr; jiopM est sociiu semÍDterscalmu. Hostisap- 
pellatur dolgr^ andskoti^fiandi^sekvijskaðamaðrj 
banamaðr^ þröngvir^ sðkkvir^ osvifruðr. Haa 
appellatioDes vocamus denomioatioDes, item si qoia a TÍUa 
sua aut nave, quœ nomen aliquod habeat, aut a posseif 
sione, proprio aiiquo oomine insignila, denomioatus sit. 

Epithesín dicimus, quum appellamus aliquem spekt'' * . 
mann^ ætlunarmann^ orðspeking^ raðsniUiníjf^ 
auðmilding^ uslœkinn'^ gæimann^ glœHmoim. 
Hbc sunt pronomina. 

68. Hæ sunt appellationes simplices feminarom, ín poesi 
usurpatæ: vif bruðr et flioð dícuntur mulieres, viro 
nuptæ. Sprund et svanni dicuntur feminœ, pompœ 
et splendidi cultus studiosæ. Snotir eæ dicuntur, quœ 
in dictis facetæ sunt. Drosir dicuntury ^l^tíli^ placidæ 
sunt; svarri et svarkr^ quæ superbæ siíht; ristill ^ M 
vocatur femina indolis heroicæ ; rygr dicitur mulier, ce- ^ 

teras potentiá superans. Feima vocatur, quæ pudibunda 
est, veluti teneræ virgines aut muiieres verecundæ. Saeta 
dicitur femina, cujus maritus peregre abest. Hœll ea 
femina dícitur, cujus maritus occisus fuit; ekkia dicitur, 
cujus maritus morbo mortuus esU Primo quæque femina. & 
dicitur mrpr (virgo), sed Ar^/ínijfar (vetulæ), ubicon-» 

}^'charLy H^ ^eímann, V% j^tiinaDn, /e^* — ^ forn nðAi| 17/ 
m [pm, Wehart. — >*) vif. brddr, íUóð^ heita ok þ«r konnr, er 
nanni em gefnar, apmnd^ avanni heita, eic.f lefm — *^) * 
[om, U, — '^) « [konur er nOOk ern k;frrláUr, íéfi} aem litiliUr 
eru, T57, — '^ « [ keita þ«r konor, er miklUátar era, lefif 
þer er háfhdamiklar era , T48. — >0 ril^ 9 ^^fi- — '") « [b«i<ír 
81Í, at hon er ófrOm, íefi. — ^*) ntanlanda, Md4. 17. -— *^ c [er 
andadr, V. 



538 SKALDSKAPAEMAL. 68-69. K. 

má fiau finDa i kvæ&um, þótt jþat sé eigi ritað. þœrkosvr 
heita eljur er eÍDn mann eígu; [snor^ heitir sonarkYOti, 
svœra heitir [vers móðir'. [Móðir heitir ok amma', 
þriðja edda ; eiða^ heitir móðir. Heitir ok dóttir ok bam, 
jóð; heitir ok systir, dis, jóðdis'. Kona er ok köHut 
hMiya, mála', rún búanda sins, ok [er þat viðrkenning^. 
69. Höfut heitír á manni, {)at skal svá kenna at kalla 
erfíði háls eða byrði^, land hjáims^ ok hattar ok heila , 
liArs ok brúna, svarðar, eyrna^^, augna, munns^^, Heím- 
dalar aferð, ok er rétt at [nefna hvert sverðsheiti^* er viUy 
ok kenna við eitthvert nafn Heimdalar. [Höfnt heiAr 
ókennt : haus, hjami, kjannr^ ', kollr^ *• Augu heita 8J6d 
ok lit, eða viðriit, örmjot^^; þau má svá kenna^ at kalla 
8ÓI eða túngl, skjöldu ok gler eða gimsteina, eða stein brá 
eða brúna, hvarma eða ennis. Eyru heita hlustir ok 
heym, þta.'Skal svá kenna, at kalla land^* eða jarðar 
heitum nokkvoram^''^, eða munn eða rás [eða sjón eða 
augu^® heymarinnar, [ef nýgjörvíngar era^^. — Munn 
skal svá kenna, at kalla land eða hús^^ túngu eða tanna, 
orða eða góma, varra eða þvílíkt, ok ef nýgjörvingar era, 

>) snör, H. — ^^ a [vermdðir, it. — ^ a [»ic Wehmri.f 
Heitír inó5ir, amma, 7óZ } amma íantum, Re$.\ Hcitir ok móþir, 
avBnor amma, Rask,, ex conjectura non neceMsaria. — **) bod«i, 
Bfi. — *) om. mhart. ; jrfdis, H, — «) om. Wchart. — ▼»*" 
fcenning;, T48^ 7ÓTy /e^, C/; viArkenning^ar, Wchart.; a [eru þaC 
viðrkennín^r, //. — ") manz byrþr, 1/. — •) hjálmar, Wchart. 
— '^Oheyrnar, H'^, Hfi. — '»)ok alls þess er (sem, /í/í) á hm\ 
er, Wb.H^. — <<)« [kenna til sverðs heita við hvert, T48', 1l%\\% 
nverð hvert höfuA, f/^; kenna sverþz heiti ok ncfna hvert, U. — 
") a [á hOfði heitir ok enni, haus, hjarnskál, kjanni, H^ etporro: 
hjarsi, hvirflll, hnakki, H fi. — '*) a [om. Wb. — '*) avrmiot, 
Reg.'y aurmiot, Wchart.y TÓT , lefl^ avrniiott, T48; om. U, Wb. 
'*) tíe //; landa, H^. — *^) ok kenna vi5 lieyrn e^a hlustir. 



C« 68-69. DE DIOTIONE POETICA. 539 

senlHtant:' Adbœc sunt appellationes feminarum, quæ ad 

ntliperíníi spectant, quæ appellationes, etsi boc locolion 

adfertintur, in carminibus poétarum inveniri possunt. Eli^ 

ur dienntur feminæ , quæ eodem viro utuntur. Snor 

dicitur uxor filii (nurus), svœra mater mariti (socros). 

Timtar moðtr (mater) et amma (avía), tertia edá$ 

(proavia). Eida dicitur mater. Dicitur et dottir (filia) 

et bam (puer, puella) et ioð (infans). Yocatur et 

tystir (soror), dis^ ioddis. Uxor appeliatur beðtaf^' 

«p/a, run (consors tori, colloquiorum) mariti sui, qua 

dÍMttiinatio est 

*69. Caput in homine vocatur; id itaestdenominandum, 
ut appelletur labor aut onus colli : solum galeæ et pilei et 
cerebri, comæ et superciliorum, cutis capillatæ, aurium, 
oculorum, oris: gladiusHeimdali; etrectumest, quod- 
libet gladii vocabulum usurpare, et ab afifýao nomine 
Heimdali denominare. Capitis appellatio símplex est 
haus^ hiarni^ kiannr^ koUr. Oculi dicuntur sion^ 
lit vel viðrlit^ örmiot. Hos ita denominari licet, ut 
appellentur sol aut luna, clypei et vitrum vel gemmæ aut 
lapides ciliorum aut superciliorum, palpebrarum aut frontis. 
Aures appellantur hluslir et keyrn\ cæ íta sunt deno- 
minandæ, ut appellentur terra, vcl aliquo terræ vocabulo 
usurpentur, aut os vei canalis vel lumen vel oculi auditús^ 
si tropi figurati adhibentur. Os íta denominandum est, 
Qt appelletur terra aut domus linguæ vel dentium, verbo- 
mm vel palatorum, labiorum vel similium; et, si tropi 

•áA, Up. — '*) o [sinacQ, hiSs eða rann, Up, — '*) « [Eyra maBRA 
Wkk kcnna Hkip e^a skildi, ok kenna við kinnar ok viinga, /1/?. — 
*•) eða bor^, aád. Hp. 



540 SKALOSKAPABMAL. 69-70. IL 

{lá kalla menD munninn skip, en ? arrarnar bori||lt% Miiga 
ræMt efta stýrit. Tennar^ eru stundum kallat gpót fHfk 
«ker orða, munna «da túngu'. Túnga er opt köllut Mffé 
máls eða munns. Skegg heitir barð , grön eðt kanpar*, 
er stendr á vörrum'. Hár heitir lá^, haddr þat er koDor 
bA, skopt''^ heitir hár ; hár er svá kennt^ at kalla skóg 
eða viðar heiti nokkvoru, kenna til hauss eða bjama® eða 
höfuðs; [skegg skal kenna* við höku eða kinnr eða 
kferkr. 

70. Hjarta heitir negg^ ® , f>at skal svá kenna ^ ^ , kalla 
kom eða stein eða epli eða hnot eða mýH^ eða líkt^'i ok 
kenna við brjóst eða hug; kalia má ok hús eða jorðeða 
berg^^ hilgarins. Brjóst skal svá kenna, at kalla hús eða 
garð eða skiphjarta, anda^^ [eða lifrar, ^^eljunarlaBd, 
hugarokminnís^''^. Hugr heitir sefi ok ir/a/hl^ % ást^*, 
clskugi, víK,, munr'^; huginn skai svá kenna, at kalla viod 
tröilkvenna, ok rétt at nefna til hverja er vill, ok svá at 
nefna jötnana, ok^^ kenna {)átilkonu^^ eða [móðureða 
d6ttur |)ess*'; [þessi nSfn eru sér^*. Hugr beitir ok 
geð, þokki, eljun, ])rekr, nenning, minni, vit, [skap, 

bordÍBO, lí, WekarL — «) «íc Reg'.^ Wchmri.i !«•', 
748 'y tennor, lef'y tenrnar, C/; tenn, 767, — ') máls þjéa, eii» 
Hfii kólfr munns e5a tanna, add, Res,, ei hie porro Hfi: nef rr 
kallat dy^lhiÍB, þvi dyi^u!I er hor. — *) eie Reg.; kampar, iit 
748j 757^ lefl; eaoipr, Wchari.,H*, karopr, ///íj kanpr, l^. - *) 
Hi9 add. Hfi: þat má ok kalla hár eða hey eða nyðll ■■■■S 
vara, kjálka ok klnna ok kverka. — ^ luvf, U; láaf, láa (frevi)t 
H. — «kavpt, H. - •) hvarma, H. — •) a [tiV 748 y fW, 
/tf^; en eke|^ kenna menn, £7, /1; en akep^ kenna, Weharlf ^ 
Bkegs kenna, Reg. — i<>) eíakOlld, gollorr, add. 748, 767. - ") 
at, add. WcharL, i/. — '«) mylen, //p. — '•) þvilikt, 748,7^1 
1e(í. — '■») loTg, //; l.jörg, //^. — ") andar, H^. — »•)'*•• 
add. 748. — i') « [e. lífrar, hc^mar (?) land hopir ok n»">* 



•-* 



C. 60-70. DB DI€T109ÍE POETICA. 941 



ú adhibentur , 09 appellatur navis , labia latus na- 
vigíi, bigua remos vel gubemacuium. Dentes interton 
ippellantor saxa vel scopuli verborum ? el oris vel linguœ. 
Liflgoa sæpe vocatur gladius sermonis vel orís. Barba 
dicitur ðar^, grön^ aut kanpar (mystax), qua labia ve- 
stíuntur. Capillus dicitur /a; haddr^ quam muli4|i|08 
habent; skopt vocatur coma. Capillus ita denominator, 
ut appelletur sylva , aut aliquo arborum vocabulo usur- 
petur, adjecto vocabulo calvœ vel cranii aut capitis : barba 
vero denouDÚnatur a mento vel genis vel jugulo. 

70. Cor dicitur negg] id sic denominandum est, utap- 
peDetur granum aut lapis aut pomum aut nux aut giobulus 
aut tale quid, adjecto pectoris vel animi vocabulo. Idem 
appellari potest domus vel terra vel rupes animi. Pectus 
sic denominandum est, ut appelletur domus vel agger vel 
navigium cordis, spiritús vel jecinoris, terra eonstantiæ, 
animi et memoriæ. Animus dicitur sep, et siafni^ astj 
elskugiy vili^ munr. Anlmus sic denominandus est, 
ut appelletur ventus feminarum gigantearum ; et rectum 
est, quamlibet adferre , item gigantum nomina adhibere, 
tumque animus denominandus est ab uxore aut matre aut 
filia alicujus horum. Hœ appellationes suam classem con- 
stituunt Yocatur et animus geð^ pokkij etiunj þrekvj 
nenning^ minnij vit^ skap^ lund^ trygð. Yocatur 

T; ok e1Jonar'r5a lifrar, lannd . . . ok mannzens, 76f, — ^*) 
9i€ Wchsrt.^ 748,767, H^\ om. Reg., le^. — ^^')W€luirt,748, 
767^ V'y i>Jáir« ást, Heý., le^ (fjálfa tx ftjafni mendo formm'- 
liwir). — •") minni, il. — «') e5a, Wchart , 767, 748, 1/. — 
*>) hans, mid, U, H. — **) om. H-, a /<k$ttir ^tnu, WeharLf 
4tfCUir, 748$ mtfftur eða dóttar^ 767 $ mo5r hans e5a dottr, V. — 
*0 a [om. W'chart., V. 



542 SKALDSKAPARMAb. 70-71. K. 

lund^, trygð*. Heitir ok hugr, reiði', Ijandðkapr, fár, 
grimð, böl^, harmr, tregi, óskap, grellzskap', lausúog^, 
útrygð, geðleysi, þunngeði', gesni®, hraðgeði^, óþveri**. 

71. Hönd má kalla mund, arm, lám, hramm; á hendí 
heilir álmbögi^^, armleggr, úlfliðr, liðr, fingr, greip, 
hréifi, nagl, gómr, jaðarr, kvikva^*. Hönd má kalla jörð 
vápna eða hlira, við axlar 6k ermar, lófa ok hréifa, guU- 
hringa jörð ok vals ok hauks, ok allra hans heita, ok í ný- 
gjorvingum fót axlar, bognauð^'. Fætr má kallatré^^ 
ilja, rista, leista eða {)vilikt, [renniflein brautareða gongu, 
fets'^; má kalla fótinn tré eða stoð þessa. Við skið ok 
sihía ok brækr eru fætr kendir^*; á fæti heitir lær, kné, 
kálfi, bein, leggr, rist, jarki^^, í/^', tá; við þetta allt má 
fótinn kenna, ok kalla hann tré, [ok siglu ok rá'*, ok 
kenna*® við þessa luli^^ 

lyndl, Hfi. - •) a [sktplyndi, tr^gfð, hngr (hogt, lí), V, 
H. — •) Mic Weharty 748, 757, le^, «7; reþi, ile^. — ^) om. 
WeharL — *) »ie Reg.; ^rellscap, Wehari.f sreliskapr, /ej; 
l^reslskapr, U; om, 748, 7ð7, H. — ') grandlej'si, add. U, — 
þiÍBffgeí^ij i4., H. — •) seðsni, Wehari. ; gessin, U; jersi, /ep. — 
•) hnrÖgefti, H^, /ej, 1/. — »") 9ie Reg., U; oðverc (r. oðvere), 
Wehari.} óvieri, 748, 1efi$ oðuere, 767^ oðverc H^, qui porro addits 
Hng má kalU svein Skrýninis, Úf^arfta-Loka, leikbróftnr ^þjálfft 
. . . Kendr er ok hugr hrafn efta haukr Óftins. — '') aie Re$.$ 
nlmbopi, Wehari.; alnbopi, 748; aulnbog^i, /«^; avlbog^i, C/; ol- 
ho|;i, 7Ó7. — i') Wehari., V, H adduni: vavftvi, aflvOftvi, «ftar, 
»inar, kOglar, kniii (kniiar, //). — i>) bau^nauA, C/. HOod kallas: 
þramma, láma (a/.: lámr), álmveldt, viftr axla, erma, löfa, hreifa 
ok i^nllhrínpa, Hp. — >*) efta stoft, add. H^. — >^) ^annga efta 
fets, /fp; a [om. U; fenni, fleinar br. c. g., íVeharl, — ••) er 
fótr nefndr, Wchart. — 'n'la, (mendotepro ökla?), mdd.748; 
14, add.767. — >«) excidii in Reg. — '•) al9ic7ð7, Wehari.i 
om. 1/, H; ok kallat ^r sigla ok rá fötrinn, Reg.; ok kalla rá ok 
si^ln fdtinn, 74S -, kallaftr er sicia efta rá ffittrinn, /e^. ~ *<*) »tc 
Wehari., 748, 767, /ep, U-, kenn, He^. - <') iVoii aht re e«te 






C. 70-71. « DftDicnom POETICA. * 543 

4 
I • 

et aDÍmus reiðt^ fiandskapr^ far^ grimd^ böl^ 
hatmr^ tregi^oskap^grellzskap^lauaung^ utrggð^ 
geðlegstj þunngeðt^ gesnt^ hraðgeðty oþperi. 

71. Manos appeliarí potest mund^ armr^ lamr^ 
hrammr^ partes manús sunt: almbögi^ armleggr^ 
ulfltðrj Itðr^ fingt*j greip^ hreifi^ nagl^ gomr^ íir- 
ðarr^ kvikva. Manus appeliarí potest terra telomm 
vel armorum, lignum humerí, manicæ, volæ et carpi, terra 
annolorum aureorum, accipitrum et falconum, quocunque 
vocabnlo appellentur, atque,quum tropi figurati adhibeDtur, 
pes humerí, afllictio arcús. Pedes appellarí possunt lignt 
solorum, plantæ conveicæ, solearum vel his similium : cor- 
rens spiculum viæ , ambulationis , vestigii ; harum rerum 
lignum vel columna pes appellarí potest. Pedes ab 
asseríbus cursoríis , calceis et braccis denominantur. 
Partes pedis sunt : lœr^ kne^ kalfij betn^ ^^gg^^ Tist^ 
iarkt^ ilj ta; ab his omnibus pes denominarí potest; 
atque appelia iUum lignum, et appella illum malum et 
antennam, et ab his rebus eum denomina^ 

videtnr koe loeo mdferre denominaiionetj quat editio Retenimnm 
ei codex chari, H^ mlpkaheiieo ordine inier vApna h«*if i (^denomi^ 
naiionee armorum) adferuni^ efr. Raek. pmg SS$ nei.Mt VApa 
þat, er stendr medal fóta roaBOiy heitir sverA eða Wandr ok ónniii 
averðs heitnm, item helli^kripr (heHiii skrlpr, líp); þat akal kmiM 
við apjtft ok ðrvar (^eic Hfi} kenna spiot arvur, corrupie, ÍIm.) 
ok Ollum heitnm lagvApna ok akotvApna. Keana mi þat sverft vift 
mafa, kylli, ným eða hlaun e&a hrsra. Kalla mi brandioa orn 
e5a fisk, á6\% (fiska dtfl|; voiuieee videiurRee.f dólgplnsla, H^j 
flfia dtflg iegii Raek. ex Hét., ^ui re verm kmhei flsla d6l|;) efta 
juton hd»edyra barðarins (bnrðar, H^). — Borftar Ayr roi kalla 
trOð, laun (tiSn , mdd, Hfi) e5a alídr eða nrogjOrA, hOII eAa hirsli 
þeirra fiska (þess fyrsta, Rmsk., ex inepim muimtione 8, TkorUe^ 
in Specim ,mnii^uil, Boremlium Vil, $$), 



544 ^RALmKAPARMáii.1 '" 72-74» K. 

72. Mál beitír [ok orð^ ok orðtak^, [snilli^lála^, saga, 
senna', þrœta, saungr, galdr, kveiSaBðt, skjal, biva*^ 
hjald^, hjal, skval®, glaumr, ])jarka*, fjw*^? i>wpt^*> 
akalp^', hól, skraP', dœlska, Ijóðæska^*^^ liégómi, af- 
gelja^'. Heitir ok rödd, hljómr^^, rómr, ómon^^, þytr, 
'golP', gnýr, glymr, þrjmr, rymr^*, brak, svipr, svipun, 
gángr. [Svá skal'^orostu kenna viö sverð eða önnur vápn 
eðahlifar.'^ 

73. Vit heitir speki, ráð, skilning*', minni, ætlun, 
hyggjandi'*, tölvísi, lángsæi^hragðvisi'^, orðspekf,- skor- 
úngskapr. Heitir undirhyggja, vælræði*^, fláræði, brigð- 
ræði'*. 

74. Læti [er tvennt*^: læti heitirrodd, [læti heitir 
æði, ok æði'® er ok^' úlund. Reíði er ok tvikennt: reiði 
heitir þat, er maðr er i illum hug, reiði heitír ok fargervi 
skips [eða hross*''^. Far er ok tvikennt: far er reiði, far er 
skip. f>vilik orðtök hafa menn mjök til {^ess at yrkja 
fó/gít'^, ok er{)at kallat mjökonjóst. Lið kalla menn 
þat á manni, er leggir mætast; [lið heitir skip'^; lið 
heitir mannfólk; líð er ok {)at kallat, er maðr heitr" 



') « [om. Wehari. — *) ok orfi, mid. »upr& lineMm Re§. — 
*) orðsnilli, íe^, — *)a [eic U; eniUitala, una voeej Reff.y H'chari j 
SBÍIlital, H', tala om. 748, 757, /ép. — •) sOfn , add. H^. — 
«) lafk «. bifa, íe^f biae, 757-, om. U. — ^) hjaldr, Wckari,, 
H^j 748, 767, lefí; om, í/. ~ ") fkaale, 757-, skraldr, /1. — 
•) 9M. U. — »•) þyas, U, le^. — ") þrap, 757, — '«) akjálp, 
Hp. — ») alii: Bkrapj hdlskrap, Wchari, — '*) lióftæraka, 
Wehari. — ") gaíla, H$ afgela, le^. — »•) dver^ál, U^. — 
»0 ömr, H. — *") gigöll, H, l/j rjöII, 737. — '») eymr, H^. — 
^ má ok, /ép. — ••) « [om. U, H^, 757. — •'O skilnln^, U, — 
«») hy%%\íká\, H. — ") eic Wekari., 748, 757, le^, U', brag- 
Yisi, Ref.} bragvinsi, mend. 748. — *^) vélreðiy id., U, 757, U. 



t 



G. 72-74. DB tiiDnoNE poetica. 545 

72. Sermo vQJ^itar et orð et orðtak^ MilU^ tala^ 
saga^ senno) þrœta^ saungr^ galdr^ kveðandi^ 
skialj bipa^ hiald^ hialj skvaly glaumr^ þtarka^ 
gyss^þrapfyikalp^ hol^ skraf^dœlska^ Itoðœska^ 
hegomi^ afgelta. Yox et vocatur hltomrj romr^ 
omun^ þytr^ göll^ gnyr^ glymr^ þrymr^ rymr^ 
braky svipr^ svipun^ gangr. Sic pugna ab ensibus 
aliisve telís vel armis deDominanda est. 

73. Prudentía vocatur speki^ ratS ^ skilning^ 
minnt^ œtlun , hyggiandi , tölvtsi , langsæi , 
bragvisi , orðspekt , skörungskapr. Callídítas 
vocatur vœlrœði , flaræðt , - brigðrœðU 

74. Lœti duo sunt: lœti dicitur vox, læti idem 
est ac œði (gestus) ; œði vero etiam vecordíam significat. 
Reiði etiam duplicis significationis est: reiðt dicitur, 
quum quis infesto animo est, reiðt etiam dicuntur arma- 
menta navis vel omamentaequorum. Etiam far duplicem 
significatum habet: far est ira, far navis esL Talia 
vocabula fere usurpantur ad sensum carminis obscuran- 
dum , quod vulgo dicitur ofliost (obscuritas dictionis). 
LttS vulgo dicunt eam partem hominis, ubi artus ínter se 
occurrunt ; lið dicitur navis ; lið 'significat cætum homi- 
num ; lið etíam dicitur, quum quis alteri auxilium suum 
pollicetur; //d^ cerevisiam significat. Hlið ðicitaT porta 

*^ »ie Wchari., 748, 767, íef, V, if/ brigö relþl, Reg. — «0 
tTÍkennt, 767; a [en tvenn, Hp. — ••) öþl eerHii Re$. — ••) 
a [«5i ok, 767; «ði, 748 \ l«ti heiCir, «di er ok, /ep; l«Ci h.«fti 
ok, H. — «") « [hross eðr hiiss, H. — •*) V hie aá eap. 68. 
iraneii, ei qum eequuniur omiiiii. — ••) « [om.Wehari. — •■) 
in Re$. eerifium heitor (heif); Teitiri Wehari., 748, 767. 

35 



1 4^ 






546 ÍÍKALDSKAPABMátÍ 74-75. K. 

öðrum piði siou^; lið heitir öl. Hlið^heitír á garðí ok 
hlið kalla meon oxa, eo hlið er brekka. «j>Q8sar greioir 
má setja syá i skáldskap , at gera ofljóst^, at vant er at 
skiija , ef aðra skai hafa greinioa en áðr þikki tii horfa 
[en fyrri vísuorð'. Slikt sama eru ok önnur mörg^nöfn, 
þau er saman eígu heitið margir hlutur^. 



75*. Atli, Fróði, 
Áli^, Giammi^ 
\ Beiti% Ati* 



ok Beimuni, 
Auðmundr, Guðmundr, 
Atall ok Gestill, 
Geitir, Gauti, 
Gylfi, Sveiði*^ 



^) a [liðsinni, Wchari., 748, 757 f liððinni síno, lefl. — 
•) úljöst, H. — ') a [í eno fyrra víen orði, H. — ^) a [marpir 
lutir þeir er saman eigo heiti, H. — ^) Interpretationem lati^ 
nam veréuum memorialium, qui eequuntur, omittere vieum eet, 
quod eine incommodo lectorie fieri videbatur, quum hi vereus 
non niai vocabularium quoddam, eeeundum legee metricae di- 
ffeetum, eontineant. Singutie tocie interpretatio, quatenus ne 
ceeearia e»»e videiatury in notie appoeita eet, — Ceterum V 
hoe vereue penitue omittit, 748 et 757 partim divereo ordine 
partim cum novie additamentia communicant , qum euo toco 
adferentur f le^ et Wchart. ordinem codicie Reg. quam maxime 
coneervanty St et O in diversa capita Skaldm, prout quocunque 
loeo denominationikue allatie respondent, dispertiuntur, Codices 
éx Edda Lövasina deducti ordinem alphaheticum servant, In 
Wchart. titutus prœmittitur: Sœconga nofn, inHvero: Hér hefr 
Qpp nafna-þolnr, et ita incipit: Navmn man ek segja | KækoniSn^. 
— 757 koniinga heiti primo toco enumerat. — ') Gamli , add. 
(mendose ex Glammi ?) Wchart. — ^ Gamli, H. ^ ^ sic 748, 
757, íe^; Beti, Reg., Wchart. — «) Atti, le^. — »«) Sviöi, H. 




74-75. DB ÍÍICTIONÉ POETICA. 547 

aggerís (septi), hltd vocant boyem, hlið yero cliyus esL 
Hæ significationes ita possunt in poési ad sensum obscu- 
randum adhiberí , ut (carmen) difficile intellectu fiat , 
si alius significatus vocabulo subjiciendus est, quam quo 
yersus præcedentes respicere yideantur. Idem dicendum 
est de multis aliis nominibus, quando plures res conmiuni 
appellatione gaudent. 

Geirr^, Eynefir', 
Gaupi ok Endiil, 
Skekkill, Ekkill^ 
SkefiU ok SöWi, 
Hálfr^ ok Hemlir, 
Hárekr ok Gorr, 
Hagbarðr, Haki, 
Hrauönir, Meiti^. 

Hjörólfi:* ok Hrau&ángr^ 
Högni, Mýsingr, 
Hundingr, Hyitingr^, 
Heiti% Mæyill^% 
Hjálmarr, Móirr^^, 
Hömir, Möyi**5 

Hoc et iria $equeniia nomina mendoee om, WeharLy legene: 
Gylfl ok Endill , ete. 

') eic lefí; Gðir, Reg.', Goir «. Gœir, T48; Goir, 767} 
Gæríngr, J/. — «) 9ie748; Eynefr, Re^,, 757, íe^.— ■) Killlr, 
U. — ^) eic 748, 767, lefif Hplfr (=H6Ifr, t. e. Hilfr),.il«5r./ 
H5Ifr, Wchart.', Helfr, H. — *) eie 748, 767, íefi, Hj Metti, 
Wchart.; in Reg. non cemitur. Nomina: Gylli, Forni, Mettill, 
add. n. — «) Hrólfip, /«p. — ^) a [Heiðingr, Héftnlnffr, H; Hiör- 
olfr oc Hraoðólfr oo Hravðdni^, Wehart. — ") eic JVehart., 748, 
767, lefií Hattinffr r. Hvitín^r, Reg. — •) Hokill, H. — '•) iie 
748, 767, lefi', Mepill t. MeViU (v elongato), Reg.; Bfopilli, 
H. — ") Mocrir, Wehart. — '■) M«vir, 1«/?; a [Heimir, M»ri, 

35» 




548 SKALDSKAPARliAL. 75. K. 

RÓ6i, RakoiS 
Rer' ok Leifi. 

Randyer, Rokkvi', 
ReifDÍr, Leifoir^, 
NæfiU, Ræfill% 
Nori, Lýngvi, 
Byrvill% Kilmundr^ 
Beimi, Jórekr; 
_, .Jósmandr^, þyinnfll, 

hk^ Ýngvi, Teiti. 



■<. 






V 



Virvill, Vinnill, 
VandiU, Söki% 
Gantrekr*^ ok Hunn", 
Gjúki, Buðli, 
[Homarr, Hnefi, 
Hyrvi, Syrvi**; 
sékkat ek fleiri 



SÆKONÚNGA^* 



lUcki , rST. — . *) Rcfr , lí. — ■) iic 748 , Vrckart.j 
ií; . . . kair, 767} Raaknir, le^) Ravcni Ravknir, Reg. — *) 
Ramnir, H. — <^) Nepill, Repill, Wckart., H. — «) Biraill, leS. 
— ^ Bilmnndr, le^. — ") Osmandr, Wckari.f Asmondr, 748, 
767. — •) 9ic Reg.j Wckart, te§\ Savlfl, H\ Savlvi, 748. — 
^^^) 9ic íepi Gavrekr, Re$., Wckari., H^ Gavær, 748; Gaaer, 
767. — *0 Ri&ni, H. — ") a [Hæmarr, Hemfl | HOrfi, Sorai, 
lefi^ liinna at aoki add. H, qui prmierea kic illie ineerii: 
HilmOrðr , þrnmill , Nirvill ; éi Hfii Forni , Eitill , Sekill (/or- 
iaeea corru^ium ex ðfkckkill vel recHus Skekill) addene in 
fine: við þesBÍ heiti má kenna ^ó, akíp ok sæferðir. — '*) t. e. 
aquidem pluree non video reguloe mariiimoe. Sequuniur in 
r^^kondn^ heiti ei dein dverf^a heiti, in757 dverga heiti, qum 
eeetianee in ceierie codd. manuterifiie non occurruni. 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 549 

Ek^ mlin jötna 
inna heití*: 

Ýmir, Gángr ok Mímir, 
I5i ok f>jazi, 
Hrúngnir, Hrimnir, 
Hrauðnir, Grimnir, 
Hveðrúngr, Hafli, 
Hripstoðr', Gýmir. 

Harðveritr*, Hrökkvir 
ok Hástigi', 
Hræsvelgr, Herkir^ 
ok Hrimgrimnir^ , 
Hýmir ok Hrimþurs, 
Hválr, þrigeitír^, 
þrymr, þrúðgQlmir, 
þistiibarði ^. 

Geirröðr, Fyrnir, 
Galarr, þrivaldi^®, 
Fjölverkr, Geitir, 
Fleggr", Blapþvari**, 
Fomjótr, Sprettíngr, 
Fjalarr, Stígandi, 



/«i Wekart. kœe Meeiio inierHiiur : "JOtaa heiti| jfigmU' 
ium nomtfia," — *) i, §. é$o j/igmnium reeenMeho nominm. — 
") Hripttadr, Wehari.^, Hripstottr, 748 '^ Hripstorftr, lefi. — ^) 
Harðverer, Wehari. (ear Harðvercr). — ^ Hð8tigi| Wekari.'j Hi-^ 
stigr, H. — •) Hriki, Up. — Hrinfiiiimir , Wehari. — «) 
þrii^ettir, Wekari.'y o\i þrigeirr, 7S7. -- *) ^istill, Barði, íe^. — 
'<0 9ic 9Ufra fag.M68'y þrffaUiy 748 y lefi; þvivaldi, Reg.', þyi- 
valdi; Wekari. — ^'^Vltgr, Wekari.^ 748$ Flégr, 767 1 Fleekr, 
íe§. — ^ þvari, U; HlapþTari, 767. 



5ðO 8KALDSKAPARMAL. 75. R. 

Sómr^ ok Svasuðr, 
Svarángr, Skrati^. 

Surtr ok Stórverkr, 
Sækarlsmúli , 
Skorir% Skrýmir, 
Skerkir% Salfángr^ 
Oskruðr ok Svartr, 
Anduör^ , Stumi , 
Alsvartr, Omir, 
Ámr^ ok Skalli. 

Kottr*, ösgrúi*, 
ok Alfarinn*% 
Vindsvalr, Viparr^^ 
ok Vafþrúðnir, 
Eldr ok Orgelmir, 
Ægir, Rángbeinn*', 
Vindr, Viðblindi 
Vingnir, Leifi. 

Beinviðr, Biörgólfr 
ok Brandíngi^*, 



Sámr, forteid.f lefi, H-, Sómir, WchMri. — «) skratti, ÍV 
ckart., 748 j 757, H', Skati, /ej. — ») Skorri, /«/? ; Skærir, 749; 
Skérir ok Stérir, 757. — Skervir, //5 Skerfir, Wchart. — *) 
Saairánngr, 757; SöIÖ, Angr, H. — •) Avnduðor, IVchart. — 
öndnðr, 748, 757, H; Öndottr, /«/?.— ^ Armr, lep.— ")Kaatr, 
Wehart.', Kranttr, 757. — ») eic 748; Osgrue, 757; Avs^rvi, 
Heg., Wehart.; Aasgrvi, lefi. — >«) Alfvarinn, 748, 757. — »') 
8ie Reg., 748, 757, Up; Viðarr, Wchartr, Viþarr, H. — ") in 
Re§. et 748 RangbsinD Mcriptum. — ") Brandingr, H. 



75. K. 8KALDSKAPARMAL. 5f51 

Dumbr*, Bergelmir, 
Dorrí ok Miðjúngr, 
Nati , Sekmimir^ ; 
nú er upp talit^ 
ámáttligra 
jötna heiti^. 



[Skal ek tröllkvenna 
telja heiti^ : 
Griðr ok Gnissa^, 
Grfla, Brjja^ 
[Glumra, Geitla", 
Grima ok Bakrauf, 
Gumá^, Gestilja, 
Grottintanna. 

Gjálp'% Hjrrokkin, 

llengikepta , 

[Gneip ok Gnepja^*, 



■) 9ie T48, 7ð7, le^, Wchari., £í; ánmT,He0. — *) SOekmiiiiir, 
WehMri,', Sdkmimirt T48; i*6knmim\r, 767 f 8»gnmikiTy1efi, — ') era 
uppUlin, Wchari. — ^) t. e, Jam »uni enumeraia frœpoieniium 
ijmmanium') giganium nomina, Hœc giganium nomina hie illie 
ineeriiy H: Harðverkr, Bjálfl, Njáli, Skrýinnir, Beitr, Rudi, Nori^ 
Sequuniur porro plura giganium nomina , hie infra receii- 
eenda (^cfr, pag. 554) qum hie ineeruni 748 , 757. — *• ^* 
Ego feminarum giganium enumerako nomina\ a [ Nú skal 
trðllkona | navmn um telja, H', — Wehari. eeeiionem ineerip^ 
»ii : TrOllqvenna heiti : moneiroearum fmminarum nomJiia.*' — 
•) Grisla, lefi.— ^ Brýla, 757, H', Brynja, /e/?.— •) « [Gamla 
ok Geipla, H. — Cíi«»> t^'y Ginna, Wchari. — ") eie 748, 
757, lefi', Giplp, t. e. Gjólp (•=: Gjilp), ile^.; Gjilf* H} Giolp, 
Wchart. — >i)6BeQa, Wchari,-, a [ HrÚBpia €hieip oo Gnepla, H. 



552 8KALDSKAPARAIAL. 75 R. 

Geysa^, Hala, 
Horn* ok Hrúga^, 
Harögreip, Forrai^, 
Hrygða*, Hveðra* 
ok Hölgabrúðr. 

Hrimgerðr, Hœra, 
Herkja, Fála, 
Imd, Jámsaxa, 
íma, Fjolvör, 
Mðm% íviðja*, 
Ámgerðr', Simul, 
SÍYor, Skrikja, 
Sveipiofalda. 

Oflugbarða 
ok Jámglumra'^, 
Imgerðr", Ama^* 
ok Jámviðja, 
Margerðr, Atla, 
Eisurfála", 
Leiku, Muunharpa 
ok Myrkriða^*. 

■) Gessa, Ufi. —- *) Horn, Aé^., 748y T6T, Wehart.f Ha«n, 
Ufi. — ■) iie 748, 757^ Wckart^ Hfi; hryga, #. hnrpk, iltff., 
Ufl. — «) Forað, Wckari., 748, 757; Forat, lefi. — OHryðga, 
Wchari., H; Hryfta, 748; Hryðja, 757. — •) Hveðir, Wchmri^ 
mendoié. — ^ 9%c748, H^; Morann, lefi; "Sjön, Re0^Wckmrí.f 
757. — •) f?iða, 757. — •) Amjperðr, Hfl. — ") JárBfflioBra, 
1«/?. — ^^')9ÍcWehari.f748; Imgerðr #. Jarngerðr, 757; Vnf^erþr, 
ileý.; Vnni^rðr, Up. — >*) Amma, /e/?. '-- ") Eiparfila, r^r^ 
Eisnr, Fila, le^. — i^ iic748, 757; Manoriþa, ile#., ITcAiin.; 
Monnrifai le/?. 



75. K. SKALDSKAPARMAli. 553 

Leirvor* , Ljóta 
ok Loðinfingra, 
Kréka, Varðrún* 
ok Kjallandi, 
Vigglöö% jMirborð*; 
[YÍljum nefna* 
Rýgi siðarst 
ok Rifingöflu''. 



^þÓRR heitir Atli 
ok Asa-bragr, 
sá er Ennilángr 
[ok Eindriði^: 
Bjöm, Hlórriði 
ok Harðveorr, , 
Vingþórr, Sönnúngr, 
Veoðr ok Rymr^, . 
Ása hetja*®. 



*^BuiiiR eru Óðins?'; 
Baldr ok Meili'^ 



Lelftvor, Wehart., H^. — *) Varftnliii, Ufi. — ») Wg^ 
lavð, Wchari. ; Yiglðð, 748. — **) jþaorbaarð, íð^. — « l^^ 
ek enn fleiri, i7. — ■) Rifln^efla, Wehart.^ 748, 757; Rifln^efla, 
Hfl', Rifln-^lai^pa, H, fnt porro ka» plureM oreadee adnumeratt 
Hval^a, Und (forte froímá), Nið; et H^s GletCa, CUmJa, Hyrja, 
Grepja, GneQa, Brjsla, Hrjdja, Lind, NJórann. — 748 et 757 
eoli hoc loco ineerunt Óðins heiti. — ^ Wchart. titulum in- 
ecrHit: "Thors heiti; Thori synonjma'*. — *) Einriði, Wchart.^ 
H', a [er Eindriði heitir, lefí. — *) Rjmir, Wchart.', Ne^ðr, H. 
'^ eic Reg., Wchart.f H eolue adhœc addit: enn er hani 
kendr | iljmnir ok Rýmir | i ritnm rornnm. — ^O Wchart. titu^ 
lum addit : "Son Odins , filil Odial'*. -- >*) t. «. 0dini9 fUU 
sunt. — 'O Meli, íefí. 



554 8KALDSKAPARMAL. 75. K. 

Viðarr ok Nepr^ 
Valí% M% 
þórr ok Hildólfr% 
Hermóör, Sigi*, 
Skjöldr, Ýngvi-Freyr* 
ok^ ítreks-jóð, 
Heimdallr^, Sæmingr^, 
[Höðr ok Bragi^''. 



^^Enn eni eptir 
JöTNA heiti*': 
Eimgeitir**, Ver, 
Imr^^, Hringvölnir, 
Viddi, Víðgripr^^ 
Vandill, Gyllir, 
Grimnir**, Glaumarr^^, 
Glámr, Sámendill'^ 

Vömir*^, Harðgreipr 
ok Vagnhöfði, 



Nafar, if.; Nefr, íe^y Neflrr, 757. — «) ttc 748 y 757, 
Ufí, U', Volí, Reg.j Wchart. — ") eic 748, 767, /ep, H; Oli 
(= Óli, Ali), Reg. ; Oli, Wchari. — *) Hildálfr, H. — ») Sigfi, 
748. ^ ^ ok Öldnir, 748-, ok ölnir, 757. — ^ Oldoer, add. 
Bfl. — *) peimballdr , lefi. — «<<<<• ^ : hvarir*ro fieiri. — 
i<0 a [«irir. ex 748, 767, Hfi. — >0 "^^^^ Gísantam Bynonyma** 
HMu$ in Wchari. — '*) t. e. adhue reeiani giganium nomin: — 
") Eingeitir (#. Emgeitir), Wchari. — ><) eie Reg., 748, lefis 
Ýmir, Wchari.s Vnnr, 767. — ") ttc 74«, W; Ving^ipr, 
forie id., Reg^f Vindf^ípr, lefi; Vingrypr, Wchari. — *•) Grínir, 
Ufi. — '0 Glanmvarr, 748, 767, Wchari., H. — '") Sn«ftill, 
767. — '») V«nir , le^. 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 555 

Kyrmir^, SuttÚDgr 
ok Kallgrani^, 
JötuDD , ÓglaðDÍr 
ok OrgrimDÍr, 
GrimlÍDgr^, Gripnir^^ 
Gusir, Ófóti*, 
HIÓi, GáDglatí 
ok Helregin, 
Hrossþjófr, Durnir, 
Hundálfr^, Baugí, 
Hröðúngr, Fenrír, 
Hróarr [ok Miði ^. 



Enn® skal telja 
AsA heiti^: 
þar er Yggr ok þórr 
ok Ýngvi-Freyr, 
Viðarr ok Baldr, 
Vaii ok Heimdallr; 
J)á er Týr ok Njörðr, 
tel ek næst Braga; 



Skyrmir, Wchart., W. — «) Kalldffrani, W., 748, 757, 
le^i Kolf^ani, H. — ') Gyllin^r, 748, 757 f Grinir, Wekari.9 
lí. — add. ex 748, 757 f «í eum Reg. ei Wehari. omiiHiur, 
raiio meiriea, ui in ediiione Raekii, eoniuriaiurf íefi meirum 
reeiiiuii, muiaio ordine^ »ed hoe pro emendaHone likrarii haken^ 
dum eeeefuiamue. — *) Ofláti, íe^. — ") eie 748 f Hondólfr, 757} 
Hvndallr, Reg., Wchari., íe^. — ^ Niði, 748 f a [Umriði, ií, 
qui porro hoe enumerai: Laftnir, Gveri, Granlán^. þd er ntf 
lokit I þasfia heitam , add. le^. — *) "Asarom STnonyma'*, tfi- 
ecribii Wchari. — Hane eeeiionem om. H. — *) t. e. Adhœc 
reeeneeéuniur Áearum nomina: in hia eei Yg^r eie. 



556 8KALD8KAPARMAL. 75. K. 

Hoör, Forsetí, 
hér er erstr^ Loki. 



Nú' skal ÁsYNJUR 
allar Qeiba': 
Frigg ok Freyja, 
Falla ok Snotra, 
Gerðr ok GeQon, 
Gná, Lofn, Skaðí, 
Jörð ok Iðunn, 
Ilmr% [BU, Nj6nin». 

Hlín ok Nanna, 
Hiioss, Rindr^ ok Sjöfn, 
Sól ok Saga, 
[Sigyn^ ok Vor; 
þá er Vár*, ok Syn 
verðr at nefna^, 
en þrúðr«ok Rán 
þeim næst talit^^. 

Grét ok at Óði 
gulli Freyja, 



• ^) i. €. ulHmui f B«8tf froximéj T48, 767, — *) "Aain- 
Mram sjmoiiyina", HtuluM in Wcharl. — ') t. é. Nune áéœ 
Aiides omneM Munt reeentendm, — ^) Ylmr, H^. — *) « [BU- 
^jdrmi, lepi BilniOnin , 748) Bil, I^'Oran, 757, » <) Rinnd, 
767, — ^ Si|niBn, 7ð7. — •) »ie Reg.f le^. — •)<.•. qu&e 
neminure ofortet^ a [Sigyn likaj | segí ek enn fleiri, | VOr ok 
Syn I ver5 ek at nemna, H, mt H^: f>á er VOr ok Syn þriiðr ok 
Bán. — ^ i, e, ii» froxime annumermntur. 



K. 81ULMKAPABMAL. 557 

heiti eni hennar^ 
[Hörn ok þrúngva^, 
Sýr, Skjálf ok Gefn" 
ok hit sama MardöU; 
dætr eni hennar^ 
Hnoss ok Gersimi. 



Enn eni aðrar 
Oðins meyjab*: 
Hildr ok Göndul, 
Hlökk, Mist, Skögul, 
þá er Hrund* ok Eir^, 
Hrist, Skuld talit; 
Nomir heita 
þær er nauð skapa^; 
Nipt* ok Disi^^ 
nú [mun ek telja^^. 



) L €. Freyaque Odum lugem mureme lacrim&e fundehai; 

(o: Freym) nomina eunL — *) eic dedimue f cfr. I^órs- 

elr, 16, eupra p,800; þrongra, Wcharl,$ f>on|;v (þonsra 

ifva), 748 \ þan^ra, 767^ lefi. Re§, kane et eequenlee 

lineae omiiiil. — •) Gjðf, le^. — ^) t. e. /Uiœ ýue eunl. 

e. adhmc alim eunl Odinie virginee (minielra). — *) 

, 748. — *^c ^^P'f Aiist, quod nomen mox aniea alla" 

wlf Re$.j Wehari.} om. 748} in 757 non cemiiur; Nist, 

eddene forro: þessar heita Talkyrjar. — *) t. e. fiomm 

*0Í) dicuniur, qum (faialem) neceeeilatem decemuni, — *) 

mend.j 748, Uoe dúoe vereue ad eequenlem eecHonem 

minationee fmminamm) relulil Raekiue , eed cenlra 

rilalem codicum. — ^^ Dia, H^, — **) t. e. nunc recen- 

— m [em taldar, lep; er talit, Up^ i. e. receneilm eunl. 



556 8KALD8KAPARMAL. 75. K. 

Ho6r, Forseti, 
hér er efstr^ Loki. 



Nú* skal ÁsYNJUR 
aliar Qeiba': 
Frigg ok Freyja, 
Fulla ok Snotra, 
Gerðr ok Ge0on, 
Gná, Lofn, Skaði, 
Jörð ok Iðunn, 
IImr% [BU, Njórun*. 

Hlin ok Nanna, 
Iboss, Rindr^ ok Sjöln, 
Sól ok Saga, 
[Sigyn^ ok Vör; 
þá er Vár*, ok Syn 
verðr at nefna^, 
en þrúðr«ok Rán 
þeim næst talít^®. 

Grét ok at Óði 
gulli Freyja, 



") t. e. uUitnui f næst, proxime, 748, 767. — ■) "Aaiii- 
narom synonyma*', iiiuiui in Wchari. — ') t. é. Nune dém 
ÁÉÍdei omnei 9uni receneendm, — *") Ylmr, H^. — ') * [BU- 
lUömn, le^i Bilníðnin , 748 s Bil, ^jðron, 767. » *) Rinnd, 
767. — ^) Sig^onn, 757. — •) »ic Reg.y le^. — ^ i. e. pM 
nominare oporiei^ a [Sigyn lika^ | seffi ek enn fleiri, | Vðr ok 
Syn I verð ek at nemna, £í, ai H^: þi er Vðr ok Syn þnidr ok 
Ráo. — >®) t, e. iÍM proxime annumeraniur. 




75. K. S1ULD8KAPABMAL. 557 

heiti eru hennar^ 
[Hörn ok þrúngva*, 
Sýr, Skjálf ok Gefn* 
ok hit sama MardöII; 
dætr eru hennar^ 
Hnoss ok Gersimi. 



Enn eru aðrar 
Óðins meyjar*: 
Hildr ok Göndul, 
Hlökk, Mist, Skögul, 
J)á er Hrund* ok Eir^, 
Hrist, Skuld talit; 
Nomir heita 
])ær er nauö skapa^; 
Nipt* ok Disi^® 
nú [mun ek telja^^. 



13 {. e. Freyaque Odum lugen$ mureae lacrimað fundekai; 
cí{iu9 (9: Freym) nomina suni. — *) sie dedimuSf efr. ]^ór8- 
dráp* sir. 16, supra p.800; þrangni, Wekarlf þongw (þani^pra 
s. þanfpr*}, 748; þangra, 7ðZ^ lefi. Reg. kane ei sequenies 
ires lineas omiiHi. — ") GjOf, /0^. — ^) t. e. fUiee ^us suni. 
^ i. e. adhme alim suni Odinis virgines (minisirm'). — ') 
Hriad, 748. — ^ sie íefi; Mist, quod nomen mox aniea aita- 
ium esty Reg.j Wckari.; om, 748; in 757 non cemitur; NÍ8t| 
H^, addens porro: þesfiar heiU ytlkyijor. — ') i. e, Nomm 
(Parcm') dicuntur, qum (faiatem) necessiiatem deeemuni, — *) 
Nipr, mend., 748. Hos duos versus ad sequeniem sectionem 
(denominaiiones fmminamm) retutit Raskius , sed centra 
aucioriiaiem eodicum. — '^ Dis^ H^. — *') t. e. nune reeen" 
seko. — a [em Uldari /e^; er talit, Hf^ i, e. recensiiœ aunt. 



5ð8 SKALDSKAPARMAL. 75. K. 

^Snót, brúðr, svanDÍ, 
svarrí, sprakld, 
fljóð, sprund, kona', 
feima, ekkja, 
rýgr, vif oE drós^ 
ristill , sæta' , 
man, svarkr ok hæll, 
mær ok kerling^. 



^Mál er at segja 
MANNA heiti^: 
greppar ok gumnar, 
gumar^ ok drengir, 
gotnar, rekkar, 
garpar®, seggir, 
sveit, snillingar 
ok sælkerar. 

Bragnar, þegnar, 
beimar, höidar, 
fírar ok flotnar, 
fjrðar [ok drótt, 
föruney tí * , 
flokkr, harðmenni, 



^) £nn haf* konar | Onnor heiti, prmmiiiii H, — Fraffmenia 
memkr.748 ei7ó7 ruhrum aiiuni : Kvenn* heiti okend ei Kvenna 
heiti. ^ *) om. 748. — *) hnæit*, 748; in 767 eit ianíum 
eemitur, — *) hneita (proeaicej adi. H. — *) "Vlrorani 
synonym*'* iiiuius Wehari. — ") t. e. iempus est iicere viro^ 
rum vocabuia. — ^ gunnar, Wchari. — *) sreppar, 748, H. — 
*) sic ieiimusf a fföraneyti, drtftt, Wchari.^ hOldar, fttniBeytíy 
drótt, Reff.^ 748, 767, íe^. 



7ð. K. SKALDSKAPARMAL. ð59 

kniar ok kappar, 
kenpur, nautar. 

ÖW* [ok ærir* 
ok afarmenni, 
liðar ok lofðar, 
lýðr ok sagnir, 
Ijóðr, oQátar^ 
Ijónar* ok ferðir, 
[mildingr, mæríngr, 
mannbaldr, spekingr^. 

f>á er glæsimaðr 

ok gullskati, 

[^á eru snyrtimenn® 

ok sœlingar''^ 

auðkýfingar® 

ok oflátar, 

herr ok helmingr 

ok höfðingjar, 

fólk ok fylki, 

fundr, aimenning*. 

Nú er þraung ok þyss, 
^orp, auðskatar, 

') «tt , fl. — •) « [ •Idir , H', a [om. Wckari. — •) 9ie 
748^ 757, íefi ; aflátar, Reg,^ H> — ^) hoe et Me^uentidy usque 
ad herr ok helminsr exclueive^ om, Wckari. — ' I míl<i'Dff*r 
enn | ok msrin^r , H. — *) snyrtímaðr , 767. — ^ add. ex 
748 ; om. Rég. $ sælkerar, 767 ^ sed koe vocakulum Jam atlatwm 
eet'y a [om. lep. — •) aa5kyfínsr, /«p. — •) eie Re$,j W 
ekart.'y almeooíogr, id.j 748^ 767 ^ íe^$ seta, sókiiarM* | ok 
snyrtimeon, add. íep. 



560 SKALDSKAPARMAL. 75. K, 

drótt ok syrvar, 
dúnn, pr^öimenn, 
sögn ok samnaðr, 
seta , stertimenn^, 
[Ijorr* ok brjónar*. 

Enn eru eptir 
aldar heiti^: 
hirð ok gestir 
ok húskarlar', 
inndrótt ok hjón, 
ef ek allt segi^, 
rúni ok |>óptí 
ok ráðgjafi. 

Innhýsingar% 
aldaþóptar® , 
sessi ok máli, 
serlar® ok fylgðir; 
{)á ér félagar 
ok frændr saman, 
vinr*®5 einkili, 
verðúng, halir. 



^) Betimenn, Wchari^ — •) sie Re$,<, íe^\ flor, WekmrU^ 
IVUr, 17. — ") a [om 748^ 76T, ei in vereu quidem hmreni*, 
fleíri er «t taldir , pluree non euni recensiti , add. H , haud 
duhie ad vereum eupplendum, — ^) í. e. adhuc resiani víra- 
rum vocakula, — ^) in Reg, scripium hvrskarlar. — *) t. e, 
si omnia recenseo. — ^) innhýsini^r, Wchari. — *) aldaþdpti, 
Wchari. — •) seilar, H^. — '«) vinir, 748 , 757, 



75. K. 8KALDSKAPARMAL. 561 

Ái ok áttúngi', 
afi^ , sonr, 

faðir, bróðir, barmí', 
blóði ok lifrí, 
jóð, burr, nefi 
ok arfuni ; 
^á eru hlýrar 
ok hörutbaðmur'*. 

[Niðr, hlætamaðr*, 

niðjúngr ok barn, 

konr' ok kynkvisl, 

kundr, ættbogi®, • 

mögr, málunautr^, 

mégr ok spjalli, 

ættbaðmr^, ættslóð^, 

orsköþt ok sveinn. 

. Sessunautar 
ok sifjúngar, 
afspríngr^® er þá 
ok ættstuðill; 
{)á er ráðuuautr 
[ok ráðgjafi ^\ ^ y 

*) hOfiitbariiiAr, Wckart. — «) hleyUmaðr, 748, 767; a [viðr, W*^^ 

naadleytaiiiAðr, tef\ nidrhlatainaðr, WeharU, H* — *)80or, lí. — 
^ Attbogi, U^. -— ^) Riálnaatr, lí; mðtan«atr, Wchari. — ") »tt- 
barmr, 748, 757. — *) sie ceii , in Reg. seripíum »8169, foria 
Mecundum minue dieiineiam pronuniiaiionem* — '^ tkfBpriagf Jtt 

748, — *•) « ladd. ex 748, 75T ; om. Re§. ei ceH. ' ^ 



. »i 



564 8KALDSKAPARMAL. 75. K. 

Skolkr^, skerkir, stúfr', 
skrýmir, laufi, 
öllírr*, lángbarðr* 
ok ormþvari; 
leggbiti' [ok kýrr® 
ok Leifnis grand^, 
herberi, hneitir® 

ok hairakan^. 

« 

Lotti^^, hrönduðr", 
lögðir^', mækir, 
mönduðr^^, mundríði 
ok mistilteinn, 
[málmr, þrór^* ok marr 
ok miðfáinn^', 
fetbreiðr, gríndlagi^^ 
ok fjörsoðnir*^. 



') skilkr, id., 748, 7S7, H^. — «) skofip, íefi. — «) avltÍK, 
Rb$., U^\ aaltír, Wchart.; Oltir, 748; ockir, 767. — «) Uon- 
Urðr, 748. — *) Mic Reg., Wchart., lef; lcggbitr, 748, 767, 
//. — •) 9ie Reg.; a [kýr, s<^Imr, 748; hyrr, s<^lmr, 767. — 
Leifoiss gandr, 767. — ^ Mic 748, 767, H, Hfi ; hneUlr, 
Wehart. ; hettir t. heitir , Reg. ; heitir herberi , lefi , uki to 
heitir jrro verko (appellatur) sumi potest, — ^ hafrek*, 767; 
hafrask*, 748; Aiii hafr«&a, H(í; hræfraeki, lefi. — ^^ He 
Re$.^ 748, Wchart.; loti, Hfi; Ijöti, 767, íe^. — *>) hmnda»r, 
/«p. — ") lösbsr, prave, 748. — *•) mandaðr, l^/í; mnnðaðr, 
Wchart.$ mððaðr, id., 748 et ut videtur 767. — >0 a [málm- 
þórr, 767. — »») miðfari, irc/kar#., H. — '•) grindlogi, If'cWl., 
746, 757; ffnrinn Usi, uíend. , le^. — ^^ G^rs^^l^nlry B; 
Qðrsvafnir, lefl. 



75. K. ^KAiiDSKAPARMAL. 565 

Vægir", veiganr*, 
vallángr' ok brandr, 
venilfr*, valnir, 
vinnbjarir^ [ok kvöl^, 
askr^, ángrvaðill^, 
eggjuroskarpi ^ , 
svipuðr^® ok svipaljótr, 
salgarðr, hnefi^^. 

Hvati* * , höfuðhvessingr^ *, 
hausa-mölnir**, 
hræva-gautr, herbrái 
ok holdmiroir ; 
bensogr^^, brigðir, 
brimir*®, huglognir^^, 
skygðir , skreivir * * , 
skarðr**, grindlogi*®. 



') vægi, 748; vcgir, fí'ekart.^ vcgr, 757, — Leipír, ad%i, 
748, 757. - ') sie Reg., íefi , H'eharL; vc/CMrr, 757, ll^\ 
V«g«rr, 748, — *) valángr , 748 'y ▼allttndi, íe^. — *) vcrr 
vifr, 748', vcr vigr, 757, — *) eie Re$., 748, Wehari.'y vin- 
bjartr, id., 757; vindlgartr, ýiiie vera forma esiy le^; vinbitr, 
mend., tl. — . ^) kol , 748 § in 757 uiiima ianium liiera 
eemiiur. — ^) « [ kvala»kr , ^. — •) ani^rvandill , ^757. — 
^)sie748, 757^ If'cAar/.)— skarþi, ui videiur, Reg.; — 8ktr5i, 
le^. — ") avifuftr, Wekari.', avpvðr, 748. — ") sal^dr, ncA, 
lefi. — ") íefi ioiam kane siropkam aiiier disponii: Herbr^i ok 
hoddmimir, | bensip-, brigAir, | bramr, haati, | haafats spcfinipr, | 
haoaa miðlair, | hræva s<^atr, haslosnir eie. — ") tii Re§. vox 
fere deiriia; hOfoft, hvcasinsr, //. — *0 9ÍcRe§.; baosa mðlvir, 
Wchart.y 748, 757; haosmrilvir, H^. — »*) sie Reg., 757$ bcníiðcr, 
Wehari ; bænsæi^r, 748; bensæipr, //; be nfiipr, /«^. — *^)brimarr, 
748, 757} brumr, lefi. — ") sieReg., íe^; hU&loj;nir, Wehart.<, 
//?, 748 y 757. — >*) skreyvir, Wchart.; Rkryvir, 748-, skry», 
757; skræoir, lejt. - '•) skarfti, H, líp. — **) a/tíí gannloji. 



566 8EALDSKAPARMAL. 75. K. 

Mimúiigr ' ok fellir 
ok málvitnir * , 
taurar*, hrœvarör^, 
trani, vÍDdþvari, 
liðnir, kvembiti', 
Ijómi, herðir, 
vitoir% yfrir, 
vægja lœstir^. 

Skelkvingr', fylvingr^, 
flæmingr, skerðíngr^®, 
skotningr, skilvingr^^, 
sköfnúngr, ríQúngr^', 
brotningr, hvítíngr, 
bæsíngr, tyrvingr, 
hökingr ok hringr 
hittast mun^* nettingr^^. 

Logi ok rounn-gjalir^'^ 
lánghvass^^ ok eldr, 
[öm ok eygir*^ 
ok naglfari, 

^) Mimmiiofr, Wekari,, 748 $ mii\jiÍD(r, le^. — *) málm- 
▼itnir, 757. — ■) knarar, fl. — *) hrnvAðr, 748, 767. — 
^)9ÍeRef., Wchart.i kvernbitir, Ufi; kvernbitr, 748y 767 ^ H. — 
") om. íefi. — - ^ sic Reg.i . . egi« læ...ir, 767 ^ ve^ia lestir^ 
Wckari.'y vefijalestir, íe^, H; v«ff ia læstir, 748. — skelkÍBfr, 
748, 767 f tkelainfr, íe^. — *) fllbuinsr, íefi ; flllíogr, 737, 
748. — '«) seröíngr, H. — ") skilminsr, H; om. lef. — 
»*) rifUngr, 767. — »") t. e. reperieiur. — ") nectíngr, Wchmri.y 
Hf nætinsr, lefi. — '^) niondgiallr , id. , Wchari. , 748, 
767. — >*) lánghiiss, Wchari.; lán^r hvass, 748; \eegr haasa, 
lef. — '') »pr, 748; a [arneygir, lí. 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 567 

brigðir, mömir, 
blör^ ok skerðir, 
hyrr ok helsingr, 
hriðir*, atti. 

Fellir, (oIvir% 

fafoir, raufnir, 

imnir^, eimnir, 

afspringr, {>inorr, 

sigðir', snyrtir, 

svelgr, skarr ok narr, 

góinn , gestmóinn ^ 

ok garr^, ])rimarr*, niðhoggr*. 



^^Oddr, blóðvarta 
ok benknúar^^, 
blóðrefilP^ blóðvarp 
ok blóðiða", 
blóðvaka^^, Ijúgfengr 
ok blóðhnefi , 



») M«r, 748 'y bl»rr, 767 \ blorp, Up, — •) hirdir, U^, — 
") faalnir, WckarL — ^) imoiir, Wckwi,} jrinir ok eimir, U^. — 
*) tiglir, 748. — •) festmOrenn, 767. -— ^ gitj í»fif ^aair, 
748. — «) brimarr , 748. — *) geU man ek fleiri | Nifthðgfr 
enn | nii hef ek Uli9, H, qui cœierum varim ÍranMpOMÍHone md" 
iii Mtqueniim glmiii nominm : fötbitr, birtingr, bcnjari, mnmdnfr, 
hei5i, miðr, þvari, bertinffr, lýeingr) Hfi mii. Diinsleif. — ^ 
^®) þettn heitir á tverði , a : mie ienotninmniur (varim) glmiH 
parieo, iiiulus in H; heiti ú sverði, 748, 767$ Wckari. in^ 
eerikii: .^maeronis**. — ") benknýar, H. — *') om. Wckari. — 
>*) om. Wckari.\ bldftiðja, U^. — ^^) blólhrarta, 748 \ om, 767. — 
'^) liiSfeingr, Wckari.', linfenfr, H. 



'*^ 



568 SKAI«D9KAPARMAL. 75. K. 

iðhvarf^ ok brandr, 
eggteinar, fólk. 

Emjar, {>remjar' 
ok ölroðar^ nautr^, 
'merki, vættrim' 
ok missifengr, 
tönn^ ok skafningr^, 
undirdregningr^, 
[vargr ok* kaldhamarsnautr^^ 
[valböst" ok herðr^*. 

Sverð ok gelmingr 
ok samnagli, 
hugró**, sigrhnoð**, 
hjalt ok tángi, 
mundriðr**, haugféðr^* 
ok meðalkafli^^. 



') idvarp, 748, 767, leg. — ■) Ænuarr, þrfcmjarr, 748} 
ciniarr, þrengarr, 757; emjar, fremjar, /e^. — ') dliæ5a, 748, — 
•») naatar, U^. — ») merkWettin, WcharL, H, — •) ann, 757. — 
^ a [aiidri, aafhfngr, /7. — ") sic Wchari,, lefi; oiulirdrf|^i^y 
Reg,, propier g nasale^ andirdreglngr, 757 $ andir drengiÍBsr, 
748> — •) a [ok s^rafr, vargr, /1. — *") kallhamarsnaatr, id,, 
757; kalldhamarr naatr, lefi; kallhamrar, 748, — ") valkiist, 
Hf; valbOrsf, 748; valbast, 767, — ^^ a [tupra lineam mmnu 
ifMÍus lHrarii, 748 $ in iftaa iinea t crip ium fuii ok vettrimar. — 
'») hógró, //. — '*) 8Ícrhno»ir, 757. — ") mandriM, 748, 757, 
Ufi. — '•) haoi^gráftr (hOg^gfáðr) , forie id., /e^; hOsC(*tadr, 
748, 757. — i^) add, H : Enn er eptir | efsli hlutr: I big^rhnoð 
heitir I svá er allt taiit. 




7ð. K. SKALDSKAPilRMAL.. 560 

öx ok jarðsparöa^, 
hyma', skjafa' ok skeggja, 
skrároa ok geoja^, 
regin-spönn^, gnepja^, 
gýgr^ ok fála, . 
snaga ok búlda, 
barða ok vigglöð^, 
J)veita* ok J)enja^®, 
J)á er arghyrna**, 
hon er efst^* taUt^» 
öxar^* heita^*. 



**Darr^% spjót ok nöt*«, 
[döf, lenz** ok vigr, 
[snata, fleinn^® ok svaf, 
sviða, hræmæki**, 



') jarðhyrna, 748, 757} ðx hcitir | ok jámsparda , H; 
WcharL iituium "securig" frmmitiU. — ■) om, 748, 767. — 
') Kkiaruu, /f/f. — *) g^epJA, le^. — *) reginiipðni, 748, 757 h 
reginspiinn, le^; regin, spðnn, H. — ^ g^'iQt^, 748, 757, — 
om. H, — ») vijjirglöð , 748, — •) þvita ,' íe^, — >«) þenja, 
/1. — »«) arhyrna, Wchart,, H, - '«) in Re§, östj efs, iep, — 
'=) Mic T48, Wchort.} t»r, Re0,f falin, 757, íefi. — ") Oxa, 
le^, -^ *^) í. ð, hme poMirema numeratur in teeurium namen^ 
claiura; Hfi addit: sparri, fylvinfr, s'cir, sJallar, Baa&fnðiry 
hrsvaðr, kyr, fálnir (alii: kyrgálmr) , leiptry móðaðr, rimaa- 
glöd, salgar&r, veigir, Med ex hÍM non fmuca reetiuM ad enMÍum 
vocabula Mupra relata Munt, — '^) Skotvapn era , add. U. 
"Pugioniu" iiiuiuM in Wchari, — ") dörr, H/í. — ") navt, 
tteg.j naut, le^, Wchart.^ myt, 748, 757. — **) a [eic 748, 
757; davflen, Reg.$ daoflcinn , íe^^ doplen, Wchari. — *^ « 
[míc 748, 757, Wchari.'y anata ok fleinn, lefiy fleinn, 17,- tnam- 
tleinn, eed amHgue, ita ut et legi foeeit 0a*t» fleisa, Re$. — 
'•) hræmæktr, le^. 



570 8KALMKAFABIIAL. 75. E. 

geírr^, [^j^^9 nata*, 
geQa, kesja, 
gaflak', frakka, 
gÚDgnír, peita^. 



'Öb er ok akka, 
oddr, hvitmylingr, 
fenja ok drifa, 
flog*, dpfara, 
bÖ8l% böl% bilda, 
broddr ok hremsa, 
gögnflaug* ok ^ros^^^ 
[gögn ok^^ skaptsnör. 

Fluggiöð, flugsvinn, 
fifa ok skeytí, 
[geta skal Fenna^* 
ok Gusis smiðís^', 
Jólfs** smíði [er, 
en^* öfst ^ura^*. 



') S®rr» Wekari. — *) naka, 7óT 'j snaU, H; « [spjot- 
naU, Wckari. — *) ffafflok, Hfí. — ^ þeíta, Hfi; þeína, H. — 
») ''Telum'* iiiutuM in Wekari. — •) flaoc 748, 767, Hfi. — 
Mi. 757. — bAvliikiSr vel? bavl skdr, H^. — *) sie lieg.; 
fOfpi flaag, lilvtffim, 748 ^ 767; gtkgnfítíQgy Wekari., lafi. — 
'<») þréo, r^r^ þreot, H^cÁarl. — *>) • [<^* '•*>« laciifi« 74i?, 
rS7. — >*) fennT, T^d^ a [om. T^f. — >*) 6mi5e, 757 ^ bmU, 
le/}; t. e. memoranda esi Fennorum OuMerie^ue fabriea. — 
^^Mic748, 767, H'y Jols» Re§., Wckari.] Jauls , íe^. — 
>*) a fftV ila^r., le^, Wckari.^ her er, T^ð, 757. — t. «. e«/ 
ei opus Joifi, poeirema vero þura. — ^^ H addii: Freyagavgn, 
flavggáBga I flaafí^lAft, tkaptsoavr; ei Hfl: vdda, f>uta | tnðrflög, 
álmdrót — kine ultimo loco: álmr. 



75. K. »iKALD»KAPABMAL. 571 

Almr^, dalr, bogi*, 
ýr ok tvíviðr, 
sveigr, glær ok þrjinr, 
sómr', skal-gelmir^. 
Edo kveð ek heita' 
öll vápn saman ^ : 
jám^, ör ok slög, 
isam ok spjörr^. 



^Skjöldr: {^rúnginsalr, 
skaunn^®, salbendingr^ ^ 
bugnir^*, hlæbarðr^' 
ok búklari: 
vetlimi^^, targa, 
veðrglaðr ok hlif, 
viðbleiknir**, rit, 
vigglaðr ok lind. 



*) hoc ioeo om. H álmr, (jaeuHM adnumeratum), Wehari, 
oddii "arroK" iiiuii ioeo. — *) d«lbosi, 748. — >) •amr, H} 
om. 748. - ^) $ie Reg., Welían., 767^ U^ ; neP {%eMX) gmXmiTf 
divÍMÍm^ 748; skalgeymiry Re$.; Hfi add. hatee areus de^ 
nominaiioneM i s^eir, lömr, þOmb, ei RoMen,: Armbost («rB- 
brÍHt), handfari, þyrnir, þa^randi. — ^ hittas, lep. — *)<.«• 
fr»ierea dieo afpeiiari omnia ieia in univerMum. — ^) ðie 
748, 767, lefi, H; Jpm Citfrn), id., Re§.; Jdrn, Wehari. — 
«0 npjðr , 748 , 767 , * Ufi. ~ *) i7 frmmittit : Skjaldar 'ro 
heiti I hér n«iit talin. ''elypeaa" HiuiuM in Wchari. — ><0 tkam, 
id., 748, Up$ 6k..o, 767. — ^>) stálbendincr, H; falbeDdin(ry 
Ufi. — »«) baog^ir, H. — »*) hlebarftr, id., Ufi. — ") ▼•!*- 
limi, 748 s Tetrlifti, /•§. — >0 ▼iftblikoir, H, Hfí; ▼iftbeikoir, 
Wehari. 



572 SKALDSKAPARMAU 75. K. 

> 

Gjallr, döggskafi^ 
ok gimskýlir^, 
baðljós^, grýta 
ok böðskýlir, 
svalinn ok randí, 
saurnir, boröí, 
[skuttingr^, barfti*, 
skirr, tvibyrðíngr, 
yrlygr* ok svarmr^, 
eilifnir, heiðr, 
baugr^, fagrbláinn, 
bera, miðfomir*. 



[Hropts^® hattar skal ek^^ 
heiti segja^*: 
HJÁLBfR, gullféinn, 
hrönn**, valhrímnir * * , 
hallhrímnir, skolir^^ 



') clavj^gfikíipí, Wchari.y H. — ') gimskyHir , //; gunn- 

kylir, 748 ; pannskýlir, 767 j ^um forte verisMÍma lectio eei, — 

barljf(8, /1; bóMjds , id. , 748 y 767; bard UiSa , íefi. -- 

^) skotfinsr, 748; skutþinsr, 767. — ^) a [ skatínpbardi , 

• 

íe^, — ®) aarlygr, le^, - ^) svarmir, HVAar/. , //; svarmi, 
íefi, "- •) baugi, 748; bege, 767; forni, add. H. — •) mið- 
QOrnír, 767; miðtami , //, ^ui porro addii: skyldir Vo kendir | 
vi5 skip, her, sdl, tiSni^l, | lö^ e5a blik | e5a skipgerðar. | SkjOldr 
cr kendr | skip Ullar | ok vi5 HriSngnis fót | er hann stóð á skildi. 
ei hme proeaica: A fornom skjðldum etc.: vide supra f.490; 
fífi vero addii clypeorum denominaiionibue : liJRrdími, skáinn, 
skvrn. — '*^) in Reg. hropí ecripium. — *') Hrólfs (prave) skal 
vck liattar, H; Wchari. iiiulum .^galea" præmiiiii, — '*) segja heiti, 
Reg.; i. e, Hropii (Odinis) pilei (i, e. gaieœ) nomina dicaw^ — 
**) hraun, H; hravr, 748; hramr, 767, — '^) vallhrímnir, //; 
om. 767, — ^^) skaikr, 757; skollr, íefi; skólkr, Wchari.y //. 




75. K. SKALDSKAPAEMAL. 573 

ok hlifandi : 
fjörnir, þokkV 
ok rikmóinD^, 
hildigöltr, kellir% 
herkumbl^ ok velgr, 
grima, ögir, 
glövir*, stefnir*. 



Brynja^: kund, hjálmgöll, 
hrauð^ ok [nati, . 
köld% finnzleif*^, 
böðfura", þýft^^j sýn 
ok blóðleika'\ 



^^Sær, silægja, 
salt^', ægir, haf, 



þokí, Wchart.y H, 748 y 767. -> *) flgkmiinD, 748 j 
767 i flskniáinii, ile«. — *) kællir, ii.y 748$ kOlir, 767. — 
^) herkoml , Hy lefi. — ^) slævær, 748; sl^flr, 767; flæair, 
le^. — *) stafhir, Hfi; Has §aUm apfei(otione9 forrOj varia 
tran$f09Ítioné ^ aiiit H: 6oll#kafinn, kollhlíf, et Hfi: kolnir, 
▼nlglitnir, skálkr, at Ret.: {d^i^t strifbir. — ^ i. a. toriea, 
in Wchart. titulus: ..armntora". — «) hroð, Hfí ^ hrOð, 748^ 
767. — *) a [nán kOlld, 748; náinkíUld, 767. — ^ iie Reg., 
748j íefi; flntleif, Wchart.; flnnleif, 767.— ") $ie 748; bltfft- 
ftra, 767; bofpra, Reg.} borofa, Wehart.; bofæfta, lefii benofti, 

^* — ") Þjn« ^^Sy ^^^7 B. — '>) H(í aiiit haeca loriem 
ienominationes : brandfara (= bððfara?), Hamdia-skyrta, 
Hðg^a-voft, BerkrFrófta, sðrla fðt eftr voðir, ROfnis-bkyrta, 
rofta-serkr, þond , henpa (hrmpa). — '*) H. aii. : SJáfiar 
heiti I flv& roan ek trlja. — Wchart. ,.mare^* tituli loco, — 



**) stijt, H 



574 SKALU8KAPABMAL. ' 75. K. 

lögr* , sumr' , lögir', 
lagastafr^ ok vágp, • 
gjallr', [gnap^, geimi^ 
gnaÍT, svifír* ok marr, 
súgr, sog, sami, 
svelgr, röst ok IjörSr. 

Suod, ö^*, [velfœrr**, 
simi^' ok viðir, 
hrið, ver, breki, 
húm^^, flóð ok brim, 
græðir, glýjoðr^*, 
gýmir ok vegir**, 
gniðr ok úrór, 
gjálfr, fen, snapi. 



Gnat**, vorr, vika, 
vözt^*, hóp^^ ok mið, 



1) tfi il0ý. Uvfr 9criftum} om. H. — ") Börn, H\ »01*111 
WekmrL'y mlii: sdrn. — ") l«i;ir, id., 748; snmrlæpir, «•« 
vocéj lep. — *} 9ic 748 y cfr. Alvifimil tir. 24.; la^taflry 
767; Uvfr Btop, Reg.y Wckmrt.; stop , le^, omitto la«^, 
fiitim koc nomemf mox mutem mllmtumf lHrmrium fortmmmm 
otomdekmif lOirr »topa5, vagr, H. — ^) fjalldr, 748 y 757. — 
^ ff«p, mdd. 748 y 7S7. — « [snapheimi, Wckmrt.; faií^ 
heimr, H. — •) soipr, íep. — •) »ffir, 748$ •• 757 n9n 
emmiimr} »cr, íe^. — ^^ eic 748, ecrikene v«1ADrr; in 767 
flrr tmnium cemiiur f velforir, Wchmri. — >^) sem #. mbí, 
748 5 saman , 7S7 ; c [ vel forsimi , lefi ; in Re$. le$i nmn 
poseuui.— ") hvn, 748; in 767 uon cemiiur. 7- '*) ffl^«5r, 
id.y 748 f fflioðr, íe^; gUrohr, H; plyrOftr; 767. — ^O ▼»««>'> 
748 , lep 5 I«ff1r , Í5Í. — ") ffnot , Hfi. - »•) vi»t , 767. — 
'0 «•> ^49 > ^^^» ^«i^» Y^chmri., H, H/í; hof, He^. 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 575 

vatn, djúp ok kaf, 
YÍk, tjörn ok ðtik^, 
stormr', diki, hylr, 
straumr, lœkr ok bekkr, 
áll, bruðr, kelda, 
i8a», [fors ok kill*. 

Hefring', alda, 
hvitingr^ ok lá, 
hrönn, rán, kólga' 
ok himiuglœva, 
dröih, uðr ok solnir", 
dúfa, bylgja, 
boði ok bára, 
blóðughadda*. 



^^Gjöll, glit, gera, 
glóð'^ ok valskjálf, 
von^*, vlð, vimur, 
ving ok ysa , 



') Býkíf n, qui cmterum in prmcédemiHus kmg utmrié mp^ 
pelimHouéSy vmrim trmn4po9Ítioue y méáidormtt Gacipr, mubI| 
jUr, ria (rjá?), niAiir, ot H^i tðfr. — *) om. H. — *) om. 
Up. — « l^^' Wchmrt.', Hf mdéit: (irTatn hcitir) | : áafr, 
hávafti éte. ^ *) hcfrÍDcr, Wehmrt. — ^ hvitinf , U^. — ^ We 
748 y 757 'y kellda , Re^. , }/Vekwt. , Ufi ; kalda , H j Hfi. -^ 
*) ^e (vei Bolnr) Reg. , Wchmrt. ; »o1iiib , 748 ; Mlnr » U^ } 
Bolnnir, //; ífi 7S7 sol tmutum eeruitur. — *) Uöft ek haada, 
Wel^rt. - H mddit : hér 'ro arll Ulin. - ») Wckmri. Htuium 
"Flomeii" prmmittit: Ar Vo heiti, mwmium uomium euui^ mddii 
H; á heiti, rukrum im 748 i Tatna heiti, rukrum tM 757. — 
") gloft (= fM5?), r«,- flna5, le/?5 fOA (j nð) , H. - 
") 9ic Reg., 757; van , T^ð; vðn, IVchmrU, H; ▼annn, lep. 



576 SKALDSKAPARMAL. 75. K. 



sið, suðr, freka, 
sekin' , einstika^ , 
elfr*, ró, ekla, 
ekin^, rennandi. 

þyn, rin ok liið, 
þöll, rimr, ysja, 
dun', 6gn^^ dyna, 
dyn% [höll, fara^ 
órun ok bró^, 
auðskjálg^®, lodda, 
mun^', merkriða^', 
mein ok saxelfr^*. 

Tífr, dum^*, vína^*, 
tems, vond^* ok slrond*^, 
maura*®5 móða, J)rym*% 
[mom ok*® gautelfr, 
alin, uðr**, ólga'* 
ok evfrates**, 



^) sækÍRy id,y 748. — *) eínstii^, íe^'y eínstikla, íi^, — 
•) Blf, 748; elfro, unm voce , 767, — *) eckin , lefl. - 
«) dyn, Wekmri,', diim, H. — «) aD|n>> ^^fl; ofn, 748 ^ 767. — 
^ don, íep; dynhOll, eonjuncHmy 767. — ") « [ honfm, 
Wckart.y H; haollfara, tV., lefi. — *) bjó, H; bor, lefi. — 
*<0 748 conjun$it: broavd skjali^; vtsVjali; , íe^-y andakjili^, 
Hf. — **) myn, 748; min , Hp. — ") merkr ri5a , íe^. — 
'») fitelfr, Wckmrt,— »*) dyrn, 74«, 767.— »*) vinna, T^r. — 
'0 Tind, 748; vinn, T^r — >0 »t"nd, 74«, 757. — >•) mavni, 
Wehmrt.j 748 y H; mOrn , 757. — >*) þrim , 767; þravn, 
H. — ^ m [om. 767 y H; mornl, íe^, — •*) aoftr, íefi. — 
*) 9ic 748 f 767; alko^, Reg.y íep; aleoga, Wchmrt.-y alkröka, 
H. — '■) ejofrates , íep. 



75. K. SKALD8RAPARMAL. 577 

I 

ógn, eiðreniiir^ 
ok apardjón. 

*Rögn*, hrönn ok raun*, 
raumelfr, hnipul', 
hnöpul^, hjálmun-lá'', 
humra^, vina, 
Vil 5 [vin 5 vella *, 
[valin, semd^^, salin, 
nepr, dröfn, strauma, 
nis, mynt^^, gnapa. 



Gilling [ok niP% 
ganges, tvedda**, 
luma, verváða^*, 
leira ok gunnþró^^, 
viðsvöl^^, vegsvinn, 
yn*^, J)j6ðnuma^®5 
fjörm^^, strönd ok spe 
ok fimbulþul. 



^) eí5 reNÍr, dMsimy R€$,; eiftneniri /ð^; mííSTj sinir, 
748; eiðr, eimir, 767; niðreDnir, H, — ^ WekmrU %u9érit 
iihtlum "amnis". — •) rav^is , Wckmrt, — *) ravB, Ré^.f 
rOnn, 748; reyn , /i. — ^) hnifnl , 767; hMobj Wekmri.; 
linvpnl, H, — hnaopol, Wckmri.; hniopnl, lep. — ^ hinUnréi 
Wekmri.; om, H. — *) hemm, H; om. Wekmri. — *) « [Vib- 
fclU, Wckari, -^ *<») BÖmd, 748; némd, 767; ▼nlinnmnA, lefl, — 
>0 mynd, 748, — **) « [nilvs, 748, — *•) tvedda, 748; 
tedda, 767* — '^) nerveða, 767 ; ver Teða, 748; ?er, paða, 
Wckmri. 5 ver ok vaða , H. — '*) cannþor > mend, , lefl, — 
'•) iöavöl, 748. — '0 y»"> ^«P- — *•) þiííöniiiiift, 767, íep. — 
>*) forn, íef'y fiorn, H^cA«rf.; QðmstrðBd, //^. 

37 



.578 SKALDSKAPARMAL. 75. K. 

Nyt, hrönn^ ok nauð, 
nöt, sliðr [ok hrið'^ 
körmt, leiplr* [ok örmt*, 
kerlaugar tvær, 
gömul, sylgr* 
ok geirvimuP, 
- ylgr, vöð'' ok fold*, 
jórdan er á lesti*. 



^^Lags ok lánga, 
lýsa, brosma, 
birtíngr, hæingr^^, 
bust^^ ok hrygna, 
humarr, hrognkelsi, 
hveðnir , flóki , 
ölun ^ * , örriði 
ok andvari. 

Síld, seiðr, skata, 
sil, reyðr^* ok ögr^*. 



>) hravn, Wchart. — *) « [rí», H. - ») 9ic 748, 757; 
leiptor, Wchari., H; leifstr, Reg, — *) « [om. le^, — *) vyleiry 
Wchmri.; ok yn, add. perperam Reg., Wchari., 748, íe^. — 
*) i^eimvimOl, Wchari.', geimvimal, H. — ^) vað, Wchmri., H^ 
apA, íefi. — •) flóö, 748, 767 ; floc, Wchari. — •) f. «. Jor- 
áanu9 potiremua eai ; addii porro H , earia iranapoaiiione , 
hmcce fluminum nomina: Hiða , almuðr, farelfr, koi^a, On, 
l\jálmra, hjálmvitla, rima, vinfella^ ei prmierea H§: annor, verma, 
vaða, ta^B, paðusCa/tt: pa5a), tibur Caiii: tifr). — '®) /1 prm^ 
miiiii: Fiska man ek heiti | hér nœst telja: t. «. fiomtiic piécium 
proxime receneeko. IVchari. iiluli ioco hahei : *TÍ6CÍum'*. — 
") hOÍDi^r, H. — ••) by«t, Wchari., H. — '») Olunn , 748 *, 
anlann, íe^. — >^) #tc omnee y non reidr. ^ '*) #tc 748, 
767, H f ofr, Reg., íep. 



75. K. 8KALD8KAPABMAL. d79 

skreiðúngr^ ok sikr^, 
skálgi', flyðra*, 
fyldingr', styrja*, 
ok fyðruskilP, 
hémerr*, steinbítr* 
ok háskerðingr. 

Fjörsúngr, þrömmúngr' ^ 
[ok fengrani , 
hamarr'^, sandhverfa 
ok homgœla^*: 
marknútr, glömmúngr^' 
ok mai^vara**, 
silúngr, skelfiskr^', 
sverðfiskr ok lýr**. 

þyrsklingr^ ^ , uisi, 
þorskr, vartari, 



I 



>) •kreiftini^ry H ^ ftkorAanni^, fóT. — *) sie 748 y 757$ 
Bíeftr, WckmrLi sitr, Jle^.; litr, le^. — *) Bkjálf^, 767$ 
•kftlcr, Up. — «) fluftra, Up. — •) fyUvÍBf^, le^$ lyHíagr, 
ehtirtm. — •) styðrt , /ef. — ») fnftryseUl , 748 , Wekmrt.$ 
fiftritkiU, H$ fiftrryskiU, Up. — •) hMnarr, Up. -* •) ttets- 
beitr, 748 j lej. — »") þrnmaiilncr, Uf. — «») hamar, U^. — 
1*) horni^ela, ^. — >*) «te ri9, le/9$ i^laomaiai^, id.^ prmpiðr 
i; nmtmlðy Ref.$ fflaamanfr, Wckari. — '^ marþrari, H; « [ok 
járnþaara, le^. — >•) eic 748 ^ 757 $ skelfini^, Jle^., Uf\ 
skefjilnfr, IVrAarf., A, iiofi dukie ex ememimHone. — '•) lyrry 
lep; orifo « f tfi 748 y 767 ei Wchmri. eervmiury eed Reg. mi 
íefi iim diefonunts ok mar þvara | sililnfr, akeirinfr | •▼erftflskr 
ok lýr I haroaa , sandhverfa | oe horn^U | marknvtr |;la?BmTfr | 
oe fengrani. — ^^ eic 748 y Wekmri.$ þyrslini^, Re$.$ þysk- 
IÍB|^, íep. 

37* 



580 SKALDSKAPARMAL. 75. K. 

gruDnÚDgr, gedda, 
gjolnir , keíla , 
áU ok karíi% 
krabbi , geirsil ' , 
hár' ok goðlaks^, 
hornsii, igulP. 



^Hafrhvalr, geirhvalr 
ok hafgufa^, 
hnisa, hafstrambr 
ok hnýðÍDgar^ 
reyðr, reyðar^kálfr 
ok rauðkembingr, 
bunúngr", rostúngr, 
blæjuhvalr ^. 

Norðhvalr, kjrhvalr^®, 
náhvalr ok leíptr ^ * , 
skeljúngr, íiskreki 
ok skútuhvalr * * , 



») karbl, Wchari.j /!.— «) ffeirsíli, H. — •) hárr, 7óT. — 
«) pidlax, TS7y lep, H; ffvðlaps , 748. — *) ýgull, H^ fm 
0ft4Mi A«« pi9cium denominatione* hic illic addit: h«riiifr, 
Ií(r, <kllU, Modlegja, fongarvi. -— *) iY addit: Ryala um 
ek hciti nemna , t. e. kaimnarum nomina recenteko ; Wehart. 
iiiuium: ''balcna" prwmillii. — Reg., Wchari.y ie^ divitim 
serHuni: hafr hvalr, qs. háfr, hvalr. — ^ hafj;úa, Wchari. — 
*) tic Reg.} banndngr, íefi i burUni^, Wchari,, H$ brdan^, 
748 y 767$ ai Hfi : boniing^r, burdnf^r. — *) tic 748 ^ 767 \ 
bI«oh?alr, U$ bleio hvalr, Re$., íe^. — ^^^ 9ic lefi; kvrhvar, 
Re^.f karhoal, Wehari.$ búrhvalr, forle veriuSf 748$ byrhralr, 
7S7. — '0 leÍBtr, H; leisCr, leiptr, /Ip. — '*) skitvhTalr, Ufi. 






75. K. SKALDSKAPARMAL. 581 

[sléttíbaka ^ , skjaldhvalr* 
ok sandlægja', 
hrosshvalr , andhvalr , 
hrafnreyðr ok vögn*. 



'Nú mun ek skýra 
of • 8KIPA heiti '^ : 
örk, ára-kló, 
askr, sessrúmnir^, 
skeið, skúta, skip 
ok skiðblaðnir, 
nór y naglfari , 
nökkvi, snekkja. 



9 



? 



Byrðingr, búza 
barðkaldr ok hreínn , 
bakki^^j hömlungr**^ 
hælugbarði * ' , 
rösl, bátr ok regg^*, 
röð , hrínghornir ^ * , 



viatkaka, Ufi; sléttbakr, ^. •— *) c f om. Wch^ri. — 
*) hraBDlegja, H, — ^) ▼af^n , WekarL^ forro mddil Hfii bár^ 
hvalr, sand-æfa, TáDghvalr. — ^) Titutum "navía'' hie mddii 
Wehari, — ^ om. //; Wehart. vocem skýra perporam omittii, — 
^) í. 0. Jmm roBemaeko nmvium mppeltmtione* $imftiee9* — 
') Beserýniir , T67 ; BeMrýnnir , H ; sess hrvnf^is , l«p. — 
•) bossa, Wchart., //. — *<>) baki, r49; haki, Wehmrt.y //. — 
'O hamlona^, 757. — ") «te /lesr., 748 $ helosbar&i, 757^ 
Wehart,; helunsbardi, lefi; mlii: he]a|;bardi. — ") ref^, H, fui 
forro additi raati. — '*) hrini^niiry 748, 7S7, /0^5 hrÍBf^ 
horni , H. 



582 SKALD8KAPARMAL. 75. K. 

[lúng, kjölM, lángskip, 
leifnir', karfi*. 

Hringr, gnoft, freki, 
hröð*, móþrói*, 
hemlir^, barði 
ok hylbauti, 
ugla, leðja^ 
ok askvituIP, 
[kæna', keUa^®, 
katí, reið ok skálpr^*. 

Knörr, kuggr, knúi, 
keipull^*, eikja, 
dreki, elliði, 
drómundr ok prámr, 
fura, vigg, galeið, 
ferja, skalda, 
Qey, Qaust^* ok þekkr^*, 
fartiðr^* ok lið^^ 



') 9 l$icWchart.; IvnskiOll, coníunciimj Re$.y T48, 767 ^ 
lynskiOll, íe^'y lánpkjOU, H, — *) leyfnír, íe^\ Uonir, H. — 
*) karbi, íep 'y bar&i, 748. — ^) hravð , Reg.; hranft, le^j 
Wehmri.f hroA, 7S7f hræd, 748. — ^) 9ic Re$.; módrrfi, tií^ 
748y 757 1 móftþrói, íep-y móðfróe, Wchmri., H. -- ^ helmir, 
Wchmri^ — ^ vf^lalæftia, co^junctimy 748. — ") askvitill, 748 i 
alkvitull, H. — ^^sic748; kona(=rkOna, kæna) , Reg.y 

Wchmri., 757; kanna, H. — i<0 '*<^ ^^9} 1^>^1«> ^^^/ l^o^lfty 
Wchmri.j H; kOtla, 748; a [kjatla, kjana, íe^. — *>) skölfr, 
Wchari.; íjólfr, H. — '*) keifull, H; kepull, íe^. — >») flaastry 
W., 757 y n^. — ") þekr, 757, lefi. — ") far tiðr, divitim, 
748$ fartið, 757, íe^. — '0 ^P «<'<'<'• tr»B<^i fr«l^>* 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 583 

[^Segl, skör*, sigla*, 
sviðvís * , SljTÍ , 
sjjur*, saumrór, 
súð ok skautreip^, 
stag, starn, stjómvölr^, 
[stuðill ok^ sikulgjörð^, 
snotra^® ok sólborð, 
sess ^ ^ , skutr ok strengr. 

Söx, stöðíngar**, 
sviptíng^' ok skaut, 
spikr, siglutré**, 
saumr, lökstólpar^^, 
laukr, siglutoppr^^ , 
lína 5 eyru * ^ , 
flaug 5 flaugarskegg * * 
ok rarnaglí. 



') hcUi á skipi, mrmmménia nmvalimf rubrum in T48y TóT^ 
*'partes navium" , iitutus in Wckari. — *) líaar, mend.f W 
chari. — ') a [ Heítir enn á skipi : skavr, Be^l ok sanr, H. — 
*) sTÍAviss, T48 } sviftr, lí. — *) spior, mendotef Wckmri.f 
•piör, »ý, H» — skatreip, le^; skaot, reip, /í; seaat reip- 
staf^, stafn, Wckmri. — ^ stjórnviðr, le^j stiilrnvift, Wekmri^ 
T48f stýri, TST. - •) « [stjóm, TðT. — •) tic T48, TfiT^ 
íefiy Wckari.; siglugjðrð, H; Reg. k. i, deiriiut eei. — '^snotr, 
íe^. — >0 seOs, Wckari. — ^*) st«ftln|;ar, id.^ lefii stðftfncr, 
Hf stæftinsr, T48 f stéftingr, T6T. — ") sviptin^r, id., T48 , 
T6T, íe^, Wckmri.^ U. — **) om. Wekari. — »*) eie T48$ 
lokstolpar, T6T $ lef f^stolpar , íep\ lee stopar, Reg.j Wckari.f 
seglstopar, H. — '*) toppr, Hf siglotré, toppr, Wckari. •—- 
"") om. T6T. — '*) 9ic eiiam H; flaasnrseeg, Wckari, 



584 SKALDíiKAPABMAL. 75. K. 

Húnn^^ húnbora 



9 



3 



ok hjálinunvölr 
húfr, hljT, hrefni* 
ok hálstemni^, 
hefill, háls, hánki' 
[ok höfut-bendur • , 
háir^, hæll, hamarr, 
hjálpreip^ ok lik*. 

R6*% rakki, rif, 
rengr ok hömlur, 
vindáss, vengi^^, 
vondr**, lángneijur, 
völt^*, beiti-áss, 
varta^*, brandar, 
bitar, bóglfna^', 
búlkastokkarw 

Barð, kné, bygði^*, 
belti [ok kinnúngr^', 
[kjölr*% borð^% keili'^ 



Mdd. éx 748 , 757 , Wchart. et H , ^«1 dué f—frtm 

U$unt hdnr (hanor, Wckart.'), — *) hjálmWllr, 767. — *) f^ 

748, 7S7y íef ^ hremí (forte ex hrcmni, qnod id. e9t), Ikf*; 

hrepni, Wchart,, H. — «) eíc Reg.f hálstefbi, id.^ f'éS, 

767} hansteftai, lep; halstemmi , Wehart, H. — •) hi«UJf 

íep. — •) « [om. Wchmrt. — "^ \íáT, íe^. — •) hialpnki 

Wchart., H. — ^ bik, H. — ^) ri, forte id., 748, 767.^ 

' ') vængi , id. , lep. — ^ vindur , Wchmrt. , JI. — »>) ?•*» 

767. — »<) vortur, íe^. — >») boi^lima, /ep. — >•) 9ic H^-f 

ITcAarí., r^r; byrfti , 748, íe^. — '0 « [kinniincar, íef.-^ 

"0 *•<? r4«, 757, Wchmrt.i Reg. ecrikit kiavl. — »•) « [W«^ 
borð, le^. — «0-) ^u,. £f. 



. K. SKALDSKAPARMAL. 585 

ok kjölsygja^, 
kraptar^, kerling, 
klær ok þóptur, 
kalreip^, þrimir*, 
klofar' ok þiljur. 

Ðrengir, dragreip, 
dæla, árar, 
aktaumar, rör^, 
arinn ok nálar, 
aurborð''^, kjalar-hœll* 
ok akkeri , 

hnakkmiði^, ausker^^ 
ok húnspænir^^. 



JöRÐ**: [fjöm, rufa^* 



14 



eskja ok hlóðyn 
gyma, sif, Qörgyn^', 
grund, hauðr ok röud^^ 



OWölsýJ*, 748, 767, íefi} KJ0lsi5a, H. — «) kraptr, 
'. — *) W«íreip, 767 i om. íefi. — *) þremír, Itp. — *) 9ic 
^,767j klo var, <rf., Reg., WcharL, U$ kló var, Rm9k. — 
•ór, il; r«r, íe^. — *) aor bor5, dMtim, lefi. — •) tie 
r, 767, lefi; kiaUrhell , Wehmri. f kiœlar hffll , Reg. — 
ic 748, 767, /ep, Wchmri.; hnoC miþi, Reg. — ^^) aastker, 
^, 767; austaker, íe^. — • >>) hdnspenir, Wchmri.; hiin#pODÍr, 
^; H porro hmc nominm hic iiiic interponit: seslsUfar, 
» mm%, hlemmr, hlunnr, na^lar, kjalaborð, stelldn;. — ^*) A 
. Jarðar heiti | hér man ek segja, t. «. ierrm nominm hic 
mmeko; Wehmri. prmmitiii iitutum: ''Tenua". — *■) rofb, 
f i rídfa , H; ml flðmrofa , lep. — »*) hlodyn , 748. — 
llorgín, íep. — **) mind, íe^. 



584 SEALDatKAPABMAL. 75. K. 

Húnn^^ húnbora 
ok hjálmunvölr ^ , 
húfr, hljT, hrefni* 
ok hálstemni^, 
hefill, háls, hánki^ 
[ok höfiit-bendur • , 
háir^, hæll, hamarr, 
hjálpreip^ ok lik^ 

R6*^, rakki, rif, 
rengr ok hömlur, 
vindáss, vengi*^, 
vondr*', lángneijur, 
völt^*, beiti-áss, 
varta**, brandar, 
bitar, bóglína^*, 
búlkastokkarw 

Barð, kné, bygði^*, 
belti [ok kinnúngr^', 
[kjolr*% borð^% keili'^ 

1) mdd. éx 748 , 757 , Wchari, ei H , qui due peeiremi 
Ufuni húnr (hunur, Wchari.'). — *) hjálmvölr, 7ó7. — •) Wc 
748, 757, 1ef$ hremi (forie ex hrcmni, quod id. eei), Ref.$ 
hrepni , J/Vchari. , H. — *) $ic Reg. ; hálstefni , id, , 748 , 
767; hallsteftai, le^) halstemmi , Wchari., //. — ^) hnakki, 
íep. — •) « [om. Wchari. — ^^ hár, le^. — •) hialpreie, 
Wchari., Í5Í. — «) Wk, H. — '*0 rá, forie id., 748, 757. — 
»0 vænsi, id., /ep. — ») vindur, Wchari., H. — »») ▼öUr, 
757. — '0 vorlur, Uf. — '*) boslima, ie^. — '•) 9%c Reg.y 
Wchari., 757; byröi , 748, le^. — >0 a [kinnúnjar, Ufi. — 
»») sic 748, 757, Wchari.; Reg. icrHii kiavl. — »•) m [kjöl- 
borð, lefi. — •») om. U. 



75. K. 8KALDSKAPARMAL. 585 

ok kjölsygja^, 
kraptar^, kerling, 
klær ok þóptur, 
kalreip^, þrimir*, 
klofar' ok þiljur. 

Ðrengír, dragreip, 
dæla, árar, 
aktaumar, rör^, 
arinn ok nálar, 
aurborð^, kjalar-hæll" 
ok akkeri , 

hnakkmiði^, ausker^^ 
ok húnspænir^^. 



JöRÐ^*: [Qom, rufa^* 



14 



eskja ok hlóðyn 
gyma, sif, Qörgyn", 
grund, hauðr ok röud^^, 



767. — *) kjalreip, 757 ^ om. lefl. — *) þremir, /«p. — *) He 
748, 767 f klo var, t'if., Reg., Wchmri., H$ kló var, Jl««lr. — 
•) rór, //; r«r, íe^. — *) aor bor5, dMtim^ íefl. — •) $ie 
748 y 757, lefl'y kialarhell , Wckmrt. ^ kifflar hffU , ilð^. — 
9ic 748, 757, íe^, Wckari.; hnoC miþi, Reg. — ^*^) aaatker, 
748, 767; austsker, le^. — >>) hiins|ienir, Wckmrt.; biÍDSpðnir, 
748; H forro kmc nominm kic iliic inierponii: seslsViirar, 
lek , sæg, Memmr, hlunnr, na^lar, kjalaborð, stelldng. — ^*) H 
mdd. Jarðar heiti | hér man ek segja, i. e. ierrm nominm kic 
reeeneeko; Wekari. prmmiiiii iiiuium: ''Tellus*'. — '■) rofa, 
748 ; rjúfa , H; m l flömrofa , /«p. — »*) blodyn , 748. — 
") florgin, Ufi. — *•) BÍBdl, If^. 



586 SEALDSKAPARMAIi. 75. K. 

[fold, vángr* ok fif*, 
frón, hjarl ok barmr*, 
land, bjöð^, þruma, 
/d<J* ok merski*. 

'HoIIt, háls ok f]öll, 
hlið ok leití , 
hóll, heiftr* ok hvim% 
hválP^ ok brekka, 
[hró", dalr** ok völlr*% 
hvammr ok túnga^/, 
mold, flag**, rimi^*, 
mór, laut ok sandr'^. 



^*£nn skal segja 
öxNA heiti * • : 
árvakr*®, drjóni 



') m [foldvangr, lefi, — *) sic 748 , 75T ; sif, quod mox 
anUa ailalutn eratf Reg,, Wehart, ; om, íe^, — ') 9ie 748 ^ 
767 y WcharLy H; baðmr, le^; barömr, Reg. — *) bjóð, H; 
þiiSð, lefi; a Llaondbjoð, 757. — «) add. ex 748, 757, H; 
om.Reg., Wehari., íe^, -- <*) mœrlr, íe§\ H^ addii: kjonon. ^ 
tiiulua in Wchari. : moni^ , coHis , vallis. — •) hieill , 748. — 
•) 9ie 748, le^, Wchari,; hvilpt, id., Reg,; hvilmt, 757. — 
>«) hvon, id., 757, ií. — ") hróf, íe^. — ») a [brodalr, 
748. — >*) dæl, íe^. -^ ^^) H addii: nes ok (ánsí (nd er nold 
ok flag); eiH^; hraun, hamar, rCst, scavn, marski, bann, d«1a, 
fit, páfna('a/tj: kalna), aur. — ^^) moMflaip, conjunciim, 748, — 
'*) 9ic Reg,, Wchari,, 748, 757, íe^; mýri, H, qui porro 
mdd.: leir. — '^) sequuntur in H hesta heiti (denominaiionea 
equorum) ; in 748 ei 757 inseruniur vi5a hciti , arkorum 
nomina. — >*) tn Wchari, præmiiiiiur iitulua: taBras. — 
'*) t. e. porro reeenaeiuniur ioum appeiiaiionea. — *®) ár- 
vörör, 748, 757. 



75. K. SKALDSKAPARMAL. 587 

ok jórmúnrekr, 
[simi, freyr*, reginn, 
smiðr 5 eyþvari • , 
rauðr ok rekningr 
ok rökkvihliðr ^ , 
viggi*, böruðr*, 
vingnir^, stjóri. 

Himinrjótr^, simir^ 
ok harðfari , 
hæfir*, digni*®, 
hjölluðr**, simuU*', 
hliðr*% stúfr ok litr, 
[hrið**, forsimi**, 
arfr**, jörmuni*^, 
ok eikismiðr. 

Gneisti*% apli^* 
ok guUinhomi^^, 

*) a [femi, fröyr, fl. — •) eymþnui, H* — •) rökkTÍIiftr, 
748 y 767 f Ufi. — *) viji, 767. — •) 9ie (Umi&r), ll«f., 
Wekari.; baomiAr, lefi', bavtaSr, 748; UaC«ðr» 7S7. — ^ Hc 
748 f 767', ringnin stjóri, Ref., Wekari., Uf. — h*nÍB- 
hriöðr, íePj himÍBbrJótr, 748; hriottr, 767; himioBhjOrtr , 
Wekari,; himiorekr, U. — ') aimarr, 748 ^ 767; semír, H. — 
") 9ie lep; kefir, meni., 748, 767; bevir, mtnd. pro hevir 
= hvflr, Re^,; be^ir, Wekari., U; berir, Raek. — *<0 Jiniir, 
748; dícir, 767. — >') l^íOHai'ry 748, 767; hjallaðr, H^ 
hiaOllr, Wekari. — <*) aimol, Wekari. — ") om. U. — >«) hrlðr, 
748, 767. — >») a [ hriðforsimi , //; herforaimi, U§. — '*) We 
T'tfð, r5r; aror, Reg,, Wekari.; aro, lep; avor, H. — '0 ftc 
r^ð, 767 ; iavrmvni , iá., Re§., iiiera i ui videiur a iiéraria 
eeriuM aniefoeiia ; iaormOoi , Wekari. , // ; aormooi , U^. — 
>0 jreiati, 767. — "•) afli , le^. — •") Wc f4«, W, Ufi 
l^liohonii (=: ^lUihonii?), Rof.j WekmrL 



588 SKALDSKAPARMAL. 75. R. 

auðr, kvigr, öldÚDgr 
ok arfuni^, 

griðúngr', ölgr*, gellir, 
glymr* ok hreði*, 
tiðúngr , boli j 
tarfr, aurgeíinn^. 



^KÝR heitir skirja^, 
kviga' ok frenja 
ok auðhumbla^®, 
hon er œzt** kúa**. 



• 

**Hriitr, ofr-hyrningr, 
hornum-skvali * * , 
gumarr^', hom-glóinn, 
ok gjaldhróinn**, 
hveðurr*'^, hornglói^^ ^ 
hallinskíði , 
(Tberr, homhróinn^^ 



Orfoni, f4B, 757. — «) sraAdni^r, U; aondtfn^, mdd, 
íef. — ») olfr, 748 j Wehart,; cllgr, /«/?. — *) glymir, Wchmrt.^ 
U. — •) hreiAi, íe^i ireði, //. — «) H hic illic insérit ha9 tmuH 
mffetlationet: viki, lijórtr, bomr, difpgvi, lijollr, (^illir, g:olinii. — 
^ Wchart, titútum prtBmillit: vaccA. — •) sryria, H^eAarf. — 
*) #Je omit«« , Reg, kvigia , ged cum funclo 4^lendi 9ué^ 
eeripto. — '^) aoðumbla , le^; auðkomla , 767. — ") elitt, 
748 f 767 , Weharl, , i/. — ^*) Umr vaccarum nominm add, 
Hfi: baula , belja, vembla , svemla eOa symbla. — *') WeharL 
inecribit: arie«. — **) hornomscali , 748; hornioskale , 757 f 
hornOnscali , Wehart,; horndynsvali , //. — '^) ^onndr, H. — > 
i<0 Cíi^llhróinn, id., íefi, — *0 'ic Reg,, Wchart.; hveðr, le^| 
hveðruOr, 749, Tór. — >") aifif. «« f49, 767, U\ honi|pl6ian, 
itarum, Wehart.; om, Heg.j lefl. ^ '*) horahrdi, Ufi. 



75. K. SKALDSKAPARBIAL. 589 

ok heimdalí^, 
bekri', miðjúngr*, 
blær, mörðr ok veðn 



^Hafr heitir grimnir 
ok geirölnir, 
tanngnjóstr ' , kjappi 
ok tanngrisnir, 
skimuðr* ok brúsi, 
bokkr^, grimr taliðr^* 
[Heítir ok^ heiðrún, 
baðna^® ok kiðlingr^', 
er kolmúla** 
ok kið saman. 



Björn^*: bersi, blómr**, 
bera, elgviðnir^*, 
blájaxl, isólfr 
ok breiðvegi**: 
bestíngr^^, bassi*®, 
balti'% hlébarðr, 



>) m [om. 767. — *) b»lír, add. ií. — •) ■ilUaiiffr, H. — 
^) caper, iituluM in Wekari. — *) tanngjöstr, 767. — ^ skvmotry 
748 'y skémotr, 767. — >nrkkr, 748. — ")<.«. memormtwr. ~ 
Voeem taliðr om^ H ; talaliðr, lmf»u emlmmif Re§.y lefi. — *) i. §. 
mffellmiur eiimm. — m [^eitar helti, 748, — ^ havðna, Hfi. -*- 
") ki5línsar, 767. ^ '*) eie 748, lef , Wekmri., H\ ktlmnaa, 
Reg.'y in 767 non eemiiur. — ^*) heitir, mdd.1efi, lí; WehmrL 
Htuium mddii: "nrans". — >«) blómir, Wekmri.*, kolmr, íep. — 
>•) elviftnir, Wekmri., H -, tlniðnir, le^. — >•) breiðaisí, Ufi; 
breiðveggty H. — >0 l^erttÍBfr, le^. — i") babi, 748; hmtm, 
lep. — »•) besti , 767. 



-\ 



590 SKALD8KAPABMAL. 75. K. 

úfr*, frekr', vilnir, 
jórekr*, mösni\ 

Fetviðnir, húnn, 
fress, vetrliði, 
iugtanni^, jálfuðr^, 
iijúngr, vilskarpr^. 



IböRTR • : dyraþrór , 
hliðr ' , eikþymir j 
duneyrr^®^ dáinn^^, 
dvalarr ^ * , mótroðnir * *. 



**Göltr: valglitnir** 
griss [ok hrinnir^*, 
[svintarr*^, runi, 



▼Ifr, 748 j W. — «) þrekr, É$p. — •) örekr, T5T. — 
^) mosne, id,f lefi ; mtonii, 748, T6T, Wehart,; mosmi, H, — 
»)visttnni, WehMrL, T67. — •) jóira5r, id., H', jolfudr, 
Wekart.; jafftftr, T67, — ^ porro addit kae ureorum 
mppeliationes : beti, ártanni, hOsta^r, ví^tanni, þreþritr, igul^ 
tanni, rati, vilskarSr, ^ldmr, jaxlpniSr — et ultimo loeo: luöiini 
er enn | efnt svrekr. — ") eie 748 , 767 , /1 ; iortr , Wehart,, 
pti eervorum appeliationee eine dieerimine addit; iorir, mand, 
Re^., íep. — •) hlið, 767. — '«) dyneyr, H. — «') dalar, 
748, — ") dvalr, Wckart., /1. — >*) tfc r4«, Wr, H -, 
metro&nir, Re$,, Wckart.; móðhroðnir, íe^i ceterum H addii 
9U0 tnore kme cervorum nomina: dalr, dallr, dilkir, dvalÍDD. — 
1«) Aper, titulue inWehart, — '0 v^^lffiltnir, Wckart,; valsDÍatir, 
H. — ^*) hrinir, lep; hrímnir, Wekart., //; a [irminir, T48; 
jvimnir, T6T, — '^ a [eic T48 ; sain tar, T5r; BvÍNtan, Rejf,; 
nvÍMitorr, lefí; nvintanni, Wekari., H. 



7ð. K. SKAIiDSKAPARaiAIi. 591 

særimnir * , börgr • , 
tarr*, valbassi^, 
roðr^j dritrofti^, 
l>r6r, vigrir% skunpr% 
J)röndr®, vaningi*®. 

^^Vargr, úlfr, geri, 

vitnir [ok hvinnir*' ok grádýri**, 

hati , hróðvitnir 

ok heiðingi , 

[freki ok" viðnir^% 

fenrir , hlébarðr ^ • , 

goti, gildr^^, glammi^®, 

gylðir, imarr, 

imr**, 6ggðir 

ok sköllkini'^. 



tvhrimnir, id., 748 j 757, U^. — ^ Mc 748 , 757 j 
ÍB^y WeharL'y bor^r, id., /1; b«v|;r, R§§. — *) #le Hcf.; rar^ 
Wckmrty H, Ufii rai, 748, 757. — «) faArmi, ií. — •^* 
€x 748, 757, WekarL; owí. Ré^., Ufi. — *) JriUroði, 748, 
757. -— •^c Ré§., Wckmrt.; TÍf^nir, H, Ufi} Tiðrir, 748 i 
in 757 vi iMUtum eemitur. — ") •koiDpry id., Wekmrt., H; 
sknimpr, 748 $ in 767 non cemitur ni§i pr. — *) þróodry id., 
U. — ^ vanninfí, 748, le^, Wekart.; vanÍRf:r, Ufi', U kmc 
in fine uddit: vamgjOrr er enn | ok mfSt^oði. — '') Wckmrt. 
frmmittit titutumf fera. — '*) cie Re$., lef; hvinnr, lí; 
m [ om. Wekmrt. — ") koe duoe vereuc itm dmnt 748 et 757 j 
Ylfr (illfr, 757), var^r, vitnir, | ilmr, tkOll , seri. — >0 « 
[om. Wekmrt.; kinni, add. 748; kinnir, 757. — *>) viftrir, 
H; vitnir, Ufi. — '0 blsbarðr, id., 748. — >0 ffí"<lir, 748 j 
Cyliair, 757. •— ^^ »ie748, 757; slnmi, Íl«^., Wekmrt., H. — 
1*) ronnr, íefi. — *^ «i> ii«f., Wekmrt., Uf; skolkini, 748; 
akollkÍBe, 757; akavll, kiui, U^; akavfoikiui , H; Mmy 
mdd. Hp. 



592 8KALDSKAPARMAL. 75. K. 

Enn heitir svá^: 

ylgr, vargynja, 

[borkn' ok' ima, svimuP. 



*[NÍU eni HIBfNAR* 

á hæð talit^: 
veit ek hinn nezta* 
sá er vindbláinn ; 
þé er heiðymir * 
ok hreggmúnir; 
annarr heitir 
andlángr himinn, 
þat máttu skilja^^, 
[þríði víðbláinn^*, 
viðfeðmi kveð ek 
vera hinn f]6rða*', 
hrjóðr ok hlými**, 
hygg inn^^ sétta, 



• *) «. e, prmt^rem kme »uni nomimM, — *) bokn , T4S. — 
*) m [om, /ep. — ^) Targa, add. fífi; in 767 eemitur tim • . , 
ý««#t timol; a [U ita: ima, borkn, avimal | enn era taldar. — 
A) Wchari. Hiuium prmmiiHi: cœlam; in 748 ei 757 rukrwm 
addiiur: heima hciti. ~ «) heimar, 748^ 767 y lefi. — O <• ^ 
notem suni cœli in exceUis numerati; a [ sie Re$. (uéi kme 
ianium iegi poeeuni: nlv . . . . a hœð talit) , Wckari.f 748 ^ 
767 i taldir, le^. Hverr f»r hirona hœ5 upp talit , ^uie emiormm 
aliiiudinem decernere valei^ U. — ^) ncRta, Wclíari.\ ii»st«y 
748'y neSsta, 757. — t. e. nort t7/iid infimum {je. proximum). — 
*) hei5ornIr , 748 , 757 ; sá er heiðþirnir (hei5þyrnir , 1«^) , 
Wehari.y lefi; hei5þornir, U. — *") t. e. alterum emlum appeiim^ 
ftir, id inieiligere poiee. — '*) a [ þri5ja Tindbláma, Ji. — 
'■) i. e. dieo eeee ^uarium. — ") hlýrnir, le^. — *^ í. «. 
éxÍMiimo aexium, — hycinn, cor^iunctim, Reg., Wekari,^ bycff 
hÍBiiy 748 i hys^ ek enn, 767; hygg ek hinn, íe^. 




75. K. SKALDSKAPARMAL. 593 

gimir^, vetmimir ^ 9 
get ek nú vera 
átta himna^ 
upp um talða^; 
skatturnir^ stendr 
skýjum errí, 
hann er utan' 
alla heima ^. 



^SÓL ok sunna, 
sýn*, fagrahvœP^^ 
[hrjóðr, leika^^, 
líknskin", TOðulI:*% 
leiptr, ifröðull 
ok Ijósfari^^, 
drifandi, álfröðull 
ok Ðvalins leika^'. 



') (crímr, 748. — *) v«(niíinir, t4i, 748', r^imim\r,j 757 1 
vetrniimír, le^, /1. ^ heima, íe^. — ^ '• #t fM$ú nme 駧é 
octo eœlot enumer&ios, — ^) skntyrnir, id.f Wekari,, 748, 
H; skattornir (in mar^. "o: Satornus**), S; skathyniry 767. — 
°) mp mdd. lefi, H. — <*• «• ''«' nuhHm$ MUftírior^ id €%t 
exira omnes mundos. — ^ Wckari. prmmiiiii iiiulum sol. — 
») Býni. 748. — ">) lœiptr, add. 748; leiptr, add. Reg., 767, 
H, sed kmc apjteliatio mox te^uiiur. — '') om.H. — ") lik- 
skinn, 748-, blikskin, 767; lik , skin, H. — '*) • [om. k. l. 
Wckari. — *^) hrio5r, leiea, liesrin, raoðoll , add. Wckari. — 
'^) anskin , svin , eyelóa , inserii kie illie H, deinde flures 
versus memoriales addii, quos 748 ei 767 soli ex nosiris 
codicihus exkiéeni, ^ui^ue in kae editione inier addiiamenim 
frodihuni. Fragmenium memhr. íef kic finiiur, magna parie 
folii vaeua relicia, uhi mlia ui videiur manus addidii genea" 
iogiam Siurlungorum. 



696 HATTATAL. 77. K. 

jörö kimn frelsa, fyrðuin 

fríðrofS) konúngr ofsa; 

sjálfr ræðr allt, ok Elfar, 

úngr ^ stíllir sá millí , 

gramr é* gipt at fremrí, 
^l Gandvikr jöfurr landi. 

Hér er stafasetning sú er hætti ræðr ok kveðandi gerír, 
jþat eni xii staíir i eyríndi ok eru iii settir i hvem 
l^órðúng. í hverjum ijórðúngi eru tvau visuorö. 
Hveiju visuorði fylgja vi samstöiíir. I öðru Tisu- 
orði er settr sá stafr fyrst* i visuorðinu^ er vœr 
köUum höfutstaf ; sá stair ^æðr kveðandi ; en i fyrsU 
yisuorði mun sá stafr finnast tysvar standa fyrír sain- 
stöiun ^ ; þá stafi köllum vér stuðla. £f höfutstafir er 
samhljóðandí , þá skulu stuðlar vera enn ' enn aamí 
stafr; svá sem hér er: 

Lætr sá er Hákun heitir, 

hann rekkir lið, bannat, 
en rángt er, ef ])essir stafir standa fyrír samstöfun* 
optarr eða sjaldnarr en svá i Ijórdúngi visu. £n ef hljóð- 
stafr er höfuðstafrínn , þá skulu stuðlar vera ok hljóð- 
stafir, ok er fegra at sinn hljóðstafr sé hverr þeirra; 
þá má ok hlýða, at hljóðstafr standi fyrír optarr i fjórðúngi 
i fomöfnum eða [i málfylling, þeirrí^ er svá kveðrat^: 
ek^ eða svá: en^ er^ at^ [ij o, of^ ^f^j títn^ 
ok er þat leyfí en eígi rétt setning. 



') einn, C/. — •) sic Wchari.-, of, il«^., U. — ■) íyrir, 
D. — samstðrur, U', samstOfV, Wchart. — *) 0m. Wckmri.y 
S, U. ~ •) MnstOfur, U; MmsMr ,' Wchart. — « [ «•!»- 



^ 



C. 77. CLAVIS METRICA. 597 

accendeDS animos mílitum; 

rex terram liberare noyit. 

Ipse prÍDceps, juvenis ille 

regnator , terras regit Gandvikam 

et Albim interjacenles. Rex 

hoc præstantiore utitur fortuDa. 
Hic est ea literarum positio, quæ variationem metricam 
moderetur et coDsonanliam efficiat , nempé duodecim 
literæ in una stropha, quarum ternæ in singulos strophir 
quadrantes dispositæ sunt. In quovis quadrante duo 8un( 
versus. Quemlibet versum faciunt sex syllabæ. Initio 
versus secundi litera posita est, quam LrrEHAM prin- 
ciPEH vocamus ; eadem consonantiam eÍBcit : quam 
literam in primo versu bis initium syllabæ facere reperies ; 
has literas vocamus servas. Si litera princeps est con* 
sonans, servæ item esse debent, uli hoc loco : 
Lœtr sá er Hdkun heitir^ 
hann rekkir lið^ bannat. 
Quæ literæ si sæpius rariusve, quam docuim.us, in strophæ 
quadrantesyllabam incipiant , pravum est. Sin vero 
litera princeps est vocalis , vocales et servæ debent esse, 
atque elegantius est, diversas esse vocales. Ferri qui- 
dcm potest, plures voces in eodem quadrante a vocali 
incipere in pronominibus aut in particnlis hypermetris, 
verbi caussa : ek^ aut en^ er^ at^ t, o, of^ af^ 
um ; sed hoc ad licentiam poéticom pertinet , non ad 
positionem regularem. 



fy\\\n%sm þeíoii C/. — ') ut ck, eða, md4, U. — ^ m [oe, it. 
af. of. j 1/. 



598 HATTATAL. 77-78. K. 

ÖnDur stafasetnÍDg er sú, er fyigir setníng hljóðs 
þess , er hátt gerir ok kveðandi. Skal sú grein i drótt- 
kvæðum hætti svá vera, at fjórðÚDgr visu skal þar saman 
fara at allri stafasetDÍng ok hljóða; skal i Íyrra viisuoröí 
þannig greina þá setning : 

Jörð kann frelsa fyrðum. 
Hér er svá : jörð, fyrð, þat^ er ein samstafa i pivftrum 
stað^ , ok sinn hljóðstafr fylgir hvárri , ok svá upphafs- 
llftfr ^; en [ einir stafir ^ eru eptir hljóðstaf i báðum 
orðum'. þessa setning hljóðfalls köllum vér skot^ 
hending. En i öðru vísuorði er svá : 

Friðrofs konúngr ofsa, 
svft er hér : rofs , ofs , þar er einn hljóðstafr , ok svá 
allir þeir er eptir fara i báðum orðum, en upphafsstafir 
greina orðin ; þetta heita aðalhendingar. 

Svá skal hendingar setja i dróttkvæðum hætti, at 
hin siðarri * hending i hverju vísuorði , er heitir viðr- 
hending, hon skal standa i þeirri samstöfu, er ein er 
siðar. En sú hending*^, er frumhending heitir, stendr 
stundum i upphafi orðs , köllum vér })á oddhending, 
stundum í miðju orði , köllum vér jfk hluthending. 
þetta er dróttkvæðr háttr ; með þeima hætti er Dest 
ort , f)at er vandat er ; |)essi er upphaf allra hátta , 
sem málrúnar eru fyrir öðrum rúnum. 

78. *Hvemig* er breylt setning háttanna? — TvA 
vega. Hvernig*^? — Með máli ok hljóðum. [Hvemig 

') þá , Í7. — •) a [ hvmrri ,€/. — ») haafvdstark- , £/. — 
^) a [tft Reg, legi non poMSunt, — ^) « [en ein« stafr hliofts 
er i bvaro orþino ok inn t<ani« malstafr eptir blioþ«taf , C/. — 



'A 



f 



C. 77-78. CLAVI8 MKTRICA. 599 

Altera positio literarum versatur íd positíone ejus soni, 
quí ?aríatioDem metricam et consoDaDtiam eiBcit. Quœ 
ratio ÍD metro collatato ita institueDda est, ut sÍDgulí stro- 
phœ quadrautes eaudem habeaDt literarum et soDorum 
positiouem. Id priorí versu hæc positio sic distÍDguenda: 

Jörð kann freha fyrðum. 
Hic ita est : jörð^ fV^^^ ^^^ ^^^9 un^ syllaba íd utroque 
loco, ÍD quibjas syllabis diversæ suut vocales , diversæque 
literæ iuitiales , sed íd utraque voce eædem coDSODantai 
vocalem excipiuut. HaDC ratioDem coDSODaDtiæ vocamus 
syllabas harmoDÍcas semipleDas. Id proximo autem 

versu sic est: 

Friðrofs konúngr ofsa^ 

hic ita est : rofs^ ofs / hic eadem vocalis est, eædem- 

que omues coDsequeutes literæ íd utraque voce, literæ 

vero ÍDÍtiales distÍDguuDt voces ; hæ vocaDtur syllabœ 

harmoDÍcæ ploDæ. 

Id metro collatato syllabæ harmoDÍcæ ita dispoDeodœ 
suDt, ut poslerior cujusque versus syllaba harmoDÍca, 
quæ secuudaDa dicitur, syllabam versus extremæ proxi- 
mam (penultimam) occupet. Quæ vero dicitur syllaba 
harmoDÍca prímaDa , ea ÍDterdum íd ÍDÍtio versús locum 
habet , tumque eam iuitialem vocamus , iuterdum íd 
medio , quum dicimus mediam. Hoc metrum colla- 
tatum est , quo melrí geuere elaboratissima quæque 
carmiua composita sunt. Hoc omnium metrorum prín- 
ceps est , uli literæ ceteris characteríbus præstant. 

78. Quomodo variatur ratio metrorum? — Bifaríam. 
Quibus modis ? — Elocutione et sonis. Quomodo varí- 

9ie V, Wehmri.} hina ti&arriy Ré§, — ^) owí, V. -^ ^ keatir 
hattr. n.) rukrum in !;. — •) hvaft, U. — "0 tr, mdd. V. 



600 BATTATAL. 78-79. K. 

*«kal ineð méli skipta ? — Tvá rega. H?eniíg f — 
Halda eða skipta^ háttunum^. H?erDÍg akal breyta 
báttuDum ok halda sama hætti'? — Svá^ at keDna 
eða styðja , eða reka eða saDnkeDoa , eða yrkja at 
Dýgjörvmgum. 

Hvat eru keuntlir hœttir? *— Svá aem þetta: 
2. Féllr of fura stilli 

fleÍDbraks, [limu axla^^ 
V Hamðis-faung, þar er hnDgum 

hylr ættstuðiU Skylja ; 

holt felr hildigelti 

heila bös' ok^ deilir^ 

gulls i* gelmis^ stalli 

gems-eið*® sköningr reiðir. 
Hér eru öll heiti kennd i þessi visu , en beDdÍDgar 
ok orðaleogð ok stafaskipti fara sem fyrr var rítað. 

79. Kenningar eru með [þrennum háttum^^ 
greindar: fyrst heitakenningar^^, annat tvikennt, þríðja 
rekit. þat er kenníng at kalla flein-brak^' orrostu, 
en þat er tvikenTtt at kalla fleín-braks-/iir ^ ^ sverðit, 
en þá er rekit ef lengra er : 

3. **Ulfs baga verr ægis 
itr báls hati^* málu*^; 

») Bkipa, V, — *) a [om. Wchari. — ») hciti, Wckari. — 
*) a [limTaka, C/, 8t,y mendose. — ^) eie Re$,'y bya, id., 
Wchari. ; líos , U , ei Wchart. aufra tineam alia manu, — 
*) sic Reg. supra tineam, Wchart.; en, eedy U, Wckári. ««- 
pram tineam, Rask. — ^ deilr, prave, Wchart., sed supra 
tineam deiler. — ')«<') Wcltari. , aed i eujtra iinamm. — 
*) ^olnis , Wchart. aupra tineam. — '®) ^aannaeið , Wchari. 5 
^nnseið, U ei Wchart. aufra tineam. — ") « [þrennii mélíi U. — 



C. 78-79. GLAVIS METRICA. 601 

anda est elocatíone? — Bifaríani. Qnibus modis? — 
Servandis aut variandis metrís. Quomodo varíanda sunt 
metra , et tamen idem metrum servandum? • — Adhíben- 
dis denominationibus simplicibus vel duplícibus, vel am- 
bitu appellatíonum , vel epithetis , vel tropís figuratís. 

Qualia sunt metra per denominatíones varíata? — 
Quale boc: 

2. Hamderís indumenta defluunt per moderatorem 
abietum spiculorum fragorís , 

ubi columen familiæ SkyUanæ 

ramos scoptularum annulis tegit; 

excellen^ prínceps tumulum calvæ 

porco Bellonæ occulit, auríque 

distríbutor igneam tutelam 

accipitris statíone librat 
In hac stropba omnia nomina denominando exprímuntur, 
syllabæ vero harmonicæ , longitudo versuum et dispositío 
literarum metrícarum regulas ante propositas seipiuntur. 

79. Ðenominatíones trífaríam dietínguuntur: prímo 
appellantur denominatíones simplices, secundo dnpUces, 
tertio ambitus. Ðenominatio simplex est, sí pugnam 
appellas fleinbrak (fragorem spiculi) ; dupiex , si gla- 
dium appellas fleinbraks fur (ignem fragorís spiculi); 
ambitus est, si longius repetís. 

3. Præclarus osor flammæ æquoreæ 
defendit confabulatrícem lupi adversaríi. 

") 9ic eett.f renninfar, mend,Reg. — ") BÍeWekmrtj l/j llclii- 
braj, Reg. — '^) sie'Wekmrt.j V; fur om.Reg. — *■) rekit, iii., 
rukrum in V. Ume etropha trun§luta eet m Jok, Oimvio im 
Nord. f. Distek., f. 1$8. — >•) luUti, id., V. — *^) miU, €. 



602 HATTATAL. 79-80. R. 

sett eru börð* fyrir* bratla 
brún ^ Mims vinar rúnu ; 
orms váða kann eiðu 
allvaldr göfugr halda ; 
[menstríðir, njót móður^ 
meliu dólgs til elli ! 

80*. Hvat eru sannkenningar? — Svft sem þetla*: 
4. Stinn sár f)r6ast stórum, 

sterk [egg frömum seggjum^ 

hvast skerr* hlifar traustar, 

[hár gramr lifir framla ' ; 

hrein sverð litar harða^^ 

hverr drengr; göfugr f)engill, 

itr rönd^^ furast undrum, 

unir bjartr^' snöru hjarta. 
þat er sannkenning , at styðja svft orðin með sonna 
efni , svft * ' at kalla [ stínn sárin , þvi at höfug eni 
sár stór , en rétt er mælt at þróast ; önnur sann- 
kenning er sú, at sárin þróast stórum^^; nú er eitt 
visuorð ok tvær sannkenningar. [í öðru visuorði er 
köllut sterk egg, en framir seggin 1 enu þriðja er 
svft, at hvast skerr, hlifín er traust; ok i íjórða orði 
at kalla konúnginn mikinn , en lif hans framligt^*. 
f>ar næst at kalla hreint sverð , ok harðliga roðit ; 
enn^^ einnhverr liðsmanna , ok væri rétt mál , ])ótt 

*) borö, V. — •) y^'^^9 ^9 ferperam, — *) brvns, V. — 
^) menttini mattv moðr, V mendoae, — ^) Hannkent. iiy., rU" 
érum in D, — *) Ume Mirofha tranalata esi in Nordent famle 
Diftekontt, p. Í7Í, — ^ Wchari, tupra iineam aiia mmnu 
'*ofrOm um serkium*'. — ') scecttr, Wchari.y undé skekry 
fum$§at f OUviufl i, c, — *) ' C ^Þ' dtengr gavfVfr þengiH , V 



C. 79-80. CIiAVlS METBICA. 603 

Proræ prætentæ sant arduo 
margíni conjagis amici Mimerís. 
Illustrís populi dominus obtinere novit 
genetrícem perícuiosi serpentis iiostis. 
Inimice torquis , matre feminæ 
gigapteæ hostis ad senectutem froere! 

80. Qualia sunt epitheta? — Verbi caussa hæc: 
4. Aspera vulnera magnopere gliscunt; 

firma acies acríter secat valida 

tegimina excellentium virorum; 

excelsus princeps gioríose vivit. 

Juvenum quisque nitidos gladios 

valde tingit; splendidus clypeus 

mirum quantum adterítur. Serenus, 

illustris prínceps- alacrí animo gaudet. 
Epithesis est, si vocabulis adjicias convenientia adtríbuta, 
ita ut vulnera appelles aspera, nam magna vulnera tur- 
gida sunt ; recte autem gliscere dicuntur. Altera epi- 
thesis est, vulnera magnoprre gliscere. Sic uno versu 
duo epitheta continentur. In secundo versu ades 
appellalur firha, virí autem excellentes. In tertio sic 
est: secat acriter, tegimen validum est; et in quarto 
versu rex appellatur magnus j et vita ejus gloriosa. 
Ðeinde gladius appellatur Nirmus et perquam rubefactus : 
porro UNUSQUISQUE militum, quum viros appellarí rectum 

perperam* — '^ harSla, id.f Wehuri.f muMum e» harfta. — 
") mvti, U. — '*) aieWckarLj V; biart, mpoeopmiú r, ll#y. — 
'") om. r. — >^) m [ atmn airÍB þrrfai stómm , Wekmri. — 
**) M Re^. framlekt eeriptum. — **) ok einnhTer lidtmMiy 
Wehmri. 



604 HATTATAL. 80-8 !• K. 

maðr værí nefndr ; göfugr er konúngrinn kallaðr ; 
röndín^ var kostig^, ok furaðist^ undarliga skjótt. 
Konúngrinn undi glaðr fræknu hjarta. Nú eru bér 
sýndar^ xvi saDnkenníngar^ [i átta^ visuorðum, en 
þó fegra þær ^ mjök í kveðandí at eigi ^ sé [ svá 
vandliga^ eptir þeim farit. 

81. Sannkenningar hafa þrenna grein: ]ieitir eio 
sannkenning, önnur stuðníng, |>riðja tviríðit. [f>etta 
er tviríðit kallat^^: 

5.** Óðharöa spyr ek eyða^* 

egg fuilhvötum seggjum, 

dáðrökkum veldr dauða 

dreng^' ofrhugaðr þengill; 

hamdökkum fær Hlakkar 

bauk munnroða^^ aukinn, 

veghrósinn** spyr ek vísa, 

vald^^ ógnþorinn skjaldar. 
Hér fylgir stuðníng hverri sannkenníng, svá sem kölluð 
er eggin óðhörð^ en fullhvatir menninir. þat er 
sannkenning : hörð egg , en hvatír menn ; {lat er 
stuðning er annat sönnunarorð^^ fylgir sannkenning^^. 

') Mic ei Wchari. ðupra lineamj aed a prima manu "kuiidin". — 
*} rostif^, supra lineam, Wchari. — '} sic ei IVchari, suprm 
lineamy in linea vero fura dis. — ^) a [nv fcrr svá mz sama 
hœtti. vnz avll er uppi vísan ok ero hér, U, — ^) sýndar, add. 
V, — •) « [i^9Í non poiesi in cod. Reg. — ^) þeir, Wehari.^ 
þat (þ*), D, — *) eijn, prave, Wchari, — •) a [iammiok, 
1/. — »*») a [om. Vy Si, — »>) tviriþit. v., rubrum in V. ~ 
'*) heura, Wchari.y sed eyða supra iineam, — '*) $ic afimm 
Wchart a prima manu; drengr, C/, et Wchari, supra iinemm, — 



C. 80-81. CLAVIS METBICA. 605 

foret; rex illvstris vocatur; clypeas erat eximius, et 
MiRUM QUAM ciTo adterebatur ; rex lætus animo forti 
gaudebat. Hoc bco jam sedecim epitheta, quœ octo 
versibus continentur, proposita sunt; quæ etsi non 
tam studiose quærantur, tamen colorem poematis valde 
speciosum reddunt. 

81. Epithetorum tria sunt genera : unumappella- 
tur epithetum simplex, alterum duplex, tertium com- 
positum. Hoc compositum^ appellatur: 
5. Audio, præduram aciem 

perfortes viros perdere ; 

valde animosus princeps infert 

necem juveni, strenue operam navantí. 

Audax in prœlio clypei-tenens 

livido Laccæ accipitrí ruborem 

rostri facessit. Audio 

imperatorem honore gloríantem. 
Hoc loco cuique epitheto additamentum adjectum est, 
verbi caussa , acies appellatur prædura , virí vero 
PERFORTES. Epithctum simplex est acies dura , virí 
FORTEs; epithetum duplex, quum alterum vocabulúm 
descríptívum epitheto adjicitur. 



14 
1S 



) $ic et Wchart.; mvndriþa , {/, Wchart. supra tineam. — 
') tfi Reg. ecriftum ▼eg^hrosiif; ▼eg^hrossioy U. -^ '*) $ie Reg.^ 

Vy aljecta nota maeeuiini ^ yaldr, id.^ Wehart. — "") sani- 

anarorð, {/. — '") sannkenofngo, Vf Wchart. 

&) diacrimen inter etu&ning et tviriðit non aatis clare pro- 

posltum esse videtnr. Prias pato essei quom adjectivnm adverbio 

▼el a^ectivo describitor, nt ótharðrj fullhvatr ^ ofrhuga&r ; 

posterios, cnm snbstantivo, nt dú&rakkrj hamdikkry veghrmeimmf 

ógnporinn. 



606 HATTATAL. 82. K. 

82^. Hvat eru njgervingar ? — Svá sem j^etta: 
6. Sviðr lætr sóknamaðra 

sliðrbraut jöfurr skriða;, * 
4^ ótt ferr rógs or réttum 

ramsnikr fetílliamsi; 

pinnr kná* sverða sennu* 

sveita beks at leita, 

[ormr þyrr* vals at* varmri 

viggjöil sefa stigu. 
þat eru nýgjörvingar at kalla sverdit orm ok kenna rétt, 
en sliðrírnar^ götur hans , en fetlana ok umgjörð hams^ 
hans. þat heldr til ormsins náttáru" at hann skríðr <Mr 
hamsi [ok til vatns^; hér^^ er svá [sett njgjörving^ ^ , 
at hann ferr leita blóðs bekkjar [at þar, er hann^* 
skríðr hugar stigu, þat eru brjóst manna. þá þykkja^' 
njgjörvingar vel kveðnar, ef^^ þat mál er upp er tekit 
haldi of alla visulengð**; [en ef** sverð er*^ ormr 
kallaðr^^, [en siðan}^ íiskr eða vöndr, eða annan 
veg breytt , þat kalla menn nykrat , ok þykkir þat 
spilla. Nú er [ dróttkvæðr háttr^^ með v greinum, 
ok er þó hinn sami háttr réttr ok úbrugðinn, ok er' 
optliga þessar greinir sumar eða allar i einni visu, 
ok er þat rétt, þvi at kenningar auka orðljölða, sann- 

*) Byg^ervinifftr. vi., ruhrum in I/. — *) • [spenndr , V «!•# 
miramento éi foria$8e alia manu $cripium$ spennir, Si. — 
•) »ennii, Si, — *) « [ orm þyr , 1/ , Si. — *) $ic Wchari.j 
Uf Si.^ or, Reg, — •) sliþrar, V. — ^) /« hac voce iierum 
incipii membrana codicis If'. ~ ") jþar helMr til orms nátliini, 
Vr. — *) a [ðic Wj U; st& at liann akriþr miðe til vaU, il«f. — 
><0 því, W. - »0 a [om. W, U. — '^ a [ok, H', U. - '•) eri, 
Wchari., U. — «*) at, W, U. — »*) vm alla vísv, fF; haUdiz 



C. 82. CLAVI8 METRICA. 607 

82. Quales sunt tropi fignratif — Uti hæe: 
'6. Cordatus príDceps facit prœlii 
natríces repere vaginæ semitam; 
validus anguis pugnœ subito eiit 
e rectis balteorum exuviis ; 
serpens gladiorum altercationis 
rívum sanguinis quærere contendit, 
anguis cadaverum animi tramites percurrít, 
festinans ad calidum cædis torrentem. 
Tropus figuratus est, quum quis gladium appellat serpen- 
tem , recteque circumscríbit, vaginam vero semitas ejus, 
baltea et cingulum exuvias ejus usurpat; nimirum natura 
serpentis fert, ut abjectis exuviis ad aquam repat ; hinc, 
tropo figurato adhibito , serpens dicitur quæsitum ire 
rívum sanguinis , et animi tramites , hoc est pectora 
hominum, perreptare. Tum tropi figurati bene com- 
positi existimantur , quum figura inchoata per totam 
ðtropham continuatur. Si vero gladius (prímo) appel- 
latur serpens , deinde vero piscis aut virga , aliove modo 
appellatio varíatur, hoc dicitur hippopotami instar varía- 
bile % et pro vitioso habetur. Jam exempla allata sunt 
metrí collatati quinque modis varíati , eodem tamen metrí 
genere recto et invaríato permaneute. Quæ varíationes 
partim aut omnes sæpius una in stropha occurrunt , et 
recte quidem , nam denominationes copiam verborum 

TB alla visoiia, V. — **) a / líe IF, T/ b?4 Bem , ileý. — 
■0 ^c W, V; sft, il«ý. — *•) kallAt, I^. — i*) • [•ddit. Uf 
Wy Uf om. il«ý. — *<0 $ie Wj 1/ f dróU)?«þ?B hctti, ileý. 

«) confer ei, Rask. p. 317, in Fi|;DríB OratioiÍB it CteeniphatOy 
M exemploB tropi ▼aríahilÍB adfertor. 



606 HATTATAL. 82-84. liL 

kennÍDgar fegra ok fylla mál , nýgjorvingar 8;faa kumiiista 
ok orðfimi. 

83. þat er leyfi háttanna, at hafa samstofur seinar 
eða skjótar, svá at dragist fram eða aptr or réttrí tölu 
setningar, ok megu finnast svá seínar, at fimm sam- 
stöfur sé i öðru ok enu fjórða visuorði. Svá sem 
hér er: 

7. ^Hjálms fylli spekr hilmir 

hvatr* Vindhlæs* skatna^, 

hann kná hjorvi {>unnum 

hræs {>jóðár ' ræsa ; 

ýgr* hilmir íœtr* eiga 

öld dreyrfá skjöldu; 

styrs* rýðr stillir hersum 

sterkr járngrá serki. 
Í {>essi visu eru allar oddhendingar [_hinar fyrri 
hendingar^ ^ ok er þó [{)essi háttr dróttkvæðr*^ at 
hætti". 

84. Nú skal sýna svá skjótar samstöfur ok sv& 
settar nær hverja annarri , at af {ivi eykr lengð 
orðsÍDS : 

8. ^^Klofinn spyr ek bjálm fyrir hilmis 
hjarar egg ; duga seggir ; 
J)ví eru^* heidr, þar er skekr skjöldu, 
skafin sverð lituð ferðar; 

') oddhcnt. vii., rubrum in U. — *) hvalt, H^. — ■) s$c 
Jleý.; YÍndlæii, id.y IV } vinndhles , id.j S^ vinlcs, id., V. — 
*) fikatnar, U. — *) sic Reg.y W ; þioþar, cot^unetim , 17, 
addens vel, ad supplendam syllabam texiam. — ^ $ie Wj €7; 



C. 82-84. CLAVIS MÍETRICA. 609 

angenl, epitheta orationem ornant et ainplíficant, tropi 
íigurati artificium et facilitatem dictionis ostendant. 

83. Licentia metríca est, quum syllabœ adeo aut 
producuntur aut corripiuntur, ut a justo positionis numero 
abscedant, tamque productæ inyeniuntur, ut quinque 
syllabæ sint in strophæ versu secundo et quarto ; uti 
hoc loco: 

7. Rex alacer viros domat 
galeæ coroplemento Heimdali, 
iUe novit cadaverum amnes 
tenui gladio virís erivare. 
Terribilis princeps multitudiúi ^ 
comparat clypeos cniore illitos ; 
robustus pugnœ moderator indusia 
ferro leucophæa ducibus rubefacit. 

In hac stropha omnes syllabæ harmonicœ priores (i. e. 
omnes primanæ) initiales sunt , et tamen hæc variatio 
ad metrum coUatatum pertinet. 

84. Jam adferemus exemplum syllabarum tam 
correptarum tamque continentium inter se , ut índe 
longitudo versús augeatur : 

8. Audio galeam acie regii ensis 

diffissam; milites operam (strenue) navant; 

eapropter politi enses virorum 

valde rubuerunt, ubi concutiuntur clypei. 



ycr, il#ý. — •«<? ^> ^? ^v**«*» ^^9' — •)*«tyrk8, 1/. — 
•) • [$ic W, V; om. Reg.j 8. — '") • [aröUkvæftr háttr, W, 
1/. — II) sie ileý., Wf hciti, U. — ") •vnnvr oadhendinf, 
rubmm in V. — *')*■*> ^- 

39 



610 flATTATAL. 84. K. 

bila muna gramr, [þó at gumna^ 

gular * rítr nái lita ; 

draga {)orír hann Qfír hreinna* 

}iyatan brand þrjmu^ randa. 
Hér «r i fyrsta [ok {)ríðja visuorði' niu samstöfur, 
en i öðru ok i Qórða. vii ; hér er {>at sýnt , hversu 
flestar samstöfur megu vera^ i visuorði [með drótt- 
kvæðum hætti, ok af þessu má þat vita, at viii eða vii 
megu vel hlýða i lyrsta ok {^riðja visuorði^. i j^essi 
visu eru allar frumhendingar hluthendur^, ok dregr 
þat til at lengja^ má orðin^^, at sem flestar samstöfur 
ðtandi fyrír hendingar. þat er annat leyfí háttanna, at 
hafa i dp6ttkvæðum hætti eitt orð eða tvau i visu með 
álögum^ eða 4etthent eða dunhent, £eða skjálfhent^^, 
eða með nokkvorum þeím hætti er eigi spilli kveðandi. 
j>ríðja leyfi er þat, at hafa aðalhendingar í fyrsta eða 
{iríðja visuorði. Fjórða leyfí er þat , at skemma svft 
samstöfur, at gera eina or tveim, ok taka or annarrí 
hljóðstaf; [þat köllum vær bragarmál : svá sem hér, 
er kvað þórarinn máhliðingr ^ ' : 

Varðak*' mik {)ars, myrðir 
morðfárs, vega {)orðu. 
Enn er sú grein útsett myklu lengra**. þat er hit 
fimta leyfi at skipta tiðum i visuhelmingi ^^. Sétta 
leyfi er \yQi^ at hafa i dróttkvæðum hælti samhendingar 
eða liðhendingar^^. þat er it sjaunda , at hafa eitt 



^ CÞ*'* ^^ gumnar, V, — *) ffvHar, l^. — *) Mic ll'; hretna 
r. hreina, Reg.; m [fyrir hreinan, U, — *") þrimo, 1/; þrHna, 
IF. — *) a [vísvordi meftr dróttkvœ5vm hœtti, Wchart. — •) verða, 
W'. — ^ a [om. Vr. — •) hlvtcndv, II - «) hcngia, U. — ») orþit, 
X;. — ") • lom. W. — ") vide Eyrb^ ggja saga, c. 18. — »») sic 



C. 84. CLAYIS M£TRICA. 611 

Non defícict animus regcm, ctsi 

flava videat scuta virorum ; 

ille oras purorum clypeorum 

celeri gladio perstringere audet. 
In hujus strophæ versu primo et tertio novem syllabæ 
sunt, in secundo et quarto septem. Ex quo apparet, 
quantum maximum syllabarum numerum admittat versus 
metrí collatati ; unde intelligi potest , octo aut septem 
syllabas versui primo et tertio bene convenire. Ín hac 
stropha omnes prímanæ sunt mediæ , quibus quam 
plurímas syllabas præmittendo , extendendorum versuum 
facultas datur. Altera licentia metríca est, ut in metro 
collatato unus aut duo strophæ versus contineant supple- 
menta* , aut harmonicas altemantes^ , aut anadiplosin^, 
aut harmonias tremulas', aliasve varíationes, quæ eon- 
sonantiam metrícam non comimpant. Tertia licentia est, 
ut primo et tertio versui insint syllabæ harmonicæ plenæ* 
Quarta hcentia est , ut duæ syllabæ ita corrípiantur, ut, 
demta alterutrius vocali , ex duobus una fiat ; quod 
bragarmal (syncopen) vocamus. Exemplo sit sequens 
versus , auctore Thorarine Mavahlidensi : 
Libcravi me , consumtor noxæ 
prœliarís, ubi pugnare audebant. 
Quæ species multo longius extenditur. Quinta lícen- 
tia est, in eadem semistropha tempora mutare. Sexta 
licentia est, in metro collatato syllabas harmonicas iden- 
ticas^ aut homœoarctas' adhibere. Scptima (ticentia) est, 

Eyrt. sasa, /. c; varþat, ileý. — >*) a [om. Wj 1/. — *») Tl«r 

orði, W. — 1«) hlUhf ndinpir , U. 

•) vide infra str. 27. — b) vide infra Rtr. 29. — «) vide in- 

fra str. 21. — d) vide infhi str. 28. 35 (39). — e) ride $ir. 4£. 

infra. — f) ride infra Hr. 41.^ U. ÓS. .A8. 

30» 



612 HATTATAL. 84-86. K. 

málsorft [i báðum visuhelmingum ^ , ok {>ykkir þat 
spilla i dnstaka visum. Átta er {>at , at n^ta , j^ótt 
samkvætt' verði við {)at er áðr er ort visuorð eða 
skemra. Niunda er ])at , at reka t!l hinnar fimtu 
kenningar, en or ættum er, ef tengrá er-rekit; en 
þótt þat íinnist i fomskálda verka ^ , þá látum vær 
^at nú únýtt.. Tiunda er þat, at visu fylgir drag eða 
stuðill. (Ok svá þó at f)at sé i siðarra helmingi, ef 
maðr er nefndr eða [kennt nafn hans^ i fyrra helmingi, 
þótt þat' sé eigi nafn annan veg en hann eða htnn , 
eða sd eða sjá). Ellipta er |)at, ^i er ^ eð ^ en 
eða at má hafa optarr [en eítt sinn^ i visuhelmingi , 
svá sem Refr kvað: 

Sæll er hinn^, er hranna 

hádýra vel stj^rir! 

tið^ erumk vitnis vftða 

víngerð*^, unir sinu. 
Tólpta er atriðs klauf. *®Hvat er tíðaskipti? — þrent. 
Hvernig? — þat er var, þat er er^^ ^ þat er verðr. 

85. Hver setníng [er þat, at breyta hátturo með 
máli einu? — þat raá svá gera, at gefa nafn** háttum, 
ok greina ðvá tölu háttanna ena fyrstu, en halda annarri 
ok enni þriðju tölu setningar; [þat er*', sem fyrr var 
ritað, at^^ hafa viii visuorð i öríndi , ok hin þriðja 
tala at hafa vi samstöfur í visuorði ok sömu setning 



') c [viii alla visv í bádvm helmíng^vm , W. — *) fRmkvediC, 
H'. — ») vcrkvro, V, -- ^) a [kcnndr, W , U. — *) f)á, L\ — 
•) a [om. U. - í^einn, U. — »*) (iþir, U. -^ ^ Mie W^ U$ 
viof^riþ, mend.y Reg. — ^*^) hér se^ir af sextánmœltu , rukrum 
in C/. — '») add. exW, U -, om.Reg. — »«) a [f»r nðfta, V. — 
»») a [om. W. - »*) ok, W. 



"^ 



C, 84-85. CLAVIS METBICA. 613 

eaDdem vocem in utraque semistropha repetere ; quod ín 
monostrophis vitiosum habetur. Octava est, vl permit- 
tatur iteratio versus, aut partis, ex superioribus repetíti. 
Nona^ ut circumscriptio rei quincupiici ambitu absolvatur, 
quæ si longius evagetur, extra ordinem est ; cujus exem- 
plum etsi ÍD veterum poétarum operibus reperiatur, tamen 
id nunc illicitum declaramus. Decima est, ut strophæ 
adjiciatur quadrans hypermeteri^ aut versus supernumera- 
ríus^. (Atque etiam si in posteriore semistropha sit, si vir 
nominatus, aut nomen ejus circumscríptum fuit in semi- 
stropha príorí, quamvis hoc nomeh tantummodo expríma- 
tur pronominibus Aann vel hinn^ ^avel sja)^. Un- 
decima est, ut particulas er^ en^ eð vel at plus una vice 
in eadem semistropha adhiberí liceat; utRevus cecinit: 

Felix est ille, rector marís animalium, 

qui re sua bene contentus est. 

Confectio potus Lupi perículosi 

adversarii mihi familiarís est. 
Duodecima est dissolutio (dialyton). — Quid est mutatio 
temporum? Triplex. Ouale? Quod fuit, quod est, 
quod erít. 

85. Quæ ratio est metra solá enuntiatione variandi ? 
Hoc ita fierí licet, ut metris nomina imponantur et sic 
prímus numerus metrorum distinguatur , alter vero ac 
tertius numerus positionis servetur : hoc est , quem- 
admodum supra scríplum est, ut stropha octo versibus, 
tertius numerus, ut versus sex syllabis constet, eadem- 

«) vidt Fornm. s. 6, 317, it. Krákomál, uhi hmc HeenHm 
semper observaiur, — b) eic stu5ilj h, i. verSi ex co^iedurm^ 
exempla paððim occurruni in meiro fornyrðalai; ei Uóðaháttr. — 
c) hœcy qum parenihesi ciaudumiur , ad lieeniiam aciavam 
propria pertinare videninr. 



Öl4 tlATTATAL. 85-86. K. 

hendingai^. Háttam er skípt með ]froissnm orð- 
tökunif'']|l&' er {)essi einn háttr, er kallaðr er seitáo- 
mæltr*. 

9. Vex íðn, vcllir roðna, 

verpr lind, {)rimu snerpir, 

fæsk^ gagn, fylkir eignast, 

falr hitnar, seðzk vitnir': 4 

skekr^ rönd, skildir bendast, 

skelfr askr, griðum raskar, 

brandr gellr, brynjur sundrast, 

braka spjör', litast örvar. 
Hér eru tvö mál fullkomin i hverju visuorði, en orða- 
lengð ok samstöfur ok hendíngar ok stafaskipti sem 
dróttkvætt*. 

86. Nú er breytt annan veg dróttkvæðum hættí , 
ok enn með máli einu^. [þenna hátt kalla menn 
áttmælt ® : 

10*^. Jörð verr siklíngr sverðum, 

sundr rjúfa spjör undir, 

lind^® skerr^* í styr sleinda, 

slökkr hauss af bol lausum ; 

falla fólk á velli , 

fremr mildr jöfurr hildi, 

egg bitr á lim I) ti , 

liggr skör sniðin hjörvi. 
Hér er mál fullt í hverju visuorði. 

') scripium XVI mœlltr in Reg.f sextán mælt, Wy U. — 
^ felsk, £/.— ») vitni, V. - ^^ ðic W, Df skefr , lle^., 
videlur tamen alio alramento ei fortasse eiiam alia mann 
muiatio iiterœ f in k experia esse, — ^) epiot, V. — ^ i drótt- 
kvieftam bKtti , f/. — ^ saman , add, V. — *) « f om, W, I/. — 




C. 85-86. CLAVIS METBICA. 615 

que ratio syllabarum harmonicarum observetur. Varia- 
tiones metricæ variis nominibus distínguuntur ;. ttxíÍB hasc 
una est , quæ dicitur sedecim enuntiationum : 
9. Contentio crescit, campí rubescunt; 

tilia^ projicitur, pugna acrior flt; 

victoria paritur , rex potitur (eá) ; 

hastile calescit, lupus saturatur; 

scutum quassatur, clypei inflectuntur; 

fraxinus^ tremet, pax violatur; 

gladius sonat, loricæ dirumpuntur; 

spicula crepant, sagittæ tinguntur. 
In singulis hujus strophæ versibus binæ sunt plenœ enun- 
ciationes; numenis vero versuum et syllabarum, ratio- 
que syllabarum et literarum harmonicarum eadem est, 
quæ in metro collatato. 

86. Porro alia ratione metrum collatatum variatur, 
atque etiam sola enuntiatione. Sequens varíatio dicitur 

OCTO ENiJNTIATIONUM l 

10. Rex terram gladiis tuetur , 

tela dirumpunt vulnera , 

pictus clypeus in prœlio secatur, 

caput a vacuo trunco resilit ; 

milites in campo occumbunt , 

liberalis prínceps pugnam conserit, 

acies artus secando foedat , 

caput jacet, ense abscisum. 
In singulis hujus strophæ versibus singulæ sunt plenœ 
enuntiationes. 

*) áttmicltr háttr , rubrum in V. — '">) blind , mend. , U. — 
") $ie W, Vf sekr, R$g. 

«) i. e. clypeas e tilU. » b) i. e. gladiav. Yide Nordtné 
ffmmie Ði$iekun$i p. 151. 



616 HATTATAL. 87-88. K. 

t 

87. þessi er hÍDn þriði ^ : 
14* Ýskelflr kann úlfum 

auðmildr* búa gildi*; 
l«tr gylðis kyn gáti^ 
gunnsnarr una^ harri; 
fœr gotna vinr vitni 
valbjór afar stóran; 
vargr tér^ or ben bergja 
blóðdrykk^, ok grön rjóða. 
[Hér lýkr máli i tveim visuorðum. 

88. Sjá háttr, er nú skal rita, er hinn (jórði þeirra 
er breyttir eru , en hinn fimti at hátta tali. þetta er 
stælt kallat^: 

12. Hákun veldr,- ok höldum, 
harðráðum guð jarðar 
tiggja lér með tiri , 
teítr þjóðkonúngs ^ heiti. 
Vald á viðrar foldar, 
vindræfurs jöfurr gæfu 
öðlingi skóp úngum , 
örlyndr skati gjörla. 
[Hér er svd^^ : 

Hákun veldr, ok höldum, 
[teitr þjóðkonúngs heiti^*, 

') Hœc variatio in V alio loco appellaiur : Fjórðiin^ lok, 
quam appellalionem etiam adhibuit Gunnar Pauli, — TraHslatm 
esi hœc ðiropha in Joh. Olavii Nord. camle Digtek. j». 169* — 
*) allminJr, V, — ') hilldi , U. — ^) gáto, J. OlaviuB l. c, in 
indice vocum dedii '^gáta'* viciuSj cibue, sed hoe Mðgiecta formay 
quof necessarie erii git, a verbo gcta deducla, qumhmdmodum dráp, 
oám a rer^o drepa, nema, efr,eiiam: mong^át. — ^) vndsík, V, — 
•) tcr, «., Wf U. — Wot dryck, !/.— •)« [om. W, 



C. 87*88. CLAV18 MfiTRlCA. 617 

87. Hæc tertia varíatio est : 

11. Muníficus arcipotens 

iupis epulas stniere novit ; 
prínceps, in prœlio acer, escá 
delectat sobolem luporum. 
Civium amicus ingentem lupo 
cruoris potum ministrat; 
bibit fera sanguineum haustum 
e vulnere, et iabia cruore tingit. 
Hic enuntiatio duobus versibus absolvitur, 

88. Varíatio mox adferenda quarta est ex metrís 
varíatis, sed quinta numero metrorum. Hoc mesem-* 
BOLEMA dicitur : 

12. HiIarís.Hakon justi regis 
titulum gerít, et populo imperat; 
regi imperíoso terram 

cum gloría deus concedit. 

Liberalis prínceps plenum 

imperíum tenet latœ terrœ; 

ventosi lacunaris imperator regi 

juveni benígnam conciiiavit fortunam. 
Hoc loco cohærent: Hakun veldr ok höldum 
— teitr þjódkonúngs heiti^ aiter vero et tertius 

frimum perperam seriptum fuit: Hér er mál fy\\% i hyerJQ ▼fso- 
orbi; þessi er enn þriði, deinde litura deletum, Uanu recenti, ut 
videtur Johannie Otavii Orunnaviceniie , deinde ineertum e$t: 
''þessi er hinn QorAi". De codieeW hocin univereumnotandum 
eet: nominm metrorum quœ in codice deerant hac eadem umnu ad^ 
ecripta eeea im aMrginey quœ nieiquum a solitie denominationibua 
diferantnéikmémnoneeMeputavimuM. — *} þio5kon?n|^r , f/. — 
^®} m leæ W desumtumf nam om.Reg.f þetta er it fyrnUíf I/. — 
>>) • [MÍeWf V; hurðriðui grð jarter, Réf.f nsgleeia Mensm. 



618 HATTATAL. 88-90. K. 

en annat ok it {)ríðja visuorð er sér um mái, [ok er 
f)at'stáP kallat. 

89. [ þessi er hinn fimti ^ : 

13. Manndýrðir fá' mærðar, 
mæt öld, fira gæti^, 
lýtr' auðgjafa itrum 

öll. Stóð sær of^ fjöllum. 

Rjóðvendils "^ gat* randa 

ræki-njörð at sækja, 

hæf ferð var sú harða^, 

heim. Skaut jörð or geima. 
[þetta kollum vær hjástælt^^: hér er it fyrsta visu- 
orð^^ ok annat ok þriðja sér um mál , ok hefir |»ó 
þat mál eina samslöfun með fullu orði ^* af híou 
fjórða visuorði ; en þær fimm samstöfur [ er eptir 
fara^' lúka heilu máli , ok skal orðtak vera^^ foro 
minni. 

90. þessi er hinn sjaundi^*, lánglokur*^: 

14. Hákun ræðr með heiðan, 
hefir drengja vinr fengit, 
lönd*^ verr buðlúngr brandi 
breiðfeld, mikit veldi, 
rógleiks náir^® riki 
remmi-týr at stýra , 

») a [om. £/. — «)« lom. W, 17; in Reg. voæ "hiiUtwlll" 
h. l. alio atramento et haud duhie atia manu addita eet; U hoe 
metri genue eodem nomine in indice, clavi metricm frmfiæm^ 
appellat. — ■) f«r, U. — *) getir, U. — *) lætr, U. — •) á, U. — 
^ sicReg.f rjóðvandill, W^ rjóðr vendils, U. — •) 9ie W; ^tz, 
C7; tfi ileý. obécurej videtur tamen likrarius kná legere voluisse; 
exductuliterarumonhetiameruipossit, sed hoc sine ðensu. — 




C. 88-90. CLAV1» METRICA. 619 

strophæ versus per se sententiam eiBciunt, quod em- 
fioLioN dicitur. 

89. Hæc quinta variatio est : 

13. Præclara facinora custodi virorum 
laudes comparant; omnis eximius 
populus excelientero divítíaruro datorem 
suppiex veneratur. Mare inundaverat montes. 
Princeps, cui ruber clypeorum 
ramulus curæ est, contígit, 
ut domum reveniret; quœ profectío 
valde coromode accidit. Terra e mari emersit. 
Hanc pAREMfioLEN vocamus. Hujus strophœ versus pri- 
mus, secundus et tertius suas enuntíatíones absolvunt, 
ita tamen, ut integram vocem monosyllabam ex qoarto 
versu adsumant. Reliquæ vero quinque syllabæ integram 
enuntíatíonem efliciunt, cujus arguroentum ex veteribus 
merooriis desumendum est. 

90. Hæc septíma est variatío, langlokur (ma- 
cryromata) : 

14. Virorum amicus magno 
potitus est imperio. Rex 
iatas terras gladio tuetur. 
Princeps prœliuro incitans 
propriuro regnuro administrat; 
qua re popuius lætatur. 



•) handa, mend., £/. — >")«[••»• ^^ V- — ") •«». ^^^9- — 
'•) orðtaki, W; orþino, |/. — »«) « [«> Wf £/; ero eptir vii? 
orð, Rég. — ") v« (við), U. — ") Biavndi, Reg.f tiondi, Uf 
rntti (inepte), W. ^ '^ Lán^lok Ounn, Piiii.^ koe voemMum 
eiiam mtim mmnu et atrmmento ecriptum est in eod. Re§. — 
Trmnetulit kane etropkam J. Olmvius im Nor4. gtimit Difttk. 
p. 14$. — »0 ÍM4, U. — «•) »Jálr, U. 



620 HATXATAL. 90-92. K. 

öld fagnar þvi , eignu , 

oröróm konúngdómi. 
Hér [ hefr upp ^ mál i enu fyrsta visuorði , ol^ lýkr 
i^ enu siðarsta ok eru þau sér um mál. 

91. f>es8Í er enn átti háttrínn, tiltekit'. 

15. 'f>eim er, grundar grimu^ 
gjald.seiðs^ ok var faldinn, 
drótt* man'^ enn þanns® átti 
áðr hans faöir ráða ; 
[gunnhættir kná grýttu', 
graror býr of þrek , stýra ^ 
stórt ræðr hann, en hjarta 
hvetr , buðlúnga setrí. 

Hér er hinn fyrrí visuhelmingr leiddr af [þeirrí visu 
er áðr var kveðin ^® , ok fylgir þat málsorö^^ er 
afleiðing [er kölluð^^, er^^ siðarst var i [hinni fprrí 
visu, þessum visuhelmingí^^, ok er sá visuhelmingr 
eigi elligar réttr at máli. 

92. [þessi er hinn niundi háttr^^: 

16. Setr of vísa vilran 
vigdrótt, en þar hniga, 
ýr*^ dregst, við skotskiirum 
skjaldborg , i gras aldir ; 
vftpnrjóðr stikar viða, 
vellbrjótr ^ "^ ! á lögspjótum*®, 

') a [er app haflt, W. — *) add.eæceH., exciditinReg, — 
") hœc vox eiiam in Reg. addita e$t. — ^) grÍMO , C/. — ^) gjaUd- 
*eiðr, W. — «) dratt, U. — «nvn, £7. — «) þaU, W} þess, 
C/. — *) a [$icReg»j W, qui tamen kann pro kná dedit^ gvDB- 
hetir kna gryto, V. — *°) a [inni fyrri víbo, V. — **) visvorð, 
£/. — ") m [heitir, W, afleiþingvm cr kallnt, V. -- ") ok. 



\ 



C. 90-92. CLAVIS METRICA. 621 

/ 

Hakon íllustri cam gloria 

regiam tenet dígnitatem. 
Hoc loco enantiatio in primo strophæ versu incipitur, 
in ultimo concluditur , qui versus soli sibi sententiam 
eíTiciunt. 

91. Hæc octava variatio est^ tiltekit (ínuaflíOTík): 

15. Quam pater suus, quem 
populus etiamnum recordatur, 
olim tenuit, piscis terrestris 
sonora larva caput velatus. 
Audax bellator lapidosæ sedi 

regiæ præest. Rex, magna præditus 

animi fortitudine, res magnas 

molitur, animo eum impellente. 
Hujus strophæ prior semistropha a præcedenti stropha 
deducita est , et ad hanc semistropham pertinet vox , 
afleidtng (clausula) dicla, quæ in præcedenti stropha 
extrema fuit, cujus semistrophæ sententía alioquin non 
recte instituitur. 

92. Hæc nona variatio est: 

16. Cohors militaris testudinem 
prudenti regi circumdat adversus 
telorum nimbum ; arcus intenditur, 
sed homines ibi humi cadunt. 
Fractor auri ! acer ad oppugnandum 
rubefactor armorum latas terræ 

W. — 1^3 a [hinani fyrra ▼(sahelmÍDfl, Wf ol( er bv& \rtyiiy mdd, 
U. — ") om. Wf a [om. V. - •«) vr, £/. — '0 ▼enfcrjót, W. 
Seríor niana8 (Joh. Otmv.) tupra iitteam $crip$U r C%ua$i tegere > 
vellet vellbríótr) ei wíox láof Muprm lof Cilðy. lav^). — ") lavf 
•pioCvm, divieim^ V, 



622 HATTATAL. 92-93. R. 

þryngr^ at^ sverða saungvi, 

sóknharör þrömu ^ jarSar. 
þat málsorö er fyrst er i þessi visu er [siðarst i^ hínni 
fyrrí , [ok er hin siðari^ svá dregin af hinni fyrrí ; því 
heita þat drögur^. 

93^. f>essi er hinn tiundi háttr, er vær köllum 
refhvörf^. I þeíma hætti skal velja saman þau orðtök, 
er úlikust sé at greina , ok hafi þó einnar tiðar fall 
bæði orð, ef vel skaP. £n til þessa háttar er vant 
at finna öll orð gagnstaðlig, ok er hér fyrir því sum 
orð dregin til hæginda , en^® sýnt er^^ i þessi visu 
þat^^j er^' orðin munu finnast, ef vandliga er^^ 
leitaö j ok mun hér þat sýnast , at flest frumsmið 
stendr tO bóta^'. Svá er hér kveðit: 
' 17. Síks glóðar verr sækir 

slétt skarð hafi jarðar ; 

hlifgranda rekr hendir 

heit köld loga öldu ; 

fljótt*^ vftlkat skiir fylkir 

friðlæ ; röðul * ^ sævar 

ránsið ræsir stöðvar, 

reiðr, glaðr frömum meiðum. 
Hér er í fyrsta visuorði svá kveðit^®: siks ok** glóðar, 
[verr, sækir^®; sík er vatn, glóð er eldr, en eldr ok 
vatn hatar hvárt öðru ^ ^ ; verr , sækir , þat er úlíkt 
at verja ok sækja. Annat visuorð er SV& : slétt, skarð, 

') iiCf mulatum eæ þvgr, Heý.; þravn|:r, U. — *) 4> H\ — 
•) þroma, W/ þrimu, U, — *) a [iie eeli.; siþarser, ménd., Reg, — 
^^9ie eeli.f síþara, Reg. — •) « lom, W, — ^ hér sef^ip vm ref- 
hvörf , rukrum in U, — •) hrcfhvörf , U, — •) vera add. W^ V. — 
'«0 $ic Wy £/; er, Re^. — ") om, W. — ") om. W, — "•) af. 



C. 92-93. CLAVIS METRICA. 623 

oras justis hastis circummunit ; 

cantus gladiorum prope instat. 
Yox, in hac stropha prima, præcedentis extrema est, 
atque síc posterior ex priori repetita ; quam ob rem hœc 
variatio Anadiplosis appellatur. 

93. Decima variatio est , quam dicimus Enantio- 
PHONA. Hanc variationem repræsentaturus , si olíicio 
suo rite defungi velit, (binas) voces coUigito, quarum 
utraque diversissimi intellectús, et tamen isochrona sit 
Sed diHicile est , in hac variatione repræsentanda omnes 
voces contrarias invenire, qua re hoc loco nonnullæ voces 
manu leviori tractatæ sunt. Ceterum, quemadmodum 
sequens stropha docet , posse tales voces , si soIUcite 
quærantur, inveniri, ita ex hoc loco apparebit, prima 
quæque tentamina emendatione egere. Hæc stropha 
8ic se habet : 

17. Æquoreæ prunæ petitor defendit 

hiatum terræ, mari complanatum; 

marinæ flammæ projector graves 

minas noxá clypei persequitur. 

Iratus imperator tumultum 

temerarie susceptum extinguit; 

lætus princeps cohibet rapinas 

audacium auri largitorum. 
In primo versu hujus strophæ hæ voces sunt: siks et 
gloðar^ verr^ sœkir; sik est aqua, gloð^ ígois, 
ignis vero et aqua inter se inimica sunt; verr^ sœkir^ 
i. e. defendit, impugnat, quæ diversæ notionis sunt. 

W, V. — '*) »f, aii. If. — ") vmbótar, W. — '•) fliot, V. — 
'0 rðdnlt, U. — «•) om. W. — '•) om. W^ U. — «") m [pwí. 
W, 17. — annat, 17. 



624 HATTATAL. 93. K. 

hafi, jarðar; [slétt, þat er jafnt, skarð, þaí er áslétt, 
ok svá hafi , jaröar ^ ; sær er haf, land er jörð , en 
þá er l' [eitt fall mælt^ at sá ferr af hafi til jarðar. 
þríðja Yisuorö ^ er svá : hlif , granda ^ , þat er Ijóst 
refhvörfmælt ^ , ok svá : rekr , hendir ; sá flytr braut 
er rekr^ én sá stöðvar er hendír^. Heit, köld, {>at 
er Ijós orð, ok svá, loga, öldu : logi er eldr, alda 
er sjár. Fimta orð ^ er svá : fljótt , válkat ; fljótt er 
þat er skjótt er , vftlkat þat er seint er , [ ok svA ^ 
skilr, fylkir, sá [en skilr dreifir*®, en sá er fylkir** 
samnar. Sétta orð er svá : fríð , læ ; fríðr er sætt , 
lœ þat er væK [ok enn*' röðull, sævar; röðull er 
sólj^ ok gengr hon fyrír eld í öllum kenningum, sær^* 
er enn sem fyrr i móti eldi. Sjaunda orð er svA: rán, 
si6^*; rén þat er ósiðr**, [ok svá ræsir, stöðvar*^; 
sá flytr er ræsir, en sá heldr aptr er stöðvar. ÁUa 
orð*^ er svá : reiðr, glaðr**, þat er Ijóst mælt, ok 
svá frömum , meiðum ; þat er újafn^ at vinna^* 
manni*® frama eða meizlur^^ Hér eru sjnd í þessi 
visu sextán orðtök sundrgreinilig, ok eru flest ofljós^^ 
til rétts máls [at færa ^ ^ , ok skal þá svft upp taka : 
siks glóð , þat er gull ; sækir gulls , þat er maðr ; 
hann verr skarð jarðar hafí slétt, þat eru firðir, svA 

>) a [om. U. — «) en þat er, £7. — ») a [«tc W^ í/; »U 
fvll mælt, Re0, — *') orft, W; Heg. pro þriðja eorrupté teriéit 
þriþv. — *) rekr hendir, add, U. — •) mælt , W; reflivörf, 
U. — ^) s\k er Iii5 fiórfta , add. W, U. — «) om. C/. — ») « 
[om. IV. — '°) fl [skilr cr dreifir, £7. — '0 ^^ ««'<'• »»efirf. 1/. — 
") a lom. U. — ^») ok mend. U t manus recem (See. xrtt.) 
qum mendum animadvertit y addidit in margine vatní , fuod 
voci eldi $ub$tituere voluit. — '^) om. U$ ræsir stpAvar, mdd. 
W. — >*) ran cr þat osiðr er , f/. — '*) « [ •♦»«^r er fyrí sik , 



C. 93. CLAVI8 BiETBICA. 025 

AUer Tersus sic est : stettj skarðy hafi^ jarðmr; 
glétt u e. planum , skarð est inœquale qoid ;^ mox 
hafi^ jardar : haf est mare , jörð^ terra, isochroné 
vero dicitur aliquis af hafi tit jarðar (ab alto ad ter- 
ram) proficisci. Tertius versus sic est : hlif^ granda^ 
quæ enantiophona perspicui sensus simt ; porro rekr^ 
hendir: qui amovet, is rekr^ qui sistit, is hendir. 
Heif^ köldj voces perspicuæ sunt ; item toga^ ötdu ; 
togi est ignis , atda , mare. Versus quintus : fliottj 
válkat; fliottj celere, vdtkat^ tarduro; xiemskitrj 
fylkir: skilia^ dispergentis est, fytkia^ congre- 
gantis. Versus sextus: frið^ tœ; friðr^ reconcilia- 
tio, tw^ dplus; porro röðutt^ sœvar: vöðutt^ sol, 
in omnibus appellationibus pro igne usurpatur, smr 
vero , ut antea , igni oppouitur. Versus septimus : 
rait, sið; ran (rapina) est perversum facinus; ítem 
rœsir^ stöðvar: rœsa propellentis est, stððva 
retinentis. Versus octavus : reiðr , gtaðr , voces 
perspicuæ ; item frömum , meiðum : diíferunt , aliis 
honorem (frama) conciliare, et læsiones (meiztur) 
adferre. In hac stropha sedecim diversæ voces sunt 
repræsentatæ , quarum pleræque tam perspicui sensus 
sunt , ut ad rectam verborum constructionem redocí 
facile possint, hoc ordine resolvendæ: siks gtoð est 
aurum, sækir gults est vir: is verr skarð jarðar 
hafi slettj i. e. Firðir^ quod nomen est provinciæ ín 
Norvegia; htifgrandt est telum, hendir toga öldu 



en, H^. — *^ VÍ80 orð, í/. — *') fromvm meiþvmy mdd. V. 
") voa, V. — •«) mðnnnm, V, — ") 9%eRe$.y W; meisU, V. 
**) ofliost, l/. — ««) « [om. W. 



40 



626 HATTATAL. 93^94- K- 

heitÍT fylki i Noregi; hlir-grandí^, [þat er^ vápii% heodír^ 
loga 5iða er' maðr , er' rekr köld heit^ syerAinu , ^ct 
er at hegna^ úsiðu ; fljótt válkat iná fiat kalla, er 
skjótráðit er, f)at skilr hann af ófriðinum'; konúngr 
heitir fylkir ; ránsið ræsir stöðvar [sævar röðuls fromuni 
meiðum*®. [fietta heita^* en mestu relhvörf**. 

94. þessT** eru önnur refhvörf **, ok eru hér 
hálfu færri vísuorð, Jiau cr refhvörfum cru ort**, ok. 
eru þau tvenn í 5ðru*® visuorði ; [ok eru fyrir |>vi 
k5IIut en mestu^^. 

18. Blóð fremr, Hlökk at h&ðist, 

heldr slitnar dul vitni ; 

^kjöldr, en skatnár foldir'®, 

skelfr * • harðr , taka varða ; 

fal*^ [lætr of^* her hvitan 

hollr gramr rekinn framðan, 

en tiggja sonr seggjum , 

svalr brandr, dugir, grandar. 
Hér eru J)au refhvörf i öðru [liverju orði^*: [heldr 
ok slitnar, ok dul ok^^ vitni; dul er laun, en vitni 
er sannan^*. En í Ijórða [vísuorði eru j>essi**: 
skelfr^^, harðr, taka, varða. I sétta vísuorði er svA: 

') hHfgrand, W. — «) crv, VT. — ») a [ero vapn kenji, V. — 
«) om. U. — «) þat cr, 17. — •) hann , |7. — ») mcd, mdd. V. — 
*) $ic ir, V et Reg., muianie iibrarío ex hefha. — *) i^t> 
add. V. — *") a [rpðvls meiðvni, W. — »') « [í>c»«" <*«•▼» W'- — 
'•) a [pm. V. — ") Nv, W; V rubrícam præmiiiii: Avnnr rcf- 
hvorf. — ") vifio orð, U, mend. — ") actt, U. — '•) hvcriv, 
W. — ") a [om. W. — '«) felldir, W} fellir, U. — '•) skelf, 
U. — »«) fall, C/; hal, W. — •») « [*«c in iequenH eæpoii- 
tione kt^iui iirophw leguni Reg. , W} látit h. i. Reg.y S ; látí5, 
Wf U, i. €. hollr gramrl (þér) látið hvítan rekun fal franðaBy 




C. 93-94. CL4VIS MfiTRiCA. 627 

est vir, qui giadio persequitur (rekr) grayes iniiiafl 
(köld heit)^ hoc est, penersa facinora castígit; fíiott 
vdlkat dici potest consilium temere susceptom, quod 
ex tumultu coUigit (skilr) rex, qui /1y /Ar<r appellator; 
ransið rœsir stöðöar sœvar röðuls frömum 
meiðutn. Hæc dicuntur Enantiopboma matúiia. 

, 94. Alteram speciem enántiophonorum sequens 
stropha repræsentat , in qua duplo pauciores versus 
per voces enantiophonas exprimuntur ; quum vero ín 
versibus paribus bina occurrant , ad Enantiophona 
maxima referuntur. 

18. Sanguis alit lupum ; certo 

constat, commissum esse prœUum; 

durus tremiscit clypeus, viri vero 

regiones defendere incipiunt. 

Fidus rex album gladium propellit 

per viros in primore acie constitutos; 

frigidus ensis nocet, regis vero 

filius viris opem fert. 
In hujus strophæ altero quoque versu hæc enantiophoná 
sunt: heldr et slitnar^ duletvftni; tfu/ est occul- 
tatio, vitni testimonium. In versu quarto hæc : skelfr 
(trepidus), harðr (acer), taka (occupant), varða 
(defendunt). In sexto versu sic: hollr (favens), 
^amr (iratus), r^Aíitn (repulsum) , framðan (jpvQ^ 
pulsum). In versu octavo sic: svalr (frigidus), 

fidé rex! froUniÍM aUum (tpiendidum) kraeiemtum glmdiumf 
dein iim eonsiruuni: svdr braodr f^andar her, miiiiUu9 noeeL — 
") m [▼tenorðí, W, V. — ") m [ok ier omiiHi W, He V. ^ 
•*) MvnnvB, V. — ") m [oröi er svl, U. — «•) •kdf, V. 

40» 



4» 



628 HATTATAL. 94-95. K. 

bollr , gramr j reidnn , framðan. t átta visBorfti er 
8Tá: 8T4r, brandr; [brandr er elds heití^; dogb^ 
grandars j^etta er ofljóst ort^. Hér em ok onDur 
máitok , þan er tíl máls skal ' taka svA , at kalla : 
blóö [fremr vítni^, þat er vargr; en dal eða lann^ 
slitnar eða rofnar cl* hlökk háðist, þat er orrosta. Ok 
i öðrmn ijórðúngi er avá, at harðr skjöldr skelfr''j 
en skatnar taka^ TaiAa riki. í þriðja Qórðúngi er 
svá: at hollr gramr [of her lætr* framðan fal bvitait 
rekinn; sá er framiðr er^^ framarr er settr. I Ijórða 
ijórðúngi er svá : at svalr brandr grandar seggjum y 
en tíggja sonr dugir. 

95. [þessi er hinn þriði reflivarfa-háttr * * : 
19. Segl skekr of^^ hlyn, Huglar, 

hvast drifa skip, rasta^^, 

en foll**, of gram, gulli** 

[gninn djúp hata**, unna; 

né rán^' við hafhreinum*®, 

[há raust*® skapar^® flaustum, 

hrönn fyrir húfi** þunnum 

heiP^ klofnar, frið deilu^*. 
[þessi eru at kalli en mestu refhvörf **. Hér [er eitt 
vísuorð^' i hvánim helmingi®^, þat er reíhvörfum er 
ort, ok tvenn or*^ hvárum , svft sem hér: [gninn 

« [ om. W. — «) ojfi. U. — ') skvlo ,(/.—*) a [(Wm- 
vitni , tnend.^ U, — *) kavn , mend. U. — •) e. (eþa), V. — 
^ add, Rask.f $ed omne$ codd. omiiiuni. — *) at add. IV, 
U. — •) a [lætr hcr, U. -- »«) add. ex W, C/, in Rey. excidit. — 
»') a [om. Wy U. — '•) ok, U. — '^) rasUr, U. — *0 í'e"* «7. — 
'•) ^ylli, W^ U. — **) « [grvn divphaRa, mend.y U. — *0 ravn. 



^ 



C. 94-95. CLAVIS METBICA. ú'4\9 

brandr ignis nomen est; dugtr Q'uvat), grandar 
(oocet) perspicua sunt. Sed sunt quoque ipfpa aliua 
significationis , quæ ad sensum constituendi|ÍBi;iáb siint 
ordinandæ: bloð fremrvitni^ i. e. lupum, du/ vero, 
sive occultatio slitnar (dissolvitur , d: constat)^ at 
hlökk (i. e. pugna) haðist. In i|iItero strophæ qua- 
drante sic est : harðr skjöldr skslfr^ en skatnar 
tuka varða riki. In tertio qiiiAteiife sic est: hoHr 
gramr of her lœtr framðan fal hvitan rekinnj 
ille vero framiðr est, qui ante alios est coUocatus. 
In quarto quadrante sic : svalr brandr grandar 
^^ggju^') ^^ tiggja sonr dugir. 

95. Hæc tertia species Enantiophonoinm est: 
19. Velum quatitur super undarum 

platano : navcs profundæ circa regem 

cito feruntur, vadosi vero Huglæ 

fluctus nocent undarum lupo. 

Rana quietem non dat maclibus 

æquorcis, rixam facessit alta 

celetibus unda, fluctus iuteger 

ante latus tenue navis fatiscit. 
Hæc spccies ad Enantiophona maxima vulgo referrí solet. 
Hic in utraque scmistropha singuli versus voces enantio- 
phonas continent, ex singulis semistrophis binas, verbi 
caussa : grunn (brevia) , djup (profunda) , hata 



H'. — »•) hreini, ting., W^ við hal haBvm, U, — »•) «[hafrav8ty 
V, — »^0 skipar, If'; stafar, 1/. — •') haO, C/. — ") hvl, m§nd.y 
V. — '^) duila, W. — •*) a [om. W, V. — •*) orð\ 1/; m [eni 
tvav ▼. o., »V. — «ö) vUn helmiiisi, V. — «0 *> ^y ^* 



630 HATTATAL. 95-07. K. 

djúp, hata^ unna, [en i^ enum' efra helmingi er avá: 
heii klofiaar friö deilu ; þessi eru [at kalli en meste 
refhTorf) 4k minnst^ af þessum^. 

96. [Nú hefjast en minni refhvorf. Hér em eia 
relhvorf i visuorði*: 

20. Hélir^ hl^r at'' stáli, 
hafít fellr, <p svifr þelli, 
ferð dv»-TOPÍst, harða*, 
fram mót lagar glammi ; 
vindr réttr*® váðir bendir, 
vefr rekr** á haf snekkjur 
veðr þurr*® vísa iðjur**, 
varar fýsir skip, ysa**. 

Hér [ er eitt refhvarf ^ ' i hverju visuorði ok flest 
ofljés^*. 

97. [j>essi eru önnur en minni^^. 

21. Lúng**' frá ek lýða** þengils,' 
lá reis of skut, geisa*®, 

en svörð'* of her herða'*, 
hljóp" stóð und'* gram Róða"; 
þjóð^* fær þúngra skeiða 
þraung^^ rúm skipat laungum; 
stál lætr styrjar deilir 
stinn klökk i mar sökkva. 
Hér eru refhvör/* í öðru hverju vísuorði*®. 



' [ir>'vo dívphatta, mend.f V. — *) a [add. ex W, Vy nam 
in Heg, exciderunt, — ') om. W, U, — *) in Reg, mlivsc 
Mcriphtm. — ^) a [hin mlnnstv refhvOrf af þessvni , W ; kollvd 
me08o refhvorf y ok þo minzt af þessvm, U, — ^) a [om, W^ U, — 
h»Iir, id.y W; helcr, id,, C/. — ") fyrir, antey £/.— «) Hðrfta, 
W, feröHðrða, i,e, incotm Hðrdia. — ><>) rekr, C/. — ") reckr, 



C. 95-97. CLAVIS MBTBICA. 631 

(oderunt), unna (faTent) ; in posteríore Tero semistropha 
8Íc: heil klofnaVy frid deilu. Hæc enantiophona 
inter maxima \ulgo referuntur, etsi sint in jus minima. 

96. Jam incipiunt Enantiophona minora. Hic 
singulís versibus singula insunt Enantiophona : 

20. Proræ latera circa surgentem carinam 
pruina albescunt, æquorei fluctus ruunt, 
pinus vero adversus stridorm pelagi 
cito provehitur; virí moram aversantur. 
Secundus ventus carbasa sinuat ; 

in altum tela propellit libumas ; 

ruit tempestas, naves portum 

cupiunt. Rex factis cognoscitur. 
Hic singulis versibus singula enantiophona insunt, quorum 
pleraque sunt ad sensum perspicua. 

97. Hæc allera ex minoríbus sunt : 

21. Audivi, navem virorum principis 
ríiere, sed funes intendi super navitis; 
unda surrexit super puppi ; 
cquitium Rodii sub rege cucurrít. 
Virí sæpe angusta interscalmia 
gravium cursoriarum occupant; 
decisor prœlii duras vitiles 

proras facit demcrgi in undas. 
Uic in altero quoque versu enantiophona sunt. 

V. ^ »«) þyrr, IT. — '") iþnir, O. - '*) lyþ», V. — '•) wf- 
hwf, V; m [eir eio refhvörf, W. — »•) oHjóit, IT, 17. — 
") « [om. W, V. — »•) lyngy id., W. — »•) ly«» «. Iy»v, W. — 
*<*) ^isla, puneto deUndi iiterw I sukeeriptOf W. — *>) tverð, 
W., If. — «0 H»r*»> W^- — ••) hUM, W. — •*) Tm, V. — 
") h}éh%, V. — ••) þik, V. - •') þravBgt, 17. — ") oHU, If. 



032 EMRATAL. 98-00. IL 

98. [þessi eru en þrí6ju^ : 

22. HimÍDglæfa slrýkr háfar, "^ 
Vönn^ skilja sog', þiljur 

lauDstíga^ [vill lægir' ,' 

Ijótr fagr-drasil' brjóta, 

Lýsheims^ náir Ijóma^, 

liðr ár, of gram bliðum, 

uðr*. rekkir *® kjöl " klokkvan 

köld, eisa, far geisar. 
Hér eru^^ refbvörf i hvárum helmingi. [þessi eru i 
en minnstu refhvörf^", 

09.^ [Enn er sá háttr, er vær köllum refhvarfa- 
bróður * * : 

23. Firríst hond með harra 
hlumr**, líðr vetr at^® sumri, 
en flaust^^ við lög Lista 
laung taka hvild at gaungu. 
ÖP* mæðir lið lýða, 

létt skipast höll en^^ rétta, 

en skál at gjöf góla^® 

gulls svifr tóm en fulla. 
Hér er ^* í öðru orði^^ ok fjórða f)au orð , er 
gagnstaðlig eru sem refhvörf , enda * * standa eigi 
saman, ok er cin samstafa millum þeirra ok lúkast 

a [om. W, — «) hrcn, U$ hravn, W. — ») WL-g, U; 
B6g^ W. — *) 9ic, = lunetíga, hlunst. , /leý. ; Iðf^bkíða, If; 
logstiji^o, U. — *) a [bil lœgis, U. — •) fapr drasill, C/; veðr 
drasil, W, equum tempesiaiity navem. — ^ ly«keims , U. — 
liósv, W. — •) vnnr, trf., U. — '«) rekkir, U. — »0 9ie 
omnet. — •«) ein, add. U; eon, add. W. — '*) kollat, W; m 
[om. U. — '*) a lom.W, 17. — »*) ticRejf. (eed iamen literm r 



C. 98«i09. cLAVis nnBiCA. Ö33 

98. Hæc tertia sunt: 

22. Unda verrít excelsos foros; 
carinæ dividunt fluctus ; 
horrídum mare pulchnun equum 

, platani tramitum frangere cupit. 

FaviIIa domicilii gadi poUachií 

fulget circa blandum regem. 

Annus labitur; unda frígida yitilem 

carinam exercet; navigium ruit. 
Híc in utraque semistropha singula sunt enantiophona , 
quœ ex enantiophonis minima sunt. 

90. Præterea est varíationis species, quam eii Airno- 

PH0NI9 COGNATAM dÍCÍn|US : 

23. Apud príncipem manubríum remí 

a manu se removet; hiems post œstatem 

labitur, longœ vero naves quietem 

capiunt ad mare Listiæ, cursu perfecto. 

Proba cerevisia multitudinem 

virorum fatigat ; ' YÍtaa aula 

facile convivis œenjpátur, plena vero phialt' 

aurea munerí læté circumfertur. 
In hujus strophæ versu secundo et quarto voces con« 
Irariæ sunt , ad modum enantiophonorum ; verum hæ 
voces non constant, sed una interjecla syllaba distant^ 
neque isochronæ sunt. Varíationum genera jam allata 
ad metrum collalatum pertinent, ratione syllabarum 

/«r« wa9ti^, W; 1/. — »•) *íc £/; af, Ré^, IV. — >0 flest, m — 
'•) el, C/. — '•) 9ÍeR€0,y i.e. eð = ct, it, hit; il, £/; hin, W.— 
*<0 Ceiai V. — *0 ero, If'. — ") mdd. 9x W, mmm in Heg. eæ^ 
eidiif ▼Í80 orþi, D. — ") ok, Wf eo, U. 



034 HATTATAL. 99-101. K. 

[bæði eigi (^ eina tið. þessir bættir, er nú eni ritaAir, 
eru dróttkfæðir at* hendingum ok orða lengð'. HSr 
eru vi samstöfur i hverju visuorði , ok aðalhendingar 
i öðru ok enu fjórða, en [skothendur i fyrsta ok þriðja^. 

100*. Hvemig skal skipta^ dróttkvæðum hætti 
með hendingum eða orða lengð ? — Svft sem hér er 
dunhenda * : 

24. Hreintjömum gleðr homa, 
horn náir litt at þorna, 
mjöðr hegnir böl® bragna, 
bragningr skipa sagnir; 
fólkhömlu gefr framla 
framlyndr viðum gamlár* 

hinn er heldr fyrír skot skjöldum^® 

skjöldúngr bunángsöldur^^. 
Hér er þat málsorð fyrst í öðm ok enu fjórða visu- 
orði, er siðarst er i enu fyrsta ok þríðja. 

101. [þötta er tilsagt**: 

25. Röst^* gefr öðlingr jastar**, 
öl * * virði ek svá , fyrðum ; 
þögn*^ fellir brim bragna, 
bjór forn er þat, horna ; 

') a [míc ex cof^jechira } bæþi e' , ^cy. ; bæJSi s eí^a, If^; 
eifi b»þi, f/. — *) h»Uiy add. C/. — ') sva seoi lier er, mdd. 
1/. — *) a [ 6kotliendíng í env f. o. þ. vísvordi , W, — •) hér 
fiegir hverso skipía skal hættinvm, 1/. •-- ®) skipa, W, — ^) kœc 
Bppellaiio eadem ac supra manu, ei eodem airamenio adtcripta 
eet t'ft cod. Reg., ai W ei U omiiiuni, Hæc siropha trantlmta 
est a Joh. Olavio in Nord. ^. Digtek. p. 148. — *) boð, 17. — 
•) gamláiry 1/, ex eorreciione lHrarii. — •**) BkjolldVy V. — 



C. 99-101. CLATIS MBTBICA. 635 

harmonicarum et longitudinis versnnm ; hic eníip ín 
quovis strophæ versu sex syllabæ sunt, ín secundo et 
quarto syllabæ harmonicœ plenæ, ín primo et tertio 
semiplenæ. 

100. Quomodo variandum est metrum coUatalum 
syllabis harmonicis aut longitudine yersuum? — Uti in 
hoc genere , quod anadiplosis Yocatur : 

24. Rex classiarios puris 
comuum laticibus delectat; 
comu parum siccescit; mulsum 
castigat dolorem virorum. 
Generosus princeps, qui prætentis 
clypeis iclus excipit, vetustas 
mellis undas tigilli prœliarís 
columiníbus liberaliter donat. 

Tn principio versus secundi et quarti hiijus slrophæ vox 
est, quæ in primo et tertio extrema est. 

101. Hoc est genus explanatobium : 

25. Princeps virís donat fermenti 
vorticem : sic cerevisiam æstimo ; 
æstus comuum mmpit silentium 
virorum : hoc vetustum zythum est ; 

»») sie Reg., W; olldr, U. — •«) a [om. W, U. — '») r»»t, 
U. — *0 »»*•••> ^- — '*) o»> ^- — '•) þ«Pi> ^' 

•) Si Btrictas ordu servandas csset, strophæ 25, 26, 27, ^«9 
ad metra elocatíone varíanda pertlnent , h. I. interserendæ easeBt ; 
iFtrophœ cnim 21, 28 seqq. , exceptiti 39. -10., in solis metrieis 
varíationibas versantur. Nam variatio strophv 24. re vera in co 
constat, quod ^yllaba harmonica primana versus secandi et ^oarli 
est ÍBÍtialis et ídentica eom secondan& verðos primi et tertii. 



836 mjMATAh. 101-103.K. 

máls kann inildingr heiisu, 
mjöðr heitir svft, veita; 
t strúgs^ kemr [i val veiga*, 

vin kallak {lat, galli'. 

. 102. [Nú er orðskviðuhéttr * : 

26. Fús br^tr fylkir eisu 

fens, bregðrhönd á venju; 

rán-hegnir gefr Rinar 

röf , spyrr œtt at jöfrum ; 

mjök trúir ræsir rekka 

raun , sér gjöf til launa ; 

ráð á lofðúngr Ijfða <' 

lengr, vex hverr af gengi. 

103. [þetta er álagsháttr * : 

27. ískalda sW ek^ oldu 
eik, var súð en bleika 
reynd, til ræsis fundar 
riks, emk kuðr at sliku; 
brjótr ^k hersis® heiti 
hátt, dugir sæmd at vátta, 
auðs af jarla prýði 

itrs, vara siglt^ til litils. 
^^Hér hefr upp annat ok hit fjórða visuorð með fullu 
orði ok einni samstöfu, ok leiðir þat^^ orð af [hinu 
fyrra vísuorði**, en þær v samstöfur, cr J)á eru 



") strvgs r. bU'ogSf U'; etr^ks, V, — ') « [valr a vcigar, 
^' — •) gallda, V, — *) a [om. W, U. — *) « [sic in #<- 
quenÍHus Reg,, ei •/. OlaviuM in margine codicis W ^ tic ei 
Raskius dediií om, ÍV, U, — sic Uf braut, W^ sl' (skal), 



C. 101-103. cLAvis íonmA. 637 

rex liberaHs medicinaiii sennoois 
præbere scit: sic mulsum appellalor; 
noia fastAs (id quod vinum appeDo) 
in receptacuhun potAa ínfuQditur. 

102. Sequitur variatío proverbialts : 

26. Imperator favillam maris lubens 
frangít: mauus more ducitur; 
ultor rapinarum dat electrum Rheni: 
populus de principibus percontatur. 
Princeps viros magnopere explorat: 
donum respicit remunerationem ; 
rex imperium populi diu tenet: 
quisque successu crescit 

103. Hœc est variatio suppLEBfENTonuM : 

27. Abiete secui undam, glaciei instar 
gelidam, potentem principem 
conventurus ; albidæ tabulæ sunt 
tentatæ. Hoc de me notum est. 
Divitiarum fractor celsum titulum 
eximii ducis ab decore dynastarum 
accepit; bonorem commemorare decet. 
Haud frustra navigatum est. 

Hoc loco secundus et quartus strophæ versus incipit 
a plena voce monosyllaba, quæ ad sententiam præce- 
dentis versus pertinet, reliquæ vero quinque syllabæ 
integram sententiam efficiunt. *Hæc species metri 

Reg, ^ f^ om. W. ^ '^ sic W, V$ henWs, Reg. — •) Blíkt, 
Wy U.— ^ þetta er álasslidttr, add,h,L Heg. — *^^ om. U.^ 
'*) om. W; m [iovm lyaa viso helmÍDCi ok orþinoy U. 

O Ume reftreDda poto ail stropham 21, v. «apra p. 635 not.a. 






638 MATTATAL. 103-104. K. 

[eptir, eru sér^ luii mál*. þessi er hinn ryrsti háttr, 
[er ritaðr sé*, þeirra er [breytt er^ af dróttkYœöum 
hœtli með fuliu bátta-skipti , ok béðan firá skal ná 
rita þær greinir, er skiftf er* dróttkvœðum hætti ok 
breytt með hljóðum ok hendingaskipti eða oröalengð, 
stundum við lagt en stundum af tekit. 

104. [þetta er tviskelft^: 
28. Yandbaugs^ veitti® sendir 

vigrakkr, en gjöf þakkak 

skjaldbrags* Skylja mildum, 

skipreiðu^® mér**, heiða; 

fann næst fylkir unna ^ 

[Ibl dýr^* at gjöf stýri** 

stálhreins ^ ^ , styrjar deilis^' 

stórlæti [sá ek^^ mæta. 
Hér er^^ í fyrsta ok þriðja visuorði þat er háttam 
skiptir, hér standast^® hljóðfyUendr svá nær, at [ein 
samstafa er^^ i miilí {leirra ; {leir^^ gera skjálíhendur 
[stuðlar , ok er hinn fyrri ^ ^ upphaf visuorðs , en 
hendingar standast sem fírst. En ef frumhending er 
i {leirrí samstöru, er næst er hinni fyrstu, {)á bregzt 
eigi skjáifhenda**. 



>) •inar , add, IV. — *) a [ am mál y er eptir em , V. — 
*) a [hcr ritaðr, W f ritaðr, £/. — *) a [breyttir erv, Wf 
breyttr bc ,£/.— *) í «<'''• V. — "^ a [om. IK, |/. — ^ gie W; 
v«nnbao|^, Reg.y C7, minus commode ^ nam h, l. vami varétm 
non eety neque hœc tectio metro satisfacit, quum hoe mairi genuM 
pottulety ut prima syltaba metrica versuum imparium cmm 
pennltima ^usdem versut eemiptená consonantiá eongmmU — 
•) vciti, IV, V. — ») skjaldbraKs, irf., W. — >") 9ic IV; akip 



C. 103-104. CLAVis mniiCA. 639 

collatati príma est ex iis, quæ plena yariatione inetríca 
se distinguant , et posthœc descríbemus eas species , 
quibus varíatur metrum collatatum, partim sonis vocum 
et díspositione syllabarum haimonicarum, partim longi- 
tudine versuum, jam aucto, jam deminuto syllabarum 
numero. 

104. Hoc genus bitremulum est: ' 
28. Prœlio animosus missor virgæ scutaríæ 

tribuit mihi præfecturam marítimam ; 

ego vero pro eximio munere 

gratias ago regi bellicoso. 

Deinde imperator, cpiæ rectori proræ 

maclidis daret undarum 

animalia, invenit. Vidi eiimiam 

munificentiam prœlii auctoris. 
Hujus strophæ versu prímo et tertio inest id , quod 
varíationem metrícam efíicit: nempe literæ servæ tam 
prope constant, ut una tantum interjecta syllaba inter 
se distent; hæ literæ servæ varíationem tremulam 
efficiunt j quarum príor in initio versAs est ; syllabæ 
vero harmonicæ quam longíssime inter se distanU Si 
vero prímana in syllabam , quæ prímæ est proxima , 
incidat, varíatio tremula ultro se obfert. 



reiþvy Reg.f Kkipreþi, C^. — ") m (meB), T. — **) c [QAldyry 
ir,- faUdyr, V. — '») styra, £7/ af gfiöf atýria, ÍV. — '*) $itH\ 
V €t He§, iím ui s finale fere erasum 9ity a vero supraeeriptum 
'») eie Hef.; deiP, W'/ deili,'l/. — '*) « [í*e«'> «/—")«» 
H^, f/; exeidit in Reg. — ■") standa, C7, addene sirþlar. — 
*•) a [tvær tfamstofar era , W. — •«) þ«r, W. — •») ero in 
fjrrri, U. — •«) a [om. W. 



640 aMTATAb. lt)5-t06.K. 

105. [þessi er detthendr báttr^ : 

20. Tvær raan ék hilmi hjnim 
heims vistir' ótvistar, 
hlaut ek ásamt at sitja 
seimgildi fémildum : 
fúss gaf fyikir hnossir 
fleinstýri* margd^rar, 
hoUr var hersa stílli 
[hoddspennir fjölmennum^. 

Hér skíptast hættir i oðru ok fjóröa visuorði, ok ræJfr 
en fjórða samstöfun^ háttunum. 

106. [þetta er draugsháttr ^ : 

30. þoll bið ek hibnis bylli 
halda grænna skjalda; 
askr beið af þvi þroska 
þilju Hrúngnis ilja ; 
vigfoldar njót valdi 
vandár margra landa, 
nýtr vartu oss til ítrar^ 
elli dólga feliir^ 

Hér er enn i fjórða ok í öðru visuorði þat er hátturo 
skíptir , ok ræðr hér hin þriðja samstafa. 



*} a [om. Wy V. in margine coiieu W manua reeeniior 
CJ» 01. Orunnavieensis) hoc loco scripsii: flíóthendt. — *) eie 
W, U; vist er, Reg. — •) fleiostýrir, W, U. — ^ m [ hatt 
spenn fiolni ennvm , U menioee. — ^) samstafa, W, V» — ^ a 
lom. W, U. — T itrn, U. — •) aólga fellis, W. 



C. 105-100. CLAVI8 METEICA. 641 

105. Hæc v^ríatio habet harmonias iÍLTERifANTEs: 

29. Duas memíni apud hilarem 
prítícipem lætas mansiones : 
contígit mihi una cum munifico 
divitíárum cumulatore considere. 
Imperator perquam pretíosa cimelia 
lubens dedit jaculorum rectorí. 

Aurí profusor fidus erat præfectorum 
moderatorí, frequentí comitatu stípato. 

In hujus strophæ versum secundum et quartum incidit 
varíatío metríca , quam eificit syllaba quarta \ 

106. Hoc est genus trochaicum: 

30. Virídium clypeorum thallum 
hortor, ut gratíam r^gis retíneat: 
fraxinus tabulæ plantarum Hrungnerís 
ea re honorem consecutus est. 
Tenens campi prœliarís virgam ! 
utere multarum terrarum imperío 

ad extremam usque senectutem ! 
Prostrator hostíum, bcnignus nobis fuistí. ' 

Etiam in hujus strophæ versum quartum et secundum 
incídit metríca varíatío , quam hoc loco facit syllaba 
tertía. 



») BÍBiiniBi in hifl versibai! Iochbi Imbet aBUb«eehiafi cdbi 
ABiphibraehy. 



41 



642 HATTATAL. 107-108. K. 

ANNAT KVÆÐP. 

107. [Nú hefr upp annat kvæði' : 

31. Stáls dynblakka stökkvi 
stinngeðs samír minnast, 
álms bifsœki aukum* 
Yggs feng , á lof þengils ; 
odds^ bláferla jarli 
örbrjót^ né skal þrjóta, 
Hárs saltönnu^ hrannir 
brærum, [óð at stœra^ 

[þetta beitir bragarbót^. Hér skiptir háttum i (yrsta* 
ok þriðja vísuorði : [hér standast sem íirst má staAbr^^, 
en hendíngar svá , at ein samstafa er á milli , ^at 
greinir b&ttuna^^. 

108. [þenna hátt kalla menn riðhendar^*: 

32. £1 þreifst skarpt of Skúla 
skýs snarvinda lindar, 
egg varð hvöss i höggum 
hræs dynbrunnum^* runnin**: 



'} Hune tHulum ex ediHone Raekii euseepimus y cfr, euprm 
p. 694. — *) a [om. Vy qui in receneu mehrorum koe $enus 
mppéllai: bragarháUr (num mendoee eæ brasarbót?); a Ounn. 
Pauli vocalur: draug^hent, quum meirum proxime prmcedens 
nullum apud eum nomen kabeai^ Jok, Oiaviua in margine 
codicie W uíriueque siropkm (80 eiSí) meiro nomen draa^ent 
addidii. — A [Her hefr annat kvœði þat er ort er vm Skvla iarl 
ok heitir Bragarbót , W y lilerm iniliaii vacuo ioco relicio, — 
») álfs b. avkinn, W. — *) OSz, W. — *) avrbriot, Reg.j W; 
orb'ot, V. — ^) saltavnnv, Reg.^ saltvnnvm, £/; saltvnnv, W. — 



k 



C. 107-108. CLAVIS METBICA. 643 

CARMEN SECUNDUM. 

107. Jam incípít carmen secundum : 

31. Decet íncitatorem strepentium proræ 
sonipedum laudes commcmorare 
animosi principis ; Yggi quæsilum 
augemus vehementi arcAs motorí. 
Neque adsiduus fractor mucronis, 
livida relinquentis vesligia, deerit 
carmini dynaslæ amplifícando ; móvemus 
latices dolii palatii Haviani. 

Hoc (carmen) appellatur Bragarbot (Integratio en- 
coMii). Yariatio metrica hoc loco incidit in strophæ 
versum prímum et tertium ; hic enim literæ servæ quam 
fíeri potest longissime distant, syllabæ vero harmonicæ 
una tantum mtercedentc syllaba inter se absunt, id 
quod variationem metrícam effícít. 

108. Sequentem variationem appellant harmonias 
viciNAs : 

32. Acris pfocella nubis gladialis, subitis 
incitata ventis , gliscebat circa Skulium ; 
acuta acies strepentihus cadaveris 
fontibus perfusa est inter cædendum: 



« [odd at skera, £7. — •) a [om. IT, C/. — •) öftrv, V. — 
'^ m [her standa atvAlar aem flrst máy U. — ") « [ok r»dr sy 
samstafa háttvm, er næst er hinni fyrstv, W. — '*) Reg.9eriM 
rifthendor; a [om, W^ V} in margÍHe eodicis W J. Olav, ad'^ 
teripgii brafarkót; V in reeensu meirorum appeliai liftheodar. — 
>*) Mie omme$. — >«) vonin, W. 



41« 



644 HATTATAI.. * 108-110. K. 

sveimþreytir ^ bjó sveila 

snjallr ilstafna' hrafni, 

Páll' varð und fet^ falla 

fram {>rábami amar. 
Hér skiptir háttum i öðra ok Qórða visuorði, standa 
þar hendingar báðar samt nær enda , ok Qákast báðar 
i einn hljóðstaf', ok er betr at samhljóðandí sé^ eplir 
aðra *. 

100. [þessi háttr er kallat veggjat^: 

33. Lifs varð* rán at raunum, 
réð^^ sverð, skapat mjök ferðum, 
staung^^ óð þrátt á^* þingi 
þjóðsterk, liðu fram merki; 
hrauð of hibnis bróður 

bvöss egg friðar von seggjum, ^ 
spjót náðu blá bita, 
búandmenn^' hlutu |>ar renna. 
Hér er háttaskipti i öðra ok fjórða visuorði, ok [er 
{>ar ein samstöfun sett i^^, svft at tvær era siðarr, 
ok [aukit þvi^^ lengð orðsins. 

110. [Nú er flagða háttr*^: 

34. Flaust bjó fólka Ireystir 
fagrskjölduðustum öldum^^, 
leið skar bragnings bróðir 
bjartveggjuðustu reggi**; 



*) 4Ío Reg,f seiin þreytlr, auri deminulor y W^ V. — 
*) ilsurni, IV. — •) þollr, W', valr, U. — *)«*> ^f Wt, V. — 
*) a [«íc £7; i einam staf, H'; in Reg* hœe vocaéuim 9nmi da^ 
iriia y videmue lanlnm "Ivkas a ein ... f baþar*', 9ad m^iara 
lacuna quam ut ibi tanlum ecriplum fuieaei "einam ntaf' *. — 



\ 



C. 108-110. CLAVI8 METRICA. 645 



aiiimosus bellici tamultiis perfector 

cornua plantarum corví cmore 

circumdedit Paulus sub pedem dilecti 

aquilæ gnati procumbere coactus est. 
Hoc loco Yariatio metríca inddit ín versum secundum > 
et quartum, in quibus utraque syllaba harmonica prope 
finem (versús) juncta, in unam vocalem (syllabam) exit, 
quarum alteram excípi a consonante pnestat. 

109. Sequens variatio dicitur intergerium : 

33. Mors, homínibus destinata, eventu 
valde probata est; vibrabatur ensis: 

perquam firma pertica crebro ruebat ?t 

in comitiis ; sígna proCedebant. 

Círca regis firatrem acuta acies 

ipem pacis abstulit viris ; 

lividæ hastæ erant acutæ; 

coloni ibi fugere coacti sunt. 
In hujus strophæ versum secundum et quartum varíatio 
incidit, dum una syllaba ante penultimam interposita 
longitudinem versús augeat. 

1 10. ' Sequitur variatio , gigantum dicta : 

34. Explorator militum navim ínstruxit 
viris splendidissime dypeatis ; 
frater regis æquor secuil navi 
luddissimis pluleis munita. 

•) 4ie Wy Vf sem, mend., Reg. -^ biþar, W. — •^ a [pm. 

IV. _ •) var, V. — '^ rcift, IV; reidd, V. — ") Bionif, V$ 
stð^, W j forie ex % guiinrali. — '*) at, £7. — ") bondmeM, 

V. — '«) m [aokit þar i einni samBtO^, W. — >0 • \!^Í^^ H» 
W. — >•) a \pm. Wy V. — '0 elldvin, V. — "0 hreggi, IT, V. 



646 BATTATAL. 1 10- 1 1 1. K. 

best rak hilmir rastar* 

harðgreipaðastan ' reipuin, 

fljár hlaut við þröm þjóta 

þúnghúfuðustu iúngi. 
C' Hér skiptir háttum i öðru ok enu fjórða visuorði , er 
hér aukit bœði samstöíu ok fullnat orðtak sem framast', 
ok eptir þá samstöfun eru þrjár samstöfur, ok er rétl 
dróttkvætt ef hon er or tekin. 

111. [þessi háttr er en forna skjálihenda*^ 
35. Reist at vftgsbrá vestan, 

varrsima bar ' (jarrí , 
i9f. heitfastr háfar rastir 

hjáimtýr svolu stýri ; 

stokr^ 6x er bar blakka^ 

brims fyrir jörð, it® grímma, '^ 

herfjölð, húfar svölðu, 

hrann ráð* búandmanna. 
Hér er skjáKhent með aðalhendíng í þríðja visuorði 
i hvftrumtveggja heimingi, en at^^ öðru sem dvótt- 
kvætt. [þenna hátt fann fyrst Veili^^; þá lá hann i 
útskeri nokkvoru, kominn af skipsbrotí, ok [höfðu þeir 
illt til klæða ok^^ veðr kalt, |)á orti hann kvæði, er 
kallat^' er kviðan skjálfhenda eða drápan steflausa, 
[ok kveðit eptir Sigurðar sögu**. 

*) rasta, U. — *} sie Reg,^ muiatum, /oriaeee alim mmnwj 
ex harftsveipaðastan , quod habeni W, V. — ^ mÁy mdá, U. — 
*) II [ojw. IV, U. ^^eiceiReg,', barr, Si, - «) «íc («*?«•■) *«#•; 
st4)ckr, lU, C/, «/.; stökk, W. — ^) backa, 17, Si, — •) at, 1/.— 
*) hrannlað, co^junciimy via undæ, mare, U, St,} hrann lið, W, 
í. e. hrann (=rann) lid, fugeruni copim. — '^) eæ IV, U^ eæcidit 
ffi Reg. — 11) ^orvaldr veili, U} W dedii veli, sed nomen ^nralir 
euprm lineam addidii J. Olav. — '*) a [h. (hafði) Altt kleþa, e». 



C. 110-111. CLAVtö METRICA. 647 

Prínceps pepolit equum vortíds, 

funibus durissime coDstrictum ; 

mare slrepere coactum est ad marginem 

navigii , gravissimis tabulis lalerab'bus iostracti. 
lloc loco variationem inducit versus secundus et quartus, 
qui versus et summum habent gradum verborum ampli- 
ficationis, et auctiores sunt unft syllaba, ante syllabam 
antepenultimam ínterpositá, qua demta regulare prodit 
metrum collatatum. 

111. Sequens varíatio continet harmomias trbmulas 

VETERE8 : 

35. Deus galeæ, promissi servantissimus , 
ab occidente vectus, frígido gubemaculo 
celsos vortices secuit, Vagsbruam petens: 
vorticosus navis tractus longe ferebatur. 
Cursus auctus est, quum magna multitudo 
æstús equorum terram præterferebatur ; 
latera navium fríguerunt; perículosa 
conspiratio colonorum dilapsa est. 
Hoc loco est harmonia tremula cum syllaba harmonica 
plena in versu tertio utríusque semistrophæ, ín ceteris 
servalis metrí collatati regulis. Hanc varíationem primus 
invenit Veilius ; qui, naufragio eiapsus, in scopulo quodam 
remotiorí excubans, quum sui tegumenlorum inopia labo- 
rarent et Qœli inclcmentia vexarentur, carmen composuit, 
diclumldELosTRRMULUM sivc cpos non intercalatum, quod 
carmen ad excmplar historiæ Sigurdianæ^ compositum est. 

17. — i«)kolK ^ — >«)a[om.f/; atWkanep$riodummpriari 
lad Btropkmm 88. retuUt, vido'k. I. et ad finem ttrephm 64». 

•) 8isBÍficari pato canuM alifBo4 áo Sigurio Fofaericiia , 
conf. Fme. 5, 210. 



«v." 



648 lumTAL. 113-113.il 

112. [fi0ta er jþrihent kallat^ : 

36. Hristi hyatt, þá er reistíst, 
herfamig mjök lamig Testamig, 
samði i!6lk en frðm&ast* 
foIbteTk hriogserk grams verk; 
hond lék, herjnm' reynðist 

hjörr kaldr^, aUraldr' mannbaldr; 
egg frá ek breiöa bjoggjn^ 
bragning fylking stóö þing. 

þrennar aðalbendingar * em hér i oðm ok eoa Qórða 
YÍsuoröi, ok [lúkast allar einnig^ ok* fylgir samstofím^^ 
fyrir hTeija. 

113. [Nú er hinn dýri háttr'^.: 

37. Vann kann Yirðmn banna 
Yald gjald böfuð^* aldar, 
ferð verð fólka berði^' 

fest^^ mest, sá^' er bil lestir; 
hált J)rátt" hölða áttar" 
hrauð auð jöfurr rauðum, 
þat gat {lengill skatna 
þjóð, stóð af^® gram, bjóða. 

Uér eru i fyrsta [ok þriðja visuorði^* tvær aðal- 
hendingar samt'^ i upphafí, en hin þriðja at faætti 
við enda. 

« loM. IV, f/. — *) framdis, Wf framþi, V. — *) He Vf 
hTerJam, Wf in Reg. dubia leeiiot heriym «. hverivm; hemaai, 
8. — «) kalld, W. — ») alls valdr, S. — •) porf. inf. aei. v. 
*yw>*> ^'^^fíS^f ^y V' — ••">*> odd. U. — •) eino reff, W» — 
*) m lom. V. — ><") sameura, I/. — ") a [om. If, £7. — ») hoft»Ar, 



C. 112-113. CLAVIS MBMICA. 040 

112. SequeDs ▼ariatio dicitor HAmioifiA tbiflex: 

36. Quando perionga TexiUi pertica elata est, 
alacres milites tonicam anmilatam 
concusserant, et acria certamina militaria 
eommisemnt; focinora, rege digna, patrata snnt. 
Frigidus gladius manmn exercebat; 
eximia regis rirtns militibns 
perspecta est; agebator adei conventns; 
audÍYÍ, regem in lata acie versari. 

In hujus strophœ versu secundo et quarto temœ sunt 
syllabœ harmonicæ plenœ, omnes eodem exitu, quarum 
singulas una syllaba prœcedit. 

1 13. Sequitur takiatio abtificiosa : 

37. Princeps populi, qui moras rumpit, 
civium potentiam réprimere valet 
Yiri egregii maximam pecuniœ summam 
incitatori militum datmros spopondemnt. 
Princeps rirommpopuhim ad ofBcium - 
redire co^t; ea res profecta est 
ab imperatoro gentis msticomm. Rex 
sœpe rubras divitias disjecit. 

In initio versus primi et tertii hujus strophœ juxta 
ponuntur duœ syllabœ harmonicæ plenœ, tertia pro 
moro ad finem versus adjidtun 

ir, V. — >■) hirði, W. — "«) flest, W. — «») tá, U. — ^hnM^ 

ir, frr«v«. — *0 »*^"'> W'- — ") o'i W^l ■«> r. — *^ « [▼isr^ 
orði ok hveiji i Tpphaflf IF. — ^ sen, J0$ mubmi, ek liitt (r. 
ftl h. T. e., W. 



650 HATTATAL. 1 13-1 14. K. 

38^. Farar snarar fylkir byrjar, 

freka breka lemr á snekkjum, 

vaka taka visa rekkar^ 

viðiBr skríðar at þat biðja; 

svipa skipa sýjur^ hepnar . 

sðmum þrömum i byr romum, 

Haka skaka hrannir blökkum, 

hiiðar miðar und kjöl niðri. 

114. [þessi háttr er kallat tiltekit': 

39. Ok hjaldreifan^ hófu 
hoddstiklanda mikiir, 
morðflýtir kná mæta 
málmskúrar dyn, hjáhnar^: 
hjaldrs þá er hilmir foldar 
[hugdýrum gaf stýrí ^ , 
ógnsvellir fær allan , 
jarldóm göfugr, sóma. 

Hér skiptir háttum [it fimta visuorð^, ok leiðir i þvi 

orði máltak af fyrra visuhelmingi , ok dregst þat 

visuorð með hljóðfylling ^ [mjök eptir* skjálfhendu 
enni njju. 



Uanc tiropham h, L interuni Dy St, Oy et recte «1 
videtur, quamvie etiam ad dimetra (hrynjandi) referri fotsitj 
etf quod ad argumentum aliinet, inier vereum 6Z et 68 inier^ 
poni, Reg, utlimum otnnium poeuily foriasse quum a lHrmrio 
jueio loeo okliium eiif W po$t eiropham 64 adfert et Veiio 
t. Thorvaldo veiiio trihwiU FragmentumSkaidœ'ichartaeeumJy 
m Raekio in Mandia detecium, codicem W eequitur et koc 
meiri genus appeUat veUháitr t. trölls háttr. ^ hane airopkmm 



C. 113-114. CLAVltf METRICA. 651 

38. Imperator celería Hmera ingredítur: ' 
vehementes fluctus libumis illiduntur; 
regií satellites Yigilias ag^re incipiunt, 
deindeque cursum navis votis exposcunt. 
Fortunatæ tabulœ, vehementi durante 
tempestate, calles navium inreriorí carinœ 
subjiciunt; cumuli undarum media 
latera Hakii equonim quassant. 

114. Sequens varíatio dicitur anaphora: 

30. Atque ingentes galeœ evehebant 
aurí dispersorem,. in prœlio lœtum 
(accelerator pugnœ occurrere potest 
strepitui pluviœ metallicœ): 
quando illuslrís terrœ protector 
animoso pugnœ moderatorí dynastæ 
dignitatem concessit. Concitator prœlii 
nullum non honorem consequitur. 

Hoc loco varíationem melrícam inducit strophœ versus 
quintus , in quo versu vocabulum^ est j a príorí semi- 
stropha repelitum ; qui versus , addita particula hyper- 
metra^, prope accedit ad harmoniam tremuiam novam^ 



f$miim$ otmitiit. — *) 1» Reg, syior 9eriptmm§ syair, V. — 
« [OM. ir, V. ^ ^) 9ie Re$.f hialdr reiAui, W^ V. ^ 
*) bálmar, V. — *) « [ho(ttBraBi pif feri , Wf haffeniBi faf 
stBrí jV. — « [ < C^r^» vísaorfti , r. — •) hlioþiyilÍBgrm , 
!/.— •)« [»«íJ» W. 

•) scilicet 9^aldr9f repetitan ex ^M^fmn \m versa prino. — 
b) h. I. er ÍD adverhio fá er. — «) poto id. ^o. tviekeift, str. 38. 



652 HATTATAL. 1 15-1 16. K. 



115. Q>esM háttr er kallat greppa 

40. HTerr fremr hjaldr' barra, 
hyerr er madingum ferrí*, * 
hrerr gerír höpp at stcrrí, 
hverr kann auð at þTerra? 
veldr hertogí hjaidrí, 

hann er first^ biiknar^ mamií, 

hatin á^ höpp' lA sýnni, 

hann Yeiír^ blik spannar. 
[í þessúm hœtti * er brey tt til dróttkTæðs háttar meö 
orðum *®. 

1 16. [Nú er sá háttr, er yœr köilum liöhendar* ' : 

41. Yeir itrhugaðr jtum 
otrgjöid jofurr snotrum, 

opt hefir þings fyrír þraungri 

þángfarmr Grana sprúngit; 

hjörs viii rjóðr at ríði 

reiðmálmr Gnita heiðar, 

vigs er [hreytt at hættís*' 

hvatt Niilúnga skattí. 
j>at eru liðhendur , er hinn sami stafr stendr fyrír 
hendingar, ok þá er rétt ort liðhendr háttr, at i oðni 
ok i hinu ijórða visuorði sé oddhending ok skothending 
[við þœr hendingar, er i fyrra^® visuorði eru, ok verðr 
þá einn upphafsstafr aiira þeirra þríggja hendinganna^ ^. 

') a [ ow. W f U. — *} 9ic Reg, , alio airamemio ei 
forie eiiam alia manm €» hildi fntf/a/tfm; hildiy W^ €/, eoéem 
#«•#». — ') t. 6. flrrí (oesi), ut recie puiavii Raekiusj r«RÍ, 
Wf id. (» = «), Hon ni puiavii G.Pauii = færari. — ^^ firstr, 
mmse.y W. — ») blikvr, 1/; blikvrs, W. — •) er of, W. — 
h*PP, 1/. — •) velor, 8. — •) sie W$ þessvm hvOi, V§ 



C 115-110. CLAV18 METBICA. 653 

1 15. Seqaens yariatio dicitar mMORiALR poeticum : 

40. Quis animosius pugnam commitUt, 
quis a parcipromis remotior est, 
quis majore utitur fortuna , 

quis erogare scit divitias? 
Bux militum auctor est pugnæ , 
ille ab bomine avaro remotissimus est, 
iile manifesta utitur fortuna, 
ille prodígit spitbamœ fulgorem. 
Hœc variatio ad metrum collatatum verbis translata est. 

1 16. Sequitur varíaUo, quam didmus coiisoNAirnAS 
HOMasoABCTAS : 

41. Generosi animi prínceps Lutræ mukam 
viris eleganUbus deligit; 

gravis sardna Granii sœpe dissiliit 
a frequentatore comiUorum. 
Rubefactor gladii optat, ut vectabile 
metallum saltás Gnitensis circumeat; 
thesaurus Niflungorum apud prœlii 
períclitatorem magna vi dispergitur. 
ConsonanUa bomœoarcta est, quum eadem litera syllabas 
barmonicas præcedit; tumque recte composita est varíatio 
consonanUarum bomoeoarctarum , quum prímana versus 
secundi et quarU iniUalis est, et cum syllabis barmonids 
versus præcedentis semiplená consonantia concordat: 
tunc enim bis omnibus tríbus syllabís barmoníds eadem 
est litera iniUalis. 

þessi heCti (vél heiti), Ré§. — >«) IT mddiix eaa fleatlr Trki* 
þftt meft leetvm heitam. — ") m [m. IT, V. — *■) He Vf 
hmttíMf ilejf.; m [hnrtt at hstti, W. — **) He Uf eiiVy M§§. ,~ 
'0 í^c m [mi. W. 



654 HATTATAL. 117-118. K. 

117. Nú er sá báttr er vær kolhim rétthent * : 

42'. Alrauðum drifr auði , 

ógnrakkr' firum Hlakkar 

veit ek hvar^, vals á reílu, 

verpr hringdropa snerpir; 

snjallr lætr á fit falla 

fagrregn jofurr þegnum, 

ógnflýtir' verr ýtum 

arm, Mardallar hvarma. 
Hér eru aðalhendingar i fyrsta ok þríðja visuorði, en 
gœtt at taka or skothendur^. 

118.. [£nn er sá háttr, er vœr köllnm ina mimn 
aðalhenda', þat eru skothendur i enu fyrsta visuorði 
i báðum hefaningum, svá sem hér segir^: 

43. Samþykkjar^ fremr sökku^^ 
snar baldr hjarar aldir, 
gunnhættír kann Grótta 
glaðdript ^ ^ hraða skipta : 
féstríðir kná Fróða 
fríðbygg liði tryggva ; 
Qölvinjaðr^* hylr Fenju 
falr^" meldr alin**-veldi. 



•) detthent, W (in margine 'Vietthendt"). — *) kæe sirofha 
trantlaia ent ah Joh, Olavio in Nord. i^mle Digtek. y. 60, — 
*) of^raekar, F. — *) 9ie W, V$ hvat, Heg. — *) 9ie Reg , V; 
ó^nflytom , Wj quod secutut Olavius eonstruxii: snianr i. I. f. 
M. hv. falla á arm þc(pitfin , verr fit ýtum óffnflytum , defendit 
regnum viris keliicoeie} poterai consirui: verr ágntiýUim aroi, 
omat prœiiatorikuM (viris) kraehiumj quœ eenientia eine dmkie 
foitm fuit, — ')(*kothendv(8ko(hendum), V. — ^)alheadv, €7. — 
*) m [om, Wy fui etiam ordinem eequentium itrafkurum imvortit 



C. 117-118. CLAVIS METRICA. 655 

1 17. Sequitur variatio, quam dicimus coNsoNAifTiAM 
bectam: 

42. ÐÍYÍtiæ, totœ rubrœ, depluuot; 
novi, ubi exasperator prœlíi 

in pugna animosus, guttas annuli 
in accípitris areas virorum jaciat. 
Cordatus princeps facit, ut splendida 
pluvia Mardallse palpebrarum 
decidat in palmas civium ; pugnœ 
accelerator brachium viris omat. 
In hujus strophœ versu primo et tertio sunt syllabœ bar- 
monicœ plenœ, semiplenœ vero ex composito exclusœ. 

118« Adhæc variatio est, quam dicimus panabf- 
MONioN MINU8 , scilicet syllabæ harmonicæ semiplenæ 
ntrumque dimidium versús primi obtinent, uti ex se- 
quenti stropha apparet: 

43. Yelox deus gladii víros 
omat concordiæ inimicis ; 
audens pugnam cito dividit 0.. 
splendidam Grottií nívem. 
Inimicus opum hordeum pacis 
Frodianæ viris tutum reddit; 
venalis, multis amata Feniæ 
farina terram' cubiti occulit. 



iim: 44, 4S, 46 •U. — •) Wc W, Vf Rég. mk iniHo Mmþiekiar, 
iíeliiií« amtaliMi <• sMBþvekiar. — ^^ i. s. diviiiÍM f Réf.mprimm 
mmnu savckTi miilfltiM in Mvekvl; sðkkam, iá., dat. phar. m 
Bokki T= gðkkvi; sockvm, id., V. — ») crottv grað irifij W.— 
'*) QðlvÍDÍar, Wf Qðlviidat, V, eí itm Re$. priatmm hmkuit, §» 
fuo fúMtem fmetum eei -vimaftr. ~ '0 fal, W. — '^ He •«>§§/ 
iif videtur. * 



656 HATTATAI.. 118-119. K. 

£o mÍDni alhenda er þá rétt ort, at haldít sð Yisii- 
lengð saman ; en ef [henni er skotið f fulla ^ alheodii, 
svá at skothendur sé þar somar eöa allar i visacMíK, 
f>á er þat eigi rétt. 

110. [Nú er alhent': 

44^. Frama skotnar gram^ gotnum 

gjof sannast röf^ spannar, 

menstiklir, venst* mikla^, 

manndýrðir vann^ skýrÖar. 

Herljölð bera holðar 

hagbál* lagar stála 

friðast sjaldan við valdi 

valiands^^ svala branda. • 

Hér eru tvennar^^ aðalhendingar i hveiju visaoröí. 
þesst f>yk|nr vera fegrstr ok vandastr, ef vel er CNrtr^*, 
þeírra hátta er kvæði [eru ort eptir^', ok er }iá lidl 
alhending ef eigi finn^^ i: at^ ek, en, eða þau smá- 
orð er {)eim fylgja , nema þau standi i hendingum , 
en eigi hafa attir menn {)at varazt, ok er þat fyrir 
þvi eigi rángt , sem kvað Klœingr biskup : 

^♦Bað ek [sveit á^* glað Geitis, 

[gor er ið at ior^* tiðum: 

drögum hest á lög lœsta^^, 

lið llýtr, en skrið^* nýtum. 

•) m [eín er skothcnda f rvlla, £/. — *)« [«». W^ U. — *) hmc 
0tropkm trmn$latm ett a Joh. Olavio in NordkNM g. Di^kaaat, 
f,$t. — *) grtímrf V, — •) 9ie W; wivf, Reg,f ref, U. — 
*) venr, U. — niíklar, ma$naSy Wf U, refér md iMuia- 
dýrAir. — *) ianan, U. — *) ha; báls, Wy Uj ut eum OL L c. 
emmunode eonatrui poesint: holdar bera avaU ▼allaads kraatfa, 
herflOll lagar hagbila friftaat, ete,^ eodem eeneu. — ^^ irMte, 



C. 118-119. CLAVI8 METBICA. 657 

Paoannonion minus tum demum recte compositum est^ 
si per totam stropham contiauatum sit, si yero in 
plenum panarmonion transfertur, ut ín eodem versu 
syllabæ harmonicæ semiplenæ omnes aut partim ad- 
sint, vitiosum est. 

119. Panarmonion tale est: 
44. Principi magna gloria contingit: 

munus non deest, electrum spithamæ 
viris adsvescit, monilium projector 
eximias virtutes exhibuit. 
Yiri gestant magnam multitudinem 
frigidorum lerræ accipitrinæ ignium; 
artificiosa æquoris flamma raro 
quieta manet apud chalybum rectoi^m. 
Hic in quovis strophæ versu binæ sunt syllabœ harmonicæ 
plenæ. Hæc variatio, « recte instituitur, omnium, quæ 
in carminibus componendis adhibentur, pulcherrima et 
dilBciIlima esse existimatur ; tumque plena panarmonia 
est, si non atj ek^ en^ aliæve similes particulæ, 
nisi syllabas harmonicas elBciant, intélÉiiscentur; quod 
quum omnes poétæ non caverint, ín vitio non est. 
Quemadmodum cecinit Klængus episcopus: 
Rogavi cœtum, Geiteris equo 
vehentem ; (íter sæpe magno studio properatur) : 
equum onerum in mare deducamus, navis 
aquis innatat, cursu vero utamur. 

U. — '0 tv»r, W. — ^*) kveþit, r. — '*) « Þ« »^ ort> V* — 
*^ irMttulit hane siropham Joh, Oiavius ín Nord. g. Di^k. 
p. 61. — ") 9ie iléjf., 1/; »veiU, IT. — *«) « [««' «r hriþ 
atfor, V. — *0 Iciti, V. — *■) skip, V. 

42 



658 HATTATAL. 120-121. K. 



X 



120. [þetta er stambendr háttr ^ : 

45. Lœtr undin brot brotna 
bragníngr ryrír sér hringa; 
sá tekr fyrír men menja^ 
[mætt orð® of sik fættir*; 
armr kná við blik blikna 
brimlands viðum randa, 

[þar er* hönd at* Hð liðnar^ 
lýslóðar berr glóðir. 

Hér er i fyrsta ok þríðja visuorði tvikveðit at einni sam- 
stöfu, ok háft þat til hendinga, [ok fyrír þvi kolhmi 
▼ær þetta stamhent, at tviklypt^ er til hendingarínnar*, 
ok standa svá hendingar í orðinu^^ sem ríðhendur. 

121. [Nú er sá háttr, er samhent er kallat^': 

46. Yirðandi gefr virðum 
verbáP' liðar skerja, 
gleðr vellbrjóti^* vellum 
verðúng afar^* þúngum; 
ýtandi fremr ýta 

auð sæfuna rauðum, 

þar er mætum gram mæti 

marblaks skipendr {)akka. 

Hér eru þær hendingar, er [vær köllum samhendur, 
þvi at þessar eru allar með einum [stöfum, ok eru^^ 



') m [om. W, l/. — •) meina, pravey V. — •) « [inKt orft, 
IF; met orþ, i;. — *) fætir, irf., W^ fetir, W., €/.— »)« [þvi 
at, MCM, W, — ^ við, W, — ^) t. 0. liþinnar, fer Myneopemf 
liftna, IT. — •) tvíkylpt, £/.— •)« [om, W, — «>) orþvm, V,— 
!<) m {om, Wy V, — »)«íc IF; vcrbálB, Reg,$ verMUþar, eon^ 



C. 120-121. CLAVI8 METRICA. 050 

120. Hæc est harmonia titubans : 

45. Prínceps tortuosa annulorum fragmina * 
coram se diffiringi facit. 

Ille deminutor monilium egregiam 
sui famam ob monilia consequitur. 
Brachium splendore terrœ œstuosœ 
fulget clypeorum columinibus, 
ubi manus articulo admovet 
prunas enavigatæ poilachii semitœ. 

In hujus strophæ versu primo et tertio una syilaba bis 
repetitur, quœ repetita syllaba syllabis harmonicis for- 
mandis inservit ; atque ideo hanc harmoniam titubantem 
appeliamus, quod iterata titubatione consonantia prodit. 
Situs syllabarum harmonicarum in his versibus idem' est, 
atque in harmoniis vicinis. 

121. Sequens variatio dicitur harmonia roENTicA: 

46. Æstimator scopulorum articuiarium 
dat viris flanmiam peiagi; 
fractor auri prægravibus 

diviliis satellites deiectat. 

Exhibitor ignis marini 

viros rubris opibus omat, 

ubi marini equi vectores egregio prindpi 

pro rebus pretiosis gratias agunt 

Hic sunt syllabæ harmonicæ, quas identicas vocamus, eo 
quod hæ omnes easdemiiterashabeant; quæ syliabæ in 

funeiÍMf U. — ") ▼ell^roti, id,y V. — '0 «mr9 R^9'f ftM^ 
forU mdverk, ett tíu$áem etneus ; cfr, arar) Uci, aiMiér. fl^p. 
kvifta Fofátsk 3^14.^ 'O m fmultímo [om. V. 



4S* 



660 HATTATAL. 121-123. K. 

i fyrsta^ ok þriðja visuorði svá settar' sem skoðieiidiir 
i dréttkvœðam hætti. 

122. [Nú er iðurmælt*: 

47. Seimþverrir gefr seima 
seímorr ^ liði beima ; 
hríngmildan' spyrr ek hríngum 
hringskemmi * [brolt stinga '^ ; 
baugstökkvir fremr baugum 
bauggrimmr hjarar drauga^; 
viðr gullbroti gulli 

gullhættr skaða fuUan. 
Hér er jþrimsinnum haft samhendingar^, tysvar i fyrsta 
og þriðja visuorði, en i öðru ok hinu Íjórða er haldit 
afhending, sem í dunhendum hætti. 

123. [þessi háttr heitir klifat^^ 

48. Auðkendar^^ verr auði 
auðtýr boga nauöir**, 
þar er auðviðum auðit 
auðs i gulli rauöu ; 
heiðmönnum býr heiðis 
heiðmildr*® jöfurr reiðir, 
verr^* heiðfrömuðr heiðar 
heiðgjöf vala leiðar. 



') 9ie ex W correchim ; öðru , Reg, , U, — *) « [ stotvm 
settar til kveðandi i fyrnta ok þriAia vfsv orði y iV, — '} a [om. 
Wj V, — *) seimeR, l/. — *) hríngmildum , W, — «) hríng- 
kennin^, I/. — ^ a [brott þínfa, V et Reg. a ftrima mauUf 
krott etinga a manu poeierioriy alio airamenio^ brotnin^, H'; 
forie þiof^ brott eti: rem aiienare. — *) dravf^'m, Hef, — 



C. 121-123. CLAVIS MBTBICA. 6Q1 

versa primo et tertio ita collocantar, ut sjIUnb har- 
monícæ semiplenæ in metro coUatato. 

122. Sequitur harmonia tebtiata : 

47. Divitíarum consumtor, divitiis liberalis, 
virorum cœtui divitias donat 

Audio, decurtatorem annulorum, 
annulis largum, annulos dispergere. 
Missor annuli, annulis inimicus, 
annulis omat gladii columina. 
Auri fractor, auro periculosus, 
grave damnum auro facessit. 

Hoc loco syllabæ identicæ ter repetuntur, bis in verðu 
primo et tertio, in secundo vero et quarto versu secun- 
dana versús præcedentis iteratur, ut in anadiplosi. 

123. Sequens varíatio appellatur harhonia bi- 

TERTIATA l 

48. Numen divitiarum conspicuas arcAs 
domitríces circumdat divitiis; 

ibi divitiarum columinibus 
divitiæ aurí rubrí contingunt. 
Prínceps, stipendii largus, stipendiaríis 
rhedas accipitrínas (auro) ornat ; 
dator stiperidii splendídas falconis 
vias stipendii munere circumdat. 



*) 9ic dedii RaskiuM } Bamhendínfí (samheDdfRfrln) ui videtur, 
Hejf.; höf» Barohcndíng, W. — '«) a [om. W, V. — ") 9ie €$ 
aaðkendor, ui videiury Re$.f audkendvm, conepicuie (divitiÍM)^ 
t. e. auroy W, — ^*) i. e. manuSy hrachiaf nao5Ary W, — 
'*) heiftrmkn, V. — >0 venr, adsvefaciiy W^ U. 



662 HATTATAL. 123-125. K. 

Hér haMi . samhendíngar of [ allan yisuhebning ^ ok 
taka meö aðaihending ena siðarrí i oðm ok ena fjórfta 
Yisnorði. 

124. [Nú em fieir hætUr, er stófar heita*: 

40. Hjaldrremmir tekr Hildi , 
hringr brestr at gjöf, festa', 
hnigr und Högna meyjar 
hers yaldandi tjald ; 
Héðins mála^ býr hvilu 
hjáfmlestanda ' flestum ; 
morðaukinn {^iggr mæki 
mund Hjaðninga spmhd. 

Hér er [it fjórða visuorð^ stýft, ok tekín af* samstafa, 
er i dróttkvœðum hættí skal^setja^ með hending*. 

125. [þessi er meirí stúfr^^ : 

50. Yggs drósðr rýfr eisa 
old^^ móðseva tjöld , 
glóð stökkr i haf Hlakkar 
hugtúns rirum brún ; 
[geðveggjar svífr^® glugga 
glæss dynbrimi ^ ® hræss ; 
[hvatt kann^* hyrr at slétta 
hjaldrs gnapturna aldrs^^. 

Hér er stýft annat ok it fjóröa vísuorð. 



í) a [aHa viso lengþ, f/. ~ «) a [om. Wy V. — ■) flesU, 
l/, fferperam. — *) malv, 1/. — *) hialmlestandi , D. — *) « [I 
fjrrsta orþi , C/. — ^^ > «<'<'• V. — ^ Icggja ,1/. —»)«[{ 
hinv iiii visvorfti tekin af saoistafa cn at odrv sem dróttqvKÍt, W. — 



C. 123-125. CLAVIS BIRBICA. 663 

Hic syllabæ identícæ, per totam semistropham contmiiatæ, 
cum secundana versus secundi et quartí plená eoosonan- 
tia concordant. 

124. Sequuntur varíationes, dictæ apocopatæ: 

49. Eiasperalor prœlii Hildam despondere 
sibi incipit; annulus muneri frangitur. 
Imperator exercitus se aulæo 
Högnii filiæ submittit. 

Conjux Hedinis plurimis lectum 
stemit clypei læsoribus. 
Yirgo Hediniana pro dote 
cruenttim gladium accipit. 

Hic quartus strophæ versus apocopatus est, abscisa una 
syllaba, quæ in metro coUa|ato sequi syllabam harmoni- 
cam debet. 

125. Hæc est apocopata hajor: 

50. Yggianæ minislræ favilla rumpit 
animi aulæa hominibus ; 

nigra desilít Hlaccæ pruna 
in altum areæ mentís virorum. 
Stridens sanguinis flamma 
fenestras parietís animi penetrat; 
ignis prœlii celeriter potest 
æquare æquoreas vitæ turres. 

Hujus strophæ versus secundus ct quartus apocopatus est. 



'«) m [om. W, 1/. - >•) ell, D. — >•) a [jeð veggr synir, D. — 
'') dvnbríiDÍ, id.f W. — ^*') a [tte m secunda mmnu ilejf., ftmM 
a frimm mmnu scriptum fui9$e( hvatt er; hvattr Vf W^ D. — 
»*) aU4r, W. 



664 HATVATAL. 126-127. K. 

« 

126. [Nú er hnin mesti stúrr^. [Hér em 511 
Tiaoorðu 8t^ ' : 

51. Herstefnir lætr hrafn 
, húngrs' fullseöjast úngr, 

ilspomat getr^ x)m 

aldrlausastan haus ; 

vilja borg en vargr " 

vigsára klifr grár , 

opt solgit fær ylgr, 

jöfurr góör vill &vá, blóö. 
þessir hœttir, [er nú em ritaðir, era' greíndír i þiji 
staöi, þvi at menn hafa ort fyrr^ svá^ at i einni visu 
var annar helmingr stýfdr en annarr hehníngr^ tvi- 
stýf^^, ok eru þat háttafoll; [sá er hinn jþriði* er 
alstýfðr er*®, þvi at hér #ru öll vísubrð stýíö. 

127. [Nú skal rita þann hátt, er skothendr heítír^ ^ : 
52^^. Sær skjöldúngs niðr skúrum , 

sköpt Darraðar lyptast, 

hrindr gunnfána^^ gmndar** 

glygg af fræknum tiggja. 

Geysa ve fyrir vísa 

veðr staung^* at hlym^^ Gúngnis, 

styrk em mót und^^ merkjum 

[mábns of itran*® hilmi. ' 

Hér em skothendur í öllum visuorðum , en annat'* 
sem dróttkvæðr háttr. 

') a [pm, Wy 1/. — *) a [tn W el U sirophm posiponiiur, — 
«) húngr, W, U, — *) lœtr, W. — *) sic dedimus $ ok , Hey.,- 
a [er nv cro ritnir, ero, 1/; om, W. — •) om. U, — ^ om. W. — 
•) til styt^r, U. — •) fl [en hér er sá hinn þriði háttr , W. — 
">) kalladr, add. W. — ^O a [om. W, U. — ") iransiulii kmnc 
siropham Joh. Oiavins tn Nord. g. Dig^tek. p. 59. — ») fviiB-. 



C. 126-127. CLAVIS METBICA. 665 

126. Sequitur apocopata haxima. Hic omnes 
strophæ rersus sunt apocopati. 

51. Juvenis mílitum convocator facit, 
ut fames corvi omnino expleatur; 
aquilæ datur pedibus conculcare 
caput, vita penitus spoliatum; 
dnereus vero lupus conscendit 
telo sauciatam vohintatis arcem ; 
sæpe feræ haurire contingit 
sangumem; ita bonus vult princeps. 

Htt variationes , quœ jam allatæ sunt , trifariam nmic 
sunt distinctæ. Nam antiqui eas sic instituerunt , nt 
in una strophá altera semistropha semel, alteria bis 
apocopata esset, quæ confusio est variationum metri- 
carum. Tertia variatio elt apocope universalis, hic 
enim omnes strophœ versus sunt apocopati. 

127. Nunc exemplum adferemus variationis, quœ 

HARMONIA 8EM1PLENA dicitur : 

52. Imbres skioldungi decidunt; 
hastæ librantur. Bellonæ 
ventus clypeum a forti 
principe regni repelUt. 
Sígna ante regem grassantur, 
pertica ruit in fremitu Gungneris; 
conflictus metalli validi sunt 

sub vexillis circa excellentem protectorem. 
In hujus strophæ singulis versibus sunt syllabæ harmonicæ 
semiplenæ, in ceteris regulæ metri collatati servantur. 

fkra, U, — '^) GOndUr, Oiav, l.e.y^ex cof\ieciura ui viieiur, — 
'^) «1 c (stavni;) Uf stongy IV; inHegio deiriium^ BMng^ Oimv. 
l. c. — >•) hlyo, U. — '0 fyri, IT. - >•) « [hialmB tbi Itnrm, 

1/. — *•) •* oþrTj ^' 



666 HATTATAL. 128-129. K. 

128. [Nú er sá báttr, er vœr koUum liðheDdur^ : 
53*. Stjóri venst at stæra 

stór verk dunu geira , 

halda kann með Hildi 

hjaldr-týr und sik foldu; 

harri slítr* í hverri 

Hjarranda fót snerru ; 

falla þar^ til fyllar 

fjallvargs' jöru þollar. 
Í þe^um hætti eru liðhendur með tvennu móti , eo 
aðrar k f>á lund, at^ við' ena fyrri hendiðg i fyrsU 
ok þriðja visuorði [er oddhending ok adalhending 
i öðru ok fjórda^. 

129*. Nú skal rita þá háttu , er fornskáld hafa 
kveðit , ok eru nú settir saman , þótt {leir hafi ort 
sumt með háttafóllum, ok eru þessir hættir drótt- 
kvæðír kallaðir i fornum kvæðum, en sumir finnast i 
[lausum visum^^. Svá sem orti Ragnarr konúngr 
loðbrók með ])essum hætti ^ ^ : 

54**. Skjtr at Sköglar veðri 
en skjaldagi^" haldast** 

*) a [om. W, — *) iranslulU hanc Mlropkam Joh. Oiavims 
in Nordens ^mle Di|;tekan8t p. 60, — ') skilr, U, — þ^t 
U. — *) fall vargs ,£/. — •) om, W, — ^ om, £/. — •) « 
J[éx cot^jeclura addilum, respeclu habilo ad slropham 4Í eum 
eommeniario. — •) hættir forn^kallda, rubrum in U, — '•*} m 
[Uvsa visvm , Wy U, — ^^) hic incipii Skaida fragmenium 
aniea commemoralum , a Raskio delecium , codici Wormiano 
piurimii iocis consenlaneum. — '*) Binœ hí{jus slrophm rer- 
aiones iuni in Nord. Kæmpehistorier, Havniœ 18ZÍ , Vol. I, C, 
p. 249^260 y secundum ieciiones codicis Tó8 in 4io A, M, — 



C. 128-129. CLAVI8 filETRICA. 667 

128. Sequitar Yaríatio, quam dicimus consonantiab 

HOMŒOARCTAS l 

53. Moderator hastarum fremitús se 
adsvefacit magnis rebus gerendis; 
deus pugnæ sub sua potestate 
terram prœlio retinere sdt. 
Princeps in quavis pugna 
Hjarandii vestes dilacerat ; 

ibi belli columina cadunt, 
ad saturandum lupum montanum. 
In hac formula variationum metricarum proponuntur bina 
exempla consonantiarum homœoarctarum, quorum alterum 
tale est, ut primana versús secundi et quarti sit initialis, 
et plená consonantiá cum syilaba harmonica priori versús 
primi et tertii concordet. 

129. Porro adducemus variationes, quibus usi sunt 
poétæ vetustissimi, nunc (regulariter) compositas, quum 
illi interdum constantem variationum tenorem non ser- 
varínt ; quæ varíationes in príscis carminibus ad metrum 
collatatum referuntur, quædam in monostrophis re- 
períuntur. Rex Ragnar lodbrok tali varíationís genere 
usus est: 

54. Percellens Hildæ nimbus 
album parmulæ marginem 

ikidemj née non in Krákamál, ed, Utmn. 18M6, jr. Ó8j md ipeum 
regem Ragnarem auciorem refertur hme etrofkm^ reetiue md 
clavim meirieam Snorriiy iptumque Snorrium auciorem referiurf 
quod et eeneit Raekiue (ed, Ra$k, p, M47 not, 1> — ") t. •• 
skjaldar ej|pi , plur. a skjaldr = BkjOldr. U uoiuisié videtun 
skioldvBipí #• Bkioldvanfi. — *^) halldis, I^. 



668 HATTATAL. 129-130. K. 

Hildar hiemmidrifu ^ 

of [hvítum þröm* ritar: 

en i söfis^ sveita 

at sverðtogi feröar 

rýðr alda vin^ odda, 

þat er jarl-megio' snarla. 
Hér er f iyrsta ok þríðja visuorði háttlausa, en í öðru 
ok fjórða aðalhendÍDgar ; en höfutstafrínn stendr svá, sá 
er kveðandí ræðr^ i öðru ok enu fjórða visuorði, [at 
þar^ er fyrír sett samstafa ein [eða tvær^ , en at öðm 
sem dróttkvætt'. 

130. [Nú skai ríta Torf-Einars hátt *• : 
55. Hver sei" jofra^' ægi^* 

jarl (jölvitrum** betra**, 

eða gjamara at gæða^^ 

glym hraðfeldan^^ skjalda? ^ 

stendr of^^ stála skúrar 

styrr ólitiU Gauti, 

þá er fólks jaðarr*^ foldir 

ferr signjörðum^® varða. 
Hér er i fyrsta ok ])ríðja visuorði háttlausa , en í öðru 
ok Íjórða [skothent ok riðhent*^. 

hleiroi drifv, V, — «) a [hvítan þrym, W^. — «) sefls, 
tif., l/. — *) alldar vinr, í/. — *) iarls mci^in, W; iarlls mef^ÍB, 

í/. — •) en> «<'^- W^. — « [«"»• ^' 'y ^t om. £/.--•)« [owu 
W, — •) hic inMeriÍ Wslropham: "Farar snarar fylkir bjriar" «#c., 
vide Mupra p. 650, his addilis: þenna hátt fann sá maðr, er C^^ 
valldur, add, Joh, Ölav, Grvic, supra lineam) veli het, þá cr hnaB 
kom or skipsbroti, þá cr hann var í skeri eina (hœc, skeri etna, 
a librario margini adscripta sunt el skipsbroti iiturá deiela) : 
þá orti hann kvæði þat, er hann kallaði kviðana skjáirheiida eða 
drápana Bteflaasa; her eru iij liendín|;ar i visuorði ok Bkothend 



C. 129-130. CLAVI8 METBICA. 669 

transvolat in tempestate Skogúlæ, 
clypei vero non integrí servantur. 
Mílítibus autem, educentibus gladios, 
amicus virorum celeriter mucrones 
sudore gladii rubefacit. £a verí 
nominís dynastæ fortitudo est. 
Prímus et tertius versus hujus strophæ syliabis harmonicis 
carent, in secundo et quarto syllabæ harmonicæ plenæ 
obtinent; iitera vero metríca prínceps, quæ harmoniam 
versus secundi et quarti constituit, ita coilocata est, ut 
eam una ve! duæ syilabæ præcedant ; in ceteris regulæ 
metrí coliatati servantur. 

130. Jam adferetur variatio Torv-Einaris : 
55. Quis videat dpastam, prudentissimo 

principum terrore præstantiorem 

aut cupidiorem amplificandi 

subitanei clypeorum strepitAs ? 

Haud exiguus tumultus proficiscitur 

a numine iinbrís chalybei, 

quando vadit populi prínceps 

divos prœUi a finibus prohibitum. 
Hujus strophœ versus prímus et tertius syllabis harmoní- 
ds carent; in secundo et quarto syllabœ harmonicæ semi- 
plenæ et vicinæ qbtinent. 

(i fyrsCa ok þriðja yisaorði tiiurá deUia) en þriAJa heodÍDiPy ok 
fjlc;ir Minsura hverri heDdinpi. — ^^ m [om. ÍV^ I^. — >*) 9ie 
Rég,$ Mi, id.y W, U. — »•) Jftfri, U. — >•) æfir, Wf »cri, 
V. — >^ foryitrom, CT. — *>) 9ic Ré§.y Wy U 9uprm tinemm 
iMmu lHrmrii mdscripiumy in ipsm lÍMm vero snorla. — '^ CC'þ*! 
Wf U. — '0 harjyselldan, duriy smtij Wf harþevelldan, iurgidi^ 
vehemeniii, U. — ») af, id.^ W. — >0 •icWy U$ fóULBÍarþar, 
Re§. — *9 sifmorkTBi, £/• — ") « [aiyalh: (mufr^ iinemm mmnu 
recenii skoUi.) ok ri5h. , W. 



WO HATTATAL. 131-132. K. 

131. [Nú er Egils háUr': 

56*. Hverr ali blóði byrsta* 
bens rauðsylgjum ylgi ^ , 
nema svá at gramr of gildi 
gráð ^ dag margan vargi ; 
gefr oddviti undir 
egg nýbitnar vitni , 
[herr sér* Fenrís fitjar 
framkló loðnar roðna. 

Hér er i fyrsta ok þríðja visuorði háttlausa , en i öðra 
ok enu Qórða aðalhendingar ok riðhent^. 

132. [Nú er Fleins háttr* : 

57. Hilmir hjálma skúrir 
herðir sverði roðnu , 
hrjóta hvitir askar, 

4 

hrynja brynju spángir; 
hnykkja Hlakkar eldar 
harða svarðar landi , 
remma rimmu glóðir 
randa grand of jarii. 

Hér ér sv& farit hendíngum sem i dróttkvœðum hætti, 
en hendingar eru settar saman i öndurðu visuorði. 



>) a [om. ÍVjV. — ^ W hanc gtropham SéfuenH poH^ 
ponity V autem et fragmentum Sk, ordinem codicie Reg, #•- 
ftftfnltfr. — *) propr. setam cruentoe^ ^y^^f ^y eli»o r «0- 
eundum pronuntiationem. — *) ylsJAr, C/, prave. — *) tte 
etiam Uf f^Af) W et fragmentum Sk.y haui iuhie eæ eor^ 
reetione, qui prmcei. f^tldi pro nomine acceperint, fuum eit 
prmeene eot^. verki gilda, magnum facere. — ^ « [haaa 



C. 131-132. CLAVIS METBICA. 671 

131. Sequitur variatio Egilió : 

56. Quis rubrís vulnerum liquoríbus 
lupos colla cruentos alat, 

quin prínceps adsidue cibi 
desideríum excitet ferœ? 
Dat tnilitum ductor lupo 
recens incisa ferro vulnera; 
Yidet miles hirsuti lupi pedis 
anteriorís unguem rubescere. 

Hujus strophœ versus primus et tertius syllabis har- 
monicis carent, in secundo et quarto syllabæ harmonicæ 
plenæ 'et vicinæ obtinent. 

132. Sequitur variatio Fleinis : 

57. Prínceps nimbos galearum 
gladio cruentato concitat : 
sparsæ volant candidæ fraxini, 
squamæ lorícarum crepant; 
ignes Hlaccæ comatæ cutis 
terram violenter abrumpunt; 
flammæ prœliares circa dynastam 
clypeis magnam noxam adferunt 

Ratio syllabarum harmonicarum hoc loco eadem est, 
quæ in metro coUatato , nisi quod in initio versus 
juxta collocantur. 



tTy Wy U. ^ ^ hie déMÍnuni U H O^ vaeuo MfmHo in U 
reUcio f in Si mii^uis puo éoormni ex 8 mdMdii. — ") « 
[ofli. W. 



V « 



i 



672 RATTATAL. 133-134. K. 

133.. [Nó er Braga háttr * : 

58. Er til hjálma hyrjar 
heijum styijar Tœni , 
|>ar svá at jarl til ógnar 
egnir tognu sverði ; 

sjá kná garð fyrir grundu, 

grindar ' þundar jaðra , 

er skatna vinr skjaldar 

skyldist galdr at fremja. 
Hér er i fyrsta ok þriðja vísuorði it siðarsta málsorö 
haft til bendingar , en missir |iess orðs ens fyrra , 
er gera skyldi skothending , en við þetta hendíngar^ 
orð eru i öðni ok enu Qórða visuorði [hendingar^ ok 
er þat önnur hending dcothenda ok Xvbkenda^ en 
önnur* aðaihending við ^na^ fyrstu, en þessar 
hendingar, er standa i öðru pk fjórða visuorði^, stánda 
sem^ i Fleins hæt(i. Viða er þat i fomskálda verka, 
er i einni visu eru ýmsir hættir eða háttafoll , ok 
má eigi yrkja eptir þvi , þó at þat þykki eigi spilla 
f fornkvæðum. 

134. Nú eru hættir , greindir i þrjá staði , er 
kimblabönd heita , [þessi er einn ^ : 

59. Hjálmlestir skerr® Hristar 
hreggöld Sigars veggi.; 
gramr iælr i byr* brjóta 

') a [öm. W, — *) f^randar, Wy fragm, Sk,y eontrm leges 
melrieas k^ius variaiionis. — *) suppleium ex cot\jeeíura ; 
in Reg, deiriia suni, — *) deirila in Reg, ei ex co^jeetura 
resHiuia, — *) a [om, W, — ^ erv, cr sUnda, ui eidetur^ 
») a lom, W. — *) skekr, quaiii^ W^ fragm, Sk. — ») bpd, 
fugnaj W ^ fragm, Sk, 



C. 133-134 CLAVIS MBTEiCA. 673 

133. Saqnitor vabiatio Brxgii : 
58*. Cohortílms galeanun igne amiatis 

coDflictus exspectandua est, 

ubi dynasta deatríctum 

ensem ad pognam applicat. 

Aggeroii foria Odíniæ 

marginmn ante litora videre est, 

quando Yirorum amico oíBcium 

incumbit, clypei sonitum perpetrare. 
Hoc loco vox ultima rersus prími et tertii^, cui in præce- 
dentibus syllabis nulla semiplena consonantia respondet, 
exemplum præbet syllabarum harmonicarum. Ad hoc 
ígitur exemplum formantur syllabæ harmonicæ versús se- 
cundi et quartí, quarum altera^ ipsi exemplo^ consonan- 
tiá homceoarct^ et semiplena respondet, altera' plená 
consonantia cum eodem congruit; sed situs harum syl- 
kbarum harmonicarum, quæ in secundo et quarto versu 
sunt, idem est atque in variatíone Fleiuis. Sæpius in 
veterum poetarum carminibus usu venit, ut in eadMi 
stropha aut diversæ sint variationes, aot certæ cujosdam 
variatíonis leges negligantur; quod etsí io priscis carmíni^ 
bus pro vitío non habeatur, haud temere imitandum est. 

134. Sequentes variatíones, dictæ consonantiæ 
HYPERCATALEcncÆ , ío tres classes dividontor, quarum 
hæc una eat: 

59. Violator galearum viris^ Bellonæ 

tempestatem cientíbus, tabulata Sigarís 
iecat. Princeps mobila circulorum 

*) i. e. kiftymrf ó§mmr, — ^) i. e. ketímwíf e§nir. — <) ■eafe 
k^rimr et é§mmr. — ') i. e. mipnimr et ið§nm, 

43 



i 



674 HATTATAL. 134-136. K. 

brands hmgþili randa stranda^ ; 

stálhraiha lœtr stefnir 

styrvind of sik f^yrja; 

jþiggr at' Göndlar glyggvi 

gagn' oddviti i)ragna sagna. 
Hér er i fjórða visuorði i hyáruni helmingi aukit aftal- 
hendíng með tveim samstöfum eptir visnorð, en at 
dðru sem dróttkvætt. 

135. [Nú er it meira kimblaband^: 

60. Álmdrosar skylr isa 

ár flest megin hára sára; 
kœnn lætr hres i hrönnum 
hjálmsvell jöfurr gella fella; 
styrjökla knk stiklir 
stinn mens legi^ venja benja; 
lætr stillir frör* fylla 
fólk sund hjarar lunda unda. 
Hér eru tvenn kimlabönd á^ hv&rum helmingi. 

136. [þessi eru en mestu kimlabönd^: 

61. Hræljóma fellr* hrimi, timi 
hár vex^® of gram sára ára, 

frost nemr^^, of hlp Hristar, Mistar 
herkaldan þröm skjaldar aldar. 
GuUsendir brýtr grundar Hrundar 
gunnveggs stöfum leggi hreggi ; 

') sUnda, sl&rðy W, fragm. Sk,^ quaMÍ cogitarint: l«tr 
brands hrj6iA( prœliatores) standa í bðð, quod repugnat oecon^wkim 
sententiarum in hac stropha, qua quatuor enuntiationum est. — 
^ af, If. — ") sie Wf %ingj Reg.y et mox antea glavn^lar 



C. í 34- 136. CLAVÍs MEmiCA. 675 

tabulata confiringí jubet in tempestate giadíi. 

Rector prorœ eorvoruni fadt 

ventum proellii circa se grassari; 

ductor cohortium virorum victoriam 

in Göndulæ tempestate reportat. 
Hoc loco ad finem versús quarti utriusque semistrophæ 
adjicitur vox disyllaba plenæ consonantiæ; in ceteris 
servantur regulœ metrí collatati. 

135. Sequitur consonantia hypercatalectica major : 

60. Plurimis annis magna plagarum unda 
lavat glacies pluviæ arcuariæ ; 
peritus princeps facit galeæ glaciem 
inunaniter insonare cadaverum cumulis. 
Projector durorum monilium crystallos 
prœliares adsvefacit vulnerum latici; 

.agilis imperator facit, ut mare vulnerum. 

gladii lucorum enses impleat. 
Hic binæ sunt consonantiæ hypercatalecticæ in utracM 
semistropha. 

136. Hæ sunt hypercatalecticæ bcaximæ : 

61. Pruina cadaverum fulgoris decidit 
circa platanum Hristæ ; sonorum tempus 
gladiorum crescit circa principem ; gelu Mistæ 
occupat perfrigidum clypei marginem virorum. 
Missor auri crura frangit columinibus 
parietis Gunnæ in tempestate terræ Hrundæ; 



pro OftBdlar. — « f^* ^* — l«ffS<a> H'- — ^^ (fnrr) 
il«f./ fSíirr, ly. — <» H^. — •) « [•«•• »»"• — •) Mtf W. - 
»") ref , W. — •") ?e«r, W. 

43» 



, t 



• 



676 HATTATAL. 136-13& K. 

i 

idknvallar spyr ek gveHi elli, 
svá skotnar þat, gotoa þrotoa* 
Hér (ylgír hverju vísuorði kimblaÍMiiid. 

137. [Nú skal rita hrynjandi háttu ; |iem er 
hinn fyrsti ^ : 

62. Tiggi 8n;fr i ógnar áru', 
undgagl veit þat', sóknar hagli, 
Yngvi, drífr* at hreggi hlifa^, 
hjör vœlir fjör^, brjnju eli; 
visi, heldr of ijömis foldir', 

• iólk-9 skiptir^ svá boga driptum^ 
-skúnun lystr of hilmi hraustan, 
hans fregnum styr, Mistar régní. 
Hér er [it fyrsta ok þriöja visuorö aukit* framan tfeim 
samstöfum til háttar setningar, en ef þær em af teknar 
þi er eplir sem dróttkvætt. £n or ööra ok Qórða visu- 
orði má taka málsorð þat er tvær samstöfur fylgja, 
[en fimta ok en sétta i visuorði, þá er þat orð ok drótt- 
.kvaett. í hrynhendum háttum eru optast átta samstofur 
i visuorði^^, en hendingar ok stafaskipti fara sem i drótt- 
kvæðum hætti. þetta köUum vær dróttkvæða hrynjandi^ ^. 

138* Nú skal sýna fleiri skipun háttanna ; [ 
þessi hrynjandi köllut tröllsháttr ^ ^ : 

63. Stála kendi steykkvi-Iundum 
styrjar valdi rauðu fatda^', 

a [om, W. — *) ára , ly. — ») andsAg^ls veit þvi , W. — 
*) dreif, imperf.j W , sed per totam kanc stropkam frmseus 
dominatur. — *) hlíftir, gen. eing,^ W. — •) for , W. — 
foWar, W. — •) tic W^ »KipU, Reg. — •) « (í tynU ▼. •. 
AiJiin, W. — ^^ iie ex coi^ecturá$ vlfv, tmnium^ SU§. — 



er 



C. 136-138. CLAVI8 METHICA. 677 

audio viros Miectute defectos. Cmnpam prœlií 
turgiduih facíeDs tali fortuna utHur. 
Uic singulis yersibua tox hypercataiectíca adjicitur. 

137. Nunc afferemus dhietra y quorum hoc 
primum est: 
62. Princeps grandinem prœlii convertit 

in pugnœ minístros; anserculus vubierís idnovit: 
procella loricæ decidit in tempestate 
cíypeorum; rex noxam vitœ gladio adfert. 
Mistæ pluvía tenet circa campos 
galeœ: dux ita níves arcuarias dividit; 
imbres armorum dejiciuntur eirca 
fortem impenrtorem; ejus pugnam audimus. 
Hujus stropbæ versui primo et tertio, ad formandam 
variatíofiem , pnmrittuntur 'duæ syllabæ , quibus demtis 
reliqua ad modum metri coRatati procedunt. £x versu 
autem secundo et quarto denri potest vox disyllaba, 
nempe syllaba versús quinta et sexta ; quo facto hi 
quoque versus modum roetri collatati sequuntur. Ib 
variationibus dimetris singuK versus plerumque octo 
syllabis constant, syllabœ vero harmonicæ et díspositio 
literarum metricarum metro collatato conveniunt, Hanc 
variationem appellannis dimbtrum metri collatati. 

138. lam plures voriatiooeð adferenlar. Sequens 
dimetron vocatur vAiiiATfO eiðAimni: 
63. Auctor prœlii docuit missores 
chalybum ab orientali sinAs parte 

'*) hme « [tlc eontrmhU W: iii v. o. ok err ciin \i i ▼. o. ea 
heaÍMgar ok stafa skipti cieia i droUkvardvm hctii. — i') m \owu 
W. — >0 %i Méá^ W$ aC baUa, frMfWí. Sk.^ prmoe. 



678 HATTATAL. 138-140. K. 

I 
k 

rekkar stýrðu rétt til jarðar 

roðnu barði , austan Qarðar ; 

oddum rendi eljunstrandir ^ 

ýta ferðar hrínga skerðir, 

hilmir stærði hvössu srerði 

heila grundar megin-undir. 
Hér eru átta samstöfur i hverju visuorði, [hér eru 
hluthendur i öllum orðum ok fylgja þijár* samstofbr 
hverrí hendingu', ok svá fara skothendur ok aðai- 
hendingar ok stafaskipti sem í hrynhendu. 

139. Q>essi er einn hrynhendr háttr^: 
65. Vafði litt, er virðum mœttí, 

vigrækjandi fram at sækja , 
skerðir gekk i skúrum Hlakkar 
[Sköglar serks fyrír' roðnum meriíjaiD; 
ruddist land ^ , en ræsir þrænda 
Ribbúngum skóp bana þúngan, 
Gunnar skaut und gera fótar 
grímmsetta il hjama kletti. 
[þetta er hrynhenda óbreytt'. 

140. [þetta er draughent^: 
65. Vápna hríð velta náði 

vægðarlaus feigum hausi, 
hilmir lét höggum mæta 
herða klett bana verðan ; 
ileina lands fylkir rendi 
Qömis hlið meginskiði, 

>} sie Reg,f akbreviate, IV; strandar, 8, fra$m*8k,} atíi 
fitclndir, prave. — ^ sic correcium^ ii|j , Re§, — '} en hendingar 
ok stafaskípti sem i hrynheodv, W^ om. fragm* 8k» — ^ m Imm. 
Vr. — ') « [<>» A^f • '«f < non poeenmi. » *) littd , W^ ai mm 



C. 13&-Í40. CLAVfó METBICA. 679 

caput rubro yelare ; mílítes proram 
inauratam recta ád terram direxere. 
Consumtor annulorum mucroníbus perfodít 
fortítudinis oras virorum multítudínis ; 
prÍDceps acuto gladio auxit 
. graviá vulnera soli cerebrini. 
1d singuiis versibus bujus stropbœ sunt octonœ syllabæ; 
primanœ singulorum versuum mediœ sunt, quarum sin- 
gulas tres syllabœ excipiunt; syllabæ vero barmonicæ, 
tam plenæ quam semiplenæ, dispositioque literarum 
metricarum morem dimetrorum servant. 

139. Hæc una dimetrorum species est: 

64. Prœlii cupitor, hostibús occurrena, 
progredi in pugna non dubitavit; 
comiptor Skögulæ indusii aurata 
vexilla præcedebat in Hlaccæ imbribus. 

. Terra vastata est , ductor vero Thrandorum 
Ribbungos gravi leto adfecit; 
Gunnar arcem cerebri subjecit plantæ 
pedís lupini, unguibus horrenti. 
Hæc dimetri species invari^ta est 

140. Variatio Lemuria talis est: 

65. Inclemens armorum procella 
caput, leto destinatum, decussit; 
princeps fecit, ut rupes humerorum, 
morte digna, ictibus occurreret. 
Regnator ingenti xylosoleft spiculorum. terræ 
per clivum galeæ, carnis nive obductum, 

r«8i». — ^ c \om, \¥, — *) %ic J, Olav. in mar$iné CQdieis W^ 
Hmsk.f meiiuM forimsMé ie§ðréiur ártíK^Mij fvnrn in Ré§. iiierm ▼ 
fere ermem eeee videmimrf a {om, W. 



680 HAnATAL. Í40-Í42. K. 

[oOiigt flvérð eyd£^ fyrOimi* 

jofirí kent, holdi feota. 
Í' þeMam hættí eru tíftast sjaa samgtofinr I bferja vian- 
oröi en hendiogar ok atafaskipti sem { dröttkrcftiuia^, 
[ok ef hér er or tekin ein aamstðfun (yrsta efti þriiya* 
Yiauorði , 8Ú er atendr n«8t hinni iyrstu , jþá falla 
hljóðin ðll aem i [dróttkvæðnm hœtti^. S?á má ek 
af taka i oSru ok hinu ijórða TÍauorði ena aðmn 
ftðfun, ok er þá |Mit dróttkvætt, [<A verfe 
eigi mjúkt^. 

141. [þenna hátt kollum vær munnvorp^ : 
66*. Eyddi úthlaupsmðnnum 

itr hertogi spjótum , 

súngu ðtál of stillis'^, 

stóð ylgr i val, dó^um; 

hal margan lét hofði 

hodrfgrimr** jðfurr skemra*', 

svft kann rán at refisa 

reiðr oddviti þjóðum. 
Hér er háttlausa t enu fyrsta ok þriðja visuorði, en 
i oðru ok enu Qórða skothendur. 

142. [Nú er sá háttr, er kallat er háttlaQSa'*: 
67^^. Ortak öld at minnum 

\k er alframast vissak 

« [tte Yfi aTflvm sóUi odJi, Rt$.y %um tjfllmhU Kmrwí^nicU 
etjm9tm ver»m9 Íon§iiudini h. h repn$nmni. — *) feHhriD, W. — 
") add. ir. ^ hetti , add. W. — ») c [eo ef or er tekia ela 
Mmstafa í fyrBt* ok þriðja (sufrm iinemm fro fiMa), W. — 
*) m [dróttkTcðv, W. — "^ m lok. allmivkt, W. — ^ m Imwí. 
W.^^hme eirofhm eiimiur im Fms. 9, ai2. ^ *<0 Btmi , W^ 



C. 140-142. CLAVI8 MtniCA. 681 

lapðas est; finmis gtadivð, 
imperatori propfius, Tirofl deterit 
In hac ▼ariatíoDe pleromque æptene syllabæ singnlis 
▼ersibas ÍDSuot, syllabæ fero harmoDÍcœ et dispositio 
Uterarom metricarom eadem est, qo^ in metro coUa- 
tato; demtáque primi aiit tertii renÚB syllabA, primæ 
proiioiA, omnes nnmeri cadnnt, veloti in melro coUa- 
tato. SimiKter ex ?ersii secnndo et qnarto eandem 
iyOabm eximere Ucet, qno focto prodit metmm coUa- 
tatmn, etsi.quædam dnrins flnant. 

141. Seqnentem variationem dicimus EXTBiíPoiiALBv : 

66. Excellens exercítus dux excursores 
bastis exstirpavit; chalybes sonuere 
circum adversarios priocipis ; lupus 
cæsorum institit corporibus. 
Imperator, auro non parcens, mukos 
viros capite troncos reddidít. 

Iratos miUtom antesignanos sic 

rapinas virorom punire novit 
Hujus strophæ versus primus et tertius^nabis harmooicis 
carent, secundus et quartus habent syllabas harmonicas 
semiplenas. 

142. Sequitur variatio ^ quæ dicítur syuabis hm- 

MONICIS CAREN8 : 

67. Cordatos Ulos principes , 
quos nori excellentissimos ^ 

wUmfu r^eH. — '0 hoééfrÍMmry uHimiiuWy W. — **) tkeMM, 
ir. — ■*) « [^ ^* — '0 trmm9imUi htme 9irfhmm JmiL 
0imíu9 <• Héticaft gMdb WgtAmuit f. M. 



682 HATTATAL. 142-143. K. 

of siklinga sojalla 

iiieð sex togum hátta; 

sízt^ hafo [veg né' veUum 

er virðan' mik létu, 

á aldinn mar orpit^ 

þat ér oss frami, jörrar. 
f þessum hœtti eru öngvar hendingar, en stafaskípli 
sem i dróttkvœðum hœtti. Nú eru saman settir i 
tveim kvæðum sex tigir hátta , ok umfram þmip átta 
greinir, er fyrst er skipat dróttkvœðum hetti, me9 
málsgreinum þeim er fylgja hættinum, ok em þessir 
hættir ailir vel fallnir til at yrkja kvæði eptir ef vilL 



þRIÐJA KVÆÐI*. 

143. Nú skal Upp hefja it þriðja kvæði, þat er 
ort er eptir enum smærum háttum , ok eru þeir 
hættir þó margir áðr' i lofkvæðum. [Hér hefr upp 
togdrápu lag ^ : 

68. Fremstr varð ^ Skúli , 

skala lof dvala , 

sem ek mildum gram 

mærð íjölsnærða : 

meirr skal ek stæri 

styrs hróðr fyrir , 



') iu Reg. 8ÍU seriftum^ siU, W, — *) c [veiff mcd, IT; 
miror Oiavium, f«t conðtruæerii : Jdfrar, er lé(a ▼irðan mik, 
hafa orpit sitt aldin med vellam d VGÍgmar (pro vignuu') , frim^ 
cifes, qui me magni mstimaruni, navem meam tuo frumenta 
éi aUið copiið onerarunif fuam aenientiam propiua md varum 



C. 142*143. CLAVI8 M^BICA. 083 

ÍD memoríam vÍEorom celebravi 

* 

ðexagiota variatioDÍbos metrids. 
Hi príocipes oec hoDorem nec res 
pretíosas, quibiis me dignum 
esse judícaruDt, in annosum mare 
projecerunt Id quod honorí nobis est. 
Hæc metríca varíatío syUabís harmooicis caret, Kterarom 
vero metrícarum idem est situs ac íd metro collatato. Jam 
in duobus carminibus proposítœsuntsexagintavaríatioiies, 
et insuper illœ octo specíes , quibus metrum collatatum 
prímo distinctum fuit, adjecta distíncta explicatione cujus* 
que metricœ varíationis. Quœ omnes varíationes aptœ 
sunt, ad quas carmina, si quis velit, eflfingat. 

TERTIUH CARMEN. 

143. Jam tertium carmen ordíemur, quod com- 
positum est ad exemplum metrorum breríorum, ex quibus 
metrís multa in veterum carminibus encomiastícis occur^ 
runt Hic indpit metrum productum : 
68. Skulius erat præstantissimus ; 

laus *non est differenda ; 

fado de munifico príndpe 

carmen varíe connexum. 

Porro carmen proferam 

in prœlii concitatorem 

rédmxit O, Ma$nmu9 mé Arintímmmi*^érmpmmf 9tr. ISf mki doeet 
To verpa á mw idem esee ae kMta á fl«, prmeirm faeere, — 
*) ▼erdMiy W. — Atme tiMmm eæ ediHone Rmekii emseefkmme $ 
in eodicihme rmkrmm kee loeo mon invenitmrf in Reg. detriimm 

M#. ^ Mi. ir. — •) « [owe. ir. — w, ir. 



684 BATTATAL. 143*145« K. 

kœrr var ek barra^ 

hers^ gnótt bers. • 
Hér er i oðra ok i igórte TÍ80or6i ff6rar famitöfar ok 
tYær aðalheodingar, ok svá aettr liöfotstafr sen i drótt- 
kvæðu; eo i fjrrsta ok jþríöfa vianoröi em ok fjórar 
réttar aamstofur ok en fimta afkleyvts saasstafa, ^t 
er: [ek eta af, e6% en, [e9, er*, eSa þviKkt; þar 
cni ok akotbendingar , ok em hljóöfflttng viö ÍXU^ 



144. [þetta er anoat toglag^: 

69. Kunn bj6 ek kvæði 
konúngs bróður þjóð , 
þann veit ek þengil, 
þrenn , ^ölmennan ; 
fram skal en Qórða^ 
fólkglaðs^ vaða 
Ijóselds^ lagar 
lofan* rríðrova. 

Svft ferr hér annat ok Qórða visuorð sem i fyrra hætti, 
en ít fyrsta ok þríðja visuorð er hér hendingalaust , 
en tveir hljóðfyllendr við höfuðstaf, sem i dróttkvæðu. 

145. [þessi er hinn þríði háttr, er vér köllum 
hagmælt * : 

70. Mitt*^ er of möti 
mart lag bragar 

>) witW^ Sf Ré$. mhkreviaU b«iw «# tideimr. -- *) ae edr; 
a [er, «f, of, W. — *} a [om. W, — ^ m [#m. W. — *) Oórfti, 
firmfm. 8k — *) Hpljtlaðs , ferpíam kiimrem^ W^ ftls ^laftr, 
rrmftm.Sk. — •<• A^f* líoc^ «!'> serifftwmf Ij4m l»«ri, frm§m. 
Sk. — *) 9ie W (loff); lofön, Réf.f Ufs, fra§m^ Sk. — *) mie 
Re§. in exposiiiome má olrophmm Tí, $ed koe loco nom emmuHtmr 




C. 143-145. CLAVI8 MMillCA. 68ð 

coram maltítudÍDe virorom; 

caruð (enim) fuí priiicipi. 
Hujus strophæ versus secunduB et qoArlus habent quater- 
nas syllabas et binas harmonicas pleoas, sítui autem iiteræ 
metrícæ principis idem est, qui in metro coUatato. In 
versu autem primo et tertio etiam quatemæ sunt justæ 
syllabæ, et quínta sjUaba hypermetra, veibí cansa: ec 
aut af^ eðj en^ eð^ er^ aut tale quíd; ibidem ayl-^ 
labæ haraionicæ semiplenæ, unaque litera melríca serva^ 
priiidpem literam sustinens. 

144. Secunda variatío metri producti: 

69. Paravi regis fratri tria 
carmina, populo nota; 
illum ego nori principem 
magno hominum numero stipari. 
Quarta (jam) procedet 
laudafio in hicidi ignia 
æquorei perturbatorem^ 

in acie hilarem. 
Hoc k>co secundi et quarti vers6s ratio eadem est, quæ 
in præcedenti varíatione ; primus autem tertiusque versus 
syllabis harmonicis carent , Uteram vero principem duæ 
servæ sustinent, ut in metro collatato. 

145. Hæc tertia variatio est^ quam didmos kú§^ 
mnlt (facile FLuiamif): 

70. Multæ metricæ variationes 
a me noo sunt antea 



«M Ht^rm hMgm,^ eéUriw in fmmnkrmmm ééiHH»$ m [mm. If, 9mé 
wkmr§M mé9erif9it J. Oimv. Cfrvie* þrilUa Uféráfdaf . — **) vmæ 
im H9§. émiriim. 



686 IIATTATAL. 145-146. K. 

áör ókyeöít 

oddbrags^ spakao; 

hlýtr grams geta 

greppr' óhneppra 

skyrr skraatfara 

skjöldÚDga úngra'. 
Í þessum hiettí era skotheDdingar i fyrsta ok þriðja 
fÍBUoröi, ok stafaskiptí sem i dróttkvœðam hætti, en 
at ööm aem togmælt\ Í öila to^agi er eigi ráogt, 
þótt fimm samstöfar sé i visaoröi, er* skammar ero 
aomar^ ok skjótar. þat br togdrápu^ háttr, at stef 
skal vera [til fy rsta visaorðs ^ , ok lúka þvi mili i eoa 
siðarsta visaorði kvæðissios, ok er rétt at setja kvæðit 
með svá morgam steQamelam* [sem hann viU, ok er 
þat tiðast'^ at liafa öll jafnlöng) en hvers slefjamels^^ 
skal stef apphaf ok niðrlag. 

146. [Nú er grænlenzki hittr^': 
71. Slóð" kann snœðir^* 
seima geima 
hnigfák** Haka*^ 
hleypa greypa * ^ : 

') oddbmkff , id., W. — *) 9ie ui videtmr^ Heg,^ W, — 
*) Mie éx eonieeiura y nam in hac variaiione eeeundana regu^ 
lariUr ak una 9y ttaha exeifi dehere videtur^ vnfr, llef., Wy 
fragm. 8k.f koe idem fragmentum fosieriorem oemiotrofkmm 
$ie frave dedii: hlitr (ramr geira | greps óhneppan | akír akraaC- 
fara | akjðlldilni^r ikagr; in 8 kme etrofha feniiuM deoideraiur, — 
tppnslt, H'. — ») ef, ir. — •) <w»- W^- — írmpn, W. — 
•) í'fyrsta Wav orAi, If. — •) — málam, W, 8. — "«) m [•«. 
ir. _ II) Btefia maals, W. — '*) a [om. W. — ») kW, for- 



C. 145-146. CLAVI8 MBTBICA. 687 

compositœ de prudeoti 
mucronum fragoris æstimatore. 
Cordatí poétœ juvennm , 
liberalium principum 
ofBcium est, mentíonem facere 
magnificorum d}nastæ ítínemm. 
In hac Tariatíone versus primus et tertíns habent syl- 
labas harmonicas semiplenas, literis metricis ad exemplum 
raetri collatatí dispositis ; in ceteris observantur regulæ 
metrí producti. In omnibus metri producti variationibus 
vitíum non est, singulos versus quinquesyllabos esse, si 
quædam sjUabæ sint breves et celeres. Id peculiare 
habet metrum ph>ductum encomiasticum , ut primus 
versus a sententia intercalari incipiat, quæ sententía 
ÍD idtímo carminis versu concluditor; licetque poetæ 
quot libeat versuum intercalarium dassibus carmen inter- 
stÍDguere, quarum singulas parí esse longitudine , ut 
ptnrimum consvetudo fert, sed quæque classis a versu 
intercalarí incipito et eundem desinito. 

146. Sequitur varíatio Grænlandica : 
71. Aurí deminutor 

sævum marís tramitem 
volubili Hakii 
equo percurrít: 

permmf fra§m, 8k, — '^ 9ie 8. sneiþir, ^9-$ Mcíftfty H^; 
Bverða, frafm. Sk. — '^ hríni^ak, frafm. 8k.g Iniif-flir, S^ 
uinmpíe eorrufte. — ^*^ eie Wf hmka, frmpm. U.; hMr»| 
Bf'nullo eommodo eeneuf im Reg. hnfa mmimHm eeee videtmr 
im haka. — *0 cl*if*f forperjemf fir&pm* Afc. 



688 BAnATAU 146-148. K. 

hinQ er af blunni 

hesta fesU 

l«tr lejl5r gkati 

Jioga gioga. 
Hér er hit fyrsta ok þriSja vísuorft a?á aem hagmætt, 
en annat ok Qórfta meft aðalheodingum ^ ok eru twr 
[aamatöfnr a&albendar' , ok eoda báSar i eínn ataf. 

147. [Nú er hinn skammi háár*: 
72w Gullkni* greppar^ 

glóa róa; 

váaa* eru' s^ggir 

aamir framir; 

eik má^ und jofiri 

una hruna , 

jþi* nýtr visi 

viðar skriSar. 
Hér er it fyrsta ok þriðja visuorð hendingalaust , en 
annat ok it fjórða sem grænlenxki hittr, ok skemri 
orðtökin. 

148. [Nú er nýi hittr* : 
73*^. Rœsir glæsir 

Rökkva stökkva^^ 
[hvitum ritum 
hreina reina^' ; 

" — - — - i - 11 — ^ 

m [henJfagar Qk samttöfvr á fcvcrri, IT. ~ *) « [««»• H". — 
*) er 9 mdá^ Ré§. , S , insfU, — ^ €*^P^ » frm§mu Sk. — 
*) v«U, 8f vcl, fragw^ Sk.^ mimw^m eorrmfté. — *) •rif 
frafmi. 8k. — k"*f H^- — *) frw, W^ — •) « [•«»• ^- - 
'^ tranðtmlii hane etrofham Jok. OlavÍMO im N«ráeu ^mle 



C. Í46-148. CLAVIS MBTRICA. 689 

laudatus ílle 

prÍDceps , qui longos 

equos retinaculonim 

ei phalanga deduci facit. 
Hic prínras et tertius yersus sequunlor modum Tariatíonis 
hagmælt ; seeundus et quartus babent syDabas har- 
monicas plenas, ita ut binœ syllabæ plena consoqantíft 
concordent, quarum utramque eadem litera (vocalis) 
exdpit. 

147. Sequitur variatio brevis : 

72. Aurum fulget, 
YÍH remigant, 
eximii milites 
laborí adsveti sunt. 
Navis, príncipem vehens, 
currere adquiescit; 

tum dux cursu 

navis fruítur. 
Hoc loco prímus et tertius strophæ versos syllabis har- 
monicis carent, secundus et quartus sequuntur modum 
varíationis Grænlandicæ, nisi quod voces breviores sint. 

148. Sequitur variatio nova : 

73. Imperator nitidas maclides 
piratici currículi 

albis clypeis 
splendidas reddit. 

DictdiMtt p. $$. — ") 4ðekv»y uifras^ IV, fragm. 8k.^ Joh, 
OUviuÉ f. $$f nðekva, 8. — '*) m [hríste nisU | heyrn eyrn, 
fra§m. 8k. 



44 



690 HATTATAL. 148-150. K. 

skreytir breylír 

skafna^ stafna 

bringa stringa' 

björtum svörtum. 
f þesium hætti eru í hveiju yisuoröi fjórar samstöfur, 
en tvær. aftalhendíngar , ok lúkast i eiua staf báðar, 
ok eogi afkleyfisorö '• 

149. [þetta er stúihent^ : 
74^ Hafröst* bristir 

hlunnvigg tiggja, 

[borö-grund bendir 

brimdýrs^ stýri'; 

blá veit bijóta 

byrskið viði 

böðharðr* borðum^^ 

buðlúngr þúngan^^. 
Í þessum hætti eru Ijórar samstöfur i visuorði , en 
hendíngar ok slafaskipti sem i drótlkvæðum hætti, 
nema þat at allar hendingar eru náhendar. 

150. [þetta er** náhent**: 
75. Hrinda lætr hniggrund^^ 

hafbekks snekkjur , 



') hrefna, W^ ui Bfafna hrefn, eorvuð prorm fUffupUy 
motem ðignificeL — ^ sie Re§. akkreviate(Mi*gtk)y t. e. streBCJaý 
fitinifa, Wy S, Olav, — *) enn hOfuðstafir tem i f>T9ta to|ciacíf 
mdd. fragm. Sk. — ^ a [oai. W, in mar§ine "styfhendt.** — 
*) iranðiulii kanc ðiropkam J. Oiaviuð in Nordens g. Diftek. 
p. 65, — ^ h<tt rOst, aiiuð voriexy W^ Oiav, p. 65$ hrefrðst, 
perperamy fra§m.Sk, — H4*iin<iýr, Úiav, — *) c [hðrð ^na 



C. 148-150. CLAVIS METRICA. 691 

Projector annulorum 

nigris runíum 

cervis politas 

proras omat. 
In bac variatione singuljs versibus quatemæ syllabœ in- 
sunt, binœ vero harmonicæ plenæ, quarum ulramque 
eadem litera (syllaba) excipit , exclusís partículis hyper- 
metrís. 

149. Hæc est harmonia apocopata : 

74. Vortex marinus regium 
phalangæ jumentum quatit; 
solum navale flectit 
gubemaculum animalis æstAs. 
PrÍDceps bellicosus 

novit cæmleas 

venti xylosoleas grave 

pelagus proris frangere. 
In hac variatione quatemæ syllabæ singulos strophæ 
versus efficiunt; syllabæ vero harmonicæ et dispositío 
hteramm metrícamm sequitur rationem metrí collataU, 
nisi quod omnes syllabæ harmonicæ contiguæ sunt. 

150. Hæc est harmonia contigua : 

75. Tempore incidente opportuno, 
agilis thallus spiculorum facit 



hméir hnoriii Jíri, fra§m. 8k. — *) sie dedimvsf Ibavft hiarAr, 
Réf.f 8f havð har&r, H^, Olav. — ^^) havrþvuiy mt videtury 
Jltff.y aed ohMlai liierarum meiricarum raiio. — *') eie Re§.y 
ir, 8$ [idiiK«, Olav.j Rask. — ") nákvedið eda , add. fra§m. 
8k. — 'O a lom. H'. -- <«) UringH grwi, fra§m. Sk. 



44« 



692 HATTATAt. 150-151. K. 

þá er falla fleinþollr' 

[frör mál * stálum ; 

hlumi litr* hergramr* 

birðmenn spenna' 

en ræði raungóð* 

rógálfr^ skjálfa. 
f þessnm hættí eru ijórar samstöfur i visuorfti^, ok er 
eigi rángt i enu fyrsta ok þriðja , þótt fimm sé : þar' 
eru skothendur^®, i öðru ok enuijórða eru aðalhendiogar, 
ok báðar saman ok en fyrrí stýfð^ [en stafaskiptí sem 
í dróttkvæðu " : 

151. [þetta er hnugghent^': 
76^ \ Hrannir strykkva'^ hlaðinn bekk'^ 
haflöðr skeflir, 
kasta náir kjalar stíg 
kalt hlýr söltum ; 
svörtum hleypir svana Ijöll 
snjallmæltr stíllir 
hlunna of^^ Haka veg 
hríðfeld skiðum. 
Hér er i fyrsta ok þriðja visuorði sjau samstöfur, ok 

^) flelnþollar, fragm. Sk. — *) a [tn Rejf. viæ eemi foieitj 
dueiuð vero iiierarum proxime videniur aecedere ad firor mál; 
fiprmal, H^; Qörmáls, fraym. Sk.j Raekius dedii tryggmiX} 
eed incerium qua auctoriiaie^ fror aut esi = firár, eelerf 
veioxy agiliSy aut =: frór, iœtuSy kiiarie^ conf. frmTr eir.SOf 
eijinificaiio voeið Qðrmál inceria eeif foiest referri md Qara, 
iemfue refleæus marini. — *) lœtr, W. — *) sic W^ her fhun, 
Re0. — ^) f 11 iexiu W omissum, sed kenna i'fi mar^ne, seriere 
ui videiur manuj addiium est. — *) sie Wj ravð god , ilef^ 
forte id.f sed in meiro sequius. — ^ róf^lfs, W. — *) en 
hendíngar ok stafaskipti eem í dróUkv»dv, mdd. W. — *) ^«^9 



C 150-151. CLAVIS METRICA. 693 

liburoas proris repellere 

mobile solum scamni æquorei. 

Ðeus pugnœ, bominibus infestus, 

videt aulicos remorum ducere 

manubria, remi autem 

usu probati contremiscunt. 
In hac varíatione singuli strophæ versus quatemas habent 
syllabas, neque vitiosum est, quinque esse in prímo et 
tertio, ubi locum habent syílabæ harmonicæ semiplenæ. 
In secundo et (piarto sunt syllabæ harmonicæ plenæ , 
utraque contigua, quarum príor est apocopata ; disposi- 
tio vero literarum metricarum eadcm est^ quæ in metro 
collatato. 

151. Hðec est harmonia succussans (singultans): 
76. Fluctus onustam navim verberant; 
spuma æquoris in cumulos 
cogitur: frígidum proræ latus 
repellit salsum tramitcm carinæ. 
Princeps eloquio disertus, 
Hakii viam peragrans , 
montes cygnorum procellosos 
nigris percurrit phalangarum xylosoleis. 
Hoc loco prímus et tertius strophæ versus septenis syl- 
labis constant , sed syllabis harmonicis carent , literis 
metricis (servis) regularibus; secundus vero et quartus 

W. — ><0 «"> «<'<'• W"- — ") « \P^^ ir. — >•) • {pm, ir, t'it 
marfine v$ro seriptum et/ **haglien4t*\ — **) iranstnHt hane 
etrefkam J. Olaviue in Norienn g:anile Diftekaniit f. Sð'ST. — 
>**) strykja, id.f Wf vtrjdka. verruni^ muleeni, fra$m, Sk, — 
1») borð, iakulaMf W^ fra^m.Sk. — '<0 á, IT; fram á, OI«v.; 
fttm Qf, Raek. 



694 HATTATAIi. 151-153. K. 

hendingalaust, en rétt at stufum, en annat ok it fjórða 
hefir fjórar samstöfur , [ en rétt at stofum ok skot- 
hendingum^, ok oddhent, ok stýlð en fyrri hendíng. 

152. [Nú er hálOineft': 
77*. Snyðja* lœtr í sólroð 

snekkjur á Manar hlekk, 

árla sér , úngr jarl , 

allvaldr breka ' fall ; 

Qypta kná l^ðr* opt 

lauki oC kjalar rökn^, 

greiða náir glygg v&ð, 

greipum mæta dragreip. 
1 þessum hætti eru sex samstöfur i vfsuoröi, en eigi 
er rángt þótt verði fimm eða sjau ; f fyrsta ok þríðja 
visuorði [eru skothendur, en aðalhendingar f oðm ok 
hinu Ijórða i hvárúmtveggja stað, en fyrri hending rétt 
i dróttkvæðu , en en siðarrí stj f5 eða hnefl , þat er 
allt eitt^. 

153. [Sjé háttr er alhneftr^®: 
78". Hrönn skerr, hvatt ferr, 

húfr kaldr, ailvaldr; 
lá brýtr, log skýtr, 
limgarmr", rángbarmr; 
brátt skekr, byrr rekr, 
blán vegg , ráskegg ; 

') 6kothend'., Reg.f a [ok skothent, H'. . «) « [oai. W.— 
') iranMlaia esi hæc siropha a Joh, Olavio in Nordens gaflile 
Dlgtekiinst p, 40, — *) sic 14'; in Reg, veiuMiaie deleium. — 
») ín Reg, deiriium, — «) a [lyptar kom af li5i , IT. — Q vift, 
ÍV. — •) ravkn , Reg, , W, — •) hœc a [iia corripii W s sen 



C. 151-153. CLAVI:^ METRICA. 695 

versus quaternas habent syllabas, literis metricis et 
syllabis harmonicis semiplenis regularíbus , príihan& 
initiali et apocopata. 

152. Sequitur variatio semiapocopata : 

77. Juvenis dynasta sole oriente 
libumas facit properare in 
vinculum Monæ. Dominus populi 
fluctuum ruinam mane conspicatur. 
Homines sæpe arborem super 
carínæ jumentis erigunt; 

ventus carbasa explicat : funes 
ductaríi expansis digitis prensantur. 
In hac varíatione singuli versus senis syllabis cohstant, 
neque tamen vitiosum est, quinque aut septem constare. 
Prímus et tertius strophæ versus syllabas habent har- 
monicas semiplenas, secundus vero et quartus plenas, 
eodem utrobique loco , quarum príor regularis est 
secundum legcs metrí collatati , posteríor apocopata 
sive abscissa , quod idem valet. 

153. Sequens varíatio est tota apocopata : 

78. Frígidum navis latus secet undam ; 
dominus populi cito cursu fertur; 
canis ramorum fluctum perrumpit ; 
obliqua prora mare repellit. 
Cæruleus pluteus cito quassatur; 
ventus barbam anteniiæ impcllit ; 



4róCtqv05t eða stýfð eAa hneft , þat er allt eitt , en ipíðaaí. — 
'<0 m [om. W, — ") trttHSiuiii hane Miropkam Jok. OiaviuM 
ÍH Xordena fSkm\t\Y\i^i%}k,p.$7* — '*) MÍc Reg., Wj liing-arnir, 
éraekium navitj remus, Olmv., Rask. 



696 HATTATAL. 153-155. K. 

jarl lætr almœtr 

ósvipt húnskript. 
f þessum hættí eru fjórar samstöfur i visuorði ok t?ær 
aðalhendin^ar ^ báðar i einn staf, ok allar hendingar 
hneptar. 

154. [þetta er Haðar lag* : 
78. Læsir leyíðr visi* 
landa útstrandir^ 
' bUðr um bláskiðu' 
harða ranngarði ; 
em kná jarl jþyrna 
oddum valbrodda^ 
jörð með jelsnörðum^ 
jaðri hrænaðra. 
I þessum hætti eru fimm samstöfur f visuorði, en 
hendingar ok stafaskipti sem i dróttkvæðum hætti. 

155*. Nú eru þeir hættir, er runhendur eru kallaðar, 
^eir eni með einu* móti : hver háttr ninhendr*® skal 
vera með aðalhendingum tveim, ok i sinu visuorði hvár 
hending. [þessi er rétt runhenda*^: 
80. Lof er flutt Ijörum** 
fyrir gunnörum , 

') ok Ivkax y add, W, — *) a [om. W ^ in WMrifine alia 
manus adseripsii "Haddar lag'\ — ') resir, fragm. 8k. — 
*) i vtstrandir, W, — *) ok bláskfðvm, ei cmmleÍ8(prorm) 
QcylosoleiSy W. — •) falbrodda, If^. — ^ clsncrövm, W. — 
^ RaskiuSj qui clavim metricam quaiuor carminm continere 
suspicaius esiy iniiium carminis quarii in kac vei sequenii 
siropha posuii, sed non satis causœ esse videiur, cur siaiumiur, 
eiavim metricam quatuor carminibus constare. Hoc non se^ 
quiiur ex sir, 95 y neque ex sir, 69, Poiius signifienimr ni 



C. 153-155. CLAVIS M£TB1CA. 697 

dyoasta præstantissímus pictam 
apicis tabulam non demitti jubet. 
In hac variatione singulos versus quinæ syllabœ ab- 
solvunt j binæque syllabæ harmonicæ plenæ , utraque 
in eandem literam (desinensj , omnibus syllabis har- 
nionicis apocopatis. 

154. Helos Hödi tale est: 

79. Laudatus,. comis prinoeps 
terramm exteriora litora 
consertis clypeis cærulearum 
proræ xylosolearum includit. 
Dynasta, in telis tractandis 
strenuus, oram terrestrem, 
procellis afQictam, cuspidibus 
funereorum serpentum exasperat. 

In hac variatíone quinque syllabæ quemque versum 
faciunt, syllabæ vero harmonicæ et literæ metrícæ 
eodem modo disponuntur, quo in metro collatato. 

155. Sequuntur metra , dicta homoeoteleuta ; 
quorum una ratio est: bini quique versus cujusque 
variationis homœoteleutæ singulas habento syllabas har- 
monicas plenas. Hoc justum est homœoteleuton: 

80. Laus principis recitata est 
cpram alacribus prœlii 

Mir. 68, eam iribut ianium carminHua eonMiare , A. l^ enim sic 
asi: "it þridia qviefiiy þat er ort er eptir eDvm tnvrviii' liáttviii"y 
unde haud sine ratione eoiligi poieei, carmen ieriium elavia 
UMiriem owmia meira breviora eomprehendere, 8ed hop ierHum 
eannen duahue pariibus consiai, in ^uorum priori descrHuniur 
axpediHones keiiiem Skuiii dynasiœy in posieriori (ak 80 sir,) 
likeraiiias ^usf qumparies eoi\iun$uniur in sir, 9M. — *) þrcoBV| 
W. — »«) 0M. W. — ") m [m. W. — >«) Ibmiy W. 



698 HATTATAL. 155-157. K. 

né spurft ^onun 

spjöll grams^ snSrum; 

hefi ek hans fonim 

[hróðrs ömm' 

ypt óvörum 

fyrír auSs börum. - 
[þessi háttr er haldínn með einni hendfng i hverju 
visuoröi , ok svá er sú mnhending , er' skilr hendingar 
ok skiptir orðum; þvi er þetta mnhent kallat. 

156. [þetta er hin minni raníienda^: 
81*. Fluttak fræði 

ok'' frama græði, 

túnga tæöi , 

með tölu ræði ; 

stef skal stæra 

stilli Mæra , 

hróðr dugir hræra 

ok honum færa. 
Hér gengr hending of hklfa visu, en önnur i siðarrí 
helmingi ; þessi háttr er stýfðr eða hneptr^ af enum 
fyrra. 

157. [þessi er en minnsta ranhenda": 
82. Slikt er svá 

siklingr á , 

^) srani) H'. — ^ a Isic Reg. a j^rima maHUf serior manus 
dedit til hrúArs eyrvm ; til hróðrar ^orvm, H'; mærtim ^ro ðrum 
iegii S. — <i [i þersvm h»tti er halldin rin hendinp vm alU 
vísv, en 8V rvnhenda , er fyri ntendr hendínjpir i hveriv viVvonVi, 
W> — ^) inReg, hmc vox ðæpius cum acceniu scriHiur: r<n\u 
ei hrvnh. , quasi voluerii rúnhenda ei hrÚDliendA. a lom, íí'. — 
^) iransiuiii hanc siropham J, Oiavius in Nordeas ^amle Di^te- 



C. 155-157. CLAVIS METRICA. 699 

• 

coDCÍtoríbus ; res auditas 

non invidemus hominibus. 

Coram ignarís divitianim 

possessoribus exposui 

bellicas ejus expeditiones 

præconiis celebratas. 
In hac varíatione eadem syllaba harmonica per omnes 
strophœ versus continuatur, item syllaba illa harmoníca 
continua, quœ discemit syllabas harmonicas versusque 
dirímit ; quam ob causam hoc metrum homœoteleuton 
didtun 

156. Homoeoteleuton minus : 

81. Promovi cdrmen 
remo sermonis , 
honoremque lucratus sum, 
lingua adjuvante. 
Augendum est poema 
príncipi Hæríensium , 

laus movenda est 

eique adferenda, 
Hoc loco syllaba harmonica per príorem semistropham, 
alia vero per posteríorem continuatur ; quæ varíatio 
ex príorí apocopata sive decurtata est. 

157« Homoeoteleuton minimum: 

82. Hoc ita est; 
eam prínceps 

kniitt p, 70. — *) 9ie R€$, m priwím mmnUf fum pmrtieulm fmeii 
ui graði pro í. imperf, grsddA mccipiatur, non oino oxomploj 
TBi, de^ W €i Re$. m secunda mmnuf of, id,, Oimv,, ium fk*aina 
l^nedir, vir konorii ei giorim pmriiceps, de Sliuiio dynmtim. — 
') hnefifCr, Atc ei iemel mntem, H^. — *) « [m. W. 



700 HATTATAL. 157-158. K. 

öld þes8 . ann , 
orðróm þann: 
jarla er 
austan ver, 
skatna skýrstr, 
Skuli dýrstr. 

í jþessum hætti eru þijár samstofor i visuorðí , en tvö 
visuorð sér um hending, stafaskiptí sem i dróttkvœðn^. 
Enn finnst þat svá, at eigi er rángt [ef stendr einu 
sinni* fyrir málsorð hljóðstafr, sá er kveðandi ræðr. 

158. [þessir eru enn runhendir ' : 

83^. Naðrs gnapa [ógn alla', . 

eyðir * baugvalla , 

hlunns of hástalla 

hestar svanljalla "^ ; 

orms er glatt galla 

með gumna® spjalla, 

jarl fremr sveit snjalla, 

slíkt má skörÚDg kalla. 
þessi háttr er ort ^ með fullri ninheQding , ok eni 
þar ' ^ tiðast fimm samstöfur i visuorði , eða sex ef 
skjótar eni. 

*} er i ollvm þessvro háttriu, add, W. — *) a [í rvnhendvn 
háttvm nt i fyrsta ok þriðia ví.sv ordi stendr eitt sinni , W. — 
') a lom. W. — ^) hofc siropha trantlata esi a J. Oimvio im 
Nord. gamle Di^tek. p, 46. — ^) a [o; nalla, prave diaHacHs 
vocabulÍM y fragm, Sk, — •) neydír, fra§m. Sk. y corraptef 
eyþis, eonjecit RaekiuSf beney ut referretur ad Skuiiumy 
hehtar svanQalÍa eyðis baugralla, naves beiiatorie. J, Otav. 
pro vocativo e^þir accepity ui sit apoðtrophe ad iecieremy 



C. 157-158. CLAVIS METRICA. 701 

populo probante 

famam meruit: 

Skulius est 

dynastarum excellentissimus , 

virorum prudentissimus , 

eorum qui ab oriente maris sunt. 

In hac variatione tres syllabæ faciunt versum, bini versus 
syllabas harmonicas inter se communicant, literarum 
metricarum eadem disposi^o, quœ in metro coUatato. 
In his quoque versibus , id quod vitiosum non est j 
vocalis, harmoniœ effectríx, 3pmel (tantum) voci prœ- 
missa reperítur. 

158. Sequentes varíation'es etiam ad homœoteleuta 
pertinent : 

83. Deletor terrarum circulo omatarum! 
equi montium cycneorum per 
totum natrícis terrorem in alto 
phalangæ pulvinarí permanent. 
Læta est mansio apud amicum virorum, 
durante noxa serpentis. 
Dynasta cordatos viros adficit honore : 
talis vir prínceps excellens meríto vocatur. 

Hæc varíatío plenam continet harmoniam homœoteleutrai, 
singulos versus quinis syllabis, aut si celeres sunt, senis 
efScientibus. 



eui aifUÍeseOf etii eyþir peiési pro daiivo meeipif eo senou 
fuo Rmskiue voluii, — ') tkcrvalU, emnporum seopuioeorum^ 
fru$wu 8k. Bodem Momou, — *) tii Re$, gvmRaa eeripiuwu — 
•) Mtr, W. — •«) hhr, W. 



702 HATTATAL. 159-160. IL 

159. [þessi er annarr^ : . ^ 

84. Orð fékk goU gramr, 
hann er gunntamr, 
mjok er fuUframr 
fylkir rausnsamr; 
hinn er mál metr, 
mildíng sizt* getr 
þann er svft setr 
seggi hvem vetr. 
þessi er Jineftr [af hinni fyrri ronbending '• 

85\ Mærð vilk' auka 

Mistar* lauka^ 

góma sverði^ 

grundar skerði * : 

dýrð skal segja, 

drótt má þegja, 

styrjar glóða 

stökkvimóða. 
[í þeima hætti eru fjórar samstöfur i hveiju visuorðí, 
en höfuðstafr sem i dróttkvæðum hætti , ok fylgir þeim 
einn hljóðfyllaDdi^^. 

160. [þessi er hinn þriði háttr runhendr'^: 

86. Veit ek hrings hraða 
i höll laða " , 

') a [ojfi. W. — •) in Re§, sitx seripiutk, — ■) • [sic ex 
leciione S, qui vocem fyrri omiitii f þesfií er hnefsCr ok meA 
mÍDni rvnhendin;, IV; in Rep. deiriia suni ^ iia ui af hin . . 
ianiummodo cernaniur, — *) iransiuiii ikane siropham Jok. 
Olavius in Nordens gamle Digtekanst p, 46. — ^) vil ee, S; 



C. 159-Í60. CLAVKS METRICA. 703 

159. Hæc altera variatío est: . 

84. Princeps bonam fainam obtímiity 
ille prœliis adsvetus est; 
munificus ille imperator 
præstantia admodum excellet. 
Minime existit liberalis 
quisquam princeps, arbiter 
causarum, qui quavis hieme 
viros tam honorifice tractet. 

Quæ varíatio ex priori homœoteleuto apocopata (per 
apocopen formata) est 

85. Palatomm gladio 
carmen augere volo 
violatori telluris 
Mistæ bacillorum. 
Gloria prædícanda est 
divi, ignes bellicoa 
ejaculantis. 
Homines sileant! 

In hac variatione quatemœ syllabæ singulos strophœ 
'versus eiBciunt; situs literœ principis idem, qui in 
metro collatato, una servá eandem. adminiculante. 

160. Hic tertia variatio est homoeoteleutofiim : 

86. Scio aulicos cerevisiæ 
saturos ab indtatore annuli 



tkal, IV y frmifm. Sk. — <) tic IV; idiUb ■», iS; tii Re$. vox 
detriia f.at. — haaka, 8. — ^ hliði, 8. — ^ tkiAI , 8. — 
»«0 « [om. W. — »0 rViih., ilé^.; m [mm IT. — «) hUða, IT, 
prmvðf p$mm to^umtur Hlaaa. 



704 IIATTATAL. 160-162. K. 

gott er húð HlaSa , 

hírB ölsaSa; 

drekkr gramr glaða^, 

en at gjöf vaða 

vitar valstaða ' , 

vannbaugskaða. 
þetta er rétt runhendíng, ok er þessi hátfar tekinn af 
toglagi : hér eru fjórar samstöfur i vísuorði , eða (imm 
ef skjótar eru. 

161. þessi er hin minni hrunhenda': 

87. Drífr bandar hlekkr, 
þar er bilmir drekkr: 
mjök er brögnom bekkr 
bliðskálar {>ekkr ; 

leikr hilmis her 
hrein [gullin ker ^ , 
segi ek allt sem er, 
við orða sker. 
þessi er hneftr af hinum fjrra. 

162. þessi er en minnsta : 

88. En þá er birð til hallar, 
ber , oddviti kallar , 

opt tekr jarl at fagna , 
vit ^ ótali bragna : 

^ hie lacuna fuii in coiiee memhr* W, eed qum eeqHuuíur 
in uno folio ehartaceo addidii eadem mauuSj qum capiia 89-43 
in hoe codiee compievii (efr» eupra p. 86Í eqq.). ~ *} eir ex 
cot\ieeiura (qum iamen cod. Reg. niiiiur^ uhi iiiera t in rasura 
scripia eese tideiur), a valstOtS, siaiio accipiiriSy manus^ ctous 
\\i\j ignis manúSy annuius aurens; valsaða, Beg.^ Wehari,^ quod 
consistere non poiesi, propter prmcedens ðlsaAa ; ed. Raskii dat 
valkaþa. — ') hr^nh., Reg.f rvDhfnda, Wchari. — ^) « [^llker, 



C. 160-162. CLAVIS METRICA. 705 

in aulam ÍDVitarí ; domus , 

quœ Hladis est, eximia est, 

Prínceps TÍolatores virgæ 

scutaríæ potu hilares 

reddit, ignes vera accipitrínamm 

statioDum munerí circumeuDt. 
Hic plena consonantia continua observatur, formatacpie 
hæc varíatio est ad modum metrí producti: hic qua- 
temæ syllabæ , vel , si celeres sunt , quinæ singulos 
versus faciunt. 

161. Sequens varíatio ad homœoteleuta minora 
pertinet : 

87. Ubi prínceps potat, 

vinclum manús spargitur; 
scamnum pateræ genialis 
viris admodum placet. 
Pura vasa aurea 
regiis satellitibus 
(ego, quod res est, eloquor) 
verbomm adtingunt scopulos. 
Quæ variatio ex príorí per apocopen formata est. 

162. Sequens varíatio pertinet ad homœoteleuta 
minima : 

88. Ubi vero dux militum aulicos 

cum innumera hominum multitudine 
ad aulam vocat (ubi dpasta 
viros sæpe epulis excipere solet) : 

Wehari. — *) vitr, pruHenSf Wekari^ 8^ kamd duUe ok minut 
inteileeiam formam vit; vibrj maluii Ounn. PanHf Séd tina 
neeeisiiaie^ fvvm vit tifeiii 9miéai. 



70ff HATTATAL. 162-164. K. 

búin er gjöf til f>reizlu 

at gullbrota * veizlu , 

þraungt sitr þjóðar sinni, 

þar er mestr frami hidL 
þessi hrunhenda er tekin af dr6ttkvæðam hætti , ok 
eru hér jafnmargar samstöfur ok svá stafaskipti sem 
i dróttkvæðu. 

163. Nú hefr upp enn fjórða bálk runhendinga: 

89. Hirð» gerir hihnis kétt% 
höll skipast^ {>röngt at gátt, 
auð gefr ^engill jþrátt , 

þat spyrr fram i átt; 

slikt tel ek hilmis hátt, 

hans er rauso of mátt , 

jarl brýtr sundr i smátt 

slúngit' gull við þátt 
þessi háttr er hneflr af enum fyrra , ok rétt run- 
hendr. 

164. Nú cr minni runhenda : 

90. Mörg þjóð ferr til siklings sala, 
sæmd er [)ar til allra dvala , 
tiggi veitir seima svala , 

satt er bezt^ of hann at tala: 
bresta spyrjum bauga flata , 
bragna vinr kann gulli hatta^, 

gunbriota, Wchart. — «) virö, Wehart. — *) hiU, 
Wchart. — «) skipar, Wchart. — ») slýngt, Wchart. — •) í« 
Resf. betz scriptum. — ^ sic Reg», Wchart., t. a. hata, h, /. 



C 162-164. CLAVIS METRICA. 707 

munus, quod prœbeatur, paratum est 

Cœtus yirorum arcte considet 

in convivio aurí fractoris. 

Ibi intus summa magni&centia est. 
Hœc variatio homoeoteleutorum desumta est ex metro 
collatato ; hic enim totidem sunt syllabæ , eademque 
literarum metrícarum dispositio, atque in metro collatato. 

163. Jam incipit quarta pars homœoteleutorum : 
89. Aulici príncipis lætitia ad&ciuntur; 

aula dense occupatur ad ostium usque; 

imperator sæpenumero divitias donat: 

eam rem posterítati fama tradet. 

Talem ajo esse príncipis consvetudinem ; 

ejus summa est munificentia. 

Dynasta funiculum auro revinctum 

in minutas particulas diffiringit. 
Hæc varíatio homœoteleuta est, et ex præcedente per 
apocopen formata. 

164. Sequens varíatio ad homœoteleuta minora 
pertinet : 

90. Multi virí se conferunt ad palatia príncipis, 

quo loco omnes commorantes aliquis honor manet; 

imperator frígida cimelia dilargitur: 

expedit, quod verum est, de eo loqui. 

Audimus planos annulos dissilire 

ab annulorum largitore fraclos. Amicus 

cum éaiivOf ui fuUuMÍam aliis iúcU f aiiit hraU; ^ulliA vel 
gaWt aU prOfOMuii Ounnar Pauiif gaW at hatm vei galli flata, 
Rask.f ^uorum ntuirum A. I. neceMMarium est. 



46« 



708 HATTATAL. 164-166. K. 

æðri veit ek at fgöDund gat-a 
grundar vörðr fyrir hrÍDga skata. 

þeðsi ninhenda er tekin af hrynhendom hætti. 

91^. þiggja kná meö gulli glöð 

gotna ferð at ræsi mjöð , 
drekka lætr hann sveit at sin 
silfrj skenkt^ it fagra vin ; 
greipum mætir gullin^ skál, 
gumnum sendir Rinar b^ , 
eigi hittir æðra mann , 
jarla beztr, en^ skjöldúng þann. 
þessi er hneflr af hinni fyrri runhendu. 

165. Hér hefr lipp hinn fimta runhendan bálk: 
92 Getið var grams fara , 

gert hefi ek mærð snara, 

þengil mun þess vara, 

þat nam^ ek lítt spara ; 

fínnr-at fræknara 

fæði gunnstara 

mann , nó mildara , 

merkir blóðsvara. 
þessi er ok full runhenda, ok tekin af hálfhneptuin 
hætti eða náhendum. 

166. bessi er hin minni runhenda : 
93. þengill lætr höpp hrest , 

honum fylgir dáð mest , 

') hœc stropha Iramlata esl ab J, Olavio in Norden.s ftmle 
Digtekunst p, 69. — *) m lley. 9keo|;t scriplum. — *) guWigt 
Wcharl, ~ «) cr, If'charl. — *) man , Wchart. 



C. 164-166. CLAYIS METRICA. 709 

YÍrorum aurum odit. Scio DuIIum 

terræ custodem majori præditum liberalitate. 

Hœc variatio homœoteleutorum formata est ad modum 

dimetri. 

91. Læta virorum multitudo mulsum 
unacum auro a principe accipit; 

ille cœtui limpidum vinum, ex argento * 

infusam, domi suæ bibendum præbet. 

Aurea patera expansæ manui occurrit; 

dynastarum optimus viris Rbeni 

flammam mittit. Quo principe 

nullus vir excellentior reperítur. 
Quæ variatio ex proxime præcedente per apocopen 
formata est. 

165. Incipit quinta pars homœoteleutorum : 

92. Facta mentio est itinerum príncipis, 
quod impcrator animum advertet ; 
celere composui carmen laudatorium, 
id facere minime peperci. 
Rubefaclor sanguineorum passerum 
neque inveniet nutritorem sturni 
bellici fortitudine præstantiorem , 
neque virum roagis liberalem. 

Hæc quoque varíatio plenis homœoteleutis constat, et 
desumta cst ex harmoniis semiapocopatis vel contiguis. 

166. Sequens variatio ad bomœoteleuta minora 
pertinet : 

93. Imperator sc in plurímis rebus 
fortunatum prædicat ; eum summa 



710 HATTATAL. 166-167. K. 

visi gefr , vel flest , 
verbál ólest. 
Húfar brutu baf Ijótt, 
heim lét ^ ek jöfur sótt j 
Yngva lofar* öll drótt, 
jarls' sá ek^ frama gnótt. 
þessi er stjfSr eöa hneplr af fyrra hættí. 

94. * Gramr', 

[gulli söri^ Kraki framr, 
efla frágum® Haka [hjaldr^ 

■ • aldr ; 

ormi yeitti Sigurðr^^ sár, 
slikt var allt fyr liöit^' ár, 
Ragnarr^^ þótti skatna skýrstr, 
Skúli jarl er myklu dýrstr. 

167. Mála-hdttr^'' : 

1)5^"^. Munda ek mildingi , 
])á er Mæra hilmi 
fluttak fjögur kvæði, 
fimtán^^ stórgjafar: 
hvar viti áðr orla 
meö æðra hætti 
mærð of mcnglötuð 
maðr und himins^^ skautum? 



*) 9ic Wchart.; leit vel lett , trf., Reg. — •) tíc Rey, fer 
muialionem ; a prima maHU (híI bra. — ") jaU, Wckarl, — 
^) 8ic dedimug ; er , Reg. , Wcharl. ; lum forla99e sácr le$i 
fosselj i. e. dynaeta copiam honorum dietribuii. — ^) hic in 
Reg. pars folii abecissa est. — •) t. «. filius Halfdani prisci. 
Wchart. lacunam non animadvertit. — ^) a [goUsœri, S; alii: 
Grftinr sipri gQlli K.-8ki. — •) fræcam, Wcharty 8. — •) t>i 



C. 166-167. CLAVIS METRICA. 711 

Yirtus comítatur. Prínceps 
integram maris flammám donat. 
Latera navis fœdum mare pemipcrant: 
domum principis ivi visitatum. 
Universus populus imperatorem laudat: 
vidi dynastæ eximiam magníficentiam. 
Quæ varíatio ex proxime antecedcnte apocopata est. 

04. Gramus ; 

excellens Krakius aurum sparsit; 
audivimus y Hakium concivisse pugnam ; 

ætatem. 

Sigurdus serpenti vulnus inflixit; 
hæc omnia acciderunt ante annum proxime elapsum. 
Ragnar existimatus est virorum prudcntissimus; 
Skulius dynasta multo est excellentissimus. 

167. Yaríatio, málaháttr dicta: 
95. Carmina Mœrensium 
regi bis bina dicavi , 
quinque decemque memor 
munera lata mihi. 
Ante ubi terrarum 
quenquam in regnantis honorem 
nosti tam artifices 
composuissc moios? 



Rég, kœe ak9CÍ99a 9unt j a [ hinir mlUili lofaftry <9; hinn milld 
lofaðr, Wcharl, — '«) i. e. SiguriU9*Fofnerícúla. — »0 h»t 
]i5na, Wchari, — '*) t. e. loðbrók. Ðicii Skuiium priscie 
heroihue (Gramo , Roifo Krakio , Hakio , Sigurdo , Ragnari) 
frmeSare, — ") kic iiiuiue in Reg. eeriore manu scripiue 
estj §i in Wekari. eiiam omiseue. — '^) vide Nord. g. Digtek. 
f. óó. ~ *>) vide Sturl. 4, 6$. — >0 heiflis, Wekari. 



712 HATTATAL. 168-170. K. 

168. Fomyrða-lag * ; 

96. Ort er of ræsi , 
f)anD er rýðr graoar 
vargs ok ylgjar, 

ok Yápn litar: 
^at mun æ lifa , 
nema öid farist, 
bragninga lof, 
eða biK heimar. 

169. Bálkar-'laff^ : 

97. Lypta ek Ijósu 
k)fi {)j6ðkonúngs , 

' upp er fyrir ýta 

jarls mærð borin , 

hver muni heyra 

hróðr gjödála 

seggr svá kveðinn 

seims ok hnossa ? 
Sú er grein milli þessa hátta, at í fornyrðis-Iagi eru 
i fyrsta ok þriðja visuorði einn stuðill, en í öðru ok 
Íjórða visuorði þá stendr höfuðstafr i miðju orði ; ^n 
í stikka-lagi eru tveir^ stuðlar en höfuðstafr i miðju 
orði ; en i bálkar-lagi standast stuðlar ok^ höfuðstafr 
sem í dróltkvæðu. 

1 70. Starkadar-lag * ; 

98. Veit ck verðari , 
j)á er vell gefa , 

'} hœc inscriptio in Reg. alia manu scripia esl. 
*} Merior manu9 hoc addidil in Re^. — ') zic jeæ emenda' 



ii 



C. 168-170. CLAVis mÉtrica. 713 

168. Metrum antíquum : 

96. De rege exactum est 
carmen, qui tela crueDtat, 
quoque auctore iupi 
sanguine rostra madent. 
Hæc omni regum 
præconia tempore yiyent, 
ni pereant gentes 
astrave smnma ruant 

169. Variatio, Balkarlag dicta: 

97. Incubui claras laudes 
efiferre monarchœ , 

^ et satrapæ laudes 

exposuisse Yirís. 

Quis quæso expositas 

sic laudes audiet ejus, 

munera cui curæ 

donaque iarga dare? 
Inter lias varíationes lioc discrímen interest , quod in 
METRo ANTiQuo una tautum litera serva est in versu ' 
prímo et tertio , litera vcro prínceps in mcdio versus 
secundi ct quarti. Scd in varíatione Stikkalag sant 
duæ servæ, litcra vero princeps in medio versu. In 
varíatione autcm Balkarlag situs servarum et lilerœ 
príncipis idem est, qui in metro coUatato. 

170. Mclos Starkadi: 

98. Qui donant aurum , 

qui tcntant ictibus enses , 

tione$ III, Aeý.; thrir, Mchart, — ^) lilulus mar$ini codids 
Re$., eadem ae aniea m«fiti, adecriplus eal. 



714 


HATTATAL. 170-172. K. 




bröndum beila 




ok búa snekkjur: 




hæra hróðrar 




en heimdraga , 




únga jöfra 




en auðspörut. 


99. 


þeir 'ro jöfrar 


• 


alvitrastir , 




hringum hœstir, 




hugrakkastir , 




yellum verstir, 




vigdjarfastir , 




hirð hollastir , 




happi nœstir. 


171. 


[Ljóða'hdttr^ : 


100. 


Glöggva grein 




heG ek gerl til bragar, 




svá er tirætt hundrað* taht; 




hróðrs örverðr* 




skal-a maðr heitinn vera 




ef sá^ fær alla^ háttu ort. 


172, 


[Galdra^lag^ : 


101. 


Sóttak fremd , 




sótta ek fund konúngs^, 




sóttak itran jarl : 



') sic Rask. inscripsiL — *) in Reg, c ðcripium, — ') sic 
Reg, a secunda manu (pru^þr), quœ vera iectio esi } a prima 
manu pruþr^ 0r uðr, Wchiri.y sed supra iineam ófiú5r; ðr uðr, 
S$ 0,Pauii cot^ecit Orráðry Raskius ðrverpr. — *) fic, = 8\i| 



C. 170-172. CLAVI9 METRICA. 715 

quique suas ornaut 

in fera bella rates: 

hi sunt laude magís 

digni , quam pace jacentes , 

et juvenes reges , 

quam male parcus opum. 

99. Maximus his animus est, 
his innata cupido 
exercere aurum 
distribuisseque opes ; 
eximia et bello virtus , 
prudentia summa : 
his fortuna scquax , 
aulaque tota favet. 

171. Yariatío Ljoða^hailr dicta: 

100. Distíncte exposui 
numerorum exempla, dedique 
ín decies denos 

verba redacta modos. 
•Laudibus indignus 
non appellabitur is, qui 
omnia sic numerís 
reddere metra potest. 

172. Melos magicum: 

101. Gloría quæsita est nobis 
regisque pelití congressus, 
aditusque eximii satrapæ : 

Reg.f so, S. — ^} om, Wchart, — *) AtfMc iitutum prmmilíii 
Wcíuiri.y RaMk. — ^) om. Wchari.y 8. 



716 HATTATAL. 172. K. 

jþá er ek reist, 
^ er ek renna gat 
kaldan straum kili , 
kaldan sjá kili. 

102. Njóti aldrs 
ok auðsala 
konúngr ok jarl, 
])at er kvæðis lok. 
Falli fyrr 
fold i ægi , 
steini studd , 
en stillis lof^. 



^) hoe ioeo Re$, aid. Mtropham: Farar softrar fylkir byrjar, 
eie.f quam eufra jp. 650 attuiimue ; deinde in fine eedicie 
adduntur: carmen de firatÍM JomeneHue (JómsWkÍBpi dripa) 



C. 172. CLAVI8 METRICA. 717 

qmiin gelidos æstas 
jussi parere carínæ, 
qnum secui gelídas 
puppe ruente vias. 

102. Divite rex satrapesque 
domo longaque fruantur 
ætate ! Hic Gnis 
carminis esto mei. 
In mare terra príus 
saxorum fulta coiumnis, 
quam pereat regis 
gloría summa, ruat! 

$i carmen quoidam erotici argumenti^ 9ei nonium eiiium. 
Caiex S hoc quoque ioeo finitur. 



CORRIGENDA ET EMENDANDA. 



Pag. 19* Jove L Sataroo ; 38'^ L indicaret ; 51^ /. cui 
ard; 85'* í. pater; 91 »• L explicueriiD ; 91**-*« inter^ 
pretatio pro palcherrimo habitaa sequititr lectionem 
codicis Reg.y sed lectio fegrst taladr, quœ in teoctum 
recepta est , interpretari dehet : disertissimas ; 108* 
L afli; 175^<^ /. offerret; 223^^ Sattaogos L Gigas 
(SattuDgas) ; 224^* toUe sigman notœ 2). 

Pag. 300'' pro sega L sega ex correctione BgilsMonii ; 
35 1** L 30-43 ; 306 not. 4 : lectio codicu Reg. incerta 
est: hettv s. heitv; 372^' /. braoD5lskakki , mDoa; 
375" L circuU ; 436*-* codicis Regii lectio : t ^\f^t 
adaofc \^potiiís quam adavfc] rao , rectius resohitur: 
ok um þeris aða oscran. 

Pag. 487* /. gðltr ; 512*' /. sem : 589*» /. hæc ; 700* 
/. Skúli. 



:| 



. .*. •